Comfortverhoging en energieoptimalisatie door slim anticiperen met MPC (Model Predictive Control) Filip Jorissen Wim Boydens Lieve Helsen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Comfortverhoging en energieoptimalisatie door slim anticiperen met MPC (Model Predictive Control) Filip Jorissen Wim Boydens Lieve Helsen"

Transcriptie

1 Comfortverhoging en energieoptimalisatie door slim anticiperen met MPC (Model Predictive Control) Filip Jorissen Wim Boydens Lieve Helsen

2 Context: Systeemintegratie Image source: creative commons & pixabay.com 2

3 Systeemintegratie Integratie van: hermische massa en isolatie: traag systeem Warmtepomp: variabel rendement Interactie ventilatie en verwarming/koeling Hybride systemen Hernieuwbare energiebronnen ØUitdagingen voor klimaatregeling Image source: creative commons & pixabay.com 3

4 Systeemintegratie ØUitdagingen klimaatregeling Optimalisatiepotentieel: Energiegebruik hermisch comfort Commissioningproces Image source: creative commons & pixabay.com 4

5 Huidige praktijk Regelgebaseerde regeling Stooklijn Hysteresis regelaars Koel/verwarmingsmode Nachtverlaging Voorverwarming PI(D) regelaar Image source: creative commons & pixabay.com 5

6 Huidige praktijk Manuele implementatie en tijdsrovende calibratie van regels Regelaar Image source: creative commons & pixabay.com 6

7 Slimme gebouwen Systematisch en grotendeels geautomatiseerde implementatie en calibratie Regelaar Image source: creative commons & pixabay.com 7

8 Modelgebaseerde voorspellende regeling (MPC) Principe Wiskundige optimalisatie Minimalisatie kost Begrenzingen Comfort: temperatuur echnisch: capaciteit, etc Gebouwmodel Voorspelling dynamica Feedback Correctie via metingen J(x) h x 8

9 Modelgebaseerde voorspellende regeling (MPC) Hysteresis PI(D) MPC 9

10 Modelgebaseerde voorspellend regeling (MPC) Modelgebaseerd 10

11 MPC: methodologie Drie hoofdelementen, gebruikmakend van Modelica 1. Modelica-bibliotheken: IDEAS 2. Gebouwmodel: 1 to 1 mapping 3. Optimalisatie-toolchain Gebouwgeometrie HVAC ontwerp (Weer)voorspellingen Begintemperatuur Gebouwmodel oolchain for Automated Control and Optimization (ACO) Regelaar Regelsignalen 11

12 MPC: 1 to 1 mapping DN m3/h Schema prim_in Model 4 C E Pompes à chaleur Fabr.: VIESSMANN yp: VIOCAL 300-G FS 21 P y_actual P y_actual pump21v1 resse 1 C 4 C DN 65 Qv=9,8m3/h 19 G 34 kw M 43 kw DN 65 Qv=9,2m3/h FS 21 Δ4 c F pump19v1 P y_actual P y_actual pump21v2 1 C 4 C DN 65 Qv=9,8m3/h 19 I 34 kw M 43 kw DN 65 Qv=9,2m3/h FS 21a Δ4 c H pump19v2 P y_actual P y_actual pump21av1 1 C 4 C DN 65 Qv=6,9m3/h 20 K 24 kw M 29 kw DN 65 Qv=6,25m3/h FS 21a Δ4 c J prim_out 1 pump20v1 P y_actual P y_actual pump21av2 pip 1 C DN 65 Qv=6,9m3/h kw M 29 kw DN 65 Qv=6,25m3/h Δ4 c L pump20v2 DN DN 150

13 13

14 Resultaten Solarwind: Kantoorgebouw, m 2, 2 ventilatiegroepen, 24 zones (VAV + betonkernactivering + verwarmingsbatterij), 4 warmtepompen, geothermisch boorveld, frequentiegestuurde pompen en ventilatoren: 92 regelvariabelen en opzichte van regelgebaseerde regeling (simulaties): > 50 % energiebesparing [kwh el ] Beter thermisch comfort 14

15 Resultaten Besparingen COP: 4.5 => 5.5 Coordinatie ventilatie en betonkernactivering oerentalregeling pompen en ventilatoren able 10.1: Comparison between rule based controller (RBC), model predictive control (MPC), MPC with modified thermal comfort bounds () and a modified MPC implementation for the borefield (GEO) of annual electrical (Ele) and thermal energy use [MWh] for heating (Hea) and cooling (Coo) of the main HVAC units and their pumps. he indicated cooling energy for the air handling units is the net cooling provided by both units. Concrete core activation VAV AHU Heat pumps Borefield & pumps otal Hea Coo Ele Hea Ele Coo Hea Ele Hea Coo Ele Ele N S N S N S RBC MPC

16 Demonstraties EU-H2020 hybridgeoabs Infrax gebouw Kantoorgebouw, 3000 m 2 Voorbereidingen voor praktijkdemonstratie lopend er potterie Rusthuis, m 2 Solarwind 16

17 40 Ambient temperature 20 [ C] 0-20 Global horizontal irradiation [W/m2] 1000 [W/m ] 0 ABS control valve signals otal ABS heat flow rate [kw] Zone temperatures 24 [ C] Individual ABS heat flow rates [W] 0 [W] day 14 17

18 Potentieel en toekomstvisie Integratie met BIM-processen Automatische foutdetectie Koppeling met smart grids en thermische netten Zelflerende modellen Optimaal ontwerp en dimensionering van gebouwen Wish list: modulerende warmtepompen 18

19 hybridgeoabs 19

Damien Picard, KUL, Gebruikerscommissie, REGELAARMODELLEN VOOR MPC

Damien Picard, KUL, Gebruikerscommissie, REGELAARMODELLEN VOOR MPC Damien Picard, KUL, Gebruikerscommissie, 17 10 2016 REGELAARMODELLEN VOOR MPC Inhoud Inleiding Herinnering: wat was nog MPC? MPC mss niet meer zo ver! Waarom MPC nog niet (echt) in de markt? Technieken

Nadere informatie

Optimale regeling van gebouwen door gebruik van modelgebaseerde voorspellende regeling

Optimale regeling van gebouwen door gebruik van modelgebaseerde voorspellende regeling Optimale regeling van gebouwen door gebruik van modelgebaseerde voorspellende regeling Filip Jorissen KU Leuven 20 oktober 2016 Antwerpen Context Modelgebaseerde voorspellende regeling Praktijksituering

Nadere informatie

Optimale regeling van GEOTABS

Optimale regeling van GEOTABS Optimale regeling van GEOABS Workshop: Dynamisch simuleren van GEOABS-gebouwen Clara Verhelst, Department of Mechanical Engineering K.U.Leuven clara.verhelst@mech.kuleuven.be http://www.mech.kuleuven.be/en/tme/research/thermal_systems

Nadere informatie

Regeling van grondgekoppelde warmtepompsystemen in kantoorgebouwen. C. Verhelst, L. Helsen KULeuven, Toegepaste Mechanica en Energieconversie

Regeling van grondgekoppelde warmtepompsystemen in kantoorgebouwen. C. Verhelst, L. Helsen KULeuven, Toegepaste Mechanica en Energieconversie egeling van grondgekoppelde warmtepompsystemen in kantoorgebouwen C. Verhelst, L. Helsen KULeuven, Toegepaste Mechanica en Energieconversie Inhoudstafel Situering Grondgekoppelde warmtepompsystemen Huidige

Nadere informatie

De warmtepomp, een niet te onderschatten potentieel in Brussel!

De warmtepomp, een niet te onderschatten potentieel in Brussel! Séminaire Bâtiment Durable : De warmtepomp, een niet te onderschatten potentieel in Brussel! 4 Maart 2015 Bruxelles Environnement OPTIMALE REGELING VAN HET WARMTEPOMPSYSTEEM VAN KANTOORGEBOUW 3E IN BRUSSEL

Nadere informatie

Damien Picard, 07/09/2017 KRACHT VAN DYNAMISCHE SIMULATIES

Damien Picard, 07/09/2017 KRACHT VAN DYNAMISCHE SIMULATIES Damien Picard, 07/09/2017 KRACHT VAN DYNAMISCHE SIMULATIES Wat betekent dynamische simulatie? Simulatie = model dat realiteit nabotst http://www.arcon.pk/understanding energy modeling and building simulation/

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Follow-up en monitoring van duurzame gebouwen Leefmilieu Brussel OPTIMALE VOORSPELLENDE CONTROLE : EEN NIEUW PARADIGMA VOOR TERTIAIRE GEBOUWEN Clara VERHELST, R&D program manager

Nadere informatie

Mathias Coomans, Dilbeek, 14 november 2013 SMART GEOTHERM CASES

Mathias Coomans, Dilbeek, 14 november 2013 SMART GEOTHERM CASES Mathias Coomans, Dilbeek, 14 november 2013 SMART GEOTHERM CASES 1 Onderzoeksactiviteiten 1. Kennisopbouw & State-of-art 2. Praktijkonderzoek (energiepalen) 3. Modellering componenten 4. Globaal simulatiemodel

Nadere informatie

WERKGROEP 18 JUNI 2015

WERKGROEP 18 JUNI 2015 WERKGROEP 18 JUNI 2015 AGENDA Verwelkoming (voorzitters) Stand van zaken (WTCB Luc François) Checken van de haalbaarheid en de mogelijkheden van ondiepe geothermie bij renovatie (Stad Gent Indra Van Sande)

Nadere informatie

Probleemstelling. Probleemstelling. Probleemstelling. Richting zelfvoorzienende huizen? Stand der techniek voor energie-opslag in woningen

Probleemstelling. Probleemstelling. Probleemstelling. Richting zelfvoorzienende huizen? Stand der techniek voor energie-opslag in woningen Richting zelfvoorzienende huizen? Stand der techniek voor energie-opslag in woningen < E0? Nul-op-de-meter-woning? Energie-autark? CBBC Hernieuwbare Energie 19/10/17 Jeroen Van der Veken Labo HVAC WTCB

Nadere informatie

Experiences with ATES applications in Belgium Operational results and energy savings

Experiences with ATES applications in Belgium Operational results and energy savings Experiences with ATES applications in Belgium Operational results and energy savings H.Hoes 1 Klik om ATES het opmaakprofiel system results van de Monitoring within Energy Demonstration Program to 30%

Nadere informatie

WEGWIJS IN WARMTEPOMPEN

WEGWIJS IN WARMTEPOMPEN WEGWIJS IN WARMTEPOMPEN INSPIRATIEDAG GROENE WARMTE VVSG, BRUGGE 8 FEB 2018 PROF IR WIM BOYDENS CO-VOORZITTER WARMTEPOMPPLATFORM CSTO BOYDENS ENGINEERING, BESTUURDER STUDIEBUREAU BOYDENS GASTPROFESSOR

Nadere informatie

Alternatieve energievormen. Vakgroep Mechanica van Stroming, Warmte en Verbranding Universiteit Gent UGent

Alternatieve energievormen. Vakgroep Mechanica van Stroming, Warmte en Verbranding  Universiteit Gent UGent Alternatieve energievormen Actieve technieken Prof. M. De Paepe 13u15 tot 14u45 www.floheacom.ugent.be Inhoud Inleiding Verwarming Biomassa WKK Warmtepompen KWO BEO- betonkernactivering Gaswarmtepompen

Nadere informatie

GEAVANCEERDE REGELING VAN GEOTABS GEBOUWEN MPC IN HOLLANDSCH HUYS

GEAVANCEERDE REGELING VAN GEOTABS GEBOUWEN MPC IN HOLLANDSCH HUYS Damien Picard 1 (damien.picard@mech.kuleuven.be), 14 11 2013 Lieve Helsen 1 (lieve.helsen@mech.kuleuven.be) GEAVANCEERDE REGELING VAN GEOTABS GEBOUWEN MPC IN HOLLANDSCH HUYS 1 KU Leuven, departement Werktuigkunde,

Nadere informatie

PASSIEVE GEBOUWEN. Thomas Daye Projectleider - SWECO. De aanpak van het studiebureau ten aanzien van passiefbouw 08/02/2018.

PASSIEVE GEBOUWEN. Thomas Daye Projectleider - SWECO. De aanpak van het studiebureau ten aanzien van passiefbouw 08/02/2018. PASSIEVE GEBOUWEN De aanpak van het studiebureau ten aanzien van passiefbouw 08/02/2018 Thomas Daye Projectleider - SWECO Est devenu Samenvatting Casestudy 1. Voorstelling van het project 2. Thermisch-dynamische

Nadere informatie

ENERGIE EFFICIËNTIE EN BESPARINGEN IN GEBOUWEN

ENERGIE EFFICIËNTIE EN BESPARINGEN IN GEBOUWEN ENERGIE EFFICIËNTIE EN BESPARINGEN IN GEBOUWEN Griet Janssen KENNISCENTRUM ENERGIE (KCE) Thomas More OMC Ecoproduction 27 maart 2014 INHOUD Voorstelling KCE Aspecten energiebeheer in gebouwen Optimalisatiestrategie:

Nadere informatie

11/09/2012 CASE 1. kantoor GRONTMIJ - situering - Mechelen

11/09/2012 CASE 1. kantoor GRONTMIJ - situering - Mechelen CASE 1 kantoor GRONTMIJ - situering - Mechelen 1 kantoor GRONTMIJ randvoorwaarden gebouw Grondige renovatie kantoor, vernieuwbouw!!! Conditionering: Betonkernactivering (50% GLV, 100% 1 ste en 2 de verdiep)

Nadere informatie

Ontwerp van duurzame collectieve wooneenheden

Ontwerp van duurzame collectieve wooneenheden Ontwerp van duurzame collectieve wooneenheden BAM contractors Boydens Engineering Herman Teirlinckgebouw, Neutelings Riedijk architecten De pier Blankenberge, Groep Planning Energie & techniek in gebouwen

Nadere informatie

Tergooi Hilversum Uitbreiding fase 1

Tergooi Hilversum Uitbreiding fase 1 Tergooi Hilversum Uitbreiding fase 1 Warmte- en koudevraag voor klimatisering op basis van dynamische gebouwsimulaties Antonin van de Bree / Wim van Houdt a.vandebree@lbpsight.nl / WHoudt@tergooi.nl Tergooi

Nadere informatie

Damien Picard, 07/09/2017 DESIGN OPTIMALISATIE TOOL

Damien Picard, 07/09/2017 DESIGN OPTIMALISATIE TOOL Damien Picard, 07/09/2017 DESIGN OPTIMALISATIE TOOL Gegeven 1: gebouw concept door architect voorgesteld Gebouwontwerp 2: ruwe schatting van koel en verwarmingsvermogen / energie Automatiseren 3: Voor

Nadere informatie

GEWOON HOOGLERAAR ONDERZOEKSHOOFD THE SYSI

GEWOON HOOGLERAAR ONDERZOEKSHOOFD THE SYSI GEWOON HOOGLERAAR ONDERZOEKSHOOFD THE SYSI 1. Energie-efficiëntie verhogen 2. Aandeel hernieuwbare energiebronnen verhogen 3. Broeikasgasemissies verlagen Gebouwen zijn verantwoordelijk voor 40% van energiegebruik,

Nadere informatie

Europees onderzoeksproject tilt GEOTABS voor kantoorgebouwen naar topniveau

Europees onderzoeksproject tilt GEOTABS voor kantoorgebouwen naar topniveau Europees onderzoeksproject tilt GEOTABS voor kantoorgebouwen naar topniveau In onze zoektocht naar energie-efficiëntie in gebouwen hebben de voorbije decennia heel wat nieuwe technieken het licht gezien.

Nadere informatie

Naar de bron van de warmtepomp

Naar de bron van de warmtepomp C on d e ns o r Ve r d am p e r Studienamiddag : Introductie tot alternatieve en duurzame energieopwekking voor KMO s Energik Voka Mechelen 7 juni 2007 Naar de bron van de warmtepomp H.Hoes 1 Naar de bron

Nadere informatie

Zorgeloze en betaalbare groene verwarming en koeling. 25 maart 2018

Zorgeloze en betaalbare groene verwarming en koeling. 25 maart 2018 Zorgeloze en betaalbare groene verwarming en koeling 25 maart 2018 Onze collectieve klimaatuitdagingen 2020-20% CO² uitstoot 20% hernieuwbare energie 20% energieefficiëntie 2030-40% CO² uitstoot 27% hernieuwbare

Nadere informatie

Inhoud. Hernieuwbare energie voor gebouwen 18/09/2012

Inhoud. Hernieuwbare energie voor gebouwen 18/09/2012 18/09/2012 Hernieuwbare energie voor gebouwen Meetcampagne op DX warmtepomp met verticale boringen Inhoud» VITO» met verticale boringen» DX warmtepomp» Beschrijving meetcampagne» Resultaten meetcampagne»»

Nadere informatie

a spin off company by met de warmtepomp

a spin off company by met de warmtepomp a spin off company by Groene warmte én koude met de warmtepomp p N.Robeyn Inhoud Waarom groen verwarmen en koelen? Waarom de bodem als thermos? Hoe geothermisch koppelen? Vergunning aanvragen? Steunmaatregelen?

Nadere informatie

Ontwerp van boorveld met behulp van optimalisatie

Ontwerp van boorveld met behulp van optimalisatie Ontwerp van boorveld met behulp van optimalisatie Workshop: Dynamisch simuleren van GEOTABS-gebouwen Clara Verhelst, Department of Mechanical Engineering K.U.Leuven clara.verhelst@mech.kuleuven.be http://www.mech.kuleuven.be/en/tme/research/thermal_systems

Nadere informatie

PLAN VAN DE UITEENZETTING

PLAN VAN DE UITEENZETTING INADEQUE COMFORTVERHOGING VAN SANITAIR WARM WATER EN EEN LAGERE VERWARMINGSBEHOEFTE? Expert Day HVAC & Renovatie 15/06/2017 Ivan Piette Product Manager Viessmann Belgium 14/06/2017 1 PLAN VAN DE UITEENZETTING

Nadere informatie

RVP goes green. Hoe springt de RVP om met energie? juin 8, Rijksdienst voor Pensioenen ~

RVP goes green. Hoe springt de RVP om met energie? juin 8, Rijksdienst voor Pensioenen ~ RVP goes green Rijksdienst voor Pensioenen ~ www.rvp.fgov.be Agenda ~ Doel: verlagen van de CO 2 -uitstoot ~ Installaties voor de warmteproductie ~ Installaties voor de koudeproductie ~ Bezoek ter plekke

Nadere informatie

Meet- en regeltechniek

Meet- en regeltechniek Meet- en regeltechniek Een kennismaking 18-06-2013 / Jan Peter Hellenthal Agenda Introductie Meet- en regeltechniek: wat / waarom? Opzet installaties Basiskennis Proceskennis Projectbeheersing Afronding

Nadere informatie

De ontwikkeling van Smart grids. Our common future. Prof.dr.ir. Han Slootweg. 30 september 2016

De ontwikkeling van Smart grids. Our common future. Prof.dr.ir. Han Slootweg. 30 september 2016 De ontwikkeling van Smart grids Our common future Prof.dr.ir. Han Slootweg 30 september 2016 Agenda Het energiesysteem Verduurzaming van het energiesysteem De energietransitie Smart Grids 2 Energievoorziening

Nadere informatie

Energiebesparing door variabel debiet

Energiebesparing door variabel debiet Energiebesparing door variabel debiet Resultaten onderzoeksproject VALID Studiedag 9 september 2010 1 Energiebesparing door variabel debiet Opportuniteit van variabel debiet doelstellingen van het onderzoeksproject

Nadere informatie

Greenbridge Oostende EXPERTS IN SUSTAINABLE BUILDINGS

Greenbridge Oostende EXPERTS IN SUSTAINABLE BUILDINGS Greenbridge Oostende Oostende, 2014-10-21 ir. Matthias Zuliani, expert energy ir. Pedro Pattijn, Business Unit Manager energy & sustainability Voorstelling Ingenium 75 werknemers Ingenium nv Nieuwe St-Annadreef

Nadere informatie

Lang leven het Smart Grid! Nu het gebouw nog! Wim Zeiler

Lang leven het Smart Grid! Nu het gebouw nog! Wim Zeiler Lang leven het Smart Grid! Nu het gebouw nog! Wim Zeiler Context 40% van alle energie wordt in de westerse wereld gebruikt in gebouwen [1] Elektriciteit is een duurzame energie drager Een nieuw type elektriciteitsnet

Nadere informatie

Brugge Ter Potterie GEBRUIKERSCOMMISSIE 10 NOVEMBER 2015

Brugge Ter Potterie GEBRUIKERSCOMMISSIE 10 NOVEMBER 2015 Brugge Ter Potterie GEBRUIKERSCOMMISSIE 10 NOVEMBER 2015 Agenda 13:00 Stand van zaken project, presentatie screeningstool boorveld (L. François, WTCB) 13:30 Voorstel aanpak van kostengebaseerde optimalisatie

Nadere informatie

POST-DOC ONDERZOEKER

POST-DOC ONDERZOEKER POST-DOC ONDERZOEKER Overzicht Thermische opslag in context van energietransitie als technische oplossing met een duidelijk potentieel een warme toekomst? Traditionele gebouwsimulatie en -ontwerp Gedetailleerde

Nadere informatie

14/05/2008. Séminaire Bruxelles Environnement Leefmilieubrussel seminarie. Verwarming. Airconditioning. Drukverhoging. Regenwaterrecuperatie

14/05/2008. Séminaire Bruxelles Environnement Leefmilieubrussel seminarie. Verwarming. Airconditioning. Drukverhoging. Regenwaterrecuperatie Verwarming Airconditioning Drukverhoging Regenwaterrecuperatie Afvalwater Watervoorziening Legionellabestrijding Brandbeveiliging Principeschema verwarmingsinstallatie Air handling unit with heat recovery

Nadere informatie

Peter Wagener Voorzitter

Peter Wagener Voorzitter Peter Wagener Voorzitter Duurzame energie, omdat U de wereld niet heeft geёrfd van uw ouders, maar geleend van mijn generatie. 1/37 2 1 Dat van dat erven en lenen weet u nu dus wel, maar: Wat gaat U daar

Nadere informatie

EraSME project GEOTABS

EraSME project GEOTABS EraSME project GEOTABS DYNAMISCH SIMULEREN VAN GEOTABS- SYSTEMEN 4 JUNI, 2012 GEÏNTEGREERD SIMULATIEMODEL Wout Parys Building Physics Section Department of Civil Engineering, KU Leuven wout.parys@bwk.kuleuven.be

Nadere informatie

Wanda 4 Heat 4 maart 2010

Wanda 4 Heat 4 maart 2010 Wanda 4 Heat Toepassing Stadsverwarming Procesindustrie Theorie: Variabelen Wanda 4 Liquid Primaire rekenvariabelen: Discharge / debiet Head / Energie hoogte Q H [m3/s] [m] Afgeleide variabelen: Druk Snelheid

Nadere informatie

Monitoring en simulatie van een GEOTABS kantoorgebouw nabij Brussel: doorgedreven opvolging bevestigt en verbetert de verwachte performantie

Monitoring en simulatie van een GEOTABS kantoorgebouw nabij Brussel: doorgedreven opvolging bevestigt en verbetert de verwachte performantie Monitoring en simulatie van een GEOTABS kantoorgebouw nabij Brussel: doorgedreven opvolging bevestigt en verbetert de verwachte performantie Wim Boydens, Boydens engineering Het GEOTABS concept Gebruik

Nadere informatie

12/09/2012. studiebureau boydens nv Technologie en Energie Brugge-Brussel-Luxemburg. 65 medewerkers. Sedert 1961.

12/09/2012. studiebureau boydens nv Technologie en Energie Brugge-Brussel-Luxemburg. 65 medewerkers.  Sedert 1961. geothermische technieken in het BHG praktijkcase: BNPPF cluster Kanselarij prof.ir. Wim boydens gastdocent gedelegeerd bestuurder Ugent- studiebureau boydens nv Faculteit toegepaste wetenschappen Vakgroep

Nadere informatie

Wat kunnen we nog meer met onze restwarmte? 15 november 2007 Tom den Hartog Consultant Energy Systems Cumae BV

Wat kunnen we nog meer met onze restwarmte? 15 november 2007 Tom den Hartog Consultant Energy Systems Cumae BV Wat kunnen we nog meer met onze restwarmte? 15 november 2007 Tom den Hartog Consultant Energy Systems Cumae BV Overzicht van de presentatie Overzicht aanbod van restwarmte. Aanpak restwarmte in de papierindustrie.

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame renovatie: kort overzicht Leefmilieu Brussel Duurzaam bouwen vanuit de invalshoek van energie. Anne-Laure MAERCKX CENERGIE Doelstelling(en) van de presentatie Een denkoefening

Nadere informatie

Een robuust en onderzoeksondersteund pad naar energieneutraliteit

Een robuust en onderzoeksondersteund pad naar energieneutraliteit Een robuust en onderzoeksondersteund pad naar energieneutraliteit Michel De Paepe Overzicht Definitie van Nearly Zero Energy Building Technologische ontwikkeling Uitvoering, opvolging en commissioning

Nadere informatie

Wat doe je met het data lake dat uw GBS heet?! Gebruik van data uit meet- en regelsystemen voor een beter beheer & onderhoud van installaties Werner

Wat doe je met het data lake dat uw GBS heet?! Gebruik van data uit meet- en regelsystemen voor een beter beheer & onderhoud van installaties Werner Wat doe je met het data lake dat uw GBS heet?! Gebruik van data uit meet- en regelsystemen voor een beter beheer & onderhoud van installaties Werner Vink 05/06/2019 Even voorstellen Werner Vink 30 jaar

Nadere informatie

Binnen klimaat verbeteren & Energie besparen. HVAC met Zelflerende software die 24 uur vooruitdenkt en ingrijpt

Binnen klimaat verbeteren & Energie besparen. HVAC met Zelflerende software die 24 uur vooruitdenkt en ingrijpt Binnen klimaat verbeteren & Energie besparen HVAC met Zelflerende software die 24 uur vooruitdenkt en ingrijpt Energietransitie Fossiele brandstoffen uit faseren CO 2 -footprint verkleinen Energie besparen

Nadere informatie

SolarFreezer. Comfort zonder aardgas

SolarFreezer. Comfort zonder aardgas SolarFreezer Comfort zonder aardgas Jacques Mathijsen April 2017 1 Energie per woning Gemiddeld energie verbruik in Nederland woning met 2.2 personen Elektrische energie 100% = 3.500 kwh Thermische energie

Nadere informatie

Meetresultaten Infrax Dilbeek, demo

Meetresultaten Infrax Dilbeek, demo Meetresultaten Infrax Dilbeek, demo Auteur(s): Mathias Coomans, Koen Allaerts, Rutger Baeten Datum: September 2015 Deze studie werd uitgevoerd in het kader van het IWT-VIS traject Smart Geotherm (2011-2017)

Nadere informatie

Learnshop INDUSTRIE & MILIEU 24/03/10. Duurzaam hergebruik van warmte-energie uit afvalwater! Ir. Marc Feyten

Learnshop INDUSTRIE & MILIEU 24/03/10. Duurzaam hergebruik van warmte-energie uit afvalwater! Ir. Marc Feyten Learnshop INDUSTRIE & MILIEU 24/03/10 Duurzaam hergebruik van warmte-energie uit afvalwater! Ir. Marc Feyten WWW.AAQUA.BE Onze referenties zijn onze visitekaartjes Meerderheid mensheid erkent klimaatopwarming

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Gedeeltelijke en gefaseerde Leefmilieu Brussel van het systeem voor verwarming en SWW Jonathan FRONHOFFS CENERGIE Doelstellingen van de presentatie Een overzicht geven van de

Nadere informatie

De rol van thermische opslag voor systeemintegratie en voor stedelijke energievoorziening

De rol van thermische opslag voor systeemintegratie en voor stedelijke energievoorziening De rol van thermische opslag voor systeemintegratie en voor stedelijke energievoorziening Wilfried Ivens (wilfried.ivens@ou.nl) Herman Eijdems (h.eijdems@mijnwater.com) René Verhoeven (r.verhoeven@mijnwater.com)

Nadere informatie

Centrale stookplaatsen

Centrale stookplaatsen Centrale stookplaatsen Ludo Thijs Product Coördinator Heating TOP SECRET SECRET INTERNAL USE ONLY PUBLIC 2 Werking van warmtepomp Expansie ventiel Aangezogen buitenlucht Verdamper Condensor Watercircuit

Nadere informatie

ECO-design & ECO-Energy-label Maken deze 2 EU richtlijnen verschil? Wordt de invoering van de EPBD en RES richtlijn hierdoor eenvoudiger?

ECO-design & ECO-Energy-label Maken deze 2 EU richtlijnen verschil? Wordt de invoering van de EPBD en RES richtlijn hierdoor eenvoudiger? ECO-design & ECO-Energy-label Maken deze 2 EU richtlijnen verschil? Wordt de invoering van de EPBD en RES richtlijn hierdoor eenvoudiger? Jaap Hogeling ISSO: international projects and standards directeur

Nadere informatie

Raf Schildermans. Business unit manager IFTech

Raf Schildermans. Business unit manager IFTech Raf Schildermans Business unit manager IFTech Collectieve energievoorziening vanuit bodem/grondwater Inhoud 1. Collectieve energievoorziening vanuit bodem/grondwater 2. Ervaringen in het buitenland 3.

Nadere informatie

Homelab 2050, serie 4: Optimaal gebruik van beschikbare energiebronnen

Homelab 2050, serie 4: Optimaal gebruik van beschikbare energiebronnen Energie en exergie in de gebouwde omgeving Door Sabine Jansen (TU Delft) 7 April 2015 Homelab 2050, serie 4: Optimaal gebruik van beschikbare energiebronnen Exergie voor de gebouwde omgeving Statements

Nadere informatie

Energiebesparende Warmtapwater concepten in collectieve installaties 2.0. Erwin Janssen Hoofd Productmanagement Nathan Group

Energiebesparende Warmtapwater concepten in collectieve installaties 2.0. Erwin Janssen Hoofd Productmanagement Nathan Group Energiebesparende Warmtapwater concepten in collectieve installaties 2.0 Erwin Janssen Hoofd Productmanagement Nathan Group Even een terugblik naar VSK 2016 Vergelijk gemaakt tussen: 1) Tapwater circulatieleiding

Nadere informatie

Vraaggestuurde ventilatie in scholen en kantoorgebouwen: analyse van werking door metingen

Vraaggestuurde ventilatie in scholen en kantoorgebouwen: analyse van werking door metingen Vraaggestuurde ventilatie in scholen en kantoorgebouwen: analyse van werking door metingen 20-10-2016 Bart Merema 20 oktober 2016 Antwerpen Introductie Case studie: Dilbeek Case studie: Testleslokalen

Nadere informatie

CALEFFI ACADEMY HYDRONIC DESIGN // WARMTESYSTEMEN. Oktober 2016 Patrick Hagen

CALEFFI ACADEMY HYDRONIC DESIGN // WARMTESYSTEMEN. Oktober 2016 Patrick Hagen CALEFFI ACADEMY HYDRONIC DESIGN // WARMTESYSTEMEN Oktober 2016 Patrick Hagen ACTUALITEIT VLAANDEREN DE STROOMVERSNELLING UITGANGSPUNT Doelstellingen 2030 realiseren Energietransitie: - efficiënter energieverbruik

Nadere informatie

Energie-efficiëntie bij gebouwen beleidskader, potentieel en valkuilen. Prof.dr.ir.-arch. Dirk Saelens Afdeling Bouwfysica, KU Leuven Energyville

Energie-efficiëntie bij gebouwen beleidskader, potentieel en valkuilen. Prof.dr.ir.-arch. Dirk Saelens Afdeling Bouwfysica, KU Leuven Energyville Energie-efficiëntie bij gebouwen beleidskader, potentieel en valkuilen Prof.dr.ir.-arch. Dirk Saelens Afdeling Bouwfysica, KU Leuven Energyville Inhoud Inleiding Aandeel en belang van gebouwen Energie-efficiëntie

Nadere informatie

Warmtepompen PRIJSLIJST 2015 9-1

Warmtepompen PRIJSLIJST 2015 9-1 Warmtepompen Energie wordt alsmaar schaarser en duurder. De milieubelasting van traditionele energiebronnen vormt een steeds groter probleem. Met een warmtepomp haalt u energie uit uw directe omgeving.

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z

Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z Leefmilieu Brussel Duurzaam bouwen vanuit de invalshoek van energie. Anne-Laure MAERCKX CENERGIE Doelstelling(en) van de presentatie Een denkoefening

Nadere informatie

Toekomstbestendig, innovatief warmtenet in Amsterdam Zuidoost. Caryl Jonis (programmamanager BU Heat NL) 10 oktober 2018

Toekomstbestendig, innovatief warmtenet in Amsterdam Zuidoost. Caryl Jonis (programmamanager BU Heat NL) 10 oktober 2018 Toekomstbestendig, innovatief warmtenet in Amsterdam Zuidoost Caryl Jonis (programmamanager BU Heat NL) 10 oktober 2018 Onderwerpen Studieproject Kantorenstrook Amstel III Basis technisch concept Voorlopige

Nadere informatie

De warmtepomp. Dominique Hendrikx Bram Oosterbos Maarten Reuskens

De warmtepomp. Dominique Hendrikx Bram Oosterbos Maarten Reuskens De warmtepomp Dominique Hendrikx Bram Oosterbos Maarten Reuskens A2 A2 A1 Introduction Environmental issues: Solutions: Greenhouse effect Air and water pollution Wind and water turbines Solar cells Heat

Nadere informatie

Projectvoorstelling Centrum Duurzaam Bouwen en Wonen Kamp C, Westerlo

Projectvoorstelling Centrum Duurzaam Bouwen en Wonen Kamp C, Westerlo Projectvoorstelling Centrum Duurzaam Bouwen en Wonen Kamp C, Westerlo Geert De bruyn & Luc Stijnen Kamp C Westerlo,, 4 oktober 2002 Het bouwteam Bouwheer Provincie Antwerpen Architectuur en ruimtelijke

Nadere informatie

WARMTEPOMPEN. Place here a collage picture of air water heat pumps

WARMTEPOMPEN. Place here a collage picture of air water heat pumps Place here a collage picture of air water heat pumps WARMTEPOMPEN NIBE heeft een zeer uitgebreid assortiment warmtepompen. Met verschillende typen en variatie in verkrijgbare groottes, biedt NIBE voor

Nadere informatie

Studiedag geothermie Geothermie en BKA. Ir. Joachim Reybrouck Brussel, 12 mei 2015

Studiedag geothermie Geothermie en BKA. Ir. Joachim Reybrouck Brussel, 12 mei 2015 Studiedag geothermie Geothermie en BKA Ir. Joachim Reybrouck Brussel, 12 mei 2015 Ingenium? Opgericht door ir. HR Vyncke in 1968 > 75 permanente medewerkers >2000 referenties > 45 jaar ervaring Onafhankelijk

Nadere informatie

11 mei 2015 PARTNERMEETING

11 mei 2015 PARTNERMEETING 11 mei 2015 PARTNERMEETING agenda Overlopen deeltaken en demoprojecten en openstaande acties op basis van verslag van vorige meeting (04/02/2015) Bijzondere aandachtspunten: Wat moet in de TV rond energieopslag

Nadere informatie

HOE GELD VERDIENEN MET ENERGIE UIT EIGEN BODEM? ONDIEPE GEOTHERMIE: DE DUURZAME ENERGIE-OPLOSSING 4 NOVEMBER 2014 ZWIJNAARDE

HOE GELD VERDIENEN MET ENERGIE UIT EIGEN BODEM? ONDIEPE GEOTHERMIE: DE DUURZAME ENERGIE-OPLOSSING 4 NOVEMBER 2014 ZWIJNAARDE Ir.L.François HOE GELD VERDIENEN MET ENERGIE UIT EIGEN BODEM? ONDIEPE GEOTHERMIE: DE DUURZAME ENERGIE-OPLOSSING 4 NOVEMBER 2014 ZWIJNAARDE Programma 17u00 Smart Geotherm-project: Potentieel, EPB-verloop,

Nadere informatie

IWT-WP-DIRECT: De impact van regelparameters op de prestatie van residentiële warmtepompinstallaties aan de hand van simulaties

IWT-WP-DIRECT: De impact van regelparameters op de prestatie van residentiële warmtepompinstallaties aan de hand van simulaties IWT-WP-DIRECT: De impact van regelparameters op de prestatie van residentiële warmtepompinstallaties aan de hand van simulaties Jan Hoogmartens (K.U.Leuven) Lieve Helsen (K.U.Leuven) Geeraart Franck (De

Nadere informatie

SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 26/05/2014 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee

SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 26/05/2014 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 26/05/2014 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee Aanwezigen: WTCB: KULeuven: VITO: Verontschuldigd: KULeuven: VITO: WTCB: Gerrit Draelants, Luc François, Noël

Nadere informatie

Verwarmingsoplossingen in appartementsbouw

Verwarmingsoplossingen in appartementsbouw Verwarmingsoplossingen in appartementsbouw Ludo Thijs Product Coördinator Heating All Seasons CLIMATE COMFORT Heating Air/air Heat Pumps Applied Systems Refrigeration TOP SECRET SECRET INTERNAL USE ONLY

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN WARMTEPOMP: ONTWERP HERFST 2018 Het standpunt van de installateur: ontwerp en integratie van het systeem Patrick TYDGADT Consulting Sales Engineer Daikin Belux - Avenue Franklin

Nadere informatie

Kennissessie: CO 2 neutraal het echte verhaal

Kennissessie: CO 2 neutraal het echte verhaal Ing. Vincent Keppel Accountmanager Vabi Kennissessie: CO 2 neutraal het echte verhaal TIP: Houd pen en papier bij de hand!!!! Ir. Roy Zold Directeur PVM welke data & welk doel Vraagstelling corporaties

Nadere informatie

een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect

een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect Programma 20.00 uur Opening 20.05 uur De initiatiefnemers: ZMf & Zeeuwind 20.15 uur Alles over de warmtepomp Niek Tramper, Zeeuwind 20.45 uur Ervaringen

Nadere informatie

Minder, anders en efficiënter

Minder, anders en efficiënter De Zonne-arc vzw Energiezuinig anders De warmtepomp, de natuur als bron van verwarming. Willy Lievens, Z.O.T. (Zacht Onthechte Technoloog) N.U.L. (Niet Uitgebluste Leraar) Minder, anders en efficiënter

Nadere informatie

Efficiënte Elektrische Aandrijfsystemen

Efficiënte Elektrische Aandrijfsystemen Efficiënte Elektrische Aandrijfsystemen IE Motoren Event 20 september 2016 Maarten van Werkhoven TPA adviseurs 023 536 8090 mvanwerkhoven@tpabv.nl 1 Inhoud 1. Aandrijvingen als grootste elektriciteitsverbruiker

Nadere informatie

een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect

een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect Programma 10.00 uur Opening 10.05 uur De initiatiefnemers: ZMf & Zeeuwind 10.10 uur Alles over de warmtepomp Niek Tramper, Zeeuwind 10.45 uur Ervaringen

Nadere informatie

GECENTRALISEERD BALANCEREN & COMMISSIONEN VAN VARIABEL DEBIET SYSTEMEN

GECENTRALISEERD BALANCEREN & COMMISSIONEN VAN VARIABEL DEBIET SYSTEMEN GECENTRALISEERD BALANCEREN & COMMISSIONEN VAN VARIABEL DEBIET SYSTEMEN Rendez-vous de l Atic 21.09.2011 Philip Vandenheuvel Niek Van Dierdonck Inhoudstafel 1. Basisprincipes en voordelen variabel debiet

Nadere informatie

De geothermische warmtepomp biedt nieuwe uitdagingen H.Hoes, VITO

De geothermische warmtepomp biedt nieuwe uitdagingen H.Hoes, VITO De geothermische warmtepomp biedt nieuwe uitdagingen H.Hoes, VITO 1 Condensor Verdamper De geothermische warmtepomp Geothermie, hernieuwbare energie Ondiepe geothermische technologieën Praktijkvoorbeelden

Nadere informatie

tapwater warmtepompen - overzicht Warmtepompen voor warm tapwater Voordelen die overtuigen :

tapwater warmtepompen - overzicht Warmtepompen voor warm tapwater Voordelen die overtuigen : - overzicht Warmtepompen voor warm tapwater Voordelen die overtuigen : GECERTIFICEERD RENDEMENTRECORD Het hoogste rendement ooit, zo blijkt uit de testen. Het is de eerste ventilatiewarmtepomp met EHPA-label.

Nadere informatie

Optimaliseren v/d verwarmingsinstallatie

Optimaliseren v/d verwarmingsinstallatie Technische Kennis Dag 2014 Praktijkvoorbeeld N.V. Sportfondsenbad Monnickendam Optimaliseren v/d verwarmingsinstallatie Chris van Veluwen N.V. Sportfondsenbad - Monnickendam N.V. Sportfondsenbad - Monnickendam

Nadere informatie

Stookplaatsrenovatie Energie-efficiëntie zit hem in de hydraulica!

Stookplaatsrenovatie Energie-efficiëntie zit hem in de hydraulica! Seminarie Duurzame Gebouwen Stookplaatsrenovatie 07 december 2018 Energie-efficiëntie zit hem in de hydraulica! Over de impact van de hydraulica op de uiteindelijke systeemprestaties Dr. ing. Roel Vandenbulcke

Nadere informatie

Regelstrategie voor energiezuinige gebouwen

Regelstrategie voor energiezuinige gebouwen installatiebeheer Antonin van de Bree, Santiago Rodriguez Sustainable energy office buildings Regelstrategie voor energiezuinige gebouwen Transmissie- en ventilatieverliezen vormen niet langer het grootste

Nadere informatie

SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 11/09/2014 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee

SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 11/09/2014 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 11/09/2014 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee Aanwezigen: WTCB: KULeuven: VITO: Verontschuldigd: KULeuven: VITO: WTCB: Gerrit Draelants, Luc François (verslaggever),

Nadere informatie

ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP. Dirk Saelens. Afdeling Bouwfysica, Departement Burgerlijke Bouwkunde, K.U.

ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP. Dirk Saelens. Afdeling Bouwfysica, Departement Burgerlijke Bouwkunde, K.U. NAV STUDIENAMIDDAG MASSIEF PASSIEFBOUW IN DE PRAKTIJK: AANPAK VAN ONTWERP TOT REALISATIE NAAR EEN PASSIEVE WONING OP BASIS VAN TRADITIONELE BOUWMETHODES ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP

Nadere informatie

Volgende generatie rekenmodellen voor energiesimulaties in stedelijke omgevingen

Volgende generatie rekenmodellen voor energiesimulaties in stedelijke omgevingen Vlgende generatie rekenmdellen vr energiesimulaties in stedelijke mgevingen Dirk Saelens KU Leuven, Department f Civil Engineering, Building Physics Sectin EnergyVille NVBV wrkshp "Buwfysische kennisntwikkeling

Nadere informatie

Gebruikersdag. Warmtepomp. Het Warmte Effect

Gebruikersdag. Warmtepomp. Het Warmte Effect Gebruikersdag Warmtepomp Het Warmte Effect Programma 20.00 uur Thermostaat regelen + Temperatuur instellingen + Weersafhankelijkheid + Geluid + Besparing 20.30 uur Inregelen afgiftesysteem 21.00 uur Collectieve

Nadere informatie

PARTNERMEETING 18/12/2015

PARTNERMEETING 18/12/2015 PARTNERMEETING 18/12/2015 agenda Overzicht deliverables (Luc) Svz en planning: geschikheidskaarten en activering ondergrondse constructies (Gust/Noël) screening web tools (Luc) piloot en demoprojecten

Nadere informatie

Optimaal ontwerpen van hydronische verwarmingsinstallaties

Optimaal ontwerpen van hydronische verwarmingsinstallaties Session B3 Ventilation and heating with guaranteed quality Optimaal ontwerpen van hydronische verwarmingsinstallaties Dr. ing. Roel Vandenbulcke Universiteit Antwerpen, HYSOPT 1. Van constant naar variabel

Nadere informatie

Warmtewinning uit de gemeentelijke riolering voor het verwarmen van appartementen. Riet Lismont VLARIO 11 juni 2015

Warmtewinning uit de gemeentelijke riolering voor het verwarmen van appartementen. Riet Lismont VLARIO 11 juni 2015 Warmtewinning uit de gemeentelijke riolering voor het verwarmen van appartementen Riet Lismont VLARIO 11 juni 2015 Inhoud 1. Locatie en betrokken partijen 2. Haalbaarheidsstudie 3. Concept & plan 4. Overzicht

Nadere informatie

Low-Energy woningen en hun gebruikers

Low-Energy woningen en hun gebruikers Low-Energy woningen en hun gebruikers Voorspeld energiegebruik vs. Werkelijk energiegebruik P 5 Presentation Msc 4 Graduation Studio _ Green Building Innovation Anne Cowan 1502492 1st Mentor: M. Tenpierik

Nadere informatie

EPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?,

EPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?, EPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?, ir. F.W. (Freek) den Dulk Nieuwe eis per 1 januari 2006 EPC 0,8 Herziening norm: NEN 5128:2004 Energieprestatie van woonfuncties en

Nadere informatie

Smart Heat Pumps vs. Smart Grids

Smart Heat Pumps vs. Smart Grids Smart Heat Pumps vs. Smart Grids Laurent Vercruysse Technical Director Energie toekomst =? Verwarming - Elektriciteit Blz. 3 September 2013 Energie toekomst =? We zullen ons nieuwe vragen moeten stellen

Nadere informatie

PARTNERMEETING 09/05/2016

PARTNERMEETING 09/05/2016 PARTNERMEETING 09/05/2016 agenda Stand van zaken en planning: geschikheidskaarten en activering ondergrondse constructies (Gust/Noël) screening web tools en EPB problematiek (Luc) piloot en demoprojecten

Nadere informatie

Ecodesign. Invloed voor onze bedrijfstak Henk Kranenberg Senior Manager Daikin Europe NV

Ecodesign. Invloed voor onze bedrijfstak Henk Kranenberg Senior Manager Daikin Europe NV Ecodesign Invloed voor onze bedrijfstak Henk Kranenberg Senior Manager Daikin Europe NV Roadmap : -80% by2050 2 http://eur-lex.europa.eu/legal-content/en/txt/pdf/?uri=celex:52014dc0015&from=en Ecodesign

Nadere informatie

Welkom bij het Machinebouw event 20

Welkom bij het Machinebouw event 20 Welkom bij het Machinebouw event 20 Digitale revolutie Slimme en verbonden mechatronische systemen Robert Vincente Robert Vincente Machinebouw event 2018 1 Uitdagingen van de machinebouw industrie Speed

Nadere informatie

Gebruikersgroep WKO 25 april 2019

Gebruikersgroep WKO 25 april 2019 Gebruikersgroep WKO 25 april 2019 Ing. W.A.M. van Houdt 80-87 Product manager licht/lucht systemen 87-91 Technisch adviseur RIN 91-2007 Hoofd Techniek Ziekenhuis Gooi-Noord 07 - heden Senior engineer &

Nadere informatie

Introductie 4/25/2013. Impacts of climate change on the indoor environmental and energy performance of buildings Klimaatadaptatiemaatregelen op

Introductie 4/25/2013. Impacts of climate change on the indoor environmental and energy performance of buildings Klimaatadaptatiemaatregelen op 4/25/2013 Kennisconferentie Deltaprogramma 2013 Impacts of climate change on the indoor environmental and energy performance of buildings op Part of Climate Proof Cities consortium of the gebouwniveau:

Nadere informatie