II50. De staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en sport De heer Drs. P. Blokhuis Postbus EJ Den Haag. Leidschendam, 4 mei 2018

Transcriptie

1 II50 voor brncheorganisatie de De staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en sport De heer Drs. P. Blokhuis Postbus EJ Den Haag 0 Leidschendam, 4 mei 2018 Doorkesnummer: (070) E-maiI: nso@tabaksdetailhandel.nl Geachte heer Blokhuis, De NSO, brancheorganisatie voor de tabaksdetailhandel, heeft vandaag haar visiedocument aangeboden aan de woordvoerders tabaksbeleid van de vaste Kamercommissie voor Volks gezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en de MKB woordvoerders van Economische Zaken en Klimaat (EZK). In dit document vragen wij de politiek om daadwerkelijk invulling te geven aan de bijzondere positie van de tabaksspeciaalzaak. Een exemplaar treft u hierbij aan. Zoals u bekend is tijdens het debat in de Tweede Kamer over het uitstalverbod (januari 2017) in het aangenomen amendement van de leden Volp/Dik Faber aangegeven dat er re kening gehouden moet worden met de positie van tabaksspeciaalzaken. In juni 2017 heeft uw voorganger een voorstel geformuleerd dat alleen tabakswinkels die 100 % tabak verko pen in aanmerking komen voor een uitzonderingspositie. Hier zijn er slechts een handjevol van in Nederland. Onze ondernemers komen met dit voorstel in grote problemen en staan voor een onmogelijk dilemma. Tabaksspeciaalzaken moeten kiezen: voortaan al hun tabaksproducten volledig afdekken, 6f stoppen met de verkoop van alle andere producten en diensten, zoals kranten en wenskaar ten. In beide gevallen wordt de economische levensvatbaarheid van de winkels ernstig be d reigd. Tabaks- en gemakswinkels worden gerund door lokale MKB-ondernemers, die vaak meer dan 50 uur per week in hun winkel actief zijn. Met hun winkel dragen zij ook bij aan de leef baarheid van wijk en buurt. De brancheorganisatie onderschrijft overigens het belang van een effectief tabaksontmoedigingsbeleid en wil met u en de Tweede Kamer bespreken hoe de branche verder kan bijdragen om met name het jeugdroken tegen te gaan. Bezoekadres Overgoo 15, 2266 JZ leidschendam t (o7o) gg, f (070) e nso@tabaksdetailhandel.nl, 1 Postadres Postbus 262, 2260 AG Leidschendarn ING Bank , BAN NL44 INGB i, BIC INGBNbA KvK , BTW NLoo4g Boi

2 De NSO doet een dringend beroep op u als staatssecretaris om onze MKB winkels een toe anisatie voor de tabaksdetailhandel Wij hopen van u te horen. ven aan de bijzondere positie van de tabaksspeciaalzaak, Er zijn eenvoudige en redelijke al roep op u om dit wel te doen. Wellicht geeft dit zichtboek daar aanleiding toe. en wil alleen met de supermarkten praten. Wij doen echter nog éénmaal een dringend be in gevaar brengen. Het ministerie van VWS wil hierover tot nu toe niet met ons in discussie ternatieven voor een volledig uitstalverbod die de levensvatbaarheid voor onze branche niet komst te bieden in het mooie winkellandschap van Nederland en inhoudelijk invulling te ge N S0 voor tebaksdeta 11h ande) de

3 II

4

5 t Voorwoord In dit visiedocument schetsen wij een beeld van de 1583 tabaksspeciaalzaken in Nederland en van het dilemma waar zij voor staan, Onder het voorgestelde uitstalverbod van het Ministerie van VWS dienen tabaksspeciaalzaken al hun tabaksproducten volledig af te dekken, of al hun andere producten en diensten af te stoten. In beide gevallen wordt de economische levensvatbaarheid van de winkels ernstig bedreigd. Vandaag de dag zijn de tabaksspeciaalzaken voornamelijk winkels met een gevarieerd assortiment. Zij verkopen tijdschriften, wenskaarten, rookwaren, kansspelen, snoep, kantoorartikelen en leveren postpakketdiensten. Bekende ketens zijn CIGO, The Read Shop Express, Primera en Vivant. Al deze winkels worden gerund door lokale MKB-ondernemers, die vaak meer dan 50 uur per week in hun winkel actief zijn. Met hun winkel dragen zij ook bij aan de leefbaarheid van wijk en buurt. Anno 2018 is tabaksverkoop nog steeds een belangrijke inkomstenbron voor deze winkels. Een groot deel van hun rendement wordt hierdoor bepaald. Dat wordt de komende jaren minder en daar spelen de lokale tabakswinkeliers nu al op in. Zij hebben alleen tijd nodig om hun winkel en hun assortiment aan te passen. Een uitstalverbod van alle tabaksproducten, zoals in juni 2017 door het Ministerie van VWS voorgesteld, is te veelomvattend voor onze branche. Niet voor niets is tijdens de Tweede Kamer behandeling uitgesproken 1, dat bij het invoeren van een uitstalverbod rekening gehouden moet worden met de positie van tabaksspeciaalzaken. De 1583 tabaksspeciaalzaken in de branche voldoen aan de wettelijke definitie van de Tabaks- en rookwarenwet. Voor deze winkels heeft de Tweede Kamer dan ook een aparte behandeling gevraagd. In dit visiedocument laten wij zien wat de consequenties zijn van een uitstalverbod, zoals dat is voorgesteld door het Ministerie van VWS, en stellen wij èenvoudige en redelijke alternatieve routes voor, die economisch wel levensvatbaar zijn voor onze branche. 41

6 Wij onderschrijven het belang van een effectief tabaksontmoedigingsbeleid en bespreken graag met u hoe onze branche kan bijdragen om met name het jeugdroken tegen te gaan. Zoals wij in onze inbreng bij de publieke consultatie hebben aangegeven willen wij ook graag met u van gedachten wisselen over een aparte behandeling van e-sigaretten, rookloze tabaksproducten en verpakkingen van sigaren zwaarder dan 3 gram. Bel of mail ons en wij gaan in gesprek om te komen tot een beleid dat gericht is op de rookvrije generatie én rekening houdt met onze achterban, de 1583 tabakswinkeliers. Wij kijken uit naar uw reactie. Met vriendelijke groet, Jos Zuijdwijk, Voorzitter NSO, brancheorganisatie voor de tabaksdetallhandel info@tabaksdetailhandel.nl Bron: Amendement Volp/Dik Faber Tweede Kamec vergader]aar / , er 14

7 2. De tabaksspe alzaak in 2018 De tabaksspea zaak heeft een herkenbaar gezicht. In de buurt en wijk kent en herkent iedereen de winkelier en zijn of haar winkel. Tabak en gemak De tabaksspec aak van vandaag verkoopt niet alleen maar tabak. Het is een moderne gemakswi<& die naast tabakspro ducten en rookwaren ook verschillende andere diensten en producten aanbiedt die belangrijk zijn de buurtbewoners. voor meespelen in de Toto, Denk aan het afhalen of verzenden van een postp8kt1e het kopen en versturen van wenskaart de aanschaf van kantoorartik en of een losse krant en het regelen van bankzaken Zo is de winkel voor iedere wijk ook een etingsplek persoonlijke 000 Naast normale tabaks en gemakswinkels zijn er ook enkele, veelal luxe, tabaksspeclzaken5 Vaak voorzien van een kli maatkamer, worden hier exclusieve pijptabak en sigaren verkocht. In deze winkels vindt de volwassen consument tevens meer specialiteiten zoals chocolad0 koffie en thee. maar ook luxe lederwaren en scheerkwasten De formule achter de winkel De winkelf0rm5 in de tabaksdetautnd& zorgen voor moderne en efficiënte 0erneming Voorbeelden zijn de CoöPe ratie Primera en de RDC-gr0eP met formules als Vivant en The Read Shop. Convenience Concept met formules als CIGO en Tabaktief. En kleinere winkelform es zoals Tabac & Gifts en Limtaco Nederland. De winkelformu zijn zeer belangrijk voor de huidige 1583 ondernemingen in de branche. samenwerke in deze formules hebben zelfstandige MKBondernems hun assortiment uitgebreid tabaksspecjlzaken en de behoeften in de wijk of de buurt. optimaal afgestemd op de Ook heeft de branche in de afgelopen jaren een rol gespeeld bij de introductie van nieuwe productcate9o een en diensten. Denk aan krasloten, opwaardeer teletoonkaart het OVoPlaadPt en cadeaukaart 61 NSO

8 Tot op de dag van vandaag vervult onze branche een belangrijke rol door zelfstandig ondernemerschap en innovatie in de NSOIz 7 retail te stimuleren Sociale buurtfuflctle Sinds jaar en çtagvervullen tabak5speciaalzake een belangrijke sociale functie met een assortiment van producten en servi ces dt z6rgvuldig is afgestemd op de buurten en wijken waargvestigd zijn. Deze winkels zijn niet zozeer in de stadscentra t vinden maar juist in de wijken en beurten van steden en dorpen Hiermee vervullen deze winkels een belangrijke functie Door diverse Qde lokale behoefte afgestemde diensten en producten in een wijk of buurt blijft de leefbaarheid van deze buurt behdefl.

9 Dit zijn nu juist de aspecten waar onze 1583 tabakswinkels zich in onderscheiden. Wij vinden dat het ontwerpbesluit van de regering, waarin vermeld staat dat tabaksspeciaalzaken die niet hun andere producten en diensten afstoten hun gehele assortiment moeten afdekken, volstrekt onvoldoende rekening houdt met de bijzondere positie van de tabakswinkelier. De NSO steunt het beleid om roken onder jongeren te ontmoedigen. neemt haar verantwoordelijkheid als branche voor tabaksspeciaalzaken en ondersteunt de NIX18 campagne. De NSQ heeft zich met name gericht op voorlichting- en scholingsactiviteiten (door middel van e-earning) en heeft een ID-checker breed gedistribueerd. 3. Standpunten brancheorganisatie NSO Een tabaksspeciaalzaak verbieden om tabaksspeclaalzaak te zijn Is onnatuurlijk De functie van een winkel is het etaleren van de producten die de winkelier verkoopt, anders kan hij of zij de winkel net zo goed sluiten en alles online gaan verkopen. Daarom zien we auto s op een autoboulevard en brood in een bakkerij. Als een consument een tabaksspeciaalzaak binnenstapt, weet hij of zij dat hier tabaksproducten te koop zijn. Daarnaast is de adviesfunctie van een winkelier van belang. Dit speelt vooral bij producten die een specialistisch karakter hebben zoals de sigaren zwaarder dan 3 gram en bij nieuwe producten die uitleg nodig hebben, zoals elektronische sigaretten en rookloze tabaksproducten. Uitstekende naleving regelgeving Tabak is schadelijk voor de gezondheid, dat wordt door alle ondernemers met een tabaksspeciaalzaak beaamd. Verkoop van tabaksproducten moet daarom op een verantwoorde wijze plaatsvinden, uitsluitend aan consumenten van 18 jaar en ouder. Al jaren zet de branche zich vol in om deze regels correct na te leven. Daarnaast is de Taskforce Naleving Leeftijdsgrens Tabak (TNLT) opgericht, die zich richt op extra controles op de naleving van de leeftijdsgrens. In totaal heeft de TNLT in de periode november 2015 t/m oktober 2017 zeven controlerondes uitgevoerd bij onder meer tabaksspeciaalzaken. Als gevolg daarvan zijn er de afgelopen jaren substantieel betere resultaten geboekt in de naleving van de leeftijdsgrens 2. :81 2Bron: TNLT-rapportages op naleving leeftijdsgrens tabaksproducten

10 NSOi= 19 De NSO en de ondernemers spannen zich tot het uiterste in om te voldoen aan alle bestaande wet- en regelgeving inzake de verkoop van tabaksproducten en rookwaren. Ze hebben oog voor de maatschappelijke discussie rondom deze producten en begrijpen dat het aandeel van tabak in hun winkel de komende jaren minder gaat worden. Ze zijn ook bereid om vrijwillige maatregelen te nemen om de zichtbaarheid van tabak in het straatbeeld te verminderen. Gevolgen nieuwe regelgeving Een volledig uitstalverbod op tabaksproducten en rookwaren voor de tabaksdetailhandel is niet reëel en heeft grote gevolgen voor de ondernemers. De voorgestelde mogelijkheid van een uitzondering voor winkels die uitsluitend tabak verkopen is ook geen reële optie. Zoals in hoofdstuk 2 (De tabaksspeciaalzaak in 2018) beschreven is, zijn er in de branche tientallen luxe speciaalzaken. Winkels die gekenmerkt worden door hun passie en expertise voor (specialistische) rookwaren, waaronder sigaren, pijptabak en toebehoren, e-sigaretten en rookloze tabaksproducten. Daarnaast verkopen ôôk deze super speciaalzaken heden ten dage aanvullende assortimenten, zoals luxe lederwaren, koffie, thee, luxe chocolade en kansspelen. Met andere woorden een winkel van genieten, gericht op de volwassen consument. De specialiteiten buiten tabak zijn essentieel voor een gezonde margemix met bijbehorend ondernemersinkomen. Het speelveld van de supermarkt In haar reactie op de internetconsultatie (september 2017) heeft de NSO aangegeven dat de tabaksbranche volstrekt anders is dan de supermarktbranche. De tabaksspeciaalzaak is veel sterker afhankelijk van tabaksverkoop, heeft een veel breder assortiment tabaksartikelen en is daar qua winkelinrichting en formule volledig op ingesteld. Daarnaast maakt onze branche gebruik van de vrijstelling in de wet om tabaksreclame in de winkel te maken. Dit alles geldt voor winkels die ruim binnen de definitie van het begrip speciaalzaak van de Tabaks- en rookwarenwet Art 1, lid 1 vallen.

11 .... Kortom: de voorgestelde maatregelen zijn zeer gunstig voor de supermarkten en zeer ongunstig voor de kleine zelfstandige tabaksspeciaalzaken. En dat was nu precies wat de Tweede Kamer wilde voorkomen. De dominante positie van de supermarkten DEFINITIE TABAKS- OF ELEKTRONISCHE SIGARETTENSPECIAALZAAK 7 abaks- of elektronische sigarettenspeciaalzaak: een ïnrichting, zijnde een winkel of een onderdeel daarvan, met een afslu,tbare eigen toegang, waarin een totaal assortiment aan tabaksproducten of elektronische sigaretten en navulverpakkingen van ten minste 90 merkenversies aanwezig is voor het in de handel brengen en: a. met een verkoopv/oeroppervlakte van minimaal 10 m2, of b. met een verkoopvioeroppervlakte van minder dan 10 m2, die reeds voor 1Jnuar, 2001 als tahakszaak of voor 20 mei 2016 als elektronische sigarettenzaak stond ingeschreven bij de Kamer van Koophandel: Het was de Tweede Kamer in eerste instantie te doen om de zichtbaarheid van tabaksproducten in juist de supermarkten te verminderen. Echter, onder het mom van een level playing field (gelijke behandeling tabaksspeciaalzaken en supermarkten) zijn nu ook de tabaksspeciaalzaken onderdeel geworden van het voorgestelde uitstalverbod. Uit marktcijfers - uit onder andere Engeland - blijkt 3 dat de speciaalzaken bij een uitstalverbod meer marktaandeel verliezen dan andere verkoopkanalen, en met name de tabaksspeciaalzaken. Voor de speciaalzaken komt de klap nog harder aan in dien het, zoals nu gesteld in het ontwerpbesluit, voor supermarkten mogelijk blijft om een speciaalzaak als shop-in-shop te hebben. Dit is een situatie die zich nu al in veel supermarkten voordoet voor de verkoop van sterke drank. S,p,, ç supermarkten).,,, & 4L De NSO heeft sterk de indruk dat supermarkten enkel eigen economisch voordeel bij de verkoop van tabaksproducten willen verkrijgen door misbruik te maken van het begrip level playing field (gelijke behandeling van tabaksspeciaalzaken en Dit terwijl de praktijk een beeld geeft waaruit blijkt dat deze winkels totaal van elkaar verschillend zijn en ook niet met elkaar vergeleken kunnen worden. Het economisch belang van een productgroep die voor supermarkten minder dan 6% van de omzet uitmaakt is van een significant kleinere orde dan die voor tabaksspeciaalzaken, die bovendien een bijzondere positie hebben in de Tabaks- en rookwarenwet. Hier is de omzetafhankelijkheid meer dan 10 keer zo groot en wordt het winkelbeeld -in tegenstelling tot de supermarkten- bepaald door vele strekkende meters tabak in de winkelinrichting, 101

12 zal alleen maar verder versterkt worden. Als de zichtbaarheid van tabak overal verdwijnt, zal de tabaksspeciaalzaak het onderspit delven en wordt aan de veelzijdigheid van het winkellandschap een slag toegebracht die slecht is voor het voorzieningenniveau Op basis van het voorstel in het ontwerpbesluit staan de ondernemers van tabaksspeciaalzaken voor een enorm dilemma en 1. Zij mogen slechts tabaksproducten laten zien in de winkel, als zij uitsluitend tabak en aanverwante producten (vloeipapier; aanstekers, etc.) gaan verkopen. Dit met de wetenschap dat deze assortimentsgroep in de toekomst steeds minder rendeert, Omdat het Ministerie van VWS ons voor dit onmogelijke dilemma dreigt te stellen en wij de hardwerkende ondernemers, hun medewerkers (en de gezinnen daarachter) en de sociale buurtfunctie van de tabaksspeciaalzaken willen beschermen, doen wij Het dilemma is relatief eenvoudig op te lossen, door de 1583 winkels in onze branche een vrijstelling te geven voor het tonen van tabaksproducten in de winkel. We hebben het dan over alle winkels die voldoen aan de definitie van tabaksspeciaalzaak zoals In deze winkels wordt op een verantwoorde wijze tabak verkocht. Als een volwassen consument om advies vraagt (bijvoorbeeld over elektronische sigaretten of rookloze tabaksproducten), dan kunnen deze winkeliers hen op een verantwoordelijke manier Iii van wijk en buurt en voor de werkgelegenheid. Het dilemma zouden ze moeten kiezen voor één van de twee opties: waardoor het onmogelijk wordt om hun winkel op lange termijn overeind te houden. Dit alles in de wetenschap dat de overige (luxe) goederen en diensten noodzakelijk zijn om voort te bestaan. 2. Zij moeten alle tabaksproducten volledig afschermen, wat direct grote financiële gevolgen heeft en waardoor ze een compleet nieuwe winkelinrichting moeten aanschaffen. De winkelformule zelf moet ook volledig worden veranderd. Dit vergt enorme investeringen en zal voor veel winkeliers heel moeilijk en soms zelfs onhaalbaar zijn. een beroep op de Tweede Kamer om (samen met ons) tot een oplossing te komen voor de spagaat waarin wij zitten. De oplossing momenteel opgenomen in de Tabaks- en rookwarenwet. van dienst zijn, dankzij de kennis die ze hebben.

13 In een eerdere reactie naar het Ministerie van VWS. heeft de NSO al laten weten af te willen zien van de wettelijke mogelijkheid om tabaksreclame te maken aan de buitengevel van de winkel. De jeugd die in de buurt van de winkel komt wordt dan op geen enkele wijze meer met tabaksreclame geconfronteerd De NSO vindt het zeer verdedigbaar dat e-sigarettefl. rookloze tabaksproducten en verpakkingen van sigaren zwaarder dan 3 gram, uitgezonderd worden van een uitstalverbod. Een jtzondering voor deze producten is consistent met de wijze waarop in Nederland per 20 mei 2016 gezondheidswaarsch gen zijn ingevoerd en die verplicht zijn onder de Europese tabaksproductetkjn Deze richtlijn maakt een duidelijk onderscheid tussen gezondheidswaars uwi en voor voor roken bestemde tabaksproducten en voor rookloze tabaksproducten Zowel de Europese als de Nederlandse wetgever onderkennen hiermee uitdrukkelijk dat rookloze tabaksproducten een ander risicoprofiet hebben en bijgevolg ook een andere dragen. gezondheid5waar5chun9 dienen te Gelet op het verschillend risicoprofiel van rookloze tabaksproducten en elektronische sigaretten is het niet meer dan logisch de reeds gemaakte beleidskeuze ook door te trekken voor het uitstalverbod en deze producten dus hieraan te onttrekken. Door rookloze producten uit te zonderen van een uitstalverbod wordt de volwassen roker in de gelegenheid gesteld om kennis te nemen van deze producten. Hiermee wordt voor rokers die niet willen of kunnen stoppen de overstap van traditioneel tabaksproduct naar mogelijk minder schadelijke alternatieven in de hand gewerkt. De NSO bepleit daarnaast dat verpakkingen van sigaren zwaarder dan 3 gram getoond mogen blijven worden. Dit omdat uit alle onderzoeken blijk dat deze producten vrijwel uitsluitend door oudere consumenten genuttigd worden. Deze assorti mentsgroep maakt slechts een zeer beperkt deel uit van de totale omzet tabaksproducten maar vergt wel veel advies, net als bij elektronische sigaretten en rookloze tabaksproducten en draagt bij aan het gespecialiseerde karakter van de winkels. Ook sluit een uitzondering voor verpakkingen van sigaren zwaarder dan 3 gram aan op het onderscheid dat gemaakt is bij de implementatie door de Nederlandse overheid van de 2e Europese TabaksPrOductenrichtjn -121 NSOz

14 NSOIz 113 Onze vraag [7 / 7 //7 4JN 7 - Als brancheorganisatie pleiten wij ervoor om de adviesmogeljjkheid vande winkelier in stand te houden en om de btangrijke bijdrage die de tabaksspeciaalzaken leveren aan de leefbaarheid van buurten en Wijken, te respecteren. e 1583 winkels, met daarachter hardwerkende ondernemers doen er echt toe Wij vragen dan ook om rekening te houden met cle bijzondere positie van de tabaksspeciaalzaken Een mogelijkheid die de Kamer ook heeft geboden middels het aangenomeramendernent VoIp/ Dik Faber (34470 nr 14) Bij diezelfde algemene maatregel vati bestuur kan worden bepaald dat dit verbod niet geldt\voor bij algemene maatregel van bestuur aangewezen verkooppunten van tabaksproductn en aanverwante producten. DaarL1j kan / gedacht worden aan speciaalzaken. / / Adviescollege Toetsing Regeidruk (ATR) Het Adviescollege Toetsing Regeldruk (ATR) heeft op 4 augustus 2017 haar visie op het vntwerpbesknt rondom het voorge stelde uitstalverbod gegeven: * Het college adviseert de onderbouwing van nut en noodzaak van het voorstel tot uitstalverbod aan te vullen. Het college adviseert in de toelichting op te nemen welke andere mogelijk minder belastende wettelijke maatregelen zijn overwoqen en waarom niet voor deze alternatieve maatregelen is gekozen. Het college adviseert de paragrafen over de regeldruk met een aantal handelingen en kostenposten aan te vullen. Het adviseert bovendien om de regeldrukparagraaf bij het besluit in te vullen Tot slot adviseert het college dit voorstel niet vast te stellen, tenzij met deze adviespunten rekening is gehouden. De NSO roept de Tweede Kamer op om het advies van de ATR op te volgen. -Bron: Core Epos 22/08/ ron: Special Eurobarometer 458 facts, maart 201Z Q 4a 4.

15

16 1T II

17 Deze nieuwe winkel, waar ik supertrots op ben, is echt een aanwinst voor de wijk Het is even aftasten wat klanten willen, maar met mijn winkelformule vu/ik tal van wensen van de bewoners van deze wijk in Dat is veel meer dan alleen tabak, maar tabak s wel een stevige basis voor mijn ikomn. ( -I 1 ALTUD IN DE BUURT Jeroen Brandsen (57) Primera Vathorst, Amersfoort 161 NSO!

18 .1

19 -- ---

20 Met deze speciaalzaak, die dit jaar 85 jaar bestaat, laten we onze klanten dagelijks genieten 1-let is heerlijk om hier onze passie over sigaren te delen Door de jaren heen maakt de overheid het ons een stuk lastiger om een legaal product als rookwaren te mogen verkopen Wij willen een winkel met secialiteiten zijn Waarom zou dat nu niet mogen 2 ALTIJD IN DF :1UT Gerda van den Berg (50) De Oude Tijd, Utrecht / / /1 NSO /7 // 19

21 201 NSOI / zz ALTIJD IN DE BUURT Anita van Driel (46) Readshop Express, Utrecht /7 / 7 4et mijn winkel bedien ik een volwassen doelgroep Ik in een sttfnbuurt Ze komen binnen voor een pakje sigaretten, maar ook voor het versturen van post(pakketten) of een offee-to-go Bijna al mijn klanten zijn dus: al ou&er dan 18 jaar Als ik twijfel, moeten ze zich legitimeren Ik zie liever dat ieder verkooppunt nadenkt over of tabaksprducten in hun /// assortiment thuishoren Bt mij wel \

22 t

23 S4 t 4 W$jj 4% - - t -j t - ;5- &t U*M fld$) )fl $3lflP Jbfl St P 7 t - :._J ---- % 9 t z - &q*s,? + t:r J t - -4 LSNVd.LS t 4 -r P IL., - t

24 Aan de 1oop van aan pakje s,garetten verdien ik 35 cent Als de klant wil pinnen, dan gaat bijna de helft van dat bedrag taar mijn bahk Terwijl de overheid 4,50 verdient aan accijns en BTW en ik loonkosten en inkomsenbelasting betaal Ik ben echt geen grootverdienei maar ik vind het wel een vak, tabaksw,nke/ie, en ik zou het graag blijven doen ALTIJD IN DE BUURT Ronald van den Berg (48) Vivant de Plantage, Utrecht >1 /1 SOI 123

25 / /1 4 ALTIJD IN DE BUURT Roy van den Hoogen (44) Primera Den Haag 7/ / Onze hele wijk is blij met ons. Dit is een echte Haagse wijk. Dé maatschappij wordt-harder en individualisering ligt op de loer Onze sociale. functie in deze wijk gaat ver Veel verder dan alleen de pakketjes en het praatje in de winkel. Natuurlijk zijn Wé blij met een mooi assortiment sigaren. Maar wat ons écht onderschëidt ten opztchte van bijvoorbeeld een supermarkt, is dat wij op de mènsen letteri voor& de uderen. ) Die zijn zo blij dat wij ook een luisterend oor bîeden. 241 NSO \ \\ \ \\\\

26 b 1 - liii 1

27 Met onze formules binnen de RDC (Retail Development Company) groep hebben we veel smaken in huis. Wij zoeken daarbij altijd naar de juiste balans tussen locatie, doelgroep, assortiment en, uiteraard, de ondernemer Daarnaast combineren we succesvolle formules tot combinatiewinkels met onder andere supermarkten en/of drogisterijen. Vooral in dorpen voegen ciëze combinaties echt iets toe als het gaat om de relevantie voor het dorp. We bieden daar een mooi en compleet assortiment in een relatief klein verzorgingsgebied. Wij zijn als groep keihard aan de slag om de distributie duurzamer te maken. Een must in onze ogen! ALTIJD IN DE BUURT Martijn Stellaard (40) Manager Inkoop Retail Development Company 261 NSO

28 NSO: 127 ALTIJD IN DE BUURT Jos Zuijdwïjk Voorzitter NSO, brancheorganisatie voor de tabaksdetauhandel / Met dit boekje geven we echt kleur aan de kdetailhandei Onze winkels zijn altijd aanwezig in de wijk en in de buurt en dat willen we zo houden Natu lijk in de wetenschap dat de omzet van tabak verder zal gaan da/en Andere assortimnten en diensten clie relevant zijn voor onze klanten voegen wij daarom toe om zo de winkel overeind te ouden Wij vrage de politiek ons hierbij te helpen door ons een andere behandeling te gevn en daarmëe de sociale buurtfunctie recht aan te doen.

29 U

30 m ci) (1) 0 E :3 q) 0 - qj 2.2 z ç) (t, -Q o o E Q) q.) -Q (-) :3 2. ç 0 woc. (t, Q. q) N N -Q -.- ct E cii f13 cli :3 N

31 4- D cl) (1, (1, c cl) (flx wc!p Zo. Q) i (1) c,c c : c q) cl) ft3 N D Ç) cl) 0 QJ cl) cl) c cl) 0-Q 0 0 E!,1 0 0 t,

32

33 L EL 1

34 In deöntgeving van Haarlem ben ik een bekende. Ik heb al heel lang een tabakswinkel. Met de sigarettenautomaten van vroeger ben ik gestopt en ik ben me gaan specialiseren in sigaren en elektronische dampwareri Dat vind ik mooie producten om mee te werken NSOIzr 133 ALTIJD IN DE BUURT Cor Mazereeuw (62) CIGO Mazereeuw, Haarlem \

35 /Z ALTIJD IN DE BUURT Duvan Kiliç (42) CIGO Van der Pek, Amsterdam Ik vind de Nederlandse overheid een beetje hypocriet. Aan deene kant vul/en ze de staatskas door de accijnzen op tabak te verhogen(en aan de ahdere kant wor&èr een ontmoedigingsbeleid gevoerd. Laat mij een legaal product erkopen, zoals eën supermarkt alcohol mag verkopen en een snackbar een vette friet. 34

36 [1 i 1 41

37 I

38 ALTLJD IN DE BUURT Fred Liesenmeijer (64) CGO Rivierenbuurt, Amsterdam Ik heb goed geluisterd naar iedereen die een mening heeft over de toekomst van tabaksproducten. Ik besef dat de tradftionele producte geleidelijk $teeds minder verkocht zullen worden. Tegelijkertijd is er en groep consumenten bezig\met andersroker Dat zijn klanten die interesse hebben in elektronische damp waren. Daar heb ik een aoeciaisme van gemaakt. En overgestapte rokers zijn heel tevreden! 1 ) 1

39 ///* Ik heb een gespecialiseerde tabakswinkel met sigaren en elektronische damp waren Daarnaast heb ik een ruim assortiment aan thee en koffie Mijn k/a nten stellen dat c5p prijs Ze komen in mijn winkel omdat wij kennis hebben en ze van advies kunnen voorzien Dat is de toegevoegde waarde van spciaaiaken. aan ht wînkeibebid ) ALTIJD IN DE BUURT Andre Ridder (61) CIGO Ridder & Cc, Aalsmeer 38I

40 L 1 1

41

42 141 ALTIJD IN DE BUURT Martin Klop (62) Primera Oude Binnenweg, Rotterdam Samen met mijn compagnon Erdal Erer hebben wij 11 tabak- en gemaks winkels in Nederland Allemaal in de Randstad Wij doen dit al 37 jaar met veel plezier Als er een ding is, dat in al die jaren fier overeind staat, dan is het cie service Daar werven we zelfs ons personeel op Onze klanten kunnen echt altijd rekenen op onze service ) 1

43 ALTIJD IN DE BUURT Niels van Elzakker (49) Primera Niels van Elzakker, Hoogerheide (NB) // / 7 Het wegnemen van de mogelijkheid tot het uitdragen van ons specialisme betekent dat het voor onze leveranciers niet meer interessant is om varianten voor hun rokers te maken en uit te stallen De lagere omzet die daarmee gepaard gaat, gaat ten koste van ons rendement Onze service in de winkel kun je zien als een schkel in de sciale keten die we steeds meer nodig hebben nu de samenleving vergrijst In het onpersoonljke digitale tijdperk zijn wij de bakens in de dorpen, wijken en steden Het tegenwerken van onze -legale- branche druis in tegen alle logica en is in mijn ogen juist slecht voor de 421 NSOI

44 -

45

46 Mijn k[anten zitten niét te waten op een winkel met alleen tabak Ze zijn zielsblj dat ik een post-afhaalpunt en een ING servicebalie heb Iedere maand komen mijn klanten ook even dagdromen Ze weten dat ik en top\kanssielverkooppunt ben, waarom zou je ze dat niet gunnen? ALTIJD IN DE BUURT Rene Lucas (50) CIGO Lucas, Wijk en Aalburg (NB) ) / NSOIzz 145

47 7 // Wij zijn al 61 jaar dé winkel in ons mooie sprookjesdorp. Vraag maar hier op straat. Voor het kaartje en het praatje Voor even het pakketje ophalen Voor het cadeautje voor de verjaardag van vanavond Voor het boekje in het weekeinde Voor het tijdschrift vocr een zieke moeder en natuurlijk voor alle advies op het gebied van elektronische dampwaren ) / / // ALTIJD IN DE BUURT Gerard van Wezenbeek (59) Primera Kaatsheuvel 461 SOIz

48 1:?

49 ALTIJD IN DE BUURT Gerrit van Oosten (38) General Manager van Convenience Concept Verhuurders en winkelcentra zijn blij met ons. Wij bieden toegevoegde waarde aan het winkelbeeld in dorpen en wijken. Al vele jaren worden we door de klant herkend en erkend als serviceverlener met een hoofdletter S. Doordat wij verschillende formules beheren, kunnen wij: met de verhuurders precies afstemmen wat in een winkelcentrum de beste optie is. 48f NSO :=

50 Primera is een organisatie die ernaar streeft om de continuïteit voor haar aangesloten ondernemers te waarbojjdîe bewust omgaat met de verkoop van tabak en door een voortdurende vernieuwing anticipeert op de continue veranderingen in de vraag naar producten en diensten in de lokale marktgebieden Dalende verkopen in tabak door opkomende conc r\irrentie vanuit de supermarkt en overheidsmaatregelen die het roken verder ontmoedigen, zijn sinds de oprichting in 1991 een gegeven Desalniettemin hebben wij i door toevoeging van andere producten en diensten deze uitdagingen het hoofd kunnen bieden Zo n drastische maatregel als geen enkel tabaksproduct te laten zien gaat echt te ver Gemiddeld ( gaat het in onze \ winkels om meer dan zes (1) wandmeters SOi49 ALTIJD IN DE BUURT Gert van Doorn (39) Algemeen Directeur Coöperatie Primera

51

52 1-1 *

53 Aantal tabaksspeclaalzaken in Nederland Marktaandeel tabak in Nederland 5 ad 1. De margevergoeding per winkel is afhankelijk van de afspraken met de groothandel. Op basis van de omzetmonitor (NSO/ Gfk Omzetmonitor) en de geschatte margeverdeling voor sigaretten, shag en sigaren krijgt de gemiddelde tabaksspeciaalzaak een brutobedrag van voor de totale tabaksverkoop (sigaretten, kerftabak, sigaren en rookloze tabaksproducten) t) t) 5 Cijfers en kengetallen \NV \ 30 \/ CN (.0 0 CN (.0 Q000Q ? r i r r- c r4 r c J ( 4 10 Q ( 4 (.0 0( 4 1fl o Supermarkten Tankstat(ons Tabaksspeciaalzaken t,, t,, -0 1 Aandeel van tabak in de omzet van de winkel De tabaksdetailhandel ontvangt op verschillende niveaus en voor verschillende activiteiten een vergoeding voor de productgroep tabak: 1, Margevergoeding voor de verkoop 2. Rec/amevergoedingen o.b.v wettelijke uitzonderingspositie (non-sales inkomsten) 3. Hoofdkantoorbijdrages per jaar (bewerking NSO). 521 iisoi

54 NSOz 153 ad 2. De NSO heeft de vergoedingen voor reclame en uitstal van tabaksprodutten latenonderzoekeh door Deloitte. De gemiddelde jaarlijkse non sales inkomsten bedragen ongeveer 10 25Ö - voor een tabaksseciaalzaak ad 3 Winkelformules maken afspraken met leveranciers over inkoopcondities Onderdeel daarvan is vaak ook een financiele bijdrage voor het hoofdkantoor van de betreffende formule Met het totaal van deze bijdrages wor1en de kosten van ht hoofdkantoor gedekt en wordt vaak ook een bonus aan de tabaksspeciaalzaak üitgekeerd De onbrenqsten uit tabak vormdn daarin een wezenlijk bestandsdeel. Dit wordt inzichtelijk gemaakt met de tabel [ieronder. Gemiddelde omzet en brutowinst per tabaksspeciaalzaak (2016)6 Hoofdgroep Omzet Brutowinst Display vergoeding Tabak Overige goederen Kansspelen Diensten Totaal Bron: Gfk omzetmonitor tabakswinkels, bewerking NSO Conclusies n.a.v. cijfers en kengetallen 1. Het tonen van tabak is van belang voor de omzet en de winst, 2. Tabak is vooralsnog de dominantste assortimentsgroep; 39% van de brutowinst van een gemiddeidtabaksspeciaalzaak. 3. Zonder toegevoegde waarde van overige goederen (41%), kansspelen (9%) en diensten (11%) kan een wikeliet functio neren. Uitsluitend tabak in de winkel verkopen is daarom niet haalbaar.

55 Bron: Opiness.nl 8Bron: Jaarverslag Primera. bewerking NSO op basis van scancîjfers in winkels 6.Wistudat? 7, Er op 1 januari 2018 in totaal tabaksspeciaalzaken waren? 80% van deze winkels lid is van de NSO? Dat deze winkels gerund worden door ondernemers (veelal in een VOP-vorm) en dat er. naast hen, mensen werken in tabaksspeciaalzaken? Dat deze winkels meestal niet in het Centrum zitten maar vooral in de wijken en buurten van steden en dorpen? Dat deze winkels vanwege het opheffen van de postkantoren momenteel ook een onmisbare functie vervullen voor postale en bancaire dienstverlening? Dat deze winkels 6 miljoen pakketjes hebben uitgereikt, die anders met een bestelauto of vrachtwagen in de wijk of buurt moeten worden afgeleverd? Dat deze winkels veruit marktleider zijn in de verkoop van contante kansspelen en zodoende een enorme bijdrage leveren aan de sport en goede doelen in Nederland? Dat onze branche momenteel een score heeft van 75% in het volledig correct naleven van de leeftijdsgrens? Dat we daar natuurlijk nog niet tevreden mee zijn, maar dat het wel een enorme stijging laat zien? Dat in onze ondernemersachterban een enorme diversiteit aan culturen en achtergronden aanwezig is (o.a. Surinaams, Hindoestaans. Iraans, Turks. Marokkaans)? Dat onze winkels enorm belangrijk zijn voor de verspreiding van kranten en tijdschriften en goed zijn voor de distributie van tijdschriften en kranten per week? Dat onze winkels onmisbaar zijn als servicepunt voor dienstverlening aan met name de oudere mensen in onze samenleving? Zo vinden er niet alleen vele tienduizenden OV-oplaadtransacties plaats in onze winkels, maar heeft de ondernemer ook nog tijd voor uitleg met een glimlach. 7 Dat uit verschillende retail-onderzoeken blijkt dat onze branche hoog scoort op het gebied van serviceverlening? Dat er via onze winkels meer dan honderd miljoen klantcontactmomenten zijn per jaar? Dat onze branche in 1583 winkelgebieden een winkelunit vult en gevuld houdt en dat dit door consumenten ook echt op prijs wordt gesteld? 541 OI=

56 S 55 7 Onze toekomstvisie op de branche Ook na 2022 (de beoogde jngangsdatum van het uitstalverbod) willen ondernemers met een tabaksspec1aa hun functie in de verantwoorde verkoop van tabak blijven vervullen. Uiteraard zolang volwassen consumenten vragen om het product en met 10 chflemiflg van de 1dende wet en regelgeving De ondernemers houden rekening met een teruglopende oet van tabakspr0dt Zij zijn volop bezig hun winkelconcept en bedriifsv0e9 daarop ate passen Hier zijn w1jals brancheorgan atie ook druk mee bezig en hier nvestèren we ook in. Nieuwe services en het verniûwfl van bestaande 5 zijn daar een voorbeeld van. Er komt fl0 nieuo generatie tabaksprodü0fl op de markt die iflder gezondeid5nl5ic05 met zich meebrengt. Dit kan een elngrilke rol kan spelen in het 0rogdriflgen Vde schadelijk90 Mede daardoor willen wij graag de rol van een verantwoord verkoopkafl behouden Uiteraard met IrtflQ van de regels De adviesfunctie richting consument i bil deze nieuwe pductefl des te lgrijker

57 8. De wet en een gelijk speelveld Relevante artikelen uit de Tabaks- en rookwarenwet Tabaks- en rookwarenwet Geldend vanaf 1 juli Begripsbepalil7gefl Artikel 1 Tabaks- of elektronische sigarettenspeciaalzaak: een inrichting, zijnde een winkel of een onderdeel daarvan, met een afsluitbare eigen toegang, waarin een totaal assortiment aan tabaksprocluctefl of elektronische sigaretten en navulverpakkingen van ten minste 90 merkenversies aanwezig is voor het in de handel brengen en: a. met een verkoopvloeroppervlakte van minimaal 10 m2, of b. met een verkoopvloeroppervlakte van minder dan 10 m2, die reeds voor 1januari 2001 als tabakszaak of voor 20 mei 2016 als elektronische sigarettenzaak stond ingeschreven bij de Kamer van Koophandel; Artikel 5 1. Elke vorm van reclame of sponsoring is verboden 5. Het eerste lid geldt evenmin voor: b. Uitsluitend voor de koper van tabaksproducten, elektronische sigaretten of navulverpakkingen bestemde reclame in een tabaks- of elektronische sigarettenspeciaalzaak of aan de voorgevel daarvan, dan wel in een met een afsluitbare eigen toegang duidelijk afgescheiden verkooppunt van tabaksproducten, elektronische sigaretten of navulverpakkingen in een levensmiddelenzaak of een warenhuis, mits de reclame niet op minderjarigen is gericht en: 1. Aan de voorgevel van een tabaks- of elektronische sigarettenspeciaalzaal< in totaal niet meer dan 2m2 beslaat; 2 Voor zover aanwezig in een afgescheiden verkooppunt van tabaksproducten, elektronische sigaretten of navulverpakkingen in een levensmiddelenzaak of een warenhuis alleen is bevestigd aan, op, in of tegen het gedeelte van de besloten ruimte dat bestemd is voor de presentatie van tabaksproducten, elektronische sigaretten of navulverpakkingen en uitsluitend is gericht op personen die in het verkooppunt zelf aanwezig zijn; 3 Voldoet aan de bij ministeriële regeling te stellen voorschriften. 561 NSO=

58 afgescheiden verkooppunten van tabaksproducten elektronische sigaretten of navulverpakkingen in levensmiddelenzakefl en warenhuizen indien daar reclame voor tabaksproductefl, elektronische sigaretten of navulverpakkingenwodt 7. Bij algemene maatregel van bestuur kunnen in het bijzonder voor minderjarigen bestemde goederen en diensten worden aangewezen die niet bedrijfsmatig mogen worden verstrekt in tabaks- of elektronische sigarettenspeciaalzaken en in Vooropgesteld: de supermarkten hebben conform artikel 5 lid S sub b. van de Tabaks- en rookwarew& exact dezelfde moge-. lijkheden als een tabaksspeciaalzaak. De supermarkten hebben van deze mogelijkheid echter geen gebruik gemaakt.en iden dat onze winkels nu ook het uitstalverbod moeten ondergaan. Dat is vreemd en onrechtvaardig. Door cie keuze die onze winkels gemaakt hebben om tabaksspeciaalzaak te worden zouden we nu opeens hetzelfde moeten çien als de Standpunt NSO 1. De 1583 winkels in onze branche hebben recht op een vrijstelling voor het tqien van tabksproductefl nde winkel. We hebben het dan over alle winkels die voldoen aan de definitie van tabyksspeciaalzaak zoals opgenomen in de Tabaks- en rookwarenwet. Zij voldoen daarmee aan alle eisen. 2. De benadering in de tweede tabaksproducteflrichtlijn (TPD2) biedt de:rnogelilkheld een algehele vrijstellinge verstrekken voor rookloze tabaksproductefl. elektronische sigaretten en sigaren zwaarder dn 3 gram. 3. De vergelijking tussen supermarkten en tabaksspeciaalzaken gaat mank: tabak tetekent voor supermarkten minder den 6% van de omzet, voor tabaksspeciaalzaken is tabak minstens 10 keer zo belangrijk / 4. Supermarkten hebben zelf de kans gekregen om een gelijk speelveld te creëren. Hier hebben zij niet voor gekozen. 5. De NSO wil uitvoering geven aan haar voorstellen van 5 december Deze zijn op verzoek van het Ministerie opgesteld. Wij gaan graag met u hierover in gesprek. /

59 4,.. Iii t t 0 t 4