Overwegingen bij besluit vergunning Wet natuurbescherming project TO-meting monitoring pilotsuppletie Amelander Zeegat

Transcriptie

1 Overwegingen bij besluit vergunning Wet natuurbescherming project TO-meting monitoring pilotsuppletie Amelander Zeegat Directie en Biodiversiteit Behandeld door T F Datum 24 juli 2017 Bijlage nummer 1 Horend bij kenmerk DGAN Datum 24 juli 2017 Contactpersoon Inhoud 1 ONDERWERP AANVRAAG PROCEDURE WETTELIJK KADER Relevante artikelen Wet natuurbescherming Bevoegdheid Vergunningplicht De beoordeling van projecten en andere handelingen Beleid INHOUDELIJKE BEOORDELING Afbakening Mogelijke effecten en mitigatie CONCLUSIE VERGUNNINGVERLENING... 7 Pagina 1 van 7

2 Directie en Biodiversiteit 1 ONDERWERP AANVRAAG Rijkswaterstaat Water, Verkeer en Leefomgeving vraagt een vergunning aan op grond van de Wet natuurbescherming (hierna: Wet nb) voor het project T0- meting monitoring pilotsuppletie Amelander Zeegat welke voorzien is in september en oktober Bij de aanvraag werd een toets T0-meting monitoring pilotsuppletie Amelander Zeegat met referentie A en gedateerd 4 juli 2017 (verder: toets) gevoegd. De vergunning wordt aangevraagd voor de periode tot en met 31 december De activiteiten De Minister voor Infrastructuur & Milieu (Rijkswaterstaat) voert werkzaamheden uit in het kader van kustbescherming (hoogwaterveiligheid) voortvloeiend uit het onderzoeks- en monitoringsprogramma Kustgenese 2.0. Om de morfologische en ecologische kennis te vergroten, een beter inzicht op het systeem te verkrijgen en het onderzoek naar uitvoerbaarheid en vergunbaarheid van de werkzaamheden, wordt er een pilotsuppletie uitgevoerd. Ter voorbereiding op deze pilot wordt een monitoring uitgevoerd om de mogelijke gevolgen voor de instandhoudingsdoelen van de Natura 2000-gebieden Waddenzee en Noordzeekustzone te onderzoeken. Deze monitoring vindt dus plaats voorafgaand aan de pilot en wordt aangemerkt als een project als bedoeld in artikel 2.7, lid 2 Wet nb. Deze Wet nb-vergunning ziet dan ook alleen op de uit te voeren monitoring. Voor een mogelijk later uit te voeren pilot wordt dan een afzonderlijke Wet nbvergunning aangevraagd. Voor een uitgebreidere beschrijving van de voorgenomen activiteiten wordt kortheidshalve verwezen naar de toets en Hoofstuk 4 Inhoudelijke beoordeling. De aangevraagde activiteit kan tot effecten leiden op de beschermde natuurwaarden (instandhoudingsdoelen) van de Natura 2000-gebieden Waddenzee en Noordzeekustzone. 2 PROCEDURE Op 22 mei 2017 (uw kenmerk RWS-2017/21706) ontving ik uw aanvraag per e- mail. Op 23 mei bevestigde ik u deze aanvraag per mail en stelde daarbij een aantal aanvullende vragen. De beantwoording van deze vragen ontving ik van u per mail op 4 juli WETTELIJK KADER 3.1 Relevante artikelen Wet natuurbescherming In relatie tot de betrokken Natura 2000-gebieden zijn in deze relevant de artikelen 1.3, 2.7, lid 2, 2.8, lid 1, Wet nb en artikel 1.3, Besluit natuurbescherming (hierna: Besluit nb). Pagina 2 van 7

3 Directie en Biodiversiteit De exacte wetsteksten zijn te raadplegen op onder wet- en regelgeving. 3.2 Bevoegdheid De voorgenomen activiteit valt onder artikel 1.3, lid 1, on der b 1 e van het Besluit nb, luidend: Activiteiten ten aanzien van het voorkomen of tegengaan van landinwaartse verplaatsing van de kustlijn als bedoeld in artikel 2.7 van de Waterwet. Op grond van artikel 1.3, lid 5, van de Wet nb, de artikelen 1.2 en 1.3 van het Besluit nb en het Besluit mandaat, volmacht en machtiging voor EZ (Staatscourant 29 december 2014, nr ) laatstelijk gewijzigd 14 december 2016 (Staatscourant nr ) in samenhang met het Besluit ondermandaat, volmacht en machtiging voor het directoraat-generaal Agro en van het Ministerie van EZ (Staatscourant 3 februari 2015, nr. 2582), is de directeur of een MT-lid van de directie & Biodiversiteit van het Ministerie van EZ namens de Staatssecretaris van EZ, gemachtigd inzake besluitvorming over vergunningaanvragen op grond van artikel 2.7, lid 2 Wet nb. 3.3 Vergunningplicht De aangevraagde activiteit is een project in de zin van artikel 2.7, lid 2 van de Wet nb en kan de kwaliteit van de natuurlijke habitats of habitats van soorten verslechteren of een significant verstorend effect hebben op de soorten welke zijn opgenomen in de aanwijzingsbesluiten Noordzeekustzone en Waddenzee. Daarmee is voor het project een vergunning op grond van de Wet nb vereist. 3.4 De beoordeling van projecten en andere handelingen Passende beoordeling Voor een project dat, afzonderlijk of in cumulatie kan leiden tot significante gevolgen voor de instandhoudingsdoelstellingen, kan alleen een vergunning verleend worden als een passende beoordeling (hierna: PB) gemaakt is door de aanvrager, rekening houdend met instandhoudingsdoelstellingen van het gebied. De bij de aanvraag gevoegde PB biedt de grondslag voor de (nadere) vaststelling van de aard en omvang van de gevolgen (mede gelet op de eventuele cumulatie van gevolgen) en de wijze waarop in mitigatie is voorzien. In de PB zijn de effecten getoetst aan de relevante instandhoudingdoelstellingen van de betreffende Natura 2000-gebieden. Een PB is niet vereist wanneer sprake is van een project dat direct verband houdt met of nodig is voor het beheer van een Natura 2000-gebied. Een PB is evenmin vereist wanneer sprake is van de herhaling of voortzetting van een plan of project waarvoor al eerder een passende beoordeling is gemaakt en wanneer een nieuwe PB geen nieuwe inzichten kan opleveren. De gevraagde vergunning kan slechts verleend worden, indien ik mij ervan heb kunnen verzekeren dat de natuurlijke kenmerken van het desbetreffende gebied niet aangetast zullen worden. Pagina 3 van 7

4 Directie en Biodiversiteit Verslechteringstoets Indien er wel een mogelijk negatief effect is, maar dit zeker geen significant negatief effect is, of indien er sprake is van significante gevolgen die worden veroorzaakt door een andere handeling dan een fysieke ingreep in het milieu, kan volstaan worden met een Verslechteringstoets (V-toets). Bij dit type vergunningverlening geldt een ruimer afwegingskader dan bij vergunningverlening aan projecten met significante gevolgen. Bij een V-toets dient te worden nagegaan of een project of andere handeling een reële kans met zich meebrengt op verslechtering van de natuurlijke habitats of de habitats van soorten of verstoring van soorten. De gevraagde vergunning kan slechts verleend worden, indien ik mij ervan heb kunnen verzekeren dat de omschreven verstoring of verslechtering wordt voorkomen. In het onderstaande volgt mijn beoordeling van de effectenanalyse zoals neergelegd in de V-toets. 3.5 Beleid De aangevraagde activiteit zoals omschreven in dit besluit past binnen het relevante vastgestelde beleid, hieronder weergegeven: Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte Op 13 maart 2012 is de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte vastgesteld, als opvolger van de Nota Ruimte. Volgens de structuurvisie is het Rijk verantwoordelijk voor en door de EU aanspreekbaar op het nakomen van de in internationaal verband aangegane verplichtingen, inclusief Biodiversiteitsverdrag en de Europese Vogel- en Habitatrichtlijn. Het Rijk stelt kaders waarbinnen de provincies een provinciaal en landsgrensoverschrijdend natuurnetwerk, zijnde de herijkte nationale Ecologische Hoofdstructuur begrenzen, beschermen en onderhouden. Tot de herijkte EHS behoren de Natura 2000-gebieden, de Nationale Parken, de Noordzee en de grote wateren inclusief de grote rivieren. De natuur in de EHS blijft goed beschermd met een nee, tenzij -regime in relatie tot de wezenlijke kenmerken en waarden. Het gaat daarbij om: waardevolle aspecten zoals natuurschoon, schoon water, het aanwezig zijn van bepaalde plant- of diersoorten, gebieden van aardwetenschappelijk belang en het afwezig zijn van lawaai. Het rijksbeleid met ruimtelijke consequenties ten aanzien van de Waddenzee is verder uitgewerkt in de Structuurvisie Derde Nota Waddenzee. Nationaal Waterplan Waddengebied Op 10 december 2015 werd door de Minister van Infrastructuur en Milieu het Nationaal Waterplan vastgesteld. Daarin is ten aanzien van de Waddenzee opgenomen: In aansluiting op de beleidskeuzes voor het zandige systeem kiest het kabinet voor het op sterkte houden van de waterkeringen aan de zeezijde van de Waddeneilanden volgens het principe zacht waar het kan, hard waar het moet. Voor de wadzijde van de eilanden en voor de vastelandskust wordt de bestaande strategie van dijkversterkingen bestendigd en wordt ingezet op een innovatieve en integrale werkwijze. Het onderzoeks- en Pagina 4 van 7

5 Directie en Biodiversiteit monitoringprogramma voor het zandig systeem zal naast de algehele focus op het kustfundament en zanduitwisseling met de bekkens, specifieke aandacht geven aan het Eems-Dollard estuarium. In 2007 is de Structuurvisie Waddenzee (SVW) vastgesteld. De hoofddoelstelling van de SVW is de duurzame bescherming en ontwikkeling van de Waddenzee als natuurgebied en het behoud van het unieke open landschap. De SVW beschrijft het ontwikkelingsperspectief dat het kabinet voorstaat voor de Waddenzee voor de periode tot Dit ontwikkelingsperspectief geeft uitdrukking aan het streven naar duurzame ontwikkeling van het gebied. De planperiode van de SVW loopt begin 2017 af. De SVW en in het verlengde daarvan de betreffende paragraaf in het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro) worden daarom in 2015 geëvalueerd, vooruitlopend op een mogelijke herziening van de SVW. Voor het Natura 2000-gebied Waddenzee is het beheerplan in ontwikkeling maar nog niet vastgesteld. Voor het Natura 2000-gebied Noordzeekustzone geldt het beheerplan de Natura 2000-gebied Noordzeekustzone periode INHOUDELIJKE BEOORDELING 4.1 Afbakening Gebied De voorgenomen monitoringsactiviteiten vinden plaats in de Natura gebieden Noordzeekustzone en Waddenzee. Het betreft bemonstering van benthos en zandspiering door het nemen van bodemmonsters en het plaatsen van 5 meetframes op de zeebodem voor het verzamelen van informatie over wateren sedimentbewegingen. Aan deze meetframes is een markeringsboei bevestigd die drie weken ter plaatse blijven staan en vervolgens weer worden opgehaald. Dit vindt plaats in het Amelander Zeegat, het wantij van Terschelling en het wantij van Ameland. Bovengenoemde activiteiten vinden plaats binnen de habitattypen H1110B (permanent overstroomde zandbanken/noordzeekustzone) en H1110A (permanent overstroomde zandbanken, getijdengebied/waddenzee). Naast de bemonstering en het plaatsen van meetframes wordt ook een varende meting uitgevoerd tijdens springtij, doodtij en gemiddeld tij. Deze meting vindt plaats in het Natura 2000-gebied Waddenzee tussen Terschelling en Ameland. Er vindt geen verstoring plaats als gevolg van heien of trillen omdat de meetframes in de bodem worden gedrukt. De schepen varen met lage snelheid waardoor er geen extra (boven het al aanwezige) onderwatergeluid optreedt. 4.2 Mogelijke effecten en mitigatie Habitatrichtlijnsoorten In het plangebied komen rustplaatsen voor van zeehonden waarvoor een verstoringsafstand geldt van 1.200m. Dit rusten vindt plaats tijdens laag water, waarbij de verschillende rustplaatsen droogvallen. De rustplaatsen bevinden zich verspreid over een grote oppervlakte. Het plaatsen en verwijderen van de Pagina 5 van 7

6 Directie en Biodiversiteit meetframes vindt plaats tijdens hoog water, waardoor er geen verstoring zal plaatsvinden. Het te plaatsen van het meetframe in het Amelander Zeegat vindt plaats naast een rustplaats die ook tijdens hoogwater niet onderloopt. De werkzaamheden hier vinden plaats buiten de periode waarop jonge zeehonden worden geworpen en gezoogd. Een incidentele verstoring van volwassen zeehonden in die periode is met zekerheid niet significant. Gevolgen Vogelrichtlijnsoorten Tijdens de uitvoering van de voorgenomen werkzaamheden kunnen vogels die voor hun foeragering afhankelijk zijn van droogvallende platen, worden verstoord. De werkzaamheden zullen plaatsvinden tijdens hoogwater waardoor er geen verstoring zal optreden. Een aantal relevante vogelsoorten foerageert door duikend in zee hun voedsel te verzamelen. Door heen en weer varende schepen kan er verstoring van deze soorten optreden. De werkzaamheden worden lokaal en tijdelijk uitgevoerd waardoor er met zekerheid geen significante verstoring ten aanzien van deze soorten zal optreden. Gevolgen habitatrichtlijntypes De voorgenomen activiteit kan effect hebben op de habitattypes H1110A en H1110B door aantasting van de zeebodem tijdens de bemonstering en het plaatsen en verwijderen van de meetframes. Daarbij vindt aantasting van de bodem plaats en ontstaat er effect op benthos en zandspiering. Op een totale oppervlakte van ha gaat het hier om 1,2 ha aan te tasten gebied (0,2% van de totale beschikbare oppervlakte). Het betreft hier een tijdelijke aantasting en zeker niet permanent. Na afronding van de monitoring worden de meetframes weer verwijderd en zal zich de boden en het bodemleven zich weer herstellen. Conclusie afbakening Ik ben van oordeel dat de afbakening van het gebied, de te beschermen natuurwaarden en de effecten hierop als gevolg van de voorgenomen activiteit in de V-toets op de juiste wijze heeft plaatsgevonden Stikstofdepositie De uitvoering van de voorgenomen maatregelen gebeurt met gebruikmaking van schepen. Dit heeft stikstof emissie en depositie tot gevolg. Voor de berekening van de effecten van stikstof op de instandhoudingsdoelen is met ingang van 1 juli 2015 de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) in werking getreden. In deze regeling is Aerius Calculator 2015 versie december 2015 als rekeninstrument aangewezen om de hoogte van de stikstofemissie en depositie te bepalen. Uit de (als bijlage bij de PB gevoegde) berekeningen blijkt dat er, als gevolg van de voorgenomen werkzaamheden, stikstofdepositie op daarvoor gevoelige habitattypen plaatsvindt van minder dan 0,5 mol/ha/jr. Bij een stikstofdepositie tussen de 0,05 en 1 mol/ha/jr geldt onder voorwaarden een meldingsplicht, tenzij de ontwikkelruimte voor het gebied voor 95% is bereikt. Pagina 6 van 7

7 Directie en Biodiversiteit Dan geldt vergunningplicht. Voor het Natura 2000-gebied Rijntakken is de genoemde 95%-grens bereikt en hiervoor is sprake van vergunningplicht. Er is nog voldoende ontwikkelruimte beschikbaar en daarom staat stikstofdepositie als gevolg van de voorgenomen werkzaamheden, vergunningverlening niet in de weg. In het onderhavige geval is er sprake van een depositie van minder dan 0,05 mol/ha/jr en daarom is er ten aanzien van stikstof geen sprake van meldingsplicht of vergunningplicht. Met inachtneming van bovenstaande kan met zekerheid worden gesteld dat er geen significant negatieve effecten zullen optreden als gevolg van de voorgenomen maatregelen en dat de natuurlijke kenmerken van het betrokken Natura 2000-gebied niet wordt aangetast. 5 CONCLUSIE VERGUNNINGVERLENING Met de door u uitgevoerde V-toets, en de daarbij behorende rapportages en documenten, is de zekerheid verkregen dat met het uitvoeren van de aangevraagde activiteit, rekening houdend met de relevante instandhoudingsdoelstellingen en met inachtneming van de in de vergunning opgenomen voorschriften, waaronder mitigerende maatregelen, geen aantasting zal optreden van de natuurlijke kenmerken van de Natura 2000-gebieden Noordzeekustzone en Waddenzee. Op grond van het bovenstaande ben ik van mening dat de gevraagde vergunning, onder de opgenomen voorschriften en beperkingen, kan worden verleend. Pagina 7 van 7