6.3. Boekverslag door L woorden 28 juni keer beoordeeld. Geschiedenis. Inleiding

Transcriptie

1 Boekverslag door L woorden 28 juni keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding De opdracht was om een persoon of gebeurtenis uit een bepaalde tijd te zoeken en informatie hierover te zoeken en dit uitwerken tot een werkstuk. Wij gaan het hebben over Vincent van Gogh, een beroemde Nederlandse schilder uit de 19e eeuw. Onze probleemstelling is als volgt: Wie was Vincent van Gogh? We hebben dit onderwerp gekozen omdat wij een onderwerp zochten wat ons beiden aanspreekt en voldoende informatie over te vinden is. Het is al weer 9 weken geleden toen wij aan dit werkstuk begonnen en we hebben door de weken heen steeds meer informatie gevonden en uitgewerkt tot dit werkstuk. U zult hiermee een indruk krijgen van het leven van van Gogh en zijn manier van schilderen. Wij gaan het over de volgende onderwerpen hebben: De biografie, het leven van Vincent van Gogh, De familie van Gogh, foto s en geboortedata van Vincents familieleden, Beroemde schilderijen, een aantal werken van van Gogh met korte uitleg, Schilderstijlen, Vincents verschillende schilderstijlen met een korte uitleg, Wat maakt een van Gogh tot een echte van Gogh, Vincent zijn gebruik van compositie, contour, verf en kleur, Waardering, hoe denken de mensen over Van Gogh ná zijn dood, Munten en postzegels, verschillende aandenkens aan Vincent. Hoofdstuk 1, Biografie Op 30 maart 1853 werd Vincent Willem van Gogh geboren in het Nederlandse plaatsje Groot-Zundert. Hij was de oudste van zes kinderen. Zijn ouders, Theodorus van Gogh en Anna Cornelia Carbentus kregen eerder een doodgeboren kind dat ook Vincent heette. Theodorus van Gogh was een hervormd predikant in Groot-Zundert, dat ligt in Brabant, ongeveer 80 kilometer ten zuidwesten van Breda. Anna Cornelia Carbentus was de dochter van een boekbinder aan het hof van Den Haag. Zij trouwden in Het gezin van Vincent bestond uit Vincents ouders, zijn drie zusjes Anna, Elisabeth Huberta en Wilhelmien en zijn 2 broertjes Theo en Cornelis. Vincent en zijn broertje Theo konden het erg goed met elkaar vinden en er ontstond een hechte band tussen de twee. In zijn jeugd was Vincent al geboeid door kunst en schilderen. Dat kwam ook omdat drie van zijn ooms kunsthandelaar waren. In 1860 ging Vincent samen met zijn zusje Anna naar de dorpsschool in Zundert. Op die school kregen tweehonderd leerlingen les van één leraar! In de herfst van 1861 werden Vincent en Anna door hun vader van school gehaald. Hij liet zijn beide kinderen privé-les krijgen van een gouvernante. In 1864 werd Vincent ingeschreven op een dertig kilometer verderop Pagina 1 van 8

2 gelegen internaat. Dat hij bij zijn familie weg moest, moet hem erg hebben aangegrepen, want ook als volwassene herinnerde hij zich dit nog als een zware gebeurtenis. In de zomer van 1866 ging Vincent, nadat hij de lagere school had afgemaakt, naar de pas geopende Hogere Burger School in Tilburg. Al in maart 1868 stopte Vincent met de middelbare school. Vincent heeft later een keer gezegd: Mijn jeugd is duister en koud en onvruchtbaar geweest Je kunt dus niet echt zeggen dat hij een fijne jeugd heeft gehad. In juli 1869 ging Vincent aan het werk in het Haagse filiaal van Goupil & Co., Parijse kunsthandelaren. Het hoofdkantoor van deze firma was in Parijs gevestigd. Zijn neef zorgde er voor dat hij dit baantje kreeg. Een van Vincents ooms leidde deze winkel van Vincent begon zich steeds meer te interesseren in de kunst en hij begon de kunst meer te waarderen. Na zijn stage werd Vincent overgeplaatst naar het Londense filiaal van Goupil & Co. Daar huurde hij een kamer, waar hij al snel weer wegging omdat de huur te hoog was. Vervolgens huurde hij een kamer bij Mrs. Loyer, een weduwe van een predikant. Vincent werd al snel verliefd op de dochter van Mrs. Loyer, Eugénie. Maar Eugénie was al verloofd en wees hem af. Hij voelde zich erg eenzaam en zocht troost in de godsdienst. Hij las de Bijbel en ging regelmatig naar de kerk. In het jaar 1875 werd Vincent overgeplaatst naar het hoofdkantoor van Goupil in Parijs, maar waarschijnlijk deed hij niet wat er van hem verwacht werd, want op 1 april 1876 werd Vincent ontslagen. Hij had zich verdiept in de godsdienst en hield zich daar steeds meer mee bezig. Hij ging terug naar Londen waar hij ging werken als onderwijzer. In december dat jaar keerde Vincent terug naar zijn ouderlijk huis. Zijn ouders waren inmiddels verhuisd naar Etten, vlekbij Breda. In 1877 nam Vincent een baan aan in een boekhandel in Dordrecht, maar zijn plannen veranderden weer, hij vertrok naar Amsterdam. Daar wilde hij aan de universiteit de studie theologie gaan volgen. Uiteindelijk is dat er niet van gekomen. In 1878 begon Vincent aan een studie voor evangelist in Brussel. Hij haalde het niet, maar ging op eigen initiatief werken in Pâturages in de Borinage, dat is een mijnstreek in het zuiden van België. De evangelische raad nam Vincent aan voor een proefperiode van een half jaar. In Wasmes ging hij werken als prediker, hij hielp de armen en zorgde voor de zieken. Om zich in te leven in de armen en om te voelen wat zij voelden, sliep hij op de grond in een oud krotje. De evangelische raad vond dit overdreven gedrag en ontsloeg Vincent in juli Vincent bleef in België wonen en werkte voor zichzelf. Voordat hij vertrok uit België, had hij al bedacht wat hij vervolgens wilde gaan doen; hij wilde kunstenaar worden. In 1880 ging Vincent in Brussel wonen en raakte hij bevriend met een kunstenaar, Anton van Rappard. Vincents broer Theo stuurde hem af en toe wat geld. In 1882 was Vincent in Den Haag. Hij schilderde daar en kreeg een relatie met prostituee Sien. Hij woonde een tijdje met haar samen en was zelfs van plan met haar te trouwen. Uiteindelijk koos hij voor zijn carrière als kunstnaar en in 1883 gingen Vincent en Sien uit elkaar. Nadat Vincent een tijdje in Drenthe had gewoond, verhuisde hij naar Nuenen, waar zijn vader predikant was. Gedurende de twee jaar daarna maakte hij honderden schilderijen en tekeningen van de plaatselijke boerenbevolking. Hij las veel, gaf schilderles aan amateur-schilders en nam pianolessen. In maart 1885 stierf Theodorus van Gogh, Vincents vader. Ook keerde de plaatselijke bevolking zich tegen hem, omdat ze hem ervan beschuldigden dat hij een model dat hij had geschilderd zwanger had gemaakt. In november vertrok hij naar Antwerpen. Daar huurde hij een kamer boven een winkel met schildersbenodigdheden. Tijdens zijn tijd in Antwerpen bezocht Vincent veel musea om schilderijen van de schilder Rubens te bestuderen. Vervolgens schreef hij zich in voor de Kunstacademie in Antwerpen en hij besloot dat hij nooit meer terug zou gaan naar Pagina 2 van 8

3 Nederland. Vincent werkte hard aan de kunstacademie, hij studeerde zelfs s nachts. Maar ondanks dat dacht men dat hij ongeschikt was voor de kunstacademie. Nog voordat de uitslagen van zijn examens bekend waren, vertrok Vincent naar Parijs. Op 28 februari kwam hij daar aan. Hij schreef een brief naar zijn broer Theo, die in Parijs woonde en werkte. Theo en Vincent ontmoetten elkaar in het Louvre. Theo was in die tijd erg druk bezig met de kunsthandel van Boussod en Valadon. Het kwam voor hem niet goed uit dat Vincent was gekomen en probeerde hem over te halen terug te gaan naar Brabant, naar hun moeder. Maar Vincent bleef volhouden en bleef. Theo hielp Vincent. Vincent mocht bij Theo komen wonen in zijn appartement aan de Rue Laval, die straat heet nu de Rue Victor-Massé. In juni 1886 verhuisden Vincent en Theo naar de Rue Lepic. Vincent wilde alles uit Parijs halen; hij schilderde veel, ontmoette veel andere kunstenaars en studeerde aan het Cormon-atelier, een van de beste studio s van de stad. Ondertussen verhuisde hun moeder uit Nuenen en veel van Vincents werk wat daar achterbleef ging verloren. Vincent leerde steeds meer kunstenaars kennen waar hij veel mee optrok. Ook had hij een relatie met Agostina Segatori, een model. Zij was de eigenares van een café aan de Boulevard Clichy. Maar na een tijd begon Parijs te vervelen. Toch bleef hij nog een tijdje. Hij organiseerde exposities en schilderde nog steeds veel. In 1888 verliet Vincent Parijs toch en ging hij in Arles, in de Provence wonen. Elke maand kreeg hij van Theo 250 francs. In mei huurde Vincent een vleugel in een gebouw dat het Gele Huis heette. Vincent wilde daar een kunstenaarsschool stichten. Ook in Arles leerde Vincent weer nieuwe mensen kennen. Hij schilderde meer dan ooit en aan het eind van de maand juli stuurde hij 35 schilderijen naar Theo. Vincent nodigde schilder Paul Gaugin uit om bij hem te komen wonen. Dat gebeurde ook, maar het werkte niet echt, omdat ze heel erg verschillend waren. Het idee dat Gaugin weg zou kunnen gaan legde grote druk op Vincent. Volgens Gaugin had heeft Vincent hem op 23 december 1888 bedreigd met een scheermes. Diezelfde nacht sneed Vincent zijn oorlel af, wikkelde die in krantenpapier en bracht hem naar Rachel, een prostituee in een bordeel dat vlakbij het Gele Huis was. De volgende morgen vond de politie hem bewusteloos op zijn bed. Hij werd naar het ziekenhuis in Arles gebracht en herstelde snel. De bevolking keerde zich opnieuw tegen hem. Op 8 mei 1889 liet Vincent zich opnemen in een psychiatrische instelling. Hier werd geconstateerd dat Vincent leed aan epilepsie. Vincent leek op te knappen. Hij schilderde, tekende en praatte met andere patiënten. Maar in juli kreeg hij een ernstige aanval waarbij hij verf binnenkreeg. In april 1889 trouwde Vincent met Johanna Bonger, de zus van een vriend. Maar in de zomer van 1889 kreeg Vincent opnieuw een ernstige aanval, deze keer ging het om een zenuwstoring. Desondanks knapte hij steeds weer op. Hij woonde in die tijd in Saint-Rémy. Daar maakte hij 150 schilderijen die volgens Van Gogh kenners de beste schilderijen waren die Vincent ooit had gemaakt. Het jaar 1890 begon goed, Theo verkocht een van de schilderijen van Vincent. Zijn verhuizing naar Auvers-sur-Oise en de vriendschap met Dr. Gachet leken wat rust in het leven van Vincent te brengen. In juli raakte hij verontrust door de financiële problemen van Theo. Op 27 juli ging Vincent erop uit om te schilderen, maar toen hij s avonds thuis kwam ontdekte de familie Ravoux, waar hij logeerde, een revolver op Vincents kamer. Vincent had geprobeerd zelfmoord te plegen door zichzelf door zijn buik te schieten. Dr. Gachet en Theo kwamen meteen. Op 29 juli stierf Pagina 3 van 8

4 Vincent nadat hij de hele dag pijp had gerookt en met Theo had gepraat. Theo stierf op 25 januari 1891 en werd later naast Vincent begraven. Hieronder zie je de graven van Theo en Vincent. Hoofdstuk 2, Beroemde schilderijen Stoel met pijp Vincent maakte dit schilderij tegelijkertijd met een ander schilderij: De stoel van Paul Gauguin, in december Deze simpele stoel is geel geschilderd, de kleur van de zon en de warmte. In werkelijkheid was hij van wit hout. Op de gele stoel liggen Vincents pijp en tabak. Op de stoel van Paul Gauguin ligt een boek en een kandelaar met een brandende kaars. Slaapkamer in Arles Vincent heeft dit schilderij in 1889 gemaakt toen hij hoorde dat Gauguin naar het gele huis zou komen. Hij begon meteen met het maken van vele schilderijen die hij in het huis en op de toekomstige kamer van Gauguin ophing. Vincent vond dit zelf één van zijn beste schilderijen, het geeft de manier van leven van een romantische kunstenaar aan. Op de tafel staan twee kannenwater, twee flesjes en er liggen twee borstels. Aan beide kante van de tafel staat een stoel. Dit zou misschien kunnen staan voor een soort symbool van de aankomst van Gauguin. Er hangen twee portretten aan de muur, een zelfportret en een portret van zijn zus. Boven zijn bed hangt een Japanse pront. Zelfportret met verbonden oor Het bekendste zelfportret van Vincent is die waarop hij zichzelf heeft geschilderd net na zijn terugkeer uit het ziekenhuis waar hij was opgenomen voor zijn zelfvermin-king. Als de prostituee die hem had gevonden de politie niet had gewaarschuwd, zou hij zijn doodgebloed. Dit was zijn eerste krankzinnigheid, waarvan er nog velen volgden. Sterrennacht In april 1889 komt Vincent aan in de inrichting van St-Paul de Mausole in St. Rémy. Hij heeft toestemming gekregen om hier te schilderen, en om zijn verf en ezel mee te nemen in de omgeving waar de olijfgaarden staan, de heuvels en waar hij een mooi uitzicht op de stad heeft tijdens een zomernacht met een hemel vol sterren. De rode wijngaard Vincent schreef in een brief van november 1888: Ik werk nu aan een wijngaard, alles is purper en geel. Net als in andere schilderijen dienen de kleuren ervoor om sfeer aan het schilderij te geven. Een paar mensen oogsten de druiven in het midden van het vurige rood van de wijnstokken en de zon. In februari van het volgende jaar schrijft Theo hem dat Anne Boch dit schilderij in Brussel heeft gekocht voor 400 francs. Het schilderij is 75 bij 93 cm, is geschilderd met olieverf op een linnen doek en hangt nu in het Poesjkin-museum van de Schone Kunsten in Moskou. Pagina 4 van 8

5 Vaas met zonnebloemen Vincent`s zonnebloemen behoren tot zijn beroemdste weken. Hij maakte zonnebloemen zijn hele leven door en ze behoorden tot zijn favoriete onderwerp. Deze vaas met zonnebloemen maakte hij in 1888 in Arles. Net als de slaapkamer in Arles schilderde hij deze zonnebloemen voor de komst van Paul Gauguin in het gele huis om hem te verrassen. De hoogste prijs die ooit voor zijn zonnebloemen is betaald was in Veilinghuis Sotheby`s verkocht het schilderij aan de Yasuda Fire & en Marine Company uit Tokyo. De verkoop haalde de voorpagina`s van alle grote kranten over de hele wereld. De aardappeleters Er zitten 5 personen aan de tafel in een boerenhutje met alleen maar 1 olielampje dat het hutje verlicht. Vincent heeft alles in detail geschild, iets wat hij goed kon. Dat zie je aan de gezichtuitdrukking en de rimpels in de handen, maar ook aan de lichtval in de kamer. Vincent heeft dit schilderij in begin maart 1885 gemaakt. Het is met olieverf geschilderd op een linnen doek van 82 bij 114 cm en hangt nu in het van Gogh museum in Amsterdam. Dit behoort tot één van de bekendste schilderijen van van Gogh. Hoofdstuk 4, Schilderstijlen Vincent gebruikte verschillende schilderstijlen. Hieronder zal ik er een paar beschrijven en bij elke stijl een voorbeeld noemen. - Realisme In het algemeen een in alle periodes gebruikelijke voorstellingswijze, waarin (in tegenstelling tot idealisering en stilisering) naar een getrouwe afbeelding van de werkelijkheid gestreefd wordt. In het naturalisme wordt de nadruk gelegd op een zeer gedetailleerde weergave, in het realisme wordt een interpretatie van de werkelijkheid voorgesteld. - Impressionisme Richting in de kunst, die in de tweede helft van de 19e eeuw in Frankrijk opkwam. Kenmerkend is het pleinair-(schilderenschilderen in de open lucht) dat voorkomt uit de behoefte een kort ogenblik, een bepaalde stemming of sfeer weer te geven in tegenstelling tot het schilderen in een atelier, waarbij meerdere indrukken hun neerslag vinden). In plaats van het verbeelden van een onderwerp in al zijn onderdelen worden de indruk en de kleur, die worden bepaald door lucht en licht, weergegeven. Om dit te bereiken brengt de schilder kleine vlekjes verf op het doek aan, die pas van op een afstand bekeken tot een geheel samensmelten. Opvallend is het lichte, heldere koloriet: zwart, bruin en grijs zijn van het palet verdwenen, schaduwen worden in al hun kleuren afgebeeld. - Pointillisme Ook wel divisionisme of neo-impressionisme genoemd. Vervolg op het impressionisme vanaf circa Op basis van de wetenschap, dat het licht uit spectrale kleuren is samengesteld, worden ongemengde, meestal complementaire kleuren dicht naast elkaar in de vorm van puntjes of kleine streepjes op het doek opgebracht, die in het oog van de toeschouwer tot een bepaalde kleurtint ineenvloeien. Deze techniek Pagina 5 van 8

6 leent zich uitstekend voor het weergeven van een flikkerend, zinderend licht en wazige vormen. De voornaamste vertegenwoordigers van het pointillisme zijn G. Seurat en P. Signac. - Expressionisme Een aan het eind van de 19e eeuw ontstane stroming, die door expressiviteit en spontane vormgeving door middel van kleur en licht afzetten tegen de traditionele natuurgetrouwe weergave van de werkelijkheid in de schilderkunst. Kenmerkend zijn vereenvoudigde, soms vertekende vormen en een krachtig kleurgebruik(dit in tegenstelling tot de traditionele en impressionistische schilderkunst. Als grondleggers gelden Gauguin, van Gogh, Ensor, Munch en Hodler. Hoofdsdtuk 5, Wat maakt een van Gogh tot een echte van Gogh? Compositie: Van Gogh zag de beeldvlakken graag in horizontale lijnen of grote driehoeken, die hij met allerlei wijkende lijnen verbond. Met behulp van diepte leidt hij de blik van de kijker vaak naar één plek in het schilderij, een donker hoofdobject met een breed oppervlak. De horizon ligt vaak laag en met perspectief en bepaalde kleurcombinaties kon Vincent zijn dieptewerking vergroten of verkleinen. Contour: Met behulp van omtrek lijnen vat van Gogh de verflaag tot één beeldlaag samen of grenst hij de grote vlakken af. De meestal donkere contourlijnen vormen een sterk contrast met de dynamische effecten. Verflaag: Van Gogh werkte graag met een dikke, sterke verflaag van ongemengde kleuren. Soms wisslede hij dit af met snel geschilderde stippen, streken en vlakken die een belangrijke beweging uitdrukken. Kleurenrijkdom: Van Goghs zuivere kleuren brengen een bijzondere indruk van het moment over. Hij kleurt vaak met bijpassende contrasten. Hoofdstuk 6, Waardering Vincent van Gogh was een van de grootste kunstenaars van de 19e eeuw. Bewust week hij af van de natuurgetrouwe weergave van de werkelijkheid. Hij wilde niet schilderen volgens vaste regels. Zijn ontwikkeling als schilder is duidelijk te volgen. Hij begon als boerenschilder en eindigde als expressionist. Hij wilde vooral zijn emoties uitdrukken in zijn schilderijen. Hij schilderde heel fanatiek en gebruikte veel kleuren. De bewondering voor Vincent van Gogh begon vlak na zijn dood toen Theo van Gogh in september 1890 een herdenkingstentoonstelling van Vincents werk in zijn appartement in Parijs organiseerde. Kort daarna werd Theo ernstig ziek en overlijdt op 25 januari Samen met hun zoontje die naar Vincent is genoemd en de collectie schilderijen die Theo van Vincent geërfd heeft keert zijn vrouw terug naar Nederland. In 1925, na Johanna s dood, gaat de collectie over op haar zoon Vincent Willem van Gogh ( ). In 1969 gaat de bouw van het Vincent van Gogh museum van start en wordt uitgevoerd naar het ontwerp van Gerrit Rietveld, een van Nederlands belangrijkste kunstenaars. In 1973, vanaf de officiële opening, Pagina 6 van 8

7 herbergt het museum de grootste collectie Van Goghs ter wereld, in bruikleen van de Vincent van Gogh stichting. De waardering voor Van Gogh blijkt ook uit het volgende gedicht dat over hem gemaakt is. Vincent was een bebaarde man, Die mooie schilderijen maken kan. Vroeger belandde ze op de vuilnisbelt, Maar nu zijn ze te koop voor heel veel geld. Hij schilderde eerst donker daarna licht, Daarna belandde hij in een gesticht. Dat was omdat hij zijn oor af had gesneden, En daarvoor had hij geen enkele reden. Hij schilderde nog een tijdje door, Met maar 1 oor. Toen werd hij echt gestoord, En heeft een kogel door zijn buik geboord. Nu is hij al jaren dood, Zijn bekendheid is heel erg groot. Wat vreemd dat je na een leven vol pijn, Toch een van de beroemdste schilders kan zijn. Hoofdstuk 7, Munten en postzegels Vincent van Gogh is pas na zijn dood bekend geworden. Veel mensen vonden zijn schilderijen nu mooi en ze werden voor grote bedragen verkocht. In dit hoofdstuk zie je een aantal dingen uit het dagelijks leven die met Vincent van Gogh te maken hebben. Bronnenlijst Hier volgt een lijst met de gebruikte websites. We hebben niet veel boeken, maar voornamelijk internet gebruikt om aan informatie over Vincent van Gogh te komen. Websites > met de trefwoorden: Pagina 7 van 8

8 Vincent van Gogh 'van Gogh' namen van schilderijen namen van familieleden Nawoord Wij hebben door het maken van dit werkstuk veel geleerd over het leven van Vincent van Gogh, zowel over de wat minder gelukkige tijden als over de tijden waarin het allemaal heel goed ging. We hebben er allebei hard aan moeten werken, maar dan is het ook wel wat moois geworden. Onze probleemstelling was: Wie was Vincent van Gogh? Deze vraag is vrij kort te beantwoorden: Vincent van Gogh was een goede schilder die veel beroemde schilderijen heeft gemaakt, bijvoorbeeld de aardappeleters, zonnebloemen en een aantal zelfportretten. Maar in de tijd dat Vincent leefde vond men zijn schilderijen niet mooi. Hierdoor voelde van Gogh zich vaak ongelukkig. Hij heeft op veel verschillende plekken in Europa gewoond, waaronder Engeland en Frankrijk. Van Gogh gebruikte ook veel verschillende schilderstijlen, van realisme tot expressionisme en van pointillisme tot impressionisme. Vincent leed aan epilepsie, een aantal keren in zijn leven kreeg hij een ernstige epilepsie aanval waarvoor hij opgenomen moest worden in een inrichting. Op 27 juli 1890 schoot Vincent zichzelf door zijn buik en twee dagen daarna overleed hij. Pas na zijn dood begon men zijn schilderijen mooi te vinden. Ze werden verkocht voor grote bedragen en er werden musea gebouwd speciaal voor schilderijen van Vincent van Gogh, bijvoorbeeld het van Gogh museum in Amsterdam. Ook werden er als aandenken aan van Gogh munten gemaakt met Vincents hoofd of een van zijn schilderijen erop. Vincent vond niet dat hij een gelukkig leven geleid had Wij hopen dat het leuk was om dit werkstuk te lezen! Pagina 8 van 8