Stichting RAVON T.a.v. De heer I. Janssen Toernooiveld ED NIJMEGEN VERZONDEN 13 SEP. 2018

Transcriptie

1 rüd Uitvoeringsdienst bord-holland Noord Arcmet Stichting RAVON T.a.v. De heer I. Janssen Toernooiveld ED NIJMEGEN VERZONDEN 13 SEP Hoorn, 19 september 2018 Zaaknummer Behandelaar Betreft Locatie RUD de heer B. Brussel Wnb aanvraag ontheffing onderzoek Markermeerdijken, Noord Holland Geachte heer Janssen, Op 28 mei 2018 hebben wij uw aanvraag voor een ontheffing als bedoeld in artikel 3.8 van de Wet natuurbescherming (hierna: Wnb) ontvangen. De aanvraag heeft betrekking op het vangen en tijdelijk gevangen houden van exemplaren van de ringslang ten behoeve van onderzoek naar ringslangen. De handelingen zijn bedoeld voor het verkrijgen van geurmonsters van de ringslang. Er worden ringslangen gevangen en 24 uur samen met een geurdoek in een emmer bewaard. Met de geurdoek worden speurhonden getraind om ringslangen op te sporen. Deze honden zullen worden ingezet om ringslangen op te sporen tussen het basalt van de Markermeerdijken. De Markermeerdijken worden in de toekomst verhoogd en/of verbreed waardoor het noodzakelijk is de ringslangen weg te vangen om doden en verwonden te voorkomen. Voor deze handelingen wordt door de initiatiefnemer, stichting RAVON, ontheffing gevraagd van de verbodsbepaling genoemd in: artikel 3.10, lid 1, onder a van de Wnb voor zover het betreft het vangen van exemplaren van de ringslang (Natrix natrix). De ontheffing is aangevraagd voor de periode van 29 mei 2018 tot en met 1 november De aanvraag is geregistreerd onder zaaknummer RUD Besluit Wij besluiten om op grond van artikel 3.8 aan stichting RAVON ontheffing te verlenen van: artikel 3.10, lid 1, onder a van de Wnb voor zover het betreft het vangen van exemplaren van de ringslang. Voorschriften en beperkingen Aan dit besluit verbinden wij op grond van artikel 5.3, eerste, tweede en derde lid van de Wnb de navolgende voorschriften en beperkingen. Op grond van artikel 5.4, eerste en derde lid, Wnb kan de ontheffing worden ingetrokken als in strijd met de ontheffing of de voorschriften wordt gehandeld. Tevens is dan sprake van een economisch delict. Algemene voorschriften 1. De ontheffing wordt slechts voor de hierboven genoemde soort en beschreven verboden handelingen verleend. Postbus E8 Hoorn Pagina 1 van 6

2 2. Deze ontheffing geldt alleen voor de handelingen die conform de aanvraag worden uitgevoerd, voor zover in deze ontheffing zelf niet anders is aangegeven. 3. Deze ontheffing kan uitsluitend gebruikt worden door (medewerkers van) de ontheffinghouder of in opdracht van de ontheffing houder handelende (rechts-)personen. De ontheffmghouder blijft daarbij verantwoordelijk en aansprakelijk voor de juiste naleving van deze ontheffing. 4. Tijdens de uitvoering van de handelingen dient een afschrift van deze ontheffing op de locatie van de werkzaamheden aanwezig te zijn en op verzoek te worden getoond aan de daartoe bevoegde toezichthouders of opsporingsambtenaren. 5. Op de naleving van het in of krachtens de wet gestelde wordt toezicht gehouden door de toezichthouders van de Regionale Uitvoeringsdienst Noord-Holland Noord. De gebruiker van de ontheffing moet op of nabij de projectlocatie waar de uitvoerders gerechtigd tot uitvoering zijn ter plaatse waar deze een der handelingen verricht waartoe de ontheffing strekt, aan genoemde toezichthouders op eerste aanvrage (een kopie van) de ontheffing en ecologisch werkprotocol tonen. De genoemde documenten mogen langs elektronische weg, leesbaar worden getoond. 6. De handelingen en voorschriften dienen te worden uitgevoerd onder begeleiding van een deskundige op het gebied van de soort waarvoor ontheffing is verleend. 7. De ontheffmghouder dient een ecologisch werkprotocol op te (laten) stellen waarin de in de ontheffing genoemde voorschriften zijn opgenomen. Alle betrokken partijen, met name ook de uitvoerenden op de projectlocatie, dienen van het werkprotocol op de hoogte gesteld te worden. Meldingsplicht 8. De ontheffinghouder dient minimaal 5 werkdagen voorafgaand op het moment dat de vanglocaties en de uitvoeringsdata bekend zijn deze te melden bij de Regionale Uitvoeringsdienst Noord-Holland Noord. De melding dient plaats te vinden via het digitale meldformulier op de website van de RUD NHN. Specifieke voorschriften 9. Van de onderzoeksresultaten dient jaarlijks een rapportage opgemaakt te worden en verstuurd te worden naar Dostbus@rudnhn.nl onder vermelding van het besluitnummer RUD In de rapportage dienen de volgende aspecten vermeld te worden: - Eventuele gestorven exemplaren van de ringslang tijdens het vangen, bewaren, vrijlaten en opsporen met de detectiehond. Locaties, datum en tijd van de vanglocaties. Locaties, datum en tijd van het wederom vrijlaten. - Eind resultaat. 10. De ringslangen dienen niet langer dan 24 uur gevangen gehouden te worden. 11. Tijdens de voorplantingsperiode, lopende van eind maart tot eind mei, mogen geen ringslangen gevangen worden. 12. De vangmiddelen, emmers en handen van de personen die de ringslangen afvangen, dienen voor ieder afzonderlijk af te vangen exemplaar van de ringslang gedesinfecteerd te worden. 13. Indien na twee jaar, vanaf 1 november 2018, blijkt dat het onderzoek naar/opsporen van ringslangen door middel van een speurhond niet doelmatig is, kan deze ontheffing worden ingetrokken. Geldigheid De ontheffing geldt voor de periode van 13 september 2018 tot en met 5 september Inhoudsopgave A. Ontwerp aanvraag B. Wettelijk kader C. Inhoudelijke beoordeling aanvraag D. Slotoverwegingen E. Procedure en samenhangende besluiten F. Kennisgeving Postbus EB Hoorn nl Pagina 2 van 6

3 A. Onderwerp aanvraag Het doel is een hond te trainen om ringslangen op te sporen in hun verblijfplaatsen die zich tussen het basalt en/of breuksteen bevinden in de Markermeerdijken. Om een detectiehond te trainen worden geurdoeken gebruikt. Deze speciale doeken hebben het vermogen om geuren op te nemen en vast te houden voor het trainen van een detectiehond. Om de geur goed te laten opnemen moeten de slangen meerdere uren op zo'n doek liggen. Aangezien op de dijken van Marken en het Markermeer een meerjarige ringslangmonitoring plaatsvindt worden er regelmatig ringslangen gevangen in het kader van populatie-onderzoek die gebruikt kunnen worden om geur te verzamelen. Gevangen ringslangen zullen, om hun geur te verzamelen, overnachten in een afeluitbare emmer met luchtgaten en de geurdoek, zodat het doek goed de geur kan opnemen. De ochtend hierna zullen de gevangen exemplaren van de ringslang op de vangstplek worden losgelaten. Door de relatief korte verblijfduur in de emmer (maximaal 24 uur) en de terugplaatsing op de exacte vangstplek, wordt de hinder en de stress voor de soort tot een minimum beperkt. Echter, ondanks alle maatregelen kunt u niet voorkomen dat verbodsbepalingen van de Wnb worden overtreden. Om die reden wordt voor bovenstaande werkzaamheden ontheffing gevraagd van de verbodsbepaling genoemd in artikel 3.10 onderdeel a van de Wnb. B. Wettelijk kader Andere soorten De ringslang is opgenomen in de bijlage, onderdeel a van de Wnb. Op grond van artikel 3.10 van de Wnb is het verboden: in het wild levende dieren van de soorten, genoemd in de bijlage, onderdeel A, van de Wnb, opzettelijk te doden ofte vangen (3.10, onderdeel a); de vaste voortplantingsplaatsen of rustplaatsen van dieren als bedoeld in onderdeel a opzettelijk te beschadigen ofte vernielen (3.10, onderdeel b). Op grond van artikel 3.8 van de Wnb kunnen Gedeputeerde Staten ontheffing verlenen van verboden als bedoeld in artikel 3.10 ten aanzien van de daarbij aangewezen soorten, dan wel ten aanzien van de voortplantingsplaatsen, rustplaatsen of eieren van dieren van de daarbij aangewezen soorten. Een ontheffing wordt uitsluitend verleend, indien er geen andere bevredigende oplossing bestaat, dat er niet bij of krachtens enig ander artikel van deze wet vrijstelling is of kan worden verleend, dat er geen afbreuk wordt gedaan aan het streven de populaties van de betrokken soort in hun natuurlijke verspreidingsgebied in een gunstige staat van instandhouding te laten voortbestaan, en zij nodig is op grond van een in de wet genoemd belang. Te weten: in het belang van de bescherming van de wilde flora of fauna, of in het belang van de instandhouding van de natuurlijke habitats; ter voorkoming van ernstige schade aan met name de gewassen, veehouderijen, bossen, visgronden, wateren of andere vormen van eigendom; in het belang van de volksgezondheid, de openbare veiligheid of andere dwingende redenen van groot openbaar belang, met inbegrip van redenen van sociale of economische aard en met inbegrip van voor het milieu wezenlijke gunstige effecten; voor onderzoek en onderwijs, repopulatie of herintroductie van deze soorten, of voor de daartoe benodigde kweek, met inbegrip van de kunstmatige vermeerdering van planten, of om het onder strikt gecontroleerde omstandigheden mogelijk te maken op selectieve wijze en binnen bepaalde grenzen een beperkt, bij de ontheffing of vrijstelling vastgesteld aantal van bepaalde dieren van de aangewezen soort te vangen of onder zich te hebben, onderscheidenlijk een beperkt bij de ontheffing of vrijstelling vastgesteld aantal van bepaalde planten van de aangewezen soort te plukken of onder zich te hebben. In aanvulling op de redenen, genoemd in artikel 3.8, vijfde lid, onderdeel b, kan krachtens artikel 3.10, tweede lid, de noodzaak voor de ontheffing of vrijstelling ook verband houden met handelingen: in het kader van de ruimtelijke inrichting of ontwikkeling van gebieden of van kleinschalige bouwactiviteiten, daaronder begrepen het daarop volgende gebruik van het ingerichte of ontwikkelde gebied; Postbus EB Hoorn Pagina 3 van 6

4 ter voorkoming van schade of overlast, met inbegrip van schade aan sportvelden, schietterreinen, industrieterreinen, kazernes, of begraafplaatsen; ter beperking van de omvang van de populatie van dieren, in verband met door deze dieren ter plaatse en in het omringende gebied veelvuldig veroorzaakte schade of in verband met de maximale draagkracht van het gebied waarin de dieren zich bevinden; ter voorkoming of bestrijding van onnodig lijden van zieke of gebrekkige dieren; in het kader van bestendig beheer of onderhoud in de landbouw of bosbouw; in het kader van bestendig beheer of onderhoud aan vaarwegen, watergangen, waterkeringen, waterstaatswerken, oevers, vliegvelden, wegen, spoorwegen of bermen, of in het kader van natuurbeheer; in het kader van bestendig beheer of onderhoud van de landschappelijke kwaliteiten van een bepaald gebied, of in het algemeen belang, of bestendig gebruik. Tot voortplantings- of rustplaatsen als bedoeld in artikel 3.10, eerste lid onder b van de Wnb worden ook essentiële migratieroutes en foerageergebieden gerekend die van belang zijn voor de instandhouding van een voortplantings- of rustplaats van de soort op populatieniveau. Daarnaast vallen ook tijdelijke, seizoensgebonden, verblijfplaatsen (bijvoorbeeld holen) of standplaatsen die van belang zijn voor de gunstige staat van instandhouding van een soort op populatieniveau hieronder. Verordening vrijstellingen soorten Noord-Holland De Verordening vrijstellingen soorten Noord-Holland is niet van toepassing op uw aanvraag. C. Inhoudelijke beoordeling aanvraag Andere bevredigende oplossing Het trainen van een speurhond voor het opsporen van ringslangverblijfplaatsen heeft als einddoel winterverblijven in kaart te brengen en daarmee rekening te houden tijdens de werkzaamheden van dijken. Er zijn geen alternatieve methoden om de ringslangen in hun winterverblijven die zich bevinden tussen het basalt en/of breuksteen in de Markermeerdijken op te sporen dan met een getrainde detectiehond. Andere methodes zoals het uitrasteren van mogelijke verblijfplaatsen kan leiden tot slachtoffers of gerichte predatie omdat de ringslangen dan als het ware opgesloten zitten. Dit vereist bovendien een voortdurende aanwezigheid van deskundigen om slachtoffers te voorkomen gedurende de tijd dat de ringslangen ontwaken. De breuksteenverblijven zijn ook te onoverzichtelijk en te groot om met cameravallen het aantal verblijfplaatsen te inventariseren. Belang van de ingreep ü heeft ontheffing van verbodsbepalingen aangevraagd op grond van het belang: voor onderzoek en onderwijs, repopulatie of herintroductie van deze soorten, of voor de daartoe benodigde kweek, met inbegrip van de kunstmatige vermeerdering van planten. Het trainen van een detectiehond om ringslangen op te sporen heeft tot doel om met zekerheid de exacte locatie van winterverblijven van de ringslang te kunnen vaststellen. Dit is van belang in verband met de dijkverbeteringen die worden voorbereid voor de Markermeerdijken. Ten eerste is het ten behoeve van de bescherming van de ringslang belangrijk te weten waar winterverblijven zich bevinden voor het behouden of compenseren van deze verblijven tijdens de dijkverbetering. Een tweede belang voor het trainen van een detectiehond is gelegen in het goed kunnen monitoren van gerealiseerde en nog te realiseren kunstmatige winterverblijven. In 2015/2016 is een negental kunstmatige winterverblijven opgenomen in het buitentalud van de Omringkade tijdens onderhoudswerkzaamheden. Op Marken zijn twee verschillende typen vervangend winterverblijf aangelegd: een winterverblijfput en zogenaamde breuksteenverblijven. De winterverblijfputten worden gemonitord met behulp van cameravallen en het inspecteren van de putten. Het gebruik van de breuksteenverblijven is veel lastiger vast te stellen omdat dit geen afgesloten structuur betreft. Aangezien de slangen in het voorjaar al behoorlijk mobiel blijken, zijn waarnemingen bij deze breuksteenverblijven niet indicatief. Om het gebruik van deze breuksteenverblijven toch te kunnen controleren zullen Postbus EB Hoorn Pagina 4 van 6

5 deze gedurende de wintermaanden worden bezocht met de getrainde speurhond. Nu de breuksteenverblijven waarschijnlijk de voorkeur genieten boven de winterverblijfputten als alternatieve overwinteringsplek voor de ringslang in de voorgenomen dijkvernieuwing langs het Markermeer, is het zaak zeker te weten of deze gebruikt worden door de ringslang. Gelet op het voorgaande en de onverminderde actualiteit van de naar voren gebrachte omstandigheden zijn wij van oordeel dat het voornoemde belang voldoende onderbouwd is om de negatieve effecten op de ringslang, die als gevolg van de uitvoering van het project zullen optreden, te rechtvaardigen. Staat van instandhouding Eén van de voorwaarden waaraan voldaan moet worden voordat een ontheffing van de verboden in de wet kan worden verleend is dat de staat van instandhouding van de desbetreffende diersoorten niet in het gevaar mag komen. Voor soorten genoemd in bijlage IV van de Habitatrichtlijn, bijlage II van het verdrag van Bern, de bijlage onderdeel A van de Wnb wordt een ontheffing uitsluitend verleend indien er geen afbreuk wordt gedaan aan het streven de populaties van de betrokken soort in hun natuurlijke verspreidingsgebied in een gunstige staat van instandhouding te laten voortbestaan. Langs de oevers van het Markermeer komt de ringslang vooral voor in het zuiden, van Muiderberg tot aan Marken. Noordelijk van Marken wordt de ringslang minder frequent waargenomen. De laatste jaren komen er meldingen uit de omgeving van Hoorn, wellicht een recente kolonisatie. De langjarige trend van de ringslang vertoont een matige toename1. De trend van de ringslang populatie van de afgelopen 10 jaar is stabiel waarbij het verspreidingsgebied is toegenomen2. Om negatieve effecten van de werkzaamheden op de soort tot een minimum te beperken stelt u maatregelen voor zoals beschreven in het bij de aanvraag gevoegde rapport van 'RAVON' van 28 mei 2018 'Detectiehond en ringslang, activiteitenplan ontheffingsaanvraag'. De door u voorgestelde maatregelen zijn voldoende. Ter aanvulling hebben wij extra voorschriften opgenomen. Wanneer het onderzoek wordt uitgevoerd conform de door u voorgestelde maatregelen en de aanvullende voorschriften wordt voorkomen dat het onderzoek afbreuk doet aan het streven de populaties van de soort in hun natuurlijke verspreidingsgebied in een gunstige staat van instandhouding te laten voortbestaan. Zorgplicht Voor de soort waarvoor wij u ontheffing verlenen, bent u gehouden aan de in de ontheffing opgenomen voorschriften. Voor alle soorten echter, geldt de zorgplicht ex artikel 1.11 van de Wnb, die van toepassing is op zowel beschermde als onbeschermde dieren plantensoorten, ongeacht vrijstelling of ontheffing. Op grond hiervan dient u zoveel als redelijkerwijs mogelijk is nadelige gevolgen voor deze soorten te voorkomen. Vogels U dient gedurende de werkzaamheden rekening te houden met het broedseizoen van vogels. Verstoring van broedgevallen van vogels dient te worden voorkomen. Voor de in het plangebied te verwachten vogelsoorten kan dit plaatsvinden door werkzaamheden buiten de broedperiode van aanwezige soorten uit te voeren. Tevens kunnen voorbereidende maatregelen worden getroffen om te voorkomen dat vogels tot broeden kunnen komen binnen het plangebied. Wij wijzen u erop dat voor het broedseizoen geen standaardperiode wordt gehanteerd in het kader van de Wnb. Van belang is of een broedgeval aanwezig is, ongeacht de periode Postbus EB Hoorn Pagina 5 van 6

6 D. Slotoverwegingen Verloop termijn ontheffing Indien blijkt dat de in de ontheffing gestelde termijn niet voldoende is om de werkzaamheden waarop de ontheffing betrekking heeft uit te voeren, dient u, zeker vijf maanden voor het verstrijken van deze termijn een nieuwe aanvraag in te dienen. Dit voorkomt onnodige vertraging van het project. E. Procedure en samenhangende besluiten De voorbereiding van deze vergunning heeft plaatsgevonden overeenkomstig het bepaalde in hoofdstuk 5 van de Wnb en de daarvoor relevante artikelen van de Algemene wet bestuursrecht. Wij wijzen u erop dat uw aanvraag betrekking heeft op een activiteit waarvoor mogelijk ook op grond van andere weten regelgeving een besluit nodig is. Tevens kunnen er overige belemmeringen zijn in het kader van ruimtelijke belangen. F. Kennisgeving Van dit besluit wordt door ons kennisgegeven door middel van een publicatie op de website Regionale Uitvoeringsdienst Noord-Holland Noord. Meer informatie Heeft u nog vragen? Neemt u dan contact op met de heer B. Brussel via of bbrussel@rudnhn.nl. Wij verzoeken u hierbij het zaaknummer te vermelden. Hoogachtend, Gedeputeerde Staten namens dezen, mw. drs. I.A.M.J. Swe Afdelingsmanager Reg Regionale Uitvoeringscd (RUD NHN) Bijlage(n): Geen Bezwaar Als u belanghebbende bent kunt u binnen zes weken na de verzending, uitreiking of publicatie van dit besluit schriftelijk bezwaar aantekenen. Het bezwaarschrift kunt u sturen aan Gedeputeerde Staten van Noord-Holland, ter attentie van de secretaris van de Hoor- en adviescommissie, Postbus 123, 2000 MD Haarlem. Ook kunt u voor meer informatie de provinciale website bezoeken: Indien u bezwaar heeft ingediend is het mogelijk gebruik te maken van een minder formele procedure: een gesprek tussen u en medewerkers die namens het college van gedeputeerde staten deelnemen. Indien uw bezwaar zich hiervoor leent, wordt contact met u opgenomen, maar u kunt hier ook zelf om verzoeken. Een gesprek tast uw rechten als bezwaarmaker niet aan. Postbus 209S 1620 EB Hoorn www rudnhn nl Pagina 6 van 6