Subsidie Begeleiding basisinfrastructuur Gemeente Heemstede Zorgbalans

Transcriptie

1 Subsidie Begeleiding basisinfrastructuur Gemeente Heemstede Zorgbalans 17 november 2017

2 Aanleiding Gemeente Heemstede streeft ernaar om de huidige maatwerkvoorziening dagbesteding te transformeren naar algemene ondersteuning (zonder Wmo beschikking) in de basisinfrastructuur. In 2017 heeft Heemstede afgewogen besloten dat dit een goed alternatief is voor maatwerkvoorzieningen begeleiding groep en begeleiding individueel. Heemstede gaat uit van het principe dat de middelen voor ouderen zoveel mogelijk bij de ouderen zelf terecht moeten komen en dat het administratieve beschikkingsproces tot een minimum beperkt moet blijven. Daarnaast heeft de gemeente vertrouwen in de integriteit van de aanbieders en de professionaliteit van de professionals. In dit document een voorstel hoe dit voor Zorgbalans kan worden vormgegeven en welke randvoorwaarden hiervoor nodig zijn. In april jl. is een bekostigingsplan voor 2017/2018 ambtelijk afgestemd. In november heeft de gemeente Heemstede verzocht om op basis van dat bekostigingsplan een offerte op te stellen voor 2018 t/m In deze offerte is de voorziene geleidelijke groei i.v.m. uitbreiding van de openstelling opgenomen. Voor 2019 en 2020 gaan we uit van een stabiele bezetting gebaseerd op de geprognosticeerde bezetting in december Dagbestedingsvoorzieningen van Zorgbalans Binnen Zorgbalans is - volgens afspraak in de prestatiebeschrijvingen de dagbesteding steeds meer getransformeerd naar gespecialiseerde voorzieningen voor kwetsbare groepen. De Ontmoetingscentra zijn gehuisvest in algemene voorzieningen. Op al deze plekken wordt samengewerkt met o.a. welzijnswerk om hun laagdrempelige ontmoeting als voorliggende voorziening optimaal te benutten en te koppelen aan overgang naar de Ontmoetingscentra van Zorgbalans op een organische manier als dit noodzakelijk is. Gewoon zolang het kan en alleen gespecialiseerd als de kwetsbaarheid dit vraagt. Binnen de ontmoetingscentra van Zorgbalans richten we ons in het bijzonder op activiteiten voor mensen met cognitieve problemen of niet aangeboren hersenletsel voor wie reguliere ontmoeting in wat voor setting dan ook niet meer passend is. Die omgeving biedt te weinig structuur en veiligheid. In de dagbesteding Zuiderhout wordt aangevuld met behandeldoelen en behoud of vergroten van de zelfredzaamheid met een persoonsgerichte aanpak. Ook hierbij speelt mantelzorg een grote rol. In de Ontmoetingscentra wordt intensief samengewerkt met o.a. welzijnsorganisaties (bijvoorbeeld WIJ Heemstede), Zaaigoed, sportinitiatieven, vrijwel alle vrijwilligersorganisaties, Alzheimer Nederland, Tandem Centrum voor Mantelzorgondersteuning en vele incidentele samenwerking op activiteitenniveau. Ook hier gaan we uit van het principe zolang het gewoon kan in een voorziening vanuit de basisinfrastructuur, bijv. welzijn, hoe beter het is. Op het moment dat dit aanbod niet meer voldoende passend is, wordt intake gedaan voor de dagbesteding in één van de Ontmoetingscentra of begeleiding geboden in de thuissituatie. Verdere informatie over de visie en de werkwijze van de Ontmoetingscentra wordt in de bijlage toegelicht. 2

3 Subsidieaanvraag Voor de subsidieaanvraag voor 2018 gaan wij uit van geleidelijke groei door uitbreiding van Ontmoetingscentrum de Heemstroom, zoals al eerder besproken. Vanaf begin 2019 gaan wij uit van de maximale bezettingsgraad van de Ontmoetingscentra voor de doelgroep vanuit de basisinfrastructuur (voormalig maatwerkvoorziening BG-GRP). De verwachting is dat de groei in 2018 eind december afgerond is. December 2018 zijn de Ontmoetingscentra en dagbesteding in Heemstede volledig operationeel. Voor 2019 en 2020 hebben we de bezettingsnorm vanuit de basisinfrastructuur bevroren. Dat betekent dat we zonder overleg niet tot uitbreiding over zullen gaan en waar nodig met wachtlijsten blijven werken. De bezetting, in- en uitstroom, herkomst en reden einde zijn onderdeel van de voortgangsgesprekken in De wachtlijsten zullen hierin ook betrokken worden. Op basis van de hiervoor genoemde uitgangspunten doen we de volgende subsidieaanvraag: Kosten deelnemers Kosten gemeente Heemstede 2018 Personeelskosten Overige personeelskosten en vrijwilligers Materiële kosten Overige kosten (huisvesting, afschrijving, etc.) Overhead Kosten deelnemers gemeente Heemstede 2019 Kosten deelnemers gemeente Heemstede Totaal Opbrengsten Opbrengsten 2018 Opbrengsten 2019 Opbrengsten 2020 Subsidie gemeente Heemstede (aangevraagd)

4 Bijlage: Visie achter de Ontmoetingscentra 4

5 Voor wie zijn we? De mensen die bij ons komen ervaren het Ontmoetingscentrum vaak als de club of het werk. In het roze kader de omschrijving uit de folder. Daarnaast de beschrijving door de bril van de professional; voor onze samenwerkingspartners en financiers van belang om te weten. Het ontmoetingscentrum is een dynamische plek in de buurt. We zijn er voor mensen die kwetsbaar en/of vergeetachtig zijn (met of zonder indicatie) en voor hun familie en vrienden. Met elkaar werken we aan zelf- en samenredzaamheid zodat je zo lang en prettig mogelijk thuis kunt blijven wonen. Bij het Ontmoetingscentrum lopen zorg en welzijn als vanzelfsprekend in elkaar over. Welbevinden staat voorop en je bent waardevol om wie je bent. Iedereen die over de drempel komt voelt warmte, humor en samenhorigheid. We ondernemen samen leuke dingen, het is altijd gezellig. Niets hoeft en alles mag! Kom je ook eens binnen? Je ziet de groep, zoals hiernaast beschreven, voor je. Kom je als buitenstaander binnen, dan ziet het eruit als een gezellige club, waar je fijn een kopje koffie kunt drinken en samen wat kunt doen. Op het oog een gewone laagdrempelige groep, soms lijkt het misschien wel een vriendengroep. Kijk je met de bril van de professional dan zie je dat er veel (ongedwongen) vakmanschap voor nodig is om samen met de deelnemers, hun mantelzorgers en de vrijwilliger tot een mooie dag te komen De mensen die de ontmoetingscentra bezoeken hebben over het algemeen een vorm van dementie. Dementie is een progressief beeld waar uiteenlopende cognitieve en geheugenproblemen, passiviteit, gebrek aan inzicht en vormen van onbegrepen gedrag deel van uit maken. Soms komen mensen in een vroeg stadium bij ons, dan is het aanleren van activiteiten nog mogelijk, maar voor alle deelnemers geldt dat een reguliere ontmoeting in wat voor setting dan ook niet meer voldoende is en te weinig structuur en veiligheid biedt. Dementie komt steeds vaker ook op jongere leeftijd voor. Zij zijn tussen de 60 en 70 jaar; soms nog jonger. De ontreddering is vaak nog groter dan op latere leeftijd en men staat meestal nog anders in het leven. Ook deze mensen zijn met hun mantelzorger welkom in het Ontmoetingscentrum. We zijn er ook voor de Mantelzorgers. De mensen met dementie hebben als gevolg van hun beschadigd brein geen hulpvraag door het (meestal) ontbreken van ziektebesef- en inzicht. Het zijn vaak de familie en vrienden die bepalen dat hun geliefde familielid naar de Sociëteit mag/moet. De ondersteuning voor hen werkt door op hoe het gaat met de mens met dementie. Hoe werken we? Bijzondere momenten De manier van contact maken is uitnodigend, optimistisch, geruststellend, luchtig en gericht op het hier en nu. We verbazen en verwonderen ons en genieten van de kleine momenten. Er wordt veel gelachen. Er is zoveel meer dan logica alleen! Ieder mens heeft een uniek verhaal, het is de kunst om daar naar op zoek te gaan. Iedereen heeft persoonlijke talenten, kwaliteiten en voegt iets toe. Samen maken we het grote, positieve geheel. Door de dynamiek in de groep tillen deelnemers elkaar en andere betrokkenen op. Je ziet mensen weer tot leven komen. 5

6 Onze aanpak en programma De Ontmoetingscentra bieden een gespecialiseerde dagbesteding voor een zeer kwetsbare doelgroep met een specifiek programma. Voor iedere bezoeker wordt op basis van de behoefte en zorgvraag een persoonlijk plan opgesteld. Dit plan wordt minimaal twee keer per jaar geëvalueerd met zowel de deelnemer, mantelzorger als met de professionals. Wanneer dat nodig is worden behandelaren, zoals een psycholoog, fysiotherapeut, diëtist, ergotherapeut en/of logopedist ingeschakeld. Ook zij adviseren en handelen in groepsverband. We ondersteunen de reguliere ontmoeting indien gewenst en noodzakelijk. Echter onze hoofddoelgroep behoeft de veilige en gestructureerde setting; daar richten we ons op. Om het lerend vermogen van iemand met dementie nog aan te kunnen spreken en nieuwe vaardigheden te leren is het van belang zo vroeg mogelijk in het proces ondersteuning en advies te bieden. Ook het aangaan van essentiële sociale contacten en relaties lukt in die fase nog beter. De toegankelijkheid van het Ontmoetingscentrum is daarom van groot belang. Ook de juiste toon en bejegening is essentieel. Mensen met dementie moet je verleiden om tot iets te komen. Argumenteren, uitleggen, motiveren zijn functies uit het hogere brein die volop haperen. Als daar toch een appèl op wordt gedaan, wat helaas vaak gebeurt, levert dat met name weerstand en verzet op. Het gevarieerde programma voor de bezoekers bestaat globaal uit de volgende onderdelen: Activiteiten, gericht op de eigen kracht en zelfredzaamheid om zo lang en zo prettig mogelijk thuis te kunnen blijven wonen Gespreksgroepen Bewegen (iedere dag, omdat is bewezen dat dit de dementie kan vertragen) Kwaliteiten en hobby s (ontdekken, aanspreken en ontwikkelen van datgene wat nog wel kan). Ondersteuningsprogramma voor mantelzorgers Informatiebijeenkomsten voor familie en andere betrokkenen. Gespreksgroepen, gericht op verwerking en lotgenotencontact. Individuele mantelzorgondersteuning/netwerkversterking. Activiteiten of cursussen voor de mantelzorger in combinatie met lotgenotencontact. We geven veel inhoudelijke adviezen aan familie en vrienden zodat zij ook weten op welke wijze zij deelgenoot kunnen zijn van de positieve aanpak van het Ontmoetingscentrum en überhaupt hoe je moet omgaan met een familielid met dementie. We maken duidelijk dat ook zij nauw betrokken worden bij het proces en bij wie en waar zij terecht kunnen met hun vragen. Het Ontmoetingscentrum is daarbij tevens een soort helpdesk voor de achterban. 6

7 Het team van de toekomst.. De Ontmoetingscentra werken met een deskundig team van vaste en vrijwillige medewerkers, onder leiding van een programmacoördinator. Vrijwilligers zijn soms ook mantelzorgers. Vrijwilligers worden zeer divers ingezet, bijv. voor een deel van de dag, of juist voor een bepaalde activiteit. Elk ontmoetingscentrum heeft een enthousiaste groep trouwe vrijwilligers aan zich weten te binden; een groep mensen met diverse kwaliteiten en achtergronden van kunstzinnig tot dienstverlenend, soms met baan, soms net in Nederland, soms zonder werk, arbeidsongeschikt, en ook ex-mantelzorgers wiens partner of ouders leden aan de ernstige gevolgen van dementie Sommige vrijwilligers komen enkele uren, anderen een of meerdere dagdelen per week. Ook van vrijwilligers worden bepaalde competenties en vaardigheden verwacht. Ze worden hierin geschoold en gecoacht op de werkvloer. Vrijwilligerswerk is weliswaar vrijwillig maar niet vrijblijvend. Elk ontmoetingscentrum blijft actief op zoek naar nieuwe vrijwilligers, om ook het groeiend aantal bezoekers kwaliteit en passende begeleiding te kunnen blijven garanderen. Dit is maatwerk! Om de samenwerking, verbinding en saamhorigheid tussen de deelnemers, mantelzorgers, familie/vrienden, vaste en vrijwillige medewerkers te versterken werken de Ontmoetingscentra met het Team van de Toekomst. Hierin zitten alle betrokkenen, dus ook de deelnemers. Meedenken en meedoen is een belangrijk motto. Iedereen krijgt volop de gelegenheid om invloed uit te oefenen en ideeën te genereren passend bij de specifieke vraag van de deelnemers van het betreffende Ontmoetingscentrum. Om echt samen te kunnen werken is het nodig met elkaar in gesprek te gaan, om af en toe samen op te trekken. Niet alleen met samenwerkingspartners, maar juist ook met deelnemers, familie/vrienden, vaste en vrijwillige medewerkers, stagiaires en andere betrokkenen. Sommige dingen moet je voorleven, andere dingen vragen erom om regelmatig besproken te worden door middel van reflectie. Leveren we goede zorg? Hoe kunnen we dagelijks verbeteren en de kwaliteit van zorgen nieuwe stijl bewaken. Het gaat om zorg vanuit nabijheid, om ontmoeten. Het accent ligt op de relatie, je verdiepen in de ander ongeacht of hij/zij deelnemer, een collega, een familielid of samenwerkende instantie is. Ieder kwartaal wordt een centrumbijeenkomst georganiseerd, dit om de verbinding te versterken (Team van de Toekomst). Met name de deelnemers en de mantelzorgers krijgen volop de gelegenheid om invloed uit te oefenen en ideeën te genereren passend bij de specifieke vraag van de bezoekers van Ontmoetingscentrum Om tot een mooi team van de toekomst te komen hebben we binnen onze Ontmoetingscentra een speciale training anders omgaan met dementie ontwikkeld. Een training voor vaste en vrijwillige medewerkers, vrienden en familie. We trainen iedereen tegelijk. Alleen al deze bijzondere samenstelling geeft een mooi leereffect! In de training van 6 bijeenkomsten leren we mensen daadwerkelijk omgaan met dementie: Hoe blijf je contact maken als alles verandert en niets meer is zoals het was. Samen in gesprek, maar vooral ook veel oefenen, doen en ervaren. 7