Windpark Zeewolde en gebiedsontwikkeling Oosterwold

Transcriptie

1 Windpark Zeewolde en gebiedsontwikkeling Oosterwold Projectnummer: Referen ienummer: 110/353942/LV/D1 Datum: Aanvullend onderzoek Definitief Sweco De Holle Bilt HM De Bilt Postbus AE De Bilt T nl Sweco Nederland B.V. De Bilt Handelsregister Statutair gevestigd te De Bilt 10.2.e

2 Verantwoording Titel Subtitel Projectnummer Referentienummer Revisie Windpark Zeewolde en gebiedsontwikkeling Oosterwold Aanvullend onderzoek 500/353942/LV D1 Datum Auteurs adres 10.2.e Gecontroleerd door Goedgekeurd door nl_rapport.docx (32)

3 nl_rapport.docx Inhoudsopgave 1 Inleiding Aanleiding Doel Werkwijze De resultaten De feitelijke nulsituatie Toelichting financiën windpark Maatregel W1: verlagen windturbines langs de A27 van 220m naar 160m Maatregel W2: verminderen aantal windtrubines langs de A Maatregel W3: verplaatsen lijnopstelling Maatregel W4: andere windturbines langs de A27 laten vervallen Maatregel W5: verplaatsen 10 turbines Maatregel W6: stilstandvoorziening turbines langs de A Maatregel W7: verlaging tiphoogte windturbines langs de A27 conform minimumscenario RIP en vergunningaanvraag Voorkeursscenario Uitgangspunten Voorkeursscenario: slimme gebiedsontwikkeling en spelen met stilstand Uitgangspunten ontwikkeling in fasen Uitgangspunten ontwikkeltijd Uitgangspunten slimme ontwikkeling Uitgangspunten bij bepalen financiële consequenties stilstandvoorziening (32)

4

5 nl_rapport.docx Welke combinatie van maatregelen tot een optimale inpassing van zowel Oosterwold als Windpark Zeewolde leidt. 1.3 Werkwijze Eerst is de nulsituatie van Oosterwold opnieuw beschouwd, omdat in de eerdere onderzoeken geen rekening is gehouden met de bestaande turbines in het gebied (die zijn vergund zonder einddatum). Vervolgens is nader gekeken naar de business case van het windpark en met name de financiële gevolgen van diverse maatregelen. Als derde stap zijn, als aanvulling op de theoretisch denkbare maatregelen die in het eerdere onderzoek al voor Oosterwold en het windpark zijn onderzocht, zijn extra theoretisch denkbare maatregelen voor het windpark in kaart gebracht met de daarbij horende (financiële) consequenties. Daarbij is geabstraheerd van de overige effecten, zoals de juridische consequenties en gevolgen voor de procesgang. Deze worden in de betreffende paragrafen alleen in algemene zin gememoreerd. In overleg met de ambtelijke begeleidingsgroep is vanuit het complete overzicht van mogelijke maatregelen tot een voorstel met een combinatie van maatregelen gekomen. Deze worden gepresenteerd op basis waarvan een bestuurlijke afweging tussen effecten voor Oosterwold en effecten voor Windpark Zeewolde kan worden gemaakt. 5 (32)

6

7

8

9

10

11

12 Projectrendement Bij windprojecten gaat het om: het verwachte rendement in verhouding tot het risico; de financierbaarheid van het project. De investering in windpark Zeewolde bedraagt bijna 10.1.c wordt geschat op 10.1.c ( 10.1.c ).. De jaarlijkse omzet De opbrengsten zijn, na realisatie van het park, goed te voorspellen. De opbrengsten zijn afhankelijk van de feitelijke wind die optreedt in een jaar. Deze is langjarig goed in te schatten en varieert per jaar met 10 à 20 procent c Omdat een windpark een stabiele investering is, is 10.1.c eigen vermogen nodig. van het windpark zal gefinancierd worden met vreemd vermogen. De financiers zullen bij het aangaan van de leningen scherp naar de businesscase kijken en beoordelen of de risico's in evenwicht zijn De onzekerheid zit op dit moment vooral in de hoogte van de SDE subsidie, de rentelasten over het vreemd vermogen en de aanlegkosten van het windpark (zoals kostprijs van de windturbines). Bij windpark Zeewolde speelt als extra projectlast mee dat de sanering van de bestaande turbines in het gebied bekostigd wordt uit de omzet van het nieuwe windpark. Deze kosten bedragen maximaal 10.1.c. Rebel heeft de businesscase van het windpark in de huidige opzet beoordeeld (2017). Rebel oordeelt: Projectrendement 2017 is geraamd op 10.1.c Dit is een laag verdienpotentieel. Ten opzichte van 2016 is SDE lager (minder opbrengst), maar ook de rentelast lager. Het rendement op eigen vermogen ligt binnen de gangbare marge van 10.1.c Het project is in beginsel haalbaar en financierbaar, maar kwetsbaar voor rentestijging. 2.3 Maatregel W1: verlagen windturbines langs de A27 van 220m naar 160m In het tweede onderzoek, uitgevoerd in opdracht van het Rijksvastgoedbedrijf, is inzichtelijk gemaakt welke effecten het verlagen van de windturbines heeft op de mogelijkheid tot woningbouw binnen Oosterwold. Het gaat daarbij om een tiphoogte verlaging van 220 naar 160 meter. Ten opzichte van de windturbines met een tiphoogte van 220 meter levert een verlaging van 60 meter de volgende reductie aan hinder door slagschaduw. Zie figuur 2.5, waarbij het gearceerde deel van de slagschaduwcontour beschikbaar komt voor woningbouw. nl_rapport.docx (32)

13

14

15

16 nl_rapport.docx Figuur 2.7: Geluidcontouren rijksweg A27 Wel kan deze maatregel tot een kwalitatief verschil leiden, bijvoorbeeld minder hinder in fase 1 van Oosterwold. Indien gekozen wordt voor een andere lijnopstelling betekent dit dat het rijksinpassingsplan en het onderliggende MER aangepast zal moeten worden. Na aanpassing zal het inpassingsplan opnieuw ter inzage gelegd moeten worden wat zal resulteren in de nodige vertraging. Dit zal er toe leiden dat de subsidieaanvraag voor het gehele windpark voor de najaarsronde niet zal worden gehaald. Gezien de financiële consequenties en het feit dat verplaatsing (kwantitatief) niet leidt tot extra mogelijkheden voor woningbouw, is deze maatregel niet doorgerekend op effecten. Deze maatregel ligt niet voor de hand. 16 (32)

17

18 nl_rapport.docx Maatregel W5: verplaatsen 10 turbines Verplaatsen van een aantal turbines betekent dat er elders binnen het gebied van Oosterwold geschikte ruimte voor deze turbines gevonden zal moeten worden. In het scenario dat er aan de noordzijde van de opstelling langs de A27 tien windturbines worden verwijderd is als uitgangspunt voor de verkennende exercitie genomen dat deze turbines verplaatst worden naar de zuidoosthoek van Oosterwold. Derhalve zal dit deel van Oosterwold in dit scenario volledig ongeschikt worden geacht voor woningbouw (zie figuur 2.8). Figuur 2.8: Verplaatsen 10 turbines naar zuidoosthoek Oosterwold Voor het overige gebied is de oppervlakte zonder hindercontour van het windpark, maar wel met behoud van een geluidcontour rondom de rijksweg A27, het aantal daar te bouwen woningen en de opbrengsten daarvan voor het fonds verstelijking berekend. De resultaten zijn in onderstaande tabellen weergegeven. 18 (32)

19

20 nl_rapport.docx Figuur 2.9 Stilstandvoorziening toepassen binnen slagschaduwgebied De slagschaduw binnen Oosterwold varieert van 5 uur (aan de rand van het gele gebied) tot ongeveer 30 uur (op de grens van de geluidcontouren van het windpark). Uitgangspunt voor de berekening is dat bouwen binnen het slagschaduwgebied mogelijk is als gemiddeld 10 uur per woning per jaar stilstand wordt geregeld. Daarmee kan aan de normstelling worden voldaan. In het gele gebied (binnen het slagschaduwgebied, maar buiten de geluidzone van het windpark) is met de Oosterwoldse dichtheid fysiek ruimte om woningen te realiseren. Als uitgangspunt is gekozen dat de slagschaduw maximaal uur per jaar per turbine bedraagt. Dit is afgeleid van het langjarig gemiddelde aantal uren zonneschijn per jaar. Dit is een worst case inschatting, omdat een deel van de slagschaduw binnen de geluidcontouren van het windpark zal vallen en daar geen woningbouw is voorzien. Voor het berekenen van de kosten van stilstand is in eerste instantie uitgegaan van de gemiddelde energieproductie van de turbines in het windpark, omdat de specifieke productie van de A27 turbines toen nog niet bekend was. Dat is een onderschatting van de kosten, aangezien de turbines aan de A27 de grootste turbines zijn en dus een hogere productie kennen dan de gemiddelde turbine. Daarbij is voor de eerste 15 jaar de hoogte van de SDE subsidie aangehouden en voor de laatste 10 jaar van de exploitatie van het windpark een energieprijs aangenomen. 20 (32)

21

22

23

24 nl_rapport.docx Voorkeursscenario 3.1 Uitgangspunten De individuele maatregelen aan Oosterwold en de individuele maatregelen aan Windpark Zeewolde zijn onderzocht op hun financiële consequenties en effecten voor de woningbouwmogelijkheden. Om tot een keuze te komen welke (combinatie van) maatregelen eventueel toegepast zou kunnen worden, zijn eerst uitgangspunten voor de ontwikkeling van het windpark en voor de ontwikkeling van Oosterwold opgesteld. De uitgangspunten zijn in overleg met de ambtelijke begeleidingsgroep opgesteld en fungeren als afwegingskader. Uitgangspunten voor het Windpark Zeewolde In 2020 groene energie produceren (project is goed voor 5% nationale doelstelling). Project moet financieel uitvoerbaar blijven (acceptabele businesscase). Sanering van alle bestaande turbines moet geborgd blijven. Geen vertraging in procedure vaststelling rijksinpassingsplan, zodat tijdig SDE subsidie aangevraagd kan worden. Uitgangspunten voor de gebiedsontwikkeling Oosterwold Gebiedsontwikkeling Oosterwold moet kunnen plaatsvinden. Kwalitatief hoogwaardig woon- en leefklimaat is belangrijker dan kwantiteit (aantallen woningen). Negatief effect voor Fonds Verstedelijking Almere zo veel mogelijk beperken. Op basis van bovenstaande uitgangspunten is gekomen tot het voorkeursscenario waarin een slimme gebiedsontwikkeling Oosterwold wordt gecombineerd met een stilstandvoorziening voor de turbines langs de A Voorkeursscenario: slimme gebiedsontwikkeling en spelen met stilstand Het voorkeursscenario gaat uit van een combinatie van mogelijke maatregelen met betrekking tot fase 2 van Oosterwold (binnen de gemeente Zeewolde). Hierbij gelden uitgangspunten ten aanzien van de ontwikkeling, de ontwikkeltijd en de invulling van de gebiedsontwikkeling Uitgangspunten ontwikkeling in fasen Fase 2, het deel van Oosterwold aan de oostzijde van de A27, kan ten tijde van de ontwikkeling van het gebied bijvoorbeeld worden opengesteld in drie delen (IIa, II b en II c), zie hiervoor figuur (32)

25 nl_rapport.docx Figuur 3.1: Fasering Oosterwold De totale woningbouwopgave van Oosterwold is in het kader van dit onderzoek op grond van oppervlakte evenredig verdeeld over de vier fasen. Daarbij is uitgegaan van een gelijke verdeling van beperkingen voor woningbouw zoals de geluidzone, Eemvallei, bestaande bosgebieden en kaveltypen over de vier fasen. 25 (32)

26

27

28

29

30 3.2.4 Uitgangspunten bij bepalen financiële consequenties stilstandvoorziening Bij het bepalen van de financiële consequenties van de stilstandvoorziening voor de turbines langs de A27 wordt op een alternatieve wijze invulling gegeven aan de wettelijke regeling met betrekking tot slagschaduw (maximaal 5,6 uur). Voor het windpark Zeewolde wordt uitgegaan van een exploitatie tussen 2020 en Met de stilstandvoorziening wordt de ochtendslagschaduw niet weggenomen, de middagslagschaduw wel. Het langjarig gemiddelde aantal uren zonneschijn bedraagt uur per jaar. Aangenomen is dat 50% van deze zonneschijn in de middag valt. Dit betekent dat 840 uur per jaar de zon schijnt in de middag. Een deel van deze slagschaduw valt in de zone die niet voor woningen geschikt is, namelijk de geluidzone van windturbines. In de winterperiode zal vanaf circa uur slagschaduw kunnen optreden op woningen, totdat de zon ondergaat. In de zomerperiode zal pas vanaf de avond slagschaduw kunnen optreden, totdat de zon ondergaat. Dit leidt ertoe dat per turbine maximaal 270 uur stilstand per jaar nodig is om de volledige slagschaduw in de middagperiode, voor zover deze woningen kan raken, weg te nemen. Voor elke nieuwe woning die wordt gerealiseerd in het gebied waar middagslagschaduw kan optreden, wordt gerekend met 10 uur extra stilstand per jaar, totdat het maximum aantal uren stilstand is bereikt dat theoretisch mogelijk is (270 uur per turbine per jaar): fase IIa: 8 turbines x 270 uur = uur per jaar; fase IIb: 4 turbines x 270 uur = uur per jaar; en fase IIc: 5 turbines x 270 uur = uur per jaar; totaal: 17 turbines x 270 uur = uur per jaar. Berekening financiële consequenties stilstand op basis van de gemiddelde productie van de A27 turbines (gemiddelde productie 10.1.c, aangeleverd door Windunie). Daarnaast is voor de eerste 15 jaar uitgegaan van de huidige SDE: de turbines in Zeewolde 10.1.c ; en de turbines in Almere 10.1.c ). Voor de periode van 16 tot 25 jaar is uitgegaan van een energieprijs van 40 per MWh. Ter vergelijking: de huidige energieprijs is circa 35 per MWh. In de tabellen 3.7 en 3.8 zijn de financiële consequenties in kaart gebracht van respectievelijk het sturen op fasering en het sturen op fasering in combinatie met hindercontour. nl_rapport.docx (32)

31

32 nl_rapport.docx huiseigenaren hinder ondervinden van de middag- en avondslagschaduw. Dit vergt wel nadere afspraken tussen betrokken overheden over aanpassing van de regelgeving (in verband met de ochtendslagschaduw) én financiële afspraken met de exploitant van het windpark over de stilstand van de windturbines voor de middag- en avondslagschaduw. 32 (32)