Verslag betreffende de cholera-epidemie in den zomer van het jaar 1866 door Burgemeester en wethouders van Utrecht aangeboden aan den Gemeente-Raad

Transcriptie

1 Verslag betreffende de cholera-epidemie in den zomer van het jaar 1866 door Burgemeester en wethouders van Utrecht aangeboden aan den Gemeente-Raad

2

3 Verslag betreffende de cholera-epidemie in den zomer van het jaar 1866 door Burgemeester en wethouders van Utrecht aangeboden aan den Gemeente-Raad 1 ocjt^ofl^ S) Utf In de vergadering van den Gemeenteraad van den27stcu December 1806 werd door ons ingediend een ver-slag betreffende de Cholera-epidemie in het jaar 1866,met verschillende daarbij behooreride bijlagen. Ofschoon het aanvankelijk ons voornemen was ditverslag eerst te doen drukken als bijlage bij het ver-slag van den toestand der Gemeente over 1866, hetwelkin de maand April e. k. door ons aan den Raad zalworden ingediend, meenden wij gehoor te moeten ge-ven aan den wensch van velen, zoowel leden van denraad als bijzondere personen, om de openbaarmaking-van dit verslag te bespoedigen. Dit is de reden dat dit verslag reeds thans gedruktis geworden en publiek zal worden verkrijgbaar gesteld. Wij hebben gemeend dat het raadzaam was den staatder uitgaven betreffende de Cholera (Bijlage E) oor-spronkelijk door ons ingediend, te moeten terugnemenen dien te moeten vervangen door een nieuwen, bij-gewerkt tot op heden waarin de uitgaven onderrubrieken zijn zamengevoegd. Wij waren van oor-

4

5

6 Verslag betreffende de cholera-epidemie in den zomer van het jaar 1866 door Burgemeester en wethouders van Utrecht aangeboden aan den Gemeente-Raad pl.l Belage B. FILTREER TONNEN. WIJK. STRAAT. WIJK. STRAAT. A. Keukenstraat. K. Lakmoessteeg. II A. S. C. straat. ;/ Lijnpadsteeg. C. Hooipoort. il Singelsteeg. // Oranjestraat. L. Vleutensche weg. II Varkenmarkt. II Croeselaan. II Vreeburg. M. Vinkenbuurt D. Zakkedragerssteeg. // Boodebrug. G. Keizershof. II Molenwerf. H. Lange Lauwerstraat. II Spinnersteeg. I. Moddersteeg. II Paardensteeg. // Gasfabriek. II Zeedijk. II Moddersteeg. II Driesprong. K. Kerksteeg. II Kwakkeldijk. // Stijfselsteeg. II Moordenaarsteeg.

7 Verslag betreffende de cholera-epidemie in den zomer van het jaar 1866 door Burgemeester en wethouders van Utrecht aangeboden aan den Gemeente-Raad 2 naar het hospitaal verlangde te worden vervoerd, zoodatmen zich zelfs in 1848/49 genoodzaakt gezien had temidden der epidemie het hospitaal over te brengen naarhet militair logement. Toen ons gebleken was, dat voor betrekkelijk geringekosten doelmatige verbeteringen in dat gebouw kondenworden aangebragt, werd hiertoe door ons besloten.(resolutie van 17 October 1865). De boven-achterver-trekken, werden hooger van verdieping gemaakt; hetaantal ramen werd vermeerderd om meer lucht enlicht te bekomen; een gedeelte van de zoldering werdafgeschoten en tot ziekenkamer ingerigt, terwijl einde-lijk op de binnenplaats eene pomp werd gesteld, enop alle ziekenkamers verlichting met gas aange-bragt. De noodige schikkingen werden vervolgens ge-troffen om het noodzakelijke meubilair uit het militairlogement en uit het Ziekenhuis daarin te brengen,en om het benoodigd bedden- en linnengoed te com-pleteren. Wat de levensmiddelen betreft, stemdenheeren Regenten van het Stads-Ziekenhuis op onzeaanvrage er in toe, dat deze tegen betaling der ge-maakte onkosten, uit de aan hunne zorgen toevertrouwdeinrigting zouden worden geleverd. Was alzoo alles voor de ontvangst der zieken in ge-reedheid gebragt, ook voor hunne geneeskundige be-handeling en oppassing diende te worden zorg gedragen.op onze uitnoodiging verklaarde de Geneesheer-Direc-teur van het Ziekenhuis, de heer Dr. M. Imans, zichbereid om het oppertoezigt over het hospitaal op zichte nemen, terwijl de heer C. G. Cramer zich met deregeling van de apotheek en van de verdere huishou-delijke dienst van het hospitaal belastte. Ook bij het bestuur der Diaconessen-inrigting en bijden heer A. J. Schaepman, Vicaris-Generaal van den

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35 Verslag betreffende de cholera-epidemie in den zomer van het jaar 1866 door Burgemeester en wethouders van Utrecht aangeboden aan den Gemeente-Raad 20 gave van/ heeft veroorzaakt, had plaats met in-gang van 26 Augustus 1866 (Resolutie van 21 Augustus). Boven en behalve de geneeskundige hulp echterschenen de buitengewone omstandigheden ook dringendhet nemen van buitengewone maatregelen aan te be-velen om in de vele behoeften der noodlijdende klassente voorzien. Reeds hadden wij bij missive van 15/17 Mei de aan-dacht der verschillende armbesturen gevestigd op dewenschelijkheid om de leden hunner gemeente hygie-nisch voor te lichten en stoffelijk te ondersteunen, toenwij in den beginne van Junij eenige ingezetenen dezergemeente uitnoodigden deel te nemen aan eene com-missie, die zich onledig zoude houden met het inzame-len van liefdegiften en die in een der stedelijke localenzitting zou houden tot het uitreiken van verschillendedoor haar, voor de toegezonden giften ingekochte voor-werpen voor voeding, kleeding of ligging, die zij zou-den afgeven op bons van wijkmecsters, doctoren, enz. De beeren M>. W. R. Boer, D'. N. P. Visscher, J.C. de Graaf, Mr. P. C. Walland, M>'. W. J. M. Bosch,Jh1'. A. L. E. Ram, en S. P. C. Koene, die deze onzeuitnoodiging hadden aangenomen, conslitueerden zichden 12',cn Junij tot commissie, kozen den heer Boertot voorzitter en den heer Walland tot secretaris, maargaven ons reeds den 13den Junij te kennen dat, aan-gezien inmiddels reeds eenige andere ingezetenen,op uitnoodiging van den heer adjunct-inspecteur vanhet Geneeskundig staatstoezigt voor Gelderland enutrecht, zich tot eene cholera-commissie hadden ver-eenigd, en zij het om verschillende redenen wenschelijkachtten dat er slechts eene cholera-commissie zoude be-staan, daarom meenden zich liever terug te moe-ten trekken.

36

37 Verslag betreffende de cholera-epidemie in den zomer van het jaar 1866 door Burgemeester en wethouders van Utrecht aangeboden aan den Gemeente-Raad 22 De wijk F bleef het meest gespaard en verloor slechtsruim 1 pet. harer bevolking. Onder de 1725 personen, ]) die aan de Cholera zijnoverleden, bevinden zich 823 van het mannelijk geslachten 902 van het vrouwelijk. Dit verschil is echter niet noemenswaardig, daar onzegemeente op 1 Januarij 1866 eene bevolking telde van27,740 mannelijke en 31,255 vrouwelijke ingezetenen. Op den staat eindelijk, hierachter als bijlage E. toe-gevoegd, kan men de door de epidemie noodzakelijkgeworden uitgaven opgeteekend en nader aangeduidvinden, voor zoover die thans kunnen opgegeven worden. Zij maken een gezamenlijk bedrag uit van/ ») Zoo hebben wij getracht een overzigt te geven van demaatregelen door ons ter zake der cholera genomen,en van de verwoestingen, door die ziekte aangerigt. Wel waren wij daardoor genoodzaakt hoogst treu-rige toestanden in herinnering te brengen maar tevenskunnen wij wijzen, op menige edele poging door onzemedeburgers aangewend tot verzachting van den alge-meenen nood; en wij mogen dit verslag niet eindigenzouder een woord van hulde en dank te hebben toege- ') Het laatste Rijks-verslag in de Staatscourant van 11 Decembergeeft slechts 1600 cholera-gevallen voor deze gemeente op. De oorzaak van dit verschil is hierin te zoeken, dat het Kijks-vcrslagalleen die gevallen opgeeft, die behoorlijk zijn geconstateerd, terwijl wijmcenen, hierbij nog te moeten voegen het aantal personen, die wel hoogstvermoedelijk (zie bijlage G) aan cholera zijn overleden, doch waarvandit 'niet wegens te snellen afloop of verzuimde opgave, behoorlijk iskunnen worden geconstateerd. 2) Ofschoon dit verslag is opgemaakt in de maand December 1S66,hebben wij gemeend hier het totaal der uitgaven te moeten opnementot op heden, (26 Februarij 1867) ten einde naauwkeurigcr kennis tebevorderen.

38

39

40

41

42 Verslag betreffende de cholera-epidemie in den zomer van het jaar 1866 door Burgemeester en wethouders van Utrecht aangeboden aan den Gemeente-Raad 4 Het geheele getal cholera-lijders bedroeg alzoo 335,van welke 212 overleden en 123 hersteld zijn. Onderdeze laatsten is echter ook begrepen een meisje, dat,den 12den dag, nadat het werd opgenomen, op uitdruk-kelijke begeerte der ouders, naar hunne woning moestworden teruggebragt, waar het kind spoedig aan pneu-monische infiltratie van beide longen overleed. Deze sterfte-verhouding (iets meer dan 63%) moetals eene betrekkelijk gunstige beschouwd worden, temeer omdat de lijders, die naar het hospitaal gebragtworden, in den regel door armoede, of ook door ouder-dom verzwakt, met weinige uitzonderingen, in hevigengraad door de ziekte aangetast zijn. Volgens de onsbekende opgaven, was de sterfte-verhouding voor deoverige lijders in deze stad 67% en die voor het ge-heele land bijna 62%. Wij laten hier volgen : een

43

44

45

46

47

48

49

50

51 Powered by TCPDF (