STICHTING ANNA VAN EWSUM

Transcriptie

1 STICHTING ANNA VAN EWSUM Jaarverslag 2014

2 Inhoud Profiel en belangrijke ontwikkelingen in Jaarverslag Bijlage: Voorraadlijst 7 Bestuur en adresgegevens

3 Profiel In 2002 werd door de gemeente Leek een 'werkgroep Historische grafmonumenten' opgericht. Deze werkgroep heeft een inventarisatie gemaakt van grafmonumenten in de gemeente en vervolgens een selectie gemaakt van graven die om diverse redenen de moeite waard zijn om te behouden. Gaandeweg werd duidelijk dat veel grafmonumenten opgeknapt moesten worden en men is daar nu al een aantal jaren mee bezig met de hulp van Landschapsbeheer Groningen en de Gemeente Leek. Om ervoor te zorgen dat ook in de toekomst de historische grafmonumenten bewaard blijven en onderhouden worden is in 2009 het besluit genomen een stichting op te richten. De volledige naam is 'Stichting tot behoud van historische grafmonumenten in de gemeente Leek, Anna van Ewsum', in het kort de 'Stichting Anna van Ewsum' (S.A.V.E.) en zij is officieel opgericht op 14 januari De stichting heeft tot doel ervoor te zorgen dat de historische grafmonumenten in de gemeente Leek in stand worden gehouden. Belangrijke ontwikkelingen in Voorjaar 2014: Medewerking aan educatieproject/geven van rondleidingen - Begin september: Start werkzaamheden op de Joodse begraafplaats 3

4 Jaarverslag Stichting Anna van Ewsum 2014 Financiën Er is in 2014 donateursgeld binnengekomen en geld voor het geven van rondleidingen in het kader van het educatieproject. Uitgaven zijn er o.a. geweest bij werkzaamheden op de Joodse begraafplaats en de begraafplaats van Midwolde. Aan het eind van 2014 waren er zestien donateurs. Zie voor details het financiële jaarverslag Vrijwilligers In 2014 zijn er in totaal achttien vrijwilligers. Er zijn vier bestuursleden, op de gemeentelijke begraafplaatsen van Zevenhuizen en Oostwold zijn vier vaste personen bezig met werkzaamheden, op die van Midwolde vijf personen en op de Joodse begraafplaats één. Voor elk dorp in de gemeente is er een contactpersoon. In 2014 hebben we vijf keer vergaderd als bestuur en tweemaal met alle vrijwilligers. Het overleg met de vrijwilligers is elk jaar in het voorjaar en in het najaar. Op 15 april was er een voorjaarsbijeenkomst op het gemeentehuis in Leek. Hierbij waren ook aanwezig de eigenaren van het kerkhof van Oostwold en een afgevaardigde van de PGLO. Op 6 september was er een najaarsbijeenkomst in de vorm van een excursie. We hebben een hele interessante, twee uur durende, rondleiding gehad van Henk Bakker over de Zuiderbegraafplaats in Groningen en daarna hebben we koffie gedronken bij de Postwagen in Tolbert. Werkzaamheden In het voorjaar zijn er inspectierondes geweest, niet alleen op de gemeentelijke begraafplaatsen, maar ook op de andere begraafplaatsen. Op de begraafplaats van Midwolde en op de Joodse begraafplaats zijn dit jaar werkzaamheden geweest. De gemeentelijke begraafplaatsen Op de gemeentelijke begraafplaats van Midwolde zijn de historische grafmonumenten in redelijke tot goede staat. Er is opdracht gegeven om een tweetal grafmonumenten door een professional te laten herstellen, nl. die van Jantje Bakker én Poll/Wijchman. Door vrijwilligers van Midwolde en Zevenhuizen is het grafmonument van Antje Lap op de begraafplaats van Midwolde hersteld. De begraafplaatsen van Oostwold en Zevenhuizen zien er goed onderhouden uit. Joodse begraafplaats Begin september hebben we, met behulp van dhr. Fokkens van het NIK, die hier ervaring mee heeft, een aantal stenen rechtop gezet. Ook is een groot gedeelte van de grafmonumenten aan de westkant van de begraafplaats schoongemaakt. Er is geen water en stroom op de begraafplaats zelf, maar hiervoor (en voor andere dingen die we eventueel nodig hebben) kunnen we bij de buren terecht. Over de opknapbeurt is een stukje verschenen in de "De Krant" en "Midweek" en op de website van De Midweek, zie: Over de andere begraafplaatsen Met name op de PGLO-begraafplaatsen zijn er nogal wat achterstalligheden in het onderhoud. We hopen daar in 2015 aan het werk te kunnen. De grafmonumenten op de kerkhoven van Oostwold (particulier) en Tolbert (Stichting Oude Groninger Kerken) zien er wel goed uit. Daar zijn alleen grafmonumenten die schoongemaakt en/of beletterd moeten worden. De eigenaren van de kerk en het kerkhof van Oostwold zijn zeer geïnteresseerd en willen graag meewerken aan het onderhouden van de oude grafstenen op het kerkhof. Op het kerkhof van Tolbert is een groepje vrijwilligers actief. Voorraad Er is een voorraadlijst gemaakt in april 2014 (zie Bijlage). 4

5 Educatieproject Voor kinderen van groep zeven en acht van de basisscholen in de gemeente Leek is een meerjarig kunsteducatie erfgoedproject ontwikkeld, In memoriam, het archief van de doden. Het bestaat uit een rondleiding over een begraafplaats in de buurt van de school, waarbij wordt ingegaan op grafsymboliek, gedichten en de mensen die er begraven liggen. Maar ook de natuur op de begraafplaats kan aan de orde komen. Vervolgens gaan de kinderen op onderzoek uit aan de hand van opdrachten. Zo gaan ze op zoek naar verdere gegevens over een grafmonument. Hiervoor is er een schaduwarchief aangelegd. Er is een archiefkist met oud materiaal, fototoestellen, een printer en projectboekjes voor de kinderen. Bovendien is er een professionele map gemaakt door een grafisch kunstenaar, met tekeningen. Wij hebben Kitty Boon meegeholpen met het realiseren van dit project door mee te denken en materiaal aan te leveren voor in de archiefkist. Ook leveren we de vrijwilligers die de rondleidingen geven. Voor de begraafplaats van Tolbert is de rondleiding op papier gezet, inclusief foto s. Zo kan in principe iedereen een rondleiding geven. Het is de bedoeling dat dit voor alle begraafplaatsen gaat gebeuren. Er zijn in 2014 vijf rondleidingen geweest, twee in Midwolde en drie in Tolbert. Voor elke rondleiding ontvangen we een vergoeding van vijfentwintig euro (inclusief BTW). Het project is een van de projecten opgenomen in de project map Tante van de Tijd. Deze map is op 3 april door Tineke de Danschutter overhandigd aan wethouder Tanja Haseloop. Wij waren uitgenodigd hierbij aanwezig te zijn. De overhandiging vond plaats tijdens de eerste rondleiding (pilot) door Siebrand Homan behorende bij het project In Memoriam. Hierbij was ook rtv noord aanwezig. Beelden waren te zien op de website van rtvnoord. Digitaliseren van inventarisatieformulieren Alle inventarisatieformulieren van zijn ook gescand en staan op de website. ANBI-erkenning Steeds meer verenigingen en stichtingen zijn ANBI-erkend. Hiervoor moet je aan bepaalde voorwaarden voldoen. We zijn aan het uitzoeken welke voorwaarden dit zijn en hoe het aanvragen dan in zijn werk gaat. Brochures Er zijn brochures neergelegd bij notariskantoren in Leek en Roden. Afscheid wethouder We hebben een uitnodiging ontvangen voor het afscheid van Tanja Haseloop als wethouder van de Gemeente Leek en zijn daar geweest. In de media Op de website van rtvnoord tijdens de pilot rondleiding i.k.v. educatieproject op de begraafplaats van Midwolde op 3 april en in de Midweek en De Krant over het opknappen van de Joodse begraafplaats. Samenwerking met eigenaren van begraafplaatsen De begraafplaatsen en kerkhoven in de gemeente Leek hebben verschillende eigenaren. Naast de gemeente Leek (begraafplaatsen Zevenhuizen, Midwolde en Oostwold) zijn dat de Protestante Gemeente Leek Oldebert (begraafplaats Tolbert, kerkhoven Lettelbert en Midwolde), de Stichting Oude Groninger Kerken (kerkhof Tolbert), het Nederlands Israëlitisch Kerkgenootschap (Joodse begraafplaats) en Alice Tabak (kerkhof Oostwold). Onze directe werkzaamheden waren in 2014 op de gemeentelijke begraafplaatsen en op de Joodse begraafplaats. We willen heel graag op de een of andere manier samenwerken met alle eigenaren en ook daar bijdragen aan het behoud van de historische grafmonumenten. Het contact met Alice Tabak is heel goed. Met de PGLO zijn we in onderhandeling, maar er zijn in 2014 nog geen concrete afspraken gemaakt over een eventuele samenwerking. De Samuel Leviestichting Met de Samuel Leviestichting is alles rond inzake de Joodse begraafplaats. De Samuel Leviestichting heeft 1250 euro overgemaakt aan SAVE. Albert 5

6 Graansma heeft zitting genomen in het bestuur van onze stichting en zal de contactpersoon zijn tussen SAVE en de Samuel Leviestichting. In het voorjaar van 2014 (20 maart) hebben dhr. Gans en dhr. Fokkens van het NIK op onze uitnodiging een bezoek gebracht aan de Joodse begraafplaats. Er waren wat vragen van onze kant over wat nu wel en niet op zo n begraafplaats mag worden gedaan. Dhr. Gans heeft gezegd dat we onze gang kunnen gaan. Als wij vinden dat er wat moet gebeuren, hoeven we daarvoor geen toestemming te vragen. Hij is niet echt een voorstander van verven. Het belangrijkste was dat eerst de te scheven stenen rechtop werden gezet. De toestand van alle stenen is op papier gezet en van alle grafmonumenten worden inventarisatieformulieren gemaakt. De PGLO De PGLO heeft aangegeven eerst graag meer informatie van ons te willen hebben over financiën, het aantal grafmonumenten en correspondentie tussen de Stichting Anna van Ewsum en de PGLO, alvorens met ons in zee te gaan. Een afgevaardigde van SAVE is met een externe partij alle begraafplaatsen (Midwolde, Lettelbert, Oostwold) over geweest en deze heeft een offerte opgesteld. Als het opknappen van de begraafplaatsen van de PGLO door een professional moet gebeuren komt dat in totaal uit op ongeveer euro incl. btw, exclusief hekwerken. In september is er een brief verstuurd naar de PGLO met daarbij de gevraagde informatie, zoals het financieel overzicht 2013 van de Stichting Anna van Ewsum, een overzicht van de activiteiten 2013 en de offerte van dhr. Boonstra. Ook is in de brief vermeld waar op de website van de stichting de monumentenlijsten met ruim driehonderd als historische grafmonumenten aangewezen grafzerken op de PGLO-begraafplaatsen kunnen worden gevonden. Eind 2014 was er nog geen duidelijkheid over een eventuele overeenkomst. SOGK Het kerkhof van Tolbert is in 2007 helemaal opgeknapt en daarna overgedragen aan de Stichting Oude Groninger Kerken. Een groepje vrijwilligers van de plaatselijke commissie van de SOGK heeft in 2014 een cursus gevolgd bij Landschapsbeheer Groningen en zij gaan zich nu bezighouden met het schoonmaken en beletteren van de grafmonumenten. Er is hierover contact geweest met een van de vrijwilligers. Het streven van ons is dat ook deze club zich op de een of andere manier bij ons aansluit. De SOGK heeft ons ook gevraagd om een lijst met criteria die wij gebruiken om grafmonumenten aan te wijzen die in aanmerking komen voor restauratie. Deze lijst hebben zij van ons ontvangen. 6

7 Bijlage: Voorraadlijst Voorraad in april 2014 Roestborstels ijzer en koper 15 stuks Lijm PE voor het vastmaken van pilasters, banden e.d. Nitomatar 1 x Injectiehars EP 2 x Injectie spuiten voor hars. Restauratiemortel zwart en wit 6 emmers Worteldoek 2 meter Split voor het vullen van grafmonumenten. Opslag begraafplaats Zevenhuizen. Bigbag grijs en lichte kleur Trespa plaat 60x60 om glasplaten op te lijmen. Allround kit zwart 20 stuks Oxan betonverf voor beletteren en betonranden 2x Hamerite zwart voor hekwerk 1x Aluminium zilver voor hekwerk 7x Owatrol voor hekwerk 7x 2 liter Graftegeltjes 10x10 grijs gespikkeld. Sjorband 2x Troffel 1x 7

8 Bestuur Voorzitter: Harry Fellinger Penningmeester: Wil Sikkens Secretaris: Sjoukje Groenewold Bestuurslid: Albert Graansma Adresgegevens Secretariaat Stichting Anna van Ewsum Ifftemalaan NH Leek KvK Noord-Nederland Rekeningnummer