ONDERZOEKSVERSLAG Ik heb niks te verbergen, of toch wel?

Transcriptie

1 ONDERZOEKSVERSLAG Ik heb niks te verbergen, of toch wel? Maartje Walstra Seminar herkansing JDE-SCONT.3V13 Content Design 17/01/2017 Madris Duric 3968 woorden

2 INHOUD INLEIDING DEELVRAAG 1 PAGINA 4 Wat is online privacy precies en hoe kijken wij daar tegenaan? DEELVRAAG 2 PAGINA 7 Wat gebeurt er met onze persoonlijke data zonder dat wij dit weten en wat zijn gevolgen hiervan? DEELVRAAG 3 PAGINA 11 Zijn er stappen die wij kunnen ondernemen om onze privacy in de toekomst te vergroten? CONCLUSIE PAGINA 13 BRONNENLIJST PAGINA 15 2

3 INLEIDING Ik doe geen gekke dingen online, dus ik heb niks te verbergen, Ik ben geen crimineel, dus Google of Facebook mag best alles van mij weten, Ik heb niks te vrezen, dus ook niks te verbergen ; dit zijn allemaal argumenten die je tegenwoordig ontzettend vaak hoort wanneer je iemand vraagt naar hun online privacy. Mensen denken dat ze niks te verbergen hebben, puur en alleen omdat ze op dit moment niks fout doen, maar werkt dit wel zo ( Privacy, z.j.)? Wanneer je iemand vraagt om al zijn kleren uit te doen midden op straat, word je raar aangekeken en vallen mensen terug op hun privacy. Waarom online niet, maar in real life wel waarde hechten aan privacy? Tijdens mijn specialisatie Content Design kwam ik voor het eerst in aanraking met het fenomeen Big Data, maar door het volgen van mijn minor Big Data & Social Media is mijn interesse steeds meer gegroeid. In mijn onderzoek ga ik kijken naar online privacy en hoe dit voor ons werkt. Daarnaast kijk ik wat er met onze data gebeurt zonder dat wij hier iets vanaf weten en vertel ik meer over de toekomst van onze privacy. HOOFDVRAAG In hoeverre hebben wij nog online privacy? DEELVRAGEN Wat is online privacy precies en hoe kijken wij daar tegenaan? Wat gebeurt er met onze persoonlijke data zonder dat wij dit weten en wat zijn gevolgen hiervan? Zijn er stappen die wij kunnen ondernemen om onze privacy in de toekomst te vergroten? 3

4 DEELVRAAG 1 Wat is online privacy precies en hoe kijken wij daar tegenaan? Wanneer je privacy opzoekt in het woordenboek, vind je de definitie: De mogelijkheid om in eigen omgeving helemaal zichzelf te zijn ( Betekenis Privacy, 2016). Het gaat om persoonlijke vrijheid en dat je zelf de controle hebt om te bepalen wie welke informatie van jou mag weten of bijvoorbeeld in jouw persoonlijke omgeving mag komen. Privacy gaat dus om de bescherming van persoonlijke gegevens en dat de buitenwereld daar geen inbreuk op mag maken. Ook interessant is de uitleg: de wens om onbespied en onbewaakt door het leven te gaan ( Privacy, 2016). Daarnaast gaat online privacy nog iets verder dan alleen privacy van mens tot mens: het gaat hier ook om big brother surveillance die van iedereen online in de gaten houdt wat er online gebeurt. Dit zijn bijvoorbeeld bedrijven die jouw persoonlijke gegevens verzamelen om in te zetten voor commerciële doelen (Bens, z.j.). Wanneer je deze definities op een rij zet, krijg je het gevoel er dat duidelijke richtlijnen zijn voor onze offline, maar zeker ook online, privacy. Uit onderzoek van TNO (Kreiken, 2015) blijkt dat 82,5% van de Nederlanders veel waarde hecht aan online privacy; de oudere generatie iets meer dan de jongeren. De jongere generatie heeft minder problemen met het online delen van informatie over zichzelf. Toch zijn mensen wat terughoudend met het delen van informatie online, wanneer het doel of de noodzaak van delen van persoonlijke gegevens niet duidelijk is. Het gaat hierbij om de context waarin dit gebeurt: je vertelt je dokter bepaalde persoonlijke informatie, maar deze zal anders zijn dan informatie die je deelt met je baas. Je weet dat de dokter jouw informatie niet mag delen, alleen met specialisten wanneer dit noodzakelijk is, maar je baas kan jouw informatie met iedereen bespreken. Opinieleider Gijs van Rademaker van EenVandaag heeft ook een onderzoek uitgevoerd bij 1135 jongeren van 12 tot 24 jaar. Daaruit blijkt dat 86% het belangrijk vindt dat er zorgvuldig met hun persoonlijke gegevens moet worden omgegaan online. Daarnaast vinden ze wel dat als er een duidelijk doel is, bijvoorbeeld het opsporen van criminelen of verdachte, het geoorloofd is om iemand online te volgen; 76% van deze jongeren verkiest dan toch veiligheid boven privacy. Jongeren vertrouwen socialmediakanalen zoals Twitter en Google niet, maar voelen zich wel veilig bij het gebruik van Whatsapp. Dit gevoel komt deels door de end-to-end encryptie, die recent is toegevoegd aan de applicatie en ervoor zorgt dat alleen jij en de ontvanger de inhoud van het bericht kunnen lezen. Daarnaast komt dit veilige gevoel ook omdat hun vrienden ook gebruik maken van deze applicatie. Omdat Whatsapp nu gekocht is door Facebook, maken ze zich wel meer zorgen. 4

5 Toch geven de jongeren aan niet te stoppen met het gebruik van Whatsapp, simpelweg omdat al hun vrienden hier ook gebruik van maken (NPO, 2016). Maar hoe komt het dat wij ons soms wel geschonden voelen in onze privacy en soms niet? Om dit toe te lichten, wordt er gebruik gemaakt van een voorbeeldsituatie: het vliegveld. Nog voor je het vliegveld binnenstapt, is de eerste informatie over jou al verzameld. In de tijd die je doorbrengt op een vliegveld, geef je nog meer veel informatie over jezelf weg: je identificeert je verschillende keren, al je handelingen worden geregistreerd, je laat jezelf of je spullen meerdere keren doorzoeken en soms worden er zelfs vingerafdrukken of irisscans gemaakt. Toch voelen mensen zich relatief veilig op een vliegveld, ervaren ze dit als een fijne plek en voelen zij zich gerespecteerd in hun privacy. Dit komt doordat je privacyverwachtingen hebt bij bepaalde situaties, net als privacynormen. Privacynormen gaan over de gepastheid van de informatiestromen binnen een bepaalde situatie of context. Dus wanneer er op het vliegveld een douanier je tas doorzoekt, komt dit overeen met de verwachtingen die jij van te voren hebt bij deze situatie. Als iemand achter je in de rij bij de supermarkt ineens je tas gaat doorzoeken, klopt dit niet met de verwachtingen die je van te voren hebt bij de situatie en voelt dit dus als privacyschending. Binnen iedere context stroomt er informatie van een zender naar een ontvanger. Deze stroom heeft bepaalde kenmerken: een onderwerp, een bepaald type communicatie en duidelijke voorwaarden. Als een van deze kenmerken niet klopt of verandert, dan is de stroom niet meer gepast: onze verwachtingen worden niet nageleefd en onze privacy wordt dan dus geschonden. Mensen ervaren dus alleen privacyschending als we de informatiestroom niet gepast vinden, wanneer we dit zelf zien of meemaken. Dit verklaart ook gelijk waarom mensen social media of smartphones niet zien als een bron van privacyschending: wij zien de daadwerkelijke datastromen niet. Wanneer je de stroom niet ziet of meemaakt, ervaar je dit dus niet als een ongepaste informatiestroom (Martijn & Tokmetzis, 2016). Daarnaast is het zo dat privacyschending verbonden is aan context; er zou dus geen verschil moeten zijn tussen online en offline. Mark Zuckerberg claimde in 2010 dat mensen zo gewend zijn geraakt aan het delen van informatie online, dat onze normen van privacy zijn geëvalueerd (The Guardian, 2010). Dit klopt niet volgens filosofe Helen Nissenbaum: bijna alles wat wij online doen, is gerelateerd aan bekende contexten offline. De privacynormen die in de offline context ervaart, neem je mee naar de online 5

6 6 context (De Correspondent, 2014). Denk hierbij aan het overmaken van geld. Want of je dit nu via de computer, de applicatie of bij de bank zelf doet; je hebt bij alle drie de situaties dezelfde normen over de gepastheid van de informatiestroom. Je gaat er dus vanuit dat in alle situaties respectvol met jouw geld en jouw gegevens wordt omgegaan. Situaties online koppelen wij dus aan situaties offline, aangezien wij deze als precies hetzelfde ervaren. Maar omdat wij niet zien wat er achter onze rug om met onze online gegevens gebeurt, voelen wij ons niet aangetast in onze privacy. We zien niet wat er gebeurt, maar kunnen daarnaast deze situatie ook niet koppelen aan een situatie of context uit de fysieke wereld die wij al kennen (Martijn & Tokmetzis, 2016).

7 DEELVRAAG 2 Wat gebeurt er met onze persoonlijke data zonder dat wij dit weten en wat zijn gevolgen hiervan? Wanneer je tegenwoordig een website probeert te bezoeken, krijg je vaak een pop-up met de melding dat je cookies moet accepteren. Wanneer je dit niet doet, is het meestal niet mogelijk om de pagina nog verder te bezoeken. Omdat je met een reden naar die website bent gegaan, accepteer je de cookies zonder te weten wat dit eigenlijk voor effect heeft. Nog voor je deze cookies accepteert, zijn er al trackers geplaatst. Dit zijn allemaal applicaties van verschillende bedrijven, die als het ware bieden op jou. Hetgeen waar ze voor bieden is jouw informatie; degene met het hoogste bod wint. Jouw persoonlijke informatie is heel belangrijk voor bedrijven: hoe meer ze van jou weten, hoe beter. Ze verzamelen bijvoorbeeld je surfgedrag, je locatie en informatie over je computer en koppelen deze data aan elkaar. Maar wat ze hiermee kunnen? Steeds beter, effectiever en gerichter online advertenties naar jou richten. Uit onderzoek van Maurits Martijn en Dimitri Tokmetzis (2016) blijkt dat er ongeveer 200 trackers van verschillende bedrijven zitten op 100 geteste websites. Dit zijn allemaal bedrijven die jij niet kent, maar die wel ongelofelijk veel van jou weten. Wanneer je je verder verdiept in de privacyvoorwaardes van deze bedrijven, schrik je van de hoeveelheid informatie die ze verzamelen. Deze bedrijven mogen recente surfgeschiedenis en ingevoerde zoektermen verzamelen, mogen je type computer registreren en al je demografische gegevens achterhalen; dit alles zonder dat je er van op de hoogte bent. Sommige gaven zelfs aan dat zij persoonlijke gegevens van andere partijen ontvangen of kopen en deze mogen koppelen aan de informatie die zij al hebben, denk hierbij aan weten waar je werkt en hoeveel je daar verdient. Dus wanneer jij denkt in alle rust een artikel te lezen op AD.nl, word je eigenlijk door meerdere mensen bespied en wordt deze data verzameld. Je wordt dus constant in de gaten gehouden door onbekende bedrijven, die heel veel van jou mogen weten. Maar dit gebeurt niet alleen wanneer jij op je laptop zit; ook via je smartphone word je in de gaten houden. Wanneer je bijvoorbeeld bepaalde applicaties downloadt, geef je akkoord op de meest bizarre voorwaarden. Een deel van deze voorwaarden heeft de applicatie niet nodig op te kunnen functioneren, maar willen dit wel van je weten. Wanneer je bijvoorbeeld de Bijenkorf applicatie downloadt, geef je akkoord op het feit dat ze mogen zien welk wifi netwerk je gebruikt, gegevens op je geheugenkaart mogen schrijven of wijzigen, gebruik mogen maken van je camera, je gps-locatie mogen achterhalen, je agenda mogen bekijken en wijzigen en dat zij vanuit jou mails mogen 7

8 versturen aan mensen in jouw lijst. Geen van deze voorwaardes heeft de applicatie nodig om daadwerkelijk te functioneren; ze willen deze informatie hebben om jouw profiel zo volledig mogelijk te kunnen maken. Naast informatie die applicaties verkrijgen, is je smartphone zelf ook een grote bron van data. Er wordt elke 6 minuten aan je internet service provider doorgegeven wie jij belt, waar je bent, of je online actief bent, een stuurt en nog veel meer persoonlijke informatie. Je beseft dit niet, maar 225 keer per dag word je gecontroleerd en wordt dit verplicht 6 maanden opgeslagen. Sinds 2006 verplicht de Europese Unie je provider deze gegevens op te halen en te bewaren, om zo justitie te kunnen helpen bij bijvoorbeeld opsporingen van criminelen. Doordat er zoveel data van jouw smartphone wordt verzameld, kan er aan de hand van deze informatie voorspeld worden waar jij deze week naar toe gaat, met wie je hebt afgesproken, met wie je wat voor contact hebt en meer informatie die eigenlijk privé is (Vlemmix, 2015). Maar naast je laptop en smartphone, waar je zelf deels verantwoordelijk voor bent, word je ook op straat en in andere openbare plekken in de gaten gehouden. Je kunt niet over straat, zonder ergens geregistreerd te worden door een beveiligingscamera (NPO, 2016). Wanneer jij met je auto over de snelweg rijdt, word je ook constant in de gaten gehouden door camera s. Deze zijn onderdeel van het ANPR netwerk, automatic numberplate recognition, waardoor ze je nummerbord koppelen aan je gps en de tijd. Zo kunnen ze bijna precies achterhalen waar jij bent of bent geweest (Vlemmix, 2015). Het panopticon wordt steeds toepasbaarder op onze maatschappij: je weet niet zeker of je in de gaten gehouden wordt, maar de kans is groot. Daarom ga je je anders gedragen of dingen laten, omdat er dus een kans bestaat dat je wordt bespied en het tegen je gebruikt kan worden (InfoNu, 2014). In het experiment Super Stream Me van Tim van Besten en Nicolaas Veul komt dit heel duidelijk naar voren (VPRO, 2016). Voordat ze aan het experiment begonnen, dachten zij er net als veel andere mensen hetzelfde over: ik heb niks te verbergen. Ze gingen de uitdaging aan om te kijken hoe belangrijk privacy tegenwoordig nog is en testten dit door 18 dagen lang compleet openbaar te leven. De camera stond 24/7 aan en alles was live te volgen. Tijdens dit experiment kwamen ze erachter dat een heel groot deel van je privacy is dat je bij ieder mens iemand anders bent of kunt zijn: je praat anders tegen je moeder en over andere dingen dan tegen je vrienden. Omdat alles openbaar was, werden ze zich te bewust van wat ze deden en hoe ze zich gedroegen: er vond context collapse plaatst. Dit betekent dat de echte context valt weg, omdat er altijd in elke situatie gefilmd wordt. Je wordt zo n kleine versie van jezelf, alleen maar omdat het kan zijn dat je moeder of je baas ook mee kijkt met 8

9 alles wat je doet. Wanneer je elk moment van de dag zo openbaar bent, kun je niet even schuilen om bij te komen. Binnen twee weken zaten Tim en Nicolaas tegen een burn-out aan vanwege het hoge stresslevel van het leven in volledige openbaarheid. Dit is natuurlijk het niet hebben van privacy in een extreme vorm, maar is wel een heel confronterend experiment van hoe het zou kunnen worden. Volgens Alexander Klöpping is een van de gevaren dat bedrijven en overheden tegenwoordig zoveel data kunnen opslaan, dat ze alles daarom ook maar blijven bewaren; ze weten vaak nog niet zeker wat ze hier precies aan hebben (Vlemmix, 2015). En nu gebeurt er op dit moment nog vrij weinig met de opgeslagen data, maar er komt een moment dat de analysetools zo sterk gaan worden, dat ze daadwerkelijk iets met de data kunnen gaan doen. Wanneer dit gebeurt, gaat dit zeker consequenties hebben. Het enge hiervan is, dat deze consequenties nog niet duidelijk zijn. Iets dat vaststaat, is dat de hoeveelheid data blijft groeien en dat er steeds meer verzameld gaat worden. Deze data gaan aan elkaar gekoppeld worden met de nodige gevolgen. Nu merk je er misschien nog niks van, maar hoe zal het zijn over 10 jaar? Als een zoekmachine als Google besluit al jouw zoekresultaten en zoekgeschiedenis te verkopen, dan gaat er veel veranderen. Wanneer jij bijvoorbeeld heel vaak zoekt op bepaalde symptomen of ziektes, kunnen ze jouw informatie verkopen aan je zorgverzekering. Deze kan besluiten om jou in een risicogroep te plaatsen en meer premie te laten betalen of in een erger geval uit te sluiten van de zorgverzekering. En deze drastische veranderingen zijn dan alleen gebaseerd op data die ooit verzameld en aan elkaar gekoppeld zijn, maar misschien ben jij wel helemaal nooit ziek. Het kan zo zijn dat jij deze informatie zoekt voor iemand anders, maar die context mist bij de verzamelde data. Een ander voorbeeld is nog extremer: wat als er een patroon wordt ontdekt in bepaalde data die kan voorspellen wie grotere kans heeft om het criminele circuit in de gaan? Dan kunnen mensen nog voor er iets crimineels is gebeurd, al in een hokje geplaatst worden; probeer daar dan nog maar uit te komen. Wanneer alle regelgeving wordt ingericht op basis van risicoprofielen, kan dit uiteindelijk eindigen in een controlestaat (Vlemmix, 2015). Een ander groot gevaar is natuurlijk hacking (Martijn & Tokmetzis, 2016). Wanneer gevoelige informatie opgeslagen wordt, blijft er ook een mogelijkheid dat deze gehackt kan worden; de gevolgen daarvan zijn groot. Wanneer jij gevoelige en intieme informatie deelt met bijvoorbeeld je arts of therapeut, deze data online wordt opgeslagen en gehackt wordt, dan kan ineens iedereen achter deze gevoelige informatie komen. Wanneer er eenmaal iets de online wereld in is gestuurd, gaat dit nooit meer weg. Denk er bijvoorbeeld aan dat jouw identiteit gestolen wordt en het lijkt of jij bepaalde misdaden 9

10 hebt begaan: de data zegt het, dus dan zal jij het ook wel gedaan hebben. Dan wordt het bijna schuldig tot je onschuld bewezen is, aangezien data worden gezien als harde bewijzen (Sargasso, 2014). Het laatste - en misschien wel grootste - gevaar is dat er in Nederland het gevoel wordt gecreëerd dat de camera s op straat, het scannen van nummerborden en het opslaan van telefoonverkeer allemaal gedaan wordt voor onze eigen veiligheid. Maar uit onderzoekt blijkt dat in Nederland sinds 2005 de criminaliteit alleen maar is afgenomen, dus het eigenlijk al veiliger is (CBS StatLine, 2016). Daarnaast is niet bekend hoe effectief al die camera s daadwerkelijk zijn, maar toch blijven er steeds maar meer bijkomen. Dit komt doordat er wordt ingespeeld op onze angst: wanneer je weinig criminaliteit meemaakt, word je juist banger voor deze situaties. Wil je je veiliger voelen? Dan moet je dus een deel van je privacy opgeven en dat is wat er nu gebeurt (Vlemmix, 2015). 10

11 DEELVRAAG 3 Zijn er stappen die wij kunnen ondernemen om onze privacy in de toekomst te vergroten? In de toekomst wordt het verzamelen en analyseren van data alleen maar gemakkelijker; we kunnen er dan niet meer omheen. Om ons hier als maatschappij op voor te bereiden, is het van belang dat mensen leren over data en wat hier allemaal mee gebeurt. In een land als Duitsland is online privacy en het ongewenst verzamelen van data een onderwerp dat leeft en mensen zijn hier veel kritischer over (Van Hoek, 2016). Zeker gezien de geschiedenis van dit land, is er groot verzet tegen surveillance door de overheid. Ook is het een groter onderwerp in de politiek; er zit een piratenpartij in het parlement met 15 zetels. Zij geven een duidelijke waarschuwing en creëren bewustzijn over wat data is en wat data kan zijn; hier moet Nederland een voorbeeld aan nemen (Vlemmix, 2015). In de tussentijd zijn er een aantal dingen die je als individu kan ondernemen. Een aantal tips van Edward Snowden, de man die de grootschalige spionage van de NSA onthulde (RTL Nieuws, 2015), om je veiliger en anoniemer op het internet te begeven: Maak gebruik van de app Signal in plaats van Whatsapp. Via deze app worden al je gesprekken en berichten versleuteld en is de inhoud alleen zichtbaar voor de ontvanger. Zorg dat je harde schijf versleuteld is. Op deze manier kan er geen gevoelige informatie gevonden worden wanneer je laptop wordt gestolen. Gebruik een wachtwoordbeheerder die al jouw wachtwoorden voor je onthoudt en opslaat op 1 plek. Zo kun je voor elke dienst een ander wachtwoord hebben, zonder dat je deze allemaal moet onthouden. Zo voorkom je dat wanneer één van je wachtwoorden gehackt is, niet gelijk al je accounts gehackt kunnen worden. Stel een tweestapsverificatie in. Zo moet je na het inloggen met je adres en wachtwoord nog een extra code invullen, die verstuurd wordt naar je telefoon. Op deze manier voorkom je dat wanneer je wachtwoord en adres bekend zijn, mensen in jouw gmail kunnen. Activeer Adblocker en HTTPS everywhere browser plugins. Deze programma s blokkeren je advertenties en forceer je een veilige netwerkverbinding. Maak gebruik van Tor, een browser waarmee je vrijwel anoniem kunt internetten. Naast deze tips van Edward Snowden is er ook een zelfverdedigingsgids opgesteld door de Correspondent (De Correspondent, 2016). Hier staan ook tips in om jezelf meer te kunnen beschermen op het web en tips voor veilig gebruik van een Mac, Windows, Android, iphone, Firefox, Chrome en je . Daarnaast biedt Terms of Service een dienst waarmee algemene voorwaarden voor je worden gecheckt op hoe goed deze zijn. 11

12 12 De website of dienst die wordt gecheckt, wordt daarna onderverdeeld in categorieën: A is goed en E is zeer slecht. Soundcloud bevindt zich in Class B, waarbij YouTube zich bevindt in Class E (Terms of Service; didn t read, z.j.). Door gebruik te maken van deze dienst hoef je zelf niet tijd te steken in het lezen van voorwaarden en besef je meer waar je een akkoord op geeft. Maak daarnaast ook gebruik van een anonieme zoekmachine die geen misbruik maakt van jouw persoonlijke data, bijvoorbeeld DuckDuckGo. Het grote voordeel van DuckDuckGo, ten opzichte van een zoekmachine als Google, is dat DuckDuckGo geen persoonlijke data opslaat. Op deze manier krijgt elke gebruiker bij invoeren van dezelfde zoekterm en dezelfde zoekresultaten (Dutch Cowboys, 2016).

13 CONCLUSIE In hoeverre hebben wij nog online privacy? Uit onderzoek is gebleken dat Nederlanders best wat waarde hechten aan hun privacy online, maar dat de jongere generatie minder moeite heeft met het delen van hun persoonlijke gegevens online. De oudere generatie is wat terughoudender wat betreft het zelf delen of vrijgeven van persoonlijke informatie, maar weten niet welke informatie er ongevraagd achter hun rug om allemaal wordt verzameld. Maar waarom voelen wij ons dan toch niet altijd aangetast in onze privacy, terwijl dit wel degelijk gebeurt? Dit komt doordat wij de daadwerkelijk datastroom niet zien, wat noodzakelijk is bij het voelen van privacy inbreuk. Dit alles heeft te maken met passende informatiestromen, die verbonden zijn aan bepaalde situaties; offline hetzelfde als online. Wanneer deze informatiestroom op een manier niet kloppend is, voelen wij ons aangetast in onze privacy. Naast dat er ontzettend veel informatie wordt verkregen vanaf laptops en smartphones, gebeurt dit ook overal in openbare ruimtes; je kunt niet meer ongezien over straat. Het panopticon wordt steeds toepasbaarder op onze maatschappij: je weet niet zeker of je in de gaten gehouden wordt, maar de kans is groot. Door deze gedachte worden mensen zich te bewust over hoe ze zich gedragen en hoe ze doen of overkomen: er vindt dan context collapse plaats. Doordat je je hiervan te bewust bent, word je de kleinste versie van jezelf. Je leeft constant met het idee dat iedereen met je mee kan kijken: je eigen moeder, maar ook je baas. Omdat je nooit een moment rust hebt van deze situatie, is je stresslevel zo hoog dat je kunt eindigen met een burn-out. Een van de gevaren van het verzamelen van data is dat bedrijven en de overheid heel veel data kunnen verzamelen tegenwoordig, maar ook goed kunnen opslaan. Waar ze deze data precies voor in gaan zetten is bij de meeste nog niet duidelijk, maar dit maakt het juist eng.er zitten consequenties aan, maar welke dat zijn is nog niet duidelijk. Het gevaar zit hem in het koppelen van verkregen data, zonder dat hier verdere context bij zit. In de toekomst kunnen ze misschien patronen ontdekken voor toekomstige criminelen en val jij toevallig binnen dit patroon. Zo kunnen ze mensen nog voor ze iets illegaals doen, al in het hokje crimineel plaatsen en extra in de gaten houden; probeer daar nog maar onderuit te komen. Hacking is nu al een probleem, maar wordt alleen maar groter naarmate de verzamelde data blijft groeien. Wanneer gevoelige informatie wordt opgeslagen, bestaat er altijd een kans dat deze wordt gehackt; dan ligt al jouw persoonlijke en intieme informatie ineens op straat voor iedereen om te lezen. Wanneer iets eenmaal online staat, gaat dit nooit meer weg. 13

14 Het laatste -en misschien grootste- gevaar is dat er in Nederland het gevoel wordt gecreëerd dat alle controle bedoeld is om de veiligheid te vergroten. Maar uit onderzoekt blijkt dat Nederland sinds 2000 alleen maar veiliger geworden is. Waarom dan toch steeds meer camera s plaatsen op straat? Er wordt ingespeeld op onze angst; situaties die onbekend zijn, ben je banger voor. Wanneer alle regelgeving wordt gebaseerd op risicoprofielen, kan dit uiteindelijk eindigen in een controlestaat. Het is mogelijk om je als individu al beter te weren tegen het ongewenst verzamelen van persoonlijke gegevens. Edward Snowden heeft zijn 6 beste tips vrijgegeven, De Correspondent maakte een zelfverdedigingsgids en bestaan er services als Terms of Service en DuckDuckGo om het online gebruik gemakkelijker te maken. Een van de belangrijkste punten om bij stil te staan, is dat online niets gratis is. Je betaalt er altijd voor; met daadwerkelijk geld of met persoonlijke gegevens. Privacy is een mensenrecht; we hebben allemaal wel iets te verbergen, maar vooral allemaal iets te beschermen. 14

15 BRONNENLIJST Bens, J. (z.j.). Wat is online privacy? Geraadpleegd van dossier-online-privacy/wat-online-privacy Betekenis Privacy. (2016). Geraadpleegd op 07 december, 2016, van vandale.nl/gratis-woordenboek/betekenis/nederlands/privacy CBS StatLine. (2016, 07 april). Geregistreerde diefstallen; diefstallen en verdachten regio (indeling 2016) [Dataset]. Geraadpleegd van M=SLNL&PA=83362ned&D1=0-2&D2=0&D3=0&D4=0,411&D5=a&HDR=G4,G1,T,G2&S TB=G3&VW=T De Correspondent. (2014, 05 november). Deze bevlogen professor helpt je doorgronden wat privacy is. Geraadpleegd van De Correspondent. (2016, september). De digitale zelfverdedigingsgids. Geraadpleegd van Dutch Cowboys. (2016, 25 mei). DuckDuckGo; alles wat je moet weten over de snelst groeiende zoekmachine. Geraadpleegd van duckduckgo-alles-wat-je-moet-weten-over-de-snelst-groeiende-zoekmachine InfoNu. (2014, 11 januari). Leven in een Panopticum. Geraadpleegd van Kreiken, F. (2015, 26 maart). Privacy op het internet lééft in Nederland. Geraadpleegd van Martijn, M., & Tokmetzis, D. (2016). Je hebt wél iets te verbergen. Zutphen, Nederland: Wöhrmann. NPO. (2016, 21 oktober). De privacytest [Video]. Geraadpleegd van de-privacytest/ /at_

16 Privacy. (2016). Geraadpleegd op 07 december, 2016, van Privacy Privacy. (z.j.). Geraadpleegd van RTL Nieuws. (2015, 13 november). De 6 tips van Edward Snowden. Geraadpleegd van Sargasso. (2014, 07 maart). Schuldig tot het tegendeel bewezen is. Geraadpleegd van Terms of Service; didn t read. (z.j.). De digitale zelfverdedigingsgids. Geraadpleegd op 14 december, 2016, van The Guardian. (2010, 11 januari). Privacy no longer a social norm, says Facebook founder. Geraadpleegd van facebook-privacy Van Hoek, S. (2016, 06 juli). Top 5: Waar Duitsers beter letten op hun digitale privacy. Geraadpleegd van Vlemmix, P. (2015, 07 januari). Panopticon: illusie van privacy [Video]. Geraadpleegd van VPRO. (2016, 27 oktober). Super Stream Me [Video]. Geraadpleegd van nl/superstreamme/speel~vpwon_ ~super-stream-me-marathon~.html 16

17 Maartje Walstra Seminar herkansing JDE-SCONT.3V13 Content Design 17/01/2017 Madris Duric 3968 woorden 17