Pedagogisch werkplan. buitenschoolse opvang De Toonzetters

Transcriptie

1 Pedagogisch werkplan buitenschoolse opvang De Toonzetters

2 Inleiding Voor u ligt het pedagogisch werkplan voor buitenschoolse opvang De Toonzetters van KMN Kind & Co. Dit pedagogisch werkplan vormt samen met het Algemeen Pedagogisch Beleid één geheel en is bestemd als leidraad voor ons als medewerkers van De Toonzetters. Tevens is dit pedagogisch werkplan bedoeld als informatie voor ouders, zodat zij weten hoe er bij ons op de buitenschoolse opvang wordt gewerkt. Zoals u in onze brochure Welkom bij KMN Kind & Co kunt lezen, ziet KMN Kind & Co zichzelf als pedagogisch partner. Zijn in het Algemeen Pedagogisch Beleid de vier speerpunten uit de Mission Statement nader toegelicht, in dit pedagogisch werkplan werken wij de vier basisdoelen zoals ook vastgelegd in de Wet Kinderopvang & Kwaliteitseisen Peuterspeelzalen verder uit: Het bieden van (emotionele) veiligheid Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties Overdracht van waarden en normen KMN Kind & Co is HKZ-gecertificeerd (ISO 9001) hetgeen o.a. betekent dat wij werken vanuit richtlijnen, protocollen en werkinstructies. Deze documenten zijn opgenomen in ons kwaliteitshandboek. Het kwaliteitszorgsysteem ondersteunt de pedagogisch medewerkers bij het dagelijkse handelen. Onze locaties worden (jaarlijks) geïnspecteerd door de GGD. Ons inspectierapport is te vinden op onze eigen websitepagina. Dit pedagogisch werkplan wordt 1 x per 2 jaar bijgesteld en ter advisering voorgelegd aan de oudercommissie. Mocht u toch nog informatie missen, dan kunt u hier altijd naar vragen bij de pedagogisch medewerker, senior of clustermanager. Ook is in de brochure Welkom bij KMN Kind & Co veel algemene en aanvullende informatie terug te vinden. Wij wensen u veel leesplezier. Team BSO De Toonzetters Datum December 2013 PWP Toonzetters.docx 1

3 Inhoudsopgave Inleiding... 1 Inhoudsopgave... 2 Algemene informatie... 3 Onze accommodatie, groepsruimten en basisgroepen... 3 Basisgroepen... 3 Onze buitenruimte... 4 Openingstijden... 4 Het afnemen van een extra dag(deel)... 4 Onze (mid)dagindeling... 5 Eten en drinken... 5 Voedingsbeleid... 6 Persoonlijke hygiëne... 6 Oudercontacten: eerste kennismaking, overdracht en ouderavonden... 6 De oudercommissie... 7 Observeren... 7 Zorgkinderen... 7 Onze buitenschoolse opvang in de wijk; onze externe samenwerkingspartners... 7 Pedagogische uitgangspunten... 9 Het bieden van (emotionele) veiligheid... 9 De pedagogisch medewerkers... 9 De groepsruimte De buitenspeelruimte Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Spel & Speelgoed Activiteiten Zelfstandigheid bevorderen Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties Overdracht van waarden en normen Gewenst en ongewenst gedrag Pestgedrag Afspraken, regels en omgangsvormen Rituelen Tot slot PWP Toonzetters.docx 2

4 Algemene informatie Wij vinden het belangrijk dat de kinderen zich kunnen ontplooien in een warme, veilige en stimulerende omgeving. Wij gaan uit van de behoefte van het kind, ingepast in de groep. Daarbij kijken wij vooral naar de mogelijkheden van het kind. Dit betekent dat wij op een positieve en uitnodigende manier met kinderen omgaan. Wij bewaken de kwaliteit van onze opvang en proberen voortdurend deze kwaliteit te verbeteren. Dit doen wij door te werken volgens interne en externe kwaliteitseisen. Wij staan open voor op- en aanmerkingen van ouders. Wij kijken kritisch naar ons zelf en spreken elkaar aan op ons handelen. Onze deskundigheid vergroten wij door het bijwonen van professionaliseringsbijeenkomsten en door collegiale consultatie tijdens onze teambesprekingen. Maar bovenal vergroten wij onze deskundigheid door te blijven kijken naar ieder kind dat aan onze zorg is toevertrouwd. Onze accommodatie, groepsruimten en basisgroepen Buitenschoolse opvang de Toonzetters heeft binnen de school een gezellig ingerichte ruimte waar de kinderen worden opgevangen. In de groepsruimte zijn hoeken gecreëerd waar kinderen zich alleen of met andere kinderen terug kunnen trekken en waar ze uit het zicht kunnen spelen. Zo hebben we een chillhoek voor de wat grotere kinderen, een poppenhoek voor de wat kleineren en een bouwhoek waar al het bouwmateriaal te vinden is. Deze hoeken dragen bij aan het gevoel van veiligheid van kinderen (beschutting). Tevens geven ze de gelegenheid om op eigen gelegenheid (zonder de directe controle van de pedagogisch medewerkers) te ontdekken en te spelen. In de ruimte kunnen kinderen lekker spelen. Er zijn kasten vol met speelmateriaal zoals treinen, duplo, kapla en k nex waar de kinderen mee op het speelkleed kunnen spelen. Natuurlijk kunnen de kinderen ook aan één van de tafels een puzzel maken of een spel met elkaar of met één van de pedagogisch medewerkers spelen. Ook heeft de BSO een WII spelcomputer. Uiteraard wordt er een afspraak met de kinderen gemaakt over de speeltijd. Op de gang hangen de kapstokken waar de kinderen de jas en tas kunnen ophangen. Naast onze eigen BSO ruimte maken we ook gebruik van de speelzaal van De Toonladder. Daar doen we bewegingsspellen, er wordt gedanst en gerend, als het weer buiten dat niet toelaat. Daarnaast maken we ook gebruik van de computers die op de hal staan. Uiteraard gebeurt dit altijd onder toezicht van een pedagogisch medewerker. Het zelfde geldt voor het spelen in de speelzaal. Basisgroepen Binnen BSO De Toonzetters vangen wij maximaal 30 kinderen op in de leeftijd van 4-12 jaar. Binnen onze BSO-locatie hebben wij de volgende indeling in basisgroepen: een groep 4-7 jarigen en 7-12 jarigen. Tijdens activiteiten en eet- en drinkmomenten maken wij onderscheid tussen de 4-7 jarigen en de 7-12 jarigen. We bieden gericht activiteiten aan voor de 4-7 jarigen en ook ontvangen zij wat extra ondersteuning bij het eet- en drinkmoment. De groepsruimte wordt gebruikt voor de eet- en drinkmomenten van beide groepen. Ieder groep heeft een eigen vaste tafel in de groepsruimte. Na het eet- en drinkmoment verlaat één groep de ruimte om een activiteit in de speelzaal of de buitenruimte te gaan doen. Kinderen kunnen tijdelijk in twee basisgroepen worden geplaatst. Bijvoorbeeld omdat er op een bepaalde dag nog geen plek is in de gewenste groep, of omdat er op bepaalde dagen groepen worden samengevoegd. Indien dit aan de orde is, geven ouders hiervoor toestemming op het toestemmingsformulier 1. Ook in vakanties kunnen er groepen worden samengevoegd. Ouders worden tijdig geïnformeerd over de samenvoeging van groepen, welke vaste pedagogisch medewerker aanwezig is en waar de kinderen worden opgevangen. 1 Voor het incidenteel samenvoegen van groepen, zoals aan het begin en einde van de dag, tijdens activiteiten in het kader van het opendeurenbeleid en in het geval van vakanties hoeft er geen toestemming te worden gevraagd. PWP Toonzetters.docx 3

5 Onze buitenruimte De kinderen maken gebruik van het speelplein van de school, waar een klimrek een glijbaan en een zandbak aanwezig zijn. Ook is er een schuur waar spelmateriaal zoals steppen, fietsen, skeelers, scheppen e.d. aanwezig zijn. Kinderen mogen buiten spelen. Wel houdt een pedagogisch medewerker het overzicht over wat er buiten gebeurt. Openingstijden Wij zijn drie dagen per week, maandag, dinsdag en donderdag, aansluitend op school, geopend tot uur. Tijdens de algemeen erkende feestdagen zijn wij gesloten; zo ook eens in de vijf jaar op bevrijdingsdag. In de schoolvakanties voegen wij samen met BSO De Kangoeroe en BSO De Egel. We zijn dan geopend vanaf en spelen doorgaans op BSO De Kangoeroe en soms op BSO De Egel. In de vakantienieuwsbrief kunt u dit altijd lezen welke BSO in de vakantie geopend is en de kinderen kunnen komen spelen. Ouders dienen hun kind dan naar die bso te brengen en daar ook weer op te halen. Vanaf uur is er gelegenheid om de kinderen te komen halen Mochten ouder(s) hun een kind een keertje later willen brengen (in een schoolvakantie) of eerder willen halen, dan is dat geen probleem. Wel vragen wij dit door te geven aan de pedagogisch medewerkers van desbetreffende groep. Als het kind door iemand anders dan door de ouder(s) wordt opgehaald, dan dienen ouders dat aan ons door te geven, anders geven wij het kind niet mee! Het afnemen van een extra dag(deel) Wanneer ouders incidenteel een extra dag(deel) willen afnemen, dan leggen zij dat voor aan een pedagogisch medewerker en/of clustermanager van de locatie. Deze bepaalt of het kan. Behalve dat zij hierbij rekening houdt met het aantal kinderen en pedagogisch medewerkers op de groep, bekijkt zij ook of het goed is voor het welzijn van het kind/de groep. Een toegekende extra- of ruildag(deel) wordt altijd schriftelijk vastgelegd; ook wanneer dit op een andere groep plaatsvindt. PWP Toonzetters.docx 4

6 Wanneer ouders structureel een extra dag(deel) willen afnemen, dan leggen zij dat voor aan de afdeling planning. Deze bepaalt of dit binnen de eigen basisgroep kan. Als dit niet kan, overlegt de afdeling planning met de clustermanager of het kind (zo lang het nodig is) op een andere groep geplaatst kan worden. Als de clustermanager in overleg met de pedagogisch medewerker verwacht dat dit voor het welzijn van het kind en de andere groep geen problemen oplevert, dan wordt (tijdelijke) plaatsing voor desbetreffend dag(deel) aan de ouders voorgesteld. Onze (mid)dagindeling uur Middag wordt voorbereid; crackers en koek wordt klaargezet en gesneden. Limonade wordt gemaakt en klaargezet. Afmeldingen worden afgeluisterd en aangepast op de presentie- en ophaallijst uur Kinderen van de Toonladder worden door de pedagogische medewerkers van de Toonzetters verzameld. Wij streven ernaar, zeker voor de jongste kinderen, om met de leerkracht informatie uit te wisselen, want het is prettig om te weten hoe de schooldag is verlopen en of er bijzonderheden zijn uur De handen worden goed gewassen voor het eten en drinken. Er wordt gezamenlijk een cracker/koek gegeten en wat gedronken. Tevens praten we over hoe de dag is geweest en over andere gebeurtenissen uur Kinderen hebben de keuze of zij vrij willen spelen. Hieronder verstaan wij: spelletjes spelen, tekenen, puzzelen, buiten spelen e.d. of willen deelnemen aan een activiteit uur Er wordt gezellig aan tafel fruit gegeten uur Kinderen kunnen opgehaald worden uur Afsluiten van de dag. Kinderen zijn opgehaald. In schoolvakanties zijn aan het begin en einde van de dag minder kinderen aanwezig op de BSO, waardoor op die momenten niet alle pedagogisch medewerkers aanwezig hoeven te zijn. Wij houden hier rekening mee bij het inroosteren van personeel. Aan het begin en eind van de dag voegen wij daarom groepen samen. De eerste pedagogisch medewerkers beginnen om 7.30 uur, de volgende om 8.00 uur of om 9.00 uur. Dan is iedereen binnen. Tussen de middag houden de pedagogisch medewerkers pauze tussen en uur. De kinderen van alle groepen worden om 7.30 uur ontvangen. Uiterlijk uur gaan de kinderen met hun eigen pedagogisch medewerker naar de groep. Eten en drinken Samen eten/drinken is belangrijk. Samen eten/drinken is gezellig en versterkt het onderlinge contact. Deze momenten geven structuur aan de dag. Tijdens het eetmoment is de groep altijd in twee groepen verdeeld: de kinderen tot 7 jaar en de kinderen van 7 jaar en ouder. Iedere groep heeft zijn vaste, eigen tafel. De grote kinderen mogen zelfstandig hun crackers smeren en drinken inschenken. De jongere kinderen worden hierbij geholpen door een pedagogisch medewerker. Het eet- en drinkmoment is echt een moment om bij te kletsen. De kinderen komen vaak vol verhalen uit school en het is fijn als ze op dat moment een luisterend oor hebben. Aan iedere tafel zit dan ook altijd een pedagogisch medewerker om met de kinderen te kletsen en te luisteren naar hun verhalen. Voor de kinderen is het dan ook fijn om met hun leeftijdsgenoten aan tafel te zitten. PWP Toonzetters.docx 5

7 Voedingsbeleid Na schooltijd gaan de kinderen eerst samen wat eten en drinken. Ook is er een dagelijks gevarieerd aanbod aan fruit. Op lange middagen en tijdens vakantie- en studiedagen verzorgt KMN Kind & Co een lunch. Bij de maaltijd wordt melk, karnemelk of thee gedronken. We verwachten van de kinderen dat zij zelf even hun handen wassen voor het eten. In de vakanties staat er soms wat extra s op het menu, zoals soep, een knakworstje, wentelteefjes of pannenkoeken. Kortom, een lekkernij. We bieden een standaard voedingspakket; dit pakket wordt periodiek getoetst aan de adviezen van het Voedingscentrum. Op onze website vindt u onze Checklist Voeding. Eten en drinken zijn gezamenlijke bezigheden: in groepjes zitten de kinderen aan tafel en voor iedereen is er tijd en ruimte voor zijn verhaal. De kinderen ervaren zo dat samenzijn en samen dingen doen gezellig is. Het ene kind eet wat sneller dan het andere. Wanneer de meeste kinderen klaar zijn, mogen zij wat anders gaan doen; de rest eet rustig door. Soms kan het kind niet alle boterhammen op bij de lunch; dan is er s middags bij het drinken ook nog een mogelijkheid een boterham te nemen. Eten moet te allen tijde leuk zijn. Geen enkel kind wordt gedwongen tot eten. Lust een kind iets écht niet, dan zoeken we naar een alternatief. Dieet/allergie We houden zoveel mogelijk rekening met dieetwensen. Indien een kind allergisch is of een dieet volgt, dan vragen wij u de pedagogisch medewerker hiervan op de hoogte te brengen. KMN Kind & Co houdt zich het recht voor over te gaan tot het opstellen van een aanvullende plaatsingsovereenkomst. We overleggen met u of het nodig is dat u dieetproducten voor uw kind meegeeft. Alleen bij verwijzing door huisarts en/of consultatiebureau kunt u de gemaakte kosten voor dieetproducten die gebruikt worden tijdens de buitenschoolse opvang declareren bij de clustermanager (op grond van kassabonnen). Persoonlijke hygiëne Wij leren de kinderen persoonlijke hygiëne, door hen na wc-gebruik en voor het aan tafel gaan, de handen met zeep te laten wassen. Wij geven hierin natuurlijk het juiste voorbeeld. Oudercontacten: eerste kennismaking, overdracht en ouderavonden Als een kind voor het eerst bij ons komt, nemen wij de tijd voor een kennismakingsgesprek met de ouders en het kind, zodat wij van hen zoveel mogelijk informatie krijgen. Bovendien kunnen wij dan ook vertellen hoe wij op onze BSO werken en informatie met elkaar uitwisselen waardoor een goede onderlinge afstemming ten behoeve van het kind mogelijk is. Vaak hebben de ouders en het kind dan al een rondleiding gehad door het gebouw, zodat zij zich al een voorstelling hebben kunnen maken van de BSO en hoe er gewerkt wordt. Als het kind start op de BSO kan het desgewenst beginnen met een wenperiode. Het wennen vindt in de regel plaats als de plaatsingsovereenkomst is ingegaan. Tijdens het kennismakingsgesprek worden er desgewenst wenafspraken met de ouder gemaakt. Deze kunnen per kind verschillend zijn. Gedurende twee weken kan het kind een oplopend aantal uren op de groep waarin het kind geplaatst is, wennen. Bijvoorbeeld de eerste dag 1,5 uur en de tweede dag 3 uur. De opbouw van de wenperiode wordt tijdens het kennismakingsgesprek genoteerd op het formulier Checklist kennismakingsgesprek. Als een kind overgeplaatst wordt vanuit een andere groep binnen de organisatie, wordt afhankelijk van het kind, in een periode van maximaal 2 weken voorafgaand aan de plaatsing in een nieuwe groep, wenafspraken gemaakt gelijkend op de wenperiode van nieuwe kinderen. ( zie hierboven) Bij een interne wenperiode kan het kind boventallig op de nieuwe groep geplaatst worden gedurende de afgesproken wenmomenten in een periode van maximaal 2 weken. Overigens heeft elk kind een eigen laatje waarin zijn persoonlijke spullen worden bewaard zoals knutsels en tekeningen die het kind meeneemt van school of maakt op de BSO. Wij vinden een goede en regelmatige overdracht essentieel en nemen hiervoor de tijd. We hebben een digitaal fotolijstje in onze BSO ruimte staan, waar we foto s op tonen van de activiteiten die we PWP Toonzetters.docx 6

8 gedaan hebben. Ook ontvangt u regelmatig een nieuwsbrief van ons met beeldmateriaal van de activiteiten. Natuurlijk doen de pedagogisch medewerkers ook bij het ophalen van de kinderen een overdracht. Ouderavonden organiseren wij doorgaans in samenwerking met de andere BSO s in Galecop, BSO De Egel en BSO Bouwgein. Ook kiezen we er soms voor om een ouderavond in combinatie met het kinderdagverblijf of de peuterspeelzaal te organiseren, zoals in 2012 het geval was toen we een avond besteed hebben aan Kinder EHBO. De oudercommissie De mening van de ouders is voor ons een vanzelfsprekende zaak. Wij willen graag hun mening en visie horen. Daartoe hebben wij een oudercommissie opgericht. We hebben in Galecop één oudercommissie voor de BSO s in Galecop, te weten BSO de Egel, BSO Bouwgein en BSO De Toonzetters. Deze oudercommissie heeft ten minste drie keer per jaar overleg met de clustermanager. De oudercommissie heeft een adviserende functie in onderwerpen zoals voedingsaangelegenheden, pedagogisch werkplan, risico inventarisatie veiligheid en gezondheid. Naast de oudercommissie van de BSO s in Galecop is er nog een overkoepelende centrale oudercommissie (COC). Deze vertegenwoordigt alle oudercommissies binnen KMN Kind & Co, die de COC hebben gemandateerd. Deze centrale oudercommissie adviseert over beleidsmatige onderwerpen en (gevraagd en ongevraagd) over voor ouders belangrijke onderwerpen (coc@kmnkindenco.nl). Observeren Kijken naar kinderen en de groep geeft iedere dag stof tot praten met collega s en ouders. Om het praten en kijken naar gerichter te doen, maken wij gebruik van de observatiemethode Werken aan Welbevinden. Deze observatiemethode richt zich zowel op de individuele kinderen als op de groep. Met behulp van observatielijsten beschrijft de pedagogisch medewerker het kind in zijn omgeving, het kind in relatie tot de volwassene en het kind in relatie tot andere kinderen. Zo kan het welzijn van het individuele kind en de kinderen in de groep goed worden gevolgd. Kinderen vanaf 8 jaar vullen hun eigen lijst in. Ook ouders worden uitgenodigd om een beeld te schetsen van hun kind en zijn/haar ervaringen in de groep. Aan de hand van de observaties, vinden één keer per jaar 10-minutengesprekken plaats met de ouders. Daartoe ontvangt u van de pedagogisch medewerkers een uitnodiging. De 10- minutengesprekken vinden plaats op een tijdstip die u het beste uitkomt. Dat kan aan het iende van de dag zijn of s avonds. Zorgkinderen Als wij ons zorgen maken over een kind zullen wij dat zo snel mogelijk met de ouders bespreken en overleggen hoe hier (met elkaar) mee om te gaan. Als de zorg blijft voortbestaan kan de clustermanager een van de medewerkers kwaliteit raadplegen om gezamenlijk te overleggen wat mogelijke vervolgstappen zijn waarbij de procedure zorgkinderen gevolgd zal worden. Indien nodig kunnen wij externe hulp inroepen ( bijvoorbeeld het Centrum voor Jeugd en Gezin). Ook dit gebeurt bij voorkeur in samenspraak met de ouders. In geval van ernstige zorg over een kind, welke niet gedeeld wordt door de ouders, kunnen na intern overleg, vervolgstappen gezet worden en wordt dit meegedeeld aan de ouders. De zorg kan ook gemeld worden in de Verwijs Index Ricicojongeren (VIR). In geval van vermoeden van huiselijk geweld of kindermishandeling maakt KMN Kind & Co gebruik van de landelijke Meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling. De meldcode is een stappenplan waarin staat hoe een professional moet omgaan met het signaleren en melden van huiselijk geweld en kindermishandeling. Onze buitenschoolse opvang in de wijk; onze externe samenwerkingspartners. BSO De Toonzetters werkt veel samen met andere partijen. Sowieso werken de BSO s in Galecop nauw met elkaar samen. We bedenken en ontwikkelen de thema s en activiteiten gezamenlijk, we geven gezamenlijk invulling aan de schoolvakanties en ouderavonden. Daarnaast werken we veel PWP Toonzetters.docx 7

9 samen met Merwestein en BSO Bikkels (sport BSO van KMN Kind & Co) voor diverse sportactiviteiten door het jaar heen. Daarnaast ligt de Toonzetters op een prachtige plek in de wijk Galecop. We hebben een heel mooie speeltuin dichtbij en daar maken we dan veelvuldig gebruik van! Ook bezoeken we in de schoolvakanties vaak de bouwspeeltuin met de grotere kinderen. PWP Toonzetters.docx 8

10 Pedagogische uitgangspunten Binnen KMN Kind & Co werken wij vanuit de vier pedagogische basisdoelen zoals ook vastgelegd in de Wet Kinderopvang & Kwaliteitseisen Peuterspeelzalen: Het bieden van (emotionele) veiligheid Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties Overdracht van waarden en normen In de volgende paragrafen hebben wij uitgewerkt hoe wij in de praktijk vorm geven aan deze pedagogische basisdoelen. Het bieden van (emotionele) veiligheid Wij willen de kinderen in de gelegenheid stellen om zich bij ons te ontwikkelen en te ontspannen in een veilige omgeving. Daarom hechten wij veel belang aan het scheppen van een zowel fysieke als emotionele veilige omgeving voor het kind. Wij sluiten aan bij datgene waar het kind mee bezig is, begeleiden het daarin en prikkelen het kind door het in nieuwe situaties te brengen. De pedagogisch medewerkers Om te bereiken dat een kind zich bij ons emotioneel zo veilig mogelijk voelt, vinden wij het belangrijk dat vertrouwde personen het kind begeleiden. Daarom werken wij zoveel mogelijk met vaste pedagogisch medewerkers en vaste invalkrachten. Al onze pedagogisch medewerkers, stagiaires en vrijwilligers zijn in het bezit van een geldige Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG). Wij hechten groot belang aan professioneel, deskundig opgeleid personeel. Om goede zorg te waarborgen krijgen de pedagogisch medewerkers regelmatig trainingen. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van zowel interne als externe deskundigen. Verder zijn wij elkaars coach. Regelmatig zijn er teambijeenkomsten. Ook wordt er 1x per jaar met iedere pedagogisch medewerker een functioneringsgesprek gehouden, waardoor wij onze kwaliteit en de deskundigheid bevorderen en vergroten. KMN Kind & Co is een door Calibris erkend leerbedrijf. Daarom werken er bij ons soms leerlingpedagogisch medewerkers, de zogeheten BBL-ers. Zij worden begeleid door een praktijkbegeleider van KMN Kind & Co. Afhankelijk van het leerjaar en leerproces is het mogelijk dat een BBL-er binnen de formatie op de groep werkt. Wij hebben ook regelmatig een stagiaire op de groep. Deze werkt boventallig, tenzij hij/zij incidenteel binnen de formatie mag worden ingezet, conform de CAO-bepaling. De pedagogisch medewerkers spreken de kinderen aan vanuit een positieve houding. Bij ongewenst gedrag wordt het gedrag afgekeurd (en uitgelegd waarom) maar niet het kind. Van onze pedagogisch medewerkers verwachten wij dat zij: - open staan voor de kinderen en op de juiste manier ingaan op hun signalen en ontwikkeling; - persoonlijke betrokkenheid tonen en gericht positieve gevoelens naar de kinderen uiten - de kinderen de ruimte geven zich te ontwikkelen in een veilige context - respect hebben voor de kinderen en hun sociale en culturele achtergrond - de kinderen kunnen en zullen motiveren, stimuleren en instrueren - in staat zijn tot een open communicatie met ouders en collega s Achterwacht In sommige situaties kan het nodig zijn dat De Toonzetters achterwacht inschakelt. Hierbij kan men denken aan een ernstig ongeval of andere calamiteit. Pedagogisch medewerkers nemen dan contact met de clustermanager en of senior pedagogisch medewerker, deze zijn telefonisch bereikbaar. Mochten de pedagogisch medewerkers hen niet te pakken kunnen krijgen dan nemen zij voor ondersteuning contact op met de collega s van KDV Zazou. Deze collega s kunnen binnen 5 minuten ter plaatse zijn. PWP Toonzetters.docx 9

11 De groepsruimte Wij zorgen ervoor dat alles goed beveiligd is, zoals afdekplaten voor de verwarming, plaatjes op de stopcontacten, beschermstrips voor de scharnieren van de deur, beveiliging in de kasten. Jaarlijks voeren wij een risico-inventarisatie uit. Ook registreren wij (kleine) ongevallen om tijdig te anticiperen op eventuele onveilige situaties. Wij houden minimaal 1x per jaar een ontruimingsoefening met als doel dat wij precies weten wat te doen wanneer er een calamiteit plaatsvindt. Wij zorgen voor veilige groepsruimtes, maar sluiten sommige risico s bewust niet uit. Wij vinden het namelijk belangrijk om kinderen kennis te laten maken met voor hen gevaarlijke situaties, zoals klimmen. Dit stimuleert hun gevoel van zelfredzaamheid en zelfvertrouwen en is goed voor hun ontwikkeling. De buitenspeelruimte De kinderen maken gebruik van het speelplein van de school, waar een klimrek een glijbaan en een zandbak aanwezig zijn. Ook is er een schuur waar spelmateriaal zoals steppen, fietsen, skeelers, scheppen e.d. aanwezig zijn. Kinderen mogen buiten spelen. Wel houdt een pedagogisch medewerker toezicht over wat er buiten gebeurt. In de praktijk betekent dat vaak dat de groep zich opsplitst in een groep die met een pedagogisch medewerker naar buiten gaat en een groep die binnen blijft. Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Als wij spreken over persoonlijke competenties, bedoelen wij dat het kind zich ontwikkelt tot een persoon die in staat is om allerlei soorten problemen op te lossen en die zich goed kan aanpassen aan veranderende omstandigheden. Dit bereikt het door persoonlijkheidskenmerken als zelfvertrouwen, veerkracht, flexibiliteit, zelfstandigheid, creativiteit en weerbaarheid op te bouwen. Onze pedagogisch medewerkers begeleiden de kinderen hierin door ruimte te bieden aan de ontwikkeling van ieder kind, waarbij zij rekening houden met de eigenheid van ieder kind. Alle ontwikkelingsgebieden worden hierbij gestimuleerd zoals taal, grove en fijne motoriek, cognitie, creativiteit. Spel & Speelgoed Spelen is bij uitstek een manier om de wereld en jezelf te ontdekken. Het is een veel omvattend middel om verschillende aspecten van de persoonlijkheidskenmerken te stimuleren en te ontwikkelen. Denk aan het ontdekken van verschillende materialen, leren hoe speelgoed gebruikt moet worden, hoe je kunt delen, hoe je rekening met elkaar kunt houden, leren op elkaar te wachten. Kortom, spelen stelt het kind in staat te leren hoe materialen en speelgoed, de mensen en de wereld in elkaar steken. Maar niet te vergeten betekent spelen ook plezier maken, samen of alleen! Wij zorgen ervoor dat er afwisselend speelgoed op de groepen is. In het kader van de kinderparticipatie mogen kinderen mede bepalen welk speelgoed wordt aangeschaft. Wij hebben zoveel mogelijk open kasten en laten het kind zelf bepalen waarmee het wil spelen. Natuurlijk stimuleren wij een kind dat altijd hetzelfde kiest, om ook eens iets anders te gaan doen, maar wij dwingen niet. Ook stimuleren wij de kinderen om in iedere geval even buiten te gaan spelen. We maken geen onderscheid tussen jongens- of meisjesspeelgoed. Zo voetballen de meisjes ook en spelen de jongens met poppen. Wij zorgen voor uitdagend speelgoed. Het moet aansluiten bij de ontwikkelingsfase van het kind en op zijn behoefte om te onderzoeken, te ontspannen en te ontdekken. Spelen is leuk en daarom moet het niet te moeilijk zijn, maar ook niet te makkelijk. De kinderen krijgen bij ons de gelegenheid om zowel individueel als in groepsverband te spelen. Activiteiten Op de BSO s in Galecop werken we met maandelijks wisselende thema s. Binnen de thema s bieden we verschillende activiteiten aan zoals knutselactiviteiten, buitenspellen en binnenspellen. Uiteraard bieden we zo aantrekkelijk mogelijke activiteiten aan, toegespitst op de leeftijd van het kind, We gebruiken hierbij prikkelende en uitdagende thema s, zoals Dit zijn wij! en Ontdek je talent!. PWP Toonzetters.docx 10

12 Zelfstandigheid bevorderen Uit ervaring weten wij dat activiteiten veel beter aansluiten als kinderen er zelf over mogen meedenken. Daarom organiseren we altijd voorafgaand aan een thema een brainstormsessie met de kinderen om activiteiten te bedenken die bij een bepaald thema horen. OP die manier werken we de thema s samen met de kinderen verder uit en komen daar hele leuke en verassende activiteiten uit! Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties De mens is een sociaal wezen. In de praktijk betekent dit dat een kind al vanaf de geboorte samen met anderen dingen doet, immers zonder de ander (lees: ouder/verzorger) zou het kind niet (kunnen) overleven. Bij het ontwikkelen van de sociale competenties gaat het om samenzijn en samen dingen doen. Kinderen leren veel van wat ze zien, zowel van andere kinderen als van ons. Wij hebben hierin een voorbeeldfunctie en ons sleutelwoord hierbij is wederzijds respect. Voorop staat bij ons dat het kind zich kan ontplooien. Wij stimuleren dan ook dat het initiatieven neemt waardoor het zelfvertrouwen kan groeien. Wij zorgen er hierbij voor dat het kind zichzelf en/of een ander geen schade berokkent. Naarmate een kind ouder wordt leert het steeds beter om rekening te houden met de ander. Dat betekent dat hij zich meer zal kunnen inleven in de ander. Anderen hebben ook gevoelens. Dus leren wij het kind om te wachten op elkaar, om geen speelgoed af te pakken, om te delen en samen te spelen. Soms leren wij het kind om juist wat meer voor zichzelf op te komen. Een voorbeeld hiervan is het eetmoment waarbij de kinderen allemaal hun verhaal willen vertellen. De pedagogisch medewerkers zijn er dan alert op dat iedereen zijn verhaal kwijt kan en dat we naar elkaar luisteren, ook als we zelf heel graag iets willen vertellen. Bij conflicten stimuleren wij dat de kinderen die zelf oplossen. Lukt dat niet of moeilijk, dan ondersteunen wij hen. De rol van de pedagogisch medewerkers verandert met het stijgen van de kinderleeftijd van zorgen voor, naar steeds meer begeleiden van de kinderen. Overdracht van waarden en normen Op de buitenschoolse opvang maken kinderen deel uit van een groep. Deze is vaak breder en meer divers dan een doorsnee gezin. Dit betekent dat het kind al vroeg kennis maakt met de verscheidene aspecten van de verschillende culturen in de Nederlandse samenleving. Wij vinden het belangrijk om op respectvolle wijze met elkaar om te gaan en dragen er zorg voor dat de kinderen elkaar (leren) respecteren. Wij zijn hun voorbeeld hierin. Dit uit zich onder andere in hoe wij dagelijks met elkaar en met de kinderen omgaan Zo zijn wij in de omgang met elkaar beleefd en noemen elkaar bij de naam. Wij leren het kind om op zijn beurt te wachten, andere kinderen niet te onderbreken, groepsregels na te leven. Maar ook in wat wij doen zijn wij hun voorbeeld, zoals niet op meubulair gaan staan, voorzichtig met de spullen en het speelgoed omgaan, etc. Kortom, wij leren het kind regels, zodat het kan functioneren in een groep en later in de maatschappij. Wij houden rekening met de eigenheid van ieder kind en met de eigenheid van de cultuur waarin het kind opgroeit. Dat betekent dat wij het kind benaderen als individu, maar ook vragen rekening te houden met de afspraken en regels binnen de buitenschoolse opvang. Gewenst en ongewenst gedrag Wij gaan ervan uit dat gedrag over het algemeen aangeleerd is en dat het dus ook weer afgeleerd kan worden. Wij proberen gewenst gedrag te bereiken door het te stimuleren, door daaraan aandacht te schenken en/of te prijzen. Vinden wij gedrag storend (ongewenst), dan wordt dit benoemd en proberen wij dit te voorkomen of om te buigen door grenzen te stellen, te corrigeren of te negeren. Het belonen en stimuleren van gewenst gedrag heeft meer effect dan het corrigeren van ongewenst gedrag en is daarom een belangrijk uitgangspunt in ons pedagogisch handelen. PWP Toonzetters.docx 11

13 Soms ontkomen wij er echter niet om in te grijpen. Wij wijzen dan niet het kind af, maar wel het (ongewenste) gedrag. Wij corrigeren het kind dan door het uit de situatie te halen of door het even apart te nemen. Na enkele ogenblikken maken wij het weer goed en kan het kind weer verder spelen. Pestgedrag Pesten is een proces. Het is niet zomaar een beetje gedoe tussen kinderen, maar moet gezien worden als een ermnstige vorm van geweld. Pesten kan grote gevolgen hebben. Wij hebben dan ook zeer veel aandacht en oog voor pestgedrag. Op het moment dat wij waarschuwingssignalen oppakken van pestgedrag zullen we niet afwachten, maar ingrijpen. De verantwoordleijkheid voor het oplossen van het pesten binnen de groep ligt uiteindelijk bij de pedagogisch medewerker. Pesten stopt alleen als de pedagogisch medewerker zich verantwoordelijk voelt voor het feit dat dit ophoudt en dit op de dader overbrengt. Wij nemen dit seer serieus. Ook betrekken wij school hierbij, indien we signalen krijgen dat er op school gepest wordt. Afspraken, regels en omgangsvormen In elke groep zijn regels nodig om het leefbaar te maken en te houden. Daarom hebben ook wij, samen met de kinderen regels opgesteld, zodat de kinderen op een goede respectvolle manier met elkaar om (leren) gaan. Onze eigen huisregels kunt u vinden op de groep, zie hangen daar zichtbaar voor ouders en kinderen. De algemene regels van KMN Kind & Co, die natuurlijk ook voor onze buitenschoolse opvang gelden, staan beschreven in het boekje Welkom bij KMN Kind & Co. Rituelen Er zijn veel gelegenheden in een jaar om bij stil te staan, zoals verjaardagen, afscheid, Sinterklaas, Suikerfeest, Kerst. Dit doen wij dan ook en het maakt een jaar overzichtelijk en feestelijk. Het vieren van verjaardagen en feesten versterkt het gevoel van bij elkaar horen. PWP Toonzetters.docx 12

14 Tot slot Wij hopen dat u dit pedagogisch werkplan met plezier heeft gelezen en dat voor u duidelijk is hoe wij binnen BSO De Toonzetters werken. Mocht u toch nog vragen hebben, dan zullen onze pedagogisch medewerkers, de senior of de clustermanager hier graag antwoord op geven. Ook tips en adviezen horen wij graag. Dit pedagogisch werkplan zal regelmatig worden besproken binnen de teams en minimaal eens in de twee jaar worden bijgesteld. Met vriendelijke groeten, Team De Toonzetters PWP Toonzetters.docx 13