VEILIG GEBRUIK VAN HOOGWERKERS

Transcriptie

1 VEILIG GEBRUIK VAN HOOGWERKERS

2 Veilig gebruik van hoogwerkers In het kader van het project: Duurzaam inzetbaar dakwerk Veilig en gezond op het dak

3 Afspraken hoogwerkers Arbocatalogus Platte daken In de Arbocatalogus staan per risico afspraken over de daarvoor te nemen maatregelen. Bij werken op hoogte is in bepaalde situaties de hoogwerker een geschikte oplossing. Bij inzet van de hoogwerker is van belang goede voorlichting en instructie te geven.

4 Hefinrichting voor personen en eventueel goederen

5 Wanneer kunnen hoogwerkers worden ingezet? Uitgaan van de aanbevelingen in de Arbocatalogus Platte Daken

6 Wanneer op hoogte moet worden gewerkt en het bouwen van een steiger technisch niet haalbaar is, kan op basis van een project RI&E inzetten van een hoogwerker een optie zijn

7

8 Hoogwerkers maken een snelle ontwikkeling door en worden steeds meer gebruikt

9 Dit komt onder meer door: Beperking ladderrichtlijn Verplichting tot gebruik van arbohulpmiddelen Tilnorm (beperking fysieke belasting) Bouwstijl (stapelwoningen, appartementen ed.) Multifunctioneel gebruik van daken Meer gevarieerd aanbod machines

10

11 Risico s Ondeskundig gebruik De hoogwerker en/of de beveiliging is niet in goede staat Kantelen Ook bestaat het risico van klemmen of knellen Stoten van het hoofd

12 Ondeskundig gebruik

13

14 Multifunctioneel gebruik Het hijsen van personen met de hoogwerker mag niet zomaar; de chauffeur is verplicht hiervoor een opleiding/training te hebben gevolgd (en een diploma/certificaat behaald)

15 Normen en richtlijnen (1)

16 Normen en richtlijnen (2) Uitgangspunt Arbobesluit:

17 Normen en richtlijnen (3) Vanaf 1 januari 1997 CE markering Bij wind en hooggeheven last tot maximaal windkracht 6 (buiten) inzetten Voldoende ondersteuningen (stempels met deugdelijke borging) Gebruiker minimaal 18 jaar

18 Opschriften Op een hoogwerker moet vermeld: Fabrieksmerk Herkenningsnummer Bouwjaar Maximaal toelaatbare werklast

19

20 Op de bedieningsplaats moet in duidelijk leesbaar Nederlands staan aangegeven hoe de hoogwerker veilig kan worden gebruikt

21

22 Maatregelen Voldoende stevige ondergrond Tijdens rijden met geheven last, voldoende verzekerd tegen kantelen (goede rijweg, beperkte snelheid, aangepaste remwerking) Bij een tweezijdige bediening mag zonder medewerking/toestemming van de bestuurder geen bediening mogelijk zijn

23

24 Beveiliging Volgens de norm pren 280 is een bevestigingspunt voor een veiligheidsgordel niet verplicht. Valgevaar moet worden voorkomen(art. 3,16) Wanneer bijvoorbeeld met zwaardere gereedschappen wordt gewerkt of andere risico s aanwezig zijn, is het gebruik van een veiligheidsgordel verplicht.

25 Een opdrachtgever of gebouweigenaar heeft altijd het recht harnasgordels verplicht te stellen op zijn project. De gebruiker dient hieraan gevolg te geven.

26

27 Veiligheid derden Bij kans op aanrijding of wanneer personen (bewoners, omwonenden) onder de hoogwerker door kunnen lopen, moet de werkplek worden afgezet. Dit kan met linten, hekken of kegels.

28

29 Keuring Een hoogwerker moet: In goede staat verkeren Periodiek worden onderhouden Minstens éénmaal per jaar aan deskundig onderzoek worden onderworpen

30

31 Meer informatie Tekst toelichting bij deze toolbox Arbobesluit d Praktijkgids arbeidsveiligheid 2009 (Kluwer) Informatie VVT (Vereniging Verticaal Transport) Informatie VSB (Vereniging Steigerbouw) sectie hoogwerkers Cursus hoogwerkers SGB (VCA0 Maatwerkcursus artikel 8B CAO BIKUDAK

32 Vragen? Neem zo nodig contact op met de arbovoorlichters van SBD

33 Dank voor uw aandacht! Voor meer informatie:

34 Toelichting SBD toolbox Veilig gebruik van hoogwerkers Sheet 1: Opening Welkom, plus even aangeven waar, bij wie en waarom we vandaag aandacht besteden aan dit onderwerp. Sheet 2: Uitleg projecten In is de SBD met behulp van financiering Europees Sociaal Fonds gestart met het project allemaal daktoppers 1. Doel hiervan is om middels (sociale) innovatie dakdekkers langer inzetbaar te maken. Daarin ligt vanaf heden nog veel meer nadruk op middels bronaanpak de belangrijke risico s van dakdekkers te beheersen. Sheet 3: Veilig omgaan met hoogwerkers Deze toolbox is er met name op gericht om informatie te geven aan dakdekkers die te maken krijgen met het werken met hoogwerkers: reden en mogelijkheden voor toename gebruik hoogwerkers; de voorwaarden waaronder dit plaats moet vinden; op basis van regelgeving; de risico s verbonden aan het werken met hoogwerkers; aandachtspunten bij gebruik. Let op! Voordat je verder aan de slag gaat met het bedienen van een hoogwerker is aansluitend op deze toolbox aanvullende instructie en opleiding nodig voor het werken met de gekozen hoogwerker en de situatie/omgeving waarin deze gebruikt gaat worden. Sheet 4: Hefinrichting voor personen en eventueel goederen In principe maken we voor het bereiken van een werkplek op hoogte en het aldaar uitvoeren van werkzaamheden gebruik van de bestaande in of aan het gebouw aanwezige toegangsmiddelen zoals trap/lift/ladder. Bij zeer moeilijk bereikbare plaatsen kan dus gedacht worden aan een zogenaamde hefinrichting waarmee het vervoer van personen is toegestaan Sheet 5: Wanneer kunnen hoogwerkers worden ingezet In de Arbocatalogus Platte daken hebben de werkgevers- en werknemersorganisaties in de bitumineuze en kunststof dakbedekkingsbranche afgesproken op welke wijze de organisatie en uitvoering van de dakwerkzaamheden het meest veilig en gezond kan worden uitgevoerd. Er staat aangegeven welke zaken bij voorbereiding en plannen van het werk van belang zijn, en worden aanbevelingen gedaan voor de te kiezen maatregelen en werkmethoden inzake het beheersen van de meest voorkomende risico s. Het inzetten en werken met hoogwerkers wordt de Arbocatalogus globaal beschreven. Vandaar dat we in deze toolbox verder ingaan op de aanbevelingen inzake veilig materieel. Daarnaast kan dan de informatie uit deze toolbox als meer specifieke aanvulling voor de inzet van hoogwerkers worden gebruikt. Sheet 6: Opstellen van een project risico-inventarisatie & -evaluatie Uit de arbobrochure Arbeidsinspectie 2008 inzake veilig en gezond werken op bouwplaatsen kan worden afgeleid dat, met artikel 5 van de Arbowet als uitgangspunt, ook voor tijdelijke werkplekken op bouwplaatsen een RI&E moet worden opgesteld (pag. 8, brochure AI). Dit geldt met name voor de toegankelijkheid van de werkplek. 1

35 Sheet 7: Verschillende types hoogwerkers Onderstaand overzicht is afkomstig uit gids 2007 van de Vereniging Verticaal Transport. De ontwikkelingen staan niet stil. Sindsdien hebben we in de praktijk zowel nieuwe kranen als nieuwe werkbakken gezien. Het beste is altijd om samen met een leverancier of verhuurder na te gaan welk type het beste voor de aangegeven werkzaamheden kan worden ingezet. Hefwerktuigen: verreiker met hefvorken heftruck hoogwerkers: schaarlift armlift telescoop hoogwerker gekentekende hoogwerkers exceptioneel transport Aandachtspunten bij de keuze zijn o.a: recht onder dan wel naast de werkplek kunnen komen grootte van het werkbordes noodzakelijk hefvermogen zijdelings bereik achter de auto vervoerbaar laag eigen gewicht en grote werkhoogte ondergrond / toegestane bodemdruk/stabiliteit weinig manoeuvreruimte oplaadvermogen Sheet 8-10: Steeds meer mogelijkheden om een hoogwerker in te zetten Op de website zijn altijd de meest actuele en goedgekeurde nieuwe ontwikkelingen te vinden ook op inzake machines en materieel voor het veilig werken op hoogte. Sheet nr. 11 kan vast wel worden uitgebreid met foto s van eigen objecten/objecten opdrachtgevers waarvoor wordt gewerkt. Sheet 11: risico s Wanneer de keuze voor een bepaald type is gemaakt, is het van belang mede op grond van de handleiding (manual) van de leverancier/verhuurder en controlelijsten voor gebruik arbeidsmiddelen (uit het handboek Arbeidsmiddelen van Arbouw) na te gaan of de machine aan alle eisen voldoet. Sheet 12-14: Ondeskundig gebruik Wanneer is vastgesteld dat we te maken hebben met een goedgekeurde en veilige machine moet de aandacht uitgaan naar de gebruiker. Is deze goed voorgelicht en geïnstrueerd en geldt dit ook voor de collega s die in de nabijheid werken. Zorg er ook voor dat toezicht wordt gehouden op een veilig en juist gebruik. sheet 15-17: Normen en richtlijnen Het is goed om nog eens nadrukkelijk in Arbowet en Arbobesluit na te gaan hoe de regelgeving inzake werken op hoogte, ofwel voorkomen valgevaar, is opgebouwd. 2

36 Tip: maak een kopie van de betreffende wetsartikelen. Uitgangspunt is met name Arbobesluit 3.16; in feite wordt hierin aangegeven om in eerste instantie altijd uit te gaan van het aanbrengen van leuningen. Dit is technisch ook vrijwel altijd mogelijk. In Arbobesluit 7.18, 7.18 A en 7.18 B staan de voorschriften voor het werken met hijs- en hefgereedschap. 7.18B betreft vooral de regeling inzake vervoer van personen. Aandachtspunten zijn: bediening en bedieningspaneel; specifieke deskundigheid is vereist; stabiele opstelling; machine alleen gebruiken voor het aangegeven doel; voorkomen dat mensen van de machine vallen of zich onder de machine of last kunnen bevinden. Artikel 7.23: Hierin vinden we alle voorschriften betreffende het gebruik van ter beschikking gestelde arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op hoogte In 7.23 wordt beschreven wanneer en onder welke voorwaarden anders dan met leuningen of steigers kan worden gewerkt De mogelijkheden worden verder uitgewerkt in: 7.23 A bepalingen betreffende het gebruik van ladders 7.23 B bepalingen inzake het gebruik van steigers 7.23 C bepalingen betreffende gebruik van lijnen 7.23 D specifieke bepalingen voor het werken met werkbakken. Het gaat hier, in afwijking en aansluiting op artikel 7.18, om werkbakken die aan een kraan hangen. Duidelijk wordt daarbij vermeld dat dit slechts in uitzonderlijke situaties mag worden toegepast (enkele keren per jaar). Vanwege de risico s die zich voordoen dient ook extra zorg te worden besteed aan de BHVorganisatie en met name de bereikbaarheid van de werkplek voor hulpdiensten. Tot het moment dat er een arbocatalogus voor de platte daken beschikbaar komt, zijn de Arbobeleidsregels van toepassing. Hierin vind je in hoofdstuk 7 (arbeidsmiddelen) een nadere toelichting op het gebruik van hef- en hijswerktuigen. De meeste aandachtspunten, genoemd in al deze wettelijke bepalingen, komen bij de volgende sheets in deze presentatie beknopt aan bod. Sheet 18 t/m 33: Beeld en tekst bij de overige sheets spreekt voor zich. Ter voorbereiding op deze toolbox kunt u zo nodig informatie opvragen of opzoeken (zie sheet nr. 31 voor een overzicht) of de arbovoorlichters SBD of een andere deskundige raadplegen. 3