University of Groningen. Measuring disability in patients with chronic low back pain Kuijer, Wietske

Transcriptie

1 University of Groningen Measuring disability in patients with chronic low back pain Kuijer, Wietske IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below. Document Version Publisher's PDF, also known as Version of record Publication date: 2006 Link to publication in University of Groningen/UMCG research database Citation for published version (APA): Kuijer, W. (2006). Measuring disability in patients with chronic low back pain: the usefulness of different instruments s.n. Copyright Other than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Take-down policy If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim. Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): For technical reasons the number of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum. Download date:

2 Samenvatting Samenvatting Het meten van beperkingen bij mensen met chronische lage rugpijn De bruikbaarheid van verschillende meetinstrumenten Het meten van beperkingen bij patiënten met chronische aspecifieke lage rugpijn (CLRP) is een belangrijk onderwerp binnen de revalidatiegeneeskunde. Vanwege de grote impact van CLRP op het functioneren in het dagelijks leven en in werk, kan het meten van beperkingen het best beschreven worden binnen deze twee domeinen. Een veelgebruikt meetinstrument in de revalidatiegeneeskunde voor het meten van beperkingen in het dagelijks leven bij patiënten met CLRP is de Roland Morris Disability Questionnaire (RMDQ). Van deze vragenlijst is er een gevalideerde Nederlandse versie beschikbaar. Tevens is onderzocht in hoeverre de RMDQ in staat was verandering te meten (responsiviteit). De resultaten varieerden echter, afhankelijk van welk extern criterium er was gebruikt voor het meten van deze verandering. De test-hertest betrouwbaarheid en de natuurlijke variatie van de Nederlandse RMDQ zijn nog niet eerder onderzocht. Een veelgebruikt meetinstrument binnen de revalidatiegeneeskunde voor het meten van werkgerelateerde activiteiten is de Isernhagen Work Systems Functionele Capaciteit Evaluatie (IWS FCE). De IWS FCE is een instrument waarbij een patiënt verschillende werkgerelateerde testen daadwerkelijk moet uitvoeren. De IWS FCE bestaat uit 28 testen, waaronder tillen, dragen, duwen, trekken, gebogen werken, hurken, knielen, etc. Meerdere testen van de IWS FCE zijn betrouwbaar gebleken bij de uitvoering door patiënten met CLRP. In dit proefschrift worden de Nederlandse versie van de RDMQ en de IWS FCE onderzocht op de bruikbaarheid voor het vaststellen, evalueren en voorspellen van beperkingen en functioneren bij patiënten met CLRP. Dit proefschrift richt zich met name op beperkingen in activiteiten in het dagelijks leven, beperkingen in werkgerelateerde activiteiten en participatie in werk. In hoofdstuk 1 wordt de inhoud van dit proefschrift geschetst. Tevens worden de onderzoeksvragen en de gebruikte meetinstrumenten beschreven. In hoofdstuk 2 wordt de betrouwbaarheid en natuurlijke variatie van de Nederlandse versie van de RMDQ beschreven. Dertig patiënten met CLRP hebben voor aanvang van de revalidatiebehandeling de RMDQ twee keer ingevuld, met een tussenperiode van twee weken. Intra Class Correlation (ICC), is gebruikt om de test-hertest betrouwbaarheid vast te stellen. Limits of agreement zijn 167

3 berekend om de natuurlijke variatie over de tijd vast te stellen. De Nederlandse versie van de RMDQ blijkt een betrouwbaar meetinstrument voor het meten van beperkingen in het dagelijks leven bij patiënten met CLRP (ICC=0.91). Wel moet er rekening worden gehouden met een natuurlijke variatie van zes punten op een totale score die kan variëren van 0 t/m 24. In hoofdstuk 3 wordt beschreven in hoeverre de responsiviteit van de Nederlandse versie van de RMDQ wordt beïnvloed door het gebruik van verschillende externe criteria. Drieëntachtig patiënten met CLRP hebben de RMDQ ingevuld, zowel voor als na de revalidatiebehandeling. Tevens is gebruik gemaakt van vier verschillende externe criteria: ervaren verandering in klachten, ervaren verandering in zelfredzaamheid, verandering in pijnintensiteit en het afkappunt natuurlijke variatie (6 punten). Receiver Operating Curves (ROC), effect sizes en standardised response means zijn berekend om de responsiviteit te bepalen. De standardised response means varieerden van 1.33 tot 3.45, de effect sizes varieerden van 1.5 tot 2.81 en de oppervlakten onder de ROC varieerden van 0.76 tot 1.00, afhankelijk van het gebruikte externe criterium. Conclusie van deze studie is dat de responsiviteit van de Nederlandse versie van de RMDQ varieert van goed tot zeer goed, afhankelijk van het gebruikte externe criterium om verandering te detecteren. In Hoofdstuk 4 wordt beschreven in welke mate het daadwerkelijk uitvoeren van testen (performance testen) vervangen kan worden door zelfrapportage. Tweeënzeventig gezonde proefpersonen hebben drie soorten van zelfrapportage ingevuld: open vragen (hoeveel kilo kunt u maximaal tillen?), gesloten vragen met alledaagse voorbeelden en na het tillen van een gewicht de vraag op welk percentage van het maximum men had getild. Vervolgens zijn vier verschillende tiltesten uitgevoerd, afgeleid van de IWS FCE en de Ergo-Kit FCE. Om een adequate vergelijking te kunnen maken tussen gerapporteerde antwoorden en de prestaties tijdens testen, zijn de constructen van de zelfrapportage aangepast aan de uitgevoerde testen. Uit de resultaten blijkt dat de verschillende tiltesten voorspeld kunnen worden met een bandbreedte van +/- 5 kg, voor tenminste 79% van de gezonde proefpersonen, aan de hand van de gebruikte zelfrapportages, geslacht en participatie in fitness. In hoofdstuk 5 wordt de prestatie op de tiltest van de IWS FCE vergeleken met het aanbevolen tilgewicht van de richtlijn voor tillen van de National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH), berekend voor de FCE tilsituatie. Tweeënnegentig patiënten met CLRP voerden de tiltest van de IWS FCE uit. Het aanbevolen tilgewicht behorende bij deze situatie werd berekend. Het gemiddelde verschil in tilgewicht tussen de uitvoering van de FCE test en het aanbevolen tilgewicht in dezelfde situatie was 15.0 kg (SD 14.7; range 8.8 tot 59.2). Het uitvoeren van de tiltest van de IWS FCE en het berekenen van het aanbevolen tilgewicht volgens NIOSH in diezelfde situatie resulteert in verschillende 168

4 Samenvatting aanbevelingen over veilige tilgewichten bij patiënten met CLRP. Deze resultaten kunnen leiden tot aanbevelingen betreffende het al dan niet fysiek trainen tijdens revalidatiebehandeling of het aanpassen van de werksituatie bij terugkeer naar werk. In hoofdstuk 6 wordt een systematische literatuur review gepresenteerd, over voorspellende factoren voor ziekteverzuim, verdeeld in voorspellers voor het ziekmelden (de verzuimdrempel), en voorspellers voor het weer beter melden (de hersteldrempel) bij patiënten met CLRP. Voor de selectie van relevante studies zijn verschillende medische en psychologische databases doorzocht, evenals referenties van relevante literatuur reviews. In- en exclusie criteria zijn toegepast op de artikelen. Twee reviewers hebben afzonderlijk de methodologische kwaliteit van de geïncludeerde artikelen beoordeeld. Er is consistent bewijs gevonden voor eigen verwachtingen: patiënten met betere verwachtingen over terugkeren naar de werksituatie hadden minder ziekteverzuim op het moment van de follow-up meting. Echter, andere voorspellende factoren fluctueerden met het hanteren van de verzuim- of hersteldrempel, de gebruikte meetinstrumenten, moment van follow-up meting en gehanteerde definities van uitkomstmaten. Er is geen standaardset van voorspellende factoren geïdentificeerd voor ziekteverzuim in het algemeen bij patiënten met CLRP. In hoofdstuk 7 worden factoren beschreven die gerelateerd zijn aan de werkstatus, geclassificeerd volgens de International Classification of Functioning, Disability and Health (ICF). Bij 92 patiënten met CLRP zijn verschillende factoren vastgesteld met behulp van vragenlijsten en testen, afgenomen voor aanvang van revalidatiebehandeling. Deze factoren zijn geclassificeerd onder de verschillende ICF domeinen en gerelateerd aan de werkstatus van de patiënt. Uit de resultaten bleek dat patiënten die niet aan het werk waren vanwege rugklachten, een lagere zelfgerapporteerde fysieke en mentale gezondheid hadden, een lagere fysieke fitheid, meer zelfgerapporteerde beperkingen in het dagelijkse leven, een lagere opleiding, meer depressieve symptomen en een hogere score op psychoneuroticisme dan werkende patiënten (univariate analyses). Voor patiënten met een lagere opleiding, een lagere zelfgerapporteerde fysieke of mentale gezondheid was de kans groter om niet aan het werk te zijn (logistische regressie). De relatie tussen CLRP en werkstatus wordt bepaald door factoren uit verschillende ICF domeinen. Zelfgerapporteerde beperkingen en fysieke en mentale gezondheid zijn meer gerelateerd aan werkstatus dan objectieve metingen van het uitvoeren van werkgerelateerde activiteiten. In hoofdstuk 8 wordt een exploratieve cohort studie met een follow-up van één jaar beschreven. Het doel van deze studie is om te exploreren in hoeverre de gestandaardiseerde IWS FCE gerelateerd kan worden aan geobserveerde (fysieke) werkeisen bij werknemers met CLRP. Als secundair doel is onderzocht of deze relatie ziekteverzuim kan voorspellen. Achttien werknemers hebben vragenlijsten 169

5 ingevuld en FCE testen uitgevoerd na afronding van het revalidatieprogramma. Tevens is bij deze werknemers een werkplekanalyse uitgevoerd. Er zijn opnieuw vragenlijsten ingevuld over onder andere rugpijn gerelateerd verzuim en verandering in werkeisen na 4, 8 en 12 maanden na de eerste meting. Elf FCE testen zijn gerelateerd aan de fysieke werkeisen van de werknemer. Zeven FCE testen kunnen direct gerelateerd worden aan geobserveerde werkeisen bij de 18 beroepen die zijn onderzocht. Het is echter niet mogelijk om alle geobserveerde fysieke werkeisen te koppelen aan FCE testen. Er is geen verband gevonden tussen de uitvoering van FCE activiteiten, werkeisen en ziekteverzuim tijdens follow-up. In de algemene discussie in hoofdstuk 9 worden de belangrijkste bevindingen betreffende de bruikbaarheid van de Nederlandse versie van de RMDQ en de IWS FCE bediscussieerd, voor het meten van functioneren en beperkingen bij patiënten met CLRP. Het meten van beperkingen blijkt gecompliceerder te zijn dan alleen het meten van beperkingen in het dagelijks leven, beperkingen in werkgerelateerde activiteiten of ten aanzien van arbeidsparticipatie. De complexiteit van het meten van beperkingen en zijn weerslag op de bedrijfs- en verzekeringsgeneeskunde worden bediscussieerd. Verder worden er aanbevelingen voor vervolgonderzoek gegeven. De Nederlandse versie van de RMDQ is een waardevol instrument voor het vaststellen en evalueren van verandering in zelfgerapporteerde beperkingen in activiteiten van het dagelijkse leven. Echter, er moet rekening gehouden worden met de mate van natuurlijke variatie bij gebruik van het instrument bij individuele patiënten. Longitudinaal onderzoek is noodzakelijk om de hypothese te onderzoeken, dat de Nederlandse versie van de RMDQ gebruikt kan worden bij de voorspelling van functioneren in werk. De IWS FCE kan gebruikt worden voor het vaststellen van beperkingen in werkgerelateerde activiteiten. Het instrument is minder geschikt om veranderingen te meten in de uitvoering van werkgerelateerde activiteiten, vanwege de grote natuurlijke variatie en de onbekende responsiviteit. Tevens is de huidige gestandaardiseerde IWS FCE minder bruikbaar om de geschiktheid voor werk te bepalen en om ziekteverzuim te voorspellen door het relateren van FCE testen aan werkeisen. Zelfgerapporteerde beperkingen vormen een betere voorspelling voor het functioneren in werk. In plaats van de IWS FCE te gebruiken als uitkomstmaat na revalidatiebehandeling, kan de IWS FCE gebruikt worden als een instrument binnen een revalidatieprogramma, om de patiënt inzicht te geven in zijn of haar eigen mogelijkheden. 170