Opleiding. Energie in duurzame Gebouwen. Leefmilieu Brussel AUDIT VAN VERLICHTINGSINSTALLATIES. Ingrid VAN STEENBERGEN

Transcriptie

1 Opleiding Energie in duurzame Gebouwen Leefmilieu Brussel AUDIT VAN VERLICHTINGSINSTALLATIES Ingrid VAN STEENBERGEN ODID - Onafhankelijk adviesbureau voor energiezuinige verlichting

2 Adviesbureau Verlichtingsaudits -Analyse van de huidige toestand -Voorstel tot verbetering -Resultaat, investering, rentabiliteit -Prioriteitenlijst Onafhankelijk advies in verlichting -Analyse van offertes in verlichting -Hulp bij dimensionering (DIALUX) Prestaties in regie Of aan forfaitaire prijs in functie van de geraamde tijdsbesteding of complexiteit. 2

3 Doelstelling(en) van de presentatie De 3 basisprincipes van energiezuinig verlichting nooit meer vergeten! Energieverspilling in verlichting detecteren Kritische kijk op verlichtingsconcepten ontwikkelen 3

4 Algemeen schema van de presentatie Inleiding De 3 basisbegrippen voor energiezuinige verlichting Praktijkvoorbeelden Vragen en antwoorden 4

5 Tel de zwarte rondjes 5

6 Wat is kleur? No Colours! Only spectra & reflection characteristics Colour 6

7 Source: M. Pointer NPL (UK) * 7

8 Source: M. Pointer NPL (UK) * * 8

9 Enkele basisbegrippen van fotometrie Flux [F] Lumen Intensiteit [I] Candela I=F/d Luminantie [L] Candela/m² Verlichtingsterkte [E] Lux E=F/dS E=I/d² 9

10 De 3 basisbegrippen van energiebesparing in verlichting 1) Gebruik van efficiënte lichtbronnen en verlichtingstoestellen (en ze goed onderhouden!) 2) Niet onnodig op 100% laten branden (dimmen of doven) (op intelligente wijze! Geef voorkeur aan daglicht) 3) Correcte dimensionering en planning (concept, normen, visueel comfort ) 10

11 Verlichting - Kies maar uit 11

12 Luminous efficacy [lm/w] Vergelijking van de belangrijkste lichtbronnen (wit licht) 200 W/ Cool White LED En conditions labo! 150 Iodures métalliques 100 Fluorescent Warm White LED 50 Incandescent Halogène Time [Year] Bron : DOE USA 2008/LABORELEC

13 DE VOORNAAMSTE KENMERKEN VAN LAMPEN Elektrische kenmerken Vermogen Voedingsspanning Lampvoet Onstekingsmechanisme Fotometrische kenmerken Hoeveelheid uitgestraald licht (lichtstroom in lumen) Rendement = Flux/Vermogen lamp (lm/w) (ballast niet inbegrepen) Spectrale kenmerken Spectrum Kleurtemperatuur Kleurweeergaveïndex UV en IR emissie / Permitted Exposure Time PET / Dfc (damage factor) Geometrische kenmerken Brandstand Afmetingen van de lamp en de lichtbron Kenmerken i.v.m. werking Optimale werkingstemperatuur Levensduur en veroudering Ontsteektijd en herontsteektijd Weerstand aan spanningsvariaties 13

14 Verlichtingstoestellen Optiek & fotometrie Mechanisch (IP ) Electrotechnisch Esthetisch Systeemrendement = rendement lichtbron x rendement toestel x rendement voorschakeltoestel Belangrijk: vorm van de lichtkurve 14

15 Verlichtingstoestellen Optiek & fotometrie Mechanisch (IP, Ch ) Electrotechnisch Esthetisch Systeemrendement = rendement lichtbron x rendement toestel x rendement voorschakeltoestel De fotometrie is belangrijker dan het rendement 15

16 Mechanische aspecten Bescherming tegen externe invloeden (IP) 16

17 Enkele voorbeelden van energieverspilling in verlichting Slecht onderhoud Toestellen met laag rendement Voorbeeld: rendement downlight 2 x TC < rendement downlight 1 x TC

18 De 3 basisbegrippen van energiebesparing in verlichting 1) Gebruik van efficiënte lichtbronnen en verlichtingstoestellen (en ze goed onderhouden!) 2) Niet onnodig op 100% laten branden (dimmen of doven) (op intelligente wijze! Geef voorkeur aan daglicht) 18

19 Enkele voorbeelden van energieverspilling in verlichting Geen automatische sturing in functie van daglicht of activiteit Buitenverlichting aan op klaarlichte dag!

20 De 3 basisbegrippen van energiebesparing in verlichting 3) Correcte dimensionering en planning (concept, normen, visueel comfort ) 20

21 Dimensionering van de verlichting bijv. Lichtberekeningsoftware DIALUX Opgelet: gebruik lichtcurves gemeten door erkende labos 21

22 Enkele voorbeelden van energieverspilling in verlichting Verkeerde keuze van toestellen of concept Geen lichtberekening

23 Functionele verlichting Correcte dimensionering! EN «Binnenverlichting werkplaatsen» Let op visueel comfort. Vermijd verblinding en te hoge contrasten 23

24 Mogelijke acties Sensibilisering van de gebruikers Correct onderhoud van de verlichting Automatische sturing (op intelligente wijze!) Relamping Relighting

25 Mogelijke acties Correct onderhoud van de verlichtingsinstallatie Lampenwisssel (gegroepeerd gemiddelde levensduur!) Toestellen te reinigen (onderhoudsfactor!)

26 Mogelijke acties Automatische sturing (op intelligente wijze!) Aan- of afwezigheidsdetectie (niet op magnetische ballast) Fotocel + kloksturing Dimming in functie van daglicht (per lamp, per groep lampen, gecentraliseerd ) En ook: Energy HARVESTING

27

28 Mogelijke acties Relamping Niet-energiezuinige lamp vervangen door een energiezuinige lamp (in een efficiënt verlichtingstoestel dat in goede staat is) Relighting Compleet verlichtingsysteem te vervangen (als de installatie einde levensduur is of in slechte staat, of energieverslindend )

29 Relamping (voorbeelden) ECO/IRC LED ECO/IRC LED Halogeen IRC = Infra-Red-Coating (Energysaver - ECO): - Lager vermogen - Minder warmteproductie - Volledig uitwisselbaar Voor professioneel gebruik: Aan te raden om een nieuw verlichtingsysteem te voorzien, aangepast aan de lichtbron (voeding en koeling geoptimaliseerd). De fotos zijn slechts voorbeelden! 29

30 Er is LED en LED Belangrijk! Aangepaste driver et koeling!! 30

31 Voorbeeld : Kantoor Vóór en nà 2 oude toestellen 2x36W MB Brommen! Te weinig licht 2 toestellen 1x35W T5 EB-DIM Lichtniveau x 1,5 Energiebesparing > 50% < 2,5 W/m²/100 lux Hoog visueel comfort Specifiek geïnstalleerd vermogen: W/m²/100 lux et W/m² 31

32 Terugverdientijd berekenen TVT Voor Aantal Type W/st W u/jaar kwh/jaar /jaar Opm. 2 Oude plexi ,4 lux te laag Slechte staat Nà Aantal Type W/st W u/jaar kwh/jaar /jaar 2 Nieuw ,84 lux OK Dimming/det. Resultaat W kwh/jaar /jaar Winst ,56 58% 79% Aantal /st totaal TVT Invest jaar Opmerking: Beter TVT berekenen enkel op meerprijs voor REG 32

33 Vereenvoudigde dimensionering op basis van 2,5 W/m²/100 lux (Enkel voor standaard lokalen met standaard hoogte en horizontaal werkvlak!) W max = 2,5 W/m²/100 lux x 22 m² x (500/100) lux Lengte Breedt m² Lux gewenst W max W/lum Aantal toestellen(!) 5, ! Efficiënte toestellen voorzien! Lengte Breedte m² Lux gewenst W max W/lum Aantal toestellen(!) 5,

34 Voorbeeld type gebouw Plan van de site met aanduiding van de zones 34

35 Enkele fotos van de huidige toestand L65W/640 SA 35

36 REG-tabel Huidige toestand 36

37 REG-tabel - Voorstel DIALUX berekening voor elk representatief lokaal Optimale keuze van de verlichtingstoestellen en sturing! 37

38 REG-tabel - Resultaat 38

39 Wist u dat? De verbetering van de verlichting vertegenwoordigt: > 25 à 75% (en zelfs meer!) energiebesparing > 50% vermindering van de onderhoudskosten Er bestaan subsidies voor: - audits - realisatie van de werken (als < 2,5 W/m²/100 lux) Terugverdientijd: varieert zeer sterk! (is functie van aantal branduren => Prioriteit aan lokalen met groot aantal branduren!) Nieuwe projecten = maak de goede keuze in verlichting (TCO) Beter voorkomen dan genezen! LED? JA! Maar niet om het even hoe en niet om het even waar!

40 Interessante links Link «Energie +» op de site van de Région wallonne (enkel in het Frans) Belgisch Instituut voor verlichtingskunde «Code van goede praktijk»

41 Wat te onthouden uit deze presentatie? Verlichting is zichtbaar - KIJK Niet enkel energiebesparing! Verlies het visueel comfort niet uit het oog! De 3 basisbegrippen voor energiebesparing in verlichting 2,5 W/m²/100 lux en W/m² 41

42 Vragen? Aan u het woord! 42

43 Contact Ingrid VAN STEENBERGEN Onafhankelijk lichtadviseur Contactgegevens : ODID bvba-sprl Rue Mon Plaisir 2 B 5361 SCY (HAMOIS) : 0473/ ingrid@odid.be 43