Relighting. Brussel Elektriciteitsverbruik per sektor (%) (België)

Transcriptie

1 Relighting Brussel Ingrid Van Steenbergen Onafhankelijk lichtadviseur Energiebesparing in verlichting Elektriciteitsverbruik per sektor (%) (België) Verlichting Airconditionning Koeling Circulatiepompen Verwarming Warm water Andere Hotels en restaurants 40,7 11,2 16,9 5,5 3,4 22,2 Gezondheidszorg 37,4 32,3 7,8 5,8 3,6 13,1 Scholen 59,1 19,7 1 9,8 3,3 7,1 Diensten 68,5 4,5 6,5 3,4 3,7 13,4 Burelen en administratie 47,2 19,3 1 4,5 3,9 24,1 Winkels 39,8 19,9 23,5 5,5 5,1 6,2 Totaal tertiaire sector 45,8 18,7 11 5,3 4,2 15 Bron: Laborelec 2009

2 De 3 basisbegrippen van energiebesparing in de verlichting 1) Gebruik van efficiënte lichtbronnen en verlichtingstoestellen (en ze goed onderhouden!) 2) De verlichting doven of dimmen wanneer we ze niet nodig hebben (op intelligente wijze!) 3) Correcte dimensionering en planning (Rekening houden met normen: NBN EN , IP, UGR, gelijkmatigheid ) Voorbeeld: Parking Naakte lampen onder betonnen plafond Lampes branden op 100% dag en nacht Lichtkleur niet aangenaam

3 Voorbeeld: Onthaal Laagspannings halogeenspots aan het plafond Lampen blijven de ganse dag aan (veel daglicht) Te weinig licht in de winter Voorbeeld: Gang Wandtoestellen (indirect) met halogeenlampen De lampen blijven de ganse dag 100% aan De lampen gaan snel stuk.

4 Voorbeeld: secretariaat Downlights met compacte fluorescentielampen, elektronische ballasten De lampen blijven de ganse dag op 100% branden. Veel daglicht. Voorbeeld: bibliotheek Gependelde blote fluorescentielampen (boven de rekken) De lampen blijven de ganse dag op 100% branden. Veel daglicht.

5 Voorbeeld: sporthal Toestellen met verstevigde raster 3x58W, magnetische ballasten De lampen blijven de ganse dag op 100% branden. Veel daglicht. Voorbeeld: opslagplaats Klokvormige verlichtingstoestellen, ontladingslampen De lampen blijven de ganse dag aan. Dikwijls is er niemand in de opslagplaats.

6 Lampen einde levensduur Verschillende lichtkleuren Toestellen met laag rendement Toestellen in slechte staat ( en de wensen van de klant ) Doel: minimaliseren van energieverbruik en kosten Met respect voor de betreffende normen - lichtniveau! 300 of lux - kleurweergave index! - kleurtemperatuur! - gelijkmatigheid! - verblinding beperken! ~ 3000 K ~ 4000 K Lichtniveau (lux) Luminantie (cd/m²) Kleurweergave index

7 Vergelijking voornaamste lichtbronnen Relamping Gloei- en halogeenlampen Halogeen IRC, spaarlampen ou LED Bestaat ook in warmwit 3.000K Voor professioneel gebruik RELIGHTING met aparte ballast

8 Fluorescentielampen Fluorescentielampen 840 = KWI K 830 = KWI K Industriële lampen (kleur 33) te vervangen!

9 Ballasten Klassieke ballast + starter Elektronische ballast: -Verdubbelt de levensduur van de lamp -Geen stroboscopisch effect -Energiebesparing (20%) -Automatische sturing mogelijk -Dimbare elektronische ballast (1-10V of DALI) Lichtsturing aanwezigheidsdetectie/ fotocel/ klok En/of Of «OFF» Dimming in functie van het daglicht

10 Potentiële energiebesparing in de tijd bron: Philips Vergelijking belangrijkste lichtbronnen

11 Metaalïodidelampen - Hoog rendement : klein vermogen en zeer veel licht! - Zeer lange levensduur - Goede kleurweergave - Opgelet: ontsteektijd en nog niet dimbaar! Bijvoorbeeld: HCI, CDO, HCI,.15W,20W,35W Keramische brander = kleurstabiliteit LED

12 Klein en sterk Robuust LED Gedurende 30 jaar is de lichstroom elke maanden verdubbeld! OLED 1200 lm - OSRAM OSRAM - OSTAR (2007) Broeders van Liefde Om de warmte af te voeren is er een «radiator» nodig

13 LEDs en warmte : Effect op de levensduur 100 Luminous output (%) C C 100 C Burning hours 55 C LED 85 C LED 100 C NaLP-TC NaHP-TC HgHP NaLP-TC HgHP NaLP-TC HgIHP HgHPHgIHP HgHP HgLPHgIHP HgLP HgIHP LED 55 C HgLP HgLP LED NaHP-TC NaLP-TC NaHP-TC 55 C LED 85 C NaHP-TC Laborelec - Lumiled Luxeon at 350 ma LED en stroom Kleine stroom = lage lichtstroom maar efficiënter Hoe stroom = hoge lichtstroom maar minder efficiënt Bron: Studiedag «Duurzame verlichting 2010»

14 Warm of koud wit (K) (binning) LED en wit licht Kleurvariaties* Door variaties van de golflengte, de temperatuur en de samenstelling van de fosforlaag * Er bestaan al oplossingen om de kleur te stabiliseren. Bron: Studiedag «Duurzame verlichting 2010» Besluit LED 17/6/2010: LED in wit licht voor functionele binnenverlichting? Ja zeer binnenkort Maar niet om het even hoe (LED + driver! + verlichtingstoestel!) en Niet om het even waar (omstandigheden!) Vraag naar de testresultaten door erkende laboratoria.

15 Verlichtingstoestellen Systeemrendement = rendement lichtbron (lm/w) x rendement toestel Binnenverlichtingstoestel: van onderuit gezien

16 DIALUX of RELUX = Lichtberekeningssoftware Studie uit te voeren door vb. Studiebureau, installateur of fabrikant De 3 basisbegrippen van energiebesparing in de verlichting 1) Gebruik van efficiënte lichtbronnen en verlichtingstoestellen (en ze goed onderhouden!) 2) De verlichting doven of dimmen wanneer we ze niet nodig hebben (op intelligente wijze!) 3) Correcte dimensionering en planning (Rekening houden met normen: NBN EN , IP, UGR, gelijkmatigheid )

17 Liens utiles: CD-rom: Energie (Groep B «Code van goede praktijk»)