In de strijd tegen de krapte op de arbeidsmarkt! JEROEN VAN DEN BERG YVES PILET

Transcriptie

1 In de strijd tegen de krapte op de arbeidsmarkt! JEROEN VAN DEN BERG YVES PILET

2

3 Transparantie van de arbeidsmarkt Arbeidsmarktadviseur bij UWV Arbeidsmarktvraagstukken dr. Jeroen van den Berg Als arbeidsmarktadviseur voor de regio s Noord-Limburg en Midden- Limburg voorziet Jeroen beleidsmakers, onderwijsinstellingen, ondernemers en recruiters van data en advies over de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Met zijn econometrische achtergrond is Jeroen hoofdverantwoordelijke voor de methodische ontwikkeling van arbeidsmarktindicatoren. Daarnaast is hij trainer bij de academie van UWV. Methoden en onderzoek Opleiden en ontwikkelen

4 Banen in Limburg 2018 zorg en welzijn ov. zak. dienst. industrie Ruim banen detailhandel horeca onderwijs Zorg en welzijn het grootst openbaar bestuur groothandel vervoer Ook industrie en detailhandel zijn groot spec. zak. diensten ov. diensten bouwnijverheid landbouw Uitzendwezen speelt belangrijke rol fin. diensten ICT Bron: UWV

5 Van banenkrimp ,0 4,0 2,0 0,0-2,0-4,0-6,0 ov.zak.dienst. horeca detailhandel ov. diensten vervoer spec. zak. diensten industrie ICT onderwijs openbaar best. landbouw zorg en welzijn groothandel fin. diensten bouwnijverheid Totaal Limburg Bron: UWV

6 naar banengroei ,0 4,0 2,0 0,0-2,0-4,0-6,0 ov.zak.dienst. ICT bouwnijverheid groothandel spec.zak.dienst. landbouw vervoer horeca ov. diensten detailhandel industrie zorg en welzijn onderwijs openbaar best. fin. diensten Totaal Limburg Bron: UWV

7 Vraag op de arbeidsmarkt neemt toe Nederland vacatures in 2017 ontstaan in 2013 (+69%) - Bijna evenveel als absolute top in Gemiddeld openstaande vacatures Limburg vacatures in 2017 ontstaan - Gemiddeld openstaande vacatures

8 Beschikbare aanbod neemt af April 2016: WW-uitkeringen Limburg April 2018: Limburg: -37% Nederland: -32% j f m a m j j a s o n d j f m a m j j a s o n d j f m a Bron: UWV

9 Spanning op de arbeidsmarkt neemt toe 2,5 2,0 Krap 1,5 1,0 Gemiddeld 0,5 0,0 Ruim Zeer ruim Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q Spanningsindicator Nederland Spanningsindicator Limburg Bron: UWV

10 Niet alle beroepen even krap in Limburg Beroepsklasse Spanning Typering ICT beroepen 3,24 krap Technische beroepen 2,41 krap Dienstverlenende beroepen 2,05 krap Transport en logistiek beroepen 1,52 krap Openbaar bestuur, veiligheid en juridische beroepen 1,50 krap Commerciele beroepen 1,44 gemiddeld Bedrijfseconomische en administratieve beroepen 1,28 gemiddeld Zorg en welzijn beroepen 1,21 gemiddeld Managers 0,95 gemiddeld Agrarische beroepen 0,77 gemiddeld Creatieve en taalkundige beroepen 0,47 ruim Pedagogische beroepen 0,41 ruim

11 Meest voorkomende ICT vacatures 5% meer ICT vacatures in 2017

12 Kwalitatieve mismatch in de ICT

13 Structureel tekort? Aandeel werkgevers dat productiebelemmering ervaart door personeelstekort 50,0 40,0 Potentiële oplossingen Omscholing werkzoekenden 30,0 MBO-starters inzetten 20,0 10,0 ICT ers buiten Nederland werven 0,0 ICT-werkgeversschap versterken Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q Bron: CBS Totaal IT-dienstverlening

14 Banengroei in de zorg zet door Zorg: 1,1 miljoen banen in 2018

15 Krapte in de zorg neemt toe Spanning op de arbeidsmarkt naar beroep Situatie in het derde kwartaal; Gespecialiseerd verpleegkundige (hbo) krap zeer krap Verpleegkundige (mbo) krap zeer krap Verzorgende ig krap zeer krap Woonbegeleider gezinsvervangend tehuis/wooncentrum gemiddeld krap Helpende ruim gemiddeld Zorghulp ruim gemiddeld

16 Vergrijzing zorgt voor extra uitbreidingsvraag én vervangingsvraag Uitbreidingsvraag - Meer vraag naar zorg leidt tot banengroei Vervangingsvraag Aandeel 55-plussers Werknemers ROA: - Gemiddeld 1,3% groei vraag naar arbeidskrachten per jaar in Limburg VVT ziekenhuizen 14% 11% 22% 27% banen erbij tot 2022 GHZ 9% 20% GGZ 13% 24% huisartsen 10% 21% overig 11% 19% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% Bron: AZW info

17 Werkgevers zijn aan zet

18 In de strijd tegen de krapte op de arbeidsmarkt! JEROEN VAN DEN BERG YVES PILET

19 Aandacht Aandacht voor medewerkers Loyaliteit van medewerkers Loyaliteit van klanten Financiële prestatie

20 Trots Ontwikkelen van vaardigheden

21 Transparantie van de arbeidsmarkt Arbeidsmarktadviseur bij UWV In de laatste 15 jaar heeft Yves gewerkt op het snijvlak van employer brand Employer branding Arbeidsmarktvraagstukken management, arbeidsmarktvraagstukken en online data toepassingen. Yves Pilet MBM MSc Hij heeft onderzoek gedaan naar en advies gegeven over de kracht achter employer brands en dit vastgelegd in de methodiek Blue Print. Bij UWV heeft hij onder meer de taak om employer branding voor werkgevers inzichtelijk te maken. Online data toepassingen

22 Groeiende demografische druk Relatief minder kinderen... 62% Mensen leven langer, dankzij de vooruitgang in de gezondheidszorg en tegelijkertijd kiezen ze voor minder kinderen. In 1960 was een mondiaal gemiddelde van ongeveer vijf kinderen en een levensverwachting van 45 jaar de standaard. Tegenwoordig hebben we gemiddeld 2 kinderen per gezin en een levensverwachting van 75 jaar. - Bron: Wereld Bank en meer ouderen in de samenleving.

23 TECH

24 Technologische ontwikkelingen Door technologische ontwikkelingen verdwijnen banen op de arbeidsmarkt, maar er komen ook nieuwe banen bij. De rol van technologie is van invloed op ons dagelijks werk en vraagt om nieuwe vaardigheden van medewerkers en werkgevers. In beide gevallen draait het om snel kunnen omgaan met veranderingen. Automatisering, digitalisering, robotisering 3D printing, wearable tech, block chain technology Virtual reality, Artificial Intelligence, Internet of Things

25 Generaties op de werkvloer Baby Boomers Generatie X Generatie Y Generatie Z Geboren in 1946 t/m 1964 Geboren in 1965 t/m 1980 Geboren in 1981 t/m 1995 Geboren in 1996 t/m 2010 Persoonlijke groei als doel Handhaven van de status quo Ambtsperiode: 15+ jaar Wil directe waardering voor vaardigheden Omarmen risico en voorkeur voor ZZP Ambtsperiode: 5+ jaar Werken op eigen voorwaarden Verbonden aan een idee of doel Ambtsperiode: 1,5 2 jaar Voorkeur voor online interactie Past zich snel aan aan nieuwe technologie Angstbeeld: baan past niet bij karakter 14% van de bevolking 32% van de bevolking 17% van de bevolking 15% van de bevolking

26 TECH & GENERATIES

27 War for employees Employer branding K R A P T E

28

29 Stappenplan Wie ben je? Communiceer Meten is weten

30 Stap 1: Wie ben je? STAP 1/3

31 Werkgever: omschrijf je bedrijfscultuur, niet alleen je vacature Kern EVP Positioning statement Waarden

32 Menselijke drijfveren Ambitieus Ruim van opvatting Bekwaam Vrolijk Schoon Moedig Vergevingsgezind Hulpvaardig Eerlijk Fantasierijk Onafhankelijk Intellectueel Logisch Liefdevol Gehoorzaam Beschaafd Verantwoordelijk Zelfbeheersend

33 Menselijke drijfveren: ICT? Ambitieus Ruim van opvatting Bekwaam Vrolijk Schoon Moedig Vergevingsgezind Hulpvaardig Eerlijk Fantasierijk Onafhankelijk Intellectueel Logisch Liefdevol Gehoorzaam Beschaafd Verantwoordelijk Zelfbeheersend

34 Menselijke drijfveren: Zorg? Ambitieus Ruim van opvatting Bekwaam Vrolijk Schoon Moedig Vergevingsgezind Hulpvaardig Eerlijk Fantasierijk Onafhankelijk Intellectueel Logisch Liefdevol Gehoorzaam Beschaafd Verantwoordelijk Zelfbeheersend

35 Stappenplan Wie past bij wie? Communiceer Meten is weten

36 Een meest voorkomende ICT vacature Functie eisen: 1. Programmeren in.net Praten met de business 6. Plannen In bezit van rijbewijs b

37 Een meest voorkomende ICT vacature Plannen 4 Leerbaar In bezit van rijbewijs b 9 NIET CRUCIAAL 7 AFHANKELIJK VAN LEERBAARHEID CRUCIAAL Praten met de business 3 Leiderschapskwaliteiten 2 1 Programmeren in.net Ambitieus Bron: SEO, UWV Kerntaak

38 Think online first Opbouwen van bewustzijn bij doelgroepen vraagt om beïnvloeden van de beeldvorming. Tegenwoordig is inzet van online media daarbij onmisbaar. Waar social media en online video voorheen een nice-to-have waren, zijn ze momenteel een need-to-have. Visueel, interactief en continue voort de boventoon.

39 Stap 2: Communiceer Zo moet het niet Zo moet het wel Wij zijn marktleider in onze sector Wij geven jou verantwoordelijkheid in jouw baan Wij betalen een marktconform salaris Wij zijn benieuwd naar jouw doelen en wensen Wij hebben de beste trainingen Wij helpen jou om jouw persoonlijke doelen te bereiken

40 So, tell me what s in it for me? STAP 2/3

41 Baas boven baas Communicatie is belangrijk, maar gedrag is cruciaal Marketing en communicatie Interne communicatie Gedrag Werkervaring

42 Stappenplan Wie past bij wie? Communiceer Meten is weten

43 Stap 3: Meten is weten 1. Ga het gesprek aan! 2. Waarom zijn mijn waardevolle medewerkers vertrokken?

44 Stappenplan Wie ben je? Communiceer Meten is weten

45 Van vast naar vloeibaar Het belang van employer branding wordt de komende jaren alleen maar groter, want de arbeidsmarkt wordt transparanter en flexibeler. Technologische ontwikkelingen zorgen ervoor dat routinematige taken worden geautomatiseerd en de complexere taken die overblijven zullen worden uitgevoerd door specialisten. Deze agenten zullen alleen maar gaan werken met de bedrijven in hun ecosysteem die passen bij hun voorkeur. Andere mindset van werkgevers noodzakelijk

46 Aandacht Aandacht voor medewerkers Loyaliteit van medewerkers Loyaliteit van klanten Financiële prestatie

47 In de strijd tegen de krapte op de arbeidsmarkt! JEROEN VAN DEN BERG YVES PILET