Beleidsplan Zorg. Schoonhovens College

Transcriptie

1 Beleidsplan Zorg Schoonhovens College Schoonhoven december 2010

2 Inhoudsopgave Inleiding 3 1. De Interne zorgorganisatie Overdracht van de leerlingen vanuit de basisschool Organisatievorm en zorgfunctionarissen Eerste lijn zorg en functionarissen Algemene tweede lijn zorg en functionarissen Specifieke tweede lijn zorg en functionarissen Derde lijn zorg en functionarissen Handelingsplannen Het dyslexiebeleid Scholing Passend onderwijs 12 Beleidsplan Zorg Schoonhovens College 2

3 Inleiding Het beleidsplan Zorg laat zien hoe wij als Schoonhovens College invulling geven aan de zorgstructuur op schoolniveau. Een zorgstructuur is een systeem en organisatievorm van begeleiding en ondersteuning van leerlingen met het oog op het behalen van een onderwijskwalificatie. Een zorgstructuur schept voorwaarden voor leerlingen met (speciale) onderwijsbehoeften om hun schoolloopbaan op efficiënte wijze te doorlopen en bij mogelijke belemmeringen adequate ondersteuning en begeleiding te krijgen. Op het Schoonhovens College functioneert een zorgteam per locatie. Er zijn twee locaties: AP (atheneum, havo, vmbo-t) en VW (vmbo-k/b). Voorzitter van het zorgteam is de afdelingsleider onderbouw van de locatie; deze is verantwoordelijk voor de beleidsvorming. De coördinator leerlingbegeleiding/coördinator lwoo initieert en bewaakt het proces van zorgactiviteiten. De coördinator fungeert als inhoudelijke spil, geeft leiding aan degenen die de zorg uitvoeren en innoveert daar waar het gaat om vorm en inhoud te geven aan de (specifieke) zorg voor leerlingen. Hij houdt zich bezig met de zorgbreedte (het aanbod van onderwijs-, begeleidings-, en opvangmogelijkheden) en zorgverbreding (versterking en uitbreiding van maatregelen, middelen en zorgactiviteiten) van de school. De coördinator is verantwoordelijk voor de uitvoering van de zorg op beide locaties. Samen met de mentoren, docenten (met bijzondere taken) en functionarissen voor diverse zorggebieden geeft hij gestalte aan de zorg voor leerlingen. Beleidsplan Zorg Schoonhovens College 3

4 1. De interne zorgorganisatie 1.1. Overdracht van de leerlingen vanuit de basisschool De eerste informatie over de leerlingen in de onderbouw en dus ook van zorgleerlingen komt van de basisscholen. Lwoo- leerlingen worden bij de coördinator lwoo aangemeld. Overige zorgleerlingen en reguliere leerlingen worden aangemeld bij de coördinator/afdelingsleider onderbouw. De aanmelding gebeurt via een onderwijskundig rapport en een warme overdracht aan de afdelingsleiders en/of coördinatoren. De leerlingen worden in principe niet extra gescreend. Uitzondering betreft leerlingen voor wie een lwoo-beschikking aangevraagd moet worden. Zij worden door de basisscholen ook bij de PCL (Permanente Commissie Leerzorg) gemeld. Ook bij leerlingen bij wie het advies van de basisschool, de cito-score en de gewenste plaatsing niet overeenkomen behoudt het Schoonhovens College zich het recht voor een extra (intelligentie)test af te nemen. Tevens wordt bij alle leerlingen die niet via de PCL gemeld zijn, maar een cito-score onder de 518 hebben, nader onderzoek gedaan om eventueel een lwoo-beschikking aan te vragen. 1.2 Organisatievorm en zorgfunctionarissen De uiteindelijke zorgrealisatie is opgesplitst in een interne en externe zorgrealisatie. Er zijn diverse functionarissen belast met de ondersteuning en begeleiding van leerlingen. Hierbij maken we onderscheid tussen: 1. 1 e lijn zorg 2. 2 e lijn zorg 3. 3 e lijn zorg Eerste lijn zorg en functionarissen De docent De eerste lijn zorg begint bij de vakdocenten. Zij hebben vooral een signalerende functie. De docent signaleert bijzonderheden en geeft deze door aan de mentor. De handelingsplannen en de ingezette zorg worden vervolgens minimaal een keer per jaar geëvalueerd. Aan het begin van het schooljaar is er een informatiebijeenkomst voor docenten die werken met rugzakleerlingen, de coördinatoren en de ambulant begeleider. De mentor De mentor bewaakt de voortgang van de studie en het sociaal-emotioneel welbevinden van de leerlingen. De mentor geeft in de onderbouw één mentoruur per week. In dit mentoruur wordt voor de leerjaren 1 en 2 (uitgezonderd de lwoo-klassen) gebruik gemaakt van de lesmethode Leefstijl, waarin vooral veel aandacht wordt geschonken aan de sociale vaardigheden Beleidsplan Zorg Schoonhovens College 4

5 van de leerlingen. Ook is de mentor verantwoordelijk voor het uitvoeren van het pestpreventieprogramma. In de afdeling lwoo geeft de mentor zoveel mogelijk lessen aan zijn mentorgroep. Hier is de mentor ook verantwoordelijk voor de voorbereiding van het tweewekelijks overleg met het kernteam. Tijdens dit overleg wordt gekeken naar de ontwikkeling van de leerlingen en worden de handelingsplannen besproken. De mentor neemt aan het begin van het schooljaar de dossiers door. Hij maakt een lijst van bijzonderheden en bespreekt deze in de eerste begeleidingsvergadering. Bij deze begeleidingsvergadering zijn alle docenten van de betreffende klas aanwezig. De namen van leerlingen met een dyslexieverklaring worden voor het begin van het schooljaar doorgegeven aan de dyslexiecoach. Deze zorgt ervoor dat de leerling aan het begin van het jaar een dyslexiepas krijgt en informeert de docenten over de begeleidingsvorm van de leerling. De zorgleerlingen en rugzakleerlingen worden door de coördinator met de mentor besproken en de handelingsplannen (uitleg HP zie hoofdstuk 2) worden doorgenomen. Deze handelingsplannen worden uitgevoerd door de mentor en de mentor bespreekt ze waar nodig met de andere docenten van de betreffende leerling. Verder worden deze handelingsplannen minimaal twee keer per jaar geëvalueerd met de ambulant begeleider, de mentor, de ouders, de leerling en de coördinator. Indien nodig wordt dit plan bijgesteld. De mentor of afdelingsleider leidt de leerlingenbespreking en cijferbespreking tijdens de begeleidings-vergaderingen en rapportvergaderingen. De mentor inventariseert in zijn klas welke leerlingen er voor steunlessen of huiswerkbegeleiding in aanmerking komen. Hij/zij is het eerste aanspreekpunt voor ouders en leerlingen. De mentor zorgt voor een correcte invulling van het leerlingvolgsysteem. In alle leerjaren worden de zorgleerlingen aan het begin van het schooljaar door de coördinator met de nieuwe mentoren besproken. Hierbij worden de handelingsplannen besproken, indien nodig aangepast en wordt er eventueel kennisgemaakt met ambulant begeleiders. Het Schoonhovens College investeert sterk in zorg op het niveau van de klas. Dat wil zeggen dat er een belangrijke taak ligt voor de mentor. De verwachting is dat eventuele problemen hierdoor eerder gesignaleerd worden en de leerling sneller geholpen kan worden Algemene tweede lijn zorg en functionarissen De afdelingsleider De afdelingsleider is verantwoordelijk voor de beleidsvorming van de leerlingbegeleiding en eindverantwoordelijk voor de uitvoering van het beleid. Dit beleid wordt in samenspraak met de directie vastgesteld. De coördinator Door de toename van het aantal leerlingen dat de school bezoekt met een rugzak en/of een lwoo-beschikking is de vraag naar specifieke deskundigheid toegenomen. De school heeft ervoor gekozen op de locatie VW een lwoo-coördinator aan te stellen. Een groot deel van de zorg op deze locatie betreft immers lwoo-leerlingen. Een deel van de coördinerende leerlingbegeleidingstaken op deze locatie wordt tevens uitgevoerd door de Beleidsplan Zorg Schoonhovens College 5

6 afdelingsleider onder- en bovenbouw. Op de locatie AP worden deze taken uitgevoerd door de coördinator(en) leerlingbegeleiding. Zij worden ondersteund door een psycholoog/orthopedagoog. De coördinator zorgt dat de zorgvragen op de goede plaats terechtkomen. Hij bepaalt, afhankelijk van de problematiek in samenspraak met het zorgteam, de leden van het ZAT en/of externe begeleiders, welke begeleiding of speciale zorg de leerling nodig heeft en bewaakt het proces van uitvoering. De coördinator stelt de handelingsplannen op en evalueert deze. De coördinator onderhoudt de contacten met externe instanties en stuurt binnen de school de functionarissen aan die de begeleiding uitvoeren (mentoren, docenten, RT ers, trainers en counselers). De coördinator is verantwoordelijk voor alle zorgleerlingen. Het zorgteam Op beide locaties functioneert een zorgteam, bestaand uit: AP: de coördinatoren van de locatie, de afdelingsleider onderbouw en de psycholoog/orthopedagoog VW: de coördinator lwoo, de coördinator bovenbouw vmbo, de afdelingsleider onderbouw. Tevens is op beide locaties de mentor van de te bespreken leerling aanwezig. Het team vergadert structureel eens in de drie weken en bespreekt in deze vergadering de leerlingen die zorg ontvangen en leerlingen die eventueel zorg behoeven (ingebracht door de mentor). Coördinatoren kunnen hun vragen of zorgen over bepaalde leerlingen in het zorgteam delen en samen het te bewandelen traject bepalen, in samenspraak met de afdelingsleider. Ook kan ervoor gekozen worden de leerling in het ZAT te bespreken. Op deze wijze wordt de continuïteit van de leerlingbegeleiding gewaarborgd en wordt voorkomen dat actie te lang uitblijft. Bij acute problemen onderneemt het zorgteam direct actie. De psycholoog/orthopedagoog De psycholoog/orthopedagoog valt onder de 2 de lijn zorg en heeft een adviserende taak op gebied van leerlingenzorg. Hij adviseert en ondersteunt de coördinatoren, mentoren, trainers en counselers. De orthopedagoog verricht op verzoek van de coördinator psychodiagnostisch en orthodidactisch onderzoek, o.a. gericht op een verantwoorde plaatsing van de leerlingen in de school. Hij participeert in het zorgteam AP en heeft indien nodig een ondersteunende rol op de locatie VW. Indien noodzakelijk begeleidt en verwijst de psycholoog/orthopedagoog leerlingen naar externe instellingen voor hulpverlening. Dit gebeurt na terugkoppeling met de coördinator. De remedial teacher De remedial teacher helpt leerlingen die problemen hebben met taal en rekenen. Ook helpt hij leerlingen die problemen hebben met de structurering en planning van hun werk. Leerlingen met stoornissen in het autistisch spectrum worden door de remedial teacher geholpen hun weg in de school te vinden (AP). Beleidsplan Zorg Schoonhovens College 6

7 Vakdocenten en begeleiding: steunlessen In de brugklas is er voor individuele leerlingen de mogelijkheid tot het bijwonen van studiebegeleiding of steunlessen. Bedoeld voor leerlingen van wie vermoed wordt dat zij betere resultaten kunnen behalen door hun studiehouding te verbeteren of door extra uitleg en oefening. Hiervoor is één uur in de week ingeroosterd. Er worden steunlessen Engels, wiskunde, Nederlands en Frans aangeboden, alsmede huiswerkbegeleiding. De coördinator is verantwoordelijk voor de uitvoering van deze lessen. Beleidsplan Zorg Schoonhovens College 7

8 Specifieke tweede lijn zorg en functionarissen De specifieke tweede lijn zorg bestaat onder andere uit: Hulp bij spelling: docent Nederlands of remedial teacher In september wordt door de docenten Nederlands in alle eerste klassen een signaleringsdictee dyslexie afgenomen. Dit wordt door de docenten Nederlands nagekeken. Leerlingen die veel spelfouten maken komen in aanmerking voor spellinglessen of remedial teaching. Indien noodzakelijk wordt er een onderzoek naar dyslexie gestart. In januari volgt een controledictee. Hulp bij dyslexie: de dyslexiecoach Leerlingen met een dyslexieverklaring krijgen ondersteuning van de dyslexiecoach. Deze geeft de leerlingen een dyslexiepas, waarop de faciliteiten staan waarvan een leerling gebruik kan maken. De dyslexiecoach informeert de docenten over de toegekende faciliteiten en is het persoonlijk aanspreekpunt van de dyslectische leerlingen. Hulp bij faalangst: de faalangstreductietrainer In november/december wordt een test afgenomen bij alle leerlingen van de eerste klas om onderzoek te doen naar mogelijke faalangst. Op basis van de gegevens van de test benadert de trainer individuele leerlingen die in aanmerking komen voor de faalangstreductietraining. Tevens worden de ouders op de hoogte gesteld. De leerlingen volgen een training van tien keer 1 uur. De training wordt zoveel mogelijk tijdens schooltijd gegeven en valt in de tweede periode van het schooljaar. Hulp bij sociale vaardigheden: de sova-trainer In de tweede periode van het schooljaar wordt door de mentoren van brugklas 1 gekeken welke leerlingen er in aanmerking komen voor de cursus sociale vaardigheden. Ook vullen alle leerlingen een digitale vragenlijst in. De betreffende leerlingen worden besproken met de coördinator en er wordt door de mentor contact opgenomen met ouders. De sova-training start in januari en wordt gegeven door gecertificeerde trainers. Hulp bij lichte sociaal-emotionele problemen: de counseler (locatie AP) Leerlingen die tijdelijk problemen hebben op sociaal-emotioneel gebied kunnen terecht bij de counseler. Er is een counseler voor de onder- en de bovenbouw. Beleidsplan Zorg Schoonhovens College 8

9 Derde lijn zorg en functionarissen Het Zorgadviesteam Het Schoonhovens College heeft een zorgadviesteam (ZAT) dat zes keer per jaar bijeen komt. In dit ZAT zijn vertegenwoordigd: de coördinator lwoo, de coördinator onderbouw, de jeugdarts of sociaal verpleegkundige, de leerplichtambtenaar en een medewerker van Bureau Jeugdzorg. De coördinatoren bovenbouw zijn aanwezig indien er leerlingen uit deze afdelingen besproken worden. Hetzelfde geldt voor de mentor van de te bespreken leerling. In het ZAT worden problemen van individuele leerlingen besproken en wordt naar oplossingen voor deze problemen gezocht. De coördinator lwoo is voorzitter van het ZAT. De leerlingen worden middels een meldingsformulier aangemeld door de coördinatoren bij de lwoo-coördinator. Dit gebeurt nadat de ouders/verzorgers toestemming gegeven hebben. Waar het nodig is wordt nauw samengewerkt met en doorverwezen naar diverse instanties zoals: Bureau Jeugdzorg Wijkagent GGZ Samenwerkingsverband Riagg CTVS De rebound De coördinator is eindverantwoordelijke in de communicatie met deze instanties. Het samenwerkingsverband De school maakt deel uit van het regionaal interzuilair samenwerkingsverband Midden- Holland en Rijnstreek. Het Samenwerkingsverband richt zich op: De inrichting en versterking van de zorgstructuur op de scholen Het realiseren c.q. organiseren van de additionele zorg Deskundigheidsbevordering binnen de scholen op het gebied van de zorg Beleidsplan Zorg Schoonhovens College 9

10 2. Handelingsplannen Een handelingsplan kan gericht zijn op een individuele hulpvraag of op een groepsaanpak. Bij lwoo- geïndiceerde leerlingen en rugzakleerlingen schrijft de wet een individueel handelingsplan voor. Voor de aanpak van sociaal-emotionele problematiek of gedragsproblematiek in een lesgroep kan men ook volstaan met een groepshandelingsplan. Het handelingsplan is een manier om de hulpvraag beter te kunnen formuleren en een gerichte aanpak aan te geven. Het handelingsplan is uitgangspunt voor leerlingbesprekingen waarbij de resultaten gevolgd worden en eventueel nieuwe afspraken gemaakt kunnen worden. De mentor bewaakt (onder verantwoordelijkheid van de coördinator) de uitvoering van het handelingsplan en communiceert met de leerling en de ouders. De coördinator stelt i.s.m. de ambulant begeleider het handelingsplan op en is verantwoordelijk voor een juiste toedeling en adequate inzet van de hulpverlening. De hulpverlener is verantwoordelijk voor het bijhouden van de resultaten van de verleende hulp. De resultaten hiervan komen via een verslag in het leerlingvolgsysteem en zijn opvraagbaar. Alleen de personen die bevoegd zijn kunnen deze gegevens inzien. Beleidsplan Zorg Schoonhovens College 10

11 3. Het dyslexiebeleid Onderstaand beleid geldt voor de onderbouw. In de brugklas wordt in oktober en in januari een diagnostisch spellingsdictee afgenomen, waarmee de leerlingen met spellingsproblemen worden gesignaleerd. De geselecteerde leerlingen worden in twee groepen verdeeld. 1. Leerlingen met ernstige spellingsproblemen. 2. Mogelijke dyslectische leerlingen. De groep met spellingsproblemen krijgt steunlessen. De mogelijk dyslectische leerlingen worden verder getest door de orthopedagoog. Op grond van de aanwezigheid van een officiële (dyslexie)verklaring wordt aan de leerlingen een dyslexiepas uitgereikt. Op deze pas staat een korte omschrijving waar de leerling bij gebaat is of op welke facilitering de leerling recht heeft. Afhankelijk van de aard en intensiteit van de handicap kunnen dat zijn: (een aantal) schriftelijke toetsen vervangen door mondelinge toetsen extra tijd voor toetsen en examens een soepeler beoordeling van spelfouten vergrote opgaven gebruik van eigen laptop spraakprogramma s als Daisy en Kurzweil kunnen thuis gebruikt worden. De ouders schaffen dit zelf aan. toetsen worden aangeboden in een schreefloze letter (zoals Arial) lettergrootte punt 12 toestaan van ICT hulpmiddelen in uitzonderlijke gevallen dispensatie voor Frans of Duits Een dyslectische leerling is in principe bespreekgeval tijdens de overgangsrapportvergadering. Naleving: Leerlingen en vakdocenten hebben beiden hun verantwoordelijkheid t.a.v. de naleving van deze afspraken en aanbevelingen. Vakdocenten dienen ervan op de hoogte te zijn welke van hun leerlingen dyslectisch zijn en daarvoor de afgesproken voorzieningen te verzorgen. Hiertoe wordt aan het begin van elk schooljaar deze regeling verspreid met daaraan toegevoegd de namen van de betreffende leerlingen. De leerlingen die het betreft dienen er ook zelf op attent te zijn dat de afspraken worden nagekomen en moeten daar eventueel tijdig de docent op attenderen. De dyslexiecoach speelt hierbij een ondersteunende rol. Bovenbouw: In de bovenbouw hebben dyslectische leerlingen recht op tijdverlenging bij toetsen en vergrotingen van de opgaven. Ook kan besloten worden bepaalde schriftelijke toetsen te vervangen door mondelinge en kunnen leerlingen gebruik maken van ICT faciliteiten. Beleidsplan Zorg Schoonhovens College 11

12 4. Scholing De expertise betreffende de zorg zal uitgebreid worden door middel van na- en bijscholingscursussen voor coördinatoren en docenten met specifieke zorgtaken. Tevens worden cursusmomenten voor docenten georganiseerd, zodat zij de kennis en vaardigheden verwerven om zorgleerlingen op een juiste manier te kunnen ondersteunen/begeleiden. 5. Passend onderwijs In 2010 is de nieuwe zorgstructuur in werking gegaan onder de naam Vernieuwingen van de zorgstructuur/passend onderwijs. De school krijgt hiermee de verantwoordelijkheid om voor alle leerlingen een passend onderwijsarrangement aan te bieden. Met andere woorden: voor elk kind moet er een plek zijn. Wanneer de school dit aanbod niet (volledig) aan kan bieden, dan moeten wij dit in overleg met andere scholen en/of besturen realiseren. In de praktijk ziet het er als volgt uit: Ouders melden hun kind aan bij de school van hun voorkeur. De school heeft de plicht om een passend onderwijsaanbod aan te bieden. De school moet ouders ondersteunen bij de beoordeling van het onderwijsaanbod. Eén indicatiesysteem voor alle leerlingen. De bekostiging is nog onzeker. Beleidsplan Zorg Schoonhovens College 12

13 Bijlagen A. Uitvoering locatie AP Basiszorg Doorlopende leer- en zorglijn po-vo Huiswerkbeleid Steunlessen Pestprotocol (aansturing) Dossierbesprekingen (zorg)leerlingen vei/jag/rve Opstellen en evalueren handelingsplannen vei/jag/rve Pestprotocol (uitvoering) Studievaardigheid Mentorgesprekken verantw. functionaris afdelingsleider coörd. leerlingbeg. coörd. leerlingbeg. coörd. leerlingbeg. uitvoerende functionaris coörd. leerlingbeg. coörd. leerlingbeg. mentor mentor, docent mentor Specifieke zorg Algemeen Testen Cognitief Taalproblemen (alg. taalregels) Rekenproblemen Spellingslessen Steunles vreemde talen Steunles wiskunde Dyslexie Sociaal-emotioneel Faalangst Sociaal onhandig Tijdelijke /lichte soc. em. problematiek Autistisch spectrum stoornissen (pdd-nos), vei/jag/rve ad(h)d Bijzondere zorg Cluster 1 (visuele beperking) Cluster 2 (dove of slechthorende ll., ook in combinatie met andere handicap) Ernstige gedragsproblematiek (zonder cluster 4 indicatie) uitvoerende functionaris orthopedagoog Remedial teacher Remedial teacher vakdocent vakdocent vakdocent dyslexiecoach trainer faalangstreductie sovatrainers counseler coörd. leerlingbeg. i.s.m. ambulant begeleider coörd. leerlingbeg. i.s.m. ambulant begeleider coörd. leerlingbeg. i.s.m. ambulant begeleider coörd. leerlingbeg.+ Rebound Beleidsplan Zorg Schoonhovens College 13

14 B. Uitvoering locatie VW Basiszorg Doorlopende leer- en zorglijn po-vo Huiswerkbeleid Steunlessen Pestprotocol (aansturing) Dossierbesprekingen (zorg)leerlingen Jaa/wal/vli Pestprotocol (uitvoering) Studievaardigheid Mentorgesprekken verantw. functionaris afdelingsleider afd.l/coörd. leerlingbeg. afd.l/coörd. leerlingbeg. afd.l/coörd. leerlingbeg. uitvoerende functionaris coörd. leerlingbeg. mentor mentor, docent mentor Specifieke zorg Algemeen Opstellen en evalueren handelingsplannen Testen (I.Q.) Testen leerachterstanden Cognitief Taalproblemen (alg. taalregels) Rekenproblemen Spellingslessen Steunles Engels Steunles wiskunde Dyslexie uitvoerende functionaris coörd. lwoo orthopedagoog coörd. Lwoo Remedial teacher Remedial teacher vakdocent vakdocent vakdocent dyslexiecoach Sociaal-emotioneel Sociaal onhandig/faalangst Tijdelijke /lichte soc. em. problematiek Autistisch spectrum stoornissen (pdd-nos), ad(h)d Bijzondere zorg Cluster 1 (visuele beperking) Cluster 2 (dove of slechthorende ll., ook in combinatie met andere handicap) Ernstige gedragsproblematiek (zonder cluster 4 indicatie) sovatrainers coörd lwoo/mentoren coörd. lwoo. i.s.m. ambulant begeleider coörd. lwoo. i.s.m. ambulant begeleider coörd. lwoo. i.s.m. ambulant begeleider coörd. lwoo.+ Rebound Beleidsplan Zorg Schoonhovens College 14