MOERBEKE-WAAS. Wandelen in het Soete land van Waes

Transcriptie

1 MOERBEKE-WAAS Wandelen in het Soete land van Waes Het Soete land van Waes heeft menig stukje mooie natuur. Vandaag zoek je de Moervaart en de op, een uniek landschap in de bovenloop van de Durme. Je vertrekt in Moerbeke aan een van de vele karakteristieke bruggen die de Moervaart overspannen. Een woeste passage langs de leidt je naar de Linie, een oude verdedigingslijn uit het begin van de 18de eeuw. Op de terugweg ligt de nadruk op het religieuze: in de Kruiskapel moet je beslist een wonderbaarlijk kruis bezichtigen. In de omgeving van de Moervaart mijmer je over het dierenepos Van den Vos Reynaerde, dat waarschijnlijk in de verdwenen abdij van Boudelo geschreven werd. AFSTAND 16,7 km. VERTREKPLAATS De Terwestbrug over de Moervaart in Moerbeke-Waas bereik je door de N49-E34 te verlaten bij de afrit naar Moerbeke. Aan de rotonde voor de fabriek ga je rechtdoor richting Wachtebeke. Na 1 km leidt een kleinere weg links je naar De Brugge. PARKEREN Aan taverne-restaurant De Brugge. AARD VAN DE WEG Eerste deel kassei, daarna aarde- en grindpaden, laatste deel betonweg. TOEGANKELIJKHEID Onmogelijk voor buggy s en rolstoelen; lange broek en trui met lange mouwen voor wandeling langs de (bescherming tegen hoge netels). INFORMATIE Toerisme Waasland: Grote Markt 45, 9100 Sint-Niklaas, tel , fax , info.waasland@oost-vlaanderen.be, ww.moerbeke.be. Dienst Toerisme Lokeren: Markt 2, 9160 Lokeren, tel en , fax , lokeren@toerismevlaanderen.be, ETEN & DRINKEN Taverne-restaurant De Brugge: Terwesttragel 1, 9180 Moerbeke -Waas, tel , di. gesloten, geopend vanaf u, wo. vanaf u, reserveren in het weekend. Restaurant Palingshof Mieken Smet: Eksaardedam 13, 9180 Moerbeke -Waas, tel , di.- wo. gesloten, reserveren gewenst, grote en kleine kaart. t Veldcafé: Eksaardedam 11, 9180 Moerbeke-Waas, do. gesloten. Taverne Triphon: Eksaardedam 15, 9180 Moerbeke -Waas. Laatste herziening: april 2006

2 DE WANDELING Punt 1 naar 2 (2,4 km) Met de rug naar de taverne vertrek je aan de Terwestbrug_(1) naar rechts over het jaagpad aan de kant van de taverne. Onmiddellijk verlaat je de vaartoever voor de kasseidreef naar kasteel Wulfsdonk.. De Terwestbrug is een typische Moervaartbrug zoals je er op het einde van de wandeling nog meer tegenkomt. De uitleg over de vaart houden we voor later. Wulfsdonk is een domein waar resten van de walgracht, vijver en ommuring nog bewaard zijn. In de 13de eeuw behoorden het domein en de omliggende meersen toe aan de Gentse Sint-Baafsabdij. Tot driemaal toe werd het kasteel herbouwd: in 1555, in 1864 en ten slotte in De huidige villa is eigendom van graaf Lippens. Je volgt getrouw de kasseien en weldra kom je terecht in een open akkerlandschap met dreven. Voorbij enkele haakse bochten leidt de kasseiweg je in rechte lijn naar de _(2). De natte meersen van weleer vormen nu een groot akkercomplex. Links krijg je de bezinkingsbekkens van de suikerfabriek van Moerbeke te zien. Aanpalend ligt het natuurreservaat De Turfmeersen verscholen in de populierenbossen. De naam verwijst naar vroegere turfontginningen, waarnaar ook de gemeentenaam (moer = turfontginning) verwijst. LANGS DE ZUIDLEDE NAAR DE LINIE Punt 2 naar 3 (1,8 km) Voor de brug over de (2) sla je links een aardeweg in. De weg kronkelt mee met de en bereikt een bosrand. en Moervaart zijn onderdelen van een en dezelfde rivier: de Durme. In de loop der tijden hebben mensenhanden deze rivier, die oorspronkelijk zijn bron had bij Tielt in West-Vlaanderen, grondig van parcours doen wijzigen. Voorbij Tielt kwamen enkele beken samen en die vormden de Kaele, die ter hoogte van Zelzate in verschillende armen naar de Westerschelde stroomde. Toen de graven van Vlaanderen vanaf het einde van de 13de eeuw systematisch dijken optrokken om overstromingen van de zee en de Westerschelde te voorkomen (zie Graaf Jansdijk bij de wandelingen in Assenede en Bentille), werden de oude armen van de Kaele van de zee afgesneden en gingen ze op in de moerassen rond Zelzate. Voorbij Zelzate ontstond later een nieuwe verbinding met de huidige Durme. In Mendonk splitste de loop zich in de, die een natuurlijke waterloop is, en de Moervaart, die grotendeels tot stand kwam door uitgraving in de vroege Middeleeuwen. De rechtlijnige Moervaart leende zich beter voor de scheepvaart dan de grillig meanderende. Ter hoogte van Daknam vloeien de twee waterlopen weer samen en vormen de Durme, die nabij Tielrode in de Schelde uitmondt. Samen met de duik je het bos in. Waar de brede aardeweg zich naar links van de verwijdert, volg je rechtdoor het slecht onderhouden pad op de oever. Hoog opgeschoten netels versperren je de weg, maar met bedekte armen en benen mag dit traject geen problemen opleveren. Hier, in de passage door het Etbos, heerst absolute rust.

3 Waar de een bocht naar rechts begint, verlaat je de oever en over een aardeweg wandel je verder. Je negeert alle afslagen en je bereikt de verbindingsweg tussen Moerbeke en Eksaarde bij het kasteel van Geerteruyen (3). In een prachtig cultuurlandschap wandel je naar Eksaarde. Vijvers en weekendhuisjes flankeren de loop van de, die je pas terugziet voor je de grote weg bereikt. Het plekje met terrassen van horecazaken die tot aan het water reiken, oogt heel romantisch. Het kasteel van Geerteruyen dateert van Het bezit een mooi park en vijver. Punt 3 naar 4 (3,0 km) Juist voor de school neem je de grindweg links. Langs voetbalvelden bereik je na 300 m een smalle asfaltstrook. Je steekt over naar de grindweg schuin rechts en langs de bosrand steven je af op andere voetbalvelden. Je bevindt je nu in de Lokerse deelgemeente Eksaarde. De grindweg slingert langs het park van het kasteel van Geerteruyen. De asfaltstrook is de oude spoorlijn die Moerbeke met Lokeren verbond. Tegenwoordig is het een fietspad tussen beide gemeenten. Voorbij de voetbalvelden bereik je een vijfsprong. Je neemt er schuinlinks het Liniewandelpad. Tot de Sinaaibrug (punt 5) vormen de houten paaltjes met bovenop een zeshoekig schildje met Liniewegel-Wandelroute een vaste leidraad. Het pad kronkelt op de rand van het hogergelegen zandige gebied en de wallen en bossen. Enkele malen steek je een bos door tot je aan twee woningen een vijver bereikt. Je gaat er rechtdoor. Waar je asfalt bereikt buig je schuin links af over een grindweg langs een haag die hoevegebouwen verbergt. Na een haakse bocht naar links bereik je de bosrand. Hier verhinderen verbodsborden dat je rechtdoor loopt. Dus volg je rechts de bosrand tot op een kruispunt van grindwegen. Je steekt over en weldra sta je voor de Kruiskapel (4). Het Liniewandelpad volgt een verdedigingslijn uit De Fransen legden deze Linie van grachten en forten aan om Vlaanderen tegen invallen uit de Verenigde Nederlandse Provinciën te beschermen. Na de Vrede van Utrecht in 1713 werd ze grotendeels ontmanteld. Punt 4 naar 5 (2,1 km) Voorbij de Kruiskapel (4) volg je verder de grindweg. Aan de bosrand houd je de rechtertak aan. Het grindpad slingert nu tussen akkers en weiden door naar een volgende bosrand, die je links van je houdt. Aan de splitsing is de doorgang links voor voetgangers verboden, dus ga je rechts de grindweg op. Na een zigzag volgt een rechte weg tot aan een T-sprong. De Kruiskapel ligt in de schaduw van machtige rode beuken. Ze werd in 1626 gebouwd als dank voor de vondst van twee miraculeuze kruisen in Een diepgelovige boer spitte toen twee kruisjes op uit een akker. Uit één kruis kwam een straal bloed. Toen de arme ziel de eigenaardige vondst naar huis droeg, begonnen alle klokken in de streek te luiden. Het ene kruis wordt bewaard in de kerk van Eksaarde, het andere, hoe kan het ook anders, in de Kruiskapel. Ze zijn symbolisch verbonden met een kruisweg. De witte kapelletjes zag je al bij het naderen van de kapel. Aan de T-sprong verkies je grind boven kasseien. Dus sla je links af en 250 m verderop bereik je een vernieuwde hoeve. Je gaat er rechts verder en een rechte privé-weg (wandelaars toegelaten) leidt je naar de verbindingsweg tussen Eksaarde en Sinaai. Je steekt de rijweg over en volgt het fietspad naar links tot aan de Sinaaibrug (5). De Hooghofhoeve is grondig gerenoveerd. Erachter ligt het natuurreservaat De Linie, ook wel de Vettemeers genoemd.

4 DE MOERVAART Punt 5 naar 6 (3,2 km) Voor de Sinaaibrug (5) sla je links het asfaltwegje in naast het water. Weldra gaat het over in een aardepad. Na wat slingerende bewegingen langs een bosrand, volgen lange rechte stukken in het bos. Waar aan de overzijde het kanaal van Stekene aftakt, verlaat je het bos en krijg je grind onder de voeten geschoven. Links voorbij het bos bevinden zich de uitgestrekte weidecomplexen van Boudelomeers. De naam verwijst naar de verdwenen abdij in Klein -Sinaai aan de overzijde van de Moervaart. In het begin van de wandeling zag je al domein Wulfsdonk van de Sint-Baafsabdij van Gent. Ook de grote concurrent, de Sint-Pietersabdij, had gronden in Moerbeke. Op het einde van de 12de eeuw stichtte een monnik van Sint-Pieters hier een klooster, dat later tot een abdij uitgroeide. Moerbeke lag vaak in een zone van oorlogsgeweld en tijdens een van die schermutselingen werd de woede gekoeld op de abdij. Broeder Willem is waarschijnlijk de auteur van het Reynaertverhaal. Ook de abt van Boudelo wordt vermeld in Reynaerts historie, het vervolg op Van den Vos Reynaerde. Je komt stilaan in de bewoonde wereld terecht. Enkele bochten naar links leiden je naar de volgende brug, de Coudenbormbrug (6). De meeste bruggen over de Moervaart zijn de laatste jaren vernieuwd. Hier krijg je weer zo n typische ophaalbrug te zien. De Moervaart werd vroeger gebruikt voor de afvoer van turf uit de omgeving. Nu kunnen boten tot 300 ton gebruikmaken van het kanaal. De vaart is echter vooral in trek bij plezierboten. Onlangs zijn de oevers op een milieuvriendelijke manier tegen afkalving verstevigd. Punt 6 naar 1 (4,2 km) Voorbij de Coudenbormbrug (6) kom je terecht op een betonnen jaagpad. Je volgt het tot het eindpunt. Onderweg passeer je de Dambrug ter hoogte van het centrum van Moerbeke, de ijzeren (voormalige) spoorbrug bij de suikerfabriek en een kleine zwaaikom. Zo bereik je de Terwestbrug (1). Aan de overzijde komen de tuinen van de huizen uit bij de Moervaart. Heel wat oeverbewoners hebben dan ook een bootje. Links strekken de meersen van Boudelo zich uit, doortrokken met afwateringsgrachten. Voorheen werden ze als turfontginningsgebied gebruikt. Aan de Dambrug bereik je het centrum van Moerbeke. In de eerste helft van de 19de eeuw stond Moerbeke aangeschreven als een van de armste gemeenten van Vlaanderen. Pas onder impuls van de families Lippens en de Kerchove d Exaerde groeide Moerbeke na 1850 uit tot een welvarende gemeenschap. Weverijen, brouwerijen en zelfs scheepswerven kenmerkten de omgeving van de Moervaart. Nu rest enkel nog de suikerfabriek.

5 ROUTE HOOGTE 38% onverhard 4-6 m SITUERING 16,7 km AFSTAND REFERENTIEPUNTEN vertrek 1 Terwestbrug 2,4 km 4,2 km 7,2 km 9,3 km 12,5 km Kasteel van Geerteruyen Kruiskapel Sinaaibrug Coudenbormbrug m 2500 m MOERBEKE Vos Coudenborm 6 Terwest Dambrug Boudelomeers Voor Cheijnen Ettingen Achter Cheijnen Turfmeersen Natuurreservaat Hazewinkel Kast. van Geerteruyen 2 Etbos Bautschoot Stuiver Koebrug Kanaal van Stekene Moervaart Eindeke Moervaart 1 Wulfsdonk Fondatiegracht Hooghof Zwartebeek Kruiskapel 4 3 Vettemeers 5 NOORDZEE BRUGGE ANTWERPEN Oostende Moerbeke-Waas E17 E313 E40 GENT er Leie E17 E40 A17 LEUVEN BRUSSEL Schelde E40 E403 E429 Nijvel Turnhout E42 Eksaarde