a. Demografische gegevens Aantal jeugd ( 0 t/m18 jaar ) Bron: WistUdata t/m 17 jarigen

Transcriptie

1 WIJKPROFIEL WERKGEBIED UTRECHT OVERVECHT Inleiding Harten voor Sport formuleert regelmatig een beknopt beeld van de wijken/werkgebieden van Utrecht met betrekking tot het sporten en bewegen, volgens het model van de Buurtscan NISB. Het geeft een stand van zaken aan de hand van de pijlers: 1. Cijfers; 2. Kracht van de wijk; 3. Relevante ontwikkelingen. Dit wijkprofiel is met name gericht op de doelgroep Jeugd (4-18 jaar) en is afgestemd met relevante partners in de wijk zoals sportverenigingen, onderwijsinstanties, zorgpartners en buurtteams. Het betreft hier dus een gezamenlijk visie op het wijkprofiel. De wijkprofielen zijn te gebruiken in combinatie met een toelichtend adviesgesprek van de Beweegmakelaar Onderwijs & Sport. Deze kent de wijken en kan een toelichting geven op de vraag en behoefte in de wijk. Het wijkprofiel is opgemaakt met de grootst mogelijke zorgvuldigheid, het wordt zeer op prijs gesteld indien er aanvullingen of suggesties tot verbetering worden aangeleverd. 1. Cijfers a. Demografische gegevens Aantal jeugd ( 0 t/m18 jaar ) Bron: WistUdata t/m 3 jarigen 4 t/m 11 jarigen 12 t/m 17 jarigen 0 t/m 18 jarigen Totaal bewoners b. Beweegnorm: elke dag minimaal 60 minuten matig intensief bewegen Bron: Jeugdmonitor Utrecht Jongens Meisjes Totaal Overvecht % 69% 78% Overvecht n.b. n.b. 66% Stedelijk % 79% 84%

2 c. Lidmaatschap sportvereniging Bron: Jeugdmonitor Utrecht Lidmaatschap Jongens Meisjes Totaal Overvecht % 49% 63% Overvecht n.b. n.b. 71% Stedelijk % 78% 83% d. Overgewicht en obesitas jeug d (Bron: Digitaal Dossier JGZ, schooljaar ) Overgewicht en obesitas Jeugd overgewicht (incl. obesitas) Obesita s Overvecht Groep 2 (5-6 jarigen) 22% 4% Overvecht Groep 7 (10-11 jarigen) 28% 7% Groep 2 stedelijk (5-6 jarigen) (gemiddelde) Groep 7 (10-11 jarigen) stedelijk (gemiddelde) 9% 2% 16% 3% e. Conclusie cijfers In Overvecht blijft de grootste leeftijdsgroep 4 t/m 11 jaar. Hier is weinig verandering in. De beweegnorm bij de jongens ligt net onder het stedelijk gemiddelde. Bij de meisjes ligt het behoorlijk lager. Wel is het in het gemiddelde gestegen sinds Het lidmaatschap is bij de jongens behoorlijk lager dan het stedelijk gemiddelde. Bij de meisjes is het zelfs bijna de helft van het stedelijk gemiddelde. Opvallend is ook dat het gemiddelde in Overvecht de laatste jaren is gedaald. Overgewicht ligt in Utrecht bij groep 2 en groep 7 beduidend hoger dan het stedelijk gemiddelde. 2. Kracht van de wijk: onderwijs, sportverenigingen en samenwerking De wijk Overvecht heeft een breed aanbod aan sportverenigingen: van atletiek tot American football, en van dans en voetbal tot aan taekwondo. Toch komt ook naar voren dat, onder meer door het ontbreken van voldoende kader, clubs zich onvoldoende kunnen ontwikkelen. Bij voetbal en gymnastiek/turnen heeft dit geleid tot wachtlijsten, de vraag is er dus wel maar kan niet aan worden tegemoetgekomen. Binnen een aantal verenigingen is het ledenbestand nog vrij traditioneel, er is weinig sprake van diversiteit. Veel sportverenigingen hebben enkel allochtone leden, of het aantal autochtone leden is beperkt. Er zijn verenigingen die graag meer maatschappelijk betrokken zouden willen zijn, deze kunnen worden ondersteund op onderwerpen als financiën, of vrijwilligerskader waarbij een betere aansluiting bij partners in de wijk een rol kan spelen. Als sportverenigingen die zich ook maatschappelijk ontwikkelen of daarmee bezig willen, kunnen genoemd worden atletiekvereniging Phoenix, korfbalvereniging Synergo, SV Vechtzoom, IJsclub Siberia en en tafeltennisvereniging SVE.

3 Het primair onderwijs is een belangrijke partner in de wijk, samen met Wijk & Co, Spelenderwijs, Kinderopvang Ludens en het UCK vormen de elf basisscholen de Brede School Overvecht. De talentontwikkeling op het gebied van sport wordt breed gedragen, de kennismaking en naschools aanbod met als doel doorstroming naar de sportaanbieder wil men vernieuwen en beter aan laten sluiten bij doelgroepen met een lage sportparticipatie. Wat opvalt in Overvecht dat er in bredere zin samenwerkingspartners zijn die interesse hebben in een Gezonde Leefstijl voor de jeugd, zoals de Kidsclub, bibliotheek Overvecht, Café Mama en buurtinitiatieven zoals Oké Nu, café Burezina en buurtkamer de Klop. In de wijk Overvecht is het aanbod in de openbare ruimte zeer van belang om (kwetsbare) doelgroepen te bereiken en te begeleiden naar structureel sportaanbod. Dit gebeurt door de Buurtsportcoaches en scholarshippers op de courts en via aanbod in de speeltuinen Park de Gagel en Park de Watertoren. Wijk & Co als sociaal makelorganisatie is hierbij een vertrouwde samenwerkingspartner, sportverenigingen kunnen hier ook een belangrijke rol in gaan spelen. Overvecht heeft en krijgt meer aandacht als wijk omdat de sportparticipatie laag is en kinderen onvoldoende bereikt en gestimuleerd worden om te bewegen. Een intensievere aansluiting van sportverenigingen binnen het bestaande netwerk in de wijk betreffende zorg, sport en welzijn zorgt ervoor dat kinderen gerichter doorverwezen kunnen worden, een belangrijke partner hierbij is de gezinswerker van de vier verschillende Buurtteams. 3. Relevante ontwikkelingen In de basis is er veel behoefte aan laagdrempelig, betaalbaar sportaanbod, in de wijk. Zeker voor de jeugd is er behoefte aan vrijblijvend kennismaken met diverse sporten, op die manier kunnen zij hun talenten ontdekken. Het is een voorwaarde dat dit sportaanbod steeds meer in de buurt wordt aangeboden, zodat aansluiting van verenigingen bij de buurtsportclub van harte wordt ondersteund. Steeds vaker zijn ouders op zoek naar beweegaanbod voor hun kinderen in de leeftijd van 3 a 4 jaar, ofwel er is veel vraag naar peuter- en kleutersport. Bij de meeste sportaanbieders kunnen zij pas terecht vanaf 5 a 6 jaar, de ontwikkeling van specifieke beweegactiviteiten voor de jongste doelgroep is daarom interessant. Een behoefte die in de wijk te signaleren is, is een specifiek sport- en beweegaanbod voor meiden. Zij lopen achter in de sportparticipatie dus het is waardevol aan te sluiten bij hun interesses wat betreft soort sport én de manier waarop dit wordt uitgevoerd. Sportaanbieders kunnen hierin een rol spelen door contacten te leggen met het onderwijs, jongerenwerk en sociaal makelaars. Mogelijkheden liggen er voor specifiek aanbod voor vluchtelingenkinderen, aangezien in Overvecht een nieuw AZC wordt gehuisvest. Dit vereist goed overleg en een goede aansluiting bij de problematiek die kan spelen bij deze kinderen.

4 Sporten en bewegen in Utrecht Informa,e voor stadsdeel Overvecht (winter 2018) Remko van den Dool Mulier Ins,tuut, Utrecht Januari / februari 2018

5 Inhoud Landelijke trends De stad vergeleken Profiel werkgebieden Sport en bewegen stadsdeel

6 LeeMijd, wekelijkse sport Bevolking jaar CBS Gezondheidsenquête (%)

7 Opleiding, wekelijkse sport Bevolking jaar CBS Gezondheidsenquête (%) Lager Middelbaar Hoger

8 SporXak, wekelijkse sport Bevolking jaar CBS Gezondheidsenquête (%) Fitness/aerobics Inspanning/duur sport Veldsport Zaalsport Zwemmen

9 Marktaandelen (18 jaar of ouder) Totalen Deelname Sportfrequentie Fitness, aerobic s Sportfrequentie Hardlopen Team sport Aantal waarnemingen (ongewogen) Fitnesscentrum of commerciële sportaanbieder Bedrijfssport Sociaal-cultureel- of welzijnswerk 1 1 Alleen, ongeorganiseerd Met bekenden Lid sportvereniging Overig Bron: eigen bewerking data Vrije,jdsomnibus 2012, Sociaal en Cultureel Planbureau/Centraal Bureau van de Sta,s,ek

10 Voorkeur sport & bewegen Bevolking jaar, NSO 2017, sporters en niet-sporters (Officiële) sport Sportieve activiteit op speciale locatie Recreatieve beweegactiviteit Activiteit buitenshuis met enige beweging Activiteit in/rond huis

11 Wensen: sport & bewegen Voorkeursgroepen (% van bevolking jaar, NSO 2017) Alleen, openbare ruimte, eigen mome nte n 16% Vereniging, serieuze sport, regelmaat 26% Samen, recreatief, openbare ruimte 21% Gemixt gezelschap, begeleiding gewenst, regelmaat, fitness 37%

12 Mo,even + belemmeringen: sport & bewegen Doelgroepen, bevolking jaar, NSO 2016 Gedrevenen Overtuigden Belemmerden Niet overtuigden aandeel (%) Motieven uitdaging/prestaties versterken gezondheid/lichaam ontspanning druk uit omgeving Belemmeringen negatief beeld sport/bewegen fysieke omgeving nodigt niet uit geen motivatie moment zelf, pers. omstandigheden gezondheidsaspecten onvoldoende tijd al voldoende beweging

13 Utrecht Utrecht

14 Deelname sport & bewegen Gezondheidsmonitor (GGD/RIVM), VZinfo.nl, 19 jaar en ouder (n~ ) Amsterdam Rotterdam Den Haag Utrecht Wekelijkse sport 2016 Wekelijkse sport 2012 Beweegnorm 2016 Beweegnorm 2012

15 Sportuitgaven gemeenten per inwoner ( ) IV3-data gemeentelijke uitgaven, verzameld door CBS, bewerkt door Mulier Ins,tuut Utrecht 3 grote steden Nederland

16 SporXakken, wekelijkse sport Bevolking jaar CBS Gezondheidsenquête (%) 50 tot grote steden Utrecht Nederland Fitness/ aerobics Inspanning/ duur Veldsport Zaalsport Zwemmen Overig Gemeente

17 Bevolkingssamenstelling Bevolking CBS 2017 (GBA, %) Utrecht Den Haag Rotterdam Amsterdam Nederland leeftijd < 15 jaar jaar jaar jaar plus geslacht man vrouw etnische achtergrond autochtoon westers niet-westers

18 Bevolkingssamenstelling Bevolking jaar CBS Gezondheidsenquête, (%) Utrecht Den Haag Rotterdam Amsterdam Nederland Voltooid opleidingsniveau lager middelbaar hoger Gezondheid goed minder goed Mate handicap Geen Licht Matig/ernstig

19 Deelname naar etnische achtergrond in Utrecht 19 jaar en ouder (VMU 2016) jaar (JMU ) voldoen aan beweegnorm Totaal wekelijkse sport Geen migratieachtergrond Geen migratieachtergrond, laagopgeleid Marokkaans Turks Surinaams/Antilliaans/Arubaans Overig westers Overig niet-westers Totaal Autochtoon Surinaams /Antillen Marokkaans Turks Overig Lidmaatschap sportvereniging

20 Lidmaatschap sportclub m/v, Utrecht % van bevolking (KISS 2015) man Utrecht man landelijk vrouw Utrecht vrouw landelijk

21 Wijken van Utrecht Aandeel in bevolking in de stad (%; CBS 2017) West Noordwest Overvecht Noordoost Oost Binnenstad Zuid Zuidwest Leidsche Rijn Vleuten-De Meern Wijkkwaliteit 2014 & 2016 (BZK Leelaarometer) West Noordwest Overvecht Noordoost Oost Binnenstad Zuid Zuidwest Leidsche Rijn Vleuten-De Meern Ruim voldoende Zwak Onvoldoende Goed Zeer goed Uitstekend Voldoende Zwak Goed Goed Ruim voldoende Voldoende Onvoldoende Zeer goed Zeer goed Uitstekend Voldoende Zwak Goed Zeer goed Kerncijfers wijken grotendeels niet in,jd vergelijkbaar

22 Overvecht

23 Profiel bevolking (%) leeftijd Nederland Utrecht West Noord west Overvecht Noord oost Zuid Zuidwest Leidsche Rijn Oost Binnenstad Vleuten- De Meern < 15 jaar jaar jaar jaar plus afkomst Autochtoon Westers allochtoon Niet westers allochtoon opleiding (voltooid) lager middelbaar hoger inkomen Inkomen van personen met inkomen (1.000 ) Inkomen per inwoner (1.000 ) WOZ-waarde koopwoningen Bron: CBS leemijd & amomst (GBA 2017), inkomen (belas,ng 2015); opleiding, Inwonersenquête Utrecht, Gezondheidsenquête CBS

24 Profiel bevolking (%) gezondheid Nederland Utrecht West Noord west Overvecht Noord oost Zuid Zuidwest Leidsche Rijn Oost Binnenstad Vleuten- De Meern gezondheid (zeer) goed chronische ziekte belemmering door handicap BMI, volwassenen normaal/te licht te zwaar obees BMI, jeugd (% overgewi cht): BMI, jeugd, groep BMI, jeugd, groep Bron: Landelijk gezondheid Gezondheidsenquête CBS (2016); Utrecht gezondheid & BMI volwassenen VMU 2016; BMI, jeugd Digitaal dossier JGZ ( )

25 Deelname sport & bewegen Nederland Utrecht West Noord west Overvecht Noord oost Oost Binnenstad Zuid Zuidwest Leidsche Rijn Vleuten-De Meern Voldoen beweegnorm (%), 19 jaar eo Wekelijkse sport (%), 19 jaar eo Lid sportclub, % bevolking (KISS): jaar jaar jaar en ouder Bron: KISS 2015 (naar leemijd) & 2013; Voldoen beweegnorm & wekelijkse sport Utrecht (VMU 2016), Nederland (CBS Gezondheidsenquête 2016)

26 Sport & bewegen jeugd (10-11 jaar) Noord Noord Utrecht West Overvecht Oost Binnenstad Rijn Meern Leidsche Vleuten-De Zuid Zuidwest west oost Lid sportvereniging jongens meisjes Speelt > 60 minuten per dag buiten jongens meisjes Voldoet jeugd beweegnorm jongens meisjes Bron: Jeugdmonitor Utrecht

27 Overvecht overzicht Geen ontwikkeling in deelname sportclub Bevolking wijkt niet af qua leemijd van Utrecht, wel meer mensen met niet westerse achtergrond, lagere opleiding, lager inkomen Effect: mindere gezondheid, chronische ziekten/handicaps, obesitas (ook voor jeugd). Sport fors lager dan in rest Utrecht, inclusief lidmaatschap sportclub: samenhang opleiding (wel vergelijkbaar met landelijk, ws vanwege hogere opleiding) Beweegnorm wat lager dan in Utrecht, maar conform Nederland Vooral meisjes minder lid sportclub, spelen vaker buiten, meisjes voldoen minder vaak aan beweegnorm, jongens even vaak als de stad

28 Verantwoording wijkinforma,e Profiel algemeen, CBS 2017 (wijken en buurten) Profiel inkomen, CBS 2015 (wijken en buurten) Opleiding, Utrecht: Onderzoek Utrecht, Inwonersenquête; Landelijk: CBS Gezondheidsenquête (25 jaar en ouder, bewerking Mulier Ins,tuut) Gezondheid en BMI volwassenen, Utrecht, Inwonersenquête 2016 Lidmaatschap sportclub (KISS), KISS rapportage gemeente Utrecht 2015, oktober 2016, NOC*NSF Sportdeelname & beweegnorm, Volksgezondheid Monitor Utrecht (VMU) 2016 BMI jeugd, Digitaal Dossier JGZ, schooljaar Sport en bewegen jeugd, Jeugdmonitor Utrecht

29 Oost

30 Leidsche rijn

31 Rivierenbuurt

32 Vleuten

33 Hartelijk dank voor uw aandacht! mulier ins,tuut Herculesplein AA Utrecht t (030) i Remko van den Dool r.vandendool@mulierins,tuut.nl