Samen werken aan een BETERE WERELD. Goed, betaalbaar en duurzaam
|
|
- Erna Vedder
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Samen werken aan een BETERE WERELD Goed, betaalbaar en duurzaam
2 De wereld krijgt steeds vaker te maken met moeilijke vragenstukken over welvaart, milieu en economie. Vragen die te maken hebben met klimaat verandering, gebrek aan water, stijgende voedselprijzen, een grotere kloof tussen arm en rijk. Zoals we daar de afgelopen honderd jaar mee omgingen, kan niet langer. We moeten de wereld duurzamer maken. En dat kan via onze beleggingen. Duurzaam beleggen voor pensioen Pensioenfonds Zorg en Welzijn (PFZW) wil zorgen voor een goed en betaalbaar pensioen. Daarom beleggen we uw premie. Sparen alleen levert lang niet genoeg op voor uw pensioen straks. Maar PFZW heeft ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid. Een goed en betaalbaar pensioen is voor ons niet genoeg. Een goed pensioen is immers niks waard in een wereld die niet leefbaar is. We beleggen daarom ook duurzaam. Dat wil zeggen: we beleggen met zorg voor mens en maatschappij, milieu en natuur. Want volgens ons is het fijner om van je pensioen te genieten in een wereld waarin iedereen met plezier woont. Door uw premie duurzaam te beleggen werken we samen aan een betere wereld. Zo gaan geld verdienen en rekening houden met de wereld om ons heen hand in hand.
3 Wat we willen PFZW belegt in ondernemingen en projecten die goed zijn voor duurzaamheid. Denk aan duurzame energie, schone technologie en waterzuivering. Wat we niet willen We beleggen bijvoorbeeld niet in ondernemingen die wapens maken waar veel burgers slachtoffer van worden, zoals atoomwapens, clusterbommen en landmijnen. We beleggen ook niet in bedrijven die tabak produceren en in onder nemingen die mensenrechten schenden en daar niks aan willen veranderen. Wat we willen verbeteren Voor onze beleggingen kijken we naar een aantal punten: milieu, sociale omstandigheden en of een onderneming goed bestuurd wordt. Scoort een bedrijf slecht op een van deze punten? Dan gaan we met dat bedrijf in gesprek. We vragen bedrijven waarin we beleggen te veranderen. Bijvoorbeeld door minder te vervuilen of te stoppen met het schenden van mensenrechten. Doen ze dit niet genoeg? Dan sluiten wij ze uit. Dat wil zeggen dat wij er niet meer in beleggen. We sluiten ook landen uit, zoals de Centraal-Afrikaanse Republiek, Libië en Noord-Korea. Speciale aandacht Bij onze duurzame beleggingen besteden we vooral aandacht aan de volgende thema s: Klimaatverandering en minder vervuiling Voldoende schoon water voor iedereen Gezondheidszorg Genoeg te eten Daarnaast richten we ons actief op de volgende thema s: Opkomen voor mensenrechten Een stevig financieel stelsel in dienst van de economie Goed ondernemingsbestuur Ook anderen vinden dat PFZW duurzaam bezig is. De Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO) onderzoekt elk jaar hoe duurzaam pensioenfondsen zijn. Voor de achtste keer op rij kwam PFZW er in 2014 als beste uit. We doen het niet alleen. PFZW heeft de pensioenuitvoering uitbesteed aan uitvoeringsorganisatie PGGM. In opdracht van PFZW verzorgt PGGM het vermogensbeheer (o.a. de beleggingen), de pensioenadministratie en de bestuursadvisering.
4 Stop klimaatverandering en vervuiling Klimaatverandering is al jaren een belangrijk aandachtsgebied voor PFZW. Als de aarde twee graden Celsius warmer wordt, kan dat leiden tot bijvoorbeeld droogte en overstromingen. Dit willen we voorkomen. Om iets aan de negatieve effecten van klimaatverandering te doen, is meer groene groei nodig. Dus economische groei met meer duurzame energie en minder verspilling van grondstoffen. Groene groei biedt kansen. We beleggen al enkele honderden miljoenen euro s in duurzame energie, zoals windenergie op zee en op land, en in schone technologie. Die beleggingen willen we de komende jaren verder laten groeien. Groene oplossingen Een voorbeeld van een groene oplossing is het bedrijf Adecoagro. Dit is een producent van voedsel en hernieuwbare energie in Zuid- Amerika. Adecoagro breidt haar fabriek voor suiker en ethanol uit in Brazilië. Na de uitbreiding kan de fabriek 10,2 miljoen ton suikerriet verwerken. Van die suiker maken ze de biobrandstof ethanol. Ethanol is een hernieuwbare bron van energie. Dit in tegenstelling tot olie en kolen, die op raken. Door ethanol zijn we minder afhankelijk van andere vormen van energie en bovendien is ethanol 80% minder vervuilend dan benzine.
5 Voldoende schoon water voor iedereen Gebrek aan water is een toenemende bedreiging voor de economie en voor het welzijn van mensen. Te weinig schoon water is één van de grootste wereldproblemen. Zeker in droge landen als China, India en de Verenigde Staten groeit de vraag naar water snel. In 2030 is de vraag naar water 40% groter dan het aanbod. Dit raakt ook ondernemingen waarin PFZW belegt. Vooral in sectoren die sterk afhankelijk zijn van water, zoals elektriciteitscentrales en de landbouw. Mensen en ondernemingen moeten voldoende water hebben. Zeker in gebieden waar dat moeilijk is. We willen dat ondernemingen het water zuiniger gebruiken en geen risico s nemen. We beleggen in oplossingen voor het gebrek aan water. En bijvoorbeeld ook in afvalwaterzuivering, watermeters en gewassen die goed tegen droogte kunnen. Schoon water in China We investeren in drie Chinese drinkwater- en afvalwaterfabrieken. Deze fabrieken samen kunnen in totaal 1,7 miljoen ton water per dag verwerken. Daarbij krijgen ze veel steun van de lokale overheden. De fabrieken dragen namelijk bij aan het oplossen van het grote gebrek aan water en de vervuiling van het water in Noordoost- China. Het rivierwater is daar enorm vervuild met afvalwater uit de industrie. In 2013 verwerkte één van de waterzuiveringsinstallaties meer dan 200 miljoen ton vervuild water.
6 Goede gezondheidszorg is een recht Goede gezondheidszorg voor iedereen is de basis. Het is een mensenrecht. We beleggen dus ook in de gezondheidszorg. Want in veel landen lijden nog steeds veel mensen aan ziekten die goed te behandelen zijn. Dat moet veranderen. Gezondheid en gezondheidszorg zijn belangrijk voor ons. Dat is ook niet zo vreemd voor een pensioenfonds voor de sector zorg en welzijn. Fabrikanten van geneesmiddelen en van medische apparatuur spelen een grote rol bij het verbeteren van de toegang tot goede gezondheidszorg. De komende jaren gaan we ook meer beleggen in Nederlandse ondernemingen die nieuwe technieken en methodes ontwikkelen voor de gezondheidszorg. Zo willen wij meewerken aan een betere (toegang tot) gezondheidszorg. Daarnaast spreken we als aandeelhouder ondernemingen aan op hun gedrag. In deze gesprekken vragen wij om bij het bepalen van de prijs rekening te houden met het gemiddelde lokale salaris. Ook vragen we medicijnen tegen tropische ziekten te onderzoeken en te ontwikkelen. Extra geld voor medicijnen Er zijn ondernemingen die het niet goed doen als het gaat om het makkelijk verkrijgbaar maken van medicijnen. Wij zijn al jaren in gesprek met deze ondernemingen, bijvoorbeeld in Japan. In Japan is door verschillende ondernemingen in de gezondheidszorg besloten tot de vorming van het non-profitfonds GHIT. Vijf Japanse geneesmiddelenfabrikanten die lid zijn van dat fonds GHIT hebben geld opzij gezet voor het bestrijden van infectieziekten in ontwikkelingslanden en voor andere tropische ziekten. Ook de Bill & Melinda Gates Foundation en de Japanse overheid zijn lid van dat fonds. We roepen andere Japanse ondernemingen op om ook lid te worden van GHIT. Inmiddels heeft één van de bedrijven, Chugai Pharmaceutical, aangekondigd zich als zesde onderneming bij het GHIT Fund aan te sluiten.
7 Genoeg te eten Genoeg te eten voor een wereldbevolking van ongeveer 8,3 miljard mensen in En ook nog eens duurzaam verbouwd. Dat is een enorme uitdaging. Want is er wel genoeg ruimte om dat voedsel te verbouwen? Daar komt nog bij dat het klimaat warmer en droger wordt en dat er een gebrek aan water ontstaat. Wij beleggen in goede manieren om gezond voedsel te produceren. Daarmee willen wij bijdragen aan het oplossen van het probleem van de honger in grote delen van de wereld. In 2025 moet één hectare land voedsel opleveren voor vijf mensen; in 1960 leverde diezelfde hectare eten op voor maar twee mensen. Wij zoeken naar mogelijkheden om te beleggen in oplossingen om op een nieuwe, betere manier voedsel te produceren. Te denken valt aan kunstmest, verbeterde zaden en nieuwe middelen om gewassen te beschermen. Ook kijken we naar andere manieren om producten te bewaren en te vervoeren, en nieuwe technieken om producten te verbouwen waarbij bijvoorbeeld minder water of land nodig is. Eten uit de woestijn Een voorbeeld van een belegging die bijdraagt aan voedselzekerheid, is die van Sundrop Farms. Dit is een duurzame onderneming in de landbouwsector die groente en fruit verbouwt. Opmerkelijk is dat Sundrop dat doet in woestijnachtige gebieden in de wereld, met nauwelijks landbouwgrond, schoon water en elektriciteit of aardgas. De methodes van deze onderneming om groente en fruit te laten groeien, stoten bijna geen CO2 uit en hebben minimale gevolgen voor het milieu. Sundrop doet dit door zonne-energie te gebruiken om zout uit het zeewater te halen en de kassen te voorzien van stroom. Sundrop heeft op dit moment een boerderij in Zuid-Australië die onder andere tomaten verbouwt, en goed functioneert. Het bedrijf heeft plannen om uit te breiden naar het Midden-Oosten en Noord-Amerika.
8 Opkomen voor mensenrechten Mensenrechten en goede arbeidsomstandigheden zijn belangrijke aspecten voor ons. Ze hebben onze volle aandacht als wij besluiten in een onderneming te beleggen of niet. Om schendingen van mensenrechten te voorkomen vragen wij ondernemingen de voorschriften van de Verenigde Naties (VN) na te leven. Wij houden ons hier zelf ook aan. Wij controleren een aantal keer per jaar of de ondernemingen waarin wij beleggen de mensenrechten naleven. Of zorgen voor goede arbeidsomstandigheden. Als dat niet zo is of als we twijfelen, gaan we met de onderneming in gesprek. Levert een gesprek niets op? Dan kunnen we ondernemingen die betrokken zijn bij schending van mensenrechten, uitsluiten. Dat betekent dat we niet langer in die ondernemingen beleggen. Bepaalde ondernemingen sluiten we sowieso uit. Dat doen we als zij betrokken zijn bij de productie van of handel in wapens, waarvan het gebruik leidt tot schending van mensenrechten. Wapens bedreigen mensenrechten In 2014 zijn we weer gaan beleggen in een onderneming, die we eerder op de lijst met uitsluitingen hadden gezet. Dat was het Franse Zodiac Aerospace. Deze onderneming maakte parachutes die gebruikt worden bij clusterbommen, maar is daar inmiddels mee gestopt en gaat er niet meer mee beginnen. Twee andere ondernemingen hebben we juist aan de lijst met uitsluitingen toegevoegd. Het gaat om een bedrijf dat betrokken is bij het ontwikkelen van een lanceerinrichting voor kernraketten en niet van plan is hiermee te stoppen. Het andere bedrijf maakt raketlanceringsinstallaties die ook clusterwapens kunnen afvuren.
9 Een duurzame financiële sector PFZW zet zich al enige tijd in om de normen in de financiële sector te verbeteren. We zijn al jaren in gesprek met deze sector. We richten ons op zaken waarop we invloed kunnen uitoefenen om tot veranderingen te komen, zoals beloningsbeleid en het bestuur van een onderneming. Voor een duurzame financiële sector is een cultuurverandering nodig. Zowel in onze eigen organisatie als bij de partijen waarmee wij samenwerken of waarin we beleggen. We kunnen dit niet alleen. We zetten daarom onze kennis en ervaring in via samenwerking met andere financiële instellingen. Zo proberen we te komen tot een gedragsverandering. We willen het goede voorbeeld geven en doen daarom in ieder geval zelf ook wat we van anderen vragen. Tegen te hoge beloningen Wij vinden dat het tijd is dat aandeelhouders tegen enorme beloningen in de financiële sector stemmen. We hebben normen opgesteld voor wat financiële dienstverleners mogen ontvangen voor de geleverde diensten en het geleverde werk. Die normen komen in het kort op het volgende neer: We willen buitensporige beloningen tegengaan. Variabele beloningen en bonussen mogen alleen worden verdiend met bijzondere prestaties. Beloningen moeten zijn gekoppeld aan resultaten die op de lange termijn geen maatschappelijke schade aanrichten. Afspraken over beloningen moeten eenvoudig zijn en de uitkomsten ervan voorspelbaar. We voeren verschillende activiteiten om te komen tot een beter beloningsbeleid. En bij een aantal bedrijven hebben we tegen hoge beloningen gestemd. Ook zijn we met bedrijven in gesprek gegaan over hun beloningsbeleid, bijvoorbeeld met de vastgoedbedrijven SL Green uit Amerika en Shaftesbury uit Engeland. Beide bedrijven hebben na deze gesprekken hun beloningsbeleid aangepast.
10 Goed ondernemingsbestuur Voor het goed functioneren van een onderneming is goed ondernemingsbestuur (corporate governance) absoluut noodzakelijk. Dat geldt voor alle ondernemingen, waar ook ter wereld en wat ze ook doen. Het bepaalt de waarde van de onderneming, ook in de toekomst. Aandeelhouders zijn mede-eigenaren van de ondernemingen waarin zij beleggen. Wij gaan na of de bedrijven en markten waarin we beleggen goed en verantwoord worden bestuurd. En ook of zij verantwoording afleggen over hun beleid. Zo hebben wij invloed als het gaat om duurzaamheid en maatschappelijke waarde van ondernemingen. Enkele belangrijke punten binnen het thema goed ondernemingsbestuur zijn: goed beloningsbeleid, onafhankelijk toezicht en het geven van juiste informatie. Meer te zeggen hebben Bij het IT-bedrijf Oracle hebben de meeste aandeelhouders weinig te zeggen over het bedrijf. Dit komt doordat de voormalige CEO Larry Ellison grootaandeelhouder is. Hij heeft de meeste aandelen en dus de meeste stemmen. Daarmee bepaalt hij feitelijk wat er gebeurt. De aandeelhouders met minder aandelen, zoals PFZW, willen meer inspraak in het bedrijf. Daarom dienden zij een voorstel in om aandeelhouders de mogelijkheid te geven zelf onafhankelijke bestuurders voor te dragen. Larry Ellison heeft dit voorstel tegengehouden door met al zijn aandelen tegen te stemmen. Als Oracle blijft weigeren de noodzakelijke aanpassingen in het ondernemingsbestuur te doen, zou PFZW de aandelen in Oracle kunnen verkopen (Oracle uitsluiten).
11 Disclaimer Bij het samenstellen van deze brochure hebben wij de grootst mogelijke zorgvuldigheid in acht genomen. Maar wij kunnen niet garanderen dat deze informatie altijd volledig en/of juist is. Ook garanderen wij niet dat het gebruik ervan leidt tot de juiste analyses voor specifieke doeleinden. Wij kunnen dus nooit verantwoordelijk worden gehouden voor onder andere maar niet uitsluitend eventuele onvolkomenheden, onjuistheden en/of op een later tijdstip aangebrachte wijzigingen. Zonder onze voorafgaande schriftelijke toestemming is het gebruik van deze brochure niet toegestaan.
Samen werken aan een betere wereld
Samen werken aan een betere wereld 1 Inhoud Samen werken aan een betere wereld 5 Klimaatverandering en vervuiling 8 Schoon water 10 Genoeg te eten 12 Goede gezondheidszorg 15 Opkomen voor mensenrechten
Nadere informatieSamen werken aan een betere wereld
Samen werken aan een betere wereld 1 Inhoud Samen werken aan een betere wereld 5 Klimaatverandering, vervuiling en uitstoot 8 Schoon water 10 Genoeg te eten 12 Goede gezondheidszorg 14 Opkomen voor mensenrechten
Nadere informatiebeleggen BPL pensioen belegt maatschappelijk verantwoord
beleggen BPL pensioen belegt maatschappelijk verantwoord hoe belegt BPL Pensioen Ons maatschappelijk verantwoord beleggingsbeleid BPL Pensioen wil een duurzaam en betrouwbaar pensioenfonds zijn dat de
Nadere informatieDocentenvel opdracht 19 (campagne voor een duurzame wereld en een samenwerkend Europa)
Docentenvel opdracht 19 (campagne voor een duurzame wereld en een samenwerkend Europa) Lees ter voorbereiding onderstaande teksten. Het milieu De Europese Unie werkt aan de bescherming en verbetering van
Nadere informatieMaatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance
Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance Uitgave april 2015 Disclaimer De in deze brochure verstrekte informatie van Stichting Pensioenfonds DSM Nederland, gevestigd te Heerlen (het
Nadere informatieMaatschappelijk Verantwoord Beleggen en Corporate Governance
Maatschappelijk Verantwoord Beleggen en Corporate Governance Uitgave mei 2015 Disclaimer De in deze brochure verstrekte informatie van Stichting Pensioenfonds SABIC, gevestigd te Sittard (het pensioenfonds
Nadere informatie10 oktober 2014. Beleid Verantwoord Beleggen
10 oktober 2014 Beleid Verantwoord Beleggen Beleid Verantwoord Beleggen SPW Verantwoord beleggen is voor SPW een belangrijk onderdeel van de beleggingsfilosofie en een integraal onderdeel van de beleggingsbeginselen.
Nadere informatieverantwoord beleggen
verantwoord beleggen Verantwoord beleggen bij Delta Lloyd Delta Lloyd Groep ziet beleggen als een effectieve manier om waarde te vermeerderen, zolang dat op een verantwoorde manier gebeurt. Maar wat is
Nadere informatiePopulair beleggingsplan
Populair beleggingsplan versie oktober 2015 1 Inhoudsopgave Waarom belegt het pensioenfonds? 4 Wat is het doel van beleggen? 4 Wat levert beleggen op? 4 Er gaan toch ook risico s gepaard met beleggen?
Nadere informatieVerantwoord beleggen 2012
Verantwoord beleggen 2012 Verantwoord beleggen Pensioenfonds Zorg en Welzijn (PFZW) is verantwoordelijk voor een goede fi nanciële uitvoering van de pensioenregeling. Tegelijkertijd hebben we een maatschappelijke
Nadere informatieBrochure. Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance
Brochure Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance Deze brochure gaat over Maatschappelijk Verantwoord (MVB) Beleggen en
Nadere informatieMaatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance. Versie
Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance Versie 29-05-2017 Versie 29-05-2017 Maatschappelijk verantwoord Beleggen en Corporate governance Deze brochure gaat over Maatschappelijk Verantwoord
Nadere informatieMaatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance. Versie 14-04-2016
Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance Versie 14-04-2016 Versie 14-04-2016 Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance Deze brochure gaat over Maatschappelijk Verantwoord
Nadere informatieBeleid ethisch beleggen
Beleid ethisch beleggen 1. Inleiding Ethisch of verantwoord beleggen houdt verband met maatschappelijk verantwoord ondernemen 1. Dit laatste komt erop neer dat ondernemers rekening houden met de omgeving
Nadere informatieVERANTWOORD beleggen
VERANTWOORD beleggen Pensioenfonds Zorg en Welzijn (PFZW) is verantwoordelijk voor een goede financiële uitvoering van de pensioenregeling. Tegelijkertijd heeft het pensioenfonds een maatschappelijke verantwoordelijkheid.
Nadere informatieBeleid verantwoord beleggen Stichting Pensioenfonds Zorg en Welzijn
Beleid verantwoord beleggen Stichting Pensioenfonds Zorg en Welzijn Juni 2014 Inleiding In juni 2013 heeft het bestuur van Stichting Pensioenfonds Zorg en Welzijn, hierna te noemen PFZW of het pensioenfonds,
Nadere informatieEerste halfjaarverslag 2018 Maatschappelijk Verantwoord Beleggen
eerste halfjaarverslag 2018 maatschappelijk verantwoord beleggen 1 INLEIDING vindt het belangrijk beleggen op een maatschappelijk verantwoorde manier in te richten. Het fundament van het beleid op gebied
Nadere informatieVerantwoord beleggen beleid
Verantwoord beleggen beleid Samenvatting Waarom verantwoord beleggen? PMT heeft als missie het zorgen voor een betaalbaar, duurzaam en waardevast pensioen voor alle deelnemers in de sector Metaal en Techniek.
Nadere informatieNigeria. 1. Bevolking en welvaart in Nigeria 2. Voedselvoorziening in Nigeria 3. Nigeria in de wereldeconomie 4. Gezond in Nigeria
Nigeria 1. Bevolking en welvaart in Nigeria 2. Voedselvoorziening in Nigeria 3. Nigeria in de wereldeconomie 4. Gezond in Nigeria Marèl Smit & Anne Jekel H3T3 1.Bevolking en welvaart in Nigeria Nigeria
Nadere informatiePopulair beleggingsplan
Populair beleggingsplan versie 22 november 2013 1 Inhoudsopgave Wat belegt het pensioenfonds? 4 Wat is het doel van beleggen? 4 Wat levert beleggen op? 4 Er gaan toch ook risico s gepaard met beleggen?
Nadere informatie2 VERANTWOORD BELEGGEN
VER ANT WOORD BELEGGEN Samenvatting jaarverslag 2009 VERANTWOORD BEL Verantwoord beleggen loont en financieel en maatschappelijk rendement gaan heel goed samen. Verantwoord beleggen is het geheel van beleggingsactiviteiten
Nadere informatieWerkvel opdracht 17 (Wat kunnen wij in Europa aan grensoverschrijdende problemen doen?)
Werkvel opdracht 17 (Wat kunnen wij in Europa aan grensoverschrijdende problemen doen?) Toelichting op de opdracht In deze opdracht gaan jullie kijken naar grensoverschrijdende problemen. Dit doen jullie
Nadere informatieVerantwoord beleggen 2011
Verantwoord beleggen 2011 Verantwoord beleggen Pensioenfonds Zorg en Welzijn is verantwoordelijk voor een goede fi nanciële uitvoering van de pensioenregeling. Tegelijkertijd heeft het pensioenfonds een
Nadere informatieVraag 1 Jouw lichaam bestaat voor een groot deel uit water. Hoeveel procent van je lichaam is water?
Drinkwater Quiz?? Vraag 1 Jouw lichaam bestaat voor een groot deel uit water. Hoeveel procent van je lichaam is water? a) 25 tot 35% b) 35 tot 45 % c) 45 tot 55% d) 55 tot 75% Antwoord vraag 1 Jouw lichaam
Nadere informatieBedreigingen. Broeikaseffect
Bedreigingen Vroeger gebeurde het nogal eens dat de zee een gat in de duinen sloeg en het land overspoelde. Tegenwoordig gebeurt dat niet meer. De mensen hebben de duinen met behulp van helm goed vastgelegd
Nadere informatiepggm.nl PGGM Overtuigingen en Uitgangspunten ten aanzien van Verantwoord Beleggen
pggm.nl PGGM Overtuigingen en Uitgangspunten ten aanzien van Verantwoord Beleggen Mei 2014 PGGM Overtuigingen en Uitgangspunten ten aanzien van Verantwoord Beleggen Inleiding Dit document beschrijft de
Nadere informatieStichting bedrijfstakpensioenfonds voor de Houthandelindustrie september 2015
Maatschappelijk verantwoord beleggen Stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de Houthandelindustrie september 2015 Beleid ten aanzien van Maatschappelijk verantwoord beleggen Inleiding BPF Houthandel draagt
Nadere informatiepggm.nl Verantwoord Beleggen Samenvatting jaarverslag
pggm.nl Verantwoord Beleggen Samenvatting jaarverslag 2017 Verantwoord Beleggen Highlights Amerikaanse standaard goed ondernemingsbestuur gepubliceerd Publicatie PGGMmensenrechtenbeleid Intentieverklaring
Nadere informatieING Private/Business Banking
ING Private/Business Banking Workshop Duurzaam Beleggen Congres Grip op je Vermogen 5/6 oktober 2012, Den Haag Jan van Hoven, consultant Susanne van de Wateringen, senior analist 1 Welkom op planeet Aarde
Nadere informatieDuurzame wereldvoedselvoorziening. hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen?
Duurzame wereldvoedselvoorziening hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen? Even voorstellen: Ruben Bringsken Ondernemer in Food en ICT (focus op duurzame oplossingen) Eigenaar/participatie
Nadere informatieBeleggen in de toekomst. de kansen van beleggen in klimaat en milieu
Beleggen in de toekomst de kansen van beleggen in klimaat en milieu Angst voor de gevolgen? Stijging van de zeespiegel Hollandse Delta, 6 miljoen Randstedelingen op de vlucht. Bedreiging van het Eco-systeem
Nadere informatieArm en Rijk. Hoofdstuk 2: Arm en rijk in de Verenigde Staten
Arm en Rijk Hoofdstuk 2: Arm en rijk in de Verenigde Staten 2.1 Rijk en arm in de Verenigde Staten De rijke Verenigde Staten Je kunt op verschillende manieren aantonen dat de VS een rijk land is. Het BNP
Nadere informatiepggm.nl Verantwoord beleggen Samenvatting jaarverslag PGGM
pggm.nl Verantwoord beleggen Samenvatting jaarverslag 2015 1 PGGM Overzicht verantwoord beleggen 2015 AANDACHTSGEBIEDEN Klimaat en milieu Water Voedsel Gezondheid Mensenrechten Goed onderemings- Duurzaam
Nadere informatieJaarverslag verantwoord beleggen 2015
Jaarverslag verantwoord beleggen 2015 Ook in 2015 heeft Pensioenfonds Vervoer in het beleggingsbeleid en de uitvoering ervan weer een impuls kunnen geven aan maatschappelijke verantwoord beleggen. Nadat
Nadere informatieMEESMAN AANDELENFONDSEN WORDEN DUURZAAM EN BELASTINGEFFICIËNT
MEESMAN AANDELENFONDSEN WORDEN DUURZAAM EN BELASTINGEFFICIËNT 28 SEPTEMBER 2017 Inhoudsopgave Wat verandert er?... 3 Duurzaam beleggen... 4 Duurzame indexen... 4 Hoeveel bedrijven worden uitgesloten?...
Nadere informatieBrochure. Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate Governance
Brochure Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate Governance Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate Governance Deze brochure gaat over Maatschappelijk Verantwoord Beleggen (MVB) en
Nadere informatieBeleid Verantwoord Beleggen
Beleid Verantwoord Beleggen 23-10-2018 Vastgesteld 23-10-2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Wat is verantwoord beleggen?... 3 3. Waarop richten wij ons in het kader van verantwoord beleggen?... 4
Nadere informatieZuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is
Klare taal Inleiding Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is ook een kwetsbare provincie. De bodem daalt en de zeespiegel stijgt door klimaatverandering. Er
Nadere informatieQ1 Bouwt u momenteel aanvullend pensioen op of heeft u aanvullend pensioen via een pensioenfonds opgebouwd?
Q1 Bouwt u momenteel aanvullend pensioen op of heeft u aanvullend pensioen via een pensioenfonds opgebouwd? Beantwoord: 4.515 Overgeslagen: 9 84,16% 3.800 15,84% 715 Totaal 4.515 1 / 31 Q2 Belegt uw pensioenfonds
Nadere informatieVerklaring van beleggingsbeginselen
Verklaring van beleggingsbeginselen Inleiding Stichting Pensioenfonds APF (APF) voert de pensioenregeling uit voor de (voormalige) werknemers van AkzoNobel. Om de pensioenen te kunnen uitkeren, ontvangt
Nadere informatie6,2. Werkstuk door een scholier 1726 woorden 7 januari keer beoordeeld. 10 kenmerken over de mate van ontwikkeling van een land:
Werkstuk door een scholier 1726 woorden 7 januari 2003 6,2 191 keer beoordeeld Vak Economie 10 kenmerken over de mate van ontwikkeling van een land: 1. BNP uitgedrukt in US Dollars per inwoners. 2. Geboortecijfer
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde hoofdstuk 1 paragraaf 2,3,4,7,8
Samenvatting Aardrijkskunde hoofdstuk 1 paragraaf 2,3,4,7,8 Samenvatting door V. 1226 woorden 30 oktober 2016 7,1 21 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Par. 1.2 Er zijn 2 manieren om
Nadere informatie"De financiële sector is het probleem,
1 van 5 22-2-2019 07:44 sg.uu.nl "De financiële sector is het probleem, niet de oplossing" 6-8 minuten Investeren in een duurzamere wereld? Als het aan de aandeelhouders ligt, liever niet. Onderzoeker
Nadere informatieWijzer over uw pensioen. In 12 antwoorden
Wijzer over uw pensioen In 12 antwoorden Pensioen. Geen gemakkelijk onderwerp als u er niet regelmatig mee bezig bent. En toch is het belangrijk. Want er komt een moment dat uw pensioen uw inkomen is.
Nadere informatieVerantwoord Beleggen: Reaal
Verantwoord Beleggen: Reaal Rapportage tweede kwartaal 2017 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Stemmen 4 2.1 Inzicht in stemmen 4 2.2 Op hoeveel vergaderingen stemde ACTIAM voor Reaal? 4 2.3 Voorbeelden en
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018 2500EA Den Haag
> Retouradres Postbus 20011 2500 EA 's-gravenhage Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018 2500EA Den Haag Directie Arbeidszaken Publieke Sector Arbeidsvoorwaarden en Overleg
Nadere informatieBeleid voor Maatschappelijk Verantwoord Beleggen. Stichting Pensioenfonds voor de Architectenbureaus
Beleid voor Maatschappelijk Verantwoord Beleggen Stichting Pensioenfonds voor de Architectenbureaus Juni 2014 1. Inleiding Dit Beleid voor Maatschappelijk Verantwoord Beleggen dient als leidraad en toetssteen
Nadere informatieJaarverslag 2017 van Pensioenfonds Vervoer Maatschappelijk Verantwoord Beleggen. Jaarverslag Maatschappelijk verantwoord beleggen
Jaarverslag 2017 Maatschappelijk verantwoord beleggen 1 INLEIDING Pensioenfonds Vervoer vindt het belangrijk beleggen op een maatschappelijk verantwoorde manier in te richten. Het fundament van het beleid
Nadere informatieLaat uw leerlingen het artikel Tuinen van de toekomst lezen op pagina 12/13 van 7Days.
42 2017 NEDERLANDS INSTRUCTIE (20 MINUTEN) Introductie Laat uw leerlingen het artikel Tuinen van de toekomst lezen op pagina 12/13 van 7Days. Voorkennis activeren Vraag uw leerlingen wat zij al weten over
Nadere informatieNaam: WATER. pagina 1 van 8
Naam: WATER Geen leven zonder water Zonder water kun je niet leven. Als je niet genoeg drinkt, krijgt je dorst. Als je dorst hebt, heeft je lichaam water tekort. Je raakt dit water vooral kwijt door te
Nadere informatieLevensloop Aandelen. Informatie beleggingsfondsen per 30 juni 2015. Productomschrijving. Beleggingsstrategie. Kosten
Levensloop Aandelen Informatie beleggingsfondsen per 30 juni 2015 Productomschrijving Met Levensloop wordt geld gereserveerd waarmee in de toekomst (tussentijds) verlof kan worden gefinancierd. Door Loyalis
Nadere informatieLevensloop Aandelen. Informatie beleggingsfondsen per 31 december 2014. Productomschrijving. Beleggingsstrategie. Kosten
Levensloop Aandelen Informatie beleggingsfondsen per 31 december 2014 Productomschrijving Met Levensloop wordt geld gereserveerd waarmee in de toekomst (tussentijds) verlof kan worden gefinancierd. Door
Nadere informatieKlimaatverandering en onze voedselzekerheid
Klimaatverandering en onze voedselzekerheid Prof. Dr. Martin Kropff Rector Magnificus Wageningen University Vice-president Raad van Bestuur Wageningen UR Ons klimaat verandert Ons klimaat verandert Oplossingsrichtingen
Nadere informatieDe leden van de beleggingscommissie. 10 januari 2011 Beleid Maatschappelijk Verantwoord Beleggen
NOTITIE Van Aan CC Datum Betreft Sjoerd Hoogterp De leden van de beleggingscommissie 10 januari 2011 Beleid Maatschappelijk Verantwoord Beleggen Inleiding Het pensioenfonds Werk en (re)integratie (PWRI)
Nadere informatieeen wereld apart Vanuit aardrijkskundige (= geografische) invalshoek
een wereld apart Vanuit aardrijkskundige (= geografische) invalshoek Wat is aardrijkskunde op zoek naar een verklaring voor de ruimtelijke verschijnselen aan het aardoppervlak. Beschrijvende vragen: bodem
Nadere informatieOnderzoek Maatschappelijk Verantwoord Beleggen
Onderzoek Maatschappelijk Verantwoord Beleggen Pensioenfonds Notariaat mei/juni 2019 Kien onderzoek T: 050-3171777 E: info@kienonderzoek.nl Groningen / Haarlem W: www.kienonderzoek.nl twitter.com/kienonderzoek
Nadere informatieOntwikkelingen rondom het maatschappelijk verantwoord beleggingsbeleid van Pensioenfonds Vervoer
INLEIDING Pensioenfonds Vervoer vindt het belangrijk beleggen op een maatschappelijk verantwoorde manier in te richten. Het fundament van het beleid op gebied van maatschappelijk verantwoord beleggen bestaat
Nadere informatieDraagvlak bij burgers voor duurzaamheid. Corjan Brink, Theo Aalbers, Kees Vringer
Draagvlak bij burgers voor duurzaamheid Corjan Brink, Theo Aalbers, Kees Vringer Samenvatting Burgers verwachten dat de overheid het voortouw neemt bij het aanpakken van duurzaamheidsproblemen. In deze
Nadere informatieRegionale. bijdrage aan. een stapsgewijze oplossing van een. wereldprobleem
Regionale bijdrage aan een stapsgewijze oplossing van een wereldprobleem De vraag naar opbrengst van land (voedsel, hout, biobrandstof en katoen) zal in 2050 met 30 tot 80% verder toenemen. Planbureau
Nadere informatieMEESMAN AANDELENFONDSEN WORDEN DUURZAAM EN BELASTINGEFFICIËNT
MEESMAN AANDELENFONDSEN WORDEN DUURZAAM EN BELASTINGEFFICIËNT 14 SEPTEMBER 2017 Inhoudsopgave Wat verandert er?... 3 Duurzaam beleggen... 4 Engagement... 4 Uitsluiting... 4 Duurzame indexen... 4 Hoeveel
Nadere informatieSluit je aan bij GROW, genoeg te eten heeft..
Sluit je aan bij GROW, de campagne voor een wereld waarin iedereen genoeg te eten heeft.. In 2050 zijn we met 9 miljard mensen op deze planeet. Om straks al die monden te kunnen voeden, moeten we samen
Nadere informatieLAAT DE WIND WAAIEN
LAAT DE WIND WAAIEN 2019 zal worden herinnerd als het jaar waarin iets veranderde, toen kinderen staakten om volwassenen te vragen actie te ondernemen om klimaatverandering tegen te gaan. Geïnspireerd
Nadere informatieWWW.HOPE-XXL.COM. Mede mogelijk gemaakt door de Iona Stichting en Vos/Abb
De meeste mensen in Nederland hebben het goed voor elkaar. We hebben genoeg eten, we hoeven niet bang te zijn voor oorlog en we zijn dan ook tevreden met ons leven. Maar dat is niet overal op de wereld
Nadere informatieParadoxaal genoeg hebben juist veel landarbeiders geen toegang tot betaalbaar groenten en fruit
DAAR PLUKKEN DE BOEREN DE VRUCHTEN VAN HET SUCCES VAN GRUPO HUALTACO Groenten en fruit zijn niet alleen gezond voor ons lichaam, maar ook voor de wereldeconomie. De groente- en fruitsector is een van de
Nadere informatieGezondheid & Voeding
Voedselverspilling, er is genoeg voedsel en voedselspeculatie is immoreel Nederlandse consumenten gooien ieder jaar voor zo n 2,5 miljard aan voedsel weg. Dat is ruim 150 per persoon. Ofwel zo n 50 kilo.
Nadere informatieMaatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid
SPMS en Maatschappelijk Verantwoord Beleggen In dit document wordt het Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid (MVB-beleid) van Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten (SPMS) uiteengezet. Dit
Nadere informatieSamen werken aan een mooiere wereld, nu en later.
Samen werken aan een mooiere wereld, nu en later. Puur voor later. Voor ons is het Zwitserleven Gevoel onlosmakelijk verbonden met een mooie wereld. Daar dragen wij graag aan bij met ons verantwoorde
Nadere informatiefoto: Vera Siemons Resultaten onderzoek naar klimaatbeleving Uitgevoerd door Gfk i.o.v. Achmea - oktober 2016
foto: Vera Siemons Resultaten onderzoek naar klimaatbeleving Uitgevoerd door Gfk i.o.v. Achmea - oktober 2016 1 De meeste jongeren (34%) houden zich niet bezig met de gevolgen van klimaatverandering Toch
Nadere informatieDonderdag 22 maart 2012. Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR
Donderdag 22 maart 2012 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Wereldwaterdag - Basisschool Heiende, Lokeren Geachte directeur en leerkrachten, Geachte burgemeester
Nadere informatieIntroductie Presentatie aan Bewonersorganisatie. Milieu en Kortenbos Wat kunnen we zelf doen
Introductie Presentatie aan Bewonersorganisatie Milieu en Kortenbos Wat kunnen we zelf doen Wie ben ik? Mijn naam is Graham Degens Ik heb >30 jaar in de olie industrie gewerkt, om olie en gas optimaal
Nadere informatiepggm.nl Verantwoord beleggen Samenvatting jaarverslag PGGM
pggm.nl Verantwoord beleggen Samenvatting jaarverslag 2016 1 PGGM Overzicht verantwoord beleggen 2016 AANDACHTSGEBIEDEN Klimaat en milieu Water Voedsel Gezondheid Mensenrechten Goed onderemings- Stabiel
Nadere informatieSituatie en centrale vraagstelling
Rapport Maatschappelijk Verantwoord beleggen 22 december 2017 Situatie en centrale vraagstelling Situatie en centrale vraagstelling MVB: Rendement vs bijdragen aan een betere wereld Maatschappelijk verantwoord
Nadere informatieeconomische mogelijkheden sociale omgeving ecologisch kapitaal verborgen kansen
economische mogelijkheden sociale omgeving ecologisch kapitaal verborgen kansen REDD+ een campagne voor bewustwording van suriname over haar grootste kapitaal Wat is duurzaam gebruik van het bos: Duurzaam
Nadere informatieStichting Pensioenfonds voor de Woningcorporaties. Beleid voor verantwoord beleggen
Stichting Pensioenfonds voor de Woningcorporaties Beleid voor verantwoord beleggen Inhoudsopgave 1. Doel van verantwoord beleggen... 3 2. De pijlers van het beleid voor verantwoord beleggen... 3 3. Integratie
Nadere informatieSpreekbeurtinformatie Millenniumdoelen
Spreekbeurtinformatie Millenniumdoelen Informatie voor basisschoolleerlingen uit groep 5 t/m 8 Wat kun je hier vinden? 1. Jouw spreekbeurt over de Millenniumdoelen 2. Waarom zijn er Millenniumdoelen 3.
Nadere informatieJaarlijks gemiddeld vanaf 1970 Q Q Q Q Q Dekkingsgraad (kwartaalultimo) 137% 148% 153% 153% 139%
Kwartaalbericht 1e kwartaal 2008 Dekkingsgraad op 137% in beweeglijke markt Rendement van - 2,9% over eerste kwartaal Belegd vermogen 85,8 miljard Eerste investering in microfinanciering Bewogen eerste
Nadere informatieLoyalis Toekomstplan Aandelenrekening
Loyalis Toekomstplan Aandelenrekening Informatie beleggingsfonds per 30 juni 2015 Productomschrijving Met het Loyalis Toekomstplan wordt geld gereserveerd waarmee in de toekomst een (periodieke) uitkering
Nadere informatieThema 4 Platteland. Samenvatting. Meander Samenvatting groep 7. Landbouw. Subsidies van de EU. Onder de loep. Noordwest-Europa.
Meander Samenvatting groep 7 Thema 4 Platteland Samenvatting Landbouw Boeren zijn door het gebruik van kunstmest en machines meer gaan produceren. Ook zijn ze zich steeds meer gaan specialiseren in één
Nadere informatie2014 PROTOS en Solidagro met de medewerking van Dwagulu Dekkente Lay-out door MadebyHanna.com - ontwikkeld door Mediaraven vzw
2014 PROTOS en Solidagro met de medewerking van Dwagulu Dekkente Lay-out door MadebyHanna.com - ontwikkeld door Mediaraven vzw 1. ALLES IS WATER Alles is water. We zijn letterlijk omringd door water. Water
Nadere informatieVerklaring inzake de beleggingsbeginselen
Verklaring inzake de beleggingsbeginselen van Stichting Bedrijfspensioenfonds AVH 1. Introductie 1.1 Inleiding Deze verklaring inzake de beleggingsbeginselen geeft beknopt de uitgangspunten weer van het
Nadere informatiebpfbouw Maatschappelijk verantwoord beleggen
bpfbouw Maatschappelijk verantwoord beleggen INHOUDSOPGAVE 1 Inleiding 3 2 Wat is maatschappelijk verantwoord beleggen? 4 3 Waarom willen wij maatschappelijk verantwoord beleggen? 6 4 Hoe willen wij maatschappelijk
Nadere informatieDuurzaam beleggen Beleggen voor verandering
ING Investment Office Publicatiedatum: 28 oktober 2016, 16:00 uur Duurzaam beleggen Beleggen voor verandering.. U heeft als belegger een belangrijke rol. U kunt namelijk beïnvloeden of bedrijven toegang
Nadere informatieSamen werken aan een mooiere wereld, nu en later.
Samen werken aan een mooiere wereld, nu en later. Puur voor later. Voor ons is het Zwitserleven Gevoel onlosmakelijk verbonden met een mooie wereld. Daar dragen wij graag aan bij met ons verantwoorde beleggingsbeleid.
Nadere informatieSeminar 'Aandeelhouderschap op de schop'
Seminar 'Aandeelhouderschap op de schop' Case study collectief engagement 11 februari 2013 Ger Fehrenbach Senior Advisor Responsible Investment Stelling Institutionele beleggers dragen een grotere verantwoordelijkheid
Nadere informatieMaatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid
Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Houthandel en Maatschappelijk Verantwoord Beleggen In dit document wordt het Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid (MVB-beleid) van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds
Nadere informatieWaardeketen Verantwoord en sociaal jaarverslag 2016
Waardeketen Verantwoord en sociaal jaarverslag 2016 Mensen en kapitaal In ons dagelijks werk maken onze mensen het verschil en daarom willen we goed voor onze mensen zorgen. Opleiding en ontwikkeling vormen
Nadere informatieMaatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid
SPMS en Maatschappelijk Verantwoord Beleggen In dit document wordt het Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid (MVB) van Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten (SPMS) uiteengezet. Dit document
Nadere informatieInterview Alex Wynaendts, Aegon. Tekst: Martin Voorn. Kop
Interview Alex Wynaendts, Aegon Tekst: Martin Voorn Kop (suggestie 1:) Globalisering kan financiële markten hard raken (suggestie 2:) Verzekeren is lokale kennis wereldwijd inzetten (suggestie 3:) Globalisering
Nadere informatieInleiding Goede beleggingsrendementen zijn voor ons als pensioenfonds cruciaal om onze huidige en toekomstige pensioenen te kunnen betalen. Daarbij le
Hoe gaat ABP om met... Maatschappelijke thema s binnen verantwoord beleggen Belangrijk onderdeel van ons beleid voor duurzaam en verantwoord beleggen dat we in 2015 hebben herzien, is het intensiveren
Nadere informatieInleiding Goede beleggingsrendementen zijn voor ons als pensioenfonds cruciaal om onze huidige en toekomstige pensioenen te kunnen betalen. Daarbij le
Hoe gaat ABP om met... Maatschappelijke thema s binnen verantwoord beleggen Belangrijk onderdeel van ons beleid voor duurzaam en verantwoord beleggen dat we in 2015 hebben herzien, is het intensiveren
Nadere informatieLESINSTRUCTIE GROEP 5/6
LESINSTRUCTIE GROEP 5/6 Bij Samsam nr. 5 2017 De zee Burgerschap Samsam komt 5 x per jaar uit met een magazine, en een werkblad. Daarbij hoort een website met filmpjes en aanvullende informatie: samsam.net
Nadere informatie28 november 2015. Onderzoek: Klimaattop Parijs
28 november 2015 Onderzoek: Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 45.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de
Nadere informatieWaarom doen we het ook alweer?
Apart inzamelen van gft-afval Als Vereniging Afvalbedrijven stimuleren we dat al het afval in Nederland op de juiste manier wordt verwerkt. Hierbij houden we rekening met het milieu en de kosten. De meest
Nadere informatieJouw idealen in Utrecht Verkiezingsprogramma. Provinciale Staten 2015 in eenvoudige taal
Jouw idealen in Utrecht Verkiezingsprogramma Provinciale Staten 2015 in eenvoudige taal Verkiezingen in de provincie Op 18 maart 2015 zijn er verkiezingen in de provincie Utrecht. Iedereen die in Utrecht
Nadere informatieABP beleid inzake verantwoord beleggen
ABP beleid inzake verantwoord beleggen 2 ABP Beleid inzake verantwoord beleggen Inhoud Samenvatting... 3 Inleiding... 5 1. Rekening houden met ESG-factoren... 6 2. De dialoog met ondernemingen aangaan...
Nadere informatieUSD / 1.16 1.15 1.14 1.13 1.12 1.11
Energiemarktanalyse Groenten & Fruit door Powerhouse Marktprijzen Macro-economie Markten in mineur Afgelopen week De angst voor een wereldwijde economische vertraging is weer toegenomen na een slechte
Nadere informatieLES 2: Klimaatverandering
LES 2: Klimaatverandering 1 Les 2: Klimaatverandering Vakken PAV, aardrijkskunde Eindtermen Sociale vaardigheden, burgerzin, ICT, vakoverschrijdend, samenwerken, kritisch denken Materiaal Computer met
Nadere informatieSFS Aanvullend Privé Pensioen Aandelenfonds
Informatie beleggingsfonds per 30 juni 2016 Productomschrijving Met het SFS Aanvullend Privé Pensioen wordt geld gereserveerd waarmee in de toekomst een (periodieke) uitkering wordt gefinancierd. Het SFS
Nadere informatie