Mobiele qpcr aan de waterkant

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Mobiele qpcr aan de waterkant"

Transcriptie

1 Mobiele qpcr aan de waterkant Voortgaande innovaties in DNA monitoring voor (zwem)waterkwaliteit Bas van der Zaan

2 Monitoring kwaliteit zwemwater Zwemwater Zwemwaterrichtlijn Intestinale Enteroccocen E.coli Blauwalgen etc 1 dag Actiena3 dagen 1-2 dagen Laboratorium analyse Actie bij zwem locatie nodig?

3 Toepassen van DNA-detectie 1. qpcr (quantitative Polymerase Chain Reaction) geen incubatie 1. Bemonstering van het water 2. Filtreren van watermonster 3. Extractie van het aanwezige DNA 4. qpcr analyse op DNA monster Data verwerking en interpretatie 4. 3.

4 Voor- en nadelen DNA monitoring Voordelen Sneller dan kweekmethode Betrouwbaar en accuraat Lage detectiegrens Nadelen Ook niet-actieve cellen Specialistisch lab nodig Past niet in huidige zwemwaterrichtlijn Meerdere analyse zelfde monster

5 Informatie voor de zwemmers Actuele informatie Afweging tussen snel en betrouwbaarheid

6 Ontwikkeling on-site monitoring systemen Aquascope - BioTrack Gene Xpert - Cepheid ChipGenie ChipShop gmbl EPS - Spyglass

7 Waarom nog niet breed toegepast? - Relatief dure systemen > k euro - Onderhoud in het veld nodig - Ook nog kosten per analyse - High-tech niet makkelijk toegankelijk

8 Mobiele qpcr systemen Amplino BV Scout -system BioMeme Inc. Two3 -system

9 DNA Isolatie in het veld 1. Bemonstering van het water 2. Filtreren van watermonster 3. Extractie van het aanwezige DNA 4. qpcr analyse op DNA monster 5. Data verwerking en interpretatie Ook DNA isolatie in het veld Alternatieve methodes: Needle press Verhitting Chemische lysis Ultrasound

10 Evaluatie alternatieve DNA extractie Methode Variatie Efficiëntie t.o.v. MoBio DNA kit (%) no extraction 90 Ultrasound Direct 101 Oplossing filter isopore 90 Oplossing filter nitrocellulose 84 Oplossing filter nylon 87 Filter isopore 47 Filter nitrocellulose 0 Filter nylon 0 Centrifugeren 89 Spuit met Naald 27G 90 25G 97 23G 96 basische-behandeling isopore 0 nitrocellulose 0 nylon 0 UV-behandeling isopore 54 nitrocellulose 28 nylon 0 Magnetron 650W W direct W HCl W direct HCl W HCl-EDTA W direct HCl-EDTA W Tris-HCl-EDTA W direct Tris-HCl-EDTA W W direct W HCl W direct HCl W HCl-EDTA W direct HCl-EDTA W Tris-HCl-EDTA W direct Tris-HCl-EDTA 81 Verhitten HCl 54 HCl-EDTA 56 Tris-HCl-EDTA 0 HotSHOT HCl + NaOH-EDTA 0 Tris-HCl + NaOH-EDTA 0 Diverse methoden Variatie binnen methode Recovery >80%

11 Voorbeeld recovery-resultaten Verhitten en Needle press Reproduceerbaar Recovery > 85%

12 Evaluatie alternatieve DNA extractie Protocol in het veld toepassen. Remming? Filter DNA kit DNA kit Direct DNA kit Direct 100x Hitte Hitte 100x Spuit Spuit 100x

13 Snelle DNA extractie methode BioMeme here.

14 Start Pilot project E.coli in zwemwater 5 deelnemende waterschappen Focus op E.coli 3 Monitoringsrondes juni - sept Doel pilot: Vergelijk qpcr veld en lab methode Praktische uitvoerbaarheid Nut van snelle informatie stroom

15 Vergelijk analysemethode in het veld

16 Planning Start datum (juni 2017) Selectie van moleculaire targets Optimalisatie E.coli qpcr in mobiele qpcr qpcr in het veld, 3 meetrondes Vergelijk data Evaluatie / Rapportage / verspreiding kennis Eind datum project (begin 2018) Juni Juni / juli Juli - sept Sept Okt / nov

17 Fase 1 2 : Target en optimalisatie Primer sets geselecteerd voor: 23srRNA uida tuff Test op dh5a en k12 rein cultures, daarnaast op oppervlaktewater samples Goed signaal: 23S rrna gen uida Matig/slecht: tuff

18 Procedure, inclusief DNA isolatie QiaGen Lab kit BioMeme veld-kit Voorlopige conclusie: Veldisolatie doet beter in mobiele qpcr BioMeme

19 Toekomstige ontwikkelingen monitoring Snel Lage-kosten Mobiel / handzaam LAMP (loop-mediated isothermal amplification) Helicase dependent amplificatie minder remming Lateral flow methode Ontwikkeling medische sector waterbeheer Martzy et al, 2017 Microfluidics Reis et at, 2016

20 Conclusies innovaties DNA monitoring Dichter bij monsterpunt kunnen meten Deze zomer ervaring mee opdoen Zelfde kwaliteit als in lab analyse haalbaar?? DNA isolatie Minder controles, etc Diverse ontwikkelingen gaande om nog sneller en betrouwbaar te kunnen meten

21 Vragen? Bedankt voor jullie aandacht

Snelle en betrouwbare analyse van de microbiologische zwemwaterkwaliteit met qpcr

Snelle en betrouwbare analyse van de microbiologische zwemwaterkwaliteit met qpcr Snelle en betrouwbare analyse van de microbiologische zwemwaterkwaliteit met qpcr Bart Wullings, Leo Heijnen en Edwin Kardinaal KWR Watercycle Research Institute, Nieuwegein Inhoud Microbiologische zwemwaterkwaliteit

Nadere informatie

Opdrachtgever: Hoogheemraadschap van Delfland

Opdrachtgever: Hoogheemraadschap van Delfland Opdrachtgever: Hoogheemraadschap van Delfland Projectnr: HHD015-001 Datum: 5 juli 2017 Opdrachtgever: Hoogheemraadschap van Delfland Projectnr: HHD015-001 Rapportnr: HHD015-FFDNA-Def01 Status: Definitief

Nadere informatie

Veilig plonzen met verbeterde blauwalg detectie

Veilig plonzen met verbeterde blauwalg detectie Vrijdag 1 augustus 2014 Dit is een publicatie van Kennislink Veilig plonzen met verbeterde blauwalg detectie Nieuwe DNA detectiemethode voor blauwalg ontwikkeld. Tijdens warme zomerdagen kunnen we een

Nadere informatie

Kwantitatieve PCR van potentieel toxische cyanobacteriën in oppervlaktewateren

Kwantitatieve PCR van potentieel toxische cyanobacteriën in oppervlaktewateren Kwantitatieve PCR van potentieel toxische cyanobacteriën in oppervlaktewateren Edwin Kardinaal, Danielle van der Linde, Lonneke Hensen & Bart Wullings KWR Watercycle Research Institute, Nieuwegein Inhoud

Nadere informatie

De ontdekking van organismen in extreme milieus op Aarde heeft onze kijk op het leven

De ontdekking van organismen in extreme milieus op Aarde heeft onze kijk op het leven Samenvatting Op weg naar de moleculaire detectie van leven op Mars De ontdekking van organismen in extreme milieus op Aarde heeft onze kijk op het leven drastisch veranderd en de verwachtingen voor het

Nadere informatie

Microbiologische methoden (E. coli) Gertjan Medema, Leo Heijnen

Microbiologische methoden (E. coli) Gertjan Medema, Leo Heijnen Microbiologische methoden (E. coli) Gertjan Medema, Leo Heijnen Ideale methode Specifiek (geen vals -) Reproduceerbaar Simpel Selectief (geen vals +) 100% recovery Snel Gevoelig Levend/Infectieus Goedkoop

Nadere informatie

Moleculaire diagnostiek intestinale parasieten -rondzendingen ten behoeve van Mdx-

Moleculaire diagnostiek intestinale parasieten -rondzendingen ten behoeve van Mdx- Moleculaire diagnostiek intestinale parasieten -rondzendingen ten behoeve van Mdx- Theo Schuurs, moleculair bioloog Lid namens WMDI / NVMM Izore, Centrum Infectieziekten Friesland, Leeuwarden Huidige rondzendingen

Nadere informatie

Aanleveren en verwerken meetgegevens 2019 in het zwemwaterportaal.

Aanleveren en verwerken meetgegevens 2019 in het zwemwaterportaal. 1 Aanleveren en verwerken meetgegevens 2019 in het zwemwaterportaal. Inleiding. Het zwemwaterportaal is er op gericht zwemmers van aangewezen zwemlocaties van actuele informatie te voorzien via www.zwemwater.nl.

Nadere informatie

Operationaliseren edna technieken voor het opsporen van bever- en muskusratten

Operationaliseren edna technieken voor het opsporen van bever- en muskusratten Operationaliseren edna technieken voor het opsporen van bever- en muskusratten Aanpak Samenwerkingsproject: drie marktpartijen, i.o.v. Stowa en UvW Operationaliseren door te leren in praktijk Stapsgewijze

Nadere informatie

Identificatie en karakterisatie van MIC

Identificatie en karakterisatie van MIC Identificatie en karakterisatie van MIC Harmien Verstraete Vanda Branco AVECOM NV - Bioproducts & Apps 3/11/2016 1 AVECOM 1) Onderzoeksprojecten zowel tailor-made onderzoek voor industriële partners als

Nadere informatie

Onzichtbaar maar wel aanwezig! Soorten in kaart brengen met Environmental DNA

Onzichtbaar maar wel aanwezig! Soorten in kaart brengen met Environmental DNA Onzichtbaar maar wel aanwezig! Soorten in kaart brengen met Environmental DNA STOWA Gentechnieken-dag Presentatie is eigendom van RAVON en SPYGEN Enkel voor eigen gebruik deelnemers. Niks uit deze presentatie

Nadere informatie

Ecologische monitoring; standaardisatie?

Ecologische monitoring; standaardisatie? Ecologische monitoring; standaardisatie? Auteur: H.E. Keizer-Vlek Methode zou moeten afhangen van het doel Maar data worden vaak voor meerdere doeleinden gebruikt: vaststellen ecologische toestand detecteren

Nadere informatie

Moleculaire diagnostiek: kwalitatief of kwantitatief?

Moleculaire diagnostiek: kwalitatief of kwantitatief? Moleculaire diagnostiek: kwalitatief of kwantitatief? Jaap van Hellemond, parasitoloog Erasmus MC & Havenziekenhuis, Rotterdam Theo Schuurs, moleculair bioloog Izore, Centrum Infectieziekten Friesland,

Nadere informatie

Validatiedossier van een IHC onderzoeksmethode HER2 -

Validatiedossier van een IHC onderzoeksmethode HER2 - Validatiedossier van een IHC onderzoeksmethode HER2 - K Zwaenepoel, klinisch wetenschappelijk medewerker, dienst pathologie, UZ Antwerpen 17 NOV 2018 HER2 IHC klinisch belang HER2 IHC als (pre)screen voor

Nadere informatie

Blauwalgen & genomics

Blauwalgen & genomics Workshop Blauwalgen & genomics, Amersfoort, 2010 Blauwalgen & genomics CSI in het waterbeheer Ron van der Oost CSI Overzicht Genomics Blauwalgen: traditionele analyses Alternatieven met genomics? Discussiepunten

Nadere informatie

Monitoring van blauwalgen risico s Ron van der Oost

Monitoring van blauwalgen risico s Ron van der Oost Blauwalgen platform, Amsterdam, 14 april 2014 Monitoring van blauwalgen risico s Ron van der Oost Overzicht Risicoanalyse Inter-laboratorium ringtest blauwalgen monitoring Vergelijking monitoring methoden

Nadere informatie

Moleculaire diagnostiek; darmprotozoa & T.vaginalis -overzicht 2017 & onderzoek naar variatie in gerapporteerde resultaten-

Moleculaire diagnostiek; darmprotozoa & T.vaginalis -overzicht 2017 & onderzoek naar variatie in gerapporteerde resultaten- Moleculaire diagnostiek; darmprotozoa & T.vaginalis -overzicht 2017 & onderzoek naar variatie in gerapporteerde resultaten- Theo Schuurs, MMM Lid namens WMDI / NVMM Rob Koelewijn Jaap van Hellemond 2013:

Nadere informatie

CML en stoppen moleculaire diagnostiek

CML en stoppen moleculaire diagnostiek CML en stoppen moleculaire diagnostiek Moderator Dr. P. Kuiper-Kramer 1st author / speaker Dr. Bert A. van der Reijden Bert.vanderReijden@radboudumc.nl Dept of Laboratory Medicine, Laboratory of Hematology

Nadere informatie

Het lab van de toekomst: een bespiegeling op mensen, middelen en methoden in een commercieel voedingslab. Henk Tolman

Het lab van de toekomst: een bespiegeling op mensen, middelen en methoden in een commercieel voedingslab. Henk Tolman Het lab van de toekomst: een bespiegeling op mensen, middelen en methoden in een commercieel voedingslab Henk Tolman 2 Lab van de toekomst KBBL sinds februari 2014 deel van Eurofins 3 Lab van de toekomst

Nadere informatie

Moleculaire diagnostiek; darmparasieten & Trichomonas -overzicht 2016-

Moleculaire diagnostiek; darmparasieten & Trichomonas -overzicht 2016- Moleculaire diagnostiek; darmparasieten & Trichomonas -overzicht 2016- Theo Schuurs, moleculair bioloog Lid namens WMDI / NVMM Rob Koelewijn Jaap van Hellemond 2013: Introductie fecespanel geschikt voor

Nadere informatie

Validatie van moleculaire methodes in een drinkwaterlaboratorium. Adrie Atsma

Validatie van moleculaire methodes in een drinkwaterlaboratorium. Adrie Atsma Validatie van moleculaire methodes in een drinkwaterlaboratorium Adrie Atsma Drinkwater laboratorium Nederland Controleren drinkwater van bron tot tap Chemisch Fysiologisch Micro-organismen Controleren

Nadere informatie

Moleculaire diagnostiek darmparasieten overzicht 2014

Moleculaire diagnostiek darmparasieten overzicht 2014 Moleculaire diagnostiek darmparasieten overzicht 2014 Jaap van Hellemond, parasitoloog Erasmus MC & Havenziekenhuis, Rotterdam Lid namens NVP Theo Schuurs, moleculair bioloog Izore, Centrum Infectieziekten

Nadere informatie

Moleculaire diagnostiek

Moleculaire diagnostiek Moleculaire diagnostiek van infectieziekten Arjan de Jong 8 december 2015 Moleculaire diagnostiek Diagnostiek op basis van moleculair biologische (DNA/RNA) technieken Moleculaire diagnostiek van infecties

Nadere informatie

Ik vertrouw erop u met het toezenden van deze gegevens van dienst te zijn geweest.

Ik vertrouw erop u met het toezenden van deze gegevens van dienst te zijn geweest. From: Klantenservice Laboratorium To: Postbus CC: Klantenservice Laboratorium Subject: compleet chemisch Date:

Nadere informatie

AquaScope. snelle en autonome microbiologische detectie

AquaScope. snelle en autonome microbiologische detectie AquaScope snelle en autonome microbiologische detectie Inhoud Introductie AquaScope Voordelen Toepassingen Werking Prestaties Slot opmerkingen Bedrijfsprofiel BioTrack BV Afsplitsing van AquaExplorer,

Nadere informatie

Validatie van IHC testen - aanpak in UZA -

Validatie van IHC testen - aanpak in UZA - Validatie van IHC testen - aanpak in UZA - K Zwaenepoel, klinisch wetenschappelijk medewerker Stappen van validatie/verificatie - proces 1. Optimalisatie Reagentia (antilichaam ) selecteren Protocols uittesten

Nadere informatie

Moleculaire diagnostiek darmparasieten -overzicht 2015-

Moleculaire diagnostiek darmparasieten -overzicht 2015- Moleculaire diagnostiek darmparasieten -overzicht 2015- Theo Schuurs, moleculair bioloog Lid namens WMDI / NVMM Rob Koelewijn Jaap van Hellemond 2013: Introductie fecespanel geschikt voor Mdx SKML-parasitologie

Nadere informatie

Environmental DNA Ontwikkelingen en mogelijkheden

Environmental DNA Ontwikkelingen en mogelijkheden Environmental DNA Ontwikkelingen en mogelijkheden Jelger Herder Nijmegen, 21 maart 2013 Veel soorten zijn lastig te vinden Grote modderkruiper Verlandende vegetaties Verstopt zich bij gevaar in de modder

Nadere informatie

Biologie in het lab van de toekomst

Biologie in het lab van de toekomst Biologie in het lab van de toekomst Frank Schuren TNO Microbiologie Conventionele microbiologie met state of the art genomics technologie en viability assays Conventional Microbiology Genomics technologies

Nadere informatie

Microbiota analyse in de routine diagnostiek. Stefan Boers, John Hays en Ruud Jansen

Microbiota analyse in de routine diagnostiek. Stefan Boers, John Hays en Ruud Jansen Microbiota analyse in de routine diagnostiek Stefan Boers, John Hays en Ruud Jansen Rondzending * * Int. J. Med. Microbiol. 2016;306(5):334-342 Achtergrond DNA BMC Biology, 2014, 12: 87 Microbiota analyse

Nadere informatie

Moleculaire biologische kwaliteits rondzendingen: Harmonisatie via netwerken. 14 juni 2011 Dr. R. Maatman

Moleculaire biologische kwaliteits rondzendingen: Harmonisatie via netwerken. 14 juni 2011 Dr. R. Maatman Moleculaire biologische kwaliteits rondzendingen: Harmonisatie via netwerken 14 juni 2011 Dr. R. Maatman Overzicht Nationale QCs Europese projecten EQUAL Spidia Biobanken Kwaliteit in harmonisatie 2 SKML

Nadere informatie

Microleven in de waterstromen op uw bedrijf. Jan Hardeman Accountmanager Horticulture

Microleven in de waterstromen op uw bedrijf. Jan Hardeman Accountmanager Horticulture Microleven in de waterstromen op uw bedrijf Jan Hardeman Accountmanager Horticulture Monitoren microleven 2018: lozen na zuiveren 2027: 0% lozen Middelengebruik onder druk + zuiveringsplicht: CHECK wat

Nadere informatie

CSI in de Polder Environmental DNA voor het opsporen van dieren

CSI in de Polder Environmental DNA voor het opsporen van dieren CSI in de Polder Environmental DNA voor het opsporen van dieren Jelger Herder Nijmegen, 20 april 2013 Veel soorten zijn lastig te vinden Grote modderkruiper Verlandende vegetaties Verstopt zich bij gevaar

Nadere informatie

Point-of-care PCR. GBS diagnostiek in de verloskamer. Erika van Elzakker Arts-microbioloog

Point-of-care PCR. GBS diagnostiek in de verloskamer. Erika van Elzakker Arts-microbioloog Point-of-care PCR GBS diagnostiek in de verloskamer Erika van Elzakker Arts-microbioloog Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met

Nadere informatie

Memo. Datum 21 december 2016 Aantal pagina's 5 Van Bas van der Zaan. Doorkiesnummer +31(0)

Memo. Datum 21 december 2016 Aantal pagina's 5 Van Bas van der Zaan. Doorkiesnummer +31(0) Memo Aantal pagina's 5 Van Bas van der Zaan Doorkiesnummer +31(0)88335 7179 E-mail bas.vanderzaan@deltares.nl Onderwerp Samenvatting onderzoek thermische verwarming van de bodem voor stimulatie biologische

Nadere informatie

ExxonMobil. Analyser Wensen. Arno van Adrichem

ExxonMobil. Analyser Wensen. Arno van Adrichem Wensen Arno van Adrichem Opbouw Presentatie Waarom gebruiken we analysers Categorieën van analysers Validatie en calibratie Data acquisitie Data analyse Waarom gebruiken we analysers? Veiligheid, Gezondheid

Nadere informatie

STOWA-onderzoeksproject edna voedselwebanalyses

STOWA-onderzoeksproject edna voedselwebanalyses STOWA-onderzoeksproject edna voedselwebanalyses toepassing edna-techniek voor toestandsbepaling en systeembegrip Sebastiaan Schep (sebastiaan.schep@witteveenbos.com) en Kees van Bochove (kees.vanbochove@datura.nl)

Nadere informatie

EXTERNE KWALITEITSCONTROLE VOOR POCT INR

EXTERNE KWALITEITSCONTROLE VOOR POCT INR EXTERNE KWALITEITSCONTROLE VOOR POCT INR Piet Meijer Stichting ECAT Management antistollingsbehandeling Smalle therapeutische ranges Thrombosis Bleeding Accurate INR metingen Hoe kunnen we de juistheid

Nadere informatie

Monitoring aquatische biodiversiteit met DNA barcoding veelbelovend

Monitoring aquatische biodiversiteit met DNA barcoding veelbelovend Monitoring aquatische biodiversiteit met DNA barcoding veelbelovend Waterkwaliteit op de kaart II Berry van der Hoorn, Naturalis Michiel Hootsmans, KRW Watercycle centre Roel Knoben, RHDHV 8 oktober 2015

Nadere informatie

Bronopsporen fecale verontreiniging in zwemwater 2014

Bronopsporen fecale verontreiniging in zwemwater 2014 KWR November 2014 Bronopsporen fecale verontreiniging in zwemwater 2014 KWR 2014.098 KWR November 2014 Bronopsporen fecale verontreiniging in zwemwater KWR November 2014 Bronopsporen fecale verontreiniging

Nadere informatie

Whole genome sequencing op direct materiaal voor virus detectie en typering. Janette Rahamat-Langendoen, arts-microbioloog

Whole genome sequencing op direct materiaal voor virus detectie en typering. Janette Rahamat-Langendoen, arts-microbioloog Whole genome sequencing op direct materiaal voor virus detectie en typering Janette Rahamat-Langendoen, arts-microbioloog Acute luchtweginfecties Belangrijke oorzaak van ziekenhuis opnames bij kinderen

Nadere informatie

Blauwalgen in Nederland

Blauwalgen in Nederland Blauwalgen in Nederland Landelijk beeld 2-2 DG Water februari 21 Blauwalgen in Nederland Landelijk beeld 2-2 dossier : D32 registratienummer : WA-WN2141 versie : 1 DG Water februari 21 DHV B.V. Niets uit

Nadere informatie

Onderzoeksrapport van validatie van conserveringstermijn van totaal en vrij cyanide in grond.

Onderzoeksrapport van validatie van conserveringstermijn van totaal en vrij cyanide in grond. Onderzoeksrapport van validatie van conserveringstermijn van totaal en vrij cyanide in grond. Analytico Milieu B.V. November 2003 INHOUDSOPGAVE 1. SAMENVATTING... 3 2. INLEIDING.. 4 3. BESCHRIJVING PROEFOPZET.

Nadere informatie

KWR September Snelle on-line detectie van Enterococcen

KWR September Snelle on-line detectie van Enterococcen KWR 2016.076 September 2016 Snelle on-line detectie van Enterococcen KWR 2016.076 September 2016 Snelle on-line detectie van Enterococcen KWR 2016.076 September 2016 Snelle on-line detectie van Enterococcen

Nadere informatie

Molecular Pathology for Pathologists. Pr P. Pauwels

Molecular Pathology for Pathologists. Pr P. Pauwels Molecular Pathology for Pathologists Pr P. Pauwels NGS moleculair pathologie rapport ontcijferen Nomenclatuur waarin gerapporteerd wordt: EGFR c.2573t>g, p.(leu858arg) Coderende sequentie Eiwit/proteïne

Nadere informatie

Kwaliteit van microscopisch onderzoek: het kan beter

Kwaliteit van microscopisch onderzoek: het kan beter Kwaliteit van microscopisch onderzoek: het kan beter Lisette van Lieshout, parasitoloog Leids Universitair Medisch Centrum, Leiden Jaap van Hellemond, parasitoloog Erasmus MC & Havenziekenhuis, Rotterdam

Nadere informatie

SKML-parasitologie rondzendingen; tijd voor moleculaire diagnostiek?

SKML-parasitologie rondzendingen; tijd voor moleculaire diagnostiek? SKML-parasitologie rondzendingen; tijd voor moleculaire diagnostiek? Theo Schuurs, moleculair bioloog Lid namens WMDI / NVMM Izore, Centrum Infectieziekten Friesland, Leeuwarden Huidige rondzendingen SKML-parasitologie:

Nadere informatie

Anastomose van de darm

Anastomose van de darm 11/11/13 Ontwikkeling van sneldiagnos0ek m.b.v indicator- organismen voor het aantonen van anastomose lekkage na darmopera0es Claudia Orelio, PhD Lectoraat Innova9eve Moleculaire Diagnos9ek Hogeschool

Nadere informatie

De bepaling van diersoorten in vleesmengsels met DNA-gebaseerde qpcr-methoden

De bepaling van diersoorten in vleesmengsels met DNA-gebaseerde qpcr-methoden RIKILT Wageningen University UR & Research De missie van Wageningen University & Research is To ex plore the potential of Postbus 230 nature to improve the quality of lif e. B innen Wageningen University

Nadere informatie

Fijnstof nieuws mag wel naar buiten! #fijnstofevent

Fijnstof nieuws mag wel naar buiten! #fijnstofevent Fijnstof nieuws mag wel naar buiten! Welkom! wordt mogelijk gemaakt door: Een nieuwe aanpak van fijnstofreductie Jan Workamp / Eltjo Bethlehem 13 februari 2019 INHOUD 1) Achtergrond / focus / CONTEXT 2)

Nadere informatie

Alles wat bijdraagt of afbreuk zou kunnen doen aan de productkwaliteit of het proces CLEANROOMVALIDATIE DOEL & METHODE

Alles wat bijdraagt of afbreuk zou kunnen doen aan de productkwaliteit of het proces CLEANROOMVALIDATIE DOEL & METHODE CLEANROOMVALIDATIE ON SITE ISO 17025 DOEL & METHODE CLEANROOM VALIDATIE KALIBRATIE CONSULTANCY VALIDATIE MODEL VALIDATIE Planning Validatie rapport URS Performance Qualificatie (PQ) Functioneel ontwerp

Nadere informatie

edna en monitoring van trek- en estuariene vissen in het NZK Bas van den Boogaard & Martijn Dorenbosch

edna en monitoring van trek- en estuariene vissen in het NZK Bas van den Boogaard & Martijn Dorenbosch edna en monitoring van trek- en estuariene vissen in het NZK Bas van den Boogaard & Martijn Dorenbosch Opbouw presentatie Visgemeenschap in het NZK: (Bas van den Boogaard) - monitoring en visserijtechnieken,

Nadere informatie

Legionella pneumophila in natte gebouwgebonden koeltorens. Analytisch onderzoek in een selectie van koelwatersystemen in Nederland

Legionella pneumophila in natte gebouwgebonden koeltorens. Analytisch onderzoek in een selectie van koelwatersystemen in Nederland Legionella pneumophila in natte gebouwgebonden koeltorens Analytisch onderzoek in een selectie van koelwatersystemen in Nederland KWR 09.077 Januari 2010 Legionella pneumophila in natte gebouwgebonden

Nadere informatie

Microbiologische wateranalyses binnen 1,5 uur

Microbiologische wateranalyses binnen 1,5 uur Microbiologische wateranalyses binnen 1,5 uur Annelise Herman, Aleida de Vos van Steenwijk (Orvion), Tesse Bijleveld (WE Consult) Mozambique is begin maart zeer zwaar getroffen door de cycloon Idai en

Nadere informatie

QIAsymphony DSP Circulating DNA-kit

QIAsymphony DSP Circulating DNA-kit QIAsymphony DSP Circulating DNA-kit Februari 2017 Werkingseigenschappen 937556 Sample to Insight Inhoudsopgave Werkingseigenschappen... 4 Basiswerking... 4 Nauwkeurigheid van de run... 6 Gelijkwaardige

Nadere informatie

Teggs beeldherkenning

Teggs beeldherkenning Teggs beeldherkenning Peter Tummers 17 Januari 2013 WP 3 - Ontwerp van betrouwbare codes Doelsteling: Ontwikkeling van technieken die betrouwbare codes genereren voor een individueel ei. Uitvoering: Een

Nadere informatie

Workshop Bio (Biosensor/DNA) 7 april 2011 HAV0-4

Workshop Bio (Biosensor/DNA) 7 april 2011 HAV0-4 Workshop Bio (Biosensor/DNA) 7 april 2011 HAV0-4 Evenement Op 7 april brachten 18 leerlingen van 2 scholen uit de regio een bezoek aan de High Tech Campus en kregen de mogelijkheid om een kijkje te nemen

Nadere informatie

Parameter Monsterfles Conservering Bemonstering Zwevende stof Petrischaal + filter ml monster filtreren.

Parameter Monsterfles Conservering Bemonstering Zwevende stof Petrischaal + filter ml monster filtreren. Parameter Monsterfles Conservering Bemonstering Zwevende stof Petrischaal + filter. 1000 ml monster filtreren. Faag Plastic fles, 250 ATP Plastic fles, 250 Microbiologisch algemeen Plastic fles, 500 Wijdhals,

Nadere informatie

Meetonzekerheid Theorie en praktijk

Meetonzekerheid Theorie en praktijk Meetonzekerheid Theorie en praktijk Mirte Malingré en Harry Kapelle 22 november 2016 presentatie Meander Medisch Centrum 1 Indeling Mirte -> Theorie -> concept adviesdocument werkgroep TTF -> graag input!

Nadere informatie

Train met de tempo trainer

Train met de tempo trainer Train met de tempo trainer Met de tempo trainer wordt een handleiding meegeleverd. Die is goed bruibaar, maar we hebben toch nog een eigen aanvulling daarop geschreven. 1 De Tempo trainer heeft drie functies:

Nadere informatie

De accreditatie werd uitgereikt aan/ L'accréditation est délivrée à/ The accreditation is granted to/ Die akkreditierung wurde erteilt für:

De accreditatie werd uitgereikt aan/ L'accréditation est délivrée à/ The accreditation is granted to/ Die akkreditierung wurde erteilt für: Bijlage bij accreditatie-certificaat Annexe au certificat d'accréditation Annex to the accreditation certificate Beilage zur Akkreditatierungszertifikat 482-TEST NBN EN ISO/IEC 17025:2005 Versie/Version/Fassung

Nadere informatie

Ben niet blind voor de kwaliteit van uw installatie. Voor een heldere blik op Power Quality

Ben niet blind voor de kwaliteit van uw installatie. Voor een heldere blik op Power Quality 1 Ben niet blind voor de kwaliteit van uw installatie Voor een heldere blik op Power Quality Metingen & Advies Opleidingen Power Quality Efficiëntie Continuïteit Veiligheid Energiebesparing Energiemonitoring

Nadere informatie

Celtesten voor de risicobeoordeling van giftige stoffen in water

Celtesten voor de risicobeoordeling van giftige stoffen in water Celtesten voor de risicobeoordeling van giftige stoffen in water Sander van der Linden Biodetection Systems Waarom biologische testen? Huidige monitoring strategie bijna volledig gebaseerd of chemische

Nadere informatie

PPS 1Health4Food. Sectoroverstijgend onderzoek dier & volksgezondheid (1Health)

PPS 1Health4Food. Sectoroverstijgend onderzoek dier & volksgezondheid (1Health) PPS 1Health4Food Sectoroverstijgend onderzoek dier & volksgezondheid (1Health) DOT uiergezondheid Hanneke van Wichen en Karien Griffioen Resultatendag 23 november 2016 Doelstelling verantwoord antibioticagebruik

Nadere informatie

In 10 jaar van HPLC naar LC-MS/MS met een snelle toxscreen op een Thermo triple quadrupole. Annelies Egas UMC Utrecht

In 10 jaar van HPLC naar LC-MS/MS met een snelle toxscreen op een Thermo triple quadrupole. Annelies Egas UMC Utrecht In 10 jaar van HPLC naar LC-MS/MS met een snelle toxscreen op een Thermo triple quadrupole Annelies Egas UMC Utrecht Ontwikkeling lab apotheek 2006: eerste Triple Quadrupole LC-MS (TSQ Quantum Access)

Nadere informatie

Development of simplified molecular tools for the diagnosis of kinetoplast diseases

Development of simplified molecular tools for the diagnosis of kinetoplast diseases Development of simplified molecular tools for the diagnosis of kinetoplast diseases Thesis by: Claire M. Mugasa Promotores: Prof. Dr. P.A. Kager & Prof. Dr. George W. Lubega Copromotor: Dr. Henk D.F.H.

Nadere informatie

Eerste ervaringen: Screening week 27

Eerste ervaringen: Screening week 27 Eerste ervaringen: Screening week 27 Heleen Woortmeijer Sanquin, afdeling IHD H.Woortmeijer@sanquin.nl 17 februari 2012 1 Eerste ervaringen: Screening week 27 Inleiding HZFP Oude Screeningsprogramma Nieuwe

Nadere informatie

Nederlandse norm. NEN 6254+C1 (nl)

Nederlandse norm. NEN 6254+C1 (nl) Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

Nederlandse norm. NEN 6254+C1 (nl)

Nederlandse norm. NEN 6254+C1 (nl) Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

SNMS (Lite) & Radarbeelden

SNMS (Lite) & Radarbeelden SNMS (Lite) & Radarbeelden Met het oog op een veilige Schelde Nederlands Loodswezen 1 Verkeersbeeld in één oogopslag Nederlands Loodswezen 2 Een lijstje met feiten SNMS; Schelde Navigator Marginale Schepen

Nadere informatie

Kiwa Water Research B.V. Nieuwegein, 23/4/07

Kiwa Water Research B.V. Nieuwegein, 23/4/07 Danny Traksel Kiwa Industrie & Water Een veilige duik in de toekomst? Toelichting en workshop oriënterend onderzoek naar desinfectietechnieken voor zwemwater 29 maart 2007 Hoe het niet moet... Kiwa Water

Nadere informatie

Ontwikkelingen binnen de moleculaire pathologie. Bastiaan Tops Klinisch moleculair bioloog i.o. UMC St Radboud

Ontwikkelingen binnen de moleculaire pathologie. Bastiaan Tops Klinisch moleculair bioloog i.o. UMC St Radboud Ontwikkelingen binnen de moleculaire pathologie Bastiaan Tops Klinisch moleculair bioloog i.o. UMC St Radboud Binnen het UMC St Radboud: - Stroomlijnen van de diagnostiek (automatiseren) - Zoveel mogelijk

Nadere informatie

Onderzoek naar biologische sporen en DNA-onderzoek 5 april

Onderzoek naar biologische sporen en DNA-onderzoek 5 april Herziene onderzoeksset zedendelicten; FAQs Simone van Soest Afdeling Humane Biologische Sporen 27 april 2012 Herziene onderzoeksset zedendelicten 2 Herziene onderzoeksset zedendelicten 27 april 2012 1

Nadere informatie

Centrale Biobank UMC Utrecht. Fokke Terpstra

Centrale Biobank UMC Utrecht. Fokke Terpstra Centrale Biobank UMC Utrecht Fokke Terpstra Inleiding Parelsnoer Instituut Filosofie van biomaterialen Stappen in het proces Wat was het probleem? Afname materiaal t/m opslag Conclusies Parelsnoer Instituut

Nadere informatie

Moleculaire diagnostiek darmparasieten overzicht 2013

Moleculaire diagnostiek darmparasieten overzicht 2013 Moleculaire diagnostiek darmparasieten overzicht 2013 Theo Schuurs, moleculair bioloog Lid namens WMDI / NVMM Izore, Centrum Infectieziekten Friesland, Leeuwarden Aanbieders kwaliteitsrondzendingen (tot

Nadere informatie

Hydrochip: monitoren van de waterkwaliteit met

Hydrochip: monitoren van de waterkwaliteit met Hydrochip: monitoren van de waterkwaliteit met behulp van DNA 2017 23 A Het project Van 2012 tot 2017 is de Hydrochip verder ontwikkeld (een belangrijke basis was al gelegd in eerdere projecten) binnen

Nadere informatie

Actualisatie Waterspeelplaats Cronesteijn

Actualisatie Waterspeelplaats Cronesteijn Actualisatie Waterspeelplaats Cronesteijn 2018 Archimedesweg 1 postadres: postbus 156 2300 AD Leiden telefoon (071) 3 063 063 telefax (071) 5 123 916 CORSA nummer: versie: definitief auteur: Piet van der

Nadere informatie

Actieve sedimenten en actieve bomen

Actieve sedimenten en actieve bomen SANEREN MET DE NATUUR Actieve sedimenten en actieve bomen Maurice Henssen en Freek van den Heuvel, Bioclear earth Lydia Plant, gemeente Almelo 7 maart 2019, ZLTO Den Bosch Case 1: Actieve sedimenten Gebruik

Nadere informatie

De toekomst van water in de glastuinbouw

De toekomst van water in de glastuinbouw De toekomst van water in de glastuinbouw Voortgang zuiveren afvalwaterstromen Tom Smit Achtergrond project Overschrijdingen in oppervlaktewater van een hele reeks actieve stoffen. Emissie glastuinbouw

Nadere informatie

loktrace FORMEERGAS LEKDETECTIE STRENGERE WETTEN! Voorkom boetes van meer dan 50.000 euro.

loktrace FORMEERGAS LEKDETECTIE STRENGERE WETTEN! Voorkom boetes van meer dan 50.000 euro. loktrace FORMEERGAS LEKDETECTIE STRENGERE WETTEN! Voorkom boetes van meer dan 50.000 euro. LOKTRACE Het lekdetectiesysteem Legaal, betrouwbaar en klimaat neutraal! Formeergas lekdetectie - De beste oplossing

Nadere informatie

Bioluminescentie. Toegepast om het proces te bewaken.

Bioluminescentie. Toegepast om het proces te bewaken. Bioluminescentie. Toegepast om het proces te bewaken. 3 Maak kennis met de nieuwe bewaker van het proces. Even voorstellen: Het 3M Clean-Trace Hygiënecontrole- en Managementsysteem Als het gaat om hygiënecontrole,

Nadere informatie

Beslisnotitie werkwijze individuele metingen en meetfrequentie microbiologische parameters zwemwaterrichtlijn

Beslisnotitie werkwijze individuele metingen en meetfrequentie microbiologische parameters zwemwaterrichtlijn Beslisnotitie werkwijze individuele metingen en meetfrequentie microbiologische parameters zwemwaterrichtlijn Zoals vastgesteld in de Stuurgroep Water op 14 maart 2013 Inleiding De Europese zwemwaterrichtlijn

Nadere informatie

BEPALING VAN LASALOCID-NATRIUM IN DIERENVOEDERS (HPLC)

BEPALING VAN LASALOCID-NATRIUM IN DIERENVOEDERS (HPLC) Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen Bestuur Laboratoria I-MET-FLVVT-005 I-MET-FLVVT-005 BEPALING VAN LASALOCID-NATRIUM IN DIERENVOEDERS (HPLC) Versie 04 Datum van toepassing 2014-01-27

Nadere informatie

Harm Janssens. Robotisering van manuele handelingen ten behoeve van DNA-analyse

Harm Janssens. Robotisering van manuele handelingen ten behoeve van DNA-analyse Harm Janssens Robotisering van manuele handelingen ten behoeve van DNA-analyse Argentina, Belgium, Brazil. Canada, France, India. Indonesia, Netherlands, Paraguay, Romania, Russia.Thailand, Tunisia,Turkey,

Nadere informatie

Directe diameters, en het effect op analyses van ISIS-AR. Mieke van Triest, epidemioloog ISIS-AR

Directe diameters, en het effect op analyses van ISIS-AR. Mieke van Triest, epidemioloog ISIS-AR Directe diameters, en het effect op analyses van ISIS-AR Mieke van Triest, epidemioloog ISIS-AR Inhoud 1. Verschillende interpretaties 2. Aanleiding probleem 3. Wat is een directe diameter? 4. Hoe groot

Nadere informatie

PVE-SALMONELLA-IQ-II. Versie: Sa-I002

PVE-SALMONELLA-IQ-II. Versie: Sa-I002 PVE-SALMONELLA-IQ-II Wijzigingen (op hoofdlijnen) ten opzichte van de vorige versie: Als gevolg van wijzigingen in de hygiënebesluiten aangaande het verzenden van monsters is onderdeel 7.1 (van paragraaf

Nadere informatie

Detectie van M. tuberculosis met moleculaire technieken

Detectie van M. tuberculosis met moleculaire technieken Detectie van M. tuberculosis met moleculaire technieken Een klinisch perspectief Onno Akkerman, longarts Tuberculosecentrum Beatrixoord, Haren Moleculaire diagnostiek van M. tuberculosis Waarom een clinicus

Nadere informatie

PINCH STUDIE : PRAKTIJK CASE. Philip de Smedt CEFIC, Manager LVOC and aromatics Gastprofessor UGent

PINCH STUDIE : PRAKTIJK CASE. Philip de Smedt CEFIC, Manager LVOC and aromatics Gastprofessor UGent PINCH STUDIE : PRAKTIJK CASE Philip de Smedt CEFIC, Manager LVOC and aromatics Gastprofessor UGent INLEIDING Case : Pygas hydrogenatie fabriek + aromaten extractie fabriek. Vraag fabriek : verbeteren van

Nadere informatie

Workshop Bio (Biosensor/DNA) 17 maart 2010 HAV0-4 Evenement

Workshop Bio (Biosensor/DNA) 17 maart 2010 HAV0-4 Evenement Workshop Bio (Biosensor/DNA) 17 maart 2010 HAV0-4 Evenement Op 17 maart brachten 28 leerlingen van 4 scholen uit de regio een bezoek aan de High Tech Campus en kregen de mogelijkheid om een kijkje te nemen

Nadere informatie

Eenvoudig. Efficiënt. Nauwkeurig. Volledig geautomatiseerd Leica HER2 FISH System voor BOND TM

Eenvoudig. Efficiënt. Nauwkeurig. Volledig geautomatiseerd Leica HER2 FISH System voor BOND TM Eenvoudig. Efficiënt. Nauwkeurig. Volledig geautomatiseerd Leica HER2 FISH System voor BOND TM Met PathVysion * FISH Probes geleverd door Abbott Molecular Inc. Eenvoudig Geen ingewikkelde procedures meer

Nadere informatie

Fosfor in de landbouw

Fosfor in de landbouw Fosfor in de landbouw Fien Amery Bart Vandecasteele 9 oktober 2014 CriNglooP-Collectief Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant www.ilvo.vlaanderen.be ortho-p concentratie (mg P/l)

Nadere informatie

Controle zwemwaterlocaties conform de Europese zwemwaterrichtlijn 2006/7/EG

Controle zwemwaterlocaties conform de Europese zwemwaterrichtlijn 2006/7/EG Bijlage 4.15 NWO/MRE 034/09 Controle zwemwaterlocaties conform de Europese zwemwaterrichtlijn 2006/7/EG Protocol Voorwoord Dit protocol is in opdracht van Rijkswaterstaat, afdeling RIZA door KWR Watercycle

Nadere informatie

OPTIMALISATIE EN REGIONALE STANDAARDISATIE VAN HET MRSA-SCREENINGSBELEID

OPTIMALISATIE EN REGIONALE STANDAARDISATIE VAN HET MRSA-SCREENINGSBELEID H.-Hartziekenhuis Lier OPTIMALISATIE EN REGIONALE STANDAARDISATIE VAN HET MRSA-SCREENINGSBELEID Astrid Muyldermans Supervisor: Apr. W. Laffut 26 mei 2015 INHOUD A. B. C. D. 2 INHOUD A. B. C. D. 3 INHOUD

Nadere informatie

Detectie van chromosomale imbalances mbv Next Generation Sequencing (NGS)

Detectie van chromosomale imbalances mbv Next Generation Sequencing (NGS) Detectie van chromosomale imbalances mbv Next Generation Sequencing (NGS) Winand Dinjens, KMBP Afdeling Pathologie Laboratorium voor Moleculaire Diagnostiek w.dinjens@erasmusmc.nl Week van de Pathologie

Nadere informatie

ESBLs in de varkenshouderij Transmissie van dier naar mens

ESBLs in de varkenshouderij Transmissie van dier naar mens ESBLs in de varkenshouderij Transmissie van dier naar mens Vóórkomen van ESBLs in de voedselketen en bij de mens Symposium donderdag 11 oktober 2012 - Utrecht Wietske Dohmen IRAS - EEPI Inleiding (1) ESBLs

Nadere informatie

Zwemwaterprofiel plas Cattenbroek

Zwemwaterprofiel plas Cattenbroek Zwemwaterprofiel plas Cattenbroek 1 Methode 1 1.1 Aanpak 1 2 Beschrijving van de zwemlocatie 3 2.1 Algemene omschrijving 3 2.2 Kenmerken van de locatie 3 2.3 Hydromorfologie en hydrologie 4 2.3 Risicobronnen

Nadere informatie

Bioluminescentie. Toegepast om het proces te bewaken.

Bioluminescentie. Toegepast om het proces te bewaken. Bioluminescentie. Toegepast om het proces te bewaken. 3M Clean-Trace Hygiënebewakings- en Managementsysteem 1719.indd 1 16.09.16 14:17 1719.indd 2 16.09.16 14:17 3M Clean-Trace Hygiënecontrole- en Managementsysteem

Nadere informatie

Kosten- batenanalyse POCT Influenza Spaarne Gasthuis

Kosten- batenanalyse POCT Influenza Spaarne Gasthuis Kosten- batenanalyse Influenza Spaarne Gasthuis Aanleiding Ieder jaar is er tijdens de winterperiode sprake van piek in het aantal patiënten met een influenza luchtweginfectie. De meeste patiënten met

Nadere informatie