PARTNERMEETING 17/08/2016

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "PARTNERMEETING 17/08/2016"

Transcriptie

1 PARTNERMEETING 17/08/2016

2 agenda Stand van zaken en planning: geschikheidskaarten en activering ondergrondse constructies (Gust) screening web-tools en EPB-problematiek (Luc) piloot- en demoprojecten (Koen/Johan) modellering, dimensioneringstool en regelaarmodel (Damien) Incl. drukvalmetingen belastingsduurgenerator e.a. (Jeroen) Planning (allen) Communicatie Warmtepompsymposium 15/09/2016 Gebruikerscommissie okt Slotevenement: sept 2017 varia

3 Presentatie Gust demoprojecten

4 Acties WTCB Geotechniek 2 geothermische micropalen Limelette TRT s (+-ok): rapport wordt opgesteld (04/ /2016) Eventueel bijkomende test Thermo-mechanisch: beschikbaarheid apparatuur? Metingen Oud-Heverlee VHP-kolommen Metingen lopen verder: eerste rapport tegen zomer 2016?

5 Acties WTCB Geotechniek Vergelijking klassieke, Distributed en Enhanced TRT s Metingen Limelette + Hechtel-Eksel Rapport wordt opgesteld (04/ /2016) Optical fibres Hybrid cable Diam. 12 mm 4 copper cables

6 Acties WTCB Geotechniek Thermisch geactiveerde funderingsplaat (Sint-Laureins) Temperatuurkabels in vloerplaat, energieplafond, Bewoond tegen eind 2016

7 Acties WTCB Geotechniek Energiepalen Leuven (DMOA Architecten) (D)TRT, ETRT + T-metingen in BKA?!

8 Acties WTCB Geotechniek Metingen AGC (grondwater <=> BEO-veld) Laden maandelijks (energie-extractie) Ontladen maandelijks (warmte-injectie) Netto (+=warmte-extractie) Netto cumulatief (+=warmte-extractie) Energie (MWh) Diepte (t.o.v. maaiveld) Temperatuur ( C) / / / / / / / / / / / / / / /2014 F1_20/10/2015 F2_20/10/2015 F1_02/11/2015 F2_02/11/ / / / / / / / / /2015

9 Acties WTCB Geotechniek Screeningstool: uitbreiding KWO-gedeelte Methodologie besproken met Iftech (KWO-kaarten) Indeling in 4 categorieën op basis van transmissiviteit Implementatie in screeningstool in januari/februari Methodologie dimensionering: overleg mid-mei Interactie met BruGeoTherMap

10 Acties WTCB Geotechniek Proefproject energiepalen (1/3) Thermisch gedeelte (+- afgerond): rapport en verdere analyse tegen 02/2016 (+alternatieve analysetechnieken) Thermo-mechanisch gedeelte: elke paal doormeten volgens zelfde temperatuurschema (cte. kracht): afronden tegen 08/ rapport Axial force (kn) Depth (m) kN 200kN 300kN 400kN T=30 C T=40 C T=-4 C

11 Acties WTCB Geotechniek Proefproject energiepalen (2/3) Langetermijneffect -> cycli op 1 paal: rapport tegen eind 2016 Minimale mediumtemperatuur? Simulaties in Plaxis (i.s.m. Malek) Artikel conferentie ICEGT augustus 2016 (Kiel, Duitsland)

12 Acties WTCB Geotechniek Proefproject energiepalen (3/3) Dit alles als input voor: Grondmechanische ontwerprichtlijnen Energetische ontwerprichtlijnen (screeningstool?) Hoe omgaan met seizoensschommelingen <-> gebouw erboven? EED geschikt? Uitbreiding naar andere thermisch geactiveerde geostructuren? Tegen midden 2016: eerste ontwerpdocument met concrete richtlijnen? Interactie met COST Actie TU1405?!

13 agenda Stand van zaken en planning: geschikheidskaarten en activering ondergrondse constructies (Gust/Noël) screening web-tools en EPB-problematiek (Luc) piloot- en demoprojecten (Koen) modellering, dimensioneringstool en regelaarmodel (Damien) belastingsduurgenerator e.a. (Jeroen)

14

15 Bodemkarakteristieken Vlarem Module 1 screeningstool Type gebouw (gebruikersprofiel) Koude/warmtebehoefte Grootte perceel Module 2 Dimensionering boorveld Jan 2016 Investeringen Gebruiks- en onderhoudskosten Primaire energie CO2-uitstoot Module 3-4 Economische en ecologische analyse Juni 2016 Beta-factor Bodemtemp. Module 5 Optimalisatie

16

17 Geen opwarmvermogen!

18 Rekening met 1 dag buffer Géén doorstroming

19 Probleem: ISSO73 houdt geen rekening met het vermogen van de VBWW om koude te onttrekken, EED wel Oplossing: Of tool lanceren en in disclaimer vermelden koelvraag < 15% van de warmtevraag. Of tool lanceren en (voorlopig) beperken in gebruik Onderzoeken hoe koudevermogen eenvoudig kan worden bepaald zie ook EPB-problematiek

20 doelstelling probleem: in de huidige EPW kan passief koelen (free geocooling) niet worden gevalideerd. doel: passief koelen op een objectief en betrouwbaar, eenvoudig (?) maar verantwoorde wijze integreren in de EPW hoofdzaak: aantonen dat door passief koelen het risico op oververhitting geheel of gedeeltelijk kan beperken.

21 aanpak Boorveld dat gedimensioneerd voor enkel verwarming (ruimte + SWW) Berekenen hoeveel passieve koeling dit boorveld kan opleveren Deze koeling in mindering brengen in oververhittingsindicator.

22 EPB-achtergrond oververhittingsindicator De oververhitting van een sector (Ioverh,seci)is gelijk aan de jaarlijkse genormaliseerde overtollige warmtewinsten van die sector/ruimte t.o.v. de insteltemperatuur van 23 C. Ze is de som van de overeenkomstige maandelijkse waarden. Ioverh,seci max = 6500 Kh geldboete 1.000Kh < Ioverh,seci < Kh kans op oververhitting fictieve koellast, waarschijnlijk om achteraf koeling te plaatsen tussen 0 en 1 Ioverh,seci < 1.000Kh kleine kans op oververhitting, waarschijnlijkheid om achteraf koeling te plaatsen = 0

23 Berekeningen uitgangspunten behoefte aan ruimteverwarming Woningen: 150m² en 250 m² Jaarlijkse warmtebehoefte: 15,30,40,50,60,70 kwh/m² Procentuele maandverdeling: zie EED Behoefte aan SWW, constant 4 personen x 531 kwh/pp/j = 2124 kwh/j

24 Berekening uitgangspunten Warmtepomp COP 4,9 SPF: 5,4 (ruimte) en 4,43 (SWW) Vermogen: jaarlijkse warmtebehoefte / pieklast kw, belangrijke factor!!! duur piek: warmte juli/31d./ vermogen Herrekening met COP 4 COP als variabele invoeren?

25 Berekening uitgangspunten Vloerverwarming Op basis van verwarming: Buisdiameter: 16mm Dikte chape: 4,5 cm Warmteweerstand vloerbekleding: 0,1 m².k/w Temperatuursregime: 32/27 Pasafstand Vloerkoeling Temperatuutsregime: 17/21 (bij 23 C binnentemp.) Pasafstand verwarming 100mm: 14,84 W/m² Voor piekkoeling: 17/24 (bij 27 C) 100mm: 23,70 W/m² Opmerking: grootte van pieklast koeling: grote invloed op lage energiewoningen!!!!

26 Berekening uitgangspunten Temperatuursgrenzen: Minimum met piekbelasting: 0 C Maximum met piekbelasting: 20 C Maximum zonder piekbelasting: 16 C Verhogen free geo-cooling in stappen van 250 kwh/j

27 resultaat

28 type lambda free cooling type lambda free cooling vrijstaand lage compactheid 1,2 FALSE vrijstaand lage compactheid 1,2 TRUE Kpeil 33 - Kpeil 33 - Epeil 50 - Epeil 48 - specifieke verwarmingsvraag 60 kwh/m² specifieke verwarmingsvraag 60 kwh/m² specifieke warmenkoelvraag 64 kwh/m² specifieke warmenkoelvraag 60 kwh/m² oververhittingsindicator 4437 Kh oververhittingsindicator 338 Kh raamopp/vloeropp 20 % raamopp/vloeropp 20 % primair verbruik kwh/j primair verbruik kwh/j primair verbruik voor verwarming kwh/j primair verbruik voor verwarming kwh/j primair verbruik voor koeling 979 kwh/j primair verbruik voor koeling 0 kwh/j primair verbruik voor SWW 4604 kwh/j primair verbruik voor SWW 4604 kwh/j primair verbruik voor hulpenergie 2170 kwh/j primair verbruik voor hulpenergie 2170+x kwh/j type lambda free cooling type lambda free cooling vrijstaand lage compactheid 1,8 TRUE vrijstaand lage compactheid 2,4 TRUE Kpeil 33 - Kpeil 33 - Epeil 48 - Epeil 48 - specifieke verwarmingsvraag 60 kwh/m² specifieke verwarmingsvraag 60 kwh/m² specifieke warmenkoelvraag 60 kwh/m² specifieke warmenkoelvraag 60 kwh/m² oververhittingsindicator 179 Kh oververhittingsindicator 100 Kh raamopp/vloeropp 20 % raamopp/vloeropp 20 % primair verbruik kwh/j primair verbruik kwh/j primair verbruik voor verwarming kwh/j primair verbruik voor verwarming kwh/j primair verbruik voor koeling 0 kwh/j primair verbruik voor koeling 0 kwh/j primair verbruik voor SWW 4604 kwh/j primair verbruik voor SWW 4604 kwh/j primair verbruik voor hulpenergie 2170+x kwh/j primair verbruik voor hulpenergie 2170+x kwh/j

29 type lambda free cooling type lambda free cooling rijwoning beter geïsoleerd en meer ramen 1,2 FALSE rijwoning beter geïsoleerd en meer ramen 1,2 TRUE Kpeil 28 - Kpeil 28 - Epeil 49 - Epeil 44 - specifieke verwarmingsvraag 15 kwh/m² specifieke verwarmingsvraag 15 kwh/m² specifieke warmenkoelvraag 35 kwh/m² specifieke warmenkoelvraag 28 kwh/m² oververhittingsindicator 5964 Kh oververhittingsindicator 4183 Kh raamopp/vloeropp 26 % raamopp/vloeropp 26 % primair verbruik kwh/j primair verbruik kwh/j primair verbruik voor verwarming 2993 kwh/j primair verbruik voor verwarming 2993 kwh/j primair verbruik voor koeling 3905 kwh/j primair verbruik voor koeling 2504 kwh/j primair verbruik voor SWW 3782 kwh/j primair verbruik voor SWW 3782 kwh/j primair verbruik voor hulpenergie 1896 kwh/j primair verbruik voor hulpenergie 1896+x kwh/j type lambda free cooling type lambda free cooling rijwoning beter geïsoleerd en meer ramen 1,8 TRUE rijwoning beter geïsoleerd en meer ramen 2,4 TRUE Kpeil 28 - Kpeil 28 - Epeil 43 - Epeil 43 - specifieke verwarmingsvraag 15 kwh/m² specifieke verwarmingsvraag 15 kwh/m² specifieke warmenkoelvraag 27 kwh/m² specifieke warmenkoelvraag 27 kwh/m² oververhittingsindicator 4092 Kh oververhittingsindicator 4003 Kh raamopp/vloeropp 26 % raamopp/vloeropp 26 % primair verbruik kwh/j primair verbruik kwh/j primair verbruik voor verwarming 2993 kwh/j primair verbruik voor verwarming 2993 kwh/j primair verbruik voor koeling 2432 kwh/j primair verbruik voor koeling 2362 kwh/j primair verbruik voor SWW 3782 kwh/j primair verbruik voor SWW 3782 kwh/j primair verbruik voor hulpenergie 1896+x kwh/j primair verbruik voor hulpenergie 1896+x kwh/j

30 Resultaat op oververhitting

31 EPB Werkgroep 07/07/2016 Opmerkingen Geen info over configuratie: welk type lus, welke diepte, Q-controle Weinig warmtebehoefte weinig freecooling mogelijk

32 Berekeningen boorlengte ifv warmte- én koudebehoefte Lambda (1,2 2,4) Type lus (enkel-dubbel) Aantal boringen: 1,2,3,4 Vermogen WP = warmtebehoefte ruimte/1800 Resultaat tabel ( var.)

33

34

35

36 agenda Stand van zaken en planning: geschikheidskaarten en activering ondergrondse constructies (Gust/Noël) screening web-tools en EPB-problematiek (Luc) piloot- en demoprojecten (Koen) modellering, dimensioneringstool en regelaarmodel (Damien) belastingsduurgenerator e.a. (Jeroen)

37 Presentatie VITO demoprojecten

38 Pilootproject: Totaalstudie meerdere jaren typegebouw Ter Potterie Brugge typegebouw Hollandsch Huys Hasselt Demoproject: Specifieke onderzoeksvraag jaar of minder Gevalstudie: Projectfiche beperkte studie typegebouw KA Veurne De Wending Turnhout Infrax Dilbeek Nieuw Woningen Lochristi, Elst, Stebo Genk Greenbridge OCMW Uniek Leuven Brugge OostendeWondelgem, Heule typegebouw Evolution Maldegem Nieuw St Lucia Turnhout 38

39 Pilootproject: Totaalstudie meerdere jaren Demoproject: Specifieke onderzoeksvraag jaar of minder Gevalstudie: Projectfiche beperkte studie Ter Potterie Brugge Hollandsch Huys Hasselt KA Veurne De Wending Turnhout Infrax Dilbeek Stebo Genk Woningen Lochristi, Elst, Greenbridge OCMW Uniek leuven Brugge OostendeWondelgem, Heule Rapport beschikbaar Metingen lopende Opstart gepland Evolution Maldegem St Lucia Turnhout 39

40 Status Ter Potterie Brugge opstart in voorjaar 2016 meetperiode min. 1 jaar rapport klaar voorjaar 2017 Ter Potterie Brugge Evolution Maldegem metingen volledig in april 2016 (1 jaar meetdata) rapport klaar mei-juni 2016 Evolution Maldegem 40

41 agenda Stand van zaken en planning: geschikheidskaarten en activering ondergrondse constructies (Gust/Noël) screening web-tools en EPB-problematiek (Luc) piloot- en demoprojecten (Koen) modellering, dimensioneringstool en regelaarmodel (Damien) belastingsduurgenerator e.a. (Jeroen)

42 Inhoud 1. Model validatie: HH 2. Regeling 1. MPC 1. Artikel regelaar en simulatie model voor MPC 2. Artikel MPC in HH 3. Toolchain om MPC op te stellen 2. Optimale regeling massa debiet in boorveld 3. Optimale design 1. Kostfuncties 2. BDD 4. Planning

43 Model validatie: HH

44 Model validatie: HH

45 Regeling: MPC: model complexiteit Title: Impact of the plant and controller model complexity on model predictive control performance evaluation for buildings (Applied Energy) - Als geen model mismatch 3 x overschatting voordelen MPC - MPC regelaar model nauwkeurigheid moet rond 0.5 K over MPC horizon - Grootte van regelaarmodel maakt niet uit!

46 Regeling: MPC: HH Title: Comparison of Model Predictive Control Performance Using Grey-Box and White-Box Controller Models of a Multi-zone Office Building (Purdue Conf.)

47 Regeling: MPC: HH Title: Comparison of Model Predictive Control Performance Using Grey-Box and White-Box Controller Models of a Multi-zone Office Building (Purdue Conf.) - Nieuwe method om ventilatie in rekening te brengen - Ventilatie speelt belangrijke rol! - Linearisatie method verbruikt 2 x minder energie en vertoont beter comfort.

48 Regeling: MPC: toolchain 1. Modelica model opstellen 2. Model + kost en constraints linearizeren 3. Disturbances berekenen 4. Automatische opstelling van MPC probleem 5. Koppeling Dymola met C++ code Zeer snel: 1 jaar simuleren in 4-5 uren.

49 Regeling: Optimale massa debiet in boorveld Title: Analytical and numerical optimization of primary circuit mass flow rate for ground-coupled heat pump systems (IGSHPA Conf. Denver)

50 Optimale design: Kostfuncties Alle belangrijkste kosten zijn bekend en in kostfuncties opgesteld + betrouwbaarheidsinterval Eerste tekst versie van Jelle +/- klaar To Do: Kosten voor residentiele toepassingen

51 Optimale design: BDD Voorbeeld code SSM in python naar Jeroen gestuurd. To Do Vb code om excel rekenblad in python om te zetten Verficatie boorveld norm in python Koppeling BDD + boorveld norm met tool

52 Planning

53 Presentatie Jeroen Belastingsduurgenerator 1.1

54 Vereenvoudigde LDC-generator: 1-zonemodel

55 Vereenvoudigde LDC-generator: 1-zonemodel nu Q sun + intern. gains R transparant & R vent R emitter T air T we T emitter T w,emitter,in C emitter T w,emitter,out

56 TRV gestuurde radiatoren: K100 vs K30

57 TRV gestuurde radiatoren: licht vs zware cap

58 TRNSYS: licht vs zware cap

59 TRV gestuurde radiatoren: setback

60 TRNSYS: setback

61 TRV gestuurde radiatoren: zwaar vs licht

62 TRNSYS resultaten: invloed capaciteit (kwh) (kwh) light medium heavy (%) (%) light 0% 0% medium -0.02% +0.03% heavy -0.8% -0.78%

63 TRNSYS resultaten: invloed capaciteit (kwh) (kwh) light medium heavy (%) (%) light 0% 0% medium -0.02% +0.03% heavy -0.8% -0.78% (%) (%) medium ndsb 0.2% 0.4% medium nsb 0.4% 0.35% medium nosb -0.5% -0.55% heavy ndsb -0.6% -0.23% heavy nsb 0.28% 0.001% heavy nosb -1.9% -1.9%

64 TRNSYS resultaten: invloed capaciteit (kwh) (kwh) light medium heavy (%) (%) light 0% 0% medium -0.02% +0.03% heavy -0.8% -0.78% (%) (%) medium ndsb 0.2% 0.4% medium nsb 0.4% 0.35% medium nosb -0.5% -0.55% heavy ndsb -0.6% -0.23% heavy nsb 0.28% 0.001% heavy nosb -1.9% -1.9% (%) (%) heavy K15-1.4% -1.12% heavy K30-1.4% -1.06% heavy K % -0.87% heavy K % -0.52%

65 MATLAB-resultaten: invloed capaciteit EC (kwh) K100 heavy Ndsb % K100 light Ndsb % K30 heavy Ndsb % K30 light Ndsb %

66 MATLAB-resultaten: invloed capaciteit EC (kwh) K100 heavy Ndsb % K100 light Ndsb % K30 heavy Ndsb % K30 light Ndsb % EC (kwh) K100 heavy Nosb % K100 light Nosb %

67 MATLAB vs TRNSYS-resultaten: invloed capaciteit EC (kwh) K100 heavy Ndsb % K100 light Ndsb % K30 heavy Ndsb % K30 light Ndsb % EC (kwh) K100 heavy Nosb % K100 light Nosb % (%) (%) medium ndsb 0.2% 0.4% medium nsb 0.4% 0.35% medium nosb -0.5% -0.55% heavy ndsb -0.6% -0.23% heavy nsb 0.28% 0.001% heavy nosb -1.9% -1.9%

68 Bron: simulaties P010

69 Bron default inputs (gebruikers, controle,..): Ph.D. Barbara Wauman / Wout Parys? Metingen?

70 Planning Verwerking beschikbare data, metingen & methodieken Verwe rking besch ikbare data VITO VITO Varianten Modelica incl. buffering Modelica Pilootprojecten DP Varianten simulaties JVdV (SWW+vlv+WP) JVdV FASE 1 (dec 2015) Uitbreiden simulaties JVdV (SWW+vlv+WP) JVdV FASE 2 (juni 2016) Varianten Instal2020 Instal2020 Opbouwen simulatiemodel Thomas More Voorstellen belastingduur generator investeringen Eerste versie exploitatiekost Dimensioneringstool duurzaamheid JJ + DP + JVdV + LF investeringen Dimensioneringstool exploitatiekost 2.0 duurzaamheid DP Thomas More JVdV + PVdB JJ + DP + JVdV + LF Kengetallen: koude/warmte/sww-behoefte Code van goede praktijk Basis Oplossing(en) FASE 3 (eind 2016) optimalisatie Regeling, monitoring Schema s, voorbeelden Concept Oplossingen standaardoplossingen Modelica pilootprojecten demoprojecten cases

71 Beschikbare bronnen BDC?

72 agenda Stand van zaken en planning: geschikheidskaarten en activering ondergrondse constructies (Gust) screening web-tools en EPB-problematiek (Luc) piloot- en demoprojecten (Koen/Johan) modellering, dimensioneringstool en regelaarmodel (Damien) Incl. drukvalmetingen belastingsduurgenerator e.a. (Jeroen) Planning (allen) Communicatie Warmtepompsymposium 15/09/2016 Gebruikerscommissie okt Slotevenement: sept 2017 varia

73 Deliverables 6,2 demoprojecten 2,1 (WTCB) Geschikheidskaarten en mapping geothermische info Screeningstool bodem Screeningstool boorveld 2,2 (WTCB) Overzicht van de installatie van warmtewisselaars in ondergrondse funderingstechnieken en concepten in Vlaanderen Koude-warmte behoefte Ecologische en economische analyse 6,5 toepassen op kleinere gebouwen en renovatie webapplicatie (WTCB) 6,4 dimensioneringstool --> verspreiden en opleiden Code van goede praktijk (WTCB) 5,4 (WTCB) uitwerken praktische dimensioneringsmethodiek/ tool, vereenvoudigde modellen 4,3 ontwikkelen intelligent regelalgoritme (KUL) -uitwerken simulatiemodel (gereduceerde regelmodellen, MPC als optimaal, afleiden van eenvoudigere regelalgoritme)

74 Subtaak 6.3 Code van goede praktijk Het opstellen van een technische voorlichting rond vraag, aanbod en buffering voor (middel)grote gebouwen wordt hierin opgenomen en wordt ter beschikking gesteld aan de leden van de doelgroep. Het resultaat heeft de vorm van een algemeen advies met daarin verwerkt de bestudeerde concepten. Het concept van een slimme aansturing van thermische energieopslag en thermische inertie wordt uitgewerkt tot technische specificaties die als basis voor het lastenboek kunnen dienen voor de verschillende onderdelen van het concept. Bij de technische specificaties horen dimensioneringen, veiligheidscondities, datahoeveelheden, beveiliging, Een budgettering van de verschillende concepten vormt eveneens een onderdeel van deze taak. Dit werk zal verricht worden in samenspraak met de doelgroep en de verschillende werkgroepen. Een dergelijke technische voorlichting zal heel sterk bijdragen tot de implementatie in de praktijk van de resultaten van het VIS-Traject.

75 Welke concepten van thermische energieopslag zijn voor welke type gebouwen aanbevolen kantoor, RVZ, school, residentieel (collectief/ individueel/renovatie) Volgens criteria: Technisch, ecologisch en economisch Uitvoering (succesfactoren) Welke regeling/sturing, monitoring

76 type Wat monitoring modellica Code VGP Webtool Kantoor Hollandsch Huys (Hasselt) Infrax (Dilbeek) Stebo (Genk) - OK OK School KA (Veurne) OK RVZ Ter Potterie (Brugge) De Wending (Turnhout) St Lucia (Turnhout) - OK OK? Res.coll Evolution (Maldegem) (OK) Res. ind Lochristi OK Renovatie Gebouw A? (Limelettte) - Renovatie Stad Gent Studie VEA

77 Febe/infobeton: Beton en ondiepe geothermie als thermische buffer verwarmen hoog rendement bij kleine delta T lage afgiftetemperatuur dus laag vermogen grote oppervlakken BKA en vloerverwarming koelen economisch gezien, beter free geocooling (passieve koeling) dan actieve koeling hoge koeltemperaturen lager koelvermogen pieken beperken door gebruik te maken van thermische inertie (beton) + BKA (afvoeren warmte en stockeren)

78 agenda Stand van zaken en planning: geschikheidskaarten en activering ondergrondse constructies (Gust/Noël) screening web-tools en EPB-problematiek (Luc) piloot- en demoprojecten (Koen) modellering, dimensioneringstool en regelaarmodel (Damien) belastingsduurgenerator e.a. (Jeroen) planning Communicatie Warmtepompsymposium 15/09/2016 Gebruikerscommissie okt Slotevenement: sept 2017 varia

79 slotevenement Datum: september 2017 Dag: 10-16u Inhoud Resultaten van smartgeotherm Energiepalen: bevindingen hoe berekenen (thermisch-mechanisch) Monitoring: ervaringen hoe verbeteren Modellering: resultaat hoe implementeren Vlarem, Vlarel concreet EPB? Web-tools Toekomst en lopende projecten Presentatie geotherm-gebouw Waar: Auditorium (VAC Leuven, 135?) Catering Aantal personen?

PARTNERMEETING 09/05/2016

PARTNERMEETING 09/05/2016 PARTNERMEETING 09/05/2016 agenda Stand van zaken en planning: geschikheidskaarten en activering ondergrondse constructies (Gust/Noël) screening web tools en EPB problematiek (Luc) piloot en demoprojecten

Nadere informatie

PARTNERMEETING 18/12/2015

PARTNERMEETING 18/12/2015 PARTNERMEETING 18/12/2015 agenda Overzicht deliverables (Luc) Svz en planning: geschikheidskaarten en activering ondergrondse constructies (Gust/Noël) screening web tools (Luc) piloot en demoprojecten

Nadere informatie

SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 17/08/2016 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee

SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 17/08/2016 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 17/08/2016 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee Aanwezigen: WTCB: KULeuven: VITO: Verontschuldigd: WTCB: KULeuven: Luc François (verslaggever), Jeroen Van

Nadere informatie

Sint Stevens Woluwe STUURGROEP 11 FEBRUARI 2016

Sint Stevens Woluwe STUURGROEP 11 FEBRUARI 2016 Sint Stevens Woluwe STUURGROEP 11 FEBRUARI 2016 Agenda Stand van zaken en planning project (L. François, WTCB, J. Al Koussa, VITO) Collectieve acties Planning 1 biennale 2 biennale 3 biennale Werkpakket

Nadere informatie

11 mei 2015 PARTNERMEETING

11 mei 2015 PARTNERMEETING 11 mei 2015 PARTNERMEETING agenda Overlopen deeltaken en demoprojecten en openstaande acties op basis van verslag van vorige meeting (04/02/2015) Bijzondere aandachtspunten: Wat moet in de TV rond energieopslag

Nadere informatie

Energyville te Genk GEBRUIKERSCOMMISSIE 21 OKTOBER 2016

Energyville te Genk GEBRUIKERSCOMMISSIE 21 OKTOBER 2016 Energyville te Genk GEBRUIKERSCOMMISSIE 21 OKTOBER 2016 Agenda 12:30 stand van zaken project, Web tool, collectieve acties, EPBproblematiek (L. François, WTCB) 13:30 EPB, belastingsduurgenerator e.a. (J.

Nadere informatie

SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 09/05/2016 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee

SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 09/05/2016 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 09/05/2016 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee Aanwezigen: WTCB: KULeuven: VITO: Verontschuldigd: WTCB: VITO: KULeuven: Luc François, Jeroen Van der Veken,

Nadere informatie

SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 18/12/2015 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee

SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 18/12/2015 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 18/12/2015 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee Aanwezigen: WTCB: KULeuven: VITO: Verontschuldigd: WTCB: VITO: KULeuven: Luc François, Noël Huybrechts, Jeroen

Nadere informatie

WERKGROEP 18 JUNI 2015

WERKGROEP 18 JUNI 2015 WERKGROEP 18 JUNI 2015 AGENDA Verwelkoming (voorzitters) Stand van zaken (WTCB Luc François) Checken van de haalbaarheid en de mogelijkheden van ondiepe geothermie bij renovatie (Stad Gent Indra Van Sande)

Nadere informatie

PARTNERMEETING 21/02/2017

PARTNERMEETING 21/02/2017 PARTNERMEETING 21/02/2017 agenda Stand van zaken en planning: Codes van goede praktijk (Luc) geschikheidskaarten en activering ondergrondse constructies (Gust) screening web-tools en EPB-problematiek (Luc)

Nadere informatie

Mathias Coomans, Dilbeek, 14 november 2013 SMART GEOTHERM CASES

Mathias Coomans, Dilbeek, 14 november 2013 SMART GEOTHERM CASES Mathias Coomans, Dilbeek, 14 november 2013 SMART GEOTHERM CASES 1 Onderzoeksactiviteiten 1. Kennisopbouw & State-of-art 2. Praktijkonderzoek (energiepalen) 3. Modellering componenten 4. Globaal simulatiemodel

Nadere informatie

SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 02/10/2015 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee

SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 02/10/2015 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 02/10/2015 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee Aanwezigen: WTCB: KULeuven: VITO: Verontschuldigd: WTCB: VITO: KULeuven: Luc François, Noël Huybrechts, Jeroen

Nadere informatie

SMART GEOTHERM Vergadering stuurgroep 11/02/2016, WTCB, Lozenberg 7, 1932 Sint Stevens Woluwe

SMART GEOTHERM Vergadering stuurgroep 11/02/2016, WTCB, Lozenberg 7, 1932 Sint Stevens Woluwe SMART GEOTHERM Vergadering stuurgroep 11/02/2016,, Lozenberg 7, 1932 Sint Stevens Woluwe Aanwezigen: Al Koussa J. Ameloot J. Caubergs K. François L. Huybrechts N. Lemmens L. Marinus J. Masschelein H. Naert

Nadere informatie

Gebruikerscommissie 21/10/2016

Gebruikerscommissie 21/10/2016 Gebruikerscommissie 21/10/2016 IWT-VIS Smart Geotherm Gust Van Lysebetten gvl@bbri.be Projectleider Afdeling Geotechniek WTCB Gebruikerscommissie Smart Geotherm 21/10/2016 Slide 1/26 Gebruikerscommissie

Nadere informatie

Brugge Ter Potterie GEBRUIKERSCOMMISSIE 10 NOVEMBER 2015

Brugge Ter Potterie GEBRUIKERSCOMMISSIE 10 NOVEMBER 2015 Brugge Ter Potterie GEBRUIKERSCOMMISSIE 10 NOVEMBER 2015 Agenda 13:00 Stand van zaken project, presentatie screeningstool boorveld (L. François, WTCB) 13:30 Voorstel aanpak van kostengebaseerde optimalisatie

Nadere informatie

SMART GEOTHERM 6 de Gebruikerscommissie, 21 oktober 2016 Energyville, Thor Park Genk

SMART GEOTHERM 6 de Gebruikerscommissie, 21 oktober 2016 Energyville, Thor Park Genk SMART GEOTHERM 6 de Gebruikerscommissie, 21 oktober 2016 Energyville, Thor Park Genk Aanwezigen: Allaerts Koen VITO Bosch Ralf Laborelec Caubergs Kristof WTCB Desmedt Johan VITO François Luc WTCB Geboers

Nadere informatie

SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 02/12/2014 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee

SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 02/12/2014 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 02/12/2014 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee Aanwezigen: WTCB: KULeuven: VITO: Verontschuldigd: VITO: Gerrit Draelants, Luc François, Noël Huybrechts,

Nadere informatie

Greenbridge Oostende GEBRUIKERSCOMMISSIE 21 OKTOBER 2014

Greenbridge Oostende GEBRUIKERSCOMMISSIE 21 OKTOBER 2014 Greenbridge Oostende GEBRUIKERSCOMMISSIE 21 OKTOBER 2014 Agenda 11.00u 12.00u: Bezoek aan testopstelling WIG palen Oostende 12.00u 13.30u: ontvangst en broodjes te Greenbridge Verwelkoming (Marianne Martens,

Nadere informatie

SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 11/05/2015 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee

SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 11/05/2015 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 11/05/2015 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee Aanwezigen: WTCB: KULeuven: VITO: Verontschuldigd: WTCB: VITO: KULeuven: Luc François, Noël Huybrechts, Gust

Nadere informatie

Geothermische screeningstool & energiepalen

Geothermische screeningstool & energiepalen Geothermische screeningstool & energiepalen Studiedag Geothermie VCB 2015 Gust Van Lysebetten gvl@bbri.be Onderzoeker Afdeling Geotechniek WTCB Studiedag Geothermie VCB 12/05/2015 Slide 1/30 Smart Geotherm

Nadere informatie

Dilbeek, 14 november 2013 SMART GEOTHERM

Dilbeek, 14 november 2013 SMART GEOTHERM Dilbeek, 14 november 2013 DE TOEKOMST... EN HET HEDEN SMART GEOTHERM Agenda Situering van het project Doel van het project Scope tov geotabs Aanpak + resultaten Innovatiebegeleiding Communicatie Situering

Nadere informatie

SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 26/05/2014 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee

SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 26/05/2014 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 26/05/2014 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee Aanwezigen: WTCB: KULeuven: VITO: Verontschuldigd: KULeuven: VITO: WTCB: Gerrit Draelants, Luc François, Noël

Nadere informatie

Damien Picard, 07/09/2017 DESIGN OPTIMALISATIE TOOL

Damien Picard, 07/09/2017 DESIGN OPTIMALISATIE TOOL Damien Picard, 07/09/2017 DESIGN OPTIMALISATIE TOOL Gegeven 1: gebouw concept door architect voorgesteld Gebouwontwerp 2: ruwe schatting van koel en verwarmingsvermogen / energie Automatiseren 3: Voor

Nadere informatie

EPB problematiek: impact free geocooling? Jeroen Van der Veken

EPB problematiek: impact free geocooling? Jeroen Van der Veken EPB problematiek: impact free geocooling? Jeroen Van der Veken Impact free geocooling op EPB-resultaten Case 1: ingesloten apartement (Nr 10) 100m² vloeropp, K32 E49, 1200 kwh/j NEB, 1400 kwh/j gas 20%

Nadere informatie

SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 04/02/2015 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee

SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 04/02/2015 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 04/02/2015 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee Aanwezigen: WTCB: KULeuven: VITO: Verontschuldigd: VITO: KULeuven: Gerrit Draelants, Luc François, Noël Huybrechts,

Nadere informatie

Smart Geotherm. Afstemming van aanbod, vraag en buffering van (geo-)thermische energie in (middel)grote gebouwen

Smart Geotherm. Afstemming van aanbod, vraag en buffering van (geo-)thermische energie in (middel)grote gebouwen Smart Geotherm Afstemming van aanbod, vraag en buffering van (geo-)thermische energie in (middel)grote gebouwen Gust Van Lysebetten Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf (WTCB) Afdeling

Nadere informatie

GEOTHERMISCHE SCREENINGSTOOL

GEOTHERMISCHE SCREENINGSTOOL check online de mogelijkheden van ondiepe geothermie GEOTHERMISCHE SCREENINGSTOOL http://www.smartgeotherm.be/geothermische-screeningstool/ Inleiding Ondiepe geothermie kan een gebouw op een duurzame wijze

Nadere informatie

Damien Picard, KUL, Gebruikerscommissie, REGELAARMODELLEN VOOR MPC

Damien Picard, KUL, Gebruikerscommissie, REGELAARMODELLEN VOOR MPC Damien Picard, KUL, Gebruikerscommissie, 17 10 2016 REGELAARMODELLEN VOOR MPC Inhoud Inleiding Herinnering: wat was nog MPC? MPC mss niet meer zo ver! Waarom MPC nog niet (echt) in de markt? Technieken

Nadere informatie

SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 11/09/2014 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee

SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 11/09/2014 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee SMART GEOTHERM Vergadering projectpartners 11/09/2014 KUL, Celestijnenlaan 300A, 3001 Heverlee Aanwezigen: WTCB: KULeuven: VITO: Verontschuldigd: KULeuven: VITO: WTCB: Gerrit Draelants, Luc François (verslaggever),

Nadere informatie

HOE GELD VERDIENEN MET ENERGIE UIT EIGEN BODEM? ONDIEPE GEOTHERMIE: DE DUURZAME ENERGIE-OPLOSSING 4 NOVEMBER 2014 ZWIJNAARDE

HOE GELD VERDIENEN MET ENERGIE UIT EIGEN BODEM? ONDIEPE GEOTHERMIE: DE DUURZAME ENERGIE-OPLOSSING 4 NOVEMBER 2014 ZWIJNAARDE Ir.L.François HOE GELD VERDIENEN MET ENERGIE UIT EIGEN BODEM? ONDIEPE GEOTHERMIE: DE DUURZAME ENERGIE-OPLOSSING 4 NOVEMBER 2014 ZWIJNAARDE Programma 17u00 Smart Geotherm-project: Potentieel, EPB-verloop,

Nadere informatie

Comfortverhoging en energieoptimalisatie door slim anticiperen met MPC (Model Predictive Control) Filip Jorissen Wim Boydens Lieve Helsen

Comfortverhoging en energieoptimalisatie door slim anticiperen met MPC (Model Predictive Control) Filip Jorissen Wim Boydens Lieve Helsen Comfortverhoging en energieoptimalisatie door slim anticiperen met MPC (Model Predictive Control) Filip Jorissen Wim Boydens Lieve Helsen Context: Systeemintegratie Image source: creative commons & pixabay.com

Nadere informatie

MIP-event Energie ligt op de straat Energie-wegen, Hoe warmte opslaan en gebruiken?

MIP-event Energie ligt op de straat Energie-wegen, Hoe warmte opslaan en gebruiken? MIP-event Energie ligt op de straat Energie-wegen, Hoe warmte opslaan en gebruiken? H.Hoes, TERRA ENERGY 1 Energie-wegen, Hoe warmte opslaan en gebruiken? De straat als zonnecollector Van geothermie naar

Nadere informatie

Monitoring van verbruik in passiefwoning

Monitoring van verbruik in passiefwoning Seite 1 6 de jaarcongres Energiezuinig Bouwen en Verbouwen Nulenergie : haalbaar & betaalbaar? NIEUWBOUW RESIDENTIEEL Monitoring van verbruik in passiefwoning Laurent Vercruysse Opbouw presentatie Monitoring

Nadere informatie

Deeltaak 5.3 Globale conclusie: optimaal HVAC ontwerp Auteur(s): Damien Picard Datum: 31/08/2017

Deeltaak 5.3 Globale conclusie: optimaal HVAC ontwerp Auteur(s): Damien Picard Datum: 31/08/2017 Deeltaak 5.3 Globale conclusie: optimaal HVAC ontwerp Auteur(s): Damien Picard Datum: 31/08/2017 Deze studie werd uitgevoerd in het kader van het IWT-VIS traject Smart Geotherm (2011-2017) Inhoudstafel

Nadere informatie

Zorgeloze en betaalbare groene verwarming en koeling. 25 maart 2018

Zorgeloze en betaalbare groene verwarming en koeling. 25 maart 2018 Zorgeloze en betaalbare groene verwarming en koeling 25 maart 2018 Onze collectieve klimaatuitdagingen 2020-20% CO² uitstoot 20% hernieuwbare energie 20% energieefficiëntie 2030-40% CO² uitstoot 27% hernieuwbare

Nadere informatie

SMART GEOTHERM Vergadering stuurgroep 30/03/2015, WTCB, Lozenberg 7, 1932 Sint Stevens Woluwe

SMART GEOTHERM Vergadering stuurgroep 30/03/2015, WTCB, Lozenberg 7, 1932 Sint Stevens Woluwe SMART GEOTHERM Vergadering stuurgroep 30/03/2015,, Lozenberg 7, 1932 Sint Stevens Woluwe Aanwezigen : Ameloot J. Caubergs K. Desmedt J. François L. Helsen L. Huybrechts N. Lemmens L. Naert N. Saelens D.

Nadere informatie

11/09/2012 CASE 1. kantoor GRONTMIJ - situering - Mechelen

11/09/2012 CASE 1. kantoor GRONTMIJ - situering - Mechelen CASE 1 kantoor GRONTMIJ - situering - Mechelen 1 kantoor GRONTMIJ randvoorwaarden gebouw Grondige renovatie kantoor, vernieuwbouw!!! Conditionering: Betonkernactivering (50% GLV, 100% 1 ste en 2 de verdiep)

Nadere informatie

Casestudie: Geothermics, Lochristi

Casestudie: Geothermics, Lochristi Casestudie: Geothermics, Lochristi Auteurs: Jad Al Koussa, Koen Allaerts Datum: 16-02-2016 Deze studie werd uitgevoerd in het kader van het IWT-VIS traject Smart Geotherm (2011-2017) Geothermics-Lochristi

Nadere informatie

BODEM GEKOPPELD HYBRIDE WARMTEPOMPSYSTEEM

BODEM GEKOPPELD HYBRIDE WARMTEPOMPSYSTEEM Koen Allaerts BODEM GEKOPPELD HYBRIDE WARMTEPOMPSYSTEEM 6/12/2013 1 Agenda Onderzoeksvraag Principe Aanpak Economisch optimum Dimensioneren drycooler Eerste resultaten Vervolg 2 Agenda Onderzoeksvraag

Nadere informatie

Sanitair warm water. Nieuw inzichten in productie en distributie vanuit het TETRA-project. 27 mei Studienamiddag collectieve installaties

Sanitair warm water. Nieuw inzichten in productie en distributie vanuit het TETRA-project. 27 mei Studienamiddag collectieve installaties Sanitair warm water Nieuw inzichten in productie en distributie vanuit het TETRA-project 27 mei Studienamiddag collectieve installaties Ivan Verhaert (Kenniscentrum Energie Thomas More Kempen) Sanitair

Nadere informatie

Koelen zonder airco? Cool!

Koelen zonder airco? Cool! Koelen zonder airco? Cool! Luk Vandaele en Luc François, WTCB Iedereen snakt wel naar de zon en s zomers verdragen we wel wat hogere temperaturen, maar dan toch liever niet binnenskamers. In werkomstandigheden,

Nadere informatie

EPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool

EPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool EPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool Inleiding EPB Wat Waarom Wanneer De 7 Eisen van EPB Huidige normen Normen 2016 E Peil als verkoopstool technieken 2 1 Wat EPB Energie Prestatie voor

Nadere informatie

Naar de bron van de warmtepomp

Naar de bron van de warmtepomp C on d e ns o r Ve r d am p e r Studienamiddag : Introductie tot alternatieve en duurzame energieopwekking voor KMO s Energik Voka Mechelen 7 juni 2007 Naar de bron van de warmtepomp H.Hoes 1 Naar de bron

Nadere informatie

Gebouwen Duurzaam Koelen

Gebouwen Duurzaam Koelen WTCB Gebouwen Duurzaam Koelen Luk Vandaele WTCB - Innovatie en Ontwikkeling Energieforum CeDuBo 6 oktober 2005 De Nayer Instituut, Jan De Nayerlaan 5, 2860 Sint-Katelijne-Waver, Tel : +32 (0)15/31.69.44,

Nadere informatie

Energie uit oppervlaktewater

Energie uit oppervlaktewater Energie uit oppervlaktewater Thema: De theoretische benadering Dr. ir. Kees Wisse Ir. Kundert de Wit DWA installatie en energieadvies Inhoud Open en gesloten, diep, ondiep Installatieconcepten Vereenvoudigde

Nadere informatie

Inhoud. Hernieuwbare energie voor gebouwen 18/09/2012

Inhoud. Hernieuwbare energie voor gebouwen 18/09/2012 18/09/2012 Hernieuwbare energie voor gebouwen Meetcampagne op DX warmtepomp met verticale boringen Inhoud» VITO» met verticale boringen» DX warmtepomp» Beschrijving meetcampagne» Resultaten meetcampagne»»

Nadere informatie

Demoproject: De Wending, meetresultaten

Demoproject: De Wending, meetresultaten Demoproject: De Wending, meetresultaten Auteurs: K. Allaerts Datum: 20/01/2015 Deze studie werd uitgevoerd in het kader van het IWT-VIS traject Smart Geotherm (2011-2017) Eindverslag De Wending v2 1 1

Nadere informatie

Jos Van Steenwinkel. Bestuurder. IF Tech

Jos Van Steenwinkel. Bestuurder. IF Tech Uw logo Jos Van Steenwinkel Bestuurder IF Tech Seizoensmatige energieopslag in bodem en grondwater inzicht in de werking & proactief beheer Inhoudstafel 1. Begrippen energieopslag en geothermie 2. Ondergrondse

Nadere informatie

Regeling van grondgekoppelde warmtepompsystemen in kantoorgebouwen. C. Verhelst, L. Helsen KULeuven, Toegepaste Mechanica en Energieconversie

Regeling van grondgekoppelde warmtepompsystemen in kantoorgebouwen. C. Verhelst, L. Helsen KULeuven, Toegepaste Mechanica en Energieconversie egeling van grondgekoppelde warmtepompsystemen in kantoorgebouwen C. Verhelst, L. Helsen KULeuven, Toegepaste Mechanica en Energieconversie Inhoudstafel Situering Grondgekoppelde warmtepompsystemen Huidige

Nadere informatie

Probleemstelling. Probleemstelling. Probleemstelling. Richting zelfvoorzienende huizen? Stand der techniek voor energie-opslag in woningen

Probleemstelling. Probleemstelling. Probleemstelling. Richting zelfvoorzienende huizen? Stand der techniek voor energie-opslag in woningen Richting zelfvoorzienende huizen? Stand der techniek voor energie-opslag in woningen < E0? Nul-op-de-meter-woning? Energie-autark? CBBC Hernieuwbare Energie 19/10/17 Jeroen Van der Veken Labo HVAC WTCB

Nadere informatie

Meetresultaten Residentie Evolution, Maldegem

Meetresultaten Residentie Evolution, Maldegem Meetresultaten Residentie Evolution, Maldegem Auteurs: K. Allaerts Datum: 21/12/2017 Deze studie werd uitgevoerd in het kader van het IWT-VIS traject Smart Geotherm (2011-2017) Eindrapport Maldegem Evolution

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN WARMTEPOMP: ONTWERP HERFST 2018 Dimensionering en integratie van geothermische warmtepompinstallaties Hans HOES 2 INHOUDSOPGAVE INTRODUCTIE ZINVOL TOEPASSEN VAN GEOTHERMISCHE

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN WARMTEPOMP: ONTWERP HERFST 2017 Dimensionering en integratie van geothermische warmtepompinstallaties Hans HOES 2 INHOUDSOPGAVE INTRODUCTIE ZINVOL TOEPASSEN VAN GEOTHERMISCHE

Nadere informatie

Ontwerp van boorveld met behulp van optimalisatie

Ontwerp van boorveld met behulp van optimalisatie Ontwerp van boorveld met behulp van optimalisatie Workshop: Dynamisch simuleren van GEOTABS-gebouwen Clara Verhelst, Department of Mechanical Engineering K.U.Leuven clara.verhelst@mech.kuleuven.be http://www.mech.kuleuven.be/en/tme/research/thermal_systems

Nadere informatie

Dynamisch vs. statisch modelleren van het eindenergiegebruik voor verwarming

Dynamisch vs. statisch modelleren van het eindenergiegebruik voor verwarming Dynamisch vs. statisch modelleren van het eindenergiegebruik voor verwarming Hilde Breesch 20 oktober 2016 Antwerpen Probleemstelling: EPB rekenmethode voor eindenergiegebruik voor verwarming interactie

Nadere informatie

Damien Picard, 07/09/2017 KRACHT VAN DYNAMISCHE SIMULATIES

Damien Picard, 07/09/2017 KRACHT VAN DYNAMISCHE SIMULATIES Damien Picard, 07/09/2017 KRACHT VAN DYNAMISCHE SIMULATIES Wat betekent dynamische simulatie? Simulatie = model dat realiteit nabotst http://www.arcon.pk/understanding energy modeling and building simulation/

Nadere informatie

Inhoud. Warmtepompen in EPB-software. Warmtepompplatform Symposium. EPB-software E-peil Warmtepomp E-peil. SPF in EPB EPB-voorbeeld Besluit

Inhoud. Warmtepompen in EPB-software. Warmtepompplatform Symposium. EPB-software E-peil Warmtepomp E-peil. SPF in EPB EPB-voorbeeld Besluit Warmtepompen in EPB-sotware Warmtepompplatorm Symposium 16-09-2009 Jan Hoogmartens 1 Inhoud EPB-sotware E-peil Warmtepomp E-peil Omrekenactor primaire energie SPF warmtepompsystemen SPF in EPB EPB-voorbeeld

Nadere informatie

GEAVANCEERDE REGELING VAN GEOTABS GEBOUWEN MPC IN HOLLANDSCH HUYS

GEAVANCEERDE REGELING VAN GEOTABS GEBOUWEN MPC IN HOLLANDSCH HUYS Damien Picard 1 (damien.picard@mech.kuleuven.be), 14 11 2013 Lieve Helsen 1 (lieve.helsen@mech.kuleuven.be) GEAVANCEERDE REGELING VAN GEOTABS GEBOUWEN MPC IN HOLLANDSCH HUYS 1 KU Leuven, departement Werktuigkunde,

Nadere informatie

Publicaties. THERMAC-handboek. THERMAC-handboek. Inhoud. Handboek voor het verwarmen en natuurlijk koelen van THERMisch ACtieve gebouwen

Publicaties. THERMAC-handboek. THERMAC-handboek. Inhoud. Handboek voor het verwarmen en natuurlijk koelen van THERMisch ACtieve gebouwen WTCB THERMAC-handboek THERMAC-handboek V-gids ODE-folders Syllabus studiedagen Rekenbladen met workshops Raf De Herdt Publicaties Handboek voor het verwarmen en natuurlijk koelen van THERMisch ACtieve

Nadere informatie

HOLLANDSCH HUYS (HASSELT)

HOLLANDSCH HUYS (HASSELT) HOLLANDSCH HUYS (HASSELT) Veronique Houben. CEO Airdeck Building Concepts nv 27 maart 2014 6 de energiecongres VCB. LAAG ENERGIE GEBOUW E49 / K22 Bouwjaar: 2007-2008 Bouwheer: Houben nv Architect: Osar

Nadere informatie

Inleiding. Jaga Verwarming. Jaga Ventilatie. Case in EPB

Inleiding. Jaga Verwarming. Jaga Ventilatie. Case in EPB Inleiding Jaga Verwarming Jaga Ventilatie Case in EPB Inleiding 1962 Fabrikant Verwarmen Innovatief Koelen Wereldwijd Ventileren 2015 Inleiding Inleiding Jaga Verwarming Jaga Ventilatie Jaga in EPB Verwarmen

Nadere informatie

IWT-WP-DIRECT: De impact van regelparameters op de prestatie van residentiële warmtepompinstallaties aan de hand van simulaties

IWT-WP-DIRECT: De impact van regelparameters op de prestatie van residentiële warmtepompinstallaties aan de hand van simulaties IWT-WP-DIRECT: De impact van regelparameters op de prestatie van residentiële warmtepompinstallaties aan de hand van simulaties Jan Hoogmartens (K.U.Leuven) Lieve Helsen (K.U.Leuven) Geeraart Franck (De

Nadere informatie

Gebruikersgedrag en invloed op de rendabiliteit van energiebesparende maatregelen: Case-study proeftuin Drie Hofsteden in Kortrijk

Gebruikersgedrag en invloed op de rendabiliteit van energiebesparende maatregelen: Case-study proeftuin Drie Hofsteden in Kortrijk Gebruikersgedrag en invloed op de rendabiliteit van energiebesparende maatregelen: Case-study proeftuin Drie Hofsteden in Kortrijk Wolf Bracke (UGent) 13 december 2016 Gent Gent 1. Proeftuin Drie Hofsteden

Nadere informatie

Ondergrondse koude/warmte-opslag in het Sint Elisabethziekenhuis

Ondergrondse koude/warmte-opslag in het Sint Elisabethziekenhuis Ondergrondse koude/warmte-opslag in het Sint Elisabethziekenhuis Gerrit Draelants Raf Schildermans Overzicht presentatie 1 Overzicht presentatie Milieuvergunningsaanvraag + interactie Onderscheiden verantwoordelijkheden

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame renovatie: kort overzicht Leefmilieu Brussel Duurzaam bouwen vanuit de invalshoek van energie. Anne-Laure MAERCKX CENERGIE Doelstelling(en) van de presentatie Een denkoefening

Nadere informatie

Distributie: Rendement, leidingwachttijd en interactiviteit

Distributie: Rendement, leidingwachttijd en interactiviteit Distributie: Rendement, leidingwachttijd en interactiviteit Simon Binnemans & Havid El khaoui Pagina 1 Distributie - Thermisch SWW productie Pagina 2 Distributie - Thermisch Centrale productie met waaier

Nadere informatie

Installatie eisen bij renovatie

Installatie eisen bij renovatie Installatie eisen bij renovatie minimale eisen voor de nieuw geplaatste installaties of de vernieuwde installaties bij i ti renovaties en functiewijzigingen 2015 Patrik De Paep pdepaep@depaep.be Achtergrond

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z

Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z Leefmilieu Brussel Duurzaam bouwen vanuit de invalshoek van energie. Anne-Laure MAERCKX CENERGIE Doelstelling(en) van de presentatie Een denkoefening

Nadere informatie

Toelichting vanuit het gezichtspunt Ingenieur Speciale technieken en EPB

Toelichting vanuit het gezichtspunt Ingenieur Speciale technieken en EPB Energiezuinige zwembaden: Case Study Bart Callens is Senior Project Engineer bij VK Engineer. Daar leidt hij het projectteam van ingenieurs en design assistants, zowel voor sportinfrastructuur, maar eveneens

Nadere informatie

Monitoring en simulatie van een GEOTABS kantoorgebouw nabij Brussel: doorgedreven opvolging bevestigt en verbetert de verwachte performantie

Monitoring en simulatie van een GEOTABS kantoorgebouw nabij Brussel: doorgedreven opvolging bevestigt en verbetert de verwachte performantie Monitoring en simulatie van een GEOTABS kantoorgebouw nabij Brussel: doorgedreven opvolging bevestigt en verbetert de verwachte performantie Wim Boydens, Boydens engineering Het GEOTABS concept Gebruik

Nadere informatie

ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP. Dirk Saelens. Afdeling Bouwfysica, Departement Burgerlijke Bouwkunde, K.U.

ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP. Dirk Saelens. Afdeling Bouwfysica, Departement Burgerlijke Bouwkunde, K.U. NAV STUDIENAMIDDAG MASSIEF PASSIEFBOUW IN DE PRAKTIJK: AANPAK VAN ONTWERP TOT REALISATIE NAAR EEN PASSIEVE WONING OP BASIS VAN TRADITIONELE BOUWMETHODES ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP

Nadere informatie

Grip op je energieprestaties -wat doet de NZEB-tool?

Grip op je energieprestaties -wat doet de NZEB-tool? Grip op je energieprestaties -wat doet de NZEB-tool? Masterclass door Clarence Rose, DNA in de Bouw / Azimut Bouwbureau en Carl-peter Goossen, DNA in de Bouw / BouwNext 2 Masterclass Introductie NZEB-tool

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: De EPB-eisen vanaf 2015: hoe ze toe te passen? Leefmilieu Brussel Voorbeeld 2: Kantoren en diensten Thomas LECLERCQ - Manuel da CONCEIÇÃO NUNES MATRIciel Doelstelling van de

Nadere informatie

OP WEG NAAR 2020 Bijna-Energieneutrale gebouwen?

OP WEG NAAR 2020 Bijna-Energieneutrale gebouwen? OP WEG NAAR 00 Bijna-Energieneutrale gebouwen? Maarten De Groote Vlaams Energieagentschap 4 oktober 0 Brugge Inhoud Evolutie energieprestatie Vlaanderen Aanpassingen wetgeving EPB Aanpassingen wetgeving

Nadere informatie

Centrale stookplaatsen

Centrale stookplaatsen Centrale stookplaatsen Ludo Thijs Product Coördinator Heating TOP SECRET SECRET INTERNAL USE ONLY PUBLIC 2 Werking van warmtepomp Expansie ventiel Aangezogen buitenlucht Verdamper Condensor Watercircuit

Nadere informatie

Mobiliseren van thermische energie-opslag en thermische inertie voor de slimme verwarming en koeling van (middel-)grote gebouwen.

Mobiliseren van thermische energie-opslag en thermische inertie voor de slimme verwarming en koeling van (middel-)grote gebouwen. IWT-VIS traject: 2011-2017 Mobiliseren van thermische energie-opslag en thermische inertie voor de slimme verwarming en koeling van (middel-)grote gebouwen. Voorwoord Vanaf 2020 is men verplicht om nearly

Nadere informatie

Commissioning: Een absolute aanrader!

Commissioning: Een absolute aanrader! Seminarie Duurzame Gebouwen Commissioning: Een absolute aanrader! 15 maart 2019 COMMISSIONING VAN ONTWERP TOT EXPLOITATIE Vergelijking van twee ervaringen van een studiebureau Dietrich SCHILDERMANS Ingenium

Nadere informatie

PLANNEN VAN HET GEBOUW

PLANNEN VAN HET GEBOUW PLANNEN VAN HET GEBOUW BEREKENINGEN Energie Prestatieregelgeving voor de Bouw Het luchtdichtheidsniveau van het gebouw moet in het lastenboek geïmponeerd worden en moet door een Blower Door test gecontroleerd

Nadere informatie

Warmtewinning uit de gemeentelijke riolering voor het verwarmen van appartementen. Riet Lismont VLARIO 11 juni 2015

Warmtewinning uit de gemeentelijke riolering voor het verwarmen van appartementen. Riet Lismont VLARIO 11 juni 2015 Warmtewinning uit de gemeentelijke riolering voor het verwarmen van appartementen Riet Lismont VLARIO 11 juni 2015 Inhoud 1. Locatie en betrokken partijen 2. Haalbaarheidsstudie 3. Concept & plan 4. Overzicht

Nadere informatie

Definitie Voorbeelden Roadmap Cases

Definitie Voorbeelden Roadmap Cases 1 Definitie Voorbeelden Roadmap Cases 2 DEFINITIE LATENT = LAge Temperatuur EnergieNeT Lage temperatuur: energiebron < 40 C Energienet: energielevering aan verschillende verbruikers Warmte en/of Koude

Nadere informatie

Info sessie warmtepompen met bodem energie

Info sessie warmtepompen met bodem energie Info sessie warmtepompen met bodem energie Waarom warmtepomp Werking warmtepomp Waarom hybride Werking hybride Leo Janssen TPA Vaillant T.b.v Omgevings Dienst Midden Holland November 2013 Waarom een warmtepomp?

Nadere informatie

LOCATIE TOEPASSING GEBOUW ENERGIEVRAAG PERCEEL AFGIFTE SYSTEEM INSTALLATIECONCEPT

LOCATIE TOEPASSING GEBOUW ENERGIEVRAAG PERCEEL AFGIFTE SYSTEEM INSTALLATIECONCEPT LOCATIE TOEPASSING GEBOUW ENERGIEVRAAG PERCEEL AFGIFTE SYSTEEM INSTALLATIECONCEPT Bodemgeschiktheid Bodemgeschiktheid Beschermingsgebied grondwater Milieuverontreiniging Grondwatervergunningen Open geothermische

Nadere informatie

> Inhoudsopgave. Monitoring van de eerste passiefschool van het Gemeenschapsonderwijs 18/12/2014. Johan Cré, Istema nv Joerie Alderweireldt, 3E

> Inhoudsopgave. Monitoring van de eerste passiefschool van het Gemeenschapsonderwijs 18/12/2014. Johan Cré, Istema nv Joerie Alderweireldt, 3E Monitoring van de eerste passiefschool van het Gemeenschapsonderwijs Johan Cré, Istema nv Joerie Alderweireldt, 3E > Inhoudsopgave > Historiek > Lessons learned Ontwerp: EVR-architecten 1 > Historiek >

Nadere informatie

Casestudie: Stebo, Genk

Casestudie: Stebo, Genk Casestudie: Stebo, Genk Datum: 18/12/2015 Deze studie werd uitgevoerd in het kader van het IWT-VIS traject Smart Geotherm (2011-2017) Eindrapport Stebo 1 1 Omschrijving Dit document kadert in het IWT VIS

Nadere informatie

Ontwerp van duurzame collectieve wooneenheden

Ontwerp van duurzame collectieve wooneenheden Ontwerp van duurzame collectieve wooneenheden BAM contractors Boydens Engineering Herman Teirlinckgebouw, Neutelings Riedijk architecten De pier Blankenberge, Groep Planning Energie & techniek in gebouwen

Nadere informatie

EPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?,

EPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?, EPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?, ir. F.W. (Freek) den Dulk Nieuwe eis per 1 januari 2006 EPC 0,8 Herziening norm: NEN 5128:2004 Energieprestatie van woonfuncties en

Nadere informatie

kijk, leer en kopieer: het etrium

kijk, leer en kopieer: het etrium kijk, leer en kopieer: het etrium ir. Jeroen Scheepmaker sr.. consultant business development PROVADA - DUURZAAMHEIDSPAVILJOEN - 8 juni 2011 Source: Wassermann, Manos Meisen feiten etrium: zeer energiezuinig

Nadere informatie

Gebruikersgedrag en invloed op de rendabiliteit van energiebesparende maatregelen: Case-study proeftuin Drie Hofsteden in Kortrijk

Gebruikersgedrag en invloed op de rendabiliteit van energiebesparende maatregelen: Case-study proeftuin Drie Hofsteden in Kortrijk Gebruikersgedrag en invloed op de rendabiliteit van energiebesparende maatregelen: Case-study proeftuin Drie Hofsteden in Kortrijk Wolf Bracke (UGent) 20 oktober 2016 Antwerpen 1. Proeftuin Drie Hofsteden

Nadere informatie

1. Gebouwen en installaties in De toekomst begint nu 3. Benoveren

1. Gebouwen en installaties in De toekomst begint nu 3. Benoveren 1. Gebouwen en installaties in 2050 2. De toekomst begint nu 3. Benoveren ALL ELECTRIC? Bronnen wind PV Omzetten in warmte via warmtepompen warmte ALL ELECTRIC? Problematiek Onbalans vraag aanbod Op dagbasis

Nadere informatie

Grip op de Maas kentallen voor energie opwek. in combinatie met ruimtebeslag

Grip op de Maas kentallen voor energie opwek. in combinatie met ruimtebeslag Grip op de Maas kentallen voor energie opwek in combinatie met ruimtebeslag Een eerste aanzet tot de vorming van typische kentallen en iconen ter verbinding van de werelden van Water, Landschap en Energie

Nadere informatie

Energietechieken voor Dummies

Energietechieken voor Dummies Voor een rationeler energiegebruik VVSG Energiedag voor lokale besturen Energietechieken voor Dummies Joost Verschuere www.e-maze.be Congres centrum Zoo 26-okt-2011 About US E-Maze is een onafhankelijkingenieursbureau

Nadere informatie

PASSIEVE GEBOUWEN, FEEDBACK EN AANBEVELINGEN. Speciale elementen en aanbevelingen. Luc MEHAUDENS Operations manager Technical installlations n.v.

PASSIEVE GEBOUWEN, FEEDBACK EN AANBEVELINGEN. Speciale elementen en aanbevelingen. Luc MEHAUDENS Operations manager Technical installlations n.v. PASSIEVE GEBOUWEN, FEEDBACK EN AANBEVELINGEN Speciale elementen en aanbevelingen Walshoutem, 8 februari 2018 Luc MEHAUDENS Operations manager Technical installlations n.v. SECO SECO -Activiteitengebied

Nadere informatie

a spin off company by met de warmtepomp

a spin off company by met de warmtepomp a spin off company by Groene warmte én koude met de warmtepomp p N.Robeyn Inhoud Waarom groen verwarmen en koelen? Waarom de bodem als thermos? Hoe geothermisch koppelen? Vergunning aanvragen? Steunmaatregelen?

Nadere informatie

Raf Schildermans. Business unit manager IFTech

Raf Schildermans. Business unit manager IFTech Raf Schildermans Business unit manager IFTech Collectieve energievoorziening vanuit bodem/grondwater Inhoud 1. Collectieve energievoorziening vanuit bodem/grondwater 2. Ervaringen in het buitenland 3.

Nadere informatie

25/03/2013. Overzicht

25/03/2013. Overzicht Micro-WKK: basisbegrippen en toepassingsmogelijkheden Tine Stevens, Vlaams Energieagentschap Regiovergadering Provincie West-Vlaanderen 12 en 14/03/2013 2 Warmte-krachtkoppeling (WKK) De gelijktijdige

Nadere informatie