ANBI-status laatst geactualiseerd op april 2018.

Transcriptie

1 ANBI-status laatst geactualiseerd op april Algemeen Stichting Nederlands Spoorwegmuseum Maliebaanstation XW UTRECHT Tel: Fax: KvK nummer: www. Spoorwegmuseum.nl Juridische structuur Het Spoorwegmuseum is een stichting zonder winstoogmerk. Het Spoorwegmuseum bezit de ANBI status. Doelstelling en beleidsplan De Stichting Het Nederlands Spoorwegmuseum heeft tot doel: het in stand houden van een spoorwegmuseum door het bijeenbrengen, in eigendom of bruikleen verkrijgen, conserveren en exposeren van voorwerpen die uit een geschiedkundig oogpunt of anderszins van belang zijn voor de kennis van het spoor- en tramwegwezen in het algemeen en dat van Nederland in het bijzonder; het verrichten van al hetgeen met het vorenstaande in de ruimste zin verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn; het deelnemen i, het op andere wijze van belang nemen in en het voeren van beheer over instellingen of ondernemingen die activiteiten verrichten op het gebied van museale zorg voor en behoud van historisch spoorwegerfgoed, of van weke andere aard ook. De Missie Het Spoorwegmuseum is een cultuurattractie die zijn gasten op basis van authenticiteit en in de vorm van vermaak educatie biedt over de geschiedenis van de spoorwegen. Uit missie en doelstelling van de Stichting blijkt duidelijk: het museum is een cultuurattractie ten dienste van de gemeenschap, het verzamelt het erfgoed van de spoorwegen en deelt de getuigenissen daarvan met het publiek voor recreatie, educatie en studie doeleinden. Informatieoverdracht en educatie van de bezoeker zijn de drager van alle activiteiten.

2 Cultural Governance Het Spoorwegmuseum heeft zich gecommittteerd aan de code Cultural Governance. Deze code is gericht op: Het besturen van culturele instellingen; Het intern toezicht daarop; Het afleggen van verantwoording. Vermogensbeleid Het Spoorwegmuseum hanteert de volgende uitgangspunten met betrekking tot haar vermogensbeleid: Het Spoorwegmuseum wordt uitsluitend gefinancierd door Eigen Vermogen; Intern is de norm gesteld dat het Eigen Vermogen tussen de 1,0 en 1,5 miljoen ligt. Het streven is een verdienmodel te hanteren van 65% eigen inkomsten en 35% bijdragen van derden, waarbij de uitgaven de inkomsten niet mogen overschrijden, dan wel het Eigen Vermogen niet onder de intern gestelde norm mag uitkomen. Bestuurderssamenstelling Directeur Nicole Kuppens Raad van Toezicht Engelhardt M. Robbe (voorzitter) Pier Eringa Bert Groenewegen Trudy Onland Monika R. Milz Michiel C.J. van Roozendaal Beloningsbeleid Met ingang van 1 januari 2005 volgt Het Spoorwegmuseum voor onbepaalde tijd en integraal de arbeidsvoorwaarden van de CAO Recreatie met bijbehorend functiewaarderingssysteem, loongebouw, parameters voor de verdeling van pensioenlasten tussen werkgevers en werknemers en alle andere uitvoeringsregels welke gebaseerd zijn op deze CAO. Uitzondering hierop is de pensioenregeling van Het Spoorwegmuseum, waarbij het museum de Pensioenregeling Bedrijfstak Spoorwegen volgt en zich derhalve heeft aangesloten bij de Stichting Spoorwegpensioenfonds (het SPF). Een lid van de Raad van Toezicht ontvangt vacatiegelden.

3 Verslag uitgeoefende activiteiten 2017 Bestuurdersverslag 2017 INLEIDING Het jaar 2017 was in alle aspecten een enerverend jaar voor het Spoorwegmuseum. Met bezoekers werd voor de derde achtereenvolgende keer de grens van bezoekers doorbroken. Dit is een stijging van bijna vijf procent ten opzichte van 2016 toen er bezoekers werden geteld. Dit mooie resultaat kon het museum behalen dankzij de inzet van de vele stakeholders van het Spoorwegmuseum. Naast alle medewerkers, vrijwilligers en Vrienden van het Spoorwegmuseum gaat dank uit naar NS, ProRail, BankGiro Loterij, VSBfonds, Het Prins Bernhard Cultuurfonds, Stichting Goede Doelen Nh1816, Zabawas en het Stichting Elise Mathilde Fonds, die het Spoorwegmuseum in 2017 financieel hebben gesteund. De ambities voor 2018 zijn onverminderd hoog, samen met alle partners hopen we de stijgende lijn te kunnen doortrekken. WISSELING VAN DE WACHT Het was een roerig jaar voor het Spoorwegmuseum. Op initiatief van de Raad van Toezicht van het Spoorwegmuseum is vanwege een vertrouwensbreuk de arbeidsovereenkomst met directeur/bestuurder Marten Foppen met wederzijds goedvinden per 1 juli 2017 beëindigd. Voor deze beëindiging is geen rechtshandeling nodig geweest, noch is er een vergoeding betaald. Op 9 mei 2017 is Nicole Kuppens aangetreden, eerst als interim-directeur, waarna op 14 december bekend is gemaakt dat zij als directeur in vast dienstverband aanblijft. De bezoldiging van de directeur valt binnen de norm die gesteld is in de Wet Normering Topinkomens. Het museum bezit de ANBI status en is dus een algemeen nut beogende instelling. Qua bestuursmodel heeft de organisatie een Raad van Toezicht model, het Spoorwegmuseum past in dit kader de Governance Code Cultuur toe. Deze code is een instrument voor goed bestuur en toezicht en omvat het gehele besturingsproces: beleid, uitvoering, toezicht en verantwoording. De samenstelling van de Raad van Toezicht is in 2017 uitgebreid met het toetreden van Bert Groenewegen en Trudy Onland als lid. De benoeming van leden van de Raad van Toezicht is statutair aangepast, de Raad kan nu bestaan uit maximaal 7 leden. In 2017 is de Raad van Toezicht zes keer bij elkaar geweest, rond het afscheid van Marten Foppen heeft de Raad veelvuldig extra overleg gehad. Stichting Nederlands Spoorwegmuseum, met als vestigingsadres Maliebaanstation 16 te Utrecht, heeft als statutair doel het in stand houden van een spoorwegmuseum door het bijeenbrengen, in eigendom of bruikleen verkrijgen, conserveren en exposeren van voorwerpen die uit een geschiedkundig oogpunt of anderszins van belang zijn voor de kennis van het spoor- en tramwegwezen en het openbaar vervoer in het algemeen en dat van Nederland in het bijzonder.

4 FINANCIËN De stichting heeft, als zelfstandige stichting, in ,0 miljoen (2016: 3,9 miljoen) aan exploitatiesubsidie en sponsoring ontvangen. De belangrijkste bijdrage werd ontvangen van Stichting Fondsenbeheer Spoorwegmuseum (SFS) (2017: 2,7 miljoen) waar jaarlijks op basis van de financieringsbehoefte van het Spoorwegmuseum een gemotiveerde aanvraag kan worden ingediend. Het is ter discretie van de SFS hoeveel middelen zij op welk moment aan het Spoorwegmuseum ter beschikking wenst te stellen. Daarnaast heeft het museum sponsorbijdragen ontvangen van onder andere het VSBfonds, Prins Bernard Cultuurfonds, Zabawas en het Elise Mathilde Fonds. De Bankgiroloterij heeft voor de periode een vaste jaarlijkse bijdrage van toegekend. Dankzij de reguliere steun van de BankGiro Loterij van deze was het museum ook in 2017 weer in staat om de collectie Rollend Materieel in goede staat te houden. Het record aantal bezoekers gekoppeld aan de afrekening van de museumkaart, die dit jaar op het uitzonderlijke hoge percentage van 68% uitkwam, heeft geresulteerd in een positief exploitatie resultaat. Het vermogensbeleid van het Spoorwegmuseum is dat het uitsluitend wordt gefinancierd met Stichtingsvermogen en niet door middel van aangegane leningen bij derden. Intern is de norm gesteld dat het Stichtingsvermogen tussen de 1,0 en 1,5 miljoen ligt, oftewel het Stichtingsvermogen dient ongeveer 50% van de vaste, jaarlijkse personele lasten te kunnen dekken. PERMANENTE TOEVOEGINGEN MUSEUM Techlab Woensdag 19 april opende het Spoorwegmuseum het Techlab, een hogeschool voor treintechniek waar bezoekers alles leren over de techniek achter de trein. De bouw van het Techlab werd mogelijk gemaakt door een extra bijdrage ( ) door de BankGiro Loterij. Techniek is een van de belangrijkste speerpunten in het onderwijs. Het educatief programma van het Techlab zal aansluiten bij het curriculum en kerndoelen van het techniekonderwijs. Het speelt in op de natuurlijke nieuwsgierigheid en verwondering van kinderen. Vorstelijk Reizen In het najaar werd de Koninklijke collectie in het zonnetje gezet met de permanente expositie Vorstelijk Reizen. Het Spoorwegmuseum beschikt over een unieke Koninklijke collectie, waaronder drie salonrijtuigen en een Koninklijke wachtkamer. Rond deze bijzondere collectie heeft het Spoorwegmuseum nu een nieuwe presentatie gemaakt: Vorstelijk Reizen. Deze presentatie, die op 4 oktober werd geopend, is mogelijk gemaakt dankzij steun van het Prins Bernhard Cultuurfonds en het VSBfonds. BIJZONDERE PROJECTEN Spoorloper Op 22 februari opende in het Spoorwegmuseum de Spoorloper, een presentatie over veiligheid op het spoor. De Spoorloper is een diorama waar bezoekers op een speelse manier gewaarschuwd worden voor de gevaren van voorbijrazend treinverkeer. Het

5 project, een samenwerking tussen het Spoorwegmuseum en ProRail, heeft als doel mensen bewust te maken van de gevaren van het spoor. De Spoorloper staat ook in 2018 nog in het Spoorwegmuseum. Blokpost Arnhemschestraat In september werd bij het Spoorwegmuseum de Blokpost Arnhemschestraat geopend. Het houten gebouwtje, dat van 1910 tot 1980 dienst heeft gedaan bij de spoorlijn Arnhem-Nijmegen bij het Gelderse Elst, is geheel gerenoveerd en is opengesteld voor publiek. De verplaatsing en herinrichting van de blokpost is mogelijk gemaakt door een bijdrage van de Vereniging Vrienden van Het Spoorwegmuseum. TENTOONSTELLING Sporen van Smaragd Op 10 augustus 2017 was het precies 150 jaar geleden dat de eerste trein in Indonesië reed tussen de havenstad Semarang en Tangoeng op Java. Aanleiding voor het Spoorwegmuseum om met de tentoonstelling Sporen van Smaragd in te gaan op de rijke historie van de Indonesische spoorwegen. Deze tentoonstelling is mogelijk gemaakt dankzij de steun van het Prins Bernhard Cultuur Fonds en Zabawas. EVENEMENTEN Het Spoorwegmuseum trekt veel bezoekers met een aantal succesvolle, jaarlijks terugkerende, evenementen. Het drukst bezochte evenement is Winter Station in de kerstvakantie met meer dan bezoekers (waarvan een gedeelte in 2018). De drukste dag van het jaar viel dan ook tijdens deze periode, op donderdag 28 december 2017 bezochten personen Winter Station. Ook de andere evenementen van het museum blijven populair. Tijdens de Modeltrein Expo On traxs!, het Thomas Weekend en de Chuggington doe-dagen mochten we ruim gasten ontvangen. ZAKELIJKE MARKT Wat de zakelijke evenementen betreft springt het Allerhande Kerstfestival eruit. Het succesvolle evenement, dat in samenwerking met Albert Heijn en organisatiebureau Xsaga wordt georganiseerd, was goed voor bezoekers. De zakelijke markt is een belangrijke inkomstenbron voor het museum. TOEVOEGINGEN COLLECTIE Het Spoorwegmuseum kreeg op 7 november een unieke aanwinst voor de collectie. Onderzoek wees uit dat het een goederenwagen betrof die gebouwd is in Hiermee is het één van de oudste goederenwagens van Nederland. Het Spoorwegmuseum kon dankzij de steun van de Vereniging Vrienden van het Spoorwegmuseum de goederenwagen naar het museum halen en toevoegen aan de collectie. Op termijn zal de wagen gerestaureerd worden en voorzien van een onderstel.

6 De collectie is in 2017 verder uitgebreid met zowel aankopen als schenkingen: Een dieseltreinstel type DM 90 NS3426; Een Staatsspoorgoederenwagen uit 1871; Fotocollecties van de bouw van de spoorlijnen bij Rotterdam en de bouw van de spoorbrug over het Amsterdam-Rijnkanaal te Weesp; Diverse affiches; Diverse modeltreinen t.b.v de nieuwe presentatie Modellen Magazijn waaronder meerdere koperen treinen modellen uit Maastricht; Kleding treinpersoneel; Diverse foto s, kaarten en boeken van de spoorwegen in Nederlands-Indië; Diverse oude treinonderdelen waaronder 2 asbakken HSM, koperen WL kookpan, nummerplaat 6320, Philips portofoon, seinlamp en treinhoorn; Boek: 100 jaar NS een karikatuur en plantekeningen; Brochure Parourez la Hollande avec des abonnements de 8 jours, Brochures van de NRS; Diverse boeken en publicaties prof. Dr. Ir. Zeevenhoven; Foto s sproeitrein, 8 foto s Werkspoor, oplevering locomotor 318; Gebruiksaanwijzing spoorwegrecherche; Geveluurwerk stationsrestauratie Roosendaal, jubileumklok en foto s van station Vlaardingen; Maquette OV-terminal Utrecht + fotoalbums bouw vorig utrecht CS (jaren 70); Uitlotingsbus. INTERN Intern is het Spoorwegmuseum bezig aan een vernieuwingsslag is ook het jaar waarin een ICT project van start is gegaan, waarbij een groot deel van de huidige IT voorzieningen zal worden vervangen en/of aangepast. Dit project loopt ook door in de eerste helft van Met de invoering van Customer Relationship Management (CRM) hoopt het museum in de toekomst een effectievere marketing tool te hebben, om zo bezoekers meer te kunnen boeien, betrekken en te binden. Ook hier heeft het VSBfonds financiële ondersteuning gegeven. In 2017 zijn er Ondernemingsraadverkiezingen gehouden en is een nieuwe Ondernemingsraad aan het werk gegaan. De oude en nieuwe OR bestaat uit 5 kiesgroepen waardoor er een evenwichtige vertegenwoordiging van het personeel gegarandeerd is. Er is waardering voor de constructieve manier waarop de Ondernemingsraad tussen 2014 en 2017 heeft samengewerkt. In 2017 is de samenstelling van het Management Team veranderd. Per 1 december is Chantal Bleeker aangesteld als Hoofd Exploitatie.

7 VOORUITBLIK 2018 Momenteel bouwt het museum aan een geheel nieuwe modellenpresentatie, waar op speelse en interactieve wijze de unieke collectiestukken uit de modellencollectie getoond gaan worden. Ook hier is de Vereniging Vrienden van het Spoorwegmuseum een grote steun, zij betalen mee aan de restauratie van deze unieke, en vaak stokoude modellen. Het museum verwacht het Modellen Magazijn op 4 juli te kunnen openen. Daarnaast staat dit jaar in het teken van de jubilea. Van 9 t/m 11 maart 2018 wordt voor de 10de keer de Modelspoor Expo On traxs! georganiseerd met de mooiste modelbanen van Europa. Ook is het van 10 t/m 13 mei 2018 de 10de keer dat Thomas de Stoomlocomotief te gast is in het Spoorwegmuseum. In het najaar zal het Spoorwegmuseum, rondom het in 2017 geopende Techlab, een geheel nieuw techniekevenement organiseren. Op het gebied van tentoonstellingen richt het museum zich op het beroemde NS Design. Op 26 mei is het precies 50 jaar geleden dat de NS zijn nieuwe huisstijl introduceerde. Het destijds ontwikkelde logo en de kleuren geel en blauw worden tot op de dag van vandaag gebruik. Het Spoorwegmuseum haakt in op dit jubileum met de tentoonstelling Baanbrekend Design, 50 jaar NS huisstijl. Ook zal het Spoorwegmuseum zich aansluiten bij het Canonnetwerk, de eerste treinrit in Nederland is één van de canonvensters van de Nederlandse geschiedenis. In de Grote Ontdekking vertellen we het verhaal van deze eerste trein, met als topstuk de Arend. Het Spoorwegmuseum zal in 2018 een aantal evenementen organiseren in samenwerking met externe partners. In februari stond het Experiment Event op de agenda (i.s.m. de Jonge Akademie, Quest Junior en NS ), in april zal in samenwerking met SBS6, Talpa en de BankGiro Loterij de Verzamelkoorts Parade worden gehouden rond de deelnemers aan het tv-programma Verzamelkoorts. Extra bonus was de toekenning van een extra bijdrage van de BankGiro Loterij ( ) voor Het leukste reisje van Nederland, een speciaal meerjaars festival vol kunst, cultuur, vermaak, lezingen en verrassingen. Het festival is gepland voor de laatste twee weken van juni. Directie en MT hebben voor de komende jaren 2018/2019/2020 een activiteitenkalender gemaakt. Alle activiteiten zijn voor 2018 verwerkt in een sluitende begroting. Aan de inkomstenkant hebben SFS, de BankGiro Loterij en de Vereniging Vrienden van het Spoorwegmuseum een voortzetting van hun steun toegezegd. De begroting 2018 kan als volgt worden samengevat: Eigen inkomsten Subsidies en bijdragen Totaal baten

8 Personeelslasten Overige beheerlasten Activiteitenlasten Totaal lasten Resultaat 0 AFSLUITEND Het museum wil haar waardering en dank uitspreken voor een ieder die zich, op welke manier dan ook, heeft ingezet voor het Spoorwegmuseum. Zonder de betrokkenheid van alle medewerkers, collega s, vrienden, vrijwilligers, sponsoren en overige relaties is het niet mogelijk een onderneming als het Spoorwegmuseum draaiende te houden. 18 april 2018 Engelhardt Robbe Voorzitter Raad van Toezicht Nicole Kuppens Directeur Pier Eringa Lid Raad van Toezicht Bert Groenewegen Lid Raad van Toezicht Trudy Onland Lid Raad van Toezicht Monika Milz Lid Raad van Toezicht Michiel van Roozendaal Lid Raad van Toezicht

9 Balans per 31 december 2017 (2016) (voor verdeling saldo baten en lasten) (in ) Actief Vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Vlottende activa Voorraden Vorderingen en overlopende activa Liquide middelen Totaal Activa Passief Stichtingsvermogen Voorzieningen Langlopende schuld Kortlopende schulden en overlopende passiva Totaal Passiva

10 Staat van baten en lasten 2017 (2016) (in ) Baten 2017 werkelijk 2017 begroting 2016 werkelijk Entreegelden Bijdrage overige activiteiten Exploitatiesubsidie en sponsoring Rente Overige baten Totaal baten Lasten Personeel Afschrijvingslasten Huisvesting Exploitatie Administratie en beheer ICT Onderhoud, restauratie en collectiebeheer Marketing & Communicatie Projecten/Investeringen Correcties voorgaande jaren Totaal lasten Exploitatiesaldo