Sterke staaltjes van blik. Evaluatie van het verpakkingendossier 2011
|
|
- Andrea Bos
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Sterke staaltjes van blik Evaluatie van het verpakkingendossier
2 Sterke staaltjes van blik Inleiding Stichting Kringloop Blik Blik Blikverpakkingen in cijfers Kengetallen metalen verpakkingen sector in Europa De kringloop van blik en de consument Hergebruik metalen Afval als grondstof Recycled content en recycling rate Preventie en CO2-gebruik - Energiereductie in het productieproces van metalen - Productie van metalen verpakkingen - Steeds lichtere verpakkingen - Specifiek energiegebruik - CO2 besparing door het gebruik van blik in plaats van andere materialen Statiegeld Verpakkingendossier; regelingen en organisaties - Regelingen - Organisaties Verpakkingenbelasting en afvalfonds Noot voor wat betreft aluminium Wensen vanuit de blikindustrie
3 Systeem van preventie, inzameling en recycling van verpakkings-materiaal. Geregeld via Besluit, Raamovereenkomst en belasting Raamovereenkomst: evaluatie in 2011, verlenging in Feiten over blik op een rijtje. Stichting Kringloop Blik Blikverpakkingen algemeen Inleiding Om aan haar Europese verplichtingen te voldoen, bestaat er in Nederland via het Besluit Beheer Verpakkingen en Papier en Karton (hierna: het Besluit of het verpakkingenbesluit), een systeem waarbij producenten en importeurs verantwoordelijk zijn voor de preventie, inzameling en recycling van het gebruikte verpakkingsmateriaal. Dit systeem functioneert op basis van de Raamovereenkomst tussen het ministerie van VROM, het verpakkende bedrijfsleven en VNG over de aanpak van de dossiers verpakkingen en zwerfafval voor de jaren 2008 t/m 2012, en de financiering van dit systeem wordt geregeld door middel van de verpakkingenbelasting (vastgesteld in 2007). Omdat de Raamovereenkomst in 2012 op basis van een evaluatie in 2011 (zal) worden verlengd met een door partijen nader te bepalen termijn 1, is dit voor de Stichting Kringloop Blik (SKB) aanleiding om ter ondersteuning en verheldering van de discussie een aantal feiten met betrekking tot het blikdossier op een rijtje te zetten. Stichting Kringloop Blik Stichting Kringloop Blik (SKB) is de ketenorganisatie voor metalen verpakkingen in Nederland. Naast materiaal- en verpakkingsproducenten zijn ook het verpakkende bedrijfsleven en de detailhandel bij SKB aangesloten. De stichting is aangesloten bij Nedvang, de organisatie van het verpakkende bedrijfsleven, die namens het bedrijfsleven de verantwoordelijkheid draagt voor de uitvoering van het Besluit en de Raamovereenkomst. De doelstelling van SKB is het sluiten van de kringloop voor metalen verpakkingen en daarmee het bevorderen van duurzaam gebruik van grondstoffen en energie. SKB neemt -via Nedvanghaar (mede)verantwoordelijkheid voor de uitvoering van het systeem voor de preventie, inzameling en hergebruik. Daarnaast verzamelt en analyseert SKB in dit kader tevens de daarvoor benodigde gegevens over energiegebruik en materiaalhergebruik. Op deze wijze geeft SKB uitvoering aan de afspraken die voortvloeien uit het Besluit Verpakkingen. Blik Ter introductie van het onderwerp kan over blikgebruik een aantal feiten worden weergegeven. Zo is blik een stalen en/of aluminiumverpakking voor de meest uiteenlopende consumentenartikelen. Metalen verpakkingen worden in de volksmond blikken of blikjes genoemd. Van alle metalen verpakkingen in Nederland is 90% gemaakt van staal en 10% van aluminium. Metalen verpakkingen zijn dun (0,08 mm voor drankenblikjes, 0,15 mm voor conservenblikken, 0,2 mm voor verfblikken) en toch sterk. Blikverpakkingen worden gebruikt om producten (lang) te kunnen bewaren en te beschermen. Ook kunnen producten op deze manier beter worden vervoerd. Een blikverpakking is luchtdicht en laat geen licht door. Blikverpakkingen zijn in vrijwel alle gewenste maten en formaten te produceren. Het zijn veilige, onbreekbare en niet-brandbare verpakkingen. Blikverpakkingen worden tegenwoordig voor zo n 800 producten gebruikt. Dat zijn voornamelijk voedingsmiddelen als conserven, soepen en dranken, maar blikverpakkingen worden ook gebruikt om verf, cosmetica, chemicaliën en rookwaren in te verpakken. Ook deksels van glazen potten en spuitbussen zijn dikwijls van staal of aluminium gemaakt. Blik kan eindeloos worden gerecycled en zo dus steeds worden hergebruikt. In Nederland wordt momenteel 87% procent van alle blikverpakkingen gerecycled, voornamelijk door de scheiding van blik uit het restafval. In feite is blik gemaakt om oneindig en zonder kwaliteitsverlies opnieuw te gebruiken, omdat het steeds opnieuw als grondstof voor de staalproductie gebruikt kan worden. Dit voorkomt niet alleen het gebruik van nieuwe grondstoffen, maar het voorkomt ook verspilling van materiaal en 1 Uit: de Raamovereenkomst 3
4 energie. O.a. hierdoor is de carbon footprint van blik kleiner dan van andere recyclebare verpakkingmaterialen. Blik vergt daarnaast minder energie bij transport, opslag en gebruik, wat een extra CO2 reductie oplevert. Hoeveelheid blik in kringloop Europese kengetallen Blikverpakkingen in cijfers In Nederland wordt er circa 175 kiloton aan blikverpakking gebruikt. Hiervan is 105 kiloton voor huishoudelijk gebruik. 70% hiervan is bestemd voor de verpakking van voedsel (conserven, soep en dergelijke), 20% voor dranken (bier en fris), en 10% wordt gebruikt voor overige toepassingen zoals verf, spuitbussen e.d. Van de 175 kiloton blik is 70 kiloton blik voor metalen bedrijfsverpakkingen bestemd. Vast staat dat er 87% blik gerecycled wordt (daarover meer op pagina 4), wat betekent dat er 152 kiloton blik in kringloop is. Kengetallen metalen verpakkingen sector in Europa Bedrijven productielocaties Werknemers Productie - 70 miljard stuks per jaar (ca 4.2 miljoen ton per jaar ), (dit betreft zowel staal en aluminium) Omzet - 12 miljard euro De kringloop van blik en de consument Ook de consument maakt deel uit van het recyclingproces. Aan de hand van de consumenteninformatie is de kringlooproute van blik heel goed en duidelijk weer te geven. Blik, zo luidt de leus, gewoon bij het afval. Zo begint bij u de recycling! En zo weet de burger dat het blikje dat hij bij het afval gooit, gerecycled wordt. Het blik dat wordt weggegooid wordt teruggewonnen en het materiaal wordt hoogwaardig hergebruikt voor nieuwe producten. Op het bijgevoegde plaatje staat de uitleg voor de consument, zoals deze in verschillende campagnes gebruikt is: Lege blikjes mogen gewoon in de afvalbak bij het overigen huisvuil. Zo komt het blikje weer in kringloop en wordt het gerecycled. De lege blikverpakking, zo staat er, gaat met het huisvuil naar de afvalverwerkingsinstallatie waar het afval wordt verbrand. Omdat staal en aluminium niet brandbaar zijn, blijft het metaal van de blikverpakking achter in de as. Met magneten en wervelstromen, vervolgt het plaatje, worden de metalen uit de verbrandingsresten teruggewonnen. Daarna, besluit de tekst, wordt het metaal gesmolten en worden er weer nieuwe producten van gemaakt. Blikverpakkingen die voor de 1000e keer worden gerecycled zijn kwalitatief net zo goed en sterk als het blikje dat voor de 1e keer wordt gerecycled. De recycling van blik is eindeloos. In meerdere campagnes over recycling van blik wordt uitgelegd, dat er van het afvalmateriaal bijvoorbeeld weer een nieuw blik kan worden gemaakt. Of een fiets. Of een vliegtuig. Andersom werkt het ook: blik kan weer zijn gemaakt van een vliegtuig. Door staal en aluminium te recyclen, besparen we op nieuwe grondstoffen en energie. En dit kan eindeloos, zonder kwaliteitsverlies doorgaan. De kringlooproute is duidelijk en waar het op neerkomt, is dat het heel gemakkelijk is om 4
5 Blikrecycling begint dus in de afvalbak. Het recyclingproces is een integraal deel van de metaalverpakkingsindustrie. Ruim 87% van alle blikverpakkingen in Nederland wordt gerecycled. Voor het maken van blik hoeven we dus maar 13% aan nieuwe grondstoffen te gebruiken. bewust met blik om te gaan en aan het blik-recyclingproces deel te nemen: het is een kwestie van gewoon in de afvalbak te gooien. In plaats van dat de consument gevraagd wordt het blik van het overige afval te scheiden, doen de afvalverwerkingsinstallaties dat. Gemeenten kunnen ook besluiten tot aparte inzameling. Hergebruik metalen Blik wordt van staal of aluminium gemaakt. Negentig procent van de metalen verpakkingen in Nederland is van staal. In Nederland wordt 87% (2009) van alle metalen verpakkingen gerecycled. Om de Nederlandse afzetmarkt te bedienen is dus nog maar 13% nieuwe grondstoffen nodig. De recycling is in de laatste 15 jaar met meer dan 45% gestegen. De recyclingdoelstellingen zijn vastgelegd in het Verpakkingenbesluit. De recyclingdoelstelling voor Nederland is gesteld op 85% en in Europa op 50%, dat betekent dat Nederland haar blikrecycling ruim op orde heeft. Nederland is, samen met België en Duitsland, koploper in Europa. Afval als grondstof Schroot is een grondstof in het productieproces voor staal; het is zelfs zo, dat er zonder schroot geen productie van staal is en dat 1 kilo blikschroot 1 kilo ijzer gemaakt uit ertsen vervangt (hetzelfde geldt voor aluminium). Geconstateerd kan worden dat er door te recyclen een hele stap in het productieproces overgeslagen: de productie van metalen uit nieuwe grondstoffen (ertsen). De vraag naar nieuw staal en aluminium is vele malen hoger dan het aanbod van schroot, staal en aluminium hebben een hoge restwaarde. Met een recyclingpercentage van 87% blik gerecycled wordt, betekent dit dat er 152 kiloton blik in kringloop is. Recycled content en recycling rate Omdat schroot essentieel is bij de productie van staal, is de afzet van lege blikjes gegarandeerd. Recycling van metalen behoeft daarom ook geen verdere stimulans van de overheid, recycling is zelfs in het belang van de industrie en de markt doet haar werk. Uitleg stimulering recycled content Korte uitleg m.b.t. de stimulering van recycled content: Bij recycling gaat het niet om de inzet van hergebruikt materiaal in een verpakking. Het doel is hoogwaardig hergebruik en het sluiten van materiaalkringlopen (geen dus productkringlopen). Bij sommige materialen wordt hergebruik gestimuleerd door meer gerecycled materiaal in de verpakking toe te passen en dus om de recycled content (= het aandeel van gerecycled materiaal in de verpakking) te verhogen. Dat is geen doel op zich, maar een middel om het doel (hergebruik van hoogwaardig materiaal) mogelijk te maken. 5
6 Deze stimulering bij metalen overbodig en contraproductief. Bij metalen is deze stimulering volledig overbodig. Metalen (niet alleen van blik, maar ook van andere producten) worden immers als materiaal volledig en hoogwaardig hergebruikt. Daarna wordt er bepaald wat ervan gemaakt wordt. Een trein, een brug, schip of een blikje. Het product bepaalt de kringlooptijd: een trein of een boot gaan langer mee dan een blikje. Het is onmogelijk te stellen dat het materiaal (staal of aluminium) aan het product wordt toegewezen: zo zou bepaald worden dat een schip een schip moet worden en een blikje weer een blikje. Stimulering van de recycled content is daarmee zelfs contraproductief voor blik en werkt marktverstorend. Blik (metalen) is hiermee de uitzondering op de regel en wijkt af van andere verpakkingsmaterialen, waarbij de stimulering van de zogenaamde recycled content wél werkt. De kilogram gerecycled materiaal vervangt eenzelfde kilogram ijzer gemaakt uit nieuwe grondstoffen. En dat is wat telt. Daarmee spaar je grondstoffen uit en je slaat een hele processtap over, dus spaar je ook op het energiegebruik. En dat geldt voor alle materialen. Door de korte kringloop van metalen verpakkingen ten opzichte van overige metalen producten (constructies, auto s, witgoed e.d.) mag gesteld worden dat voor blik geldt dat recycled content gelijk staat aan de recycling rate. Hiervoor zal binnenkort nadere wetenschappelijk onderbouwde informatie beschikbaar worden gesteld. Preventie en CO2-gebruik Door alle schakels in de keten wordt hard gewerkt aan preventie, minder materiaalgebruik en energiebesparing. Zodoende is het energieverbruik en het materiaalgebruik in de laatste 15 jaar aanzienlijk afgenomen. De blikverpakking behoudt hierbij haar kwaliteit en functionele eigenschappen. Bij staal is de energiebesparing door recycling 70% en voor aluminium loopt de besparing zelfs op tot 95%. Het energiegebruik per eenheid geproduceerd metaal is in de laatste 15 jaar met ruim 15% afgenomen. Energiegebruik uit duurzame bronnen heeft tot een energiebesparing geleid van 15% in de laatste 10 jaar. - Energiereductie in het productieproces van metalen Het recyclen, waarover hierboven meer informatie is gegeven, spaart niet alleen het gebruik van nieuwe grondstoffen, maar het scheelt ook aanzienlijk in het gebruik van energie. Bij staal is de energiebesparing door recycling 70% en voor aluminium loopt de besparing zelfs op tot 95%. Daarnaast neemt de metaalindustrie voortdurend maatregelen om het energiegebruik nog meer te verlagen. Het is een continu proces van verbeteringen en besparingen, waarin soms grote stappen worden gezet. Door grote investeringen in energiezuinige ovens en meer hergebruik van procesgassen is het energiegebruik in de metaalindustrie sterk gedaald. Het energiegebruik per eenheid geproduceerd metaal is in de laatste 15 jaar met ruim 15% afgenomen. - Productie van metalen verpakkingen Ook bij de blikverpakkingsproducent is sprake van een continu proces van verbeteringen, die soms worden versterkt door een geheel nieuwe ontwikkeling. Een voorbeeld daarvan is de investering in een productiestraat voor het produceren van een nieuw type conservenbus. Aan de buitenkant lijkt deze op een conventioneel conservenblikje, maar deze bus is diepgetrokken. Dit proces maakt het lassen van de romp en felsen van de bodem overbodig. Als extra inspanning geldt dat voor vrijwel alle in Nederland geproduceerde blikverpakkingen energie uit duurzame bronnen wordt gebruikt. Dit heeft tot een energiebesparing geleid van 15% in de laatste 10 jaar. - Steeds lichtere verpakkingen Anders dan vaak wordt vermoed, zijn metalen verpakkingen licht in gewicht en worden ze steeds lichter. Dit is het resultaat van nauwe samenwerking tussen de producenten van verpakkingsmetaal en de producenten van de blikverpakking. Ook de machinefabrikanten doen van hun kant alles om dit proces te faciliteren. Het lichter maken van een verpakking gebeurt binnen het kader van de functionele eisen die aan de verpakking zijn gesteld. De sterkte in verband met de stapelbaarheid, de stabiliteit gedurende het afvullen, de veiligheid bij gevaarlijke 6
7 In de afgelopen 20 jaar de blikverpakkingen gemiddeld 33% lichter zijn geworden. inhoud, de vormvastheid gedurende het steriliseren van conserven en het makkelijk te openen dekseltje blijven dus behouden. Deze gezamenlijke inspanning van zowel materiaalproducent als blikverpakkingsproducent heeft er voor gezorgd dat in de afgelopen 20 jaar de blikverpakkingen gemiddeld 33% lichter zijn geworden. Het specifieke energiegebruik gedaald met ruim 70% in de laatste 15 jaar. - Specifiek energiegebruik Het totale effect, uitgedrukt als specifiek energiegebruik van een blikverpakking, is weergegeven in bijgevoegde grafiek. Als gevolg van continue inspanningen op gebieden van preventie en materiaalhergebruik is het specifieke energiegebruik gedaald met ruim 70% in de laatste 15 jaar. Voorkoming van bederf of kwaliteitsverlies. Geen koeling (grote CO2 verbruiker) nodig. 76% van de Nederlanders wijst statiegeld als maatregel af als het niet of nauwelijks bijdraagt aan recycling. 81% is van mening dat statiegeld niet helpt tegen zwerfafval. - CO2 besparing door het gebruik van blik in plaats van andere materialen Daarnaast kan nog worden gewezen op de CO2-besparing van blikverpakkingen in de gebruiksfase van het verpakte product. Zo treedt er door het gebruik van blik een hoge mate van conservering op, waardoor verspilling van de inhoud door bederf of kwaliteitsverlies voorkomen wordt. Dit wordt niet alleen met het oog op de houdbaarheid van producten als groenten en fruit opgemerkt. Ook omdat blik niet breekt, is er bij transport en opslag weinig verspilling. Daarnaast is er voor blik geen koeling nodig; dit scheelt aanzienlijk in het energieverbruik van de detailhandel. Statiegeld In verband met zwerfafval komt het onderwerp statiegeld op blik regelmatig aan de orde. Statiegeld zou het blik als zwerfafval moeten voorkomen. Uit een recent onderzoek van TNS NIPO ('Statiegeld; handhaven of uitbreiden?') - in opdracht van de branchevereniging van afvalinzameling en reiniging (NVRD) - bleek dat 73% van de Nederlanders voor statiegeld zou zijn. SKB is het hier niet mee eens. Immers, een onderzoek dat TNS NIPO eerder in 2006 in opdracht van SKB uitvoerde, gaf heel andere uitkomsten. Hieruit bleek dat 76% van de Nederlanders statiegeld als maatregel afwijst, als het niet of nauwelijks bijdraagt in recycling. Zelfs 81% was van mening dat statiegeld niet helpt tegen zwerfafval. Dit klopt. Statiegeld op blik is géén effectief middel om zwerfafval te bestrijden. Blik vormt slechts 3% van het zwerfafval. Als alle blik uit het zwerfafval zou verdwijnen, dan is het probleem zwerfafval nog steeds geen stap dichter bij een oplossing. Opgemerkt dient overigens te worden dat zwerfafval een maatschappelijk probleem is, dat een integrale aanpak behoeft van alle betrokkenen, inclusief het bedrijfsleven dat hiervoor de krachten heeft gebundeld in de Stichting Nederland Schoon. Ook de politiek is geen voorstander van de heffing van statiegeld op blik. Zo werd uit de mond van staatsecretaris Atsma opgetekend dat statiegeld-heffing op blik het paard achter de wagen spannen zou zijn, en vond PvdA-kamerlid Samson Het is een monstrum. SKB kan niet anders dan het hier mee eens zijn. 7
8 Nadelen van statiegeld op blik op een rijtje (mede gebaseerd op onderzoek van gerenommeerde onderzoeksinstellingen). SKB heeft de voor- en tegens van statiegeld op drankblikjes in een document samengevat. Hierin zijn de resultaten van de onderzoeken naar het effect van statiegeld nadat statiegeld in 2003 in Duitsland is ingevoerd van de onderzoeksinstellingen Prognos en Roland Berger 2 meegenomen. Samengevat betekent de invoering van statiegeld in Nederland: 1. Het recyclingpercentage van 87% zal niet toenemen. 2. De hoeveelheid zwerfafval zal niet afnemen. 3. Koopkrachtverlies voor de consument omdat er zo n 375 miljoen euro aan statiegeld wordt rondgepompt. 4. De directe kosten van het retoursysteem zullen in Nederland ca. 125 miljoen euro per jaar bedragen. 5. De duurste maatregel voor CO2-reductie ( 1.300,= per ton), terwijl tegelijkertijd door substitutie van blik door andere verpakkingen een hogere CO2-uitstoot het gevolg zal zijn. 6. Afname van de efficiëntie van inzameling van metalen verpakkingen via het huishoudelijk afval. 7. Het aandeel hervulbare verpakkingen zal niet toenemen, maar versneld verder afkalven. 8. Het draagvlak voor het Impulsprogramma voor het bestrijden van zwerfafval zal afnemen. 9. Blik verdwijnt uit de schappen van de detailhandel. Dit heeft negatieve economische gevolgen en verlies van arbeidsplaatsen. 10. Wederom extra administratieve lasten voor het bedrijfsleven en ongewenste kopwetgeving. Verpakkingendossier; regelingen en organisaties Zoals eerder aangegeven heeft Nederland, om aan haar Europese verplichtingen te voldoen, een systeem in het leven geroepen waarbij producenten en importeurs verantwoordelijk zijn voor de preventie, inzameling en recycling van het gebruikte verpakkingsmateriaal. Dit systeem vindt zijn grondslag in het Verpakkingenbesluit ( het Besluit Beheer Verpakkingen en Papier en Karton ) en functioneert op basis van de Raamovereenkomst tussen het ministerie van VROM, het verpakkende bedrijfsleven en VNG over de aanpak van de dossiers verpakkingen en zwerfafval voor de jaren 2008 t/m 2012, en de financiering van dit systeem wordt geregeld door middel van de verpakkingenbelasting (vastgesteld in 2007 en ingegaan in 2008). Volgens SKB heeft dit systeem zichzelf bewezen. Het verzoek vanuit de blikketen is dan ook dan het huidige systeem van afspraken en financiering wordt gehandhaafd. Dit voorkomt excessieve stijging van administratieve lasten van het bedrijfsleven en vertraging in de uitvoering van de milieuafspraken. Besluit Beheer Verpakkingen en papier en Karton (kortweg: het besluit of het Verpakkingenbesluit). Verpakkingenbelasting. Raamovereenkomst tussen Rijksoverheid, VNG en het bedrijfsleven. - Regelingen Het Verpakkingenbesluit bevat recycling- en preventiedoelstellingen en beschrijft de producentenverantwoordelijkheid. De inkomsten die uit de Verpakkingenbelasting voor de staatskas bedoeld zijn (doelstelling 250 miljoen Euro), zijn in het kader van de uitvoering van Raamovereenkomst verhoogd met 115 miljoen Euro. Dit bedrag (ter financiering van de producentenverantwoordelijkheid), wordt geïnd door de belastingdienst en komt via het ministerie van I&M in het afvalfonds terecht. Vanuit het afvalfonds worden gemeenten vergoed voor het inzamelen van lege verpakkingen, indien de opbrengst van de restwaarde onder het drempelbedrag komt dat in de 2 Zie Dossier Statiegeld op blikverpakking 8
9 Raamovereenkomst is overeengekomen. In de Raamovereenkomst Verpakkingen staan de afspraken tussen het bedrijfsleven, gemeenten en het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. De huidige raamovereenkomst loopt af in Organisaties Binnen het bedrijfsleven zijn diverse organisaties betrokken bij (blik)recycling: - Stichting Nedvang: Deze stichting is de overkoepelende organisatie van de verpakkende industrie (de producenten en importeurs uit het Verpakkingenbesluit, als adressant en verantwoordelijk voor de kosten en de resultaten). Nedvang is in het kader van de uitvoering van de afspraken van de Raamovereenkomst het énige loket voor gemeenten en andere overheden. De materiaalorganisaties, waaronder de SKB voor blik, zijn bij Nedvang aangesloten. - Stichting Kringloop Blik (SKB): Ketenorganisatie voor de kringloop van metalen verpakkingen. SKB zorgt in samenwerking met Nedvang voor de recycling en communicatie over metalen verpakkingen. De deelnemers van de SKB zijn: Aluminium Centrum (namens de producenten van verpakkingsaluminium), Beverage Can Makers Europe (namens de producenten van drankenblikjes), Tata Steel (de producent van verpakkingsstaal in NL), Nederlandse Brouwers (CBK; namens de bierbrouwers in NL), Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL; de detailhandel ), Nederlandse Vereniging van Frisdranken, Waters en Sappen (FWS; namens de NL frisdranken-, water-, sappenindustrie), Metaal Recycling Federatie (MRF; namens de metaal schroot leveranciers), Nedvang, Nederland Schoon (organisatie ter voorkoming en bestrijding van zwerfafval), en Vereniging van Blikverwerkende Industrieën (VBI; namens de producenten van metalen verpakkingen in NL) - Nederland Schoon: Organisatie, geïnitieerd door de overkoepelende werkgeversorganisatie VNO-NCW, ter voorkoming en bestrijding van zwerfafval Verpakkingenbelasting en afvalfonds Gekoppeld aan de politieke wens het gebruik van milieuvriendelijke verpakkingen te stimuleren, is in 2007 de Verpakkingenbelasting tot stand gekomen; deze is gestart in De milieudruk van verpakkingsmaterialen, uitgedrukt in kg CO2 per kg materiaal, is berekend door het bureau CE uit Delft in Deze berekening is sindsdien de basis voor de verdeelsleutel van de verpakkingenbelasting. Deze verpakkingenbelasting, die oorspronkelijk 250 miljoen Euro moest opleveren, is -zoals eerder vermeld- verhoogd met 115 miljoen Euro voor de financiering van het afvalfonds in het kader van de in het Verpakkingenbesluit vastgestelde producentenverantwoordelijkheid. De volgende tarieven zijn op basis hiervan berekend en vastgesteld voor 2011: Materiaalsoort 2011 Aluminium en legeringen van aluminium 0,9563 Kunststof 0,4733 Overige metalen ( verpakkingsstaal) 0,1595 Biokunststof 0,0800 Papier en karton 0,0800 Glas 0,0722 Hout 0,0211 Andere materiaalsoorten 0,1766 Indien uitsplitsing naar materiaalsoorten niet mogelijk is 0,5100 Prijzen zijn in euro per kilo 9
10 SKB stelt vast dat alleen de energiecomponent (CO2) meeweegt bij de berekening van de milieudruk van verpakkingsmaterialen en niet het hergebruik van het verpakkingsmateriaal. Recycling is echter wel de basis van het milieubeleid in het Verpakkingenbesluit. Hierdoor valt een aantal verpakkingsoorten buiten de boot, want er bestaan immers lichte verpakkingen die -om redenen die hierna worden uitgelegd- niet gerecycled (kunnen) worden, dus niet voldoen aan de recyclingdoelstellingen van het Besluit Verpakkingen, maar die louter en alleen vanwege het lage gewicht een relatief lage verpakkingenbelasting opgelegd krijgen. Deze redenen van niet-recyclen kunnen zijn: - het feit dat er geen inzamelsysteem bestaat dat leidt tot recycling voor deze verpakking, of - het ontwerp van de verpakking leent zich niet voor recycling door bijvoorbeeld het gebruik van vele verschillende materialen die niet van elkaar te scheiden zijn. De huidige verpakkingenbelasting stimuleert in dat geval alleen het gebruik van lichte verpakkingen - ook als deze niet gerecycled worden. Dat kan gerepareerd worden door de introductie van één of twee speciale tarieven voor verpakkingen die geen bijdrage leveren aan de recyclingdoelstellingen uit het Besluit Verpakkingen. Noot voor wat betreft aluminium De tarieven van de verpakkingenbelasting zijn in 2006 vastgesteld op basis van de CO2-druk van het materiaal. Sindsdien is de terugwinning van aluminium sterk verbeterd en wordt er veel meer aluminium blikverpakkingsmateriaal teruggewonnen en gerecycled. De recycling van aluminium is van grote invloed op het energiegebruik en de CO2-druk. Recycling van aluminium gebruikt 95% minder energie dan het maken van aluminium uit ruwe grondstoffen. De hoge tarieven uit bovenstaande overzichten geven dan ook een vertekend beeld van de huidige werkelijkheid. Dit zal bij een eerstkomende revisie van de belasting gecorrigeerd moeten worden. Voortzetting over een langere termijn van de huidige afspraken. Speciaal tarief voor verpakkingen die geen bijdrage leveren aan recyclingdoelstellingen. Géén invoering statiegeld Wensen vanuit de blikindustrie Gebaseerd op deze uitgebreide evaluatie heeft de blikindustrie een aantal wensen. 1. Zo wenst SKB nadrukkelijk de huidige afspraken op langere termijn voort te zetten evenals de manier van financieren van het afvalfonds via de verpakkingenbelasting. Dit voorkomt vertraging in de uitvoer en grote administratieve lastendruk voor het bedrijfsleven. 2. Daarnaast pleit SKB voor de invoering van een speciaal belastingtarief voor díe verpakkingen die geen bijdrage leveren aan het realiseren van de recyclingdoelstellingen van het Besluit Verpakkingen waardoor design for recycling gestimuleerd wordt. 3. Tenslotte pleit SKB nadrukkelijk tegen de invoering van statiegeld op blik, omdat dit de recycling niet of nauwelijks bevordert, dit niet de oplossing is van het zwerfafvalprobleem, en de blikindustrie zwaar zal treffen. 10
Duurzaamheid. De voordelen van blikverpakkingen
Duurzaamheid De voordelen van blikverpakkingen Duurzaamheid Duurzaamheid is één van de belangrijke aandachtspunten van het bedrijfsleven. Deze brochure is een initiatief van EMPAC, de organisatie van de
Nadere informatieWaar blijft m'n blikje
? Waar blijft m'n blikje JE DOET 'T GOED, ALS JE BLIK BIJ HET HUISVUIL DOET. Hier je b DUS, GEWOON IN DE VUILNISBAK! De blikjes worden gesmolten en er worden weer nieuwe producten van gemaakt. Het blikje
Nadere informatieNieuwe Raamovereenkomst & Afvalbeheersbijdrage Verpakkingen
Nieuwe Raamovereenkomst & Afvalbeheersbijdrage Verpakkingen KVNW Ledenvergadering Den Haag 4 oktober 2012 Cees de Mol van Otterloo Directeur Afvalfonds Verpakkingen Raamovereenkomst Producentenverantwoordelijkheid
Nadere informatieEen blik op de kringloop van blik
Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Social & Polling Rapport Een blik op de kringloop van blik Een
Nadere informatieVerlaging van afvalstoffenheffing door uitvoering van de Raamovereenkomst verpakkingen
Bijlage Verlaging van afvalstoffenheffing door uitvoering van de Raamovereenkomst verpakkingen mei 2009 Pagina 1 van 7 Samenvatting In deze bijlage wordt inzicht gegeven in de mate waarin als gevolg van
Nadere informatieSTAND VAN ZAKEN INZAMELING EN RECYCLING DRANKENKARTONS
STAND VAN ZAKEN INZAMELING EN RECYCLING DRANKENKARTONS STICHTING HERGEBRUIK KARTONNEN DRANKVERPAKKINGEN Stichting HEDRA is de Nederlandse brancheorganisatie van drankenkartonproducenten. Wij werken voortdurend
Nadere informatieMateriaal keuzes. Globaal genomen zijn er 4 basis functies denkbaar waarom men het product wilt verpakken.
Materiaal keuzes Waarom verpakken we het product? Dit is de eerste vraag die beantwoord moet worden. Immers als het niet nodig is om een product te verpakken, is een materiaal keuze ook niet nodig en ontstaat
Nadere informatieVerpakken. Karen van de Stadt
Verpakken Karen van de Stadt Het KIDV Opgericht op 1 januari 2013: Raamovereenkomst Verpakkingen 2013 2022 Vermindering milieudruk verpakkingsketen Kennisfunctie inzetten om bij te dragen aan het sluiten
Nadere informatieVerpakkingen. Karen van de Stadt Marc Reijnders
Verpakkingen Karen van de Stadt Marc Reijnders Het KIDV Opgericht op 1 januari 2013: Raamovereenkomst Verpakkingen 2013 2022 Vermindering milieudruk verpakkingsketen Kennisfunctie inzetten om bij te dragen
Nadere informatieVAN VERPAKKING NAAR GRONDSTOF
VAN VERPAKKING NAAR GRONDSTOF Recycling Verpakkingen Nederland 2014 INHOUD Dit publieksrapport is een uitgave van het Meer informatie over de monitoring werkzaamheden van het Afvalfonds Verpakkingen kunt
Nadere informatieOmgekeerd afval inzamelen. Waar zijn we in Stichtse Vecht mee bezig?
Omgekeerd afval inzamelen. Waar zijn we in Stichtse Vecht mee bezig? 6 november 2017 GroenLinks Stichtse Vecht is al jaren een warm voorstander van omgekeerd inzamelen. Wat is dat eigenlijk en wat zijn
Nadere informatieVerpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017
Verpakken in de circulaire economie Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017 2 Copyright 2016 KIDV 8 november 2016 3 Copyright 2017 KIDV 12-4-2017 Verpakkingen In Europa openen we ongeveer 7 verpakkingen
Nadere informatievergoeding voor inzameling en sortering en vergoeding voor vermarkting van huishoudelijk kunststofverpakkingsafval
vergoeding voor inzameling en sortering en vergoeding voor vermarkting van huishoudelijk kunststofverpakkingsafval nadere toelichting vergoedingsgrondslag 11/12/2014 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Grondslag voor
Nadere informatieSt. Bedrijfsverpakkingen Nederland en Vereniging FME-CWM drs. ing. R. van Beek Postbus 190. 2700 AD Zoetermeer. Leidschendam 18 oktober 2012,
Overgoo 13 2266 JZ Leidschendam 070 762 02 66 Postbus 1266 2260 BG Leidschendam St. Bedrijfsverpakkingen Nederland en Vereniging FME-CWM drs. ing. R. van Beek Postbus 190 info@afvalfondsverpakkingen.nl
Nadere informatieDe ONBEKENDE KANT van PLASTIC. Waarom worden zoveel. producten in plastic verpakt? En wat moet er gebeuren met deze verpakking als dit afval wordt?
De ONBEKENDE KANT van PLASTIC Waarom worden zoveel producten in plastic verpakt? En wat moet er gebeuren met deze verpakking als dit afval wordt? PLASTIC IS WAARDEVOL Tijdens de productie en gebruik EEN
Nadere informatiepapier- en glasinzameling anno 2008 Gemeentelijk Afvalcongres 2008 Nieuwegein 12 november 2008
Gemeentelijk Afvalcongres 2008 Nieuwegein 12 november 2008 1 Gemeentelijk Afvalcongres 2008 Presentatie van: Papier Recycling Nederland (PRN) Wienus van Oosterum en Stichting Duurzaam Verpakkingsglas (SDV)
Nadere informatie1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV
1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV 13 maart 2017 platform voor experts professionalisering van het verpakkingsvak profiel versterken binnen het bedrijfsleven
Nadere informatieMr. R. (Rogier) Hörchner @afvaladvocaat
Mr. R. (Rogier) Hörchner @afvaladvocaat Zwerfafval: wiens verantwoordelijkheid? A. Producenten B. Gemeenten C. Hufters D. U en ik: gewoon oprapen A. Producenten De producent of importeur draagt zorg voor
Nadere informatieOver het UMP. Deze PDF is gegenereerd op via
Over het UMP Deze PDF is gegenereerd op 23-07-2017 via www.umpverpakkingen.nl 3. Kader wet- en regelgeving In wet- en regelgeving en verschillende overeenkomsten zoals de Raamovereenkomst - zijn zowel
Nadere informatieB en W Adviesnota ADVIES. Aansluiten bij de Statiegeldalliantie
Onderwerp Aansluiten bij de Statiegeldalliantie Zaaknummer 385145 Teammanager Henk Loonen B & W datum 5 maart 2018 Afdeling/Team Stad Dorpen en Wijken/Groen & Vastgoed Naam steller Inez van Kronenberg
Nadere informatieCampagneteksten glas en papier
Campagneteksten glas en papier Voor de glas-en-papier-campagne zijn twee uitgewerkte campagneteksten geschreven in de vorm van: DE MEEST GESTELDE VRAGEN OVER GLAS DE MEEST GESTELDE VRAGEN OVER PAPIER Deze
Nadere informatieRegeling Bedrijfsverpakkers
Regeling Bedrijfsverpakkers Deze regeling gaat in met ingang van 1 januari 2016 en geldt voor de kalenderjaren 2016 en 2017. Partijen hebben de intentie de regeling na 2018 te continueren. Uitgangspunten
Nadere informatiesectorplan 14 Verpakkingsafval
sectorplan Verpakkingsafval 1 Achtergrondgegevens 1. Belangrijkste afvalfracties Papier/karton, kunststoffen, glas, metalen en hout 2. Belangrijkste bronnen Huishoudens, industrie en HDO-sectoren 3. Aanbod
Nadere informatieVerpakking en voedselverspilling
Verpakking en voedselverspilling Presentatie NVVL Hester Klein Lankhorst, directeur In deze presentatie Een korte introductie: Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV). Welke kennis vraagt optimaliseren
Nadere informatieKRINGLOOPSPEL Afval=Grondstof
KRINGLOOPSPEL Afval=Grondstof Colofon: Het Kringloopspel is ontwikkeld in opdracht van MARN, ARN, Dar, Gemeente Ede en ACV jan 2014 Het Kringloopspel is ontwikkeld door MEC Nijmegen en Het Dijkmagazijn
Nadere informatieMemo. aan. De raad Duurzaamheid en scheiding van huishoudelijk afval. van. College van B en W. 4 november 2015. Memo GOUDA GOOIT NIETS MEER WEG
Memo aan onderwerp van directie afdeling datum De raad Duurzaamheid en scheiding van huishoudelijk afval College van B en W 4 november 2015 Memo GOUDA GOOIT NIETS MEER WEG Gouda wil tot de duurzaamste
Nadere informatieDuurzaam verpakken in de praktijk. Chris Bruijnes
Duurzaam verpakken in de praktijk Chris Bruijnes Afvalbeheerstructuur 2 Copyright 2019 KIDV Kennisinstituut Duurzaam verpakken Verminderen van de milieudruk van verpakkingen Onderdeel van de producentenverantwoordelijkheid
Nadere informatieZeg ook JA tegen afval scheiden.
Zeg ook JA tegen afval scheiden. Elkaar iets beloven. Voor een betere toekomst. Zonder het onnodig verbruiken en weggooien van grondstoffen. Om dat te kunnen realiseren moeten we met elkaar JA zeggen tegen
Nadere informatieDe voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456
Nadere informatieVERPAKKINGEN IN DE CIRCULAIRE ECONOMIE
VERPAKKINGEN IN DE CIRCULAIRE ECONOMIE Recycling verpakkingen Nederland 2015 INHOUD Recycling 4 resultaten 2015 Voorwoord 5 Monitoring 6 in 2015 Papier 7 en karton Kunststofketen 9 volop in ontwikkeling
Nadere informatieInformatieve raadsbijeenkomst
Afvalbeleidsplan Sliedrecht 2014 en verder 4 september 2013 Informatieve raadsbijeenkomst 1 Doelstelling materiaalhergebruik: van 53 % 60 % 65% (2020) De gemeente neemt haar maatschappelijke verantwoording
Nadere informatieAan de raad van de gemeente Sliedrecht
Raadsvoorstel Concept Aan de raad van de gemeente Sliedrecht Agendapunt: Sliedrecht, 2 juni 2009 Onderwerp: Gescheiden inzameling van kunststof verpakkingen Samenvatting: Voorgesteld wordt om vóór 1 januari
Nadere informatieBrancheverduurzamingsplannen: Circulaire economie in de praktijk. Karen van de Stadt
Brancheverduurzamingsplannen: Circulaire economie in de praktijk Karen van de Stadt KIDV Opgericht op 1 januari 2013: Raamovereenkomst Verpakkingen 2013 2022. Vermindering milieudruk verpakkingsketen.
Nadere informatieEen nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers
Een nieuwe kijk op kunststof en rubber Feiten & cijfers PRODUCTIE & PROCES -40% Economie NL 2014 bedrijven werknemers jaaromzet Innovaties en optimalisaties van de productieprocessen, hebben er in de afgelopen
Nadere informatieKosten en effecten van statiegeld op kleine flesjes en blikjes. Toelichting onderzoek door Geert Bergsma
Kosten en effecten van statiegeld op kleine flesjes en blikjes Toelichting onderzoek door Geert Bergsma CE Delft - Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 - Energie, transport en grondstoffen - Economische,
Nadere informatieAan de raad van de gemeente Olst-Wijhe. 3 december n.v.t. Raadsvergadering d.d. Agendapunt Opiniërend besproken d.d.
Aan de raad van de gemeente Olst-Wijhe. Raadsvergadering d.d. Agendapunt Opiniërend besproken d.d. Portefeuillehouder 3 december 2018 10 n.v.t. wethouder M. Blind Zaaknummer 10962-2018 Datum B&W-besluit
Nadere informatieOp weg naar een circulaire economie
Op weg naar een circulaire economie Agenda Afvalstromen Cijfers De Haarlemse aanpak Naar een circulaire economie Afval = Grondstof Afvalstromen GFT Kunststof Papier Glas Textiel Restafval GFT-stroom Inzameling
Nadere informatieDe schillenboer komt terug
De schillenboer komt terug In Waalre loopt een afvalproef. Er is een fiets met een aanhangbak ontworpen waarmee we in een proefwijk afval inzamelen. Twee keer in de week haalt Roel het keukenafval (voedselresten),
Nadere informatieEen nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers
Een nieuwe kijk op kunststof en rubber Feiten & cijfers PRODUCTIE & PROCES -40% Economie NL 2016 bedrijven werknemers jaaromzet Innovaties en optimalisaties van de productieprocessen, hebben er in de afgelopen
Nadere informatieNascheiding kunststoffen. Het heldere alternatief van Attero
Nascheiding kunststoffen Het heldere alternatief van Attero Sinds 1 januari 2010 moet elke gemeente in Nederland een fors deel van het kunststof verpakkingsafval scheiden van de rest van het huishoudelijk
Nadere informatieRecyclebaar? Check t! Karen van de Stadt
Recyclebaar? Check t! Karen van de Stadt Verpakkingen Een inwoner van Europa opent gemiddeld 7 verpakkingen per dag. Dit is gemiddeld 157 kilo verpakkingsafval per persoon per jaar. Wat bijna 40% van het
Nadere informatieNaar milieubeleid voor aluminium blikjes: retourname met statiegeld
. Naar milieubeleid voor aluminium blikjes: retourname met statiegeld Symposium Aluminium Centrum Aluminium, het groene metaal Nieuwegein, 17 November 2015. Robbert van Duin Introductie Recycling Netwerk
Nadere informatieLanger plezier van karton en papier
Langer plezier van karton en papier Stichting Papier Recycling Nederland PERSEN DROGEN GLADSTRIJKEN SNIJDEN BEDRUKKEN GEBRUIKEN KRANT KARTON RECLAME KRANT 1 6 5 2 VAN OUD NAAR NIEUW 3 4 PULP WEKEN ONTINKTEN
Nadere informatieVERPAKKINGEN IN DE CIRCULAIRE ECONOMIE
VERPAKKINGEN IN DE CIRCULAIRE ECONOMIE Recycling verpakkingen Nederland 2017 VERPAKKINGEN IN DE CIRCULAIRE ECONOMIE Recycling verpakkingen Nederland 2017 INHOUD Recycling van verpakkingsafval 6 blijft
Nadere informatieMeer huishoudelijk afval recyclen
Meer huishoudelijk afval recyclen Is 2/3 recyclen haalbaar? Samuel Stollman Afvalbrief Meer waarde uit afval (september 2011) Milieudruk afvalbeheer verder verminderen Efficiënt omgaan met grondstoffen
Nadere informatieEnergiebesparing koffieverpakkingen
Op CE Delft CE lossingen Delft voor Oplossingen milieu, econom voor ie milieu, en technolog economie ie en technologie Oude Delft 180 Oude Delft 180 2611 HH Delft 2611 HH Delft tel: tel: 015 015 2 150
Nadere informatieDe zin van afvalscheiding
De zin van afvalscheiding (...en de onzin die u wel eens hoort)...alles gaat toch op één hoop... Hoe zit het écht? z.o.z. Gescheiden afval blijft gescheiden Gescheiden afval blijft gescheiden Alles wat
Nadere informatie16R.00045 RAADSINFORMATIEBRIEF 16R.00045
RAADSINFORMATIEBRIEF 16R.00045 ^Įļ ļļjjļļļjļ gemeente WOERDEN Van college van burgemeester en wethouders Datum : 2 februari 2016 Portefeuillehouder(s) : wethouder Stolk Portefeuille(s) : Afval S Reiniging
Nadere informatieVERPAKKINGEN IN DE CIRCULAIRE ECONOMIE
VERPAKKINGEN IN DE CIRCULAIRE ECONOMIE Recycling verpakkingen Nederland 2016 VERPAKKINGEN IN DE CIRCULAIRE ECONOMIE Recycling verpakkingen Nederland 2016 INHOUD Circulaire economie met bijdrage 6 verpakkingsketen
Nadere informatieMonitoring verpakkingen Preventie publicaties
Monitoring verpakkingen Preventie publicaties 30 juli 2012 Postbus 8724 3009 AS Rotterdam 010 4206161 www.nedvang.nl info@nedvang.nl Deze monitoring rapportage is een uitgave van Nedvang. 3 INHOUD 1 Preventie
Nadere informatieBrancheverduurzamingsplannen: Circulaire economie in de praktijk. Hester Klein Lankhorst
Brancheverduurzamingsplannen: Circulaire economie in de praktijk Hester Klein Lankhorst 2 Copyright 2015 KIDV KIDV Opgericht op 1 januari 2013: Raamovereenkomst Verpakkingen 2013 2022. Vermindering milieudruk
Nadere informatieOpinie onderzoek verpakkingen
Opinie onderzoek verpakkingen Uitgevoerd door TNS NIPO in opdracht van Schuttelaar & Partners op verzoek van het Ministerie van VROM Den Haag, juni 2007 juni 2007 Opinie onderzoek verpakkingen 1/3 Opinie
Nadere informatieInzamel en recyclingketen kunststof verpakkingsafval. Eindhoven, 8 september 2015
Inzamel en recyclingketen kunststof verpakkingsafval Eindhoven, 8 september 2015 1 Inhoud 1. Producentenverantwoordelijkheid verpakkingen 2. De inzamel en hergebruikketen 3. Vergoedingen 4. Rapportage
Nadere informatieWie weet wat Avri doet?
Opdracht 1 Welkom Wie weet wat Avri doet? Opdracht 1 antwoord Welkom Wie weet wat Avri doet? In Rivierenland zamelt Avri afval in. Opdracht 2 Woordweb Als je het woord afval hoort, waar denk je dan aan?
Nadere informatieVan afval naar grondstof. Informatie en tips over GFT scheiden
Van afval naar grondstof Informatie en tips over GFT scheiden Korte berichten Circulaire economie: Van Afval Naar Grondstof De Rijksoverheid heeft met de gemeente in Nederland afgesproken dat in 2020 maximaal
Nadere informatieDe voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456
Nadere informatieCO2 impact kringloopbedrijven
CO2 impact kringloopbedrijven CO2 besparing gerealiseerd in 2014 door Stichting Aktief Dhr. G. Berndsen Gildenstraat 43 7005 bl Doetinchem Tel. 0314330980 g.berndsen@aktief-groep.nl Samenvatting Met 1
Nadere informatieDe toekomst is dichterbij dan je denkt
Duurzaamheid begint bij jezelf Wij stellen ambitieuze doelen voor een duurzame toekomst. Wij streven ernaar om een zo duurzaam mogelijk assortiment aan te kunnen bieden. Wij geloven in een productieketen
Nadere informatiedwrdwrdw Dwars Visiestuk circulaire economie Commissie Energie en grondstoffen zomercongres 2017
dwrdwrdw Dwars z Visiestuk circulaire economie Commissie Energie en grondstoffen zomercongres 2017 1. Inleiding Duurzame ontwikkeling is ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het
Nadere informatieKRINGLOOPSPEL Afval=Grondstof
KRINGLOOPSPEL Afval=Grondstof Colofon: Het Kringloopspel is ontwikkeld in opdracht van MARN, ARN, DAR, Gemeente Ede en ACV. Mei 2013-05-20 Het Kringloopspel is ontwikkeld door Het Dijkmagazijn Beuningen
Nadere informatieMeer huishoudelijk afval recyclen
Meer huishoudelijk afval recyclen Is 2/3 recyclen haalbaar? Ja, met een Grondstoffenakkoord Erik de Baedts AGENDA 1. 2. 3. 4. 5. AMSTERDAM 2012 Afvalbrief Meer waarde uit afval (september 2011) Milieudruk
Nadere informatieSectorplan 14 Verpakkingsafval
Sectorplan 14 Verpakkingsafval 1 Achtergrondgegevens 1. Belangrijkste afvalfracties Papier/karton, kunststoffen, glas, metalen en hout 2. Belangrijkste bronnen Huishoudens, industrie en HDO-sectoren 3.
Nadere informatielesprogramma Duurzaamheid les 1: maken Cradle to Cradle uitgelegd voor kinderen
lesprogramma les 1: maken lesprogramma 4 lessen over duurzaamheid: Les 1: Maken Les 2: Gebruiken Les 3: Hergebruiken Les 4: Eindopdracht lesprogramma lesprogramma Les 1: Maken Hoe word ik een flesje water?
Nadere informatieAdvies: in te stemmen met bijgaande RIB en deze naar de raad te sturen
VOORSTEL AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS & RAADSINFORMATIEBRIEF Van: R. van Hattem Tel nr: Nummer: 16A.00095 Datum: 1 februari 2016 Team: A&R Tekenstukken: Ja Bijlagen: 3 Afschrift aan: V. Griessler N.a.v.
Nadere informatieFLO/U Lbr. 12/033
Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. (070) 373 8020 betreft Onderhandelaarsakkoord verpakkingen en statiegeld uw kenmerk ons kenmerk FLO/U201200457 Lbr. 12/033 bijlage(n)
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 28 694 Verpakkingsbeleid Nr. 95 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Nadere informatieMasterclass Afval en Grondstof. Het Nederlandse Afvalbeleid in vogelvlucht, gemeenten in de circulaire economie
Masterclass Afval en Grondstof Het Nederlandse Afvalbeleid in vogelvlucht, gemeenten in de circulaire economie Gemeentelijk Afvalcongres, 19 maart 2015 AGENDA 1. 2. 3. 4. 5. Afvalmanagement Ladder van
Nadere informatieKunststofrecycling: een doorkijk. Coen Bertens
Kunststofrecycling: een doorkijk Coen Bertens De organisatie van producentenverantwoordelijkheid voor verpakkingen in Nederland sinds 2013 Producenten/ importeurs Materiaalorganisaties Verantwoordelijkheid
Nadere informatie1. Wat gaat er veranderen in de afvalinzameling?
Gorinchem, februari 2015 Nieuwsbrief 1 Giessenlanden, Gorinchem, Hardinxveld-Giessendam, Leerdam, Molenwaard, Zederik en Waardlanden gaan samen Van Afval Naar Grondstof 1. Wat gaat er veranderen in de
Nadere informatieOnderwerp Zaaknummer PBAVP63026 Besluit op uw mededeling in het kader van het Besluit beheer verpakkingen en papier en karton
Uitvoering Afvalbeheer wordt uitnevnfirrt in SenterA/ovem Stichting Duurzaam Verpakkingsglas t.a.v. de heer R.A.P. van Notten judana van Stobogfean 3 Postbus 38.-o- r,^ A1, i 4286 ZG Almkerk ÏÏ&^u 2509AC
Nadere informatieHand-out digiboard presentatie
Hand-out digiboard presentatie Bij werkboekje Groepen 6, 7 en 8 basisonderwijs Wie weet wat AVRI doet? Opdracht 1 In Rivierenland zamelt AVRI afval in. Wie weet wat AVRI doet? Opdracht 1 Opdracht 2 Woordweb
Nadere informatieLanger plezier van karton en papier
Stichting Papier Recycling Nederland Langer plezier van karton en papier www.prn.nl Langer plezier van karton en papier Kranten, tijdschriften, folders, boeken, kopieer- en printpapier en catalogi, we
Nadere informatieKenniscentrum Duurzaam Verpakken
Kenniscentrum Duurzaam Verpakken 1. Aanleiding In de Raamovereenkomst 2013-2022 is in Artikel 4 afgesproken een Kennisinstituut op te richten (verder te noemen Kenniscentrum Duurzaam Verpakken [KCDV]).
Nadere informatieMaterial Value Circle
Material Value Circle Meerwaarde in de circulaire waarde keten Lonneke de Graaff Materials 2014 l.graaff@dpivalucentre.nl Inhoud DPI Value Centre Wat is de Value Circle? Waarom kijken naar de Value Circle?
Nadere informatieFactsheet: Communicatie Verbetering kwaliteit inzameling kunststof verpakkingsafval / PMD door gemeenten. Juli 2016
Factsheet: Communicatie Verbetering kwaliteit inzameling kunststof verpakkingsafval / PMD door gemeenten Juli 2016 Inhoud 1. Kwaliteit van ingezameld kunststof verpakkingsafval 3 2. Communicatie richting
Nadere informatieEvaluatie stichting Afvalfonds
Evaluatie stichting Afvalfonds Inleiding Het ministerie van I&M (voorheen VROM) heeft Stichting Afvalfonds meerjarig een subsidie toegekend. Stichting Afvalfonds legt verantwoording af over de subsidie
Nadere informatieMinisterie van Infrastructuur en Milieu. Bevindingenrapport evaluatie werking Besluit beheer verpakkingen en papier en karton 18 mei 2011
Ministerie van Infrastructuur en Milieu Bevindingenrapport evaluatie werking Besluit beheer verpakkingen en papier en karton 18 mei 2011 Ministerie van Infrastructuur en Milieu Herengracht 9 2511 EG Den
Nadere informatieJeroen Winckers. Communicatieadviseur
Jeroen Winckers Communicatieadviseur 12 juni 2014 De organisatie Milieu Centraal Onafhankelijk kennisinstituut én voorlichtingsorganisatie Bestuur met bedrijven en maatschappelijke organisaties Validatieproces
Nadere informatieWeggooiwijzer. Richtlijn voor bedrijven voor het toepassen van weggooi-instructies. November 2018
Weggooiwijzer Richtlijn voor bedrijven voor het toepassen van weggooi-instructies November 2018 Inleiding Als bedrijf dat verpakte producten op de markt brengt, kunt u het afnemers en consumenten makkelijk
Nadere informatieEr ligt geld in de afvalbak
Er ligt geld in de afvalbak Meer besparen op afvalkosten Platform Grondstoffenrotonde Noord Holland 1 Perspectief op Afval Geen omkijken naar afval en daarom kijkt men niet om naar afval. 2 Milieu Besparing
Nadere informatieKansen met duurzaam verpakken. Hester Klein Lankhorst
Kansen met duurzaam verpakken Hester Klein Lankhorst Samengevat Over: duurzaam verpakken in relatie tot de ontwikkeling naar een circulaire economie; de kansen die duurzaam verpakken biedt en hoe we die
Nadere informatieGrondstof voor een beter milieu
Afval is Grondstof voor een beter milieu ISO-14001 Haal meer uit afval Gescheiden inzameling De Gewestelijke Afvalstoffen Dienst (GAD) zorgt voor het inzamelen van het huishoudelijk afval in Gooi en Vechtstreek.
Nadere informatieFWS milieu en duurzaamheid. bereikte resultaten en ambities
FWS milieu en duurzaamheid bereikte resultaten en ambities 1 Milieu en duurzaamheid maken onderdeel uit van het Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen van de FWS en haar leden. We zijn trots op de behaalde
Nadere informatieGeachte Burgemeester en Wethouders en/of Gemeenteraad van Langedijk
From: Ben Vink ; Statiegeld Sent: Thursday, February 8, 2018 11:50:46 AM To: Mailbox Info Cc: Subject: Statiegeldalliantie ; Doet uw gemeente ook mee? Attachments: Statiegeldalliantie
Nadere informatieWeggooiwijzer. Richtlijn voor bedrijven voor het toepassen van weggooi-instructies. Versie december 2014
Weggooiwijzer Richtlijn voor bedrijven voor het toepassen van weggooi-instructies Versie december 2014 Inleiding Als bedrijf dat verpakte producten op de markt brengt, kunt u het afnemers en consumenten
Nadere informatieADDENDUM RAAMOVEREENKOMST
ADDENDUM RAAMOVEREENKOMST 1. Afspraken nascheiding kunststof verpakkingsafval Op 27 juli 2007 zijn VROM, bedrijfsleven en VNG de Raamovereenkomst over de aanpak van de dossiers verpakkingen en zwerfafval
Nadere informatieHoe festivals de overstap kunnen maken naar een (meer) circulaire drankverpakking. Gumbeer. Marc Breugem & Kayleigh de Ruiter
Hoe festivals de overstap kunnen maken naar een (meer) circulaire drankverpakking Gumbeer Marc Breugem & Kayleigh de Ruiter Leeswijzer Dit document beschrijft hoe festivals de overstap kunnen maken naar
Nadere informatieAfdeling: Duurzame Ontwikkeling
Aan de gemeenteraad Onderwerp: Gescheiden inzameling van kunststof verpakkingen Afdeling: Duurzame Ontwikkeling Datum: 26 mei 2009 Portefeuillehouder: J.C.R. van Everdingen MSc. Bijlagen: Kunststofinzameling
Nadere informatieRekenvoorbeeld 1: CE Delft. dunnere folie voor koffiepads. CE Delft. Notitie. Delft, april milieu, en technolog. Oude Delft 180 Oude Delft 180
Op CE Delft CE lossingen Delft voor Oplossingen milieu, econom voor ie milieu, en technolog economie ie en technologie Oude Delft 180 Oude Delft 180 2611 HH Delft 2611 HH Delft tel: tel: 015 015 2 150
Nadere informatie(VOEDSEL) AFVAL UIT HUISHOUDENS
. (VOEDSEL) AFVAL UIT HUISHOUDENS DOET ROTTERDAM HET GOED GENOEG? - - Robbert van Duin Groene Conferentie RMC 17 December 2014 kg huishoudelijk afval per inwoner 1. Hoeveelheid afval per inwoner per jaar
Nadere informatieEagle Vision Systems B. V. Energiestraat 16 B PBAVP J. Bakker/M. Dekker juli ^teb**^
FORMULIER VERSLAGLEGGING D in dit formulier gestelde vragen moeten zo volledig mogelijk worden beantwoord. U dient de in dit verslag opgenomen kwantitatieve gegevens te onderbouwen door middel van verifieerbare
Nadere informatieDoorrekening scenario s afvalbeheer gemeente Montfoort
Doorrekening scenario s afvalbeheer gemeente Montfoort Door gemeente Montfoort zijn 4 toekomstige scenario s voor het afvalbeheer geformuleerd. Wat zijn de verwachte effecten indien deze scenario s worden
Nadere informatieVerslag informatiebijeenkomst Kunststofverpakkingen. 1 december 2016
Verslag informatiebijeenkomst Kunststofverpakkingen 1 december 2016 1 december 2016 organiseerde het LCKVA een Informatiebijeenkomst over kunststofverpakkingen. Addie Weenk opent namens het Learning Center
Nadere informatieHet Besluit beheer verpakkingen en papier en karton wordt als volgt gewijzigd:
Besluit van tot wijziging van het Besluit beheer verpakkingen en papier en karton in verband met verbeteren van de handhaafbaarheid door een collectieve organisatie facultatief een wettelijke verantwoordelijkheid
Nadere informatieBestuurlijke aandachtspunten voor een duurzame, sociale en schone gemeente
Bestuurlijke aandachtspunten voor een duurzame, sociale en schone gemeente Met deze brochure wil de NVRD, de Koninklijke vereniging van gemeentelijke afval- en reinigingsdiensten, u als (nieuw) raadslid
Nadere informatieMemo *17INT02679* Prestaties Gemeentelijk Afvalbedrijf 2017
Nr. 17INT02679 Memo Datum : woensdag 27 september 2017 Aan wie : Cie Grondgebied Kopie aan : Jelle Beintema, Paul van der Steen Behandeld door : Gerard Oonk (GOO) Onderwerp: Prestaties Gemeentelijk Afvalbedrijf
Nadere informatieKennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV) 14 april 2016: NCV-NVZ-NAV Jaarvergadering
Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV) 14 april 2016: NCV-NVZ-NAV Jaarvergadering KIDV Opgericht op 1 januari 2013: Raamovereenkomst Verpakkingen 2013 2022. Gemeente AFVALFASE GRONDSTOF Producenten
Nadere informatieVeel gestelde vragen nieuwe inzamelwijze afval maart 2017
Veel gestelde vragen nieuwe inzamelwijze afval maart 2017 De nieuwe inzamelwijze gaat in vanaf september 2017. Tot die periode gelden de huidige inzamelregels Waarom afval scheiden 1. Ik heb een brief
Nadere informatieRaamovereenkomst /11
Bijlage 1: Raamovereenkomst tussen het ministerie van VROM, het verpakkende bedrijfsleven en VNG over de aanpak van de dossiers verpakkingen en zwerfafval voor de jaren 2008 t/m 2012 Overwegende: 1. Dat
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 28 694 Verpakkingsbeleid Nr. 90 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Nadere informatie