Dagbehandeling SOLK (Somatische Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten)

Transcriptie

1 Dagbehandeling SOLK (Somatische Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten)

2 Deze folder geeft u informatie over de dagbehandeling SOLK (Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten). Voor wie? Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK) zijn klachten die door de huisarts of de medisch specialist onvoldoende medisch verklaard kunnen worden. Het ontbreken van die verklaring wil niet zeggen dat de klachten niet bestaan of ingebeeld zijn. Het betekent ook niet dat er niets aan de klachten te doen is. Ons uitgangspunt is dat door spanningen en stress de lichamelijke klachten vaak erger worden. Opgekropte emoties zoals boosheid, irritatie, woede, teleurstelling, onvrede, angst en onmacht kunnen ergens in het lichaam gaan zitten. Soms horen die emoties bij nare ervaringen die we in ons leven hebben meegemaakt. Bijvoorbeeld verwaarlozing in de jeugd, gepest op school, seksueel misbruik of een ernstig ongeluk. Als we ze lang onderdrukken voelen we die emoties niet eens meer, maar we raken wel gespannen en krijgen (pijn)klachten. Vaak zijn we geneigd om ondanks de pijn en de vermoeidheid toch maar door te gaan en onszelf weg te cijferen. Ons lichaam kan dan reageren met nog meer pijn en vermoeidheid. Soms kan zelfs een deel van het lichaam uitvallen. Zo dwingt ons lichaam ons om te stoppen. Diagnoses die bij dit soort klachten gesteld worden zijn somatisch symptoom stoornis, conversie stoornis, angststoornis en depressie. Doel van de behandeling Het doel van de behandeling is het doorbreken van de hardnekkige gedrags- en relatiepatronen die ervoor zorgen dat de klachten blijven doorgaan, erger en ondragelijk worden. Wij doen dat door binnen het therapieprogramma te onderzoeken in welke onbewust zich herhalende relatiepatronen u steeds weer terechtkomt. We focussen ons daarbij op wat daaraan ten grondslag ligt met aandacht voor lichaamstaal en het weer leren luisteren naar alles wat er in u omgaat. Hetzelfde in moeilijke woorden: doel van de behandeling is het mentaliseren te versterken. Het is een intensieve behandeling die een en ander van u en uw omgeving zal vragen. 2

3 De behandeling Instapgroep Als u bent doorverwezen voor onze dagbehandeling kunt u voor de dagbehandeling deelnemen aan de instapgroep. Daar maakt u kennis met onze werkwijze en ervaart u hoe het is om stil te staan bij wat er in uzelf en de ander omgaat. Daar zult u woorden aan geven. U vult ook vragenlijsten in zodat u uw eigen problemen beter kunt begrijpen en de zich herhalende relatiepatronen zichtbaarder worden. Soms blijkt uit deelname aan deze groep dat een andere behandelvorm beter bij uw problemen aansluit. Daarover gaan we dan met u in gesprek. Tijdens deelname aan de instapgroep krijgt u een uitnodiging voor een gesprek met onze systeemtherapeut die samen met u en eventueel iemand uit uw omgeving uw (stam)gezin in kaart brengt. U ontvangt ook een uitnodiging van onze fysiotherapeut om samen een passend bewegingsschema vast te stellen. Dagbehandeling De dagbehandeling bestaat uit 2 dagen per week van ongeveer 6 uur gedurende 3, 6 of 9 maanden. U start met 3 andere deelnemers in een bestaande groep. Deelnemers in die groep hebben de eerste drie maanden van hun behandeling al doorlopen. Na drie maanden vormen de onderdelen mindfulness en sport & spel een aanvulling op het therapieprogramma. Het programma is opgebouwd uit een aantal elkaar overlappende en versterkende onderdelen. Die zijn erop gericht om vermijding van moeilijke gevoelens te stoppen en meer naar uw lichaam te gaan luisteren. Door meer adequaat met uw gevoelens en emoties om te gaan, zult u beter met uw lichaamssignalen omgaan. En door meer met uzelf in contact te zijn, wordt u minder belast. Focus In de beginfase van de dagbehandeling maakt elke deelnemer een Focus. In de focus formuleert u een zich herhalend relatiepatroon. Een voorbeeld: veel mensen hebben geleerd altijd maar lief en aardig te zijn voor anderen. Van binnen ontwikkelt zich irritatie of boosheid omdat er voor hun eigen verlangens nooit plaats is en ook nooit is geweest. Vervelend genoeg hebben ze het gevoel dat ze met hun eigen boosheid geen kant op kunnen. Ze mogen die niet laten blijken en voelen zich daardoor helemaal klem zitten. Ze slikken de boosheid in, wat uiteindelijk kan leiden tot lichamelijke klachten, angst en/of somberheid. Hoewel het onderdrukken van boosheid een gevoel van veiligheid kan bieden omdat we daarmee een conflict uit de weg gaan, is de prijs die hiervoor betaald wordt, namelijk de lichamelijke klachten, erg hoog. Binnen de therapie zullen we het verband tussen het zich herhalende relatiepatroon en uw klachten in kaart brengen. Met behulp van de verschillende therapieën gaan we samen met u op zoek naar wat u diep van binnen eigenlijk zou willen. Tijdens de hele dagbehandeling werkt u uw focus verder uit. Duur van de behandeling De behandeling duurt normaal gesproken 6 maanden (maximaal 9 maanden). Na 3 maanden is er een evaluatiemoment of de behandeling voldoende bij uw vragen aansluit en of het zinvol is om door te gaan. Dit gaat altijd in overleg tussen u en het behandelteam. 3

4 Het therapieprogramma Het therapieprogramma bestaat uit de volgende onderdelen: Psychotherapie Alles wat u bezig houdt (hoog zit), kunt u in dit blok bespreken. Dit gebeurt altijd in relatie tot uw focus. Hierbij is aandacht voor het herkennen van onbewuste, zich herhalende patronen waar u makkelijk in terechtkomt in relatie tot de ander. We bespreken het verband tussen deze patronen en uw klachten. U wordt uitgedaagd uw vermogen te vergroten om te reflecteren op uw eigen mentale toestand en die van de ander. Dit helpt u om eerder te herkennen wanneer u in uw oude patroon terechtkomt, dit te stoppen en stil te staan bij wat u zelf eigenlijk wilt. Doelenblok In dit blok is aandacht voor de interacties in de therapiegroep en in sociale situaties daarbuiten. Hoe kunt u in deze groep en daarbuiten nieuw gedrag oefenen dat overeenkomt met zoals u de dingen beleeft? U oefent met hoe u in relatie tot anderen in het leven wilt staan, zoals geformuleerd in uw focus. U mag voor uzelf elke week een doel stellen om nieuw gedrag te oefenen, waarbij u naar uw eigen lichaam luistert. Graded activity en Sport & Spel Onze fysiotherapeuten begeleiden u om een goed schema van bewegen op te bouwen. Daarbij is aandacht voor het leren omgaan met uw eigen grenzen. Verder vinden we het belangrijk dat u plezier kunt ervaren in lichamelijke activiteiten op uw eigen niveau. Psychomotorische Therapie (PMT) In de lichaamsgerichte therapie is er aandacht voor lichamelijke gewaarwordingen, gevoelens, emoties en gedachten. Wat gebeurt er met uw lichaam, wat voelt u en waar heeft dat mee te maken? Hoe kunt u daar meer bij stilstaan en wat zou u er verder mee willen? Wat zou u kunnen helpen? Dit kan geoefend worden. Er is ook aandacht voor het ervaren van grenzen of het gemis daarvan. Beeldende therapie Tijdens deze therapie kunt u met behulp van allerlei materialen oefenen met het (h)erkennen en toelaten van moeilijke gewaarwordingen, gevoelens, emoties en gedachten. Er wordt aandacht besteed aan het vorm geven van emoties door middel van verschillende materialen, waarbij u afwisselend individueel, in tweetallen of met de hele groep een werkstuk maakt. Daarbij is tijd om te bespreken wat u daarin tegenkomt. Mindfulness Dit is een training in het leren stilstaan bij uzelf bij alles wat u ervaart zonder daarbij iets te veranderen. Het gaat erom stappen te zetten in het leren accepteren van uzelf, inclusief uw klachten en moeilijke emoties. Dit doen we met behulp van meditatieoefeningen en ondersteunende theorie. U wordt uitgenodigd dagelijks huiswerk te doen, omdat het dan het meeste effect zal opleveren. 4

5 Individuele contacten Op indicatie vinden er tijdens de behandeling systeemgesprekken met uw partner en/of gezin plaats. Ook zijn er een aantal reguliere individuele contacten mogelijk met de klinisch psycholoog, de psychiater en/of de systeemtherapeut. En er zijn mogelijkheden tot traumabehandeling (EMDR). Nazorg Na de behandelperiode of als de behandeling eerder wordt afgesloten, kijken we samen met u of het behandelcontact in CWZ kan worden afgesloten. Als nazorg nodig is, gaan we met u in overleg over de gewenste hulp en een gepaste plek. Als u uw focus goed heeft kunnen doorwerken en toe bent om te re-integreren, kan onze eendaagse nazorggroep zinvol zijn. Daarbij vragen we van u om minimaal 2 dagdelen (vrijwilligers)werk of een andere vaste activiteit op te pakken. Zo heeft u voldoende materiaal om in de therapie in te brengen. Deelname aan de eendaagse nazorggroep gaat altijd in overleg met het behandelteam voor een periode van 3 maanden. Dat kan eventueel nog met 3 maanden verlengd worden. Vragen Voor vragen over de behandeling kunt u contact opnemen met: Mw. dr. J. Scharroo, klinisch psycholoog/psychotherapeut j.scharroo@cwz.nl Mw. S. Bekmann, psychiater s.bekmann@cwz.nl Dhr. P. van Kan, systeemtherapeut p.v.kan@cwz.nl Telefoonnummer (024)

6 G869 / Adres en telefoonnummer Canisius Wilhelmina Ziekenhuis Weg door Jonkerbos SZ Nijmegen Polikliniek psychiatrie (A15) Telefoon (024) Website: 6