Angelique en Jason JULIE HOUBEN 14 IMPULS
|
|
- Elisabeth Dekker
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Aan De avondmaaltijd: het spitsuur van de dag. Gezellig, met zijn allen aan tafel! Maar hoe gaat dat, als je zelf ADHD hebt en je kinderen hebben ook etiketjes? Impuls Magazine schuift aan bij Angelique en Jason. Als ik kom aanrijden in de schemer zie ik nog net een schim naar binnen gaan in het huis waar ik even later aanbel. Het blijkt Angelique (43, ADHD) te zijn, die was nog even wat vergeten in de supermarkt. Bij binnenkomst word ik meteen aan het werk gezet door haar zoontje Jason (6, ADHD), die me bij de hand neemt: Mevrouw, wilt u me helpen met mijn legovliegtuig? Eerst even met je moeder praten, zegt de saaie mevrouw van Impuls Magazine. Jason kruipt zonder morren achter de computer voor een spelletje en krijgt even later zijn medicatie. TEKST: JULIE HOUBEN Angelique woont samen met Jason in een gezellig, maar vol huis. Er staan nog steeds onuitgepakte dozen van de verhuizing van een paar jaar geleden. Ik krijg het allemaal niet opgeruimd, weet niet waar ik moet beginnen, verzucht ze. Straks praten we hierover verder. Eerst koken. Goede 14 IMPULS
2 tafel bij... Reportage vriend Matt snijdt het vlees, Angelique zet rijst op en snijdt de groenten. Jason speelt met zijn lego, tegenover mij aan tafel. Angelique vertelt dat ze al een oudere zoon heeft, van 25. Een rustige jongen, waar ze in de opvoeding weinig moeite mee had. Oké, haar moeder hielp ook mee. Met Jason is dat anders. Vanaf zijn derde wist ik al: die heeft ADHD, net als ik. Als je dan alleenstaande moeder bent, die full time moet werken, is dat best pittig. Dubbeldwars gebakken Ze heeft op tijd aan de bel getrokken en krijgt al enige tijd thuisbegeleiding. Ze bladert in een lijvige map een leest een stukje voor dat de coach geschreven heeft: ik merk dat moeder snel corrigeert en wijs haar daar op. Of ze er iets aan heeft? Op zichzelf wel. Mijn probleem is dat ik heel veel vergeet. Wat ik niet opschrijf vergeet ik snel weer, dus ook wat wijs is om te doen in bepaalde situaties. Vooral als ik zelf met iets bezig ben, vind ik het enorm lastig om altijd goed te reageren. We zijn nu net gestart met PCIT (Parent Child Interaction Therapy) bij De Bascule. Eerste stap is samen speeltijd inlassen, waarbij ik vaardigheden aanleer om beter met Jason s drukke en dwingende gedrag om te gaan. Jason zit ondertussen volledig in zijn fantasiewereld. Nu is hij rustig, hij heeft net zijn medicatie gehad. Dat is soms ook wel heel anders. Dan is hij dubbeldwars gebakken, zegt zijn moeder lachend. Als we allebei netjes onze pillen innemen doen we het super samen. Maar ik vergeet mijn IMPULS
3 medicatie nog weleens als we buiten de deur zijn. Is zijn medicatie dan ook bijna uitgewerkt, dan is het best heftig. Niet in je mond doen Ondertussen schept ze de borden op. Als we allemaal aan tafel zitten, gaat Jason ons voor in het gebed. Iedereen doet mij na, dicteert hij. Een mooi verhaal, waarbij zijn moeder hem af en toe helpt. Wat een baasje, ik smelt langzaam weg. Maar begrijp even later ook zijn moeders dagelijkse frustratie rond dit moment, het avondeten. Jason roert in zijn eten, kletst, wil er strooikaas bij, krijgt die, eet nog niet, vraagt Mag de muziek weer aan? Matt spoort hem aan om te eten. Zo gaat het dus bijna elke dag. Angelique besluit het spelletje niet in je mond stoppen in te zetten. Gevalletje reversed Zij zegt niet in je mond doen, doet haar ogen dicht en ja hoor, daar gaat weer een hap. Dit soort dingen leer ik van de thuisbegeleidster Mag Impuls Magazine ook een keer bij jou aanschuiven? Mail ons: impulsdigitaal.nl psychology. Zij zegt niet in je mond doen, doet haar ogen dicht en ja hoor, daar gaat weer een hap. Dit soort dingen leer ik van de thuisbegeleidster. Soms werkt het. Maar ik moet er wel de energie voor hebben. Die heb ik meestal niet na een dag keihard werken. Matt vertelt dat hij daarom ook vaak aan tafel aanschuift. Onder het motto vreemde ogen dwingen. Soms helpt hij Angelique ook met een opruimklus. Ik vind het hier een georganiseerde chaos, maar snap wel dat het geheel prikkelend kan zijn. Zonde van het geld Terwijl Jason van zijn verdiende ijsje geniet, haakt Angelique in. Sinds kort loop ik weer bij PsyQ, omdat ik toch tegen dingen aanloop. Maar die gesprekken ervaar ik als semi zinvol. Bedoeling is dat je er vaardigheden mee aanleert, waardoor je zelf weer verder kunt. Maar ik ben veel meer geholpen met iemand die samen met mij de basis, mijn huis komt organiseren. Ik word nu letterlijk afgeleid door alles wat hier moet gebeuren en wat ik in mijn eentje simpelweg niet voor elkaar krijg. Volgens mij geldt dat voor heel veel mensen met ADHD. Zo zonde van het geld eigenlijk. Waarom vergoeden ze die vorm van hulp niet? Dan veert ze op. Jason heeft hun lievelingsliedje opgezet en wil met zijn moeder een dansje doen. Ik krijg een legogitaartje van hem zodat ik ook mee kan doen. Samen dansen ze door de kamer, duidelijk een geluksmomentje voor beiden. l 16 IMPULS
4 DE ESTAFETTEVRAAG Hersengolven ZEGGEN WEL DEGELIJK IETS Is neurofeedback zinvol bij jongeren met ernstige gedragsproblemen, als de therapie die ze hiervoor krijgen niet aanslaat? Een eerste studie is gedaan door Chijs van Nieuwenhuizen. Deze stemt niet heel hoopvol, maar laat wel iets interessants zien. Misschien zit het effect wel in het je leren ontspannen. Estafettevraag van Nannet Buitelaar aan Chijs van Nieuwenhuizen Beste Chijs, Neurofeedback is regelmatig in het nieuws als veelbelovende ADHD-behandelmethode. De conclusies over de effectiviteit lopen echter nogal uiteen. Meer onderzoek lijkt nodig. Maar die onderzoeken richten zich vooral op het effect op aandachtssymptomen en impulsiviteit. Wat is er echter bekend over het effect van neurofeedback op onrust en emotieregulatieproblemen bij ADHD? Zou het ook kunnen helpen bij agressieregulatieproblemen? Hartelijke groet, Nannet Buitelaar TEKST: JULIE HOUBEN BEELD: JODI FOTOGRAFIE Wie hoogleraar forensische GGZ Chijs van Nieuwenhuizen wil spreken komt terecht in de zwaar beveiligde jeugdforensische psychiatrische kliniek De Catamaran van GGzE in Eindhoven. Wat de jongeren daarbinnen ook op hun kerfstok mogen hebben, de professor gáát voor hen en is toegewijd op zoek naar de beste manier om hen verder te helpen met hun vastgelopen levens. Daarom begon zij ook met een studie naar het effect van neurofeedback bij jongeren met ernstige aandachtsproblemen naast hun problemen met agressie en/of verslaving. We merken dat bij deze groep de behandeling voor hun gedragsproblemen vaak niet aanslaat. Ze kunnen letterlijk hun aandacht er niet bij houden. We hadden dus niet de intentie om met neurofeedback rechtstreeks emotieregulatie aan te pakken. Voor een mogelijk direct effect op dit gebied is, zoals Nannet terecht zegt, nog geen aanwijzing. Doel was om ze meer therapieontvankelijk te krijgen. Niet therapietrouw Voorlopig resultaat van deze gerandomiseerde gecontroleerde effectstudie (RCT): De groep die rond de 37 sessies neurofeedback had ondergaan, naast de ge IMPULS
5 bruikelijke behandeling, vertoonde na deze sessies verbetering op aandacht, impulsiviteit en hyperactiviteit. Mooi nieuws. Alleen de groep die géén neurofeedback kreeg, vertoonde óók deze verbeteringen! De nameting - van 12 maanden na de laatste sessie - komt nog, maar heel hoopvol gestemd is Van Nieuwenhuizen niet. Jammer, we hadden zo graag een alternatief voor medicatie gehad. Dat met behulp van pillen bij de meeste mensen met ADHD de aandacht kan verbeteren weten we, maar juist onze doelgroep is niet bepaald therapietrouw wat medicatie betreft. Daarbij waren er opvallend veel jongeren die, naast ADHD en/of forse aandachtsproblemen, ook autisme hadden. De vraag is wat medicatie voor deze jongeren precies kan betekenen. Oefening in ontspannen Van Nieuwenhuizen is daarom wel benieuwd naar de langere termijnmeting. Temeer omdat de jongeren die in de neurofeedbackgroep zaten, zelf wel duidelijk meer verbetering ervoeren op tal van punten. Ze sliepen beter, konden hun aandacht duidelijk langer volhouden, voelden zich minder impulsief en gaven aan minder medicatie nodig te hebben. Dit kan natuurlijk een placebo-effect zijn, erkent ze. Maar er kan mogelijk ook een meer therapie-gerelateerde verklaring voor dit gevoel van verbetering zijn, vertelt de hoogleraar: Als je een neurofeedbacksessie doet, oefen je ook om je lichaam en brein in een ontspannen toestand te brengen. Als je die toestand van ontspanning wat meer kunt oproepen bij jezelf, omdat je hem herkent na 37 sessies, kan dit zeker effect hebben op aandacht, slaap en impulsiviteit. Alfagolven Maar is ontspannen niet méér iets dat je leert tijdens mindfulness of meditatie? Klopt. Maar dan activeer je 18 IMPULS
6 vooral de alfagolven in je brein. Van Nieuwenhuizen licht toe: Mensen die veel mediteren, maken alfagolven aan in de prefrontale cortex. Daardoor ben je ontspannen en alert tegelijk. Een ideale toestand om informatie te verwerken. Nu is uit onderzoek gebleken dat jongeren met Chijs van Nieuwenhuizen ADHD weinig van deze alfagolven hebben en dat de activiteit meer áchter in de hersenen zit. En dat heeft meer een slaperig in plaats van alert-ontspannen effect. De vraag is waarmee je die alfagolven bij mensen met ADHD wél kunt verhogen in de prefrontale cortex. Misschien is dat neurofeedback, misschien mindfulness, misschien allebei. We weten het gewoon niet. En ik zou het heel graag onderzoeken. De hoogleraar gelooft wel degelijk dat de hersengolven die je produceert iets zeggen over de toestand van je brein op dat moment. En dat je met die wetenschap dus ook gedrag kunt verklaren en mogelijk kunt sturen. Dit moet dan wel gemeten kunnen worden tijdens een behandeling. En dat is enorm lastig, weet ook Van Nieuwenhuizen. Maar lukt dit wel, dan heb je een heuse neuropsychologische maat die echt kan aantonen of, en bovendien hóe een behandeling werkt. En laten we wel wezen, we weten ook niet precies hoe medicatie werkt, en dat accepteren we wel allemaal. l Vraag voor prof. dr. Hilde Geurts, UvA Programmagroep: Brain & Cognition DE NIEUWE ESTAFETTEVRAAG Beste Hilde, In onze studie naar de effectiviteit van neurofeedback bij jongens met ADHD en comorbide problematiek bleek dat een grote groep van deze jongens naast ADHD ook een autismespectrumstoornis had. Wat betekent dit voor de behandeling van mensen die ADHD/forse aandachtsproblemen hebben én autisme? Vriendelijke groet, Chijs van Nieuwenhuizen Het antwoord van Hilde lees je in het volgende nummer van Impuls Magazine IMPULS
Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.
Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl
Nadere informatie15. eten moet je toch
GRATIS voorproefje 15. eten moet je toch Uitnodigen Ik zal zorgen dat ik honger heb. Hou het eenvoudig, hoor! Ik eet alles. Ik ben niet zo n moeilijke eter. Maar verder eet ik alles! Je ziet me wel verschijnen.
Nadere informatie[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster
[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9
Nadere informatieInstructieboek Koken. Voor de Mpower-coach
Instructieboek Koken Voor de Mpower-coach juni 2014 Mpower-coach Instructieboek Versie 1.2014 blz. 2 Inhoud: Inhoudsopgave blz. 3 Mpower-coach blz. 5 Thema koken : blz. 7 Module 0: Beginnen met koken blz.
Nadere informatieU leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.
TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een
Nadere informatieEerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik.
juni 2014 Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie Eerste nummer Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. INHOUD juni 2014 Eten als een kind Op kamers
Nadere informatieTraining: Mindfulness. 22 september 2015 NOG 1 PLEK! 23 september 2015 NOG PLEK! 1 december 2015 start extra training
Training: Mindfulness 22 september 2015 NOG 1 PLEK! 23 september 2015 NOG PLEK! 1 december 2015 start extra training Waarom? Leven in deze hectische tijd vraagt veel van ons dat maakt dat we ons vaak uitgeput
Nadere informatieHieronder vind je informatie over de mindfulness trainingen die starten op 23 september en 1 december 2015!
Agenda 2015 SEPTEMBER 22 september Start training: Mindfulness VOL! 23 september Start training: Mindfulness NOG 2 PLAATSEN! DECEMBER 1 december start extra training: Mindfulness In de onderstaande pagina
Nadere informatieInleiding. Autisme & Communicatie in de sport
Sanne Gielen Inleiding Starten met een nieuwe sport is voor iedereen spannend; Hoe zal de training eruit zien? Zal de coach aardig zijn? Heb ik een klik met mijn teamgenoten? Kán ik het eigenlijk wel?
Nadere informatieVragenkaartjes voor kinderen van 4 t/m 6 jaar
4 t/m 6 jaar 4 t/m 6 jaar 4 t/m 6 jaar Hoe vraag je aan iemand om met je te spelen? Wat speel je graag op het schoolplein? Jij kan al goed helpen hè. Wie help jij graag? Wat doe je dan? van 4 t/m 6 jaar
Nadere informatieExecutieve functies en emotieregulatie. Annelies Spek Klinisch psycholoog/senior onderzoeker Centrum autisme volwassenen, GGZ Eindhoven
Executieve functies en emotieregulatie Annelies Spek Klinisch psycholoog/senior onderzoeker Centrum autisme volwassenen, GGZ Eindhoven Inhoud 1. Executieve functies en emotieregulatie 2. Rol van opvoeding
Nadere informatieMet het hele gezin gezond het nieuwe jaar in
Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in LINDA AMMERLAAN KINDERVOEDINGSCOACH Inleiding Wie ben ik? Als moeder van 2 kinderen weet ik hoe lastig het is om in deze tijd je kinderen gezond te laten opgroeien.
Nadere informatieMEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Vrienden & Relaties
MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Vrienden & Relaties s Avonds en in het weekend zit ik vaak alleen thuis. Ik bel dan wel eens met mijn vrienden, maar ze bellen me nooit terug. Ik heb verkering,
Nadere informatieFormeel en informeel. Formeel: Je gebruikt u om iemand aan te spreken. Je noemt iemand bij zijn achternaam.
Formeel en informeel Tijdens je stage praat je veel met mensen. Soms is het een officieel gesprek, soms een gezellig praatje met een collega. Dit noem je formele en informele gesprekken. Formeel betekent
Nadere informatieHET VERHAAL VAN KATRIN
HET VERHAAL VAN KATRIN Katrin begon heroïne te gebruiken toen ze ongeveer 12 was. In het begin deed ze dat nog af en toe. We hadden er niet genoeg geld voor. Door een ingrijpende gebeurtenis ging ze steeds
Nadere informatieWat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.
Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me
Nadere informatieKinderen. Hoe Yulius kinderen met autisme kan helpen
Kinderen Hoe Yulius kinderen met autisme kan helpen Voor wie is dit boekje? Je hebt dit boekje gekregen omdat je autisme hebt of omdat je nog niet zeker weet of je autisme hebt. Je bent dan bij Yulius
Nadere informatieDe muur. Maar nu, ik wil uitbreken. Ik kom in het nauw en wil d r uit. Het lukt echter niet. De muur is te hoog. De muur is te dik.
De muur Ik heb een muur om me heen. Nou, een muur? Het lijken er wel tien. En niemand is in staat om Over die muur bij mij te komen. Ik laat je niet toe, Want dan zou je zien Hoe kwetsbaar ik ben. Maar
Nadere informatieHET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN
HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF
Nadere informatieO, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.
Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan
Nadere informatie1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule
Werkboek Inhoudsopgave: 1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule 2. Het H.A.R.T. model 2.1. H.A.R.T. staat voor: 2.1.1. Mijn verhaal over oprechte communicatie 2.1.1: Hoofd Gebruik de rest van deze
Nadere informatieBezinning & Bezieling
Bezinning & Bezieling + Even op adem komen.. Stel je eens voor hoe zou het zijn om volledig te kunnen genieten van het leven? Niet meer in de kramp te schieten door allerlei belemmerende overtuigingen
Nadere informatieik? Houd je spreekbeurt over GGNet
ik? Houd je spreekbeurt over GGNet 1 Houd je spreekbeurt over GGNet Krijg je zelf hulp van GGNet Jeugd? Of je vader/moeder/broer(tje)/zus(je) of iemand anders die je kent? Werkt één van je ouders bij GGNet?
Nadere informatiecentrum voor verstandelijke beperking en psychiatrie SAMEN ZORGEN DAT HET BETER GAAT!
centrum voor verstandelijke beperking en psychiatrie SAMEN ZORGEN DAT HET BETER GAAT! De Swaai is een samenwerking tussen GGZ Friesland en Talant en biedt jongeren met zowel een verstandelijke beperking
Nadere informatieADHD en ASS. Bij normaal begaafde volwassen. Utrecht, 23-01-2014 Anne van Lammeren, psychiater UCP/UMCG
ADHD en ASS Bij normaal begaafde volwassen Utrecht, 23-01-2014 Anne van Lammeren, psychiater UCP/UMCG Disclosure belangen spreker (potentiële) Belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante
Nadere informatieMicha kijkt Ruben aan. Hij trekt een gek gezicht. Micha houdt niet van puzzelen, want de puzzels die oma maakt, zijn altijd heel erg moeilijk.
1. Puzzelen Wie er het eerst is! Micha staat bij het schoolhek. Hij krijgt een harde klap op zijn schouder van Ruben, zijn grote broer. Oké. Micha is wel in voor een wedstrijdje. Hij begint meteen te rennen,
Nadere informatieSoms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.
Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.
Nadere informatieTheorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,
3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol
Nadere informatieInhoud. Woord vooraf 7. Het allereerste begin 9. Oervaders 19. Israël als moeder 57. Wijsheid voor ouders en kinderen 83. Koninklijke vaders 113
Inhoud Woord vooraf 7 Het allereerste begin 9 Oervaders 19 Israël als moeder 57 Wijsheid voor ouders en kinderen 83 Koninklijke vaders 113 Profetische opvoedkunde 145 Kinderen in zijn koninkrijk 177 Leerling
Nadere informatie2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S
2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de
Nadere informatieADHD. en kinderen (6-12 jaar)
ADHD en kinderen (6-12 jaar) ADHD, DAAR BEN JE NIET BLIJ MEE Als je bij het buitenspelen een blauwe plek oploopt, dan zit je daar niet mee. Meestal is-ie na een paar dagen weer weg. Bij ADHD is dat anders,
Nadere informatieMeditatie legt de kiem om bewuster te worden te midden van de chaos van alledag.*
nazomer 2014 Meditatie legt de kiem om bewuster te worden te midden van de chaos van alledag.* In de drukte van alledag Ons dagelijks leven is voor velen druk. Vol met wat we willen, moeten, kunnen, ontwikkelen.
Nadere informatieVragenlijst: Wat vind jij van je
Deze vragenlijst is bedacht door leerlingen. Met deze vragenlijst kunnen leerlingen er zelf achter kunnen komen wat andere leerlingen van hun school vinden. De volgende onderwerpen komen langs: Sfeer op
Nadere informatieLes 3. Familie, vrienden en buurtgenoten
www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les
Nadere informatieCommunicatie op de werkvloer
Communicatie op de werkvloer Voor een goede communicatie op de werkvloer is het noodzakelijk dat we letterlijk dezelfde taal spreken. Een goede kennis van het vakjargon is dan ook erg belangrijk. Net zo
Nadere informatieMatteüs 25:1-13 - Gezinsdienst: Wachten duurt lang!
Matteüs 25:1-13 - Gezinsdienst: Wachten duurt lang! Liturgie Zingen: -Opwekking 654 Dank U voor deze nieuwe dag -Zoek eerst het Koninkrijk van God -Weet je waar het hemels koninkrijk op lijkt (Elly en
Nadere informatieMEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind
MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave
Nadere informatieHet is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.
De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.
Nadere informatieze terug in de la. Dan haalt ze de pannen van het fornuis en zet ze op de onderzetters. Thomas vouwt zijn handen en doet zijn ogen dicht.
1. Te laat thuis Wanneer gaan we eten, mam? Thomas loopt de keuken in en tilt de deksel van een pan. Mmm! Macaroni! Daar heb ik wel zin in. Mama pakt de deksel uit Thomas hand en doet hem weer op de pan.
Nadere informatieGRIP OP PRIKKELBAARHEID
WEES WELKOM OM TE GLUREN BIJ GRIP OP PRIKKELBAARHEID Een multidisciplinair programma voor mensen met Hersenletsel Niels Farenhorst: Psycholoog Wouter Oonk: Psychomotorisch therapeut VIDEO Doel Het leren
Nadere informatieDe kracht van ADHD. Arno de Poorter Psycholoog en mens met ADHD
De kracht van ADHD Arno de Poorter Psycholoog en mens met ADHD Vraag Wie heeft er ADHD in de zaal? Voorstellen Arno de Poorter ADHD Jaren hulpverlening 2007 afgestudeerd Psycholoog 2008 begonnen met Hulp
Nadere informatieGevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet!
Gevaarlijke liefde Gevaarlijke liefde In de pauze Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Als je verliefd wordt ben je in de wolken. Tegelijk voel je je
Nadere informatieHoogbegaafd en gevoelig
Hoogbegaafd en gevoelig Kazimierz Dabrowski Hoogbegaafd zijn is meer dan slim zijn. Hoogbegaafde mensen zijn vaak ook veel gevoeliger dan andere mensen. Daardoor ervaar je situaties soms intenser dan andere
Nadere informatieDesiree Piar 0824864 CMD 1B Docent : James boekbinder Project : vrijwilligers 55+ Doelgroeponderzoeksverslag
Doelgroeponderzoeksverslag Interviews Naam: Sharlene Piar Arends leeftijd: 59 Hoe zou jij een tienermoeder helpen als jij een vrijwilliger was? En waarmee zou je een tienermoeder mee helpen? Advies geven
Nadere informatieGewoon meedoen! www.estinea.nl
Gewoon meedoen! Hoe wil jij meedoen? Dat vragen we aan iedereen die bij Estinea komt voor ondersteuning bij wonen, werken of leren. Meedoen in de samenleving - op je eigen niveau en je eigen manier - levert
Nadere informatiehebben verzorgde tanden An Melis
CAS EN KATO hebben verzorgde tanden An Melis M O N D I N A C T I E! tekst bij de volgende plaat: Dit is Cas. Cas is blij. Vandaag is de leukste dag van de hele week! Kato komt spelen en vannacht mag ze
Nadere informatieMindfulness bij volwassenen met een autismespectrumstoornis. Annelies Spek Klinisch psycholoog / Senior onderzoeker GGZ Eindhoven
Mindfulness bij volwassenen met een autismespectrumstoornis Annelies Spek Klinisch psycholoog / Senior onderzoeker GGZ Eindhoven Volgorde Overbelasting Mindfulness Theorie Praktijk (aanpassingen) Onderzoeksresultaten
Nadere informatieVrienden kun je leren
Vrienden kun je leren Hallo! Wij zijn Reinder en Berber, en wij hebben de afgelopen maanden hard gewerkt om dit boekje te maken, speciaal voor jongeren met het syndroom van Asperger. Hieronder vind je
Nadere informatieNieuwsbrief 14, september 2010
Stichting WoonMere Nieuwsbrief 14, september 2010 Redactie: Mariska Elfrink Hallo allemaal, Eindelijk is het dan gebeurt: we zijn verhuist naar ons eigen appartement! Inmiddels wonen we hier alweer een
Nadere informatieVoorwoord. Inhoud : 1. Wat is dyslexie 2. Onderzoek 3. Hulp middelen 4. Logopedie 5. Mijn dyslexie 6. Nawoord
Voorwoord Ik hou mijn spreekbeurt over Dyslexie. Zelf heb ik ook dyslexie. Ik hoop dat jullie mij beter begrijpen wat dyslexie is en wat het betekent om dyslexie te hebben. Ook waarom ik een laptop en
Nadere informatieBen jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!
Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw
Nadere informatieKinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar
Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Als je ouders uit elkaar gaan is dat heel ingrijpend. Vaak verandert er nogal wat in je leven. Een rechter wil hierover met je praten tijdens een kinderverhoor.
Nadere informatiea. Een zin lees je van links naar rechts. Waarom eigenlijk? Wat denk jij?
5. Woordplaatjes Bijzondere woorden Woorden maken samen zinnen. Zinnen maken samen tekst. Een zin begint met een hoofdletter. Hij eindigt met een punt. Zo weet je hoe je moet lezen. De woorden staan netjes
Nadere informatieLes 3 Integratie Leestekst: Een contact-advertentie. Introductiefase
Les 3 Integratie Leestekst: Een contact-advertentie "Welkom:... " Introductiefase 1. "In de vorige twee lessen hebben we met de kaart gewerkt, waarop alle vragen stonden die we gebruikt hebben om de tekst
Nadere informatieWaarde-volle zorg is ook nog JONG!
Waarde-volle zorg is ook nog JONG! LOC maakte een nieuwe visie op de zorg. Die heet Waarde-volle zorg. Allerlei mensen herkennen zich daar in. Dat komt doordat die gaat over dingen die voor ons allemaal
Nadere informatieDe gelijkenis van de twee zonen. Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten
De gelijkenis van de twee zonen Lees : Mattheüs 21:28-32 Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel
Nadere informatieEerste druk, 2013 2013 Arinka Linders AVI E5 M6 Illustraties: Michiel Linders
Leo Leeuwtje Eerste druk, 2013 2013 Arinka Linders AVI E5 M6 Illustraties: Michiel Linders isbn: 9789048431052 nur: 282 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl Hoewel aan de totstandkoming
Nadere informatieThema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang
Thema Kinderen en school. Demet TV Lesbrief 9. De kinderopvang zoekt opvang voor haar kind. belt naar een kinderdagverblijf. Is er plaats? Is de peuterspeelzaal misschien een oplossing? Gaat inschrijven
Nadere informatieDe examenperiode is een moeilijke tijd. Je moet hard studeren en je hebt veel stress. Wat is een goede studiemethode en wat doe je beter niet?
TIPS VOOR DE EXAMENS De examenperiode is een moeilijke tijd. Je moet hard studeren en je hebt veel stress. Wat is een goede studiemethode en wat doe je beter niet? Wat moet je doen? 1. Lees de tekst op
Nadere informatieRegelgeving & Geldzaken
MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Regelgeving & Geldzaken Regelgeving & Geldzaken Hoe regel ik mijn geldzaken? Ik vind het moeilijk om overzicht te houden en wil geen schulden maken. Wie zorgt
Nadere informatieAanmelden. informatie over hoe wij jou helpen naar een leven zonder verslavende middelen
Aanmelden informatie over hoe wij jou helpen naar een leven zonder verslavende middelen Vind je dat je in het weekend te veel coke, speed of xtc gebruikt? Heb je weer geblowd of gedronken, terwijl je dat
Nadere informatieHoe Yulius jongeren met autisme kan helpen
Jongeren Hoe Yulius jongeren met autisme kan helpen Vragen? Voor wie is deze brochure? Je hebt deze brochure gekregen omdat je autisme hebt of nog niet zeker weet of je autisme hebt. Je bent dan bij Yulius
Nadere informatieDie nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.
Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard
Nadere informatieOpeningsgebeden INHOUD
Openingsgebeden De schuldbelijdenis herzien Openingsgebeden algemeen Openingsgebeden voor kinderen Openingsgebeden voor jongeren INHOUD De schuldbelijdenis herzien De schuldbelijdenis heeft in de openingsritus
Nadere informatieIk besloot te verder te gaan en de zeven stappen naar het geluk eerst helemaal af te maken. We hadden al:
Niet meer overgeven Vaak is de eerste zin die de klant uitspreekt een aanwijzing voor de hulpvraag. Paula zat nog maar net toen ze zei: ik ben bang om over te geven. Voor deze angst is een mooie naam:
Nadere informatieJezus vertelt, dat God onze Vader is
Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.
Nadere informatieH E T V E R L O R E N G E L D
H E T V E R L O R E N G E L D Personen Evangelieschrijver Vrouw (ze heet Marie) Haar buurvrouwen en vriendinnen; o Willemien o Janny o Sjaan o Sophie (Als het stuk begint, zit de evangelieschrijver op
Nadere informatieOp zoek naar een leuke baan? WSD-Groep helpt je op weg!
Op zoek naar een leuke baan? WSD-Groep helpt je op weg! leuk en zinvol werk passend bij wat jij kunt gezelligheid met collega s je eigen salaris verdienen Jo Arts, assistent-kok: Van thuis zitten word
Nadere informatieBijlage 4.2.2 Vragenlijst voor stotterende kinderen
Bijlage 4.2.2 Vragenlijst voor stotterende kinderen bussum 2011 Wij wijzen erop dat het gebruik van de bijlagen bedoeld is voor de praktijk van de therapeut die de in het boek Stotteren: van theorie naar
Nadere informatieAls je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen.
Als je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen. Kan ik kiezen bij wie ik ga wonen? Is het mijn schuld? Ben ik verplicht om op bezoek te gaan bij papa of mama? Waarom hebben mijn ouders elk een
Nadere informatieHulpverlening Lijn5. Kom verder! www.ln5.nl LVB-ZORG PROVINCIE UTRECHT. Algemene informatiefolder voor jongeren, ouders en verwijzers
Hulpverlening Lijn5 LVB-ZORG PROVINCIE UTRECHT Algemene informatiefolder voor jongeren, ouders en verwijzers Kom verder! www.ln5.nl Daarnaast geeft Lijn5 ook advies en consultatie aan bijvoorbeeld een
Nadere informatieMindfulness bij volwassenen met een autismespectrumstoornis. Gezonde coping. Mindfulness 14/11/2012. Lijdensdruk. Verschillende meditatietechnieken
Mindfulness bij volwassenen met een autismespectrumstoornis Annelies Spek Klinisch psycholoog / Senior onderzoeker GGZ Eindhoven Lijdensdruk Angst en depressie Meer bij volwassenen Dwangmatig denken /
Nadere informatieKoningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande
Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie
Nadere informatieWerkboek Het is mijn leven
Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er
Nadere informatieLes 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer. Introductiefase: 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?"
Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer "Welkom:..." Introductiefase: 1. "We gaan vandaag proberen te voorspellen." 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?" 3. Discussie:...
Nadere informatieRaar, maar waar! deel 1. groep 3 en 4
Raar, maar waar! deel 1 Natuur groep 3 en 4 Inhoud 1 Raar, maar waar! 3 2 Een vreemd ei 4 3 Spring er maar uit 5 4 Verstopt 6 5 Slim 7 6 Vlieg er niet in 8 7 Een kever met een luchtje 9 8 Een zware hap
Nadere informatieJouw reis door de Bijbel. Uitgeverij Jes! Zoetermeer
Nieske Selles-ten Brinke Jouw reis door de Bijbel Dagboek voor kinderen Uitgeverij Jes! Zoetermeer Onder de naam Jes! Junior verschijnen boeken voor kinderen tot twaalf jaar. Jes! Junior is een imprint
Nadere informatieOOST WEST THUIS BEST
Lesmateriaal horend bij de theatrale dansvoorstelling OOST WEST THUIS BEST van Rauher Engel Foto: Kees van Putten Rauher Engel Concept & idee: Dagmar Chittka Auteur: Marleen Weijman 5 nov 09 Inleiding
Nadere informatieWinnen en behouden van nieuwe cliënten
Winnen en behouden van nieuwe cliënten Dat is de kracht van het zelfstandig ondernemerschap in tegenstelling tot de grote bedrijven. Alles draait om het vertrouwen van jouw cliënt in jouw professionaliteit.
Nadere informatieWat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk?
Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Verantwoordelijkheid. Ja, ook heel belangrijk voor school!!! Het lijkt veel op zelfstandigheid, maar toch is het net iets anders. Verantwoordelijkheid
Nadere informatieDeze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering.
Bij SNAP leren we ouders en kinderen vaardigheden om problemen op te lossen en meer zelfcontrole te ontwikkelen. Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering. SNAP (STOP
Nadere informatieCP9. In gesprek over de toekomst
CP9 In gesprek over de toekomst Na het voortgezet onderwijs kiest uw kind welk vak hij wil gaan leren en welke opleiding hij wil gaan volgen. Hij maakt een beroepskeuze. Een decaan of studiebegeleider
Nadere informatieZe moet wel twee keer zo veel eten als Anne, en altijd weer die pillen vooraf.
1. Susan Susan ligt op een bed in haar tuinhuisje. De twee deuren van het huisje staan wijd open, zodat er frisse lucht naar binnen komt. Vanuit haar bed kan Susan precies tussen de struiken door de achterdeur
Nadere informatiein het midden Dit ben ik - maxx! computer tomografie voor kinderen.
in het midden Dit ben ik - maxx! computer tomografie voor kinderen. 1 onze dank aan: Prof. Dr. Brigitte Stöver, Chariteé University Hospital Berlin, Germany, voor de wetenschappelijke en medische supervisie
Nadere informatieEffectieve samenwerking: werken in driehoeken
Effectieve samenwerking: werken in driehoeken Werken in driehoeken is een wijze van samenwerking die in elke organisatie, projectteam en netwerk mogelijk is. Het maakt dat we kunnen werken vanuit een heldere
Nadere informatie1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.
1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.
Nadere informatieBeginnerslessen. Lesbrief 42. Het inburgeringsexamen
Beginnerslessen Lesbrief 42. Het inburgeringsexamen Wat leert u in deze les? Gesprekken over het inburgeringsexamen begrijpen. Welke examens bij het inburgeringsexamen horen. Waar u kunt oefenen met de
Nadere informatie30 TIPS VOOR OUDERS EN BEGELEIDERS VAN LEERLINGEN MET LEERPROBLEMEN
30 TIPS VOOR OUDERS EN BEGELEIDERS VAN LEERLINGEN MET LEERPROBLEMEN Alle kinderen die wij gevraagd hebben om een tip voor jullie hebben gezegd: blijf je vertrouwen in mij tonen, behandel me niet als een
Nadere informatie1 Ben of word jij weleens gepest?
Onderzoeksresultaten TipHorstaandeMaas.nl Pesten Pesten is van alle generaties. Het kan bijna overal plaatsvinden en is daarom dichterbij dan mensen soms denken 8 1 Ben of word jij weleens gepest? 7 6
Nadere informatieKeuzestress of ontspannen kiezen
Keuzestress of ontspannen kiezen Wat leuk dat je mijn weggever hebt aangevraagd. Ik vertrouw erop dat het je inzicht geeft! Veel plezier met lezen of kijken. Want de ene persoon leest liever en de ander
Nadere informatieZaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie
Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie
Nadere informatieAls je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen.
Als je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen. Kan ik kiezen bij wie ik ga wonen? Is het mijn schuld? Ben ik verplicht om op bezoek te gaan bij papa of mama? Waarom hebben mijn ouders elk een
Nadere informatieVerhaal- en kleurboek voor kinderen. Instituut voor Islamitische Studies en Publicaties
Verhaal- en kleurboek voor kinderen Instituut voor Islamitische Studies en Publicaties In naam van Allâh, de Weldadige, de Genadige 3 Het is half acht s avonds. Fazilah en Djamiel dekken samen de tafel.
Nadere informatieIn 7 stappen naar een opgeruimd huis Hoe je op een makkelijke manier je opruimachterstanden inloopt
In 7 stappen naar een opgeruimd huis Hoe je op een makkelijke manier je opruimachterstanden inloopt Ben jij zo iemand die actief is en veel interesses heeft en daardoor ook veel bezigheden en spullen heeft?
Nadere informatieMaar als zijn ouders uit bed komen, zijn ze vrolijk en gaan ze gezellig ontbijten. Daarna worden de taken verdeeld die op zaterdag gedaan moeten
Edelhart Heb je het al gehoord? Ik ga verhuizen. Ja echt waar, ik alleen. Mijn ouders doen zo moeilijk, dat ik er geen zin meer in heb. Ik heb mijn rugzak van school al vol gedaan met alle spullen die
Nadere informatieTafel met laatje en stoel Etui en papieren op tafel, evt. speelgoed/mooi blaadje o.i.d. Schilderstape Lege dozen Lege jerrycan o.i.d.
Titel van deze les: De piloot, dat ben jij! Uitdaging: Zelfstandig werken Denkwolk onderwerp: Zelfstandig werken blz. 22 Vakgebied(en): Psycho-educatie, drama Doelgroep (OB/MB/BB): MB/BB Maker: Marloes
Nadere informatieAan de slag met de Werk Ster!
Aan de slag met de Werk Ster! Werk Ster Copyright EgberinkDeWinter 2013-2014 Werk Ster Stappen naar werk De Werk Ster helpt je duidelijk te krijgen waar jij op dit moment staat op weg naar werk. Je krijgt
Nadere informatieSusanne Hühn. Het innerlijke kind. angst loslaten
Susanne Hühn Het innerlijke kind angst loslaten Inhoud Inleiding 7 Hoe ontstaat angst? 11 Wegen uit de angst 19 Het bange innerlijke kind leren kennen 35 Meditatie Het bange innerlijke kind leren kennen
Nadere informatieHuiswerk Spreekbeurten Werkstukken
Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken - 2 - Weer huiswerk? Nee, deze keer geen huiswerk, maar een boekje óver huiswerk! Wij (de meesters en juffrouws) horen jullie wel eens mopperen als je huiswerk opkrijgt.
Nadere informatie9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd
53 9 Vader Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd heeft. P Ik begin steeds beter te begrijpen dat het heel bijzonder is dat ik een kind van God, mijn
Nadere informatie