Prof. mr C.P.M. Cleiren
|
|
- Ruben Groen
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 priester mogen worden. Alweer: In het claimen van de godsdienstvrijheid, welke voor iedereen geldt, is de gelijkheid reeds opgenomen en het gelijkheidsbeginsel kan dus moeilijk opnieuw worden uitgespeeld tegen de Kerk. Maar ook hier geldt weer de grens van de algemene beperkingen: de vrijheid van godsdienst mag niet worden gehanteerd als instrument om mensen fundamenteel in hun waardigheid aan te tasten. Discriminatie naar ras is alweer een sprekend voorbeeld. Het uitsluiten van vrouwen van het priesterschap berust echter op eerbiedwaardige theologische overwegingen, hoezeer men daaromtrent ook verschillend moge denken. Prof. mr C.P.M. Cleiren Dames en heren, mijnheer de voorzitter, Dank allereerst voor uw uitnodiging om als referent enkele kanttekeningen te plaatsen bij het preadvies van Naeyé. Het thema van vandaag is mooi, maar lastig en zeker waar hel de strafrechtelijke aspecten betreft. Dat besef, waarvan ik door mijn betrokkenheid in de aanvangsfase van de totstandkoming van de preadviezen sterk doordrongen ben, maakt mijn rol als referent niet gemakkelijk. Het thema leent zich bovendien voor zeer uiteenlopende invalshoeken en geen enkele strafrechtjurist zou dezelfde gekozen hebben. Bij het bepalen van de reikwijdte van fundamentele rechten in het strafrecht zou ik me wellicht hebben georiënteerd op het rechtsbeschermende en het instrumentele aspect van het strafrecht en me afgevraagd hebben of fundamentele rechten in het strafrecht slechts een rol spelen als waarborg voor een sfeer van vrijheid van de burger bij optreden door de overheid of dat deze ook een rol (kunnen) spelen om een door de overheid gesteld doel te kunnen bereiken. Deze invalshoek zou zicht kunnen verschaffen op de vraag hoe en in hoeverre de strafrechtelijke wetgever bereid is fundamentele rechten binnen de strafprocedure en door middel van strafrechtelijke normen te beschermen en daarmee op de reikwijdte van fundamentele rechten in het strafrecht. Heel algemeen gesproken zou men kunnen stellen dat fundamentele rechten geen middel zijn in handen van de overheid om een bepaald doel te bereiken en dus geen instrumentele 2 3
2 functie kunnen vervullen. Dat is immers niet de primaire functie van grondrechten en past ook niet zozeer in de systematiek van de grondwet: een systematiek van beperkingen. Toch is het denkbaar dat een beroep wordt gedaan op grondrechten om bepaalde strafbaarstellingen of een bepaald beleid te kunnen doorvoeren. Onder de/e calegorie zou men wellicht kunnen begrijpen de rol die de overheid speelt bij de bescherming van fundamentele rechten van de burgers onderling door middel van strafbaarstellingen. Men kan dan bijvoorbeeld denken aan discriminatie, belediging, huisvredebreuk, mishandeling, moord en doodslag. In feite wordt met dergelijke strafbaarstellingen in zekere /.in een horizontale werking van grondrechten verwezenlijkt. Tegelijkertijd blijkt de waarde van deze bescherming uiterst relatief. De hori/ontale effecten van deze vorm van 'erkenning' van fundamentele rechten zijn immers beperkt door het vervolgingsmonopolie van het Openbaar Ministerie nu de mogelijkheden van het slachtoffer in belangrijke mate zijn beperkt tot de aangifte. Een verandering in de rol van het slachtoffer bij de beslissing tot vervolging - waaraan Naeyé terecht aandacht besteedt - zou de reikwijdte van fundamentele rechten op dat punt kunnen versterken. In de beschermende kant van de fundamentele rechten kan men diverse aspecten onderscheiden: bescherming van de fundamentele rechten van burgers in het algemeen door strafprocessuele regeling van opsporing, vervolging, berechting en bestraffing; maar eveneens processuele bescherming van de fundamentele rechten van de verdachte en overige proccsdeelnemers. Daarnaast kan men denken aan een keuze voor niet-inmcnging. Zo kan men wijzen op het beperken van strafbaarheid door middel van bij wet geregelde bijzondere strafuitsluitings- of vcrvolgingsuitsluilingsgronden ter bescherming van de privacy, vrijheid van godsdienst, onderwijs of meningsuiting. Het betreft dan in zekere zin terugtreden van de overheid op grond van respect voor de grondrechten van de burger. Een voorbeeld vindt men in de strekking van de klachtdelicten, waarmee de overheid het recht op privacy van de burger uitdrukkelijk erkent. Het preadvies van Naeyé begeeft zich op dit terrein van het beschermende aspect van de fundamentele rechten voor het strafrecht. Het bestrijkt met name de bescherming van cle burger, de verdachte en het slachtoffer door processuele maatregelen.
3 Hij beperkt zich daarbij niet tot de bescherming die wordt of kan worden gegarandeerd door de wetgever, maar neemt ook de rol van de rechter en de taakuitoefening door de politie mee in zijn betoog. Waar het de bescherming van het slachtoffer betreft, beperkt Naeyé zich evenwel niet tot de verticale verhouding overheidburger, maar raakt zijn betoog ook de horizontale verhouding slachtoffer-verdachte. De door Naeyé gemaakte keuze in thema's is met het oog op de actualiteit en hel principiële karakter ervan beslist gerechtvaardigd. De keuze brengt evenwel ook een belangrijke beperking mee. Een overzicht van de wij/en waarop fundamentele rechten binnen een strafrechtelijke rechtsbetrekking worden en kunnen worden gerealiseerd, alsmede van het mogelijk bereik van die rechten ontbreekt. De voortdurende inbreuken op de van oorsprong 'eenvoudige' publiekrechtelijke strafrechtelijke rechtsbetrekking door civilisering, verbestuurlijking en internationalisering van het strafrecht doen evenwel de behoefte aan zo'n overzicht sterk groeien. Zo lijkt zo'n overzicht onontbeerlijk voor de waardering van diverse actuele en juridisch lastige vragen rondom fundamentele rechten. Ik noem hier de rechtsmacht van de Nederlandse rechter voor grove schending van mensenrechten buiten Nederlands grondgebied, de bescherming van collectieve mensenrechten door middel van strafrechtelijke normen en een afwijkende bewijsregeling voor vervolgingen inzake seksueel geweld. Zo'n overzicht gaat evenwel de mogelijkheden van een preadvies te buiten. Mijn overwegingen doen dan ook niets af aan de waardering voor de keuzes van Naeyé en de wijze waarop hij de lezer meeneemt op zijn boeiende tocht. Zijn gevarieerde betoog bestrijkt enkele van de meest lastige thema's van onze huidige strafrechtspleging. Vele van zijn conclusies kan ik delen, met name waar hij een taak ziet weggelegd voor onze wetgever. Maar, als referent word ik natuurlijk geacht ook bij diverse stellingnamen enkele kritische kanttekeningen te plaatsen, aan welke verwachting ik me dan ook niet zal onttrekken. Ik licht er drie punten uit. Allereerst iets over de rol van het slachtoffer in ons strafproces en de koppeling daarvan aan de aidstest.
4 Naeyé's respect voor het slachtoffer en erkenning van diens belangen binnen de strafprocedure stelt hem voor het dilemma dat die rol zich niet eenvoudig verdraagt met de aard van de 'eenvoudige' strafrechtelijke rechtsbetrekking. Ondanks dit dilemma bepleit de preadviscur de invoering van een verplichte aidstcst ten aanzien van bepaalde seksuele (gewelds)misdrijven. Vanuit de opvatting dat er bij onzekerheid over een HIV-besmetting sprake is van een klassiek geval van grondrechtencollisie passeren diverse argumenten de revue om deze botsing binnen de strafrechtelijke procedure op te lossen: het belang van het slachtoffer bij kennis over een mogelijke besmetting, de kwalificatie van het delict, de waarheidsvinding en de processuele garanties die de verdachte in geval van een strafprocesrechtelijke regeling toekomen. Op dit punt heb ik twijfels. De noodzaak van een aidstest voor de waarheidsvinding lijkt gering nu zekerheid over de dader kan worden verschaft door middel van de inmiddels wel geregelde DNA-test. Wat betreft de kwalificatie van het delict en de daarop af te stemmen tenlastelegging levert de aidstest te weinig zekerheid, omdat besmetting aan de zijde van de verdachte mogelijk ook pas zes maanden na het gebeuren definitief kan worden vastgesteld. Dat het strafproces meer processuele garanties biedt weegt voor het slachtoffer beslist niet altijd op legen de afhankelijkheid waarin hij wordt geplaatst door het vervolgingsmonopolie van het Openbaar Ministerie. Blijft over een strafrechtelijke aidstest zuiver ten behoeve van het slachtoffer. Dit belang ligt evenwel zozeer in de sfeer van de horizontale werking van de grondrechten dat de vraag rijst of het strafprocesrecht daaraan wel kan en zou moeien willen tegemoetkomen. Een tweede punt wat ik hier wil aanstippen is de vraag in hoeverre een grondrecht onder alle omstandigheden mag worden uitgeoefend. Hoewel het gebruik van grondrechten volgens Naeyé geen doelcriteria kent, noch binding aan het algemeen belang lijkt hij te accepteren dat de reikwijdte van grondrechten kan worden aangetast door het eigen, bijvoorbeeld crimineel gedrag van een burger. Het een is mijns inziens niet goed met het ander te rijmen. De aanvaarding van beperkingen op de reikwijdte van grondrechten op grond van gedrag van burgers of van omstandigheden kan grote risico's meebrengen voor de rechtsbescherming 26
5 van de burger. Zou dan bijvoorbeeld per geval moeten worden uitgemaakt of de reikwijdte van een fundamenteel recht door de omstandigheden wordt beperkt? De vraag waarvoor de strafrechtspleging zich gesteld ziet is mijns inziens niet en mag niet zijn of het grondrecht wel (in volle omvang) mag worden uitgeoefend, maar of er van overheidswege beperkingen of inbreuken op mogen worden gemaakt. Dit brengt mee dat voor een concreet geval moet worden uitgemaakt of er mogelijk sprake is van grondrecht, of er een inbreuk noodzakelijk of wenselijk is en of zo'n inbreuk door wet of omstandigheden wordt gerechtvaardigd. Soortgelijke vragen gelden voor de toetsing achteraf door de rechter. Het zou daarom inzichtelijker zijn als in de analyse (alsmede in geval van rechterlijke toetsing) consequent zou worden onderscheiden tussen de reikwijdte van het grondrecht zelf, de vraag of er in concreto sprake is van een inbreuk daarop en vervolgens de vraag of en onder welke voorwaarden die inbreuk door de wet of door omstandigheden wordt gelegitimeerd. Een derde punt waar ik enigszins moeite mee heb is de gedachte dal fundamentele rechten als gevolg van de implementatiewetgeving van de grondwetswijziging van 1983 en de Straatsburgse jurisprudentie langzaam maar zeker een rol zijn gaan spelen in de strafrechtspleging. Natuurlijk deel ik de gedachte van Naeyé dat de ontwikkeling en institutionalisering van mensenrechten door middel van verdragsrecht en verdragsrechtspraak de positie van fundamentele rechten en hun procedurele vermogen in het strafrecht aanmerkelijk hebben verhoogd. Waar ik echter op zou willen wijzen is dat het stelsel van strafvordering, dat ligt besloten in ons Wetboek van Strafvordering, zijn ontstaan en structuur juist voor een belangrijk deel dankt aan de erkenning van mensenrechten. Het is opgebouwd op de fundamenten van enerzijds de doeleinden van het strafproces, maar aan de andere kant de uitdrukkelijke erkenning en waarborging van grond- en mensenrechten. De wetgever van 1926 koos immers wederom en uitdrukkelijk voor een strafproces dat ook tegenover de verdachte een fair proces zou zijn. De waarde van ons nationale stelsel op dit punt mag dus niet worden onderschat. Het benadrukken hiervan is met name belangrijk om kritisch te kunnen blijven ten opzichte van de wijze waarop praktijk en rechtspraak door niet-naleving van wettelijke voorschriften 27
Samenvatting Maatschappijleer Inleiding recht
Samenvatting Maatschappijleer Inleiding recht Samenvatting door M. 714 woorden 27 oktober 2016 0 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Inleiding Recht Wat is recht Recht geheel van overheidsregels Komen
Nadere informatieNederlandse antiterrorismeregelgeving getoetst aan fundamentele rechten. Een analyse met meer bijzonder aandacht voor het EVRM
Nederlandse antiterrorismeregelgeving getoetst aan fundamentele rechten Een analyse met meer bijzonder aandacht voor het EVRM P.H.P.H.M.C. van Kempen & J. Van de Voort Samenvatting Radboud Universiteit
Nadere informatieSamenloop van grondrechten in verschillende rechtsstelsels, multiculturaliteit in het strafrecht & schuldsanering en collectieve schuldenregeling
Vereniging voor de vergelijkende studie van het recht van Belgié en Nederland Samenloop van grondrechten in verschillende rechtsstelsels, multiculturaliteit in het strafrecht & schuldsanering en collectieve
Nadere informatieDe strafwaardigheid van seksueel misbruik
De strafwaardigheid van seksueel misbruik Sexual abuse of minors as a crime R.S.B. Kool sanderg lnstituut U 1999 Gouda Quint inhoudsopgave Lijst met voorkomende afkortingen XI DEEL l HISTORISCH PERSPECTIEF
Nadere informatie2012 STAATSBLAD No. 169 VAN DE REPUBLIEK SURINAME
2012 1 2012 STAATSBLAD VAN DE REPUBLIEK SURINAME WET van 29 oktober 2012, houdende goedkeuring van de toetreding van de Republiek Suriname tot de International Convention for the Suppression of the Financing
Nadere informatieGehoord de gerechten, adviseert de Raad als volgt. 2
Aan de minister van Veiligheid en Justitie Mr. I.W. Opstelten Postbus 20301 2500 EH DEN HAAG datum 1 april 2011 doorkiesnummer 070-361 9721 e-mail voorlichting@rechtspraak.nl uw kenmerk 5683418/11/6 onderwerp
Nadere informatieBijlage 1. Inbreuken en strafbepalingen waarop een beroep kan gedaan worden op het vlak van eergerelateerd geweld
Bijlage 1. Inbreuken en strafbepalingen waarop een beroep kan gedaan worden op het vlak van eergerelateerd geweld Inleidende opmerkingen: - Een fenomeen dat valt onder het begrip eergerelateerd geweld
Nadere informatieStrafrechtelijke alternatieven voor appèl
Strafrechtelijke alternatieven voor appèl Mw. prof. mr. C.P.M. Cleiren 1 Stelling: Hoewel in het strafrecht geen plaats is ingeruimd voor alternatieven voor appèl, is de praktijk waarschijnlijk creatiever
Nadere informatieADVIES. Conceptwetsvoorstel inzake het recht op een eerlijk proces in de Grondwet
ADVIES Conceptwetsvoorstel inzake het recht op een eerlijk proces in de Grondwet Oktober 2014 1 Inleiding Een ieder heeft het recht op een eerlijk proces. Of het nu in een strafzaak of in een civiele zaak
Nadere informatieEnkele achtergronden bij de beslissing om geen onderzoek in te stellen tegen Jorge Zorreguieta. Voorgeschiedenis. Aangifte 2001
Enkele achtergronden bij de beslissing om geen onderzoek in te stellen tegen Jorge Zorreguieta Voorgeschiedenis Aangifte 2001 Eerder werd aangifte gedaan tegen Jorge Zorreguieta in 2001 ter zake van foltering
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Onderwerp Antwoorden Kamervragen over naming and shaming op internet
Nadere informatieRapport. Een onderzoek naar een klacht over informatieverstrekking aan derden. Oordeel
Rapport Een onderzoek naar een klacht over informatieverstrekking aan derden. Oordeel Op basis van het onderzoek vindt de Nationale ombudsman de klacht over het Openbaar Ministerie gedeeltelijk gegrond.
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle https://openaccess.leidenuniv.nl/handle/1887/44879 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Oerlemans, Jan-Jaap Title: Investigating cybercrime Issue Date:
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 44630 31 december 2015 Besluit van de Minister van Veiligheid en Justitie van 2 december 2015, kenmerk 708251, tot vaststelling
Nadere informatieGedragscode ter voorkoming van ongewenst gedrag
, verder te noemen organisatie, hanteert deze voor zowel kinderopvang als peuterspeelzalen. Inleiding De organisatie wil met deze gedragscode waarborgen scheppen voor een goed en stimulerend werkklimaat
Nadere informatieBesluitvorming over bijzondere opsporingsbevoegdheden in de aanpak van georganiseerde criminaliteit
SAMENVATTING De Wet BOB: Titels IVa en V in de praktijk Besluitvorming over bijzondere opsporingsbevoegdheden in de aanpak van georganiseerde criminaliteit Mirjam Krommendijk Jan Terpstra Piet Hein van
Nadere informatie23 april 2001, BPR2001/u64104 mr. drs. A.C.M. de Heij
R e g i s t r a t i e k a m e r De Minister voor Grote Stedenen Integratiebeleid 23 april 2001, BPR2001/u64104 mr. drs. A.C.M. de Heij070-3811339..'s-Gravenhage, 29 mei 2001.. Onderwerp Advies over rapport
Nadere informatieEen paar nachtjes in de cel
Een paar nachtjes in de cel Het VN-Kinderrechtenverdrag en het voorarrest van minderjarigen in politiecellen Maartje Berger Carrie van der Kroon JEUGDSTRAFRECHT Een paar nachtjes in de cel Het VN-Kinderrechtenverdrag
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 2, Rechtsstaat
Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 2, Rechtsstaat Samenvatting door een scholier 1842 woorden 10 november 2010 5,4 12 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Delphi Hoofdstuk 2: Geen willekeur,
Nadere informatieGedragscode stichting Torion
Gedragscode stichting Torion Vooraf De organisatie wil door middel van deze gedragscode vorm en inhoud geven aan het voorkomen en bestrijden van agressie, seksuele intimidatie en discriminatie. Tevens
Nadere informatieGrondslagen van het strafrecht
Grondslagen van het strafrecht Minor, verbredend I. Algemene informatie 1. Naam van de minor: Grondslagen van het strafrecht 2. Taal van de minor: Nederlands (gebruik van anderstalig onderwijsmateriaal
Nadere informatieSamenvatting SAMENVATTING
SAMENVATTING In de verhoudingen tussen de lidstaten van de Europese Unie is de rechtsfiguur overlevering in de plaats getreden van de rechtsfiguur uitlevering. In dit proefschrift heb ik onderzocht in
Nadere informatieVOOR RECHTSPRAAK NEDERLANDSE VERENIGING. Geachte heer Teeven,
NEDERLANDSE VERENIGING VOOR RECHTSPRAAK De Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie Mr. F. Teeven Postbus 20301 2500 EH DEN HAAG Datum 16december 2013 Uw kenmerk 436418 Contactpersoon J.M.A. Timmer
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 34 000 XVI Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2015 Nr. 113 BRIEF
Nadere informatieEindexamen maatschappijwetenschappen vwo I
Opgave 5 Sociale veiligheid ontsleuteld 24 maximumscore 2 Ministerie van Binnenlandse Zaken (en Koninkrijksrelaties) heeft als taak (één van de volgende): 1 het bevorderen van de openbare orde en veiligheid
Nadere informatieNEDERLANDSE VERENIGING VOOR RECHTSPPjy^K
NEDERLANDSE VERENIGING VOOR RECHTSPPjy^K De Minister van Veiligheid en Justitie mr. G.A. van der Steur Postbus 20301 2500 EH DEN HAAG Datum 18 juli 2016 Uw kenmerk 756867 Contactpersoon J.M.A. Timmer Onderwerp
Nadere informatieCommissie voor de toegang tot en het hergebruik van bestuursdocumenten
Commissie voor de toegang tot en het hergebruik van bestuursdocumenten Afdeling openbaarheid van bestuur 1 december 2015 ADVIES 2015-94 Over de weigering om toegang te verlenen tot de inspectierapporten
Nadere informatieUNICEF België vraagt...
1 Lijfstraffen voor zijn verboden in 55 landen, waaronder een groot deel uit de Raad vernederende of degraderende behandelingen tegen op alle niveaus (familie, school, CD&V wilt reeds een lange tijd het
Nadere informatieEindexamen maatschappijleer vwo I
Vraag Antwoord Opgave 2 Strafrecht en volkswil Scores 14 maximumscore 2 Voorbeelden van juiste antwoorden zijn: kenmerk 1 Het zich afzetten tegen het politieke establishment / het gevestigde politieke
Nadere informatieBehoorlijkheidvereisten, zoals opgenomen in de Behoorlijkheidwijzer (Nationale Ombudsman)
Bijlage 2 Behoorlijkheidsvereisten Behoorlijkheidvereisten, zoals opgenomen in de Behoorlijkheidwijzer (Nationale Ombudsman) 1. Discriminatieverbod Het verbod op discriminatie houdt in dat een bestuursorgaan
Nadere informatieDatum 9 oktober 2018 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over het bericht dat de naam van de kerk boven het welzijn van de mens komt
1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG DBAenV Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag
Nadere informatieSamenvatting door Hieke 1817 woorden 11 maart keer beoordeeld. Maatschappijleer Thema's maatschappijleer. Hoofdstuk Rechtsstaat
Samenvatting door Hieke 1817 woorden 11 maart 2018 7 1 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Thema's maatschappijleer Hoofdstuk Rechtsstaat Paragraaf 1: Idee en oorsprong van de rechtsstaat 1 Wat
Nadere informatieBijlage behorende bij Eilandsverordering vaststelling diverse ontwerp-landsverordeningen land Curaçao (A.B no. 87)
Bijlage behorende bij Eilandsverordering vaststelling diverse ontwerp-landsverordeningen land Curaçao (A.B. 2010 no. 87) Landsverordening houdende bepalingen betreffende de uitoefening van de vrijheid
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG
1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj
Nadere informatieVoeging ad informandum in strafzaken
Voeging ad informandum in strafzaken A.A. Franken Gouda Quint BV (S. Gouda Quint - D. Brouwer en Zoon) Arnhem 1993 Inhoudsopgave Gebruikte afkortingen IX 1. Introductie 1.1 Het begin van de voeging ad
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG
1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj
Nadere informatieGERECHTSHOF TE 's-hertogenbosch meervoudige kamer voor strafzaken
parketnummer : 20.001938.96 uitspraakdatum : 29 april 1997 verstek dip GERECHTSHOF TE 's-hertogenbosch meervoudige kamer voor strafzaken A R R E S T gewezen op het hoger beroep, ingesteld tegen het vonnis
Nadere informatieRechtsstaat Hfdst. 1. Idee een oorsprong van de rechtsstaat 1. Wat verstaan we onder een rechtsstaat?(par. 1.1)
Samenvatting door een scholier 2132 woorden 10 november 2011 5,5 1 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Thema's maatschappijleer Rechtsstaat Hfdst. 1. Idee een oorsprong van de rechtsstaat 1. Wat
Nadere informatiePUBLIC RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 26 maart 2003 (31.03) (OR. en, it ) 7814/03 Interinstitutioneel dossier: 2001/0270 (CNS) LIMITE DROIPEN 21
Conseil UE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 26 maart 2003 (31.03) (OR. en, it ) PUBLIC 7814/03 Interinstitutioneel dossier: 2001/0270 (CNS) LIMITE DROIPEN 21 NOTA van: de Italiaanse delegatie aan: het
Nadere informatieSTRAFRECHTELIJKE VERANTWOORDELIJKHEID VAN MINISTERS. Wet van 25 juni 1998 tot regeling van de strafrechtelijke verantwoordelijkheid van ministers 1
STRAFRECHTELIJKE VERANTWOORDELIJKHEID VAN MINISTERS Wet van 25 juni 1998 tot regeling van de strafrechtelijke verantwoordelijkheid van ministers 1 TITEL I TOEPASSINGSGEBIED Artikel 1 Deze wet regelt een
Nadere informatieR e g i s t r a t i e k a m e r. De Minister van Justitie
R e g i s t r a t i e k a m e r De Minister van Justitie..'s-Gravenhage, 12 december 2000.. Onderwerp Advies wetsvoorstel informatieverstrekking door OM Bij brief van 4 juli 2000, kenmerk 5034831/00/6,
Nadere informatieCommissie voor de toegang tot en het hergebruik van bestuursdocumenten
Commissie voor de toegang tot en het hergebruik van bestuursdocumenten Afdeling openbaarheid van bestuur 21 maart 2011 ADVIES 2011-102 over de weigering om toegang te verlenen tot het volledige fiscaal
Nadere informatieINHOUD. Inleiding... 1 DEEL I. DE HISTORISCHE EVOLUTIE VAN DE BURGERLIJKE VORDERING UIT EEN MISDRIJF... 5
INHOUD Inleiding............................................................. 1 DEEL I. DE HISTORISCHE EVOLUTIE VAN DE BURGERLIJKE VORDERING UIT EEN MISDRIJF...................................................
Nadere informatieExamen VMBO-GL en TL 2006
Examen VMBO-GL en TL 2006 tijdvak 1 woensdag 31 mei 9.00 11.00 uur GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE GL EN TL Gebruik het bronnenboekje. Dit examen bestaat uit 37 vragen. Voor dit examen zijn maximaal
Nadere informatieWetenschappelijk Bureau Openbaar Ministerie
4.j1penbaar;Ministerie Wetenschappelijk Bureau Openbaar Ministerie Postbus 20305 2500 EH Den Haag Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Directeur Constitutionele Zaken en Wetgeving ML.
Nadere informatieAlgemene beginselen inzake deskundigenadvisering aan bestuur en bestuursrechter 11 Ingrid Opdebeek, Steven Denys en Stéphanie De Somer
Inhoud Algemene beginselen inzake deskundigenadvisering aan bestuur en bestuursrechter 11 Ingrid Opdebeek, Steven Denys en Stéphanie De Somer I Probleemstelling, afbakening en onderzoeksvragen 11 1 Maatschappelijke
Nadere informatieLETTERLIJKE TEKST GRONDWET
In Nederland mag je andermans brieven niet openen behalve als de wet dat toestaat. Telefoons mag je niet afluisteren behalve als de wet dat toestaat of als de rechter er toestemming voor geeft. LETTERLIJKE
Nadere informatieVereniging voor de vergelijkende studie van het recht van België en Nederland
Vereniging voor de vergelijkende studie van het recht van België en Nederland Preadviezen Rechtswaarborgen in een herijkte welvaartsstaat 'Herijking van de rechtsstaat' en het Nederlandse recht Culpa in
Nadere informatieInterne gedragscode voor patiënten- en gehandicaptenorganisaties
Interne gedragscode voor patiënten- en gehandicaptenorganisaties Wat is een interne gedragscode? Een gedragscode beschrijft expliciet de gedragsnormen en regels voor medewerkers (inclusief vrijwilligers
Nadere informatieSpeech SG Riedstra op congres Modernisering Wetboek van strafvordering, Den Haag, Fokker Terminal, 14 september 2017
Speech SG Riedstra op congres Modernisering Wetboek van strafvordering, Den Haag, Fokker Terminal, 14 september 2017 Welkom bij dit derde congres over de modernisering van het Wetboek van Strafvordering.
Nadere informatieAan de Demissionair minister van Veiligheid en Justitie Drs. S.A. Blok Postbus EH DEN HAAG. Geachte heer Blok,
Aan de Demissionair minister van Veiligheid en Justitie Drs. S.A. Blok Postbus 20301 2500 EH DEN HAAG Onderwerp Advies conceptwetsvoorstellen Vaststellingswet Boek 1 en 2 van het nieuwe Wetboek van Strafvordering
Nadere informatie2014D36200 LIJST VAN VRAGEN
2014D36200 LIJST VAN VRAGEN De vaste commissie voor Veiligheid en Justitie heeft over de beleidsdoorlichting slachtofferzorg (Kamerstuk 33 199, nr. 4) de navolgende vragen ter beantwoording aan de Staatssecretaris
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk rechtsstaat &4-6-7
Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk rechtsstaat &4-6-7 Samenvatting door Aylin 1392 woorden 7 maart 2018 8,5 3 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Thema's maatschappijleer 4 Strafrecht: de
Nadere informatie1 Inleiding recht. 1.1 Inleiding. 1.2 Omschrijving en doel
1 Inleiding recht 1.1 Inleiding Wie het jeugdrecht wil leren kennen, moet iets weten over het recht in het algemeen. Daarom in dit hoofdstuk een korte introductie in het recht met een definitie van recht,
Nadere informatieNEDERLANDSE ORDE VAN ADVOCATEN. Aan de Staatsecretaris van Veiligheid en Justitie. Postbus 20301 2500 EH DEN HAAG
335 NEDERLANDSE ORDE VAN ADVOCATEN OBD Aan de Staatsecretaris van Veiligheid en Justitie IS De heer mr. F. Teeven 1 Postbus 20301 2500 EH DEN HAAG 1 Den Haag, 3 december 2013 Doorkiesnummer: Faxnummer:
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/22356 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Janssen, Sander Leon Jan Title: De kroongetuige in het Nederlandse strafproces
Nadere informatieVerdieping Rechtsfilosofie Referaat n.a.v. de Grondrechtennota 2004: Grondrechten in een pluriforme samenleving. Auteur: Linde
Verdieping Rechtsfilosofie Referaat n.a.v. de Grondrechtennota 2004: Grondrechten in een pluriforme samenleving Auteur: Linde Inleiding Dit referaat gaat over de nota grondrechten in een pluriforme samenleving,
Nadere informatieDeze werkvorm kan goed gebruikt worden als verdieping op de werkvorm De vier vrijheden in beeld.
VRIJHEIDSDEBAT KORTE OMSCHRIJVING Aan de basis van de rechtsstaat ligt het gegeven dat burgers bepaalde vrijheden hebben en dat deze zijn vastgelegd in de grondwet. Deze vrijheden zijn echter niet onbegrensd
Nadere informatieCommissie voor de toegang tot en het hergebruik van bestuursdocumenten
Commissie voor de toegang tot en het hergebruik van bestuursdocumenten Afdeling openbaarheid van bestuur 16 mei 2011 ADVIES 2011-265 over de weigering om toegang te verlenen tot het volledige fiscaal dossier
Nadere informatieInhoudsopgave. Voorwoord 13. Aanbevolen literatuur 15. Afkortingenlijst 17. Hoofdstuk 1 Inleiding 19
Inhoudsopgave Voorwoord 13 Aanbevolen literatuur 15 Afkortingenlijst 17 Hoofdstuk 1 Inleiding 19 1.1 Eerste kennismaking 19 1.2 Plaats van het strafrecht 19 1.3 Doelen van straffen 22 1.4 Materieel strafrecht,
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
1 Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Directie Wetgeving sector staats- en bestuursrecht Schedeldoekshaven 100 2511 EX Den Haag Postbus 20301 2500 EH
Nadere informatieDe rechtsstaat is een soort sociaal contract tussen burgers en bestuurders. Beiden hebben plichten.
Samenvatting door Sara 1620 woorden 12 mei 2015 6,5 58 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Thema's maatschappijleer Par 1. Idee en oorsprong van de rechtsstaat. De overheid moet optreden als burgers
Nadere informatieRECHT EN EFFICIENTIE
RECHT EN EFFICIENTIE Een inleiding in de economische analyse van het recht Eindredactie: dr. B.C.J. van Velthoven dr. P.W. van Wijck Met bijdragen van: dr. C.P. van Beers mw. mr. drs. A.E.H. Huygen prof.
Nadere informatieDEEL I DE RECHTSMACHT 1
VOORWOORD V DEEL I DE RECHTSMACHT 1 1 DE GRONDWET 3 1 Waarborg 3 2 Exclusiviteit 4 3 Doorbreking bij de wet 5 4 Het begrip rechterlijke macht 5 5 Burgerlijke rechten 6 6 Conclusie burgerlijke en bestuursrechtelijke
Nadere informatieNa overleg met de gerechten, adviseert de Raad als volgt. 1
contactpersoon Fractie ChristenUnie Tweede Kamer T.a.v. mw. mr. M.H. Bikker Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG datum 19 februari 2015 Voorlichting e-mail Voorlichting@rechtspraak.nl telefoonnummer 06-46116548
Nadere informatieInhoudsopgave. Voorwoord / 5. Lijst van gebruikte afkortingen / 13. Het materiële strafrecht. 1. Inleiding / 17
Inhoudsopgave Voorwoord / 5 Lijst van gebruikte afkortingen / 13 Deel I Het materiële strafrecht 1. Inleiding / 17 2. Straffen / 19 2.1 Hoofdstraffen ex artikel 9 Sr / 19 2.2 Bijkomende straffen / 20 3.
Nadere informatieInhoudstafel. Deel I De fiscale strafvervolging naar Belgisch recht
fisc.strafvervolging.book Page v Friday, January 20, 2006 4:15 PM v Dankwoord...............................................i Voorwoord............................................... iii Ten geleide: doelstelling
Nadere informatievan verschil liggen. Dat gegeven is niet voorbehouden aan de Russische Federatie. Maar het kan ook anders. De voorbereidingen die tot de
Rede van de Procureur-Generaal bij de Hoge Raad, Jos Silvis, gehouden ter gelegenheid van het Derde Congres inzake de Modernisering van het Wetboek van strafvordering te Den Haag. 14 september 2017 Mijnheer
Nadere informatieTRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 2005 Nr. 46
12 (2003) Nr. 2 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 2005 Nr. 46 A. TITEL Aanvullend Protocol bij het Verdrag inzake de bestrijding van strafbare feiten verbonden met elektronische
Nadere informatieSAMENVATTING Achtergrond Onderzoeksopzet
SAMENVATTING Achtergrond De laatste jaren is er een toenemende aandacht van de overheid voor de aanpak van kindermishandeling en partnergeweld. Het kabinet heeft in 2007 het actieplan Kinderen Veilig Thuis
Nadere informatieAdvies inzake initiatiefwetsvoorstel tot wijziging van het Wetboek van Strafrecht in verband met het strafbaar stellen van seksuele intimidatie
Advies inzake initiatiefwetsvoorstel tot wijziging van het Wetboek van Strafrecht in verband met het strafbaar stellen van seksuele intimidatie Dit document bevat de alternatieve tekst van het origineel.
Nadere informatieEUROPEES PARLEMENT Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken ONTWERPVERSLAG
EUROPEES PARLEMENT 2009-2014 Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken 20.1.2014 2014/2006(INI) ONTWERPVERSLAG over evaluatie van de rechtspleging met betrekking tot het strafrecht
Nadere informatieLijst van gebruikte afkortingen
Inhoudsopgave Lijst van gebruikte afkortingen VII 1 Inleiding 1 1.1 Afbakening onderzoek 1 1.2 Onderzoeksmethode 3 1.3 Maatschappelijke en wetenschappelijke relevantie 3 1.4 Leeswijzer 4 2 (Neuro)geheugendetectietests
Nadere informatieCongres Modernisering Wetboek van Strafvordering
Congres Modernisering Wetboek van Strafvordering Tien minuten voor een inhoudelijk verhaal over de voorgenomen modernisering strafvordering is niet veel, maar in een tijd waarin commentaren op beleid en
Nadere informatieGedragscode Versie: januari 2016 Vastgesteld: januari 2016 Door: Coördinatieteam Netwerk Gewoon Samen Evaluatiedatum: Januari 2017
Gedragscode Versie: januari 2016 Vastgesteld: januari 2016 Door: Coördinatieteam Netwerk Gewoon Samen Evaluatiedatum: Januari 2017 Beste vrijwilliger van Netwerk Gewoon Samen, Netwerk Gewoon Samen heeft
Nadere informatieGrondtrekken van het Nederlandse strafrecht
Grondtrekken van het Nederlandse strafrecht Mr. J. Kronenberg Mr. B. de Wilde Vijfde druk Kluwer a Kluwer business Deventer - 2012 Inhoudsopgave Voorwoord 13 Aanbevolen literatuur 15 Afkortingenlijst 17
Nadere informatieAdvies inzake initiatiefwetsvoorstel tot wijziging van het Wetboek van Strafrecht in verband met het strafbaar stellen van seksuele intimidatie
PvdA Tweede Kamerfractie T.a.v. dhr. T. Langenhuyzen Postbus 20018 2500 EA Den Haag Afdeling Strategie bezoekadres Kneuterdijk 1 2514 EM Den Haag correspondentieadres Postbus 90613 2509 LP Den Haag datum
Nadere informatieDatum 28 februari 2013 Onderwerp Beantwoording kamervragen over vervolgingen en veroordelingen wegens majesteitsschennis
1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Schedeldoekshaven 100 2511 EX Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den
Nadere informatieKlachtenregeling Kelderwerk
Klachtenregeling Kelderwerk (Seksuele) intimidatie, agressie, geweld, discriminatie en/of onbehoorlijk gedrag Advies Platformoverleg d.d. 6 februari 2008 Vastgesteld d.d. 28 februari 2008 Op grond van
Nadere informatieEindexamen maatschappijwetenschappen havo II
Opgave 4 Slachtoffers van criminaliteit Bij deze opgave horen de teksten 9 tot en met 12, figuur 2 en 3 en tabel 1 uit het bronnenboekje. Inleiding Ruim drie miljoen Nederlanders worden jaarlijks het slachtoffer
Nadere informatie7,7. Samenvatting door een scholier 1909 woorden 22 oktober keer beoordeeld. Maatschappijleer
Samenvatting door een scholier 1909 woorden 22 oktober 2009 7,7 37 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Delphi 1.1 Een rechtsstaat heft speciale kenmerken. Een staat is gekenmerkt door het hoogste
Nadere informatieOns kenmerk z Contactpersoon. Onderwerp Advies inzake Boeken 3 tot en met 6 nieuwe Wetboek van Strafvordering
Autoriteit Persoonsgegevens Postbus 93374, 2509 AJ Den Haag Bezuidenhoutseweg 30, 2594 AV Den Haag T 070 8888 500 - F 070 8888 501 autoriteitpersoonsgegevens.nl Aan de Minister van Justitie en Veiligheid
Nadere informatieStrafrecht als waarborg voor de kwaliteit van zorg? Ver. voor gezondheidsrecht Vrijdag 7 november 2014 P.A.M. Mevis
Strafrecht als waarborg voor de kwaliteit van zorg? Ver. voor gezondheidsrecht Vrijdag 7 november 2014 P.A.M. Mevis - handboek 1929: strafrecht als bedreiging - anno 2014: strafrecht rukt op (evaluatie
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijleer Politiek - Democratie en rechtstaat
Samenvatting Maatschappijleer Politiek - Democratie en rechtstaat Samenvatting door een scholier 1047 woorden 16 maart 2008 5,7 7 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Democratie en rechtstaat Hoofdstuk
Nadere informatie5,3. Samenvatting door een scholier 2792 woorden 21 maart keer beoordeeld. Maatschappijleer. Paragraaf 1
Samenvatting door een scholier 2792 woorden 21 maart 2016 5,3 6 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Paragraaf 1 Dat je niet mag stelen weet je wel en je weet ook dat je problemen zonder geweld moet oplossen.
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/jenv]
Nadere informatieDatum 6 januari 2016 Onderwerp Gespreksnotitie Nationaal Rapporteur rondetafelgesprek kindermisbruik. Geachte voorzitter,
1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Tweede Kamer der Staten-Generaal t.a.v. de voorzitter van de vaste commissie voor Veiligheid en Justitie mevrouw L. Ypma Postbus 20018 2500 EA Den Haag Turfmarkt
Nadere informatiede minister van Economische Zaken, de heer mr L.J. Brinkhorst Postbus 20101 2500 EC Den Haag Ministeriële regeling afsluitingen
POSTADRES Postbus 93374, 2509 AJ Den Haag BEZOEKADRES Juliana van Stolberglaan 4-10 TEL 070-88 88 500 FAX 070-88 88 501 E-MAIL info@cbpweb.nl INTERNET www.cbpweb.nl AAN de minister van Economische Zaken,
Nadere informatieS k~ N~DEi~LANDS~ ø~t~ VAd~DVOCAT~N ~/ van Veiligheid en Justitie. Aan de Staatssecretaris De heer mr. F. Teeven Postbus EH Den Haag
N~DEi~LANDS~ ø~t~ VAd~DVOCAT~N ~/ ~ : S k~ 7, H~ r~;c~~ ~ ~. ~ ~ Aan de Staatssecretaris De heer mr. F. Teeven Postbus 20301 2500 EH Den Haag van Veiligheid en Justitie 4 1 ~1 7 7~ Den Haag, 13 oktober
Nadere informatieVerkorte inhoudsopgave
Verkorte inhoudsopgave Gebruikte afkortingen 17 I Inleiding, onderzoeksvragen en onderzoeksmethoden 19 1 Inleiding 19 2 Meervoudige aansprakelijkstelling nader beschouwd 20 2.1 Een omschrijving van meervoudige
Nadere informatieHet Nederlandse strafprocesrecht. Prof. mr. G.J.M. Corstens hoogleraar in het straf- en strafprocesrecht aan de Katholieke Universiteit Nijmegen
Het Nederlandse strafprocesrecht Prof. mr. G.J.M. Corstens hoogleraar in het straf- en strafprocesrecht aan de Katholieke Universiteit Nijmegen Gouda Quint bv (S. Gouda Quint-D. Brouwer en Zoon) Arnhem
Nadere informatieInleiding. 08-03-13 model code
Model Gedragscode Ongewenste Omgangsvormen voor Gelderse en Overijsselse organisaties vallend onder de CAO Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening en Kinderopvang opgesteld oktober 2006, gewijzigd maart
Nadere informatieCommissie voor de toegang tot en het hergebruik van bestuursdocumenten
Commissie voor de toegang tot en het hergebruik van bestuursdocumenten Afdeling openbaarheid van bestuur 9 januari 2012 ADVIES 2012-1 met betrekking tot de openbaarheid van auditverslagen (CTB/2011/337)
Nadere informatieVERSIE 1.0 (DEFINITIEF
Klachtenbeleid Stichting Vrije Scholen Noord- en Oost-Nederland BESTUURSBUREAU VERSIE 1.0 (DEFINITIEF 3-9-2014) Opgesteld door: André Last Klachtenbeleid Stichting Vrije Scholen Noord- en Oost-Nederland
Nadere informatieAdvies initiatiefwetgeving strafbaarstelling misbruik prostitué(e)s die slachtoffer zijn van mensenhandel
Advies initiatiefwetgeving strafbaarstelling misbruik prostitué(e)s die slachtoffer zijn van mensenhandel Dit document bevat de alternatieve tekst van het origineel. Dit document is bedoeld voor mensen
Nadere informatieVoor wie Straf(proces)recht vormt de basis voor iedereen die bij een financiële instelling werkzaam is op het gebied van veiligheid en integriteit.
Voor wie Straf(proces)recht vormt de basis voor iedereen die bij een financiële instelling werkzaam is op het gebied van veiligheid en integriteit. Kennis van het strafrecht is van belang voor verschillende
Nadere informatieDatum 29 januari 2010 Onderwerp WODC-onderzoek 'Strafrechtelijke ontzetting uit beroep of ambt'
> Retouradres Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Schedeldoekshaven 100 2511 EX Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.justitie.nl Onderwerp WODC-onderzoek
Nadere informatieINHOUDSOPGAVE LIJST VAN AFKORTINGEN 21 INLEIDING Algemene inleiding Aanleiding Probleemstelling en onderzoeksvragen 31
De rol van de rechter bij de waarheidsvinding in de correctionele procedure. Een rechtsvergelijkend onderzoek naar Belgisch, Frans en Nederlands recht. Daniel DE WOLF WAV TO KNOWLfDGE \UGrfV r die keure
Nadere informatie