Zorgen voor je seksuele gezondheid

Transcriptie

1 Zorgen voor je seksuele gezondheid MERLENE, 19, BELIZE MIJN LICHAAM IS SPECIAAL VOOR MIJ. IK WIL HET BESCHERMEN TEGEN SOI S, HIV EN VROEGE ZWANGERSCHAP. Seksueel gezond zijn betekent dat we onze seksualiteit kunnen uitdrukken op een manier die zowel plezierig als bevredigend is voor zowel onszelf als onze partners zonder dat een van ons risico loopt. Er is belangrijke informatie die we moeten weten over gezond blijven en onszelf beschermen tegen seksuele en reproductieve gezondheidsproblemen. Onze seksuele en reproductieve rechten houden in dat we toegang hebben tot deze informatie en geschikte gezondheidsdiensten. Seksueel overdraagbare infecties en HIV en AIDS kunnen het gevolg zijn van seksuele activiteit en het is daarom belangrijk dat we weten hoe we goed voor onszelf en voor onze partners moeten zorgen. SEKSUEEL OVERDRAAGBARE INFECTIES (SOI s) Seksueel overdraagbare infecties (SOI s), ook wel seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA s) of geslachtsziekten genoemd, zijn infecties die voornamelijk verspreid worden door seksueel contact, door contact tussen de lichaamsafscheidingen van personen, sperma, vaginale afscheiding en bloed of door contact met een besmette huid. SOI s kunnen op verschillende manieren worden overgedragen: Van een man op een vrouw en omgekeerd en tussen twee personen van hetzelfde geslacht door middel van seksueel contact (vaginaal, anaal of oraal) of zelfs waneer er geen penetratie plaatsvindt. EEN SOI VERGROOT JE KANS OP HET KRIJGEN VAN HIV 10 Door naalden te delen met een besmette persoon. WAT? HE? Een zwangere vrouw met een SOI kan haar ongeboren kind besmetten door het contact van de baby met het bloed of de geïnfecteerde vagina van zijn of haar moeder. Door moedermelk (borstvoeding) vooral in het geval van HIV. Een van de meest ernstige SOI s waar je mee besmet kan raken is HIV. Er is geen vaccinatie tegen HIV en er zijn geen medicijnen tegen de ziekte als je eenmaal besmet bent. 95

2 JIJ, JE LEVEN, JE DROMEN: EEN HANDLEIDING VOOR CARAIBISCHE ADOLESCENTEN Overige SOI s zoals syfilis, chlamydia en gonorroe (druiper) zijn ook heel ernstig. Hoewel deze infecties behandeld en genezen kunnen worden kunnen ze toch langdurige effecten hebben zoals: Ze kunnen ervoor zorgen dat mannen onvruchtbaar worden en vrouwen geen kinderen kunnen krijgen. Ze kunnen het gemakkelijker maken voor HIV om in het lichaam te dringen. In het kort zijn er drie manieren om SOI s te voorkomen, waaronder ook HIV: 1. Onthouding van seksuele omgang. Stel het begin van je seksuele leven uit of stop met het hebben van seksuele omgang. 2. Als je toch seksuele omgang hebt, gebruik altijd een condoom vanaf het begin tot aan het eind van de seksuele daad, zelfs als je orale voorbehoedsmiddelen gebruikt. Gebruik een condoom iedere keer dat je seks hebt. 3. Ga een SOI onderzoek doen samen met je partner. Doe ook een HIV test voordat je seksueel actief wordt. Afhankelijk van of en wanneer je de laatste keer onbeschermde seks had kan het zijn dat je meer dan een HIV test moet doen om er zeker van te zijn dat je geen HIV hebt (zie pagina 10 voor meer hierover). Zorg ervoor dat je zeker bent dat geen van jullie beiden een seksueel overdraagbare infectie heeft voordat je met een seksuele relatie begint. Als jij noch je partner positief zijn getest voor een SOI kun je voorkomen dat je SOI krijgt door samen een monogame relatie te hebben wat betekent dat jij en je partner trouw zijn aan elkaar. Als jij en je partner of partners iedere keer dat jullie seks hebben een (latex) condoom gebruiken moet je daarmee doorgaan! Veel mensen beginnen met het gebruiken van condooms maar na een poos beginnen ze te denken: Ik vertrouw mijn partner. We kunnen stoppen met het gebruiken van condooms. Dit is een grote fout! Sommige mensen denken dat het gebruiken van een condoom een teken is van wantrouwen. Integendeel, het gebruik van een condoom is het bewijs dat je van je partner houdt en om hem of haar geeft. Zelfs indien jij en je partner of partners een onderzoek hebben laten doen en geen SOI s hebben is het beter om latex condooms te blijven gebruiken om zwangerschap en het krijgen of overdragen van SOI s te voorkomen. HOE WETEN WE WANNEER WE EEN SOI HEBBEN? Veel mensen, en vooral vrouwen, die besmet zijn met een SOI vertonen helemaal geen symptomen. Dit geldt voornamelijk voor HIV infectie. Zorg ervoor dat je nadenkt over je risico s om een STI te krijgen. Als je onbeschermde seks hebt kan het zijn dat je je hebt blootgesteld aan een SOI. Er zijn verschillende SOI s die symptomen kunnen hebben die weer verdwijnen. Als je een wondje of uitslag krijgt op je geslachtsdeel dat zonder behandeling weggaat zou je toch een arts moeten bezoeken. De syfilis wondjes verdwijnen altijd en herpes wondjes komen en gaan. Als je een keer een wondje, uitslag of blaar op of in de buurt van je geslachtsdeel ziet moet je liever een arts raadplegen. Zelfs als de symptomen van een SOI verdwijnen is het waarschijnlijk dat de infectie er nog steeds is en het zal zichzelf niet genezen. We moeten weten hoe onze geslachtsdelen eruit zien wanneer we gezond zijn om in staat te kunnen zijn om een probleem te herkennen. Om je geslachtsdelen beter te kunnen zien kun je ene spiegel onder scherp licht gebruiken. Syfilis, bijvoorbeeld, veroorzaakt een pijnloos wondje dat we misschien niet opmerken als we niet nauwkeurig kijken. Meisjes moeten gewend raken met hoe hun geslachtsdeel eruit ziet en met de geur van hun normale vaginale afscheiding. Normale vaginale afscheiding is: Helder of witachtig van kleur, een beetje dezelfde kleur van het wit gedeelte van een ei. Heeft een neutrale of gezonde geur. Veroorzaakt geen jeuk. 96

3 Zorgen voor je seksuele gezondheid SOI s veroorzaken meestal een gele of groene afscheiding en een scherpe, vreemde geur. Sommige infecties die niet seksueel worden overgedragen kunnen ook afscheiding veroorzaken (lees aan het einde van dit hoofdstuk meer hierover) en zelfs iemand die nooit seks heeft gehad kan een van deze infecties krijgen. Als je iets vreemds opmerkt in het gebied van je geslachtsdeel bezoek dan een arts. In feite, zouden jullie beiden, als je een partner hebt, een medisch onderzoek moeten ondergaan zelfs al voel je je helemaal goed. WEET JE wat de kenmerken en symptomen zijn van SOI s Sommige SOI s hebben geen duidelijke tekenen maar anderen hebben wel symptomen. Tekenen van SOI s bij mannen zijn onder andere: Een wondje, zere plek, gezwel, uitslag op of rond de penis. Een afscheiding, net als pus, uit de penis. Pijn of een brandend gevoel tijdens het urineren (plassen). Pijn tijdens seksuele omgang. Pijn en zwelling van de testikels. Abnormale zwelling of vergroeiingen aan de geslachtsdelen. Tekenen van SOI s bij vrouwen zijn onder andere: Een afscheiding uit de vagina die dik en jeukerig is of een abnormale geur of kleur heeft. Pijn in de onderbuik. Pijn of een brandend gevoel bij het urineren (plassen). Pijn tijdens seksuele omgang. Abnormale of onregelmatige vaginale bloeding. Jeuk rond de geslachtsdelen. Abnormale zwelling of vergroeiing van de geslachtsdelen. Als je één van deze symptomen hierboven hebt moeten jij en je partner onmiddellijk een arts of kliniek bezoeken. 10 VOOR EEN SOI ONDERZOEK GAAN Als je onbeschermde seks hebt gehad moet je voor een SOI onderzoek gaan, of je nu wel of geen symptomen hebt. Voor een onderzoek gaan kan enigszins zenuwslopend zijn. Jammer genoeg kunnen sommige gezondheidswerkers veroordelend en onsympathiek zijn tegenover jonge mensen die seksueel actief zijn en dat laten ze ook merken! Probeer dit niet van invloed op je te laten zijn als dit gebeurt. Zelfs indien de gezondheidswerker onvriendelijk is moet je kalm blijven, bij je standpunt blijven en voor jezelf opkomen. Het is je recht om kwalitatieve gezondheidszorg te krijgen met betrekking tot alle zaken rondom je seksualiteit. Tegenwoordig brengen veel klinieken kosten in rekening voor SOI diensten maar sommige klinieken bieden lage tarieven voor hun diensten voor jongeren. Vraag aan anderen en probeer erachter te komen of er een jeugdgezondheidscentrum is waar je naar toe kunt gaan. Als het nodig is kan je wat geld lenen om naar het gezondheidscentrum te gaan. 97

4 JIJ, JE LEVEN, JE DROMEN: EEN HANDLEIDING VOOR CARAIBISCHE ADOLESCENTEN Bij sommige gezondheidsfaciliteiten kun je ook terecht voor begeleiding m.b.t. belangrijke keuzes waar je mee te maken krijgt zoals: Ben je blij met je keus om seks te hebben? Wil je een HIV test doen? Hoe kan je met je partner praten over het gebruik van een latex condoom? Moet je voorbehoedsmiddelen gebruiken? Welke methode is het best voor jou? Veel gezondheidsklinieken zullen gratis condooms aan je verstrekken en je moet ze op de juiste manier en consequent gebruiken. Als je erachter komt dat je een SOI hebt: Neem alle medicijnen in die de gezondheidswerker je geeft. HET SPIJT ME, IK HEB EEN FOUT GEMAAKT. MAAR IK MOEST HET JE VERTELLEN. Heb geen seks totdat de gezondheidswerker zegt dat je dat weer kan doen. Bespreek je seksuele gezondheid met je partner (of partners) waarbij je vertelt dat is vastgesteld dat je een SOI hebt zodat jullie elkaar kunnen beschermen. Je seksuele partner (of alle huidige of eerdere seksuele partners als je meer dan een hebt of hebt gehad) moet (en) ook een gezondheidswerker bezoeken voor behandeling. Een onbehandelde partner zal je opnieuw infecteren. Zelfs als je niet langer seksueel actief bent met die persoon moet je hem of haar toch aanmoedigen om voor een onderzoek en behandeling te gaan. Als je dat niet doet en ze vertonen geen symptomen kan het zijn dat ze niet weten dat ze anderen besmetten. Het kan heel erg moeilijk zijn om met een ex-vriend of vriendin te praten maar je moet het toch doen en hem of haar sterk aanmoedigen om voor een onderzoek te gaan. Behandel jezelf nooit voor een SOI zonder eerst een gezondheidswerker te hebben geraadpleegd omdat je misschien niet de juiste medicijnen of behandeling hebt of krijgt. De verkeerde medicijnen gebruiken kan maken dat de organismen die de SOI veroorzakenresistent worden tegen medicijnen. Deel nooit medicijnen met of van vrienden. Neem altijd je eigen juiste volledige dosis. Als je slechts een deel van de dosis neemt kan de SOI ook resistent worden tegen medicijnen en moeilijker te behandelen zijn. HIV en AIDS Het kan moeilijk zijn om het aan je partner te vertellen, maar het is belangrijk. HIV (Human Immunodeficiency Virus) is het virus dat AIDS (Acquired Immune Deficiency Syndrome) veroorzaakt. AIDS is een ziekte waarbij het afweersysteem van het lichaam (het immuunsysteem) tegen ziekten, wordt vernietigd. Wanneer HIV in het lichaam komt, valt het het immuunsysteem aan dat je lichaam beschermt tegen infecties. Na enige tijd is het lichaam van de persoon die besmet is met HIV niet meer in staat om infecties tegen te gaan. Zelfs normale ziekten die anders niet ernstig zouden zijn. Wanneer het lichaam niet langer tegen deze ziekten kan vechten heeft de persoon AIDS. Er bestaat geen vaccine om een HIV infectie te voorkomen en er is geen genezing als je eenmaal HIV hebt gekregen of AIDS hebt ontwikkeld. 98

5 Zorgen voor je seksuele gezondheid Het duurt enige tijd voordat iemand de symptomen van het virus merkt. Hierdoor kan iemand die leeft met HIV er jarenlang goed en gezond uitzien en niet weten dat hij of zij het virus heeft. Tijdens deze periode kan hij of zij het virus verspreiden aan anderen zonder het te weten. De tijdsduur voor iemand om de symptomen van de virus te merken hangt heel erg af van hoe sterk het immuunsysteem van de persoon is en hoe sterk het virus is. Er zijn verschillende vormen van HIV en sommigen maken iemand zieker dan anderen. Gemiddeld duurt het vijf tot tien jaren voordat er enige tekenen zijn van een infectie van HIV. Omdat het virus het immuunsysteem aanvalt waardoor de persoon die leeft met HIV kwetsbaarder wordt voor andere infecties, verschillen de symptomen enorm afhankelijk van welke andere infecties of ziekten de persoon erbij krijgt. Enkele typische symptomen van HIV zijn: Opgezwollen lymfeklieren Tuberculose (TB) Ernstig gewichtsverlies en moeheid Zweten, vooral s nachts Terugkerende koorts Ernstige en aanhoudende diarree Misselijkheid en overgeven Aanhoudende hoest Huiduitslag en wondjes Er is geen genezing tegen HIV en AIDS maar er zijn wel medicijnen genaamd anti-retrovirale medicijnen (ARV s) die iemand met HIV helpen om gedurende vele jaren te leven zonder ziek te worden. Zij helpen je immuunsysteem te versterken en infecties tegen te gaan. Jammer genoeg zijn deze medicijnen vaak erg duur en niet altijd verkrijgbaar voor veel mensen die leven met AIDS. In de Caraibische landen zijn er speciale overheidsprogramma s die toegang bieden tot anti-retrovirale medicijnen voor mensen die leven met AIDS. Het beste is daarom om er in de eerste plaats voor te zorgen dat je niet besmet wordt met HIV: Denk nooit dat iemand veilig (gezond) is vanwege hoe hij of zij er uitziet. 10 Wacht zo lang mogelijk voordat je begint met seks omdat seks de voornaamste manier is waarop HIV wordt overgedragen. Als je toch seks hebt, gebruik dan altijd een condoom. Als ze op de juiste manier en consequent gebruikt worden, kunnen latex condooms je beschermen tegen HIV en andere SOI s. Doe altijd een HIV test voordat je aan een seksuele relatie begint en zorg ervoor dat je partner ook een HIV test doet. HOE KOMT HIV IN HET LICHAAM? HIV, het virus dat AIDS veroorzaakt, leeft in bloed, sperma, vaginale afscheiding en moedermelk van HIV positieve personen. Het wordt voornamelijk verspreid door seksuele omgang en direct contact met lichaamsvocht. Het is gemakkelijker voor een man om een vrouw te besmetten dan voor een vrouw om een man te besmetten. Dit omdat het huidweefsel in de vagina, rond de clitoris en rond de buitenste lippen van de vagina heel erg teer is. 99

6 JIJ, JE LEVEN, JE DROMEN: EEN HANDLEIDING VOOR CARAIBISCHE ADOLESCENTEN Dit huidweefsel is erg kwetsbaar voor kleine scheurtjes, sneetjes en schaafwondjes. Deze scheurtjes en schaafwondjes zijn zo klein dat ze niet zichtbaar zijn maar ze zijn groot genoeg voor het HIV virus om erdoor te kunnen als de beschadigde huid vanwege onbeschermde seks in contact komt met het sperma van een HIV positieve man. HIV kan ook het lichaam binnenkomen als een gevolg van onbeschermde anale seks,(zowel heteroseks of homoseks), omdat het weefsel in de anus erg kwetsbaar is. Wanneer een man onbeschermde seks heeft met een HIV positieve vrouw loopt hij het risico het HIV virus te krijgen. Zijn penis is blootgesteld aan vaginale afscheiding die met HIV besmet is als de vrouw HIV positief is. Het virus gaat omhoog naar de urinebuis (de buis binnen in de penis). Als de man niet besneden is kan het virus op de zachte huid onder de voorhuid komen. Het virus kan door deze tere huid binnendringen in de bloedstroom, vooral als er zere plekken, sneetjes of schaafwondjes op deze plek zijn. HIV kan ook op andere manieren verspreid worden. Enkele zijn: Van moeder op kind tijdens de zwangerschap, bevalling en door borstvoeding. Door contact met bloed van een besmette persoon. Dit kan gebeuren door een bloedtransfusie, een snijwond met een mes of scheermes van een ander of door naalden van iemand anders te gebruiken. Tegenwoordig zorgen de meeste bloedtransfusiediensten ervoor dat alle bloeddonaties zorgvuldig getest zijn om te garanderen dat ze niet besmet zijn met HIV. Zorg ervoor dat je nooit een scheermes deelt met familie of vrienden. Er is geen bewezen geval van besmetting door speeksel tijdens zoenen. Als iemand echter een snijwond in zijn of haar mond heeft kan de persoon wel HIV krijgen door een HIV positieve persoon te zoenen die ook een snijwond of open zere plek in de mond heeft. Omdat HIV zich kan bevinden in sperma en vaginale afscheiding, kan orale seks zonder een latex condoom jou en je partner ook blootstellen aan HIV en AIDS. Als iemand een kleine snijwond in zijn of haar mond heeft en sperma of vaginale afscheiding in de mond krijgt kan hij of zij ook besmet raken met HIV. Anale seks is nog gevaarlijker omdat het anale weefsel heel erg teer is en gemakkelijk kan scheuren en zo de weg openen voor de overdracht van HIV. HIV wordt niet verspreid door normaal lichaamscontact zoals omhelzen, handen schudden of een besmette persoon aanraken. Het virus kan slechts voor een heel korte tijd buiten het lichaam overleven waardoor het niet kan worden overgedragen door het aanraken en delen van voorwerpen met een besmette persoon, zoals borden, bestek, kleding, boeken etc. Hier zijn enkele voorbeelden van veel voorkomende mythen over HIV en AIDS. LET OP, GEEN VAN DEZE MYTHEN ZIJN WAAR! Je krijgt geen HIV door het van achteren te doen. Ruwe seks is goed als je de overdracht van HIV wil voorkomen. Je geslachtsdelen schoonmaken met bleekmiddel, meteen na het hebben van seks, zal de HIV infectie vernietigen. Seks hebben met een maagd zal je genezen van AIDS. Alleen homoseksuele personen kunnen HIV krijgen. Personen met HIV worden plotseling mager en zijn gemakkelijk te herkennen. Een bezoek aan de obeah vrouw (bonuman) kan je genezen van HIV of AIDS. Je kan weten of iemand AIDS heeft door hoe hij of zij eruit ziet. 100

7 Zorgen voor je seksuele gezondheid Sommigen van ons hebben iemand met HIV of AIDS in de familie en zorgen voor hen wanneer zij ziek worden. Wanneer je deze zorg geeft is het belangrijk dat je jezelf beschermt tegen infectie. Waar je op moet letten is lichaamsvocht zoals vocht uit wondjes, menstruatiebloed en diarree. Bescherm jezelf door handschoenen te gebruiken wanneer je hen helpt wassen of iets schoonmaakt dat bloed of een ander lichaamsvocht heeft. Gebruik een huishoudschoonmaakmiddel wanneer je voorwerpen met bloed of lichaamsvocht schoonmaakt. HOE WEET JE WANNEER JE HIV-POSITIEF BENT? Vaak kun je, door gewoon naar je lichaam te kijken, niet uitmaken of je HIV hebt (ook wel genaamd HIV positief zijn of sero positief zijn ). HIV negatief betekent dat je geen HIV hebt. Zelfs als iemand AIDS heeft ze zijn al lange tijd besmet met HIV en zijn ziek geworden kan het zijn dat je dit niet kunt zien door gewoon naar hen te kijken. Dit omdat de meeste ziekten die veroorzaakt worden door AIDS, ook uit zichzelf mensen die geen HIV hebben ziek kunnen maken. Bijvoorbeeld, je kunt tuberculose krijgen of je nou wel of geen HIV hebt. De enige manier om te weten of je HIV hebt is door een HIV test te doen. Een HIV test gaat vaak gepaard met counseling (begeleiding), diepgaande gesprekken met een opgeleide en meelevende persoon die je kan helpen om te gaan met je HIV status en je kan vertellen hoe je voor jezelf kan zorgen. Of als je niet HIV positief bent, kan de counselor (begeleider) je helpen stappen te ondernemen om te zorgen dat je geen SOI s waaronder HIV, krijgt. Er zijn twee belangrijke categorieën van de HIV test: de screentest en de confirmatietest. Iedereen kan besmet zijn met HIV zonder duidelijke symptomen te vertonen. Ga niet uit van hoe iemand eruit ziet om te bepalen of zij wel of niet HIV positief is. De screentest (ELISA of rapid test ) is gemakkelijker om uit te voeren dan de confirmatietest en is minder kostbaar. De test is betrouwbaar, veilig, pijnloos en in de meeste gezondheidscentra gratis. De resultaten van de test moeten confidentieel gehouden worden. Je hebt het recht om geïnformeerd te worden over de resultaten van je screentest en de verantwoordelijkheid om het resultaat te delen met je partner als je die hebt. De gezondheidswerker neemt een kleine hoeveelheid bloed van je arm of vinger. Afhankelijk van het type test dat gebruikt wordt kun je het resultaat binnen een uur krijgen of je moet binnen een of twee weken terugkomen. Als je screentest positief was wat betekent dat je waarschijnlijk besmet bent met HIV zal een confirmatietest worden uitgevoerd om het screentestresultaat te bevestigen. Gewoonlijk wordt de Western blot test gebruikt als confirmatietest omdat het meer accuraat is maar het is ook duurder. Als het resultaat negatief is en je wilt weten of je daadwerkelijk niet besmet bent met HIV, zal men je vragen om binnen 3 of 6 maanden terug te komen (afhankelijk van de datum van je laatste seksuele omgang) voor een nieuwe test wanneer de vensterperiode voorbij is. In de periode hiertussen moet je vermijden om seksuele omgang te hebben. 10 WEET JE iets over de vensterperiode? De vensterperiode is de tijd tussen het moment waarop het HIV virus het lichaam binnengaat en het moment dat de ELISA test het HIV virus in het bloed kan waarnemen. Meestal is het via de test mogelijk om het virus binnen twee tot vier weken na de infectie vast te stellen maar soms duurt het drie tot zes maanden. Dit betekent dat de test drie tot zes maanden na de infectie niet zal kunnen uitwijzen of je besmet bent. Dit is de vensterperiode. Tijdens de vensterperiode zal de test een negatief resultaat uitwijzen terwijl het virus misschien wel aanwezig is. Als je besmet bent en je komt na enkele maanden terug zal de test het virus wel aanwijzen en zul je positief getest worden. 101

8 JIJ, JE LEVEN, JE DROMEN: EEN HANDLEIDING VOOR CARAIBISCHE ADOLESCENTEN WAAROM MOET JE GETEST WORDEN? Er zijn veel redenen om tegen HIV antilichamen te testen. Als je onbeschermde seks hebt en je maakt je constant zorgen over een HIV infectie en je bent bang over elk puistje of hoest die je krijgt, is het misschien beter om een HIV test te doen. Als je seks hebt gehad met iemand die ziek is geworden en je hoort dat hij of zij AIDS heeft dan zou je een test moeten doen om erachter te komen wat je status is. POSITIEF LEVEN MET HIV Als je erachter komt dat je wel besmet bent met HIV kun je ermee leren omgaan hoewel dit niet makkelijk kan zijn. Je zult begeleiding nodig hebben en het is ook een goed idee om het aan iemand waarmee je vertrouwt bent te vertellen zodat je je niet alleen voelt. De ziekte ontwikkelt zich vaak erg langzaam vooral als je je zorgvuldig aan de behandeling houdt en mensen kunnen 10 tot 20 jaar (of langer) leven met het virus. Omdat er veel wetenschappers zijn die werken met HIV kan er elk moment een doorbraak komen en kan er misschien een genezing gevonden worden voor HIV. Als je ontdekt dat je misschien HIV of AIDS hebt, is het belangrijk om te leren om positief te leven. Positief leven kan je kansen om langer gezond te blijven verbeteren. Positief leven met HIV betekent: Professsionele hulp zoeken zodat je emotionele ondersteuning en begeleiding krijgt over hoe je je leven kunt leiden en regelmatige medische hulp ontvangen. Alle informatie die nodig is vragen van de gezondheidsdeskundigen; stel alle vragen om te kunnen begrijpen wat er aan de hand is om je nieuwe leven beter te kunnen beheersen. Eet voedzame voeding zoals groenten, bonen en vis omdat ze je immuunsysteem helpen versterken. Zorg dat je voldoende rust krijgt en doe een paar eenvoudige lichaamsoefeningen. Laat alle ziekten die opkomen meteen behandelen. Neem je anti-retrovirale medicijnen consequent in (als en wanneer dat moet). Dit kan een groot verschil uitmaken voor de kwaliteit van het leven. Informeer je seksuele partner dat je HIV hebt. Het is belangrijk dat je elkaar beschermd tegen infectie of opnieuw besmet raken. Gebruik een latex condoom zodra je seks hebt om te voorkomen dat je het virus op iemand anders overdraagt of meer virussen in je lichaam krijgt. Hoewel het niet nodig is om een ieder om je heen over je infectie te vertellen kan het heel goed zijn om ondersteunende familieleden of vrienden te hebben. Je kunt met de counselor bespreken wat de beste manier is om je familie en vrienden te informeren zodat je alle ondersteuning en zorg van hun kunt krijgen die je nodig zult hebben. Koester je geliefden en volg een geloofsovertuiging als je er een hebt. Maak tijd vrij voor je familie, vrienden en voor je spirituele leven. Sluit je aan bij een praat- of hulpgroep voor mensen die leven met HIV of een groep die vecht voor de rechten van mensen die HIV positief zijn. Dit kan je heel veel vreugde geven en een sterk gevoel van zelfwaarde. Er is heel veel informatie hierover op internet als je daar toegang toe hebt en je kunt je aansluiten bij verschillende jeugdvriendelijke praatgroepen. Positief leven betekent elke dag het beste van je leven maken. Dit is iets wat we allemaal zouden moeten doen, zelfs als we niet besmet zijn. 102

9 Zorgen voor je seksuele gezondheid Het is ook belangrijk om anderen te helpen om positief te leven met HIV. Noem mensen met HIV of AIDS geen slachtoffers omdat ze dat niet zijn. Ze worden mensen die leven met HIV genoemd (MLMHIV) of mensen die leven met AIDS (MLMA). Ze hebben veel te bieden en hebben liefde en aandacht nodig zoals alle andere mensen. Ze hebben vaak speciale ondersteuning nodig van nabije vrienden en familieleden. Toon een opbouwende houding tegenover mensen die leven met HIV. Maak nooit grappen over hen, stigmatiseer hen niet en leg hen geen hindernissen op in de samenleving. WEET JE wat er gebeurt wanneer je een HIV test gaat doen? Susan, 19, besloot om zich te laten testen voor HIV en vertelt wat er gebeurde: Ik kwam erachter dat mijn vriendje seks had gehad met een een ander meisje terwijl we met elkaar waren. Ik had de relatie met hem verbroken maar ik was bang dat ik misschien met HIV besmet was omdat we onbeschermde seks hadden gehad. We kenden elkaar al heel lang en we vertrouwden elkaar en we gebruikten daarom geen condoom. Ik realiseer me nu dat het een grote fout was. Ik was zo bang voor HIV! Ik wist dat er slechts één manier was om mezelf gerust te stellen: een HIV test gaan doen. Op een dag had ik eindelijk de moed om te gaan. Ik ging naar het Vrijwillige Counseling en HIV Test Centrum in de stad. Toen ik voor de poort stond was ik heel erg bang. Ik bleef een hele tijd daar staan. Uiteindelijk ging ik naar binnen. IK MOET EIGENLIJK GAAN, MAAR... Mijn naam werd genoteerd, ik kreeg een nummer en werd verteld dat ik kon gaan zitten en kon wachten op een counselor. Na vijf minuten kwam ze eraan en nam mij en vier andere personen mee naar een andere kamer. We kregen de counseling als groep. Ze vroeg ons wat we wisten over HIV en AIDS en ze beantwoordde onze vragen. Daarna mocht ik alleen met de counselor praten. Ze vroeg me wanneer ik voor het laatst seks had gehad, hoeveel partners ik had gehad en of ik een condoom had gebruikt. Ze vertelde me dat ik op elk moment van het gesprek op kon staan en kon besluiten om de test niet meer te doen maar ik vertelde haar dat ik door wilde gaan. Ze nam me toen mee naar een andere kamer waar een beetje bloed uit mijn arm werd genomen. Het ging erg snel en deed geen pijn. Nadat men mijn bloed had afgenomen mocht ik terug naar de counseling kamer en de counselor sprak tot een ieder en vertelde wat het betekent om HIV positief of negatief te zijn. Ze vroeg ons hoe we zouden reageren als onze resultaten positief zouden zijn en hoe we onszelf zouden beschermen tegen opnieuw besmet raken en tegen het besmetten van anderen. Ze vroeg ons hoe we ervoor zouden zorgen om negatief te blijven als onze resultaten negatief zouden zijn. 10 Na de groepscounseling werden we in een privekamer geroepen om onze resultaten te horen. Ik werd als eerst naar binnen geroepen. Ik begon te zweten en mijn hart klopte heel erg snel. Ik wilde naar buiten rennen maar ik wilde ook weten wat het resultaat was. Je resultaat is negatief. Je hebt geen HIV, vertelde de counselor me. Ik sloot mijn ogen en zei een dankgebedje. Ik beloofde aan mezelf dat ik nooit meer seks zou hebben zonder een condoom te gebruiken. De counselor zei dat het langer dan zes maanden was sinds ik een seksuele relatie had met mijn vriend en dat ik het resultaat kon vertrouwen. Ze vertelde me echter dat ik me regelmatig moest laten testen zolang ik seksueel actief was. Toen ik naar buiten liep voelde ik me zo opgelucht en blij. En het hele proces had maar 1 uur geduurd. 103

10 JIJ, JE LEVEN, JE DROMEN: EEN HANDLEIDING VOOR CARAIBISCHE ADOLESCENTEN WEET JE iets over positief leven met HIV en AIDS? John kreeg vier jaar geleden toen hij 18 jaar oud was te horen dat hij besmet geraakt was met HIV en vertelt zijn verhaal: Ik kreeg een huiduitslag. Dit bracht me ertoe om een test te gaan doen. Het was een moeilijke tijd voor me maar met behulp van counseling kon ik de realiteit onder ogen zien. Ik kon mijn automechanica opleiding afronden. De counseling die ik kreeg heeft gemaakt dat ik naar dit moment toe kon leven. Ik kon mijn gedrag veranderen, stoppen met roken en alcohol drinken. Ik heb een vriendin die ook HIV positief is. We doen aan beschermde seks met een condoom om te voorkomen dat we elkaar opnieuw besmetten. Ik vermijd ook stress en ik behandel elke kleine ziekte die ik oploop. Een belangrijk ding dat ik mezelf heb aangeleerd is om positief te denken en daar heb ik het meeste vrede mee. Ik ben actief betrokken in een toneelgroep waarin wij jongeren leren over HIV en AIDS preventie en zorg. Ik raad jonge mensen aan om te wachten met seks totdat ze ouder zijn en zichzelf kunnen beschermen. Degenen die HIV positief zijn moeten dit accepteren en samenbundelen om de levens van degenen die niet besmet zijn te redden. John leeft positief met HIV en heeft de situatie moedig geaccepteerd. Hij zorgt goed voor zijn lichaam, blijft actief en geniet de liefde en ondersteuning van zijn vriendin. Positief leven kan je helpen om langer te leven met HIV. VEILIGE SEKS Veiligere seks betekent seksuele handelingen die de kans op het krijgen van SOI s waaronder HIV, of zwanger raken, aanzienlijk vermindert. Als je volledige veilige seks wilt 100% volkomen veilige seks dan is masturbatie de beste keuze voor je (zie Hoofdstuk 9 over masturbatie), onthouding van het wrijven van de geslachtsdelen tegen elkaar en van seksuele omgang, en het gebruiken van seksspeeltjes. Als je hoofdstuk 9 leest dan weet je dat masturbatie volledig veilig is. De enige lichaamsafscheidingen en intieme lichaamsdelen waar je mee in contact komt zijn van jezelf. Je kan niet met iets besmet raken en je kan jezelf of iemand anders niet zwanger maken. Seksspeeltjes of sekshulpjes (de meest populaire zijn vibrators) zijn instrumenten die gemaakt zijn om seksueel genot te vergroten. Ze worden voornamelijk gebruikt op of rondom de geslachtsdelen. Je kan een seksspeeltje op jezelf gebruiken of met je partner. Als je een seksspeeltje deelt met je partner moet je ervoor zorgen dat je het schoonveegt voordat je het aan je partner geeft zodat je geen lichaamsafscheidingen overbrengt. Zorg er ook voor dat je het seksspeeltje schoonmaakt na gebruik. ANDREW, 17, TRINIDAD & TOBAGO IK VERTROUW MEZELF; IK HEB GEEN ENKELE SEKSUEEL OVERDRAAGBARE INFECTIE OMDAT IK AAN VEILIGE SEKS DOE. ANTHONY, 15, BELIZE DE BESTE REDEN VOOR EEN JONGE PERSOON OM HET HEBBEN VAN SEKS UIT TE STELLEN IS DAT HIJ OF ZIJ ER DAN ZEKER VAN IS DAT HIJ OF ZIJ GEEN AIDS EN SOI S HEEFT. SANDIE, 13, BELIZE NEE ZEGGEN TEGEN SEKS IS EEN ANDERE MANIER OM RISICO S TE VOORKOMEN EN HET MAAKT DAT JE VOELT DAT JE CONTROLE HEBT OVER JE LEVEN. 104