Operatie aan de prostaat

Transcriptie

1 Operatie aan de prostaat bij een prostaatvergroting Bij u is onderzoek gedaan naar uw plasklachten. De uitslag van het onderzoek geeft aan dat u een goedaardige vergroting van de prostaat heeft. In overleg met uw uroloog heeft u besloten tot een operatie. In deze informatie leest u wat een vergroting van de prostaat is en welke operatie mogelijkheden er zijn. Lees de informatie goed door en bewaar het, zodat u het nog eens kunt lezen. Plaats en werking van de prostaat De prostaat (voorstandersklier) ligt rond de plasbuis (urethra) net onder de blaas. De prostaat is een klier die het vocht aanmaakt, dat wordt vermengd met de zaadcellen. De zaadcellen worden gemaakt in de teelbal (testikel). De zaadcellen rijpen uit in de bijbal (epididymis) en worden door de zaadleider vervoerd naar de prostaat. Het prostaatvocht houdt de zaadcellen in leven en maakt transport via de plasbuis naar buiten mogelijk.

2 Vergroting van de prostaat Als u ouder wordt, kunt u klachten van een vergrote prostaat krijgen. Wanneer de prostaat groter wordt, drukt deze de plasbuis dicht. De klachten daarbij zijn: Overdag en s nachts vaker plassen. Moeilijk kunnen starten met plassen. Nadruppelen. Een slappere straal. Soms helemaal niet kunnen plassen. Welke operatie Bij een operatie aan de prostaat, wordt een groot deel van de prostaat verwijderd. De operatie aan de prostaat kan gedaan worden via de buikwand of via de plasbuis. Uw uroloog adviseert u welke operatie voor u het beste is. De keuze van de operatie hangt af van grootte, de ligging van de prostaat en van eventueel andere medische problemen die u heeft. De uroloog kruist de operatie die u krijgt hieronder aan. Trans Urethrale Resectie (TURP) Voor deze operatie wordt u meestal 3 tot 4 dagen opgenomen. Het is de (kijk)operatie via de plasbuis. Door de plasbuis wordt een resectoscoop naar binnen gebracht. De uroloog kan hierdoor via een monitor de binnenkant van de plasbuis en de prostaat zien. Aan de voorkant van deze resectoscoop zit een metalen lisje, waarmee het weefsel van de prostaat van binnenuit wordt verwijderd. U kunt het vergelijken met het uithollen van een appel vanuit het klokhuis, waarbij alleen de schil overblijft. Hierdoor vermindert de druk op de plasbuis. Uw plasklachten verminderen of verdwijnen. De Millin operatie Voor deze operatie wordt u meestal 5 tot 6 dagen opgenomen. Deze operatie gebeurt via de buikwand en is genoemd naar dokter Millin. Bij deze operatie wordt via een snede in de onderbuik de prostaat geopereerd. De wand van de prostaat (het kapsel) wordt opengemaakt. Het teveel aan prostaatweefsel wordt verwijderd. Ook hierbij wordt dus niet de hele prostaat verwijderd. De prostaatwand blijft achter. Operatie aan de prostaat pagina 2

3 Welke voorbereiding is nodig Polikliniek anesthesiologie Voor uw operatie bezoekt u de polikliniek Anesthesiologie. Neem uw medicijnlijst of uw medicijnen die u gebruikt mee. Op de polikliniek van uw specialist wordt de afspraak voor u gemaakt. U heeft een gesprek met een anesthesioloog of een medewerker pre-operatieve screening. U krijgt een vragenlijst over uw gezondheid en we vragen naar eerdere operaties, uw medicijnen en of u allergisch bent. Ook krijgt u een lichamelijk onderzoek. De medewerker vertelt u over de verschillende vormen van verdoving. Samen bepaalt u welke soort verdoving u kiest. Ook krijgt u te horen of en wat u wel en niet mag eten en drinken vóór de operatie. Alle informatie krijgt u op papier mee. Lees de informatie zorgvuldig door en volg de instructies goed op. Polikliniek Anesthesiologie: maandag t/m vrijdag uur (023) Medicijnen vóór de operatie Gebruikt u medicijnen, neem dan altijd een actueel overzicht van uw apotheek mee van de medicijnen die u gebruikt. Soms moeten medicijnen tijdelijk voor de operatie gestopt worden. Welke dit zijn hoort u van uw arts. Bloedverdunnende medicijnen Gebruikt u bloedverdunnende medicijnen? Bespreekt u dit dan met de arts die u deze medicijnen heeft voorgeschreven. U hoort dan of, wanneer en hoe lang u met deze medicijnen moet stoppen voor de operatie. Nog meer voorbereidingen en wat neemt u mee naar het ziekenhuis: Lees hiervoor de folder Opname en verblijf in het. De dag van de opname U wordt op de dag van de operatie opgenomen in het ziekenhuis. U komt op de afgesproken tijd naar afdeling E2 Urologie. U komt nuchter naar het ziekenhuis, dat wil zeggen niet meer eten en drinken vanaf het tijdstip dat de anesthesioloog met u heeft afgesproken. Een verpleegkundige op de verpleegafdeling heeft met u een opnamegesprek en wijst u de weg op de afdeling. Ook vraagt de verpleegkundige wie uw contactpersonen zijn, welke medicijnen u gebruikt en of u overgevoelig bent voor iets. U krijgt operatiekleding aan. Als het tijd is wordt u door de verpleegkundige naar de operatieafdeling gebracht. Daar krijgt u een infuus. Dit is een naaldje in een bloedvat van uw hand of arm waardoor u vocht en medicijnen krijgt. Krijgt u algemene anesthesie (narcose), dan krijgt via dit infuus ook het narcosemiddel. Heeft u afgesproken dat u een ruggenprik krijgt, dan krijgt u nadat u een infuus heeft de ruggenprik. De uroloog doet de operatie die hij met u heeft afgesproken. De operatie duurt ongeveer 1 uur. Het verwijderde prostaatweefsel wordt voor onderzoek opgestuurd naar de patholoog die het microscopisch onderzoekt. De uitslag hiervan krijgt u bij uw eerste controle op de polikliniek na de operatie. Na de operatie Na de operatie gaat u naar de uitslaapkamer (verkoeverkamer). Zodra u voldoende hersteld bent gaat u weer terug naar de verpleegafdeling. Heeft u een ruggenprik gehad, dan heeft u nog geen gevoel in de benen. Dit gevoel komt in de uren na de operatie langzaam terug. De verpleegkundige controleert regelmatig de functie van uw benen, uw hartslag en bloeddruk. Operatie aan de prostaat pagina 3

4 Blaaskatheter Na de operatie heeft u een blaaskatheter met een spoelsysteem. Een blaaskatheter is een slangetje in de blaas waardoor uw urine wegloopt en de blaas gespoeld kan worden. Het spoelen van de blaas zorgt er voor dat eventuele stolsels uit de blaas weg kunnen en het bloeden van de prostaatwond stopt. Het spoelen gebeurt doorlopend met een spoelsysteem. Daarnaast spoelt de verpleegkundige de katheter nog regelmatig handmatig door. De blaaskatheter kan u het gevoel geven dat u moet plassen. Hiervoor kunt u eventueel een medicijn (blaasontspanner) krijgen. De dag na de operatie wordt het spoelsysteem verwijderd als de urine helder is. De blaaskatheter wordt in overleg met de uroloog verwijderd. U kunt naar huis als u na het verwijderen van de blaaskatheter geplast heeft. Soms gaat het plassen na het verwijderen van de blaaskatheter nog niet goed genoeg. U krijgt dan opnieuw een blaaskatheter en gaat met de blaaskatheter naar huis. Voordat u naar huis gaat leert de verpleegkundige u, hoe u de blaaskatheter verzorgt. Ook krijgt u dan de folder Met een verblijfkatheter naar huis. Soms heeft u ook nog een katheter via de snede in de buik naar de blaas. Dit is een suprapubische katheter. Ook krijgt u dan de folder Subprabubische katheter; het inbrengen en verzorgen van. Wonddrains Heeft u een Millin operatie gehad, dan heeft u naast de blaaskatheter ook nog 1 of twee slangetjes (wonddrains) in het wondgebied. Deze wonddrains worden verwijderd voordat u naar huis gaat. Infuus Het infuus wordt verwijderd als u weer voldoende drinkt en eet en het bloedgehalte na de operatie normaal is. Gevolgen van een prostaatoperatie Plassen Het doel van de operatie is, dat uw klachten die u met plassen had, verdwijnen. De meeste mannen hebben de eerste weken na de operatie nog last van vaak moeten plassen. Soms nog vaker dan voor de operatie. Dit kan ook in de nacht zijn. Meestal worden deze klachten na vier tot zes weken na de operatie minder. Maar het volledige resultaat kan wel drie maanden op zich laten wachten. Ook kan het plassen de eerste weken na de operatie pijnlijk zijn. Toch is het verstandig goed te blijven drinken (zeker 1 ½ tot 2 liter per dag) zodat u ook voldoende plast. Tot zes weken na de operatie kunt u nog wat bloed en stolseltjes uitplassen. Verlies van urine Na het verwijderen van de katheter heeft u vaak nog ongewild urine verlies. Dit kan tot zes weken na de operatie zijn. Heel soms (in 1% van de operaties) ontstaat er blijvende incontinentie (urineverlies). Verliest u urine, dan krijgt u van de verpleegkundige een startpakket (incontinentie materiaal voor mannen) mee. Operatie aan de prostaat pagina 4

5 Geen zaadvocht meer Door de operatie komt er bij een orgasme meestal geen zaadvocht meer naar buiten. Dit zaadvocht loopt in uw blaas en plast u later uit. Erectie en orgasme blijven bestaan zoals u dat gewend was. Het verschil is dat u een zogenaamd droog orgasme krijgt. Complicaties Bij iedere operatie kunnen algemene problemen ontstaan. Naast deze algemene problemen kunnen ook problemen ontstaan door een operatie aan de prostaat. Dit kunnen zijn: Urineweg infectie. Niet kunnen plassen. Kans op incontinentie (=ongewild urineverlies). Hevig bloedverlies via de urine, waar soms zelfs opnieuw een operatie voor nodig is. TURP syndroom. Dit is een verandering in de zouthuishouding in het bloed. Het komt alleen voor bij de kijkoperatie en kan grote problemen geven. Soms is opname op de intensive care nodig. Een TURP syndroom komt heel weinig voor (1 tot 2%). Heeft u veel bloed verloren tijdens de operatie, dan krijgt u zo nodig een bloedtransfusie. Na een Millin operatie Bij een Millin-operatie kan een wondinfectie ontstaan. Soms ontstaat er een wondabces dat behandeld moet worden. Weer naar huis Na een TURP-operatie gaat u meestal de 3 e dag na de operatie naar huis. Na een Millin-operatie gaat u meestal de 5 e dag na de operatie naar huis. U krijgt mee: Controle afspraak voor over zes weken op de polikliniek Urologie. De hechtingen laat u 7 dagen na de operatie door de huisarts verwijderen. U maakt hier zelf een afspraak voor. Gaat u met katheter naar huis? Dan krijgt u een startpakket mee om de katheter te verzorgen. In het start pakket zit een adres en telefoonnummer, om bij de firma zo nodig materiaal te bestellen. Heeft u urineverlies, dan krijgt u een startpakket mee met opvangmateriaal. In het startpakket zit een adres en telefoonnummer, om bij de firma zo nodig materiaal te bestellen. Soms krijgt u een recept voor lactulose, om de ontlasting zacht te houden. Leefregels voor na de operatie Het is verstandig om het de eerste 4 tot 6 weken na de operatie rustig aan te doen. Gebruik liever geen alcohol. De eerste vier tot zes weken na de operatie mag u niet tillen, fietsen, sporten en geslachtsgemeenschap hebben. De verse prostaatwond kan dan weer gaan bloeden. Om een bloeding te voorkomen, is het belangrijk om druk op de wond te voorkomen. Pers daarom bij het krijgen van ontlasting liever niet. Probeer ook bij hoesten en niezen de druk op de wond zoveel mogelijk te vermijden. Gebruik zo nodig lactulose om de ontlasting zacht te houden. Tot ongeveer twee maanden na de operatie bestaat de kans dat u af en toe bloedstolseltjes en een beetje bloed plast. Door veel te drinken verdwijnt dit meestal spontaan. Operatie aan de prostaat pagina 5

6 Wanneer neemt u contact op met het ziekenhuis Als u niet goed kunt plassen. Als u koorts krijgt boven de 38.5 C. Zie voor telefoonnummer het kopje Vragen. Vragen en telefoonnummers Het is belangrijk dat u juiste en duidelijke informatie krijgt. Deze informatie is algemene informatie en is bedoeld als extra informatie naast het gesprek met uw uroloog. Gaat bij u de operatie en nabehandeling anders dan hier beschreven, dan bespreekt de uroloog dit met u. Met deze informatie beslist u, samen met uw uroloog, of u de behandeling laat doen. Heeft u na het gesprek met uw uroloog en na het lezen van deze informatie nog vragen, stel deze dan gerust. Schrijf uw vragen van tevoren op, zodat u niets vergeet. Heeft u thuis na de operatie vragen, dan belt u ook met de polikliniek Urologie. Polikliniek Urologie maandag tot en met vrijdag van uur (023) Bij spoed in de avond, nacht of in het weekend belt u met de Afdeling Spoedeisende Hulp (023) Waar zijn we te vinden? Haarlem Zuid Boerhaavelaan RC Haarlem Hoofddorp Spaarnepoort TM Hoofddorp Haarlem Noord Vondelweg BW Haarlem Heemstede Händellaan 2A 2102 CW Heemstede (023) info@spaarnegasthuis.nl Operatie aan de prostaat pagina 6