In: Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde 120 (1964), no: 4, Leiden,

Transcriptie

1 T. Wittermans Enkele aantekeningen over het East West Center te Honolulu. In: Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde 120 (1964), no: 4, Leiden, This PDF-file was downloaded from

2 KORTE MEDEDELINGEN ENKELE AANTEKENINGEN OVER HET EAST WEST CENTER TE HONOLULU 1. Positie. Het Center for Cultural and Technical Interchange between East and West is in October 1960 opgericht onder auspiciën van het Amerikaanse Congres. Een grant-in-aid" besluit werd getekend door het Department of State en de universiteit van Hawaii. In de jaren 1960 tot en met 1963 ontving het Center in totaal ruim 21 miljoen dollar. Ieder jaar moet echter het Congres opnieuw het vereiste bedrag voteren en aan het State Department toewijzen dat de gelden dan weer overmaakt aan het E. W. Center. Het is van belang om deze figuur te begrijpen omdat hierin een aantal potentiële moeilijkheden besloten liggen. In de eerste plaats bemoeilijkt het temporaire karakter van de financiële steun, het maken van plannen op langere termijn. Toch, en dit vormt een tweede potentiële moeilijkheid, moet men om weer gelden toegewezen te krijgen, steeds met overtuigende bewijzen komen dat de verkregen gelden goed gebruikt worden. Jammer genoeg zijn plannen en standaarden voor en door academici ontworpen niet altijd even begrijpelijk voor politici en dus acht men het terwille van het academisch gestelde doel nodig ook aandacht te besteden aan concrete en liefst spectaculaire objecten. Het is daarom zeker geen toeval dat een der eerste zorgen van de E. W. Center-ontwerpers was het laten bouwen van een groots gebouwencomplex op een nog onontgonnen deel van de universiteitscampus. De methode van toewijzing van gelden maakt dat het toekennen van fondsen gepaard moet gaan met enig toezicht op het gebruik daarvan. Dit toezicht kan verschillende vormen aannemen. Er kan toezicht zijn van de zijde van het Congres. Verschillende formele en informele bezoeken en onderzoekingen zijn verricht door individuele leden van beide huizen en hierover zijn rapporten uitgebracht aan het Congres. Ook wordt er toezicht uitgeoefend door het Department of State, alweer door middel van bezoeken en rapporten. Wat de staat Hawaii betreft, ook locaal toezicht en supervisie zijn structureel mogelijk en worden dan ook uitgeoefend door de Board of Regents van de universiteit van Hawaii.

3 462 MEDEDELINGEN. 2. Verhouding tot de universiteit van Hazvaii. Het E. W. Center is voortgekomen uit ideeën van professoren van de universiteit van Hawaii en tot op heden hebben zij een werkzaam aandeel aan het voortbestaan van het centrum, aangezien de E. W. Center-studenten colleges moeten volgen en graden moeten verwerven aan de universiteit van Hawaii. Ondanks deze afhankelijkheid heeft het centrum echter een grote mate van autonomie, juist omdat het structureel los staat van Hawaii. Deze ambivalentie is de oorzaak van veel wanbegrip en een zekere mate van afgunst. Immers het is krachtens de bestaande structuur zo dat professoren aan de universiteit, doordat zij colleges geven aan buitenlandse studenten met een E. W. Center-beurs, als het ware het centrum in stand helpen houden zonder daarvoor extra remuneratie te ontvangen, terwijl anderzijds hun collegae van andere Amerikaanse en Aziatische universiteiten in het kader van het E. W. Center uitgenodigd kunnen worden om als senior specialist" voor een periode van 6 of 12 maanden werkzaam te zijn aan bepaalde projecten waardoor zij voor deze periode vrijgesteld zijn van colleges geven en een remuneratie ontvangen die in vele gevallen hoger ligt dan die van de Hawaiise professoren die aan het centrum college geven. Daar staat tegenover dat mede dank zij de oprichting van het E. W. Center de universiteit van Hawaii in korte tijd enorm is gegroeid. Zij heeft nu een grotere bebouwde oppervlakte, en biedt meer faciliteiten: een theater, meer cafetaria's en snackbars, een betere polikliniek enz. Ook de faculteiten zijn aanmerkelijk uitgebreid. Het aantal docenten is vermeerderd (er zijn er nu rond 600) om het hoofd te kunnen bieden aan de steeds aanzwellende studentenstroom (thans rond ). Nu is het waar dat deze studentenaanwas zeker niet alleen veroorzaakt wordt door het contingent E. W. Center grantees" (aantal momenteel ca. 500) maar dit neemt niet weg dat de grotere bekendheid die het centrum geniet in niet geringe mate bijdraagt tot de uitbreiding van het aantal studenten zowel als docenten. Over het algemeen echter bestaat er een goede verstandhouding tussen de universiteit van Hawaii en het E. W. Center en er is veel.wederzijdse beïnvloeding. Verschillende professoren van de universiteit nemen deel aan de projecten die in het kader van het E. W. Center worden uitgevoerd, terwijl E. W. Center-studenten en specialisten geregeld participeren in activiteiten van de universiteit en van de hele Hawaiise gemeenschap.

4 MEDEDELINGEN Doelstelling en organisatie van het Centrum. Het doel van het centrum, zoals dit officieel is neergelegd in Congressionele besluiten is wederzijds begrip te bevorderen tussen de volken aan beide kanten van de Pacific. Meer speciaal echter beoogt men banden aan te knopen en te versterken tussen Azië (Zuid-, Zuidoosten Oost-Azië) en de V.S. Dit houdt meteen al.een beperking in want hierdoor komen geleerden, studenten en technici uit Europa en Africa niet in aanmerking voor een East-West Center contract, tenzij zulke personen zich reeds in Amerika bevinden. Het Center noemt zichzelf een educative instrument" en wel een van een speciaal soort. Het concentreert alle aandacht op uitwisseling nl. uitwisseling van mensen zowel als van kennis. Het is de bedoeling kennis te verbreiden door middel van een eigen staf van hoogleraren. Ook worden door het centrum zelf geen academische graden of titels verleend. Wat het centrum wel doet is het volgende. Ten eerste zijn er programma's voor het uitwisselen van personen. Om een zo wijd mogelijke spreiding te krijgen is de uitwisseling gedacht in drie verschillende lagen, nl. uitwisseling van gegradueerde studenten, van senior specialists", en van technici (hiermee worden bedoeld mensen met praktijkdiploma's op het gebied van verpleging, technische vakken, huishoudvakken e.d.). Dè studenten worden in dormitories ondergebracht waarbij getracht wordt het samehklitten van personen van eenzelfde nationaliteit tegen te gaan door als kamergenoten steeds personen uit verschillende landen bijeen te brengen. Het gezamenlijk volgen van colleges en het deelnemen aan georganiseerde uitvoeringen, tochten, bezoeken aan families in Hawaii, enz. zowel als het gezamenlijk gebruik maken van de cafetaria's, bibliotheken en andere faciliteiten, zijn middelen om de culturele uitwisseling mogelijk te maken. Behalve de periode in Hawaii doorgebracht (gewoonlijk 3 semesters) brengen de Aziatische studenten ook enige tijd door op het Amerikaanse vasteland (aan niet minder dan 38 universiteiten en instituten werden deze studenten tijdelijk verbonden), terwijl de Amerikaanse E. W. Center-studenten een deel van hun studie-periode in een Aziatisch land doorbrengen. Het einddoel van de studie-periode is in het algemeen het behalen van een M.A.- of M.Sc.-graad aan de universiteit van Hawaii. Het aantal E. W. Centerstudenten is sedert de oprichting in 1960 gestadig gestegen. De technici worden voor een kortere periode bijeengebracht omdat

5 464 MEDEDELINGEN. hierbij het behalen van graden niet wordt beoogd. De uitwisseling geschiedt weer door samenwonen en samen werken in seminars, werkgroepen, door het gezamenlijk organiseren van werkstukken (o.a. het uitvoeren van een project tuinarchitectuur, het opvoeren van een toneelstuk e.d.). Gedurende 1962 ontvingen 208 praktijkmensen afkomstig van 22 landen training in het kader van het E. W. Center. Tot de categorie senior specialists" behoren voornamelijk professoren of andere autoriteiten op wetenschappelijk gebied die bezig zijn met een bepaalde studie in het kader van internationale betrekkingen en wel voornamelijk in die sectoren waar zich problemen hebben voorgedaan of kunnen voordoen zoals de economische en educatieve situatie in onderontwikkelde gebieden, gezondheidsvraagstukken, administratieve problemen e.d. Er wordt getracht deze vraagstukken van meer dan één kant te belichten door autoriteiten uit Amerika en Aziatische landen bijeen te brengen ter gemeenschappelijke bestudering van de onderhavige problemen. Zo vindt men in het kader van het Institute for Advanced Projects" groepjes van 2, 3 en meer personen, iedere groep werkend aan een specifiek project voor een periode van 6 tot 12 maanden. Men hoopt dat alleen al de realisering van het feit dat ontwikkelingsproblemen meestal niet specifiek locaal zijn maar zich voordoen in practisch alle landen tijdens de een of andere periode van hun ontwikkeling, van nut is voor het betreffende land. Het Institute for Advanced Projects" stelt voor iedere senior-specialist kantoorruimte en kantoorbenodigdheden beschikbaar alsmede vertaal- en administratieve faciliteiten voor zover dit verlangd wordt. Ook kan een gastprofessor een of twee assistenten op pre-doctoraal niveau met zich meebrengen die hier hun doctorale scriptie of proefschrift kunnen schrijven. Van 1962 tot 1963 zijn 35 senior-specialists uit 12 landen aan het instituut verbonden geweest. Bovendien zijn een aantal fellowships beschikbaar voor Ph.D.-candidaten, voornamelijk in de sociale wetenschappen. Behalve deze programma's ten behoeve van het uitwisselen van personen heeft men ook het oog gericht op de uitwisseling van ideeën los van de personen zelf. Dit kan bevorderd worden door (a) het aanleggen van een collectie documenten uit Aziatische landen; (b) door de activiteiten van een speciale afdeling research translations" die zich toelegt op vertalingen uit Aziatische geschriften, het samenstellen van bibliografieën en het compileren van woordenboeken en woordenlijsten in Aziatische talen. Bovendien (3) heeft het instituut een eigen uitgeverij en persafdeling. Deze beijvert zich om uit te geven: originele

6 MEDEDELINGEN. 465 geschriften in het kader van E. W. Center-activiteiten, vertalingen uit en in Aziatische talen en het op groter schaal distribueren van belangrijke werken die oorspronkelijk voor privé-rekening op beperkte schaal werden gedrukt. Tenslotte (4) zijn er de werkzaamheden van een informatieve afdeling die als liaison fungeert voor organisaties en personen die geïnteresseerd zijn in Azië en de V.S. Zo kwam tot stand: 1. A Dictionary of Chinese Current Terminology, 340 pp. (mimeographed). 2. "America" in the Chinese Periodical Press, : a selected bibliography (mimeographed). 3. The Chinese Bureaucracy, annotated bibliography (561 entries). 4. Study of Ryukyuan Relations with Korea and Southeast Asia door Dr Atsushi Kobata (vertaling). 5. Public Administration in Vietnam door Nghiem Dang (vertaling). Nog in bewerking zijn: 1. English-Indonesian Dictionary, ± trefwoorden (voltooiing verwacht in 1965). 2. Bibliography of books and materials about Asia in Russian libraries (vertaling). 3. Source book on "America" in the Chinese Periodical Press (een uitbreiding van de hierboven genoemde annotated bibliography). 4. Annotated Bibliography on "America" in the Korean Periodical Press. 5. Vertaling van Coedès "Les États Hindouisés d'indochine et d'indonésie". Dit is dan een korte schets van enkel maar het raamwerk van het E. W. Center. Binnen dit raamwerk spelen zich af de menselijke handelingen en emoties die iedere participant met zich meebrengt en die bovendien door dit kunstmatig tot stand gebrachte inter-ethnische contact sterk worden gestimuleerd. Er wordt groter activiteit, groter creativiteit, meer satisfactie en ook intenser dissatisfactie gegenereerd dan wanneer de groep min of meer homogeen geweest zou zijn. En dit is het wat ieder die in aanraking komt met het E. W. Center opvalt en wat het ook bijzonder aantrekkelijk maakt. T. WITTERMANS