Nieuws Vrienden van de Nederlandse Bibliotheek Kaapstad
|
|
- Nina Jonker
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Nieuws Vrienden van de Nederlandse Bibliotheek Kaapstad No 87, augustus 2015 Zuid-Afrikaans Centrum voor Nederland & Vlaanderen Sentraalplein 4, Pinelands 7405 Tel/fax Redactie en correspondentie: Website: Wat komen gaat: ~ zaterdag 25 juli 2015 en zaterdag 8 en 29 augustus: Nederlandse markt. van 9.30 tot uur. ~ zaterdag 25 juli en zaterdag 29 augustus: Boekverkoping van tweedehands en afgeschreven boeken, van 9:30 tot 13:00 uur. De meeste boeken zien er uit als nieuw. Ander evenementen ~ Lesing VOC Stigting, Hans Hendrik se handtekening deur Prof. Leon Hattingh, Saterdag 1 Augustus om 10:30 uur. (Sien bladsy. 2) ~ Lesing Orde van den Prince: Die volgende byeenkoms is op Saterdag 8 Augustus 2015, om 10:30 uur. Die spreker is professor Pamela Pattynama wat met ons gaan praat oor haar boek wat onlangs bekend- gestel is met die titel: Bitterzoet Indië. Herinneringe en nostalgie in literatuur, foto s en films. (Sien bladsy 2) ~ Nieuw initiatief van Margareth van der Meijden: Spelletjesochtend. Op de tweede laatste zaterdag van de maand, wanneer het rustig is. (Zie bladzij 2.) Verder nieuws en informatie: ~ Lidmaatschapsgeld van de bibliotheek U kunt uw inschrijving aan de balie voldoen! De lidmaatschapskosten voor 2015 zijn niet verhoogd, en zijn als volgt. a. Gewone leden R150, b. Gezinsabonnement R220, c. Studenten R80. U kunt natuurlijk ook elektronisch betalen onder vermelding van naam en lidmaatschapsnummer bij: NedBank Tygervalley, Branchcode , Rekening nr t.n.v. Nederlandse Biblioteek. Er is bij de balie een cadeaubon te koop. U kunt uw vrienden en kennissen verrassen met een abonnement op de bibliotheek. ~ Schenkingen: Regelmatig worden er boeken aan de Bibliotheek geschonken. Niet altijd zijn de namen van de gevers bekend. Maar desalniettemin, onze hartelijke dank aan de schenkers.
2 Bitterzoet Indië Herinnering en nostalgie in literatuur, foto s en films door Pamela Pattynama Nederlands-Indië is voorbij, maar in Nederland zijn we nog lang niet klaar met tempo doeloe. De omstreden ex-kolonie is een prominente lieu de mémoire in het nationale, culturele geheugen. Veel Nederlanders zien Indië als hun land van herkomst of zijn betrokken bij de ex-kolonie vanwege familiebanden. Toch herkennen ook anderen, die nooit onder de palmen hebben gewandeld, beelden van Indië. Sinds het verlies van de kolonie is er een gestage stroom van verhalen en herinneringen op gang gekomen die nooit meer is opgehouden. Van oudsher kwamen Nederlanders via geschreven teksten in contact met hun overzeese gebiedsdelen. Sinds het einde van de jaren zestig worden herinneringen aan Indië steeds vaker in visuele vormen overgeleverd. Meer dan over het verleden vertellen deze voorstellingen, films, strips, musicals, uitvoeringen en fotoboeken ons iets over onze eigen tijd en over de huidige omgang met het koloniale verleden. Soms getuigen zij van een kritische blik, maar vaak zijn ze doordrenkt met nostalgie. Bitterzoet Indië beschrijft beschrijft deze visuele overleveringen en welke invloed zij hebben op identiteit en thuisgevoel. Pamela Pattynama is cultuurwetenschapper en sinds 2013 emeritus hoogleraar koloniale en postkoloniale literatuur- en cultuurgeschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam. Zij publiceert over Indische literatuur, foto s en films, speciaal in verband met de Indische gemeenschap. Hans Hendrik se handtekening. Onder die VOC se soldate en matrose wat n nuttige nageslag hier nagelaat het, was Hans Heinrich Hattingh van Speyer in Duitsland. As vryburger het Hans die plaas Spier naby Stellenbosch besit. In 1698 trou hy met die Hugenoot Marie de Lanoy, weduwee van Arie Lekkerwyn (of Henri Lecrevin) wat so gruwelik aan sy einde gekom het. Deur die huwelik bekom Hans die plaas La Motte by Franschhoek. Tydens die burgers se reaktiewe opstand teen goewerneur W.A. van der Stel het die goewerneur o.a. n partytjie in die Kasteel gehou met volop te eet en te drink vir almal wat n getuigskrif ten gunste van hom sal onderteken; sy getuigskrif, pluime en ink het daar gereed gelê. Hans Hendrik se handtekening is op daardie dokument. Waarom sou n Kaapse boer vir Van der Stel ondersteun en so die afkeur van die burgergemeenskap oor hom en sy familie neerhaal? Of het iemand anders dalk sy naam daar geskryf? Een van Hans en Marie se afstammelinge het as skoolseun vir Noord-Transvaal Skole rugby gespeel en later professor van Geskiedenis geword, met n lang, lang lys VOC-publikasies tot sy krediet en Stigting VOC se voorsitterslint en -medalje om sy nek. Voorsitter Leon Hattingh sal op Saterdag 1 Augustus die vreemde storie van die twee handtekeninge met illustrasies bespreek, wat lig werp op die Kaapse samelewing en omstandighede van daardie interessante, lang en moeilike ekonomiese stryd meer as drie eeue gelede. Kalverstraat te koop? Het is toch niet waar? Inderdaad niet waar, tenzij u zin hebt in een spelletje Monopoly of wilt u liever Sjoelen? Het kan allemaal op zaterdag 22 augustus bij SASNEV vanaf 9 tot 12 uur. Spelletjes o/a: Rummy cup Mens erger je niet Letra mix Scrabble (Engels) Pictionary (Engels) Stratego
3
4 Op de Boekenplank Jacqueline Troost augustus 2015 De debuutroman van de Vlaamse Griet Op de Beeck heet Vele hemels boven de zevende (OPDE) en het was meteen raak. Publieksprijs 2013 gewonnen en genomineerd voor de AKO Literatuurprijs, waardoor binnen een jaar de 16e druk. Hopelijk moedigt dat Griet aan om nog meer te schrijven, want ik vond dit boek heel mooi. Er komen vijf mensen steeds om de beurt aan het woord: een vader, twee volwassen dochters, een kleindochter en een man-van-buitenaf. Het duurt niet lang voor je er helemaal in zit en naarmate de puzzelstukjes inelkaar vallen komt het verhaal van deze familie uit de verf en worden het echte heel gewone - mensen, elk met een heel eigen karakter en manier van denken, zodat je je afvraagt hoe één schrijfster dat zo mooi heeft kunnen verzinnen. Afwisselend nuchter, chaotisch, rauw en heel teder, uiteindelijk resultaat: een heel warm boek. Ook Delphine de Vigan schreef een familieverhaal, eigenlijk de biografie van haar moeder Lucile, hoewel de andere familieleden goed uit de verf komen. Het was een uitermate moeilijke opdracht die ze zichzelf stelde na Luciles overlijden, zoals het leven van Lucile ook vreselijk zwaar en moeizaam was geweest. Het werd een speurtocht in oude papieren, dagboeken en eigen herinneringen, lange gesprekken met heel veel familieleden, luisteren naar oude cassettes, en langzamerhand begon het verhaal vorm te krijgen. Delphine schrijft het eigenlijk zoals ze de informatie uitvindt, voor de voet weg, vertellend over het hele proces en hoe ze er zelf over voelt en op reageert. Het dwingt haar om over het verleden na te gaan denken. Niets weerstaat de nacht (DEVI) heet dit boek, roman staat er op, hoewel er geen woord van verzonnen is. Een heel mooi (uit het Frans) vertaald menselijk document, waarin de schrijfster op blz. 302 eindelijk voor zichzelf formuleert waarom ze dit grote werk begonnen is. Een tour de force, zelfs voor iemand die voordien al een bekend schrijfster was. Een bijna vergeten hoofdstuk in de Nederlandse geschiedenis, maar niet helemaal: Arthur Japin haalde het al eens naar voren in zijn boek De Zwarte met het Witte hart. Daar deed de titel Zwarte huid, Oranje hart ( MOL) me dan ook dadelijk aan denken. De Nederlandse regering van Koning Willem III ronselde in het midden van de 19e eeuw meer dan 3000 mannen uit verschillende West-Afrikaanse stammen voor het Koninklijk Nederlands Indische Leger, het KNIL. De prinsjes uit Japins boek dienden als onderpand, de anderen werden als vrijgemaakte slaven via Fort Elmina per schip naar Indië vervoerd, leerden onderweg wat Nederlands en Maleis en waren van dan af vrije Nederlandse onderdanen mét het bijbehorende paspoort. Griselda Molemans, die al meerdere boeken over Indische afkomst heeft gepubliceerd en zelf afstammelinge van zo n Afrikaanse (in de betekenis van uit Afrika ) Nederlander is, heeft uitgebreid onderzoek gedaan naar deze groep, waarvan ze een groot aantal nakomelingen wist te traceren. De meeste van deze families repatrieerden in 1950 naar Nederland toen het KNIL ontbonden werd, maar er waren er ook die opteerden voor in vredesnaam maar een Indonesisch paspoort, als ze maar niet weg hoefden uit wat toch eigenlijk hun vaderland was. Het boek bevat prachtige foto s van deze mensen, die allemaal van gemengd bloed zijn: Afrikaans/Javaans/Nederlands. Veel van ze wisten niets van hun Afrikaanse herkomst, waar van ouds her nooit over gesproken werd, en waren wegens hun donkere uiterlijk al vaak voor Ambonnezen of Surinamers aangezien. Ze vertellen allemaal hun familieverhaal, delen hun eigen familiefoto s met de schrijfster, die het allemaal compleet met half-incorrecte herinneringen heeft opgeschreven. Zoals het laatste transport in 1957 (op blz. 192) waarvan ik uit eigen ervaring weet dat dat niét op 5 december was. Niet een boek waar alle lezers
5 meteen op af zullen springen, maar wellicht zijn er toch een paar die het een mooie ontdekking vinden, net als ik. Het laatste hoofdstuk over DNA onderzoek naar de Afrikaanse roots is ook heel interessant. Die Koning Willem III weet wat! Zijn initiatieven op het gebied van late slavernijafschaffing hadden gevolgen voor heel veel mensen. Uit zijn naam werden ook de zwarte slaven in Suriname vrijgemaakt en daar moesten ze dan maar blij mee zijn. Dat ze er in de praktijk op achteruitgingen, omdat hun kleine gekregen volkstuintje haast niets opbracht en de prijs van landbouwprodukten nog nooit zo laag was geweest, zodat ze maar net niet stierven van de honger, daar had de koning geen boodschap aan. In Amsterdam werd een internationale tentoonstelling georganiseerd, waar allerlei landen hun produkten konden uitstallen, en Nederland? Nederland stalde de vrijgemaakte slaven van Suriname uit! Tegen een kwartje konden de Nederlanders zich komen vergapen aan die zwartjes, luidkeels commentaar leverend, never mind of die gekooide (letterlijk!) mensen ze konden verstaan. Die waren gekomen omdat ze dachten de koning te zullen ontmoeten, ze hadden een danklied ingestudeerd, maar wie er kwam, geen Koning Willem III. In De Inboorling (AKKE) vertelt Stevo Akkerman het fictieve verhaal - dat gebaseerd is op de goedgedocumenteerde historische feiten - van Frederik, die een van de tentoongestelden was en van zijn achterkleinzoon Jozef, die nooit iets over deze geschiedenis geweten heeft, maar er na de dood van zijn moeder door oude brieven achter komt, juist op het moment dat het Rijksmuseum een herdenkingstentoonstelling wil inrichten. Dankzij bezoeken aan Suriname en gesprekken met de mensen daar en in Nederland heeft Akkerman het allemaal bijzonder geloofwaardig weten over te brengen. Ik schaam me bijna dat ik niets wist van deze vlek op onze vaderlandse geschiedenis. Dat doen non-fictieschrijvers blijkbaar graag: mensen interviewen om het verhaal compleet te krijgen. Judith Koelemeijer deed het om heel persoonlijke redenen toen ze het boek Hemelvaart (KOEL) schreef. Toen zij zelf 18 was maakte ze nl. een vakantiereis naar de Griekse eilanden, als jongste van zes meisjes, elk met een rugzak en verder niets. Ze hadden een nogal wilde, maar wel heel fijne tijd, ontmoetten interessante jongens, dronken veel en dansten vaak tot zonsopgang. Maar op de allerlaatste avond gebeurde er iets heel ergs. Annette, Judiths beste vriendin, stierf in een motorongeluk en er gingen 5 vriendinnen terug met een doodkist. Niemand van hen begreep hoe dit had kunnen gebeuren en dan zaten ze ook nog met bepaalde dingen die bijna als een voorgevoel van Annetes kant uitgelegd konden worden. Judith Koelemeijers vorige boeken, die veel opgang maakten bij onze lezers, waren heel interessant, maar niet specifiek persoonlijk. Dit is anders, hier legt ze 25 jaar na het ongeluk haar ziel bloot omdat ze het verlies en het verdriet nooit echt verwerkt heeft. Judith spoort de andere betrokkenen op, ook de Duitse en Griekse jongens, en vraagt naar hun versie van wat er gebeurd is. Ieder heeft zo z n eigen herinneringen, waarschijnlijk is het voor een aantal van hen ook heel goed dat er nu eindelijk eens over gepraat wordt. Ook de ouders en broer van Annette komen aan bod, elk met een heel persoonlijke manier van rouwverwerking. Net als de andere twee boeken van Koelemeijer staat dit bij de romans. Net als die andere twee is het helemaal geen roman, maar waarschijnlijk moeilijk in een categorie van de non-fiction onder te brengen En tenslotte: de volgende nieuwe leden hebben zich aangemeld. Wij willen hen van harte welkom heten! Carline van Zyl (Vredehoek) Robert Ravensberg (Newlands) Marcina Singh-de Vaal (Kenilworth) Fernan de Boer (Groenpunt) Annebelle Schreuders (Pinelands) Janneke Johnson-de Haan (Pinelands) Sumien van Rijn (Vishoek) Nicci van Doesburgh (Pinelands) Marius du Plessis (Pinelands) Sanna Krijger (Kampsbaai) Hans Krop (Rondebosch) Ilse Kock (Woodbridge)
Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.
Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard
Nadere informatieDounia praat en overwint
Dounia praat en overwint Deze informatiefolder is een uitgave van Pharos, Expertisecentrum gezondheidsverschillen, in samenwerking met: Stichting Hindustani, Samenwerkingsverband Marokkaanse Nederlanders,
Nadere informatieMijn mond zat vol aarde
Mijn mond zat vol aarde Serie: Verhalen kind in oorlog Tekst: Meike Jongejan Onderzoek: Mariska de Boer en Hans Groeneweg Redactie: Jan van Zijverden Vormgeving: Richard Bos 2015, Fries Verzetsmuseum,
Nadere informatieKoningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande
Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie
Nadere informatieVoorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd.
Voorwoord In dit boek staan interviews van nieuwkomers over hun leven in Nederland. Ik geef al twintig jaar les aan nieuwkomers. Al deze mensen hebben prachtige verhalen te vertellen. Dus wie moest ik
Nadere informatieBoek en workshop over het verlies van een broer of zus. Een broertje dood. Door Corine van Zuthem
Het overlijden van een broer of zus is een ingrijpende gebeurtenis. Toch wordt het onderwerp in de rouwliteratuur doodgezwegen. Tot verbazing van Minke Weggemans. De pastoraal therapeute schreef er daarom
Nadere informatieLesbrief bij de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection
Lesbrief bij de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection 1 Beste docent, Binnenkort gaat u samen met uw klas naar de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection. Deze lesbrief
Nadere informatieTheorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,
3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol
Nadere informatieGeschiedenis groep 6 Junior Einstein
De oude Grieken en Romeinen hadden ze al en later ook de Vikingen. Koloniën. Koopmannen voeren met hun schepen over zee om met andere landen handel te drijven. Langs de route richtten ze handelsposten
Nadere informatieJezus vertelt, dat God onze Vader is
Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.
Nadere informatieToespraak van Anouchka van Miltenburg, Voorzitter van de Tweede Kamer, bij de bijeenkomst van de Stichting Herdenking 15 augustus 1945, op 14 augustus 2015 in de Tweede Kamer We dachten dat we na de capitulatie
Nadere informatieGODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen
GODS GEZIN Studielessen voor 4-7 jarigen 2003 Geschreven door Beryl Voorhoeve en Judith Maarsen Oorspronkelijk bedoeld voor studie in kleine groepen in de Levend Evangelie Gemeente Gebruikte Bijbelvertaling
Nadere informatieOp reis door het rijk der Letteren en der Godgeleerdheid
History Christiane Simone Stadie Op reis door het rijk der Letteren en der Godgeleerdheid Herinneringen van mijne academiereis in 1843 (Abraham Des Amorie van der Hoeven Jr.) Seminar paper Christiane
Nadere informatieOm mee te beginnen: boekfragment en opdrachten
Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten Bron: http://ninabrackman.blogspot.nl/p/de-alchemist-paulo-coelho.html Dit is een deel van een blog over De Alchemist van Paulo Coelho door Nina Brackman.
Nadere informatieCHATTEN. verborgen verdriet MARIAN HOEFNAGEL
CHATTEN verborgen verdriet MARIAN HOEFNAGEL Stotteren Kom op, Roy. Het is allang tijd. De leraar informatica legt een hand op Roys schouder. Maar Roy kijkt niet op of om. Hij zit achter de fijnste computer
Nadere informatieIn het voetspoor van...
In het voetspoor van... Bijbelse figuren en hun levensgeheim voor jongeren van 2 en 3 jaar drs. M. van Campen Zevende druk Zoetermeer Inhoud. Timotheüs - op school bij God 7 2. Adam - een gevallen mens
Nadere informatieHet is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.
De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.
Nadere informatieBeste Janien, familie, vrienden, allen hier aanwezig, Het is goed om vanavond bijeen te zijn in deze Sint-Joriskerk.
Beste Janien, familie, vrienden, allen hier aanwezig, Het is goed om vanavond bijeen te zijn in deze Sint-Joriskerk. We gedenken vanavond Ramón Smits Alvarez. We staan stil bij zijn leven, we staan stil
Nadere informatieEnkele vragen aan Kristin Harmel
Enkele vragen aan Kristin Harmel Waar gaat Zolang er sterren aan de hemel staan over? Zolang er sterren aan de hemel staan gaat over Hope McKenna- Smith, eigenaresse van een bakkerij in Cape Cod. Ze komt
Nadere informatieH E T V E R L O R E N G E L D
H E T V E R L O R E N G E L D Personen Evangelieschrijver Vrouw (ze heet Marie) Haar buurvrouwen en vriendinnen; o Willemien o Janny o Sjaan o Sophie (Als het stuk begint, zit de evangelieschrijver op
Nadere informatieSpeech tijdens opening tentoonstelling Oorlog! Van Indië tot Indonesië 1945-1950, Bronbeek.
Speech tijdens opening tentoonstelling Oorlog! Van Indië tot Indonesië 1945-1950, Bronbeek. 19 februari 2015 Goedemiddag, Ik ben heel blij met deze tentoonstelling. Als dochter van een oorlogsvrijwilliger
Nadere informatieEerwraak. Naam: Paul Rustenhoven Klas: 4GTL1 Inlever datum : Titel: Eerwraak Schrijver: Karin Hitlerman. Blz 1.
Eerwraak Naam: Paul Rustenhoven Klas: 4GTL1 Inlever datum : Titel: Eerwraak Schrijver: Karin Hitlerman Blz 1. Vra!n. 1) Wat voor soort verhaal is je boek? Mijn boek is een eigentijdsverhaal/roman 2) Waar
Nadere informatieToneelstuk Harde noten : nabespreking
Toneelstuk Harde noten : nabespreking Ondanks alle campagnes en initiatieven blijft pesten een moeilijk uit te roeien probleem dat ook de dertienjarige Kaat, hoofdpersonage uit de boeken Harde noten en
Nadere informatie2 maart 1945. 2 maart 2016. Leerlingen groep 7 en 8 De Meeander Heelweg
2 maart 1945 2 maart 2016 Leerlingen groep 7 en 8 De Meeander Heelweg Er kwamen 4 Duitsers bij de Bark. Ze slaan piketten, voor het plaatsen van batterijen veldartillerie. Maar op die dag gingen de verzetsgroepen
Nadere informatieNaam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag.
Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Onze vragen: 1. Wanneer bent u met uw schrijfcarrière begonnen? 8 jaar geleden ben ik begonnen met het schrijven.
Nadere informatieApostolische rondzendbrief
oktober 9, 2011 Jaargang 1, nummer 1 Lieve mensen, Zo bent u een voorbeeld voor alle gelovigen in Macedonië en Achaje geworden. Wij zijn nu al weer een tijdje hier in het zuiden van Griekenland, in de
Nadere informatieSoms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.
Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.
Nadere informatieDE RIJKE MAN, DE ARME MAN
Bijbel voor Kinderen presenteert DE RIJKE MAN, DE ARME MAN Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: M. Maillot en Lazarus Aangepast door: M. Maillot en Sarah S. Vertaald door: Arnold Krul Geproduceerd
Nadere informatieVandaag is rood. Pinksteren 2014. Rood is al lang het rood niet meer Het rood van rode rozen De kleur van liefde van weleer Lijkt door de haat gekozen
Vandaag is rood. Pinksteren 2014 Rood is al lang het rood niet meer Het rood van rode rozen De kleur van liefde van weleer Lijkt door de haat gekozen Dat mooie rood was ooit voor mij Een kleur van passie
Nadere informatieGeachte Commissaris van de Koning in Zeeland, Burgemeesters en wethouders en raadsleden van de Zeeuwse gemeenten, Vertegenwoordigers van defensie,
1. Geachte Commissaris van de Koning in Zeeland, Burgemeesters en wethouders en raadsleden van de Zeeuwse gemeenten, Vertegenwoordigers van defensie, Beste Veteranen, familieleden, vrienden en kennissen
Nadere informatieO, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.
Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan
Nadere informatieEerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik.
juni 2014 Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie Eerste nummer Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. INHOUD juni 2014 Eten als een kind Op kamers
Nadere informatieWaar gaat dit boek over? Verschillende beelddenkers. Dit boek gaat over kinderen die in beelden denken.
Verschillende beelddenkers Twee vriendinnen: Fátima en Jolijn. Allebei denken ze in beelden, maar allebei op hun eigen manier. Fátima is een kei in dansen. Ze heeft een goed ritmegevoel en kan een dans
Nadere informatieEen goede lezer wordt begrijpend. Een goede luisteraar wordt begrijpend.
Een goede lezer wordt begrijpend. Een goede luisteraar wordt begrijpend. Eerste druk, 2014 2014 Johanna de Vos isbn: 9789048432172 nur: 728 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl Hoewel
Nadere informatieWerkboek Het is mijn leven
Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er
Nadere informatieJezus zoekt ruzie. en tussen een schoondochter en haar schoonmoeder
Jezus zoekt ruzie Inleiding Denk niet dat ik gekomen ben om op aarde vrede te brengen. Ik ben niet gekomen om vrede te brengen, maar het zwaard. Want ik kom een wig drijven tussen een man en zijn vader,
Nadere informatieJouw avontuur met de Bijbel
Nieske Selles-ten Brinke Jouw avontuur met de Bijbel Dagboek voor kinderen Uitgeverij Jes! Zoetermeer Uitgeverij Jes! is een samenwerking tussen Uitgeverij Boekencentrum en de HGJB. Kijk voor meer informatie
Nadere informatie10. Gebarentaal [1/3]
10. Gebarentaal [1/3] 1 Gebarentalen Stel, je kunt niets horen. Je bent doof. Hoe praat je dan met andere mensen? Je kunt liplezen, maar dat is moeilijk en je mist dan toch nog veel van het gesprek. Bovendien
Nadere informatieBoekje over de kerk. voor kinderen van ca. 4 10 jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep
Boekje over de kerk voor kinderen van ca. 4 10 jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep Over dit boekje Wij hebben op catechisatie wat geleerd over de kerk. Daar willen we je wat over vertellen.
Nadere informatieHet was één groot feest!
Het was één groot feest! Serie: Verhalen kind in oorlog Tekst: Meike Jongejan Onderzoek: Mariska de Boer en Hans Groeneweg Redactie: Jan van Zijverden Vormgeving: Richard Bos 2015, Fries Verzetsmuseum,
Nadere informatieTed van Lieshout Floor van de Ven, H3G, Uitgeveri Plaats Jaar uitgave en druk Aantal bladzijdes Genre Inhoudsopgave Samenvatting
Boekverslag door F. 1662 woorden 8 juni 2016 7 7 keer beoordeeld Auteur Ted van Lieshout Genre Psychologische roman, Jeugdboek Eerste uitgave 1996 Vak Nederlands Gebr. Ted van Lieshout Floor van de Ven,
Nadere informatieBybel vir Kinders. bied aan. Storie 6 van 60.
Bybel vir Kinders bied aan Jakob die Bedrieër Geskryf deur: Edward Hughes Ge-illustreer: M. Maillot; Lazarus Vertaal deur: Yvonne Kriel Aangepas deur: M. Kerr; Sarah S. Storie 6 van 60 www.m1914.org Bible
Nadere informatieDeze gevoelens en emoties blijven bestaan totdat jij er aan toe bent om ze te uiten.
Ik wil EmoKnallen. Sjoelen en uiten van emoties en gevoelens met jongeren en volwassenen. Benodigdheden: een sjoelbak en sjoelschijven. Te spelen op school, in jongeren en opvangcentra, in het gezin, bij
Nadere informatie2.2. Het Nieuwe Testament, of het verhaal van Jezus en de eerste kerk 1
2.2. Het Nieuwe Testament, of het verhaal van Jezus en de eerste kerk 1! " #$% & #& '$' '& + ()" *% $, $ -% 1 H. Jagersma en M. Vervenne, Inleiding in het Oude Testament, Kampen, 1992. J. Bowker, Het verhaal
Nadere informatieKinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar
Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Als je ouders uit elkaar gaan is dat heel ingrijpend. Vaak verandert er nogal wat in je leven. Een rechter wil hierover met je praten tijdens een kinderverhoor.
Nadere informatieBeeld Hoofdstuk 5. Uitgeschreven tekst. NL test
Beeld Hoofdstuk 5 Uitgeschreven tekst NL test www.ncrv.nl/ncrvgemist/8-1-2011/nl-test-2011-afl-1 (fragment tot 8:53 min.) NL test (NCRV) Duur fragment: 8:53 min. Duur uitzending: 24:49 min. Datum uitzending:
Nadere informatierijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005
rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005 Provided by Fanart Central. http://www.fanart-central.net/stories/user/fightgirl91/21803/rijm Chapter 1 - rijm 2 1 - rijm Gepaard
Nadere informatieEen Berbers dorp. Mijn zussen en ik mochten van mijn vader naar school. Meestal mochten alleen jongens naar school.
Een Berbers dorp Ik ben geboren en opgegroeid in het noorden van Marokko. In een buitenwijk van de stad Nador. Iedereen kent elkaar en altijd kun je bij de mensen binnenlopen. Als er feest is, viert het
Nadere informatieVoorwoord. Rome en de Romeinen
Voorwoord Rome en de Romeinen Dit verhaal speelt in Rome, ongeveer 2000 jaar geleden. Rome was toen een rijke stad, met prachtige gebouwen. Zoals paleizen voor de keizers, voor de Senaat en voor de grote
Nadere informatieDe tijd die ik nooit meer
De tijd die ik nooit meer vergeet Jan Smit uit eigen pen deel 3 De Stiep Educatief De tijd die ik nooit meer vergeet De schrijver die blij is dat hij iets kan lezen en schrijven, vertelt over zijn jeugd.
Nadere informatieNaam: DE BEELDENSTORM Ketters Luther en Calvijn
Naam: DE BEELDENSTORM Ketters Luther en Calvijn Filips II In 1566, meer dan vierhonderd jaar geleden, zijn veel mensen boos. Er is onrust in de Nederlanden. Er zijn spanningen over het geloof, veel mensen
Nadere informatieWat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst.
Interview op zaterdag 16 mei, om 12.00 uur. Betreft een alleenstaande mevrouw met vier kinderen. Een zoontje van 5 jaar, een dochter van 7 jaar, een dochter van 9 jaar en een dochter van 12 jaar. Allen
Nadere informatieLesbrief. Op klaarlichte dag Simone van der Vlugt
Lesbrief Op klaarlichte dag Simone van der Vlugt Doe meer met Leeslicht! Bij een aantal boeken in de serie Leeslicht kunt u een gratis lesbrief downloaden van www.eenvoudigcommuniceren.nl. In deze lesbrief
Nadere informatieJAARGANG 8 / NUMMER 3 NOVEMBER 2013. Mede mogelijk dankzij:
JAARGANG 8 / NUMMER 3 NOVEMBER 2013 Partners: Mede mogelijk dankzij: VRAAG 1 Verwarrende werkwoorden Schrijfster Joke van Leeuwen heeft met haar boek Feest van het begin de AKO Literatuurprijs gewonnen.
Nadere informatieOud wit Prins de Vos. Ik wil je.
Oud wit Prins de Vos Ik wil je. Het is het eerste berichtje dat ik vandaag van hem ontvang. De uren waarin het stil blijf zijn ondragelijk. Pas als ik de trilling in mijn broekzak voel begint mijn hart
Nadere informatieE.H.B.O. Werkstuk Vera Kleuskens, groep 7
E.H.B.O. Werkstuk Vera Kleuskens, groep 7 1 Vera Kleuskens groep 7 Inhoudsopgave Voorwoord... 3 Inleiding... 4 1. Wat is E.H.B.O... 5 2. E.H.B.O. vereniging... 6 3. Cursus... 7+8+9 4. Reanimatie en A.E.D....
Nadere informatieIk besloot te verder te gaan en de zeven stappen naar het geluk eerst helemaal af te maken. We hadden al:
Niet meer overgeven Vaak is de eerste zin die de klant uitspreekt een aanwijzing voor de hulpvraag. Paula zat nog maar net toen ze zei: ik ben bang om over te geven. Voor deze angst is een mooie naam:
Nadere informatieWat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk?
Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Verantwoordelijkheid. Ja, ook heel belangrijk voor school!!! Het lijkt veel op zelfstandigheid, maar toch is het net iets anders. Verantwoordelijkheid
Nadere informatieOver kalveren en vlinders
Woord vooraf Over kalveren en vlinders Woord vooraf a Over kalveren en vlinders 9 Kalverliefde : de eerste verliefdheid, de eerste keren vlinders in de buik, de verliefdheid van de puberteit. Denk jij
Nadere informatieWat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.
Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me
Nadere informatieSpreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info
Paspoort Ik houd mijn spreekbeurt over paspoorten. Sommige van jullie zijn vast wel eens naar het gemeentehuis geweest om met jullie vader of moeder een paspoort te halen. Ik moest ook een keer mee en
Nadere informatieVoorbereidende les bij:
Voorbereidende les bij: 1 U heeft een bezoek aan de tentoonstelling 24 uur met Willem in het Nationaal Archief gepland. Wij verheugen ons op uw komst, u bent van harte welkom! Om uw bezoek aan het Nationaal
Nadere informatiePVA AFSTUDEERPROJECT BRITTA ZIMMERMAN 2015
PVA AFSTUDEERPROJECT BRITTA ZIMMERMAN 2015 H1 AANLEIDING WAT IS MIJN IDENTITEIT? Geboren uit een combinatie van een Indonesische vader en een Nederlandse moeder, ben ik al sinds kleins af aan bezig geweest
Nadere informatieToespraak Gerdi Verbeet bij de Indiëherdenking 15 augustus 2014 in Den Haag
Toespraak Gerdi Verbeet bij de Indiëherdenking 15 augustus 2014 in Den Haag Elk jaar op de ochtend van 14 augustus is er een korte plechtigheid in de ontvangsthal van de oude Tweede Kamer. Een kleine groep
Nadere informatiePapa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet.
Bezoek op kantoor Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Ton en Toya hebben wat problemen thuis.
Nadere informatieDilemmatest vroeger en nu
Dilemmatest vroeger en nu 2015 Lieneke Westerink ONCE Erfgoededucatie Dilemma 1 Je hebt morgen een topotoets en je moet leren. Je hebt je ouders beloofd dat je gaat leren, maar dan komt er een vriend online:
Nadere informatieZaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie
Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie
Nadere informatieDe gelijkenis van de verloren zoon.
De gelijkenis van de verloren zoon. Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel dingen te leren.
Nadere informatieKinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar
Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Als je ouders uit elkaar gaan is dat heel ingrijpend. Vaak verandert er nogal wat in je leven. Een rechter wil hierover met je praten tijdens een kinderverhoor.
Nadere informatieVIEREN MET KINDEREN GEBED OM VERGEVING
VIEREN MET KINDEREN GEBED OM VERGEVING De schuldbelijdenis heeft in de openingsritus van elke viering een belangrijke betekenis en functie. De afstand die in het dagelijkse leven tussen God en mens is
Nadere informatieBijlage interview meisje
Bijlage interview meisje Wat moet er aan de leerlingen gezegd worden voor het interview begint: Ik ben een student van de Universiteit van Gent. Ik wil met jou praten over schrijven en taken waarbij je
Nadere informatieDit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl.
Chatten Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Colofon Een uitgave van Eenvoudig Communiceren
Nadere informatie9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd
53 9 Vader Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd heeft. P Ik begin steeds beter te begrijpen dat het heel bijzonder is dat ik een kind van God, mijn
Nadere informatieWaarde-volle zorg is ook nog JONG!
Waarde-volle zorg is ook nog JONG! LOC maakte een nieuwe visie op de zorg. Die heet Waarde-volle zorg. Allerlei mensen herkennen zich daar in. Dat komt doordat die gaat over dingen die voor ons allemaal
Nadere informatiePresentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis
Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Geachte dames en heren, Zelfredzaamheid is een mooi en positief begrip. Immers, elk kind wil dingen zelf leren doen, jezelf kunnen redden
Nadere informatieCONTACT MET GOD. Meer over bidden
CONTACT MET GOD Meer over bidden Nelleke Plomp CONTACT MET GOD Meer over bidden Uitgeverij Jes! Zoetermeer Bij de productie van dit boek is gebruikgemaakt van papier dat het keurmerk Forest Stewardship
Nadere informatietje was saai. Haar ouders hadden een caravan, waarmee ze ieder jaar in de zomer naar Frankrijk gingen. Ook voor deze zomer was de camping al
Hoofdstuk 1 Echt? Saartjes mond viel open van verbazing. Maar dat is supergoed nieuws! Ze sloeg haar armen om haar vriendin heen. Waaah, helemaal te gek. We gaan naar Frankrijk. Zon, zee, strand, leuke
Nadere informatieOp weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon
Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn
Nadere informatieKlassennieuws. Beste ouders/ verzorgers, Hierbij het klassennieuws van de afgelopen weken.
Klassennieuws Beste ouders/ verzorgers, Hierbij het klassennieuws van de afgelopen weken. Thema post Na de voorjaarsvakantie zijn we bezig geweest met het thema post. Regelmatig komt de postbode langs
Nadere informatieDe bruiloft van Simson
De bruiloft van Simson Weet je nog waar de vertelling de vorige keer over ging? Over Simson, de nazireeër. Wat is een nazireeër? Een nazireeër is een bijzondere knecht van God. Een nazireeër mag zijn haar
Nadere informatieKids. &Go. Informatieblad speciaal voor kinderen
Informatieblad speciaal voor kinderen Datum; Aalsmeer, jaar 2011 Gemaakt door; Bianca Wegbrands daar, Wat leuk dat je dit informatieblad speciaal voor kinderen wilt lezen. Ik zal me eerst even aan jou
Nadere informatieDe soldaten maken een geluid dat aansluit bij de muziek die ze maakten.
Scène 6 SOLDATEN UIT KRETA De soldaten komen op, ze maken muziek. Ze hebben een leider: de Strateeg. De Atheners verzamelen zich, waaronder de zeven meisjes en zes jongens die uitgekozen worden als offer
Nadere informatieWat doen jongeren op internet?
Hoofdstuk 1 - Oefening 17 - Leesdossier Opdracht 1 Lees de tekst Wat doen jongeren op internet? U gebruikt op de leeskaart Zoekend lezen. Beantwoord daarna de vragen. Leeskaart Zoekend lezen Wat doen jongeren
Nadere informatieBeste Lezer. Voor u ligt de bundel met als thema afscheid, de dood, rouwverwerking. Het heeft mij jaren gekost om deze bundel vorm te geven.
Beste Lezer Voor u ligt de bundel met als thema afscheid, de dood, rouwverwerking Het heeft mij jaren gekost om deze bundel vorm te geven. De flarden waren er al heel lang, maar ik kreeg het niet voor
Nadere informatie1. Hoeveel uur per week zaten jongeren op internet in 2009?
Hoofdstuk 1 - Oefening 17 Leesdossier Opdracht 1 Lees de tekst Wat doen jongeren op internet? U gebruikt de leeskaart: zoekend lezen. Beantwoord daarna de vragen. Wat doen jongeren op internet? Onder 13-
Nadere informatielaat zien wie je bent
laat zien wie je bent Wilhelminastraat 150 7573 AK Oldenzaal T 053 537 56 66 gereia@zorggroepsintmaarten.nl laat zien wie je bent Welkom. Laat zien wie je bent. 03 Welkom Gereia in Oldenzaal Gereia is
Nadere informatieDe nieuwe buurt Niet welkom met een hoofddoek?
Reality Reeks - Verwerkingsopdrachten De nieuwe buurt Niet welkom met een hoofddoek? marian hoefnagel De nieuwe buurt niet welkom met een hoofddoek? Verwerkingsmateriaal bij De nieuwe buurt Lees blz. 1,2,3,4,5,6,7,8,
Nadere informatieVoor jongeren in het praktijkonderwijs. Nederlandse soldaten naar Mali
PrO -weekkrant Week 45 november 2013 Voor jongeren in het praktijkonderwijs 4-1 0 november 2013 Eenvoudig Communiceren Nederlandse soldaten naar Mali Foto: ANP In Mali helpen buitenlandse soldaten de inwoners.
Nadere informatieInhoud. Woord vooraf 9. 1. Ik haat de dood 11 Overdenking bij 1 Korintiërs 15: 1-7 42
Inhoud Woord vooraf 9 1. Ik haat de dood 11 Overdenking bij 1 Korintiërs 15: 1-7 42 2. Papa, ik ben bang dat jij ook dood gaat 44 Overdenking over 1 Korintiërs 15: 35-49 78 3. Ik ben mijzelf niet meer
Nadere informatieSpreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info
Suriname Voorwoord Ik houd mijn werkstuk over het land Suriname. Ik heb het onderwerp gekozen omdat mijn oom uit Suriname komt en ik het daarom ook een heel interessant land vind waar ik graag meer over
Nadere informatieDe volgende onderdelen moeten in het verslag worden verwerkt:
Het maken van een leesverslag in klas 3 en 4 VMBO Basis Voor het examenonderdeel fictie moet je een aantal boeken lezen. Gebruik bij het maken van het leesverslag het schema hieronder. Werk het schema
Nadere informatieLees het verhaal over master Roelof en slaaf Tomboy (deel 1).
Lees het verhaal over master Roelof en slaaf Tomboy (deel 1). Kijk, een schip uit Amerika, Amerika is een nu een vrij land. Zie jij de blanke jongen? Hij heet Roelof. Roelof is de zoon van de gouverneur.
Nadere informatieBybel vir Kinders bied aan. Daniël die Gevangene
Bybel vir Kinders bied aan Daniël die Gevangene Geskryf deur: Edward Hughes Ge-illustreer: Jonathan Hay Aangepas deur: Mary-Anne S. Vertaal deur: Gert Badenhorst Vervaardig deur: Bible for Children www.m1914.org
Nadere informatie0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1
Zwanger Ik was voor het eerst zwanger. Ik voelde het meteen. Het kon gewoon niet anders. Het waren nog maar een paar cellen in mijn buik. Toch voelde ik het. Deel 1 0-3 maanden zwanger Veel te vroeg kocht
Nadere informatieOpeningsgebeden INHOUD
Openingsgebeden De schuldbelijdenis herzien Openingsgebeden algemeen Openingsgebeden voor kinderen Openingsgebeden voor jongeren INHOUD De schuldbelijdenis herzien De schuldbelijdenis heeft in de openingsritus
Nadere informatieAnne Frank, haar leven
Vragen en opdrachten bij: Anne Frank, haar leven Doe meer met Leeslicht! Bij alle boeken in de serie Leeslicht kunt u een gratis lesbrief downloaden van www.eenvoudigcommuniceren.nl. In deze lesbrief staan
Nadere informatieBen je slachtoffer? Folder voor jongeren
Ben je slachtoffer? Folder voor jongeren Mijn leven veranderde zo n drie jaar geleden. Juist de dag voor mijn mama s verjaardag kreeg ze van mijn vader een kogel door het hoofd. Wonder boven wonder overleefde
Nadere informatieDe jongen weet dat hij niet in slaap moet vallen. Want dan zullen dieven zijn spullen stelen. Ook al is het nog zo weinig wat hij heeft.
In Kanton, China Op de hoek van twee nauwe straatjes zit een jongen. Het is een scheepsjongen, dat zie je aan zijn kleren. Hij heeft een halflange broek aan, een wijde bloes en blote voeten. Hij leunt
Nadere informatieDe PAAZ, wat is dat? Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar
De PAAZ, wat is dat? Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar De afgelopen weken was het niet zo leuk bij Pim thuis. Zijn moeder lag de hele dag in bed. Ze stond niet meer op, deed geen boodschappen
Nadere informatie