Magazine 27 e Jaargang nr. 2 April 2015

Transcriptie

1 Magazine 27 e Jaargang nr. 2 April 2015 Koningsfeest aan de Côte voor iedereen

2 COLOFON kopje VOORWOORD HOLLAND CÔTE D AZUR MAGAZINE 27e Jaargang n 2 April 2015 HET BESTUUR VAN DE NEDERLANDSE CLUB Voorzitter de heer A.W.P. van Cuyk (Paul) Tel: Secretaris de heer Ph.W.M. van Nieuwenhuizen (Philip) Tel: / Mobiel Penningmeester de heer P.E. Romeijn (Peter) Tel: Communicatie de heer J.C. de Deugd (Jan) Tel: / Mobiel Algemene Zaken de heer P. de Mik (Pieter) Tel: CONTACTPERSONEN Var mevr. E. Aeckerlin (Elizabeth) Tel: JOP de heer R. Brink Tel / robbrink@jopnl.com ADRESSEN VAN DE NEDERLANDSE CLUB Secretariaat secretariaat@nedazur.org Ledenadministratie en sponsoradministratie penningmeester@nedazur.org Redactie Magazine de Nederlandse Club Chemin du Terme, Tourrettes, tel clubblad@nedazur.org Website Webmaster webmaster@nedazur.org CONTRIBUTIE Voor een echtpaar of vergelijkbare relatie wonend op één adres 40 per jaar. Voor een alleenstaande 35. Inschrijfgeld voor nieuwe leden 17,50. Banknummer Betalingen voor contributie en evenementen kunt u overmaken op onze Nederlandse ING-bankrekening t.n.v. de Nederlandse Club te Peymeinade, Frankrijk. MAGAZINE VAN DE NEDERLANDSE CLUB DRUK Hoofdredacteur Jan de Deugd Eindredacteur Karin Peterson Redacteuren: Schaken - Willem Frans Arts Tuin & Bos - Gerard de Bos Bridge & Sudokus - Paul van Cuyk Frans taaleigen en Nederlandstaligen - Thieu Creemers Van Stamppot tot Sterren Cor en Davina Glorie Interview - Mechelien van Gaalen Nederlander in de Provence - Bauke Geersing Kunstrubriek - Monique Teunissen / Léneke Knipscheer Boekenrubriek - Lousewies van der Laan-Krugers Dagneaux Toegevoegde Waarde - Albert Mulder La Vie en France - Astrid Segaar JOP - Rob Brink Computers & Zo - Kees Vonk Binnenlandse politiek - Jobs Wagenaar Koninklijke Drukkerij EM. de Jong VORMGEVING PlanB Amsterdam, Bert van Zutphen Driemaandelijkse uitgave van De Nederlandse Club. Algemene informatiebron met clubnieuws voor de leden, Nederlanders en Nederlandstaligen - al dan niet permanent - woonachtig in Zuid- Frankrijk en Monaco, alsmede de Italiaanse grensstreek. Voorts is het Magazine de spreekbuis van Uno Animo, de zustervereniging voor collectieve verzekeringen tegen ziektekosten. Redactionele bijdragen van de leden zijn welkom. De redactie behoudt zich het recht voor - zonder opgave van reden - ingezonden stukken niet of in gewijzigde vorm te plaatsen al dan niet met vermelding van de bron. De redactie streeft objectiviteit en neutraliteit in de berichtgeving na. Redactie en bestuur achten zich niet verantwoordelijk voor informatie van derden. COPYRIGHT: Het is niet toegestaan om, zonder voorafgaande toestemming van het bestuur van de Nederlandse Club, de in dit Holland Côte d Azur Magazine gepubliceerde artikelen of gedeelten daarvan over te nemen, te (doen) publiceren of anderzijds openbaar te maken of te verveelvoudigen. Mijmeringen rond Koningsdag & Noblesse Oblige Begin van dit jaar gaf Zijne Majesteits consul te Nice aan graag te participeren in de viering van Koningsdag, mocht onze club besluiten om iets feestelijks te organiseren op die dag. Het bestuur had eerlijk gezegd nog geen concrete plannen met betrekking tot Koningsdag maar werd door het aanstekelijk enthousiasme van de consul op andere gedachten gebracht. Het plan werd gesmeed: dan maar meteen iets groots in de trant van de zeer geslaagde viering op Château Sainte-Roseline in 2011; viering op de dag zelf, ook al is dat een maandag en dan ook graag, net zoals toen, in samenwerking met onze zustervereniging de ANM en de Nederlandstalige school de Gouden Klomp. Immers, een dag als Koningsdag is bij uitstek bedoeld voor alle Nederlanders en zeker in den vreemde kan een dergelijke dag iedereen bij elkaar brengen en verbroederen. In dat kader is het dan ook jammer dat er op die dag een door de VAR-groep georganiseerde reis naar Barcelona vertrekt waar ongeveer vijftig leden van DNC en de ANM aan deelnemen. Maar daar kan niemand iets aan doen, aangezien die reis al lang geleden was gepland, ver voordat bij ons het idee van Koningsdag-viering opkwam. Dat door die ongelukkige samenval van evenementen een aantal mensen Koningsdag moet missen is voor het bestuur reden om in de toekomst Koningsdag in de agenda de blokkeren voor andere evenementen. Erg teleurstellend echter hebben consul en bestuur de reactie van ANM en de Gouden Klomp ervaren. Beide nemen niet deel aan een grootse en gemeenschappelijke viering en laten daarmee naar onze mening een enorme kans schieten om op een dag als Koningsdag saamhorigheid, eensgezindheid en verbondenheid van alle Nederlanders aan de Côte d Azur te tonen. Jammer! Dat heeft het bestuur er echter niet van weerhouden om de viering van Koningsdag voor alle Nederlanders, op dat moment aanwezig aan de Côte d Azur, open te stellen. Wij hopen op een grote opkomst! Hoort en zegt het voort! (zie nadere informatie elders in dit Magazine). Verheugd was het bestuur over een spontane actie van onze ereleden Ermert Wissink en Cis Smits op de Algemene Ledenvergadering van 6 maart jl. De penningmeester had aangegeven dat de club weliswaar financieel nog steeds erg gezond is, maar dat een teruglopend ledenaantal en vooral ook teruglopende sponsorinkomsten een contributieverhoging in 2016 wellicht verstandig en/of noodzakelijk maken. Spontaan boden beide heren aan om in dat geval af te zien van hun voorrecht van contributievrijstelling. Zij zullen trachten de andere ereleden te bewegen tot een zelfde gedrag. Hoewel de financiële toestand van onze club gelukkig niet zodanig is dat er een noodzaak tot een dergelijke actie bestaat, is het bestuur aangenaam verrast door deze geste die van grote betrokkenheid bij en liefde voor onze club getuigt. Wij hopen dat de andere ereleden het noblesse oblige en de clubliefde net zo hoog in het vaandel voeren als Ermert en Cis en hun voorbeeld zullen volgen. Paul van Cuyk, voorzitter 3

3 INHOUD et 5 juin ABN...42 Avcreators...47 Baat...43 BB&L Rental...50 Benjamin Raquet...43 Bistro de la Raque...8 Bosscher Avies...43 Bouwbegeleiding...43 Eric Immobilier...43 Exellence France...9 Florie Rénovation...46 Rallye Rallye TransAlpin TransAlpin 14 De Nederlandse Club 27 île St. Donateurs Groupe Mercure...42 Harskamp...23 Hoedemaker/Hudig...50 Holland at Home...17 House & Home...58 Huisman...59 Inter-Garden...56 Juste...50 Kuiper...43 New Home...2 Plan B Design Pro Car Services...56 Q Home...35 Qualimat Keukens...50 Rivièra Expat...50 Sat en TV services...60 Vacances Provence...42 Westerzee...42 XQ-Service...59 Yachttime...13 Zorg in Frankrijk...51 Colofon 03 Woord van de voorzitter 03 Inhoud/advertentie opgave 04 5 MEI-LEZING 05 PIETER WATERDRINKER Interview Maret Grothues 06 De Deugd over 09 Koningsfeest en inschrijving! 10 Dutch Open Golf 13 VAN STAMPPOT TOT STERREN 14 Unieke Provençaalse wijnsporen 16 La Vie en France 18 Randonneurs de natuur in 20 Tuin en Onkruid 22 Frans taaleigen 24 Afscheid Cis Smits 26 EVENEMENTEN / AGENDA 27 Nederlander in de Provence 30 Patries op vleugels 32 Boekenrubriek 34 Kunstorkaan 36 WAT SCHAFT HET 38 Zakenjournaal 39 JOP 40 Computers & Zo 44 Golfcolumn 46 Bestuursmededelingen 47 Bridgepuzzel en Sudoku 48 Schaakprobleem / Cartoon 49 Oplossing puzzels 51 BINNENLANDSE POLITIEK 52 Toegevoegde waarde 54 Algemene ledenvergadering 56 Demand O ffres 58 Omslagfoto: PlanB 5 mei lezing Door Pieter Waterdrinker Van Bevrijdingsdag tot de Dag der Overwinning Journalist, Ruslandkenner en romancier Pieter Waterdrinker (54) houdt op 5 mei in Résidence Costeur Solviane, 263 Avenue Frédéric Mistral te Saint-Raphaël de traditionele lezing voor de leden van de Nederlandse Club en ANM. De schrijver heeft als titel gekozen: Van Bevrijdingsdag tot de Dag der Overwinning. Pieter Waterdrinker gold lange tijd als een writer s writer, een schrijver, die slechts wordt gewaardeerd door andere schrijvers, maar zonder succes blijft bij het grote publiek. Anno 2015 wordt Waterdrinker echter zowel nationaal als internationaal geprezen. Hij werd genomineerd voor de Literatuurprijs Gerard Walschap, de Bob den Uyl prijs, de Libris prijs, alsook voor de prestigieuze Engelstalige Impac Literary Dublin Award in Belangrijk thema in zijn romans is de onmogelijkheid van de liefde en het falen van de mens in het bereiken van het geluk. Inmiddels is zijn werk in het Engels, Duits en Russisch vertaald en zijn de filmrechten van zijn roman Duitse Bruiloft verkocht. Onlangs vertelde de Telegraaf-correspondent in Moskou over zijn passie voor het schrijven en de journalistiek: Mijn laatste boek De Correspondent is een pleidooi voor een journalistieke vorm, waarbij verdieping voorop staat. Maar in mijn hart ben ik romancier. Ik heb negen boeken waarvan zes romans geschreven. Ik heb schrijver willen worden sinds ik voor het eerst een boek in de bibliotheek opensloeg. Correspondent is een eerzaam en eervol beroep. De Correspondent is een zinderende literaire autobiografie, uniek in ons taalgebied. Rond Waterdrinkers debuutroman Danslessen (1998) ontstond een rel toen de toenmalige Zandvoortse burgemeester besloot een klacht in te dienen wegens smaad en antisemitisme. Het Openbaar Ministerie ging over tot vervolging. Waterdrinker werd door het Gerechtshof in Amsterdam vrijgesproken, maar de Hoge Raad liet het arrest in stand. De boeken van Pieter Waterdrinker zijn vanuit Frankrijk bij Bol.com te bestellen. Jan de Deugd Programma & inschrijven uur Ontvangst met koffie uur Lezing Pieter Waterdrinker uur Apéro uur Déjeuner (4-gangen) Kosten: 39,50 p.p. Inschrijven via Parkeren op loopafstand aan de achterkant van station Saint-Raphaël Foto: Martin Dijkstra 4 5

4 INTERVIEW Maret Grothues Door Mechelien van Gaalen YES WE Maret Grothues (26) speelt al sinds haar tiende jaar volleybal en traint al elf jaar lang vijf à zes dagen per week om de top te bereiken. Toen ze vijftien jaar was, begon ze als semiprof en op haar achttiende werd ze professioneel volleybalster. Sinds 2012 speelt ze acht maanden per jaar bij Racing Club Cannes, die al 20 jaar lang landskampioen van Frankrijk is. Wanneer de Franse competitie eind mei is afgelopen, keert ze terug naar Nederland en hoopt ze weer geselecteerd te worden voor het Nederlandse nationale volleybalteam waarin ze al zeven jaar meedraait. Spannend telkens weer die selectie, zegt Maret, maar vooral dit jaar omdat er een nieuwe coach is en ook omdat van 24 september tot en met 4 oktober het Europees kampioenschap in Nederland wordt gespeeld. Onze afspraak moet worden uitgesteld. De thuiswedstrijd die de dames van RC Cannes in de Europese Champions League speelden tegen Zürich hebben ze verloren. We hebben een straftraining morgen, sms-t Maret. Een paar dagen later hebben we afgesproken voor het Casino in Cannes. Ik stuur nog een selfie voor de zekerheid. Maar ik herken háár onmiddellijk. Lang, natuurlijk blond, met sportschoenen, sportkousen en een dikke enkelband. Dat is een icepack, legt Maret uit. Die moet ik na elke training om mijn enkel doen. Vorig jaar januari heb ik mijn achillespees afgescheurd tijdens een Champions Leaguewedstrijd hier in Cannes. Een blessure die me elf maanden heeft gekost. Ik ben direct geopereerd in Monaco en heb hier ook gerevalideerd, maar in augustus bleek dat zich een cyste had gevormd. Toen moest ik in Nederland nog een keer onder het mes. Bevoorrecht CANNES Maret Grothues Volleybal-ster aan de Côte d Azur Fotografie Martijn Buter en Pascal Mistral Maret begon dus al jong met volleybal. Ik zat op turnen, maar mijn vriendinnen gingen allemaal volleyballen. Dan kun je niet achterblijven toch? Haar talenten bleken al snel. Op haar vijftiende speelde ze in de eredivisie in Oldenzaal. Vijf keer in de week trainen en op zondag de wedstrijd. Ze woonde in Almelo en elke dag reed een privéchauffeur, een vrijwilliger van de club, haar naar Oldenzaal en terug. Hoe moest ik daar anders komen, want ik had nog geen rijbewijs op die leeftijd. Ik was semiprof en kreeg een vergoeding van 250 per maand gedurende tien maanden per jaar. Dat was voor mij een heel bedrag, maar uitgaan was er niet bij. Ik wilde het wel graag natuurlijk maar dat kon niet. Lastig wel als je vriendinnen gaan stappen. Ging het volleyballen je dan niet vervelen? Nee., zegt ze met veel overtuiging. Ik ben zó bevoorrecht! Dat realiseerde ik me zeker na mijn blessure. Dan besef je hoe goed je het hebt. Olympische Spelen Maret speelde ook destijds al op nationaal niveau. Eerst in de Oranje-jeugd, toen in Jong Oranje en in 2008 kwam ze in het Nederlands team. Die selectie was heel spannend. Ik was erg zenuwachtig. Per slot sta je daar met meiden die je alleen van de tv kent. Nu ben ík één van de ouderen. Met dat team won ze in 2009 zilver op het Europees kampioenschap. Voor de Olympische Spelen van 2012 wisten de volleybaldames zich echter niet te kwalificeren. Maret: De Europese concurrentie is heel groot. Landen als Italië, Rusland, Servië en Turkije hebben hele goede teams. Een continent mag maar een paar landen afvaardigen naar de Olympische Spelen. Dat hebben we dus niet gehaald. Maar de Spelen blijven wel mijn droom. Dan moet ik eigenlijk goud winnen. Mijn man, Marcel Balkestein, speelde in het Nederlands hockeyteam en haalde zilver in Londen. Dus ik moet het beter doen, zegt ze lachend. Goed toch een beetje concurrentie in je relatie? Voor het geld Het is niet haar eerste winterseizoen in Cannes als professioneel volleybalster. Eerder speelde Maret in Azerbeidzjan en in Italië. Azerbeidzjan is een hele aparte wereld. Het hoorde vroeger bij Rusland. De mensen zijn er erg gesloten en de president van de club is de baas. Hij bepaalde wat er gebeurde. Als we een paar wedstrijden verloren, had je een echt probleem. Hij besliste dan of je familie mocht komen of niet. Heel autoritair. Na acht maanden had ik dat echt wel gezien. De verdiensten zijn er erg goed. Daarom ga je er ook in eerste instantie voor. Anders zou geen speelster erheen gaan, denk ik. Volleyballers, maar ook andere sporters, spelen in het winterseizoen vaak in het buitenland waar veel sponsorgeld is. Zo speelde Marets echtgenoot Marcel Balkestein, tot vorig jaar back in het Nederlands team, zes weken in de Indiase hockeyleague. Nee, we zien elkaar niet zo vaak. Maar dat wisten we toen we gingen trouwen vorig jaar. Marcel komt vaak het weekend hier. Mijn ouders komen ook regelmatig. Dat is het fijne van in Cannes spelen. Anderhalf uur vliegen en je bent in Nederland. En de zon hier natuurlijk Volleybal is in Frankrijk populairder dan in Nederland. Er gaat meer geld in om, maar het is hier niet te vergelijken met voetbal of rugby. RC Cannes Ook Racing Club Cannes, opgericht in 1922, wordt breed gesponsord. Op de website staan 24 bedrijven vermeld, waaronder Nestlé, Leclerc, Nissan, Perrier, Adidas en Canon. Het damesteam bestaat uit drie Amerikaanse, een Zweedse, een Roemeense, een Servische, twee Belgische, een Japanse, een Nederlandse en slechts twee Franse speelsters. Ze wonen in appartementjes die 50 meter van het strand liggen, hebben een auto tot hun beschikking en worden betaald. Hoeveel mag Maret niet zeggen. Maar het is zeker meer dan ze in Nederland zou verdienen met een leuke baan. In Nederland krijg je als semiprof 500 per maand en dan train je, vaak naast je baan, alleen s middags, vertelt ze. Voor het spelen in het Nederlands team - en dan moet je zes uur per dag trainen op Papendal - krijg je alleen je reiskosten vergoed. Volleybal is in Frankrijk populairder dan in Nederland. Er gaat meer geld in om, maar het is hier niet te vergelijken met voetbal of rugby. De dames van RC Cannes (evenals de heren trouwens) staan dit jaar opnieuw bovenaan in de nationale competitie. Met 9 punten voorsprong lijken ze met gemak weer kampioen te worden. Ook spelen ze op Europees niveau in de Champions League. Dat betekent dat er weken zijn waarin ze twee wedstrijden spelen Dat is best zwaar, zegt Maret, vooral met al dat reizen. u 6 7

5 INTERVIEW Maret Grothues COLUMN De Deugd over Ze verloor met haar team een week later ook de retourwedstrijd tegen Zürich, zodat de Champions League dit seizoen voorbij is. Zesdaagse baan Volleyballen is voor Maret een zesdaagse baan. Maandag beginnen we met krachttraining van half 10 tot 11 uur. s Middags is er van half 4 tot 6 uur baltraining. Dinsdagochtend techniek en s middags weer baltraining. Op woensdag trainen we van 4 tot 6. Op donderdagochtend weer kracht en s middags bal. Op vrijdag weer van 3 tot 6. Zaterdagochtend een training voor het balgevoel en om 8 uur s avonds de wedstrijd. Op zondag zijn we vrij. Europese wedstrijden zijn meestal op donderdag en dan is woensdag vaak de verplaatsing. De andere speelsters zijn heel aardig. Natuurlijk zijn we niet allemaal vriendinnen, maar we trekken wel met elkaar op. We doen leuke dingen en we gaan soms samen uit eten. Als we twee dagen vrij hebben, neem ik het vliegtuig naar Nederland. We krijgen ook een uur Franse les per week. Dat is niet verplicht, maar volgens mij is het dom als je het niet doet; ook richting je club. Je moet toch laten zien dat je wilt leren Maret kookt tweemaal per dag voor zichzelf. Goed eten is je eigen verantwoordelijkheid, zegt ze. Daar krijgen we geen adviezen over. Ik heb me daar vorig jaar tijdens mijn blessure een beetje in verdiept en nu eet ik volgens De Zandloper. Havermoutpap s morgens met een geprakte banaan. Dan heb ik de eerste drie uur geen trek hoor. Ik eet nu ook zo min mogelijk brood, aardappelen of pasta. Dat bevalt me heel goed. Nee, ik lijd beslist geen honger! Naar China? Weer terug bij RC Cannes volgend seizoen? Geen idee nog. Ik heb een spelersmakelaar. Eens kijken met wat voor aanbiedingen hij komt. Ik wil op zich wel hier blijven, maar er zijn ook mogelijkheden in Polen, Turkije of China. Daar zou ik voor het geld wel een jaar naar toe willen, ook al is het heel ver weg. Voorlopig kan en wil Maret nog een jaar of vier blijven volleyballen. Ze heeft echter ook een kinderwens. Maar, dat hoeft wellicht geen probleem te vormen want het RC Cannes-team heeft een Franse speelster van 39 jaar die moeder is. Terug in Nederland wil Maret betrokken blijven bij de sport, bijvoorbeeld in de organisatie van evenementen. Ambities om trainer/coach te worden in Nederland of het buitenland heeft ze niet. Maar zeg nooit, nooit Het is half twee en Maret, die een lunch van gewokte groenten, garnalen en noedels eet, heeft zichtbaar slaap. Een dutje elke middag hoort ook tot haar dagritme. Dus gauw naar huis want om half vier wacht de training weer. Wie Maret wil zien, kan op zaterdagavonden naar het Palais des Victoires, Avenue Maurice Chevalier in Cannes om 8 uur de wedstrijden van het damesteam volgen, aangemoedigd door de supporters met de kreet Yes we Cannes. n Goede tijden, slechte tijden Met het spetterende met een stand present om nieuwe leden te werven. Een ander lustrumfeest (Oh Boy, wapen waarvoor we hebben gekozen is het geven van meer What a Party) nog vers in aandacht aan onze core business: de activiteitenclubs, zoals het geheugen denderen golf, rando, bridge, en jeu de boules. Randonneur bij uitstek, we naar het volgende grote evenement: Op 27 april het Koningsfeest op het prachtige Château Font du Broc in Les Arcs. Een feest waar we als leden onze blik kunnen verruimen, want iedere Nederlander (niet-lid, logé, buurman of buurvrouw) aan de Côte d Azur is in Les Arcs welkom om op de 48ste verjaardag van Koning Willem-Alexander het glas te heffen. De Nederlandse Club en JOP zullen deze unieke gelegenheid bovendien aangrijpen om zich nadrukkelijker te profileren. Nu vraagt u zich natuurlijk af: moet DNC zich nog intensiever aan de Côte presenteren en is het nodig om aan marketing te doen? Wie de laatste ledenvergadering op 7 maart heeft bezocht kon uit de mond van penningmeester Peter Romeijn vernemen, dat de sponsor/advertentiemarkt ons minder gunstig is gezind. Dat kunt u ook vaststellen aan de terugloop van advertenties in dit Magazine. Niet verwonderlijk, want de Franse economie klimt nog steeds erg traag uit een diep dal en de werkloosheid blijft torenhoog. Voeg daarbij de remigratie van veel oudere Nederlanders in onze contreien en het moet u duidelijk zijn dat er bepaalde budgetten onder druk staan. Op het Koningsfeest, waarover u in deze uitgave veel meer kunt lezen, is de Nederlandse Club Anton Varekamp, schrijft in dit nummer over de Rando-club die onder leiding van Robert Keijzer nieuw leven is ingeblazen. Wandelen was één van de oudste DNC-activiteiten, raakte vervolgens in het slop, maar staat er weer als een huis. In mei gaan de wandelaars bijvoorbeeld naar Embrun voor een vierdaagse trip. In eigen streek organiseert Robert Keijzer wekelijks wandelingen. Het programma ziet u op de website. Ons erelid Cis Smits trekt zich over enkele tijd terug als organisator van de Alpes-Maritimes bridgeclub. De tanende belangstelling voor de AM-club is niet direct de reden voor zijn vertrek. Cis Smits, die vijfentwintig jaar actief was binnen DNC maakt zich wel zorgen over de toekomst van zijn bridgeclub. Sinds februari is het nieuwe aanvangsuur uur en het diner volgt om uur, zodat files vermeden worden. De Nederlandse Bridge Bond bevestigde me, dat hun ledenaantal van in stand blijft door hoofdzakelijk de aanwas van oudere bridgers. In Nederland helpt de ruime vergrijzing, in Zuid-Frankrijk is de vergrijzing de boosdoener. Laten we hopen dat de aantrekkende huizenmarkt in het thuisland de trek naar de AM en VAR weer gaat stimuleren. Jan de Deugd, hoofdredacteur 8 9

6 CHÂTEAU FONT DU BROC CEREMONIEMEESTER Astrid Segaar keurde Château Font du Broc Eind februari ben ik onderweg naar Les Arcs-sur-Argens. Het is schitterend weer, echt zo n dag met een strakblauwe als Assepoester, die in een oud sprookje in Het Kasteel terecht kwam en nu. namaak? Heb ik het wel goed verstaan? Ja! lucht en een klein zuchtje wind. In de verte ligt het Het landgoed beslaat nu ca. honderd hectaren met olijfgaarden markante Estérel-gebergte. Wat is het toch heerlijk om hier te mogen zijn. Je voelt het knisperende in de lucht met de belofte van een mooie dag waarbij de thermometer rond en paarden en als corebusiness de wijngaarden en echt, dertig jaar geleden was er niets anders dan een klein natuurstenen huisje, omringd door duizenden meters kreupelhout. lunchtijd waarschijnlijk 20 graden aan zal geven. De oprichter en eigenaar, de heer Sylvain Massa, omschrijft het als volgt: Château Font du Broc, waar ik naartoe onderweg ben, ligt een kleine 25 minuten rijden van mijn woonplaats en, volgens mijn routeplanner, naast het bekende Château Sainte-Roseline waar een paar jaar geleden het grote Oranjefeest voor Koninginnedag werd georganiseerd. Ik ben gevraagd om voor het komende Koningsfeest op 27 april als ceremoniemeester op te treden en ja, dan moet je natuurlijk wel eerst even de locatie gaan verkennen. Ineens rij ik tegen een smalle weg met aan weerszijden keien «J ai découvert un coin de garrigue endormi, comme oublié: au cœur du terroir viticole des Côtes de Provence, des restanques enveloppées d un délicat manteau de verdure sauvage, comme pour les protéger. L idée de rendre à ce lieu préservé sa vocation ancestrale m a alors envahi et m a conduit vers la plus belle des aventures: celle de la création d un vignoble et de l élaboration de grands vins» Ik ben reuze benieuwd en, nadat ik bijna rechtdoor het bos ben ingereden en de aanwijzingen naar het Château volg, maakt mijn hart een sprongetje. Wat is het hier mooi!! Wijngaard, zover je kan kijken, afgewisseld door bos en olijfbomen en geen enkel gebouw te zien Oprijlaan Na een poosje ineens een oprijlaan en dan.. alsof je terug in de tijd bent, sta je voor schitterende natuurstenen gebouwen met een prachtige sierijzeren poort. Ik heb afgesproken met mevrouw Stéphanie Jacsont die mij verbaast door te vertellen dat het En dat heeft hij gedaan: De majestueuze gebouwen met prachtig aangelegde tuinen, een paardenstal die wordt gezien als de meest gerenommeerde in Europa, een olijfgaard. Het ziet er allemaal zo mooi en goed geconserveerd uit! Alles in bijzondere stijl én met authentieke materialen. Geweldig als je kan bouwen met de kennis van nu en de materialen van toen, die je in de regio nog steeds kunt vinden. Rondleiding Ik zeg direct ja als Stéphanie mij vraagt of ik interesse heb in landgoed pas een een rondleiding. Onderweg vertelt ze mij dat de naam van kleine dertig jaar het Château een combinatie is van het woord Font dat in het bestaat! Hoe is oud Provençaals Maken maar ook De bron betekent en Broc dat mogelijk? Ik voelde mij net nog dat iets als bewaarplaats betekent. Ondertussen lopen we langs een prachtige waterplaats/bron die het verhaal mooi onderbouwt en even later kijken we uit over de wijngaard. De wijnranken zijn verspreid over meer dan dertig hectaren en zo op het zuiden geplaatst dat ze optimaal van de zon kunnen genieten: 110 meter boven de zeespiegel, met uitzicht op de zee en de Roc van Roquebrune-sur- Argens, genietend van het milde mediterrane klimaat., gebruik makend van de zachte zeebries in de winter en zomer en de voordelen van de mistral. Die factoren houden de druiven in perfecte gezondheid (zoet en sappig) totdat ze geplukt worden. In de verte zien we mensen aan het werk met paarden. Stéphanie vertelt mij dat ook de Nationale Franse paarden-equipe hier regelmatig traint en dat vroeger één van de paarden van de eigenaar tijdens eerdere Olympische Spelen kampioen werd. Feesten en partijen We wandelen verder en komen bij de gebouwen die gebruikt worden voor feesten en partijen zoals bruiloften, maar ook voor het jaarlijkse Truffelfeest en De Dag van de Druivenpluk. Daar zal op 27 april Het Koningsfeest plaatsvinden. Het is een mooie ruimte met hoge plafonds en weer die prachtige authentieke details in de muren en in de plafonds. Even later staan we op een overdekte binnenplaats, een ideale plek voor de vrijmarkt maar ook een geweldige plek om met elkaar een Oranje-feestje te vieren! Ik vraag aan Stéphanie hoe het met de wijn van het Château is gesteld. Ze vertelt mij dat deze een zeer goede reputatie heeft en neemt me mee naar de wijnkelder. We gaan via een soort kapelletje, door een ijzeren poort via een uitgehouwen trappenhuis, volledig omringd door natuursteen, 52 treden naar de diepte, en dan ineens. weer dat sprookjesgevoel! Ik sta in de ruimte waar koning Arthur met zijn ridders aan de ronde tafel vergaderden of. nee, toch niet, het is een wijnkelder met prachtige togen, natuurstenen, elementen, gietijzeren lampen, fraaie grote eikenhouten wijnvaten en volledig geklimatiseerd, zo n twintig meter onder de grond. Het kostte bijna tien jaar om de wijngaarden te ontwikkelen en men heeft gekozen om dit met methoden van voorouderlijke culturen en milieuvriendelijk te doen. Per jaar wordt er slechts hectoliter wijn per hectare geproduceerd en dit gebeurt zeer zorgvuldig en onder strenge eisen. Op die manier kiest de eigenaar ervoor om zijn wijngaarden voor uitputting te beschermen en de kwaliteit van de wijn hoog te houden. Dit werpt zijn vruchten af, want al vanaf de eerste jaargang heeft de wijn medailles gekregen op het prestigieuze Général Agricole in Parijs. Ik kijk ernaar uit om gauw weer hierheen te gaan, de wijn dan ook echt te mogen proeven en samen met alle dan aanwezige Nederlanders een toost uit te brengen op onze jarige Koning. Tot gauw op het Château Font du Broc in Les Arcs-sur-Argens. uuu Foto s: Martijn Buter Het lijkt wel een sprookje 10 11

7 Scramble à Quatre 26 juni op Saint-Donat Programma Topprogramma voor oud en jong op Koningsdag Voor alle Nederlanders, woonachtig aan de Côte, maar ook voor passanten en vakantiegangers organiseren De Nederlandse consul te Nice, De Nederlandse Club en JOP een spetterend Koningsfeest U bent voor dit feest uitgenodigd op het Château Font du Broc in Les Arcs-sur-Argens op 27 april vanaf uur. TopLocatie Temidden van de Provençaalse KoningsToast Natuurlijk staat de wijngaarden staat het prachtige château met z n reputatie van de wijnen van het Château Font du mooie de tuinen en zalen voor één dag geheel Broc garant voor een uiterst smakelijke toost in het teken van Oranje. En het kan niet anders op onze Koning, die door de consul zal worden dan een groots feest worden. Zowel binnen bij uitgebracht. Nederlands weer, of buiten in de mediterrane De Cost gaet voor... De zon wordt het een feest voor iedereen. Vrijmarkt volwassenen krijgen voor hun deelnamekosten van 15 Zoals gebruikelijk is er een vrij- aangeboden en nemen daarnaast ook nog eens gratis markt voor groot en klein. Heimwee Snacks per persoon twee glazen van dat edele vocht deel aan een tombola, waarvan de prijsuitreiking evenals Voor de inwendige mens trachten die van de andere competities ruim voor de taptoe (21.30 uur) wij ook goed te zorgen. Als afspiegeling van de culturele zal plaatsvinden. achtergrond van ons koningspaar verrassen wij u niet alleen met via de gratis Tombola naar de Taptoe traditionele Nederlandse snacks, maar ook met Zuid-Amerikaanse lekkernijen. Die mix van culturen zal ook herkenbaar zijn in muziek die uit de beide werelddelen: Slide & Shuffle Music Dress-Up en Win We vragen u om u in uw kledingkeuze Sluiting 17 april! N O T E E R A LVA S T D E D AT U M! D U T C H O P E N G O L F S A I N T- D O N AT 2 6 J U N I Vorig jaar werd het Dutch Open Golf uit nood in juni gespeeld, omdat het grote lustrumfeest namelijk eind september gepland U kunt zich vanaf nu inschrijven op stond. Dit jaar is weer gekozen om het toernooi in juni te houden. en het inschrijfgeld 15 voldoen (kinderen Niet alleen vanwege een aantal verzoeken, maar ook omdat dit tot en met 17 jaar GRATIS). In verband met de inkoop van de toernooi een mooie afsluiting vormt van het voorseizoen, waarna cateraar sluit de inschrijving op vrijdag 17 april. De planning iedereen rustig kan genieten van de zomermaanden. van de vrijmarkt vraagt eveneens om een tijdige aanmelding, te laten inspireren door Koningin Maxima. Gedurende de dag uitsluitend via de website. Niet alleen de datum, maar ook de spelvorm beviel zo goed zal iemand rondlopen om u op de originaliteit van uw outfit en Aanmelding voor de vrijmarkt is gratis, maar na 17 april dat we ook dit jaar hebben gekozen om scramble à quatre te hoofddeksel te beoordelen. Uiteraard is daar een leuke prijs mee zullen geen nieuwe spelen: de vier spelers in de flight strijden samen voor het beste te WINNEN. deelnemers meer resultaat. Naast de prachtigste scores die het oplevert, verhoogt worden geaccepteerd. deze spelvorm het teamgevoel en kunnen achteraf de mooiste KunstCompetitie slagen, langste puts en beste approaches onderling geanalyseerd We hebben een Kunstcompetitie uitgeschreven met als thema Willem-Alexander en Maxima. Jong worden en vergeleken met die van andere teams. en oud worden van harte uitgenodigd een kunstwerk van eigen Zegt het Voort De Nederlandse Club heeft niet de illusie Dit jaar hebben we helaas nog geen sponsor gevonden die hand op deze dag bij ons in te leveren; dat kan gaan om beelden, dat ze alle Nederlanders aan de Côte d Azur kan bereiken, dus zijn naam aan het Dutch Open Golf wil verbinden. Daarom zal schetsen of schilderijen. Gaarne bij aankomst in te leveren bij de zouden wij het op prijs stellen, indien u aan uw Nederlandse deze versie vooral draaien op de inschrijvingen. Door goed te feestcommissie. De jeugd mag op de dag zelf in de knutselhoek vrienden, familie en kennissen deze boodschap overbrengt. onderhandelen met Saint-Donat is de kwaliteit van dit evenement nog (extra) inzendingen maken. Word toch Lid! wederom gegarandeerd en dat voor dezelfde prijs als vorig jaar. Het Koningsfeest is voor ALLE De details, prijzen en verrassingen laten we nog even in het Nederlanders. DNC zal een informatiestand op het feestterrein midden (leest u vooral onze komende Nieuwsbrieven), maar dat inrichten en niet-leden informeren over de activiteiten, zoals het spectaculair en gezellig gaat worden, staat wel vast. golf, bridge, rando, jeu de boules en tennis. Hoe meer zielen, hoe meer vreugd,pieter de Mik Voor leden van DNC bedragen de kosten 95, voor introducees 120 Meer informatie ontvangt u per nieuwsbrief. Foto s: Kees van Deutekom Wilt u zich al inschrijven? Dat kan op de website. Met groet van het organisatieteam, Erna Franse, Karin Izaks en Pieter de Mik. 27 april 16:00-21:30 uur Château Font du Broc, Chemin de la Fontaine du Broc, Les Arcs-sur-Argens 12 13

8 VAN STAMPPOT TOT STERREN door Cor en Davina Glorie La Place de Mougins Ongeveer een jaar geleden genoten we in Tourtour van een fenomenale lunch in het met een Michelin-ster getooide restaurant Chênes Verts, toen net overgenomen door Denis Fétisson. Tot onze verbazing (en teleurstelling) bleek deze gelouterde chef-kok echter na amper een jaar al weer vertrokken en teruggekeerd naar zijn oude stek in Mougins. Maar goed, om toch nog eens de culinaire kunsten van Fétisson te kunnen beproeven, reserveerden we een donderdagse lunch in La Place de Mougins, een van de twee restaurants in Mougins waar hij de pollepel zwaait. Een kleine complicatie was dat op donderdagmorgen mijn reguliere vervoermiddel een niet onmiddellijk te herstellen mankement bleek te vertonen en daarom bij mijn vaste garagist en tevens JOP-er Paul Kale in Vidauban achter moest blijven. Wat nu? Ruimhartig stelde Paul als noodoplossing zijn aan alle kanten gebutste, met rammelend gereedschap, lasapparatuur en weet ik wat gevulde, grijs kenteken VW II Caddy bestelwagen als leenwagen beschikbaar. We hebben het gehaald (heen en terug zelfs!) en mijn vrees dat er misschien valet-parking bij La Place zou zijn, bleek gelukkig ongegrond Midden in Mougins, aan het centrale plein(tje) is het restaurant in een statig pand gevestigd. Het interieur is modern en chique, maar tegelijkertijd gastvrij en warm. Bij het aperitief verschijnen er drie amuses: een mini petit-fourtje van wortel en sinaasappel met kroepoek van gamba, een cake(je) met chêvre, en een mascarpone van citroen en ham drijvend in een thee van sellerie. De toon is onmiddellijk gezet! Als voorgerecht heb ik gekozen voor een vol au vent. Het bord dat voor mij wordt neergezet lijkt als een déja-vu op de pasteitjes die mijn moeder vroeger regelmatig maakte: zo n ouderwets bladerdeegbakje gevuld met ragoût. Het bakje van deze kok echter staat op fraai gedrapeerde, met knoflook ingewreven spinazieblaadjes en is gevuld met een romige mix van mosselen, zalm en kleine boudins, niet van bloedworst maar van coquilles Saint Jacques met inktvisinkt. Davina doet zich tegoed aan een rijkelijk van zwarte truffel voorziene mini-pizza met rucola, amandelen en parmezaan. Met het oog op het Wagyu rundvlees dat straks volgt, hebben we uit de zeer uitgebreide wijnkaart een 2010 Font du Broc (Koningsdag!) gekozen. De mélange van syrah, cabernet-sauvignon en mourvèdre plus 10 tot 18 maanden houtrijping geven de wijn een volle, kruidige smaak. Hij is ook verkrijgbaar in een 50 cl fles, in mijn ogen de ideale maat voor een tweepersoons lunch. Het perfect geroosterde, malse vlees wordt vergezeld van een rode wijn-jus met girolles en een gegratineerd taartje van gekonfijte uiencompote onder met chirurgische precisie uitgesneden aardappelschijfjes. Na een Baba au Rhum laat de ober ons nog madeleines proeven. Vaak woestijngebak, maar in dit geval een heerlijke, warme combinatie van citroen en bergamot. De gourmandises bij de koffie blijken kleine juweeltjes van mango, witte chocolade en limoncello. Ik voorspel dat dit restaurant met minimaal een ster in de volgende Michelin-gids staat. En dan te bedenken dat we al dit lekkers zonder die crème camionnette van ProCarService bijna hadden moeten missen Bedankt Paul! 41, Place du Commandant Lamy, Mougins, tel Food Amour Vanaf het moment dat het in onze vrienden- en kennissenkring bekend is geraakt dat wij onlangs tot culinair recensenten van het DNC-Magazine zijn gepromoveerd, worden wij bestookt met tips over unieke plekken waar wij absoluut over moeten schrijven. Zo kregen wij een tip over een nieuw restaurant in Salernes, met de naam Food Amour. Opvallend, want wij wonen daar vlak in de buurt, maar hadden nog nooit iets gehoord of gelezen over deze eetgelegenheid. Onze aanvankelijke argwaan was echter geen partij voor het enthousiasme van de tipgevers, dus reserveerden we een tafel op een avond in december. Het restaurant blijkt midden in het centrum gelegen te zijn, vlakbij Cours Théodore Bouge waar de wekelijkse markten worden gehouden. De buitengevel oogt al on-frans modern, maar bij binnenkomst worden we nogmaals verrast door de strakke, minimalistische inrichting van de kleine eetzaal met ruimte voor zo n zestien couverts. In de zomer kan men beschikken over een terras naast de kerk met ruimte voor wat meer gasten. Een reus van ruim boven de twee meter heet ons welkom en brengt de amuses bij onze coupes Arnaud Billard Brut Prestige Millésime 2007: Scheermes met chorizo en appel en een prachtig gemaakt miniijshoorntje gevuld met krabmousse en kreeftstaartjes. We worden onmiddellijk verbluft door de opmaak en smaak van deze hapjes en mede door het feit dat de zaak al vrijwel vol zit, verdwijnen TIP Chateau Miraval Van Stamppot tot Sterren onze laatste twijfels als sneeuw voor de zon. Uit de voorgerechten kies ik makreel, die wordt geserveerd met knolselderij zowel in een mousse als gesneden, appel en limoen. De hagelverse vis vormt een smakelijke combinatie met de fris zure bijgerechtjes. Op Davina s bord verschijnt huisgemaakte ravioli van gamba en wortel, waar aan tafel een heerlijke Thaïse bouillon over wordt uitgeschonken. Bij het champagne aperitief had ik al een blik in de wijnkaart geworpen, die bescheiden is in kwantiteit: vooral Provence en Rhône, maar zeker niet in kwaliteit. Tot mijn genoegen vond ik er een Château Miraval Play Bach 2008 en ook nog voor een alleszins redelijke prijs. De hype rond dit domein is sinds de verkoop aan Brad Pitt en Angelina Jolie nog niet verstomd, maar de wijn blijft niet te versmaden. (Meer in de Tip ) Mijn tafelgenote wordt vervolgens verwend met sappig kalfsvlees in zijn eigen jus vergezeld door allerlei wintergroentes en aan mijn kant wordt een gegratineerd taartje neergezet van aardappelpuree en gestoofde varkenswangetjes met daarbij een samosa van eend en sinaasappel. Alle twee gewoon heel erg lekker! We beginnen een praatje met de torenhoge gérant, die David blijkt te heten. Hm, Goliath was naar mijn mening toepasselijker geweest, maar hij vertelt heel vriendelijk dat hij samen met zijn vrouw Aude, die in de keuken staat, dit restaurant in de zomer van 2014 is begonnen. Veel horeca-ervaring heeft hij niet, wat zijn soms wat schuchtere optreden verklaart, maar dat zal ongetwijfeld nog groeien. Aan de kookkunst van de kokkin zal het zeker niet liggen. Dat blijkt ook uit haar dessert: een prachtige holle bal van geblazen suiker gevuld met bloedsinaasappel, een waar kunstwerk! Dit restaurant is een grote aanwinst voor de regio Lorgues/ Salernes. De kwaliteit ligt ver boven het gemiddelde, het prijsniveau is uiterst correct -ook wat de wijnkaart betreft- en er wordt creatief en liefdevol gekookt: Food Amour Meer van dit soort tips graag! 4, Rue Pierre Blanc, Salernes, tel Voordat Brad Pitt en Angelina Jolie dit wijndomein dichtbij Correns in 2008 aankochten voor 35 miljoen, was er op het terrein van 400 hectare ook een audio-studio gevestigd. Gerenommeerde namen als Sting, Pink Floyd, the Cure, Sade, Chris Rea en AC/DC namen er in de zeventiger en tachtiger jaren hun platen op. Misschien dat Brad en Angelina er af en toe een slaapliedje zingen voor hun kinderen, maar opnames daarvan komen (gelukkig?) niet meer naar buiten. Niet gestaakt is de wijnproductie. Integendeel: Er is door de Hollywood-coryfeeën nog eens 10 miljoen geïnvesteerd om de wijngaarden en de opstallen naar een hoger niveau te tillen. Ze zijn een 50/50 samenwerking aangegaan met Marc Perrin, telg van een fameuze familie van wijnproducenten uit de Rhône-vallei, maar schijnen zich ook actief met de vinificatie en de stijl van de wijnen te bemoeien. De resultaten mogen er zijn. In de top 100 van de beste wijnen van de wereld samengesteld door het gezaghebbende blad The Wine Spectator was Miraval in 2012 als enige rosé vertegenwoordigd. De wijnen van dit domein zijn niet overal te vinden; de luxe winkel van Perrin aan de Cours Mirabeau in Aix-en-Provence heeft ze meestal wel in voorraad. Met originele namen als Play Bach voor de rode wijn en Pink Floyd voor de rosé blijken de Brangelina s en Perrin niet wars van Château Miraval s historie 14 15

9 DE WIJNEXPERT De Provence Unieke nieuwe wijnsporen in de Provence Het is bekend dat de concurrentie buiten de Provence niet slaapt en zich ook op deze markt profileert en het vermoeden dat de Provence-wijn op een dag een terugval te verwerken krijgt, dwingt wijnproducenten in ons deel van Frankrijk bezig te zijn met de toekomst. Men moet dus kwaliteitswijnen produceren die met kop en schouder boven de middelmaat uitstijgen. Rosé is in, mooi wit is onbekend en het imago van de rode wijnen is wat achterop geraakt. Er is dus werk aan de winkel. Men is dan ook druk aan het experimenteren met allerlei druivensoorten uit het verleden. De resultaten zijn opzienbarend en dat geeft een vernieuwend beeld van in eerste instantie oude rode wijnen. Op mijn zoektocht heb ik wel al heel wat bijzonder mooie rode wijnen mogen proeven. In een eerder betoog heb ik uiteengezet dat de karakters van de verschillende druiven de doorslag geven over wat de consument lekker vindt of niet. Als je nu die nieuwe weg van oude druivensoorten volgt, dan stuit je op verrassingen. Deze ontwikkeling moet stap-voor-stap leiden tot hele bijzondere Provençaalse wijnen. Binnen de appellation van de Provence worden deze nieuwe cépages (druivensoorten) nog niet toegelaten. U kunt deze wijnen nu tegen komen als Vin de France SIG (Sans Indication Géographique). Dit zijn unieke kansen voor wijnproducenten om met nieuwe wijnen voor de dag te komen en deze aan de consument geheel vrijblijvend te presenteren. Er zijn voorbeelden van wijnen te noemen die als Vin du Table werden gemaakt en tot topwijnen zijn uitgegroeid, zoals het voorbeeld Lafite uit de Languedoc. Waarbij de prijs aangeeft dat je met een heel bijzondere wijn te maken hebt. 3 van de 4 broers le Brun van Chateau de Brigue Château de Brigue in Le Luc presenteert een uniek voorbeeld, een opvallend mooi glas wijn, de l Héritage. Wel één met een gebruiksaanwijzing. De wijn is veelbelovend, zit goed in elkaar met in de hoofdrol twee onbekende lokale druivensoorten, Arinarnoa en Egiodola, en een kleine toevoeging van Merlot. De oplage is nog klein, de wijn is jong en heeft dus tijd nodig. Onlangs werd ik ook geconfronteerd met uitstekende mousserende rosé-wijnen die op weg zijn naar een eigen nieuwe appellation. Het initiatief wordt door een groep van kleine producenten gedragen en er zitten daadwerkelijk wonderen tussen. Een unieke proeverij geleid door een ervaren wijnproducent toont dan aan dat u nog heel wat te wachten staat. Komt u toevallig bij een wijnproducent op bezoek, vraag dan naar dit soort wijnen. Daar gaan zij graag op in! Een lijst van dit soort leuke adressen bestaat helaas nog niet. Ik ben er druk mee bezig. Wordt vervolgd! Mont Sainte-Victoire, Paul Cézanne De Provence: dit oudste wijnbouwgebied van Frankrijk verrast mij telkens weer. Mijn interesse dateert uit 1997 toen ik mijn eerste grote wijnproeverij had in Auberge La Provence in Laren. Daar stonden zeventig verschillende rosé-wijnen te schitteren. Vanaf die tijd ben ik verder gaan kijken en wilde ik meer weten over wat de Provence te bieden had. Tot de dag van vandaag blijf ik me verbazen. Mijn bezoeken aan de verschillende wijnhuizen met hun specifieke eigen kwaliteit zijn dan ook een inspiratie om door te gaan met deze speurtocht. De marketing heeft de rosé op de kaart gezet in al zijn samenstellingen, kleuren en uitmonsteringen. Vierkante flessen scoren hoog, maar de kwaliteit van de wijnen loopt sterk uiteen; de kwantiteit viert hoogtij. Paul L.M. Schmit Sommelier / Wijnexpert HOLLAND AT HOME Your online Dutch supermarket Holland-at-home.com is de meest toonaangevende Nederlandse online supermarkt voor Nederlanders in het buitenland. We bieden een royaal assortiment aan van Hollandse producten van de beste kwaliteit, waaronder typisch Hollandse levensmiddelen, biologische, fair trade, baby- en kindervoeding. Ook bent u aan het juiste webadres voor drogisterijartikelen, Hollandse souvenirs, poffertjespannen, boeken, tijdschriften en nog veel meer. Profiteer nu als lezer van Club aan de Côte d Azur van 5 korting op uw eerste bestelling. U kunt hiervoor de kortingscode AZUr5 invullen bij het afrekenen op

10 LA VIE EN FRANCE Maaike van der Meulen en Pierre Philip & Mathilde en Bastien in Gréolières In de rubriek La Vie en France maken we aan de hand van een aantal vaste vragen kennis met Nederlanders en hun Franse woon-, leef- en werksituatie. In welke leeftijdsgroep vallen jullie? Ik ben 45 en Pierre is 46. Onze kinderen Mathilde en Bastien zijn 14 en bijna 12. Waar wonen jullie? In Gréolières, op 5 km afstand van het dorp. Midden in de natuur, aan de rivier de Loup. Hoe ziet jullie huis eruit? Astrid I.M. Segaar de Vos présente Le Bonheur est dans la PisciCulture Maaike en Pierre kweken forellen in Gréolières avec Maaike Pierre Mathilde Bastien van der Meulen Philip Philip Philip Toen wij het in 1999 kochten, was het in slechte staat. De eerste twee jaar hebben we al onze vrije tijd besteed aan de renovatie. Heerlijk vond ik dat. Pierre is erg handig en ik heb zelf ook zoveel mogelijk geklust en een heleboel geleerd. Daarna hebben we ook tijd besteed aan andere zaken, - twee kinderen om maar iets te noemen -, maar altijd zijn we wel bezig geweest om ons huis mooier en comfortabeler te maken. De buitenkant en de tuin zijn inmiddels ook wat meer gestructureerd, ook al moeten we onze natuur delen met de herten en reeën die graag van onze verse plantjes willen proeven. Bij het huis hoort een groot terrein met twee bassins. Deze zijn in de jaren zestig aangelegd voor recreatieve forelvangst. We hebben er vaak over nagedacht of we iets met ons terrein of de bassins konden doen. Ik denk dat de tijd er rijp voor moest zijn. Heb jullie een leuke tip in de omgeving? Natuurlijk het overbekende ski-station Gréoières-les-Neiges. Een heerlijk klein familie-skistation. Niet altijd is er voldoende sneeuw, omdat dit het meest zuidelijk en dichtst bij de kust gelegen station is, maar als er dan sneeuw ligt, dan word je helemaal bovenin beloond met een prachtig uitzicht over zee; van Monaco tot de Estérel. Je ziet dan ook de Gorges du Loup, en als je het weet dan kun je ons huis zien met de bassins ervoor. Verder zijn hier overal prachtige wandelpaden, bijvoorbeeld van en naar de gemoedelijke dorpjes Gréolières en Cipières waarbij je dan één van de gezellige restaurantjes of terrasjes kan aandoen. Een echte aanrader vind ik het Réserve des Monts d Azur waar je wandelend, met sneeuwschoenen aan of in een rijtuig, bizons en Przewalski-paarden kunt bewonderen. Hoe zijn jullie hier gekomen? Maaike: Ik ben in Heerenveen geboren. Mijn ouders waren beiden leraar Frans, hadden Franse vrienden en we gingen dus regelmatig in Frankrijk op vakantie. Ik denk dat de meeste Nederlanders op die manier verliefd worden op (Zuid)-Frankrijk: zomer, zon, krekels, jeu de boules, olijven.. en dan het heerlijk Frans gekeuvel om je heen! Op mij heeft de Franse taal een grote aantrekkingskracht uitgeoefend. Ik heb dan ook de vertalersopleiding Frans en Spaans in Maastricht gedaan. Vervolgens ontmoette ik Pierre en was de stap niet erg groot meer om hier naartoe te emigreren. Eerst woonden we in La Seyne-sur-Mer bij Toulon. Daarna kreeg Pierre een baan in Mougins en zijn we in de Alpes-Maritimes terechtgekomen. Na een paar jaar en met een heleboel geluk, hebben we dit huis kunnen kopen. Ik heb het nooit moeilijk gevonden om te integreren in Frankrijk. Natuurlijk komt dat ook doordat mijn man Fransman is. Ik heb Franse schoonfamilie door wie ik volledig ben opgenomen, veel Franse vrienden, en ook de taal is geen barrière. Bovendien nemen we beiden intensief deel aan het dorpsleven. Pierre zit in de gemeenteraad van Gréolières, ik ben jaren voorzitter geweest en nog actief bij een sport- en cultuurvereniging. Verder maken we allebei deel uit van de feestcommissie van Cipières, een hele leuke en inspirerende groep mensen die zorgen voor de dynamiek van dorpen als de onze. Wat doen jullie (of deden jullie) voor de kost? De eerste jaren in Frankrijk heb ik bij verschillende bedrijven gewerkt, zoals de ANWB-alarmcentrale in Lyon, een Internetstart up in Cannes en een tweetal makelaarskantoren. Toen wij dit huis kochten, dat toch vrij afgelegen ligt, vond ik het tijd om het vak uit te oefenen dat ik geleerd had en schreef me in als zelfstandig vertaalster. Zo n zeven jaar lang heb ik veelal technische vertalingen gemaakt voor Nederlandse en Franse vertaalbureaus. Toen onze kinderen inmiddels al geruime tijd naar school gingen, had ik weer zin in een gewone baan met een normaal ritme en collega s. Dat heb ik gevonden bij Westerzee Verzekeringen, tegenwoordig in Valbonne. Daar werk ik nu ook alweer een heel aantal jaren parttime en kan het goed combineren met vertaalwerk. Gréolières Ruim drie jaar geleden kreeg Pierre het opeens op zijn heupen: hij wilde iets anders doen, zelfstandig werken, liefst thuis. Waarom dan geen forellen kweken in de bassins die al voor ons huis lagen? We zijn het helemaal gaan bestuderen: hoe kweek je forellen? Hoe verkoop je ze? We hebben de administratieve muur beklommen, overal de toestemmingen voor gekregen (niet eenvoudig als het gaat om watergebruik) en daarna bijna een jaar werkzaamheden gehad om een kwekerij op te zetten die volledig aan de Europese normen voldoet. De bron de Foulon voorziet de kwekerij van water van uitstekende kwaliteit. We zijn bio-gecertificeerd en dat betekent dat onze vissen veel ruimte hebben en biologisch voedsel krijgen. Dit alles zorgt ervoor dat wij een uitmuntende kwaliteit kunnen produceren. Met deze kwaliteit zijn wij op dit moment de enigen op de markt in deze regio. Onze kwekerij heet de Pisciculture du Cheiron, genoemd naar de berg waar ons huis tegenaan leunt en waar al het prachtig zuivere bronwater vandaan komt. Deze berg is van Menton tot Mandelieu te zien, vooral als hij besneeuwd is. We kweken drie soorten: Truite Fario (Salmo trutta fario), in het Nederlands beekforel, Omble de Fontaine (Salvelinus fontinalis) oftewel bronforel en tenslotte Truite Arc-en-ciel (Oncorhynchus mykiss), de meer bekende regenboogforel. Voor het verwerken van onze vis hebben we een labo geïnstalleerd in de garage onder het huis. Dit uiteraard ook volledig volgens alle normen. Want zoals het vroeger op de markt ging en in andere delen van Frankrijk nog wel gaat: - een grote bak water, de klant die zijn zwemmende forel uitkiest, een klap op de kop en voilà Madame! Dat mag nu niet meer. Pierre wil zo direct mogelijk verkopen en dat is op de markt. Op dit moment staat hij op de markt van Valbonne, Mouans-Sartoux, Châteauneuf de Grasse en de biologische markt van St.-Laurent du Var (Cap 3000). Ikzelf doe het kleine zaterdagmarktje van Gréolières, samen met een paar andere lokale producenten. Verder kan je onze producten vinden in biologische winkels, lokale producentencoöperaties als de Marché des Collines in Le Rouret en op de websites van een aantal Ruches. La Ruche qui dit Oui (de bijenkorf die ja zegt) is een prachtig systeem, waarbij lokale producenten hun producten aanbieden en lokale consumenten via een website kunnen bestellen. Lokaal, nog belangrijker dan bio, dat is de toekomst, vooral voor ons voedsel, naar mijn idee! Hoe zou jij jullie leven in Frankrijk in maximaal tien woorden omschrijven? Maaike : Als de film Le Bonheur est dans le Pré! door Astrid I.M. Segaar de Vos 18 19

11 RANDODNC De paden op... R Oudste DNC-activiteit weer springlevend andonneurs wekelijks de natuur in Gezellig napraten Voorafgaand aan de start verzamelen alle deelnemers zich bij het tevoren per vermelde café/restaurant/bistrôt (meestal in een klein dorp gelegen), waar iedereen nog even van een kop koffie of chocolat chaud kan genieten voor de hele groep op pad gaat. En ook na afloop van de randonnee wordt er met elkaar nog even gezellig nagepraat bij een al dan niet alcoholische versnapering, alvorens een ieder weer huiswaarts keert. Zo leert men op een uiterst aangename en relaxte wijze een groot deel van de mooiste plekjes van onze Provence en Côte kennen en bouwt men ook en passant aan een betere lichamelijke conditie. Introducé(e)s mogen in principe meewandelen, maar wel ná en in goed overleg met onze wandelgids, die nl. ook voor deze mee-lopers verantwoordelijk is. In het verleden bleken de gastrandonneurs (b.v. kinderen en logés) zonder uitzondering erg enthousiast over zo n dagbesteding te zijn. In de sneeuw Als kers op de taart organiseert de organisatie aan het slot van het wandelseizoen (meestal in juni) nog een paar wandeldagen met overnachting ter plekke in een wat verder van hier gelegen natuurgebied. Hier bestaat veel animo voor. Door onze leiding wordt er altijd rekening gehouden met externe factoren; zo wordt er in de wintermaanden meestal aan zee gelopen en niet in de hogere en dus ook koudere bergen. Maar voor de diehards behoort een raquetten-tocht (wandelen met sneeuwschoenen) ook tot de mogelijkheden. Eind februari worden de bloeiende mimosabossen opgezocht en aan het begin van de zomer de lavendelvelden. Aarzel dus niet en loop gerust eens één of meerdere keren mee met de Randonneurs en de kans is groot dat ook u er aan verslaafd raakt en dat u daarna in uw agenda alle donderdagen als wandeldagen markeert! Een van de oudste activiteiten binnen De Nederlandse Club onderging recent een verjongingskuur. Het handelt hier om een groep van actieve wandelaars, die al decennialang (!) wekelijks met zeer veel enthousiasme en vooral groot plezier een aantal uren door de werkelijk schitterende natuur van ons deel van de Provence lopen. Dit houdt in dat men daarvoor wel iedere donderdag een groot deel van deze weekdag inlevert, maar de beloning van zo n fysieke inspanning op een ontspannen en gezellige manier met de meest magnifieke vergezichten is dat alleszins waard. Door Anton Varekamp Onder deskundige leiding van onze gekwalificeerde gids, Robert Keijzer, wordt dan eens een kustwandeling en dan weer een tocht hoog in de lokale bergen gemaakt. Onderweg is er ruimschoots tijd om van het zelf meegebrachte lunchpakketje te genieten met altijd rondom een indrukwekkend en feeëriek uitzicht. Tijdens de tocht wordt er door de deelnemers onderling over de meest uiteenlopende onderwerpen gesproken en ontstaan ook vaak nieuwe contacten. Waar wordt er zoal gewandeld? Iedere week (van september tot juni) zet de leiding van deze groep een nieuwe wandeling uit en elke route blijkt zijn eigen charme en uitdaging te hebben. Het wandelgebied is - op een enkele uitzondering na - altijd binnen een rijtijd van 1-1,5 uur van ieders woonplaats te bereiken en men is ook altijd weer voor donker thuis! Verdere informatie kunt u krijgen van onze onvolprezen organisator en wandelgids Robert Keijzer. Hij kan u alles vertellen over kleding en schoeisel en de (voor de DNC!) verplichte randonneurs-verzekering bij de landelijke Franse federatie van wandelclubs. Voor aanmelden en vragen: Robert Keijzer randodnc@gmail.com 20 21

12 TUIN & BOS Onkruidbestrijding van sopje tot gekweekt insectenvolk TUIN & BOS De eeuwig durende strijd tegen het onkruid Waarde tuinliefhebbers, De zon is weer van de partij en de warmte dringt al goed door in de grond. Conclusie: alles is weer volop aan het groeien. Niet alleen onze heesters, vaste planten of bomen verheugen zich in het voorjaar, maar ook het onkruid tiert welig. Onkruid heeft de eigenschap zich snel te vermenigvuldigen en is zodoende een goede werkverschaffer voor enthousiaste tuinliefhebbers en hoveniersbedrijven. Het is best aardig om te zien hoe de bestrijding van onkruid zich in de loop der eeuwen heeft ontwikkeld, want ongewenste groei tussen de planten is een verschijnsel van alle tijden. Eeuwen terug kende men twee methodes van onkruidbestrijding die in feite nog steeds actueel zijn: een goede diepe grondbewerking: dus spitten tot wel drie steek diep. Vervolgens goed mesten met stalmest. Mesten bevordert groei en het gevolg is dat waar geen zonlicht kan komen, onkruid minder snel zal groeien. De tweede methode die men vroeger al gebruikte betreft het wieden of handmatig verwijderen van onkruid. Dit kan ook met de hak, een iets grovere methode. Bestrijding van insecten Natuurlijk hebben we te maken met aanvallen van insecten die de gezondheid en groei van onze gewassen bemoeilijken. Een leuk voorbeeld van bestrijding trof ik aan in De Rozenteelt, geschreven door W.C. Spoor in 1850 (tweede goedkoope uitgave, met houtsnée-figuren tusschen den tekst, eene gravure en eene in kleuren gedrukte plaat. 244 pagina s). Het wijfje legt, zoolang de scheuten der rozen nog jong zijn, de eyeren in derzelven celweefsel en knaagt ze beneden de gekwetste plaats geheel of gedeeltelijk af, zoodat zij verdorven. De pootlooze larven vraten ongeveer vier weken in het merg der scheuten, waarna zij in de poppen overgaan. Het eenige middel om de vermeerdering van dit schadelijke insekt te verhinderen is het vangen der kevers en het verzamelen en verbranden der afgevreten scheuten. Vervolgens een andere situatie: Men verdelgt ze door ze met een zachte borstel in een daaronder staand vat te brengen, of door eene bespuiting met tabakssap of oplossing van Aloe Succotrine. En ook: Men moet daarom niet verzuimen om de daardoor aangetaste planten somwijlen met een niet te scherp ijzer af te krabben en vervolgens met een afkooksel van tabak, met kalkwater of scherp loog zorgvuldig af te wasschen. En zo gaat Spoor nog vele pagina s door; simpele handmatige bestrijding al dan niet met behulp van sapjes en sopjes. Chemische bestrijding Wanneer is de moderne, chemische bestrijding van insecten en onkruid eigenlijk begonnen? Dan komen we terecht in de jaren direct na de Tweede Wereldoorlog. Onderzoek naar en ontwikkeling van gewasbeschermingsmiddelen heeft toen een enorme vlucht genomen. Bedrijven als Shell Chemical, Monsanto, Sandoz uit Zwitserland, Hoechst uit Duitsland en JCI uit Engeland zijn verantwoordelijk voor een groot scala aan middelen die in rap tempo werden ontwikkeld en gefabriceerd in de jaren vijftig, zestig en zeventig. Contactmiddelen, dat wil zeggen procédés die men spuit op de gewassen, werden veel gebruikt. Een middel als Gramaxone (werkzame stof: paraquat dichoride) is met vele duizenden kubieke meters over Nederland uitgesproeid. Granulaatmiddelen (korrels) als Casoron G, of Simazin werden met kilo s tegelijk uitgestrooid op grindpaadjes en tussen de heesters, zowel in de heesterborders in de particuliere tuinen als in de gemeenteplantsoenen. Pas later is aangetoond dat met name Simazin zeer gevaarlijk voor het grondwater bleek te zijn. In de jaren tachtig en negentig ontstond er onder de bevolking meer bewustzijn over het milieu. Op scholen, op de radio en in tv-programma s werd veel aandacht besteed aan de werking van chemische bestrijdingsmiddelen en van de negatieve effecten Vanaf 1990 ging men steeds meer met biologische middelen werken. Toch tel ik in de gewasbeschermings-gids van 1999 (de officiële uitgave van de Plantenziektekundige Dienst die om de paar jaar wordt herzien) nog een dikke duizend chemische stoffen. Maar er wordt meer en meer biologisch gewerkt, zoals in de kassen met bijenvolken, die voor de bevruchting zorgen. De consequentie van die werkwijze is dat er daar geen of weinig chemische middelen gebruikt mogen worden. Handel in insecten De insecten die we als bestrijdingsmiddel kunnen gebruiken zijn o.a: de roofmijt, een op een teek gelijkend zeer klein beest, dat heel capabel is om spint uit te roeien. Duizend roofmijten zijn te koop voor tussen de 30 en 40 euro. Een ander geschikt exemplaar is de sluipwesp; zij legt haar eitjes in volwassen rupsen. De eitjes komen als larf uit in de rups en vreet de rups van binnen uit dood. De roofwants zijn geschikt om aanvallen van trips (zeer klein langwerpig insect) effectief te bestrijden. Er bestaat in de huidige tijd een levendige handel in deze insectenvolken en voor de mens is het de biologische bestrijding bij uitstek, overigens uitsluitend gericht op kassen. Wat is de minst schadelijke wijze om onkruid te bestrijden, maar één die toch effectief is? 1. Zorg dat de planten zich snel en gezond ontwikkelen, zoals eerder al gezegd: waar schaduw is, groeit minder snel onkruid. 2. Werk bijvoorbeeld met plantaardige bodembedekkers of anders met worteldoek of boomschors. 3. Zorg voor een tijdige en goede bemesting. 4. Goede snoei op het juiste moment: goed snoeien doet goed groeien. 5. Helaas, het aloude handwerk, tijdrovend en ongeliefd: schoffelen en wieden. Ook deze zomer weer een fraaie tuin toegewenst. Gerard de Bos DE ROOFMIJT DE SLUIPWESP Gerard de Bos genoot in Nederland gedurende vijf jaar zijn opleiding als hovenier bij het gerenommeerde hoveniers bedrijf Copijn. In 1975 startte hij zijn eigen bedrijf. Bij het aanbreken van de economische crisis in 1980 vertrok hij naar Zuid-Frankrijk. Vanaf die tijd ontwierp hij tuinen en legde hij in Zuid-Frankrijk tientallen tuinen en zwembaden aan

13 kopje FRANS TAALEIGEN & NEDERLANDSTALIGEN Aflevering 44 Plastische woordcombinaties Le sandwich Hollandais! Niet alleen kunnen talen van kleur hebben het over mains baladeuses. Als je weet dat se balader verschieten, ook weten we dat de ene hetzelfde is als se promener (on se balade?, aan de wandel? zal een bekende je toeroepen op straat) en dat une baladeuse taal kleurrijker is dan de ander. We behalve een walkman ook een looplamp is, dan zet een zinnetje zagen in de vorige aflevering dat de als il a les mains baladeuses je verbeelding spoorslags aan het Fransen voor ons Nederlandse zinnetje werk. hij heeft een blauwtje gelopen (toch Bonussen best wel kleurrijk, als je bedenkt dat In het bedrijfsleven kennen de Fransen ook twee wel heel het komt van z n schenen gestoten, met plastische woordcombinaties die, in dit geval, te maken hebben met bonussen bij multinationals, waar wij in het Nederlands bij blauwe plekken tot gevolg ) niet verder mijn weten alleen maar lange omschrijvingen tegenover kunnen Thieu Creemers komen dan il a essuyé un refus c.q. sa stellen: demande en mariage a été refusée. De eerste is une retraite-chapeau. Die goedgevulde hoed op Maar meestal is het omgekeerd. Komen het kale hoofd van die eveneens goedgevulde man waar de bankbiljetten uit dwarrelen, zien we moeiteloos voor ons. In zij aan met iets buitengewoon plastisch, Nederland kennen we dit cadeautje als een levenslange, netto en wat stellen wij daar tegenover? aanvulling op het pensioen van een topbestuurder bij diens vertrek uit het bedrijf. De openbare ruimte waar men kan wachten, op de trein De tweede is un parachute doré. Ook nu komt direct een bijvoorbeeld, noemen ze in het Frans met hun gevoel voor beeld binnen van opnieuw een bestuurder van een groot plasticiteit la salle des pas perdus. Vervelend blijft het, dat bedrijf, hangend aan een goudgerande parachute die hem moet wachten, maar moeten zeggen: on a passé des heures dans la beschermen, d.m.v. een eenmalige bonus, tegen het vervallen salle des pas perdus klinkt toch heel minder alledaags dan: we tot de bedelstaf, na een al dan niet gedwongen vertrek bij zijn hebben uren op de trein moeten wachten, niet dan? bedrijf. Parachute doré en retraite-chapeau, beeldender kan Ander voorbeeld. Onze kwalificatie: een afgedragen spijkerbroek toch niet? zegt hoe de spijkerbroek eruit ziet, maar un jean fatigué leeft We blijven nog even bij de multinationals, want we hebben echt, krijgt veel meer een gezicht, tenminste zo ervaar ik het. hier (in Frankrijk) ook nog een interessante en aanschouwelijke De auto stoof weg, heet het bij ons. Niet slecht, we zien het stof benaming voor een bepaald systeem van belastingontwijking. voor ons omhoog dwarrelen, maar la voiture fonça à tombeau Een Franse multinational richt in Nederland een holding op en ouvert doet ons pas echt huiveren, als bij een gapend graf. tegelijkertijd een superholding op Curaçao. Op die manier betaalt Wij zeggen: hij kan zijn handen niet thuis houden, de Fransen dit bedrijf in plaats van normaal 33,3% belasting, slechts 2 à 7,5%. En hoe noemen de Fransen een dergelijk systeem, denkt u? Le sandwich hollandais! Moeten wij daar trots op zijn? In het geniep Net zo trots waarschijnlijk als de Zwitsers kunnen zijn wanneer zij in het Frans een benaming horen bezigen, waarin zij, op hun beurt, geportretteerd worden: cette femme fait suisse of ook wel elle boit en suisse. Dat betekent dan dat zij in haar eentje, meestal in het geniep, aan de alcohol zit Nu we toch zo bezig zijn, heb ik er nog wel eentje, waardoor, in dit geval niet een bevolkings-, maar meer een beroepsgroep zich aangesproken zou kunnen voelen. Wij zeggen: hij liegt dat hij zwart ziet (zou deze Nederlandse zegswijze trouwens nog mogen van onze Quinsy en van die mevrouw van de VN, hoe heet zij ook weer, Vilaine Schepherd, of zo iets?). De Fransen zeggen: il ment comme un arracheur de dents. Zullen we maar aannemen dat die tandarts er hier alleen maar bij gehaald is vanwege het mooie rijmwoord dents (op ment) en dat het niets heeft te maken met welk beeldend vermogen dan ook? Om dit aannemelijker te maken, trakteer ik u op een ander gezegde waarin de Fransen alleen maar lijken te hebben gezocht naar een identieke klank: ce bébé est sage comme une image. Wat een zoete baby is dat, zouden wij zeggen. Die baby doet me weer denken aan het Franse woord baby. Als u ooit een Franse jongen aan een meisje (omgekeerd kan ook) hoort vragen: On se fait un baby, moet u niet te snel blijk geven van uw verbazing over zoveel Franse directheid, want u had het kunnen weten: het zijn niet de Fransen, maar de Nederlanders die te boek staan als direct. Het betekent dus niet: zullen we even een baby gaan maken?, maar: zullen we even een potje tafelvoetbal spelen?. Un baby is een verkorting van un babyfoot. Een onschuldig spelletje, dus. Vluggertje Maar terug nu naar onze expressieve zegswijzen. Waar wel een baby van kan komen, is als een vrouw ingaat op de uitnodiging van een man die vraagt: Et si on prenait le café des pauvres? Dit is, netjes gezegd, een uitnodiging voor een kortstondig liefdessamenzijn. De link is dat arme sloebers van hun baas niet te lang mochten doen over hun koffie, In het Nederlands dat, zoals we zagen, om zijn direct taalgebruik bekend staat, zou men het in de spreektaal een vluggertje noemen. Maar zeg nou zelf, en nu richt ik mij uiteraard alleen tot het andere geslacht. Van welke vraag zou u meer gecharmeerd zijn, van een vraag als: et si on prenait le café des pauvres? of van de Nederlandse tegenhanger: zullen we even een vluggertje doen? Uw antwoord zie ik graag tegemoet. O ja, ook de Nederlandse taal kent trouwens een meer beeldend woord voor een kortstondig liefdessamenzijn: een herdersuurtje. Maar is dit algemeen bekend? U weet waar u terecht kunt met uw reacties. Een uitdrukking waarbij je ook zou kunnen denken aan louter een spel met klanken is de volgende: tuer le ver. Als iemand zegt: Cet homme a la coutume de tuer le ver denk je als argeloze luisteraar, dat er gezegd wordt: tuer le verre. De uitspraak van ver (worm) en verre (glas) is identiek, dus ligt ook de associatie voor de hand, maar toch.de traditie wil dat alcohol op de nuchtere maag de ingewandswormen verdrijft. De betekenis van il a la coutume de tuer le ver is dan ook dat die man in kwestie vaak s morgens al voor het ontbijt (of zelfs bij wijze van), een of meer alcoholische versnaperingen neemt. Toeristenboot Om een bruggetje te maken (nee, niet faire le pont) naar het verkeer gaan we het nu hebben over de bijna nationale sport in Frankrijk die men faire le pont noemt, beeldtaal voor het opnemen van een extra vrije dag op de dag tussen twee vrije dagen in. Om de schade voor de economie maalt niemand en het verkeer vaart er wel bij: minder circulation en accordéon, langzaam rijdend en stilstaand verkeer, en misschien die dag helemaal geen camions en portefeuille, vrachtwagens die geschaard zijn. Allebei treffende benamingen die niets overlaten aan de verbeelding. Zitten er kuilen in de weg? Repareren kost geld, een bordje plaatsen met attention: nids-de-poule is goedkoper en tovert een glimlach op de lippen. Heel raak is ook de Franse benaming voor een toeristenboot op de Seine van waaraf je net als een vlieg op zijn vlucht de Parijse monumenten kunt bekijken: un bateau-mouche. Al in mijn studententijd in Parijs werd ik getroffen door deze filmische vondst van een taalkunstenaar. Nu we het toch over het verkeer hebben, in Nederland kennen we ook twee mooie taalvondsten: spookrijder en bumperklever. De Fransen komen niet verder dan de omschrijvingen un conducteur roulant à contresens en un conducteur qui talonne la voiture devant. Hier verslaan wij, voor een keer, de Fransen duidelijk: één enkel (samengesteld) woord dat even treffend is als spookrijder of bumperklever ben ik hier nog nooit tegengekomen. Moet ik dan misschien toch mijn inleiding op dit artikel herschrijven? Wie, o wie voorkomt dit? Interessant is het om te zien dat veel verrassende benamingen, net zoals trouwens sommige spreekwoorden en gezegden, alleen maar treffend zijn voor mensen die nog iets weten van geloof en/of Bijbel. Grote janboel Zo moet u weten wat een wijwatervat is om voor u te zien hoe een duivel eraan toe moet zijn als hij toevallig daarin terechtkomt. Als een wijwatervat u niets zegt, begrijpt u niet wat een Fransman (die probeert u duidelijk te maken hoe iemand tekeer kan gaan), eigenlijk bedoelt wanneer hij zegt: il se démène comme un diable dans un bénitier. Tot slot, wanneer een Française, zoals mij onlangs overkwam, tegen u zegt: mon sac est un vrai capharnaüm, hebt u daar dan een beeld bij? Om dit zinnetje te begrijpen, moeten we weten dat Capharnaüm een stad in Galilea was, daar waar Jezus een ordeloze menigte uiteindelijk op één plek verzamelde om die toe te spreken. Een hele film ontrolt zich dan voor uw ogen en u ziet het moeiteloos voor u: in haar tas moet het één grote janboel zijn. Voor op- en aanmerkingen is het adres: thieu.creemers@gmail.com 24 25

14 25 jaar De Nederlandse Club koffie voor 32, gooit Cis Smits zijn wapens op tafel. De toekomst moet uitwijzen of het koppel Daane/Smits de toverformule heeft gevonden. Of zit het kwaad dieper? Het lijkt er wel op dat zeker de jeugd zich van het bridgen afkeert, maar opvallend is dat de Nederlandse bridgebond het ledenbestand van goed vasthoudt. Dat komt niet door de aanwas van de jeugd, maar meer door de vergrijzing die in Nederland veel leden oplevert. Is het dan niet zo, dat de trek uit Nederland naar Zuid-Frankrijk door jong gepensioneerden - om wat voor reden ook - stagneert? Het is ook voor Cis Smits moeilijk het lek bovenwater te krijgen. Terugpakkend naar de periode dat hij in Waalwijk met zijn echtgenote Jos de tandartsenpraktijk runde, herinnert Cis Smits zich: Ik was lid van de Lions en maakte me sterk voor jeugduitwisseling in het zuiden van Nederland. Speciaal voor de kinderen van wie de ouders uitwisseling naar verre landen niet konden betalen. Mijn sociaal gevoel zit behoorlijk hoog. Als tandarts waren fondspatiënten voor mij even belangrijk als particulieren. Zondag- of weekenddiensten vond ik geen probleem. Mijn sociaal gevoel zit behoorlijk hoog De saamhorigheid was toen veel groter. Nu zie je de jongeren kleine clubjes vormen, ze werken hard en treffen elkaar vaak eenmaal per week om bij te praten in het café om de hoek. Eenmaal in Nice hoefde Cis Smits zich slechts sporadisch in discussies te mengen voordat hij werd benaderd voor een bestuursfunctie. Zo gaat dat. Je steekt een paar keer je kop boven het maaiveld uit en bij de Nederlandse Club ben je dan snel de klos, herinnert hij zich lachend. Hij meldde zich ook op de Over enkele weken doet Cis Smits (78) als actief lid de deur tennisbaan Le Vignal en bezocht met zijn te vroeg overleden Jos bij DNC dicht. Met de afsluiting van het bridgeseizoen in veel bridgetafels; als oud-rikker die goed kon afspelen, maar het de Alpes-Maritimes verlaat het erelid het organisatorisch bieden nog moest leren. netwerk van de Nederlandse Club. Eerst werkte hij In het -loze tijdperk opereerde Cis ook als hoofdredacteur van vijfentwintig jaar als tandarts in Waalwijk, daarna was hij het DNC-clubblad, dat een bladspiegel had van 21x15 centimeter; vijfentwintig jaar actief binnen DNC. Cis houdt kennelijk nu zouden we het een tabloid-magazine noemen. Fax, telefoon, van ronde getallen. De deur gaat echter niet hermetisch op racefiets en fotocamera waren zijn belangrijkste attributen. Over slot. Incidenteel kan er uit de Club altijd een beroep op me die andere periode: Ik had voldoende tijd, was relatief jong omdat worden gedaan, bewijst de Brabander zijn betrokkenheid ik vroeg kon stoppen als tandarts en vond het leuk werk. De bij de Nederlandse gemeenschap aan de Côte. organisatoren van evenementen belden mij op en dan ging ik op de racefiets met rugzak op pad. Als ze me uitnodigden zeiden ze Door Jan de Deugd altijd: Je mag blijven eten. Begin 2003 nam Cis Smits afscheid als hoofdredacteur. In zijn De teruglopende belangstelling voor de maandelijkse bridgemiddag in Sophia Antipolis heeft slechts in de verte iets met zijn een enthousiaste opvolger gevonden. Ik ben er van overtuigd dat afscheidswoord schreef hij o.a.: Gelukkig hebben we in Joke Warris terugtreden te maken. Het verontrust hem wel. Er moet een zij het Magazine zodanig zal vervolmaken, dat voortaan het woord oplossing komen, want anders is er voor deze club geen toekomst. blaadje door niemand meer in de mond zal worden genomen Ondanks alle pogingen, die Janny Daane en ik hebben gedaan zie en dat eindelijk de enige benaming die het verdient, te weten: je het niet beter worden. Sinds februari beginnen we nu om drie Magazine, door iedereen zal worden gebruikt. uur in de middag, waarna we om zeven uur het diner hebben. Ik kan nu, twaalf jaar later, niet anders dan het nog stééds roerend Geen last van files dus en een maaltijd, inclusief water, wijn en met Cis Smits eens zijn EVENEMENTEN Bridge, Tennis & Golf DNC- bridgetoernooi op 20 mei Résidence Costeur Solviane in Saint-Raphaël- Het DNC-bridgetoernooi mag ieder jaar op een grote belangstelling rekenen. In 2014 deden dertig paren mee plaatse tot een minimum te beperken, zodat de deelnemers nog van hun kopje koffie kunnen genieten. aan een gezellige drive. Het is raadzaam om u dit jaar Opgeven kan nu al bij gert@familiejongbloed.nl. U krijgt dan tijdig aan te melden, aangezien wij vorig jaar in de laatste vanzelf alle verdere informatie toegezonden. week enkele paren moesten teleurstellen. De grote drive wordt dit jaar in de middag georganiseerd vanaf uur met een borrel en een drie-gangen diner na afloop. Dat betekent: geen files s morgens, en geen files s avonds. Bij voldoende deelname spelen we weer in drie lijnen. De insteek is om het zonder aparte wedstrijdleiding te doen, zodat iedereen kan meespelen. We gaan wel twee paren vragen om per lijn als blokhoofd op te treden, teneinde een goed verloop van de wedstrijd te waarborgen. Dankzij Domaine de l Amaurigue zullen we de winnaars weer leuke prijzen kunnen geven, waarvoor alvast hartelijk dank. We gaan ook weer volgens het Butler-systeem tellen. Dus: zit er een manche in het spel, bied hem dan uit, en zorg dat die gemaakt wordt. Die ene overslag is minder belangrijk. Dit jaar hebben we als locatie voor het schitterende Résidence Costeur Solviane in Saint-Raphaël gekozen. Het werd in 1879 gebouwd voor de toenmalige, zeer actieve burgemeester van Saint-Raphaël, Félix Martin. Het behoort tot de fraaiste voorbeelden van villa s, gebouwd in de Belle Epoque-periode. In 1962 werd de Résidence aangekocht door de Société d Entraide des Membres de la Légion d Honneur (SMLH). Bereikbaarheid Résidence Costeur Solviane ligt op 75 meter van de parkeergarage van het Centraal Station van Saint-Raphaël. U bent in de parkeergarage maximaal 9,10 kwijt. Er volgt te zijner tijd ook nog een routebeschrijving. Programma Het Légion d Honneur is ingesteld door Napoleon Bonaparte Ontvangst met koffie, thee, jus Légionairs zijn mensen, die zich op eminente wijze hebben Aanvang bridge onderscheiden ten behoeve van Frankrijk, hierbij kan het om Pauze met koffie, thee, jus zowel militairen als burgers gaan. Onder de Légionairs kunnen Voortzetting bridge ook buitenlanders zijn; bekende voorbeelden zijn Joseph Luns Apéritif (grootkruis), Dick Berlijn (commandeur) en Geert Mak (ridder) Aanvang diner, wijn en water inbegrepen Na de Eerste Wereldoorlog werden niet minder dan De bridge-commissie draagt zorg voor een financiële attentie veteranen geëerd als Legionairs d Honneur. Vaak verkeerden voor de bediening deze mensen in erbarmelijke omstandigheden. Dit had tot gevolg dat rond 1923 de Société d Entraide (onderlinge hulp) des Samenvatting en prijs Membres de la Légion d honneur, SMLH, werd opgericht. Plaats: Résidence Costeur Solviane, Saint-Raphaël Inschrijving en drive Datum/tijd: Woensdag 20 mei, koffie vanaf uur, start bridge Door de inschrijving zoveel mogelijk per mail af te handelen en Deelname: 36,- per persoon de betaling giraal te laten verlopen, hopen wij het inschrijven ter Sluitdatum inschrijving: 8 mei 2015 DNC-tennistoernooi op 2 juni TENNIsCLUB du VIGNAL ChÂteauneuf de Grasse Het jaarlijkse DNC-tennistoernooi wordt op 2 juni op de banen van tennisclub du Vignal in Châteauneuf de Grasse gespeeld. Traditiegetrouw sponsort ABN AMRO dit evenement met het aanbieden van het aperitief en de tennisballen. De kosten voor deelname aan het toernooi, inclusief lunch (aperitief, plat, dessert, 1/4 wijn en koffie), bedragen 35 per persoon. Voor supporters en/of belangstellenden zijn de lunchkosten 25 per persoon. Plat keuze: (VLEES) Suprême de volaille aux cèpes et son gratin dauphinois of (VIS) Escalope de saumon en écaille de courgettes, sauce beurre blanc à l aneth et son risotto Dessert : Nougat glacé à la nougatine. Inschrijven voor het toernooi of uitsluitend lunch, (bij voorkeur per ) en inclusief plat keuze: VLEES of VIS, kunt u bij : Peter Tissot, tel.: , petertissot@hotmail.com Nadere details volgen tijdig per nieuwsbrief en op de website. Rechts Peter Tissot 26 27

15 EVENEMENTEN Reizen, Cultuur & Muziek Golf, Tennis & Bridge Spannende routes, lekker eten en Puzzelopdrachten Wandelspeurtocht ACTIVITEITENKALENDER met o.a. Rallye, golf, tennis, bridge & reizen, lezingen enz... 4 et 5 juin 2015 Rallye TransAlpin Dus: Koestert u een bijzondere automobiel, of het nu een vooroorlogs exemplaar is of een youngtimer en lijkt het u leuk om die passie te delen met gelijkgezinden, meld u dan aan! Ik denk aan een vrijheid/blijheid groepje, zonder verplichtingen met een maandelijkse of tweemaandelijkse meeting, afwisselend in de 06 en in de 83. De invulling van de bijeenkomsten kunnen we nog nader bepalen, variërend bijvoorbeeld van een ritje of een lunch tot een lezing over een technisch onderwerp. Is uw interesse gewekt, laat het mij dan weten via cor.glorie@orange.fr Cor Glorie Er wordt weer hard gewerkt 15 Dat begint met koffie en toebehoren op De Nederlandse Club aan de voorbereiding van de startplek, wordt voortgezet met op een tweedaagse autorally, beide dagen een lunch op een markante op donderdag 4 en vrijdag 5 juni! Spannende routes, plaats tijdens de route, en eindigt met een gezellig slotaperitief karakteristieke dorpen, lekker eten, en uitdagende op een bijzondere plek waar de uitslag bekend wordt gemaakt puzzelvragen zijn maar een paar van de ingrediënten van dit mooie en gezellige evenement. Schrijf je snel in, er zijn nu nog een paar plaatsen! en de meest vindingrijke en succesvolle puzzelaars onder roem bedolven worden. De nacht tussen beide ritdagen in wordt doorgebracht in een charmant en comfortabel hotel, dat voor, tijdens en na het diner alle ruimte en gelegenheid biedt voor gezellige Waar gaan we heen en wat gaan we doen? De puzzelrit wordt ditmaal gehouden in het grensgebied van Frankrijk en Italië. Sommigen zullen de kustplaatsen allicht wel kennen, maar we beloven je dat we in het achterland schitterende weggetjes en dorpen hebben gevonden waar je beslist nog ontmoetingen in een ontspannen sfeer. Natuurlijk wordt er voor gezorgd dat de start op donderdag en de finish op vrijdag dichtbij de snelweg zijn gelegen, zodat je waar je ook woont gemakkelijk de plek waar de rally begint kunt bereiken, en na afloop weer zonder moeite snel thuis kunt komen. nooit geweest bent. Er worden je historie, cultuur, panorama s en landschappen van deze markante regio gepresenteerd, dit alles aan de hand van verrassende puzzelopdrachten. En natuurlijk ontbreekt het niet aan verzorging onderweg. Wat bieden we je en wat kost het? Het arrangement omvat een koffie-ontvangst op donderdag, een lunch op beide dagen, een aperitief op donderdagavond gevolgd door een uitgebreid en feestelijk diner, een overnachting in een mooi en sfeervol hotel in een heerlijk rustige omgeving, een uitgebreid ontbijt op vrijdagmorgen, en een afscheidsaperitief * Klassieke Auto Oproep* bij de prijsuitreiking op vrijdag. Voor dit alles ben je de somma In het vorige nummer van dit magazine heb ik een oproep gedaan aan de eigenaren of liefhebbers van klassieke auto s om te komen tot de oprichting van een Klassieke Auto Groep. Inmiddels heb ik van een tiental enthousiastelingen een positieve reactie ontvangen. Een mooi resultaat, van 170 per deelnemer verschuldigd, op basis van verblijf in een tweepersoonskamer. Meld u aan! Inschrijven is nog mogelijk totdat het maximum van 40 hotel- maar ik wil toch nog eens proberen om wat meer mensen over de streep te trekken. kamers bereikt is. Wacht dus niet, en vul het aanmeldingsformulier op de DNC-site in! Met vriendelijke groet, De organisatoren van de DNC lustrumau torally op 6 oktober 2015 Les Arcs-sur-Argens Nu al bijna tien jaar geleden bleek de wandelspeurtocht in het schilderachtige en historische vestingstadje van Les Arcs-sur- Argens een groot succes te zijn. Daarom is besloten om deze stadswandeling opnieuw te organiseren en wel op dinsdagmorgen 6 oktober U zult zeker in de ban komen van de charme en schoonheid van de overblijfselen van het vroegere adellijke slot van de Heren van de Provence. Uiteraard wordt het slenteren door deze oude vesting traditiegetrouw afgesloten met een eenvoudige, doch voedzame lunch met een prijs voor de slimste wandelaar(s) onder de deelnemers! Na de lunch kunt U desgewenst op eigen gelegenheid een bezoek brengen aan het nabij gelegen beroemde wijngoed Cháteau Sainte-Roseline met naast de gerenommeerde wijnen de bekende kloosterkapel met de glazen tombe van deze heilig verklaarde dochter van Giraud II van Villeneuve, Heer van Les Arcs. Noteer alvast de datum en houd deze 6e oktober vrij voor dit bijzonder aardige evenement! Introductie van logé s is in overleg met de organisatoren toegestaan. Verdere details over deze wandeling en de inschrijving verschijnen in het DNC- Magazine van juli, op de DNC-website en per Nieuwsbrief. INSCHRIJVING EVENEMENTEN Voor alle evenementen geldt dat, tenzij uitdrukkelijk anders vermeld, inschrijving plaats vindt via: INTERNET: secretariaat@nedazur.org of POST naar: Secretariaat De Nederlandse Club, BP 28, Peymeinade BETALING bij voorkeur op ING BANK IBAN NL45INGB , BIC: INGBNL2A o.v.v. evenement Anders per cheque onder vermelding van de naam van het evenement en de naam van de deelnemers; te sturen aan: Secretariaat De Nederlandse Club, BP28, Peymeinade Inschrijvingen worden gehonoreerd op volgorde van binnenkomst. De inschrijving voor alle evenementen sluit zeven dagen voor de geplande datum van het evenement (tenzij uitdrukkelijk anders vermeld). Annulering mogelijk tot uiterlijk een week voor de datum van het evenement Bij latere annulering vindt geen restitutie van inschrijfgelden meer plaats. APRIL Wo 01 Ma 06 Di 07 Wo 08 Do 09 Ma 13 Di 14 Do 16 Ma 20 Di 21 Do 23 Ma 27 Di 28 Wo 29 Do 30 MEI Vr 01 Ma 04 Di 05 Wo 06 Ma 11 Di 12 Wo 13 Do 14 Ma 18 Di 19 Do 20 Vr 21 Ma 25 Di 26 Do 28 JUNI Ma 01 Di 02 Wo 03 Do 04 Vr 05 Ma 08 Di 09 Wo 10 Do 11 Zo 14 Ma 22 Di 23 Do 25 Vr 26 Ma 29 Di 30 Jeu de boules Var Jeu de boules AM, tennis Var Tennis AM Koffieclub Var, rest. Van der Valk, bridge Var Rando DNC Tennis Var Tennis AM Rando DNC Golf, tennis Var Tennis AM Rando DNC Barcelona-reis, Koningsdag, tennis Var, bridge AM Barcelona-reis, tennis AM Barcelona-reis Barcelona-reis, Rando DNC Slot Barcelona-reis Jeu de boules AM, tennis Var Tennis AM Jeu de boules Var Tennis Var Tennis AM Bridge Var, koffieclub, rest. Van der Valk Rando DNC Vierdaagse Rando DNC, tennis Var Vierdaagse Rando DNC, tennis AM DNC-bridgetoernooi, St-Raphaël, 4-daagse Rando DNC Vierdaagse Rando DNC Tennis Var, bridge AM Tennis AM Rando DNC Jeu de boules AM, tennis Var DNC-tennistoernooi Jeu de boules Var, Rallye Transalpin Rallye Transalpin Tennis Var Tennis AM Bridge Var, koffieclub, rest. Van der Valk Rando DNC JOP-Picknick Tennis Var Tennis AM Rando DNC Dutch Open Golf Tennis Var, bridge AM Tennis AM 28 29

16 NEDERLANDER in de PROVENCE Frans! Frans! In mijn vorige poging heb ik geprobeerd een (2008) van Geert Hofstede & Gert Jan Hofstede kent antwoord te formuleren op de vraag: Wat en er tenminste wel eens wat in gebladerd heeft. beweegt de Fransen? Het onderwerp heeft Op pag. 21 staat: Eerst moet men méér weten over de aard van de culturele verschillen tussen de blijkbaar een snaar geraakt bij lezers, want ik samenlevingen in kwestie en over de wortels en de kreeg veel reacties. Die waren zeer uiteenlopend gevolgen van die verschillen. Dan pas mag men oordelen van aard. Zo kreeg ik voor mijn kiezen dat en handelen. Zo betreed ik voorzichtig opnieuw het ik mij als een dominee had opgesteld. Deze terrein. lezer had zich ernstig gestoord. Een dierbare lezer had met me te doen en schreef dat hij Franse taal me zeer binnenkort wel weer in Nederland En om meer van de Franse cultuur, de Franse identiteit, als vestigingsland terug zou zien. Een andere de Franse volksaard en de Franse geschiedenis te weten reactie maakte me duidelijk dat het maar goed te komen, is een behoorlijke kennis van de Franse taal voor ons Nederlanders een eerste vereiste. was dat ik in het Nederlands had geschreven. In het boek van Lambert Reine, De Franzosen - handboek Als ik het had gewaagd het in het Frans te doen, voor een succesvolle omgang uit 2009 staat: En zou mijn laatste jaar hier wel hebben geslagen. taalkennis geeft ook cultuurkennis, wat noodzakelijk Ik zou tenminste een aangetekende brief is om elkaar goed te begrijpen. (pag. 29). In dat boek hebben gekregen met daarin het dringende vind je een mooi voorbeeld van een misverstand dat advies terstond te verhuizen naar Nederland. ontstaat, als je de Franse taal onvoldoende beheerst. Ook kreeg ik instemmende reacties. Men Een Nederlandse minister van Milieuzaken stelde zich deelde de analyse. Diverse commentatoren in Frankrijk voor als Ministre du Milieu. Hij had moeten schreven dat er veel meer nuances zijn en dat zeggen Ministre de l Environnement. Le milieu is in het Frans de onderwereld. Onvoorstelbare blunder. Omdat wij een open oog moeten houden voor het vele het een gezagsdrager betrof, stond heel Nederland voor positieve dat dit mooie land en zijn inwoners schut. De Fransen bleven onbewogen en gniffelden zelfs ons te bieden heeft. Maar zoals zo vaak roepen niet. Maar wat dachten zij? deze reacties weer nieuwe vragen op. En dat is het doel van elke poging. Engels spreken? dat de Fransen hun eigen taal kunnen spreken. Op die manier kunnen zij zich het beste uiten en hun cultuur, gewoontes en gebruiken die in hun taal opgesloten liggen, aan ons openbaren. Volgens Lambert Reine leren twee mensen elkaar veel beter kennen als tenminste één van de twee de taal van de ander spreekt en begrijpt. Een voor beide nationaliteiten vreemde taal als bijvoorbeeld het Engels is juist een enorm struikelblok om elkaar goed te leren kennen en te begrijpen. Een dergelijk struikelblok wordt weggenomen indien de Nederlander Frans spreekt. Wij als Nederlanders hebben besloten in de Provence te gaan wonen. Als we dan de bewoners van dit mooie deel van Frankrijk willen begrijpen en er goede of vriendschappelijke relaties mee willen aanknopen, dan zullen wij ook Frans dienen te spreken. Je ontmoet ook Fransen die Engels spreken. Maar ook dan is het contact veel beter als je voor het Frans kiest. Ga maar bij u zelf na. U spreekt toch ook gemakkelijker in het Nederlands over wat u bezighoudt. Voor de Fransen geldt hetzelfde. Het leren kennen van de Franse gewoonten en gebruiken is verrijkend. Maar ja, het gaat niet vanzelf, dat leren van de Franse taal. Daar is ook enig doorzettingsvermogen voor nodig. Als je dat hebt, wordt het dubbel beloond. Als je daar geen zin in hebt, oké, dan niet. Maar weet: La persévérance vient à bout de tout. Idealistisch versus realistisch Een paar voorbeelden voor als je de Franse taal en cultuur iets beter hebt leren kennen. H.L. Wesseling bespreekt in zijn boek: Franser dan Frans (2004) een interessant cultuurverschijnsel. Een groot verschil bestaat er tussen de manier van praten over politiek tussen Frankrijk en Nederland. De Nederlandse politiek bespreekt de grote issues altijd in termen van universalisme en idealisme: Europese eenwording, ontwikkelingshulp, democratie, het zelfbeschikkingsrecht mensenrechten e.d.. Maar ondertussen verdedigen die politici natuurlijk ook zekere zakelijke belangen. In het buitenland wordt een dergelijke opstelling niet zelden als hypocriet, gebrek aan logica of beide aangemerkt. In Frankrijk is de politieke discours logisch en realistisch. En natuurlijk gaat het vooral ook om het verdedigen van de eigen (zakelijke) belangen. In Frankrijk wordt het gewaardeerd als dit in het openbaar zo wordt verdedigd. Dit past in de Cartesiaanse traditie, zo genoemd naar de filosoof René Descartes. Wesseling verklaart dat verschil tussen de Franse en de Nederlandse aanpak door de tegenstelling tussen katholieke en protestantse tradities, en voor een ander deel door het verschil tussen kleine en grote landen. Patron of vooroverleg? vinden veranderingen vaak pas plaats na revoluties of andere gewelddadige ingrepen. Nederland koketteerde een tijdlang met het idee van de multiculturele samenleving, die overigens een grote mislukking is gebleken. Typisch product van die idealistische politiek. In Frankrijk bestaat de traditie van de culturele homogenisering. Dat wil zeggen: er is één Franse cultuur. Frankrijk is een multiraciaal land, maar desondanks één volk met één cultuur. Het gaat er daarbij om dat de verschillende etnische groepen in de Franse cultuur worden geïntegreerd. De Fransen meenden dat de multiculturele samenleving zou leiden tot gettovorming en desintegratie. Hadden we als Nederlanders maar eerder begrepen wat de Fransen bedoelden! Criminel of morveux? Een voorbeeld uit het dagelijkse leven. Op dinsdag heb ik mijn golfdag met de makkers op St.-Endréol. Het is een regel van golfetiquette dat je een groep die sneller speelt dan je eigen groep, doorlaat. Dat is ook een regel die op Franse golfbanen geldt. Zo haalde mijn groep een Frans viertal bestaande uit twee echtparen - in op de 13 e hole. Dat is een par drie met een green gelegen op een eiland. Toen wij op de tee verschenen, wenkte een van de dames van de Franse vier dat we door konden. Wij namen die uitnodiging graag aan en sloegen onze bal van de tee richting green. Terwijl we dat deden, liep één van de Franse mannen toch naar de green. Niet verstandig in verband met het risico een bal op je pet te krijgen. Wij liepen vanaf de afslagplaats naar beneden richting green en kwamen die Fransman tegen. Die ging enorm tegen ons tekeer en noemde ons zelfs criminels. Tijdens het naar beneden lopen waren we al eerder getuige van een woordenwisseling tussen deze man en z n vrouw, die ons, blijkbaar zonder zijn toestemming te hebben gevraagd, voorrang had verleend. Hij voelde zich waarschijnlijk jegens ons in zijn positie als patron aangetast. Woordelijk konden we deze relatiecrisis volgen. Dus waren we ook in staat de extreme uitlating van criminels te plaatsen. Dat nam niet weg dat we ook los gingen en de betrokken Fransman op zijn fatsoen wezen en hem een lesje wellevendheid op de golfbaan voorhielden. Onze groep had een paar staande Franse uitdrukkingen paraat zoals deze: Qui veut railler doit s attendre à la riposte. En om onze woede over zijn uitroep criminels goed duidelijk te maken, riep een van ons: Qui se sent morveux se mouche! Onze Franse vriend werd er erg rustig van. Toch mooi meegenomen als je die Franse taal en cultuur een beetje doorhebt. Als je de Franse taal begrijpt en behoorlijk kunt spreken is dat verrijkend voor een Nederlander in de Provence. Bauke Geersing Omgaan met cultuurverschillen. Ik neem aan dat iedere Nederlander die in de Provence woont, het boek Allemaal andersdenkenden. Omgaan met cultuurverschillen Je hoort nog wel eens hier woonachtige Nederlanders zeggen: Waarom moet ik Frans spreken? Laten de Fransen maar Engels spreken. Volgens mij worden de zaken zo op z n kop gezet. Als je woonachtig bent in dit mooie land en je wilt de cultuur, de geschiedenis en de bevolking beter leren kennen, dan is het een voordeel Het gezag dat komt van boven in Frankrijk. Door de cultuur van de patron. In Nederland bestaat meer de gelijkheid en een opener vorm van communiceren. Onze aanpak kent een langer vooroverleg, maar daarna wel een snellere uitvoering. In Frankrijk met hun meer rigide stelsel Reacties naar: bauke.geersing@wanadoo.fr 30 31

17 PATRIES DAAGT UIT SPANNENDE SPORTEN Patries zweeft op Vleugels Dat mijn familie in Nederland iedere keer met veel plezier over mijn avonturen leest, bleek wel uit het verjaardagscadeau dat mijn zus mij gaf: een zweefvliegvlucht in Fayence! Als ervaren zweefvlieger uit een vorig millennium was ik enorm blij met deze aanmoediging en vertrok ik eind oktober naar één van de mooiste zweefvliegvelden van Frankrijk. Omdat het om een kennismakingsvlucht ging, werd ik vergezeld door een instructeur. De gepensioneerde veearts vroeg of ik al eens had gevlogen en toen ik hem probeerde uit te leggen dat ik zo n vluchten (grapje) op mijn naam had staan, dacht hij dat hij mijn Frans niet begreep. Maar hij liet hij me wel voorin stappen, zodat ik ook werkelijk mocht vliegen. Zelfs na zo veel jaren bleek de binnenkant van de cockpit vrijwel hetzelfde te zijn. Een grote verandering was de GPS, die er in mijn tijd nog niet was. In ieder geval voelde de omgeving direct vertrouwd en leek het alsof ik nooit gestopt was met vliegen. Nadat ik alles had gecheckt en de meters en handles nauwkeurig had bekeken vroeg de instructeur of ik er klaar voor was. En dat was ik! We werden door een motorvliegtuig omhoog getrokken. Het voelde weer als vroeger. Je maakt wat snelheid en voordat je het weet, houdt het hobbelen op en ben je los van de startbaan. Het motorvliegtuig bracht ons naar zo n meter (!) hoogte, waarna de kabels werden losgemaakt en we vrij waren. De instructeur vroeg of ik de knuppel wilde overnemen en ik nam het vliegtuig in mijn handen. Het ging als een reflex, net als fietsen, alleen wat hoekiger dan voorheen. Maar het voelde groots! Het grote verschil was dat de omgeving hier erg bergachtig is. Zodoende komt de grond regelmatig dichterbij je dan je gewend bent in het platte Nederland. Je bent dus intensiever bezig hoogte te houden om de terugkeer naar het vliegveld mogelijk te maken. Ook de thermiek is anders dan we in Nederland gewend zijn. Allemaal dingen om rekening mee te houden als je weer veilig thuis wilt komen. Maar het blijft zo mooi! De uitzichten, de vrijheid en het natuurlijk karakter van deze manier van vliegen! Ik was blij dat mijn zus me een zetje gegeven heeft om dit weer eens te doen. Thema affiche: Meeting d Aviation Nice 1910 door Charles Leonce Brosse. Vol à Voile Ook voor u is het mogelijk kennis te maken met zweefvliegen. Je kan bij het zweefvliegcentrum van Fayence een luchtdoop meemaken (met instructeur) voor ca Het is zeker de moeite waard! Voor meer informatie kijkt u op: Hebt u ook een uitdaging die u samen met Patries wilt ondernemen, laat het haar weten en wellicht doet u binnenkort dingen die u niet had gedacht te zullen doen! 32 33

18 BOEKENRUBRIEK Lousewies van der Laan-Krugers Dagneaux BOEKENRUBRIEK Rietveld s Leermeester & onze eerste Koning Piet Klaarhamer Architect en meubelontwerper Marijke Kuper en Monique Teunissen NAI010 uitgevers, Rotterdam, blz. met afb., foto s en tekeningen. 34,50 ISBN Dit prachtig uitgegeven werk is geschreven door de kunsthistorica en Rietveld-specialiste Marijke Kuper die helaas in 2011 overleed. Vanaf 1980 verrichtte ze onderzoek naar het werk van de leermeester van Rietveld, Piet Klaarhamer. Het was een moeizame karwei, ook al omdat de publicatie zou samenvallen met een tentoonstelling. Kuper geloofde niet meer in dit project. De partner van Marijke, Ron Plekkringra, heeft naar haar wens, studievriendin en collega, lid van DNC en kunstredactrice van het Magazine, Monique Teunissen, gevraagd om het manuscript te voltooien. Zij nam het onderzoek over, zocht een uitgever, schreef een inleiding en overtuigde de directie van het Centraal Museum van het belang van een expositie van het werk van Piet Klaarhamer. Pieter Jan Christophel (Piet) Klaarhamer ( ) was een Nederlandse architect en meubelontwerper, een leerling van Berlage en leraar van Gerrit Rietveld. Hij was de zoon van een gereformeerde predikant. De twee oudste zonen mochten studeren, maar de 16-jarige Piet werd naar de ambachtsschool gestuurd in Middelburg, waar hij niet op zijn plaats was. Het gezin verhuisde naar Utrecht, waar Piet kunst-industrieel onderwijs volgde, verzorgd door het Utrechtsch Museum van Kunstnijverheid. De tien jaar die volgden, was hij zoekende, niet alleen om zich te bekwamen in allerlei ambachtelijke technieken, maar ook om zich te ontworstelen aan het gereformeerde geloof. Hij werkte tussen 1901 en 1903 als onderdirecteur van de Utrechtse Ambachtsschool en docent materialenkennis en vormtekenen. Hij heeft grote invloed gehad op Bart van der Leck met wie hij omstreeks 1905 een atelier deelde. Zij zijn jarenlang zeer bevriend geweest en in hun correspondentie vallen interessante gegevens over Klaarhamer te lezen. Met van der Leck verzorgde hij in de gelithografeerde Art Nouveauuitgave Het Hooglied van Salomo. Klaarhamer kalligrafeerde de tekst direct op steen en van der Leck ontwierp de illustraties. Ook was hij de oprichter van Niets Zonder Arbeid, waar de leden zich bezighielden met tekenen en ontwerpen. In 1919 richtte hij bouwvereniging Buiten Thuis op. Het was een vruchtbaar jaar, aangezien hij in samenwerking met Bart van der Leck ook de tentoonstellingsruimte ontwierp van de firma Bruynzeel voor de Nederlandsche Jaarbeurs in Utrecht, evenals een jongensslaapkamer voor de twee zonen van de directeur van Bruynzeel in zijn landhuis in Voorburg, waarvan een reconstructie in het Gemeentemuseum in Den Haag te bewonderen valt. Klaarhamer ontwierp hiervoor ook de meubels, terwijl hij de kleuroplossing van zowel de muren als de meubels overliet aan de schilder Vilmos Huszar. Klaarhamer maakte verschillende vaasontwerpen voor de Mobach, een firma voor keramiek in Utrecht, die rond 1898 overschakelde op hoge, gedraaide vazen. Ook zijn beroemde leerling Gerrit Rietveld maakte ontwerpen voor het bedrijf. Onze architect-meubelontwerper was betrokken bij de opzet van de Utrechtse wijk Oog in Al. In 1920 begon men daar met de bouw van een aantal ruime middenstandswoningen aan de rand van het gelijknamige park. De plannen werden echter vier jaar later afgekeurd door de gemeente. Niettemin werd een viertal straten wel volgens het oorspronkelijke plan uitgevoerd. Alle huizen van dit type liggen een halve meter boven straatniveau doordat ze geheel onderkelderd zijn. Andere karakteristieke elementen zijn de bakstenen schoorstenen en het gebruik van stalen kozijnen met veel glas. Alle huizen van dit type zijn tot gemeentelijk monument en beschermd stadsgezicht verklaard. Het is onmogelijk om deze mooie uitgave in details te bespreken. Naar mijn mening lijkt het op een handelsuitgave van een proefschrift, ook qua stijl en technische details. Het boek bestaat uit zes hoofdstukken: Het leven van Klaarhamer, over de meubels en gebruiksvoorwerpen ( ), de architectuur ( ) en over meubels voor machinale bewerking. De laatste twee hoofdstukken zijn gewijd aan Klaarhamer en De Stijl, en aan vernieuwde architectuur in Utrecht en de regio. Ik wil het boek in dit verband dan ook aanraden aan Utrechters en natuurlijk aan iedereen die meer wil lezen over een rechtlijnige en zachtmoedige vakman en inspirator van Gerrit Rietveld. 111 places in Provence that you must not miss Ralf Nestmeijer Emons, blz. uit het Duits vertaald door John Sykes. 14,95 ISBN Ik kreeg dit vrolijke boek waarin 111 plekken in onze mooie Provence worden beschreven met Kerstmis, het was gekocht in Ljubljana! Na lezing bleek ik ongeveer negentig dorpen en bekende plaatsen te kennen, maar er bleven nog vele gekke plekken over, zoals de murs réclames in Brignoles, waar oude merken nog vaagjes te lezen zijn op de muren die ik fotografeerde tijdens onze puzzeltocht. Of de cabanons, hutten voor vissers, die nog te vinden zijn langs het strand in Marseille in Les Goudes (bus 19) en Gallelongue (bus 20) met prima korte routebeschrijvingen. En dan was daar ook nog Tcheka mode in Ensuès-la- Redonne, een hip modecentrum met een authentieke sfeer of de boekwinkel Le Bleuet in Banon (D 950 tussen Sault en Forcalquier), volgens de auteur de interessantste boekwinkel van de Provence met boeken en meer dan aparte titels. De liefhebbers komen zelfs uit Aix en Nice; men kan er ook de lokale auteurs vinden en er is een goede voorraad Engelse literatuur. In het boek ontbrak een register op namen of plaatsen, maar ik vond het een origineel cadeau! Koning Willem III Dik van der Meulen Uitgeverij Boom, Amsterdam, blz. met foto s en kaarten. 39,90 ISBN Koning Willem III is een prachtig gebonden, wel wat zwaar in de hand liggend, historisch werk, uitgegeven in het kader van het 200-jarig bestaan van het Koninkrijk der Nederlanden. In 2013 hebben uitgever Boom en de Universiteit van Utrecht met steun van het Prins Bernhard Cultuurfonds het initiatief genomen tot het vervaardigen van de biografieën van de eerste drie Nederlandse koningen uit het Huis van Oranje Nassau. Jeroen Koch beschreef het leven van Koning Willem I, Jeroen van Zanten dat van Willem II. Dik van der Meulen is een veelzijdig auteur, hij publiceerde over de natuur in Nederland, over de Maya s in Mexico en in 2003 won hij de AKO-literatuurprijs voor zijn biografie van Multatuli. In oktober 2014 ontving Van der Meulen de Libris Geschiedenisprijs voor Koning Willem III. Bij aanvang van het project van de drie koningsbiografieën leek Van der Meulen er bekaaid af te komen met Willem III ( ), want zowel Willem I ( ) als zijn zoon Willem II ( ) hebben in de historiografie meer aandacht gekregen dan Koning Gorilla, zoals Willem III door de socialisten werd genoemd. Aan de andere kant gaf het gebrek aan historiografie Van der Meulen wel de kans om op redelijk onbekend terrein nieuwe informatie boven water te krijgen Een kleurrijker figuur had Van der Meulen zich ook niet kunnen wensen: door het boek heen is de lezer getuige van de woede-uitbarstingen van de koning en zijn vele liaisons. Naast zijn seksuele ongeremdheid zorgden ook zijn wispelturigheid en opvliegende karakter ervoor dat hij een dankbaar mikpunt van spot werd, niet in de laatste plaats van zijn eerste vrouw Sophie van Würtemberg ( ). Op het politieke vlak had hij de pech tegenover Thorbecke te staan, die het politieke spel veel beter beheerste dan de koning. Was het beeld van Willem III als een incompetente, losbandige koning wel terecht? Van der Meulen vraagt zich dit in zijn inleiding af. Op het eerste gezicht lijkt dit zeker zo te zijn, maar Van der Meulen slaagt erin het beeld te nuanceren. Dat neemt niet weg dat de biografie grotendeels leest als een levensverhaal met vele mislukkingen: zijn huwelijk met Sophie was verre van goed, voor zijn kinderen was hij zeker geen liefhebbende vader, behalve dan voor Wilhelmina, en politieke successen waren er amper. Desondanks was hij redelijk populair bij het volk door zijn publieke betrokkenheid na enkele grote watersnoodrampen. Zoals Van der Meulen uiteindelijk concludeert: Willems voornaamste staatkundige verdienste was de eerste Nederlandse koning te zijn in een land dat door anderen werd bestuurd (p. 628). Het lot had bepaald dat hij koning zou worden, maar heel geschikt was hij niet. De biografie leest als een roman en is duidelijk geschreven met het doel een groot publiek te bereiken. Gelukkig voor de historicus is dit niet ten koste gegaan van de wetenschappelijke kwaliteit; de lijst met primaire bronnen en secundaire literatuur is zeer uitgebreid en dat geldt zeker ook voor het notenapparaat. De geschreven getuigenissen, anekdotes en dialogen houden de vaart erin, zodat het prettig leesbaar is. De auteur is erin geslaagd een compleet beeld van de hoofdpersoon te schetsen. Het geheel is een goede balans van informatie over Willem III als politieke speler en Willem III als privépersoon. (met dank aan Ferry Gouwen) 34 35

19 La Méditerra née zoekend naar een nieuw elan door Monique Teunissen-Amagat Le Grand Blue «Plus qu aucun autre univers des hommes, la Méditerranée ne cesse de se raconter elle-même, de se revivre elle-même. Par plaisir sans doute, non moins par nécessite. Avoir été, c est une condition pour être.» Fernand Braudel, La Méditerranée. L Espace et l Histoire, 1977 Jeroen Wats realiseert Nederlands-Franse co-creatie in jachtbouw Méditerranee ook wel La Pensée, door A. Maillol, De bekende Franse historicus en kenner van de Mediterrane wereld Braudel typeerde hiermee optimaal de aantrekkingskracht die de zuidelijke helft van Europa en noordkust van Afrika sinds lange tijd uitoefent. Het licht, de schaduwen, de geuren en zeker ook het blauw van het water: kunstenaars, auteurs werden erdoor gefascineerd en vestigden zich in Zuid-Frankrijk.» LE BLEU. Ceci est la couleur de mes rêves», schreef de Spaanse beeldend kunstenaar Joan Miro. Ook schrijvers als Paul Valéry, Jean Cocteau, René Char en Albert Camus publiceerden over de Mediterrane levensstijl. Een schip werd in die tijd zelfs als metafoor gebruikt in de modernistische architectuur, zoals door Eileen Gray en Jean Badovici bij de villa E.1027 in Roquebrune- Cap-Martin. De mythe van de utopische droomwereld van die blauwe zee is eind jaren tachtig nog op voortreffelijke en succesvolle wijze gefilmd door de Franse cineast Luc Besson in Le Grand Bleu. Brutaler Het toerisme, stuurde de Middellandse Zee-zône naar een geheel andere, nogal sombere realiteit: wildgroei, bouwconstructies in grote complexen, maakten van idyllische plekjes semimondaine oorden voor hordes vakantiegangers, die vooral in de zomermaanden van de zon kwamen genieten. De realiteit van het leven van alle dag blijkt vooral in de kustplaatsen in de regio PACA brutaler en minder sprookjesachtig dan een eeuw geleden het geval was. Le Grand Bleu wacht inmiddels heel dringend op nieuwe impulsen. Het water lijkt niet meer zo azuurblauw als auteurs en kunstenaars ons een eeuw geleden schetsten: vervuiling neemt op grote schaal toe, algengroei is bijna niet terug te draaien en zware regenval heeft met regelmaat gezorgd voor overstromingen. Hoewel Marseille en het achterland in 2013 aandacht kregen vanwege de nominatie tot Culturele Hoofdstad van Europa, is men er op hoog niveau inmiddels van doordrongen dat op de lange termijn dringend blijvende innovatie in deze regio moet worden gestimuleerd. Het is heel belangrijk dat nieuwe bedrijven zich aan de Middellandse Zee vestigen. Zo n opmerkelijk bedrijf, dat zich bezighoudt met vernieuwing in dit kader is G-Force Yacht in Marseille. Sinds 2004 ontwikkelen zij verschillende wedstrijdjachten, die keer op keer op topniveau belangrijke resultaten behalen. De Nederlandse eigenaar Jeroen Wats, zelf in 2003 winnaar van de Cape to Rio Ocean Race en gepassioneerd voor de zeilsport sinds zijn jeugdjaren, ontwikkelde in samenwerking met de gerenommeerde Californische Reichel/Pugh-designstudio een supersnel 37-voets full-carbon racejacht, dat in 2006 zegevierde in de 11e South Atlantic Trophy, de race van Zuid-Afrika naar Salvador de Bahia in Brazilië. Het geringe gewicht (3550 kg) van deze spectaculaire raceboot Windsong levert sindsdien op internationaal niveau onverslaanbare prestaties met snelheden boven de 25 knopen in de IRC-klasse. Om de productiecapaciteit te vergroten werd een klein model ontwikkeld, de Rebel-Dinghy, ook regelmatig aangekocht door zeilscholen. Het succes van deze boot leidde tot een nieuw exclusief ontwerp de X-treme 25, een ultra-sportieve gestroomlijnde one-design boot van zo n 8 meter met een 6-voet lange ophaalbare kiel, waardoor deze gemakkelijk te vervoeren is. Het model werd in 2011 in de USA Bestboat winner. Dit 25-voets monotype model is vervaardigd uit epoxie versterkt met carbon en grotendeels afgewerkt met oranje details: want ook al woont Jeroen sinds enige jaren in Frankrijk, zijn Nederlandse afkomst blijft in die specifieke afwerking van de jachten duidelijk herkenbaar. De productie vond tot op heden grotendeels plaats in Zuid- Afrika en Nederland (Dordrecht), terwijl de assemblage vaker elders is gerealiseerd. Het is zeker ook de bedoeling om hun toekomstige projecten, te ontwikkelen in en om de Middellandse Zee, waaronder de creatie van een geheel nieuw race-monster, de X-treme 32 en een luxer uitgevoerde Windsong 37, waarmee ze ongetwijfeld eind van de zomer in Cannes te zien zullen zijn tijdens het Yachting Festival. De realisatie van een interessante Nederlands-Franse co-creatie op dit speciale vooral sportieve aspect van jachtbouw lijkt een uiterst interessant toekomstproject voor de regio. Zowel Nederland als Frankrijk heeft een lange traditie op het gebied van de watersector. Le Grand Bleu zal met behulp van optimaal, vooruitstrevend en vernieuwend design een verrassend nieuw elan kunnen krijgen en tevens de gehele Europese waterproblematiek op ludieke manier onder de aandacht kunnen brengen. Un rêve méditerranée? PACA (Provence Alpes Côte d Azur) dynamisch, solidair, Europees en pacifiek. On the move monique.teunissen@wanadoo.fr Zie voor de kunstagenda KunstKompas: Saint-Tropez, l Orage, door Paul Signac, 1895, coll. L Annonciade, Musée de St.-Tropez Effets de soleil sur l eau, André Derain, 1906, coll. L Annonciade, Musée de St.-Tropez Zie ook: Michel Pastoureau, Bleu. Histoire d une couleur, z.p

20 door Jessie de Deugd door Jan de Deugd en Pieter de Mik Exotische voorjaarssalade 1 Exotische voorjaarssalade 2 Met de Rainbow de wereld rond met avocado en forelleneitjes garnalen, avocado en grapefruit Hettie stuurt op het kompas! Bereidingstijd: 15 minuten Moeilijkheidsgraad: Gemakkelijk 15 Bereidingstijd: 20 minuten 20 Moeilijkheidsgraad: Gemakkelijk Ingrediënten: voor 4 personen 2 avocado s 2 blaadjes sla 2 kleine tomaten 75 g forelleneitjes 15 cl vloeibare crème fraîche citroen balsamico versgemalen all-season-peper Ingrediënten: voor 2 personen 4 eetlepels gekookte pasta per persoon bijvoorbeeld penne, farfalle of trofie 2 wortelen 1 niet te rijpe avocado 1 grapefruit 8 à 10 garnalen per persoon 1 citroen Voorbereiding: Snijd de blaadjes sla in dunne reepjes en de tomaat in blokjes; bestrooi met een beetje peper en voeg een vleugje balsamico toe. Schil en snijd de avocado s in de lengte in tweeën, verwijder de pit en besprenkel met citroensap. Serveren: Leg de avocadohelften in bakjes en drapeer de sla en de tomatenstukjes rondom. Schenk er de room overheen, voeg nog wat peper toe. Decoreer met een flinke eetlepel forelleneitjes en besprenkel tenslotte nog met een paar druppels citroensap. Zet de bakjes nog even in de ijskast voor het opdienen. In plaats van forellen-eitjes kan dit recept ook worden gemaakt met de goedkopere soort: lumpfish-eitjes, die zijn zwart of rood, kleiner en zouter, maar ze geven in combinatie meer kleur aan het geheel. Voorbereiding: Bereid tijdens het koken van de pasta de rest van de ingrediënten. Was en schil de wortelen. Schil de avocado en snijd hem in de lengte doormidden en verdeel in parten. Sprenkel er wat citroensap over. Bestrooi met peper en zout. Schil de grapefruit en verwijder de schil van de grapefruitpartjes om bitterheid te voorkomen. Haal de garnalen uit de schil en verwijder het darmkanaal door voorzichtig een snee te maken over de lengte van rug. Daarna het zwarte draadje voorzichtig verwijderen. Kook de pasta beetgaar, laat uitlekken en spoel onder koud water af om het te koelen. Serveren: Leg 4 eetlepels van de pasta op een bord. Leg er de geraspte wortelen op en daarna naar keuze de avocado, garnalen en grapefruit. Bereid een klassieke vinaigrette en voeg er wat citroensap aan toe. In plaats van pasta is rijst ook heerlijk in deze salade. Als je vlak bij de haven van Nice woont, zie je regelmatig interessante schepen aanleggen. De één nog bekender dan de ander. Zo meerde onlangs de Rainbow Warrior III aan en omdat het onder Nederlandse vlag vaart, besloot ik er op af te stappen. Dat bleek niet zo eenvoudig als gedacht. De security was erg op haar hoede en probeerde me tegen te houden. Met wat overredingskracht en de melding dat ik een afspraak had op het schip van Greenpeace lukte het me uiteindelijk om tot bij de Rainbow Warrior te komen. Aan boord kwam ik er snel achter dat er naast de Nederlandse vlag ook een Nederlands bemanningslid was. De uit Limburg afkomstige Hettie Geenen is sinds 2011, naast anderen, de stuurvrouw van de Rainbow Warrior. Ze werkt drie maanden op, drie maanden af en ik had het geluk dat ze mij verwelkomde aan boord. Ze heeft heel bewust gekozen voor de scheepvaart en na haar studie aan de Zeevaartschool, waar ze afstudeerde als kapitein alle schepen, bracht ze haar kennis in praktijk bij de bruine zeilvaart. De platbodems werden haar thuis; Friesland, de Waddenzee, de Noordzee en Denemarken zijn bekende plekken voor haar. Het toerisme begon minder goed te lopen en toen ze hoorde dat Greenpeace open stond voor mensen met een professionele ervaring meldde Hettie zich aan. Haar eerste trip was de Toxic Free Asia Tour waarmee Greenpeace de wereld wilde laten zien dat industriële groei niet altijd gepaard gaat met goede zorgen voor het milieu. Deze Tour liep van 1999 tot 2000 en deed meerdere Aziatische landen aan. Ze was daar derde stuurvrouw en voornamelijk verantwoordelijk voor de veiligheid aan boord. Het leven bij Greenpeace beviel goed en Hettie klom op van derde naar tweede tot eerste stuurvrouw. De Rainbow Warrior deed Nice aan vanwege de Middellandse Zee Tour. Een publicitaire tocht om mensen bewust te maken, dat de Middellandse Zee ook slachtoffer is van vervuiling en dat er onder andere door olieboringen een reëel gevaar bestaat voor grote schade aan het milieu. Hiervoor doet de Rainbow Warrior meerdere havens aan in de Middellandse Zee en organiseert Greenpeace Open Boot -dagen in deze havens. Iedereen die dat wil, kan zich op de hoogte stellen van de mogelijke gevolgen en gevaren voor deze omgeving. Natuurlijk wordt ook de pers uitgenodigd en mobiliseren leden van Greenpeace geïnteresseerde mensen om aandacht te geven aan deze Tour. Het was een redelijk succes. Zelfs Nice-Matin schreef een stukje over de Rainbow Warrior! Na Nice ging de reis verder naar Italië. De vijftien bemanningsleden en enkele gasten aan boord vertrokken eerder dan verwacht en kruisten in de Baai der Engelen op zeil naar hun volgende bestemming. Met Hettie aan het roer! Bon appetit! À bientôt! 38 39