Bier, thee en nieuwe vrienden

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "www.utnws.utwente.nl Bier, thee en nieuwe vrienden"

Transcriptie

1 weekblad van de Universiteit Twente nummer 24 donderdag 30 augustus 2007 UT N I E U W S 2 8/9 14 Zwerfkatten rijzen de pan uit Bier, thee en nieuwe vrienden Goud, kwestie van details Meer promovendi, minder vaste banen Het aantal promovendi is landelijk fors toegenomen. In 2000 waren er bijna 2360 promoties, vorig jaar waren dat er meer dan De universiteiten zijn daar blij mee, maar constateren tegelijkertijd dat ze de aio s vaak geen vaste baan kunnen aanbieden. Het aantal volledige arbeidsplaatsen in de wetenschap steeg tussen 1998 en 2006 met ruim vijfhonderd. Volgens koepelorganisatie VSNU moeten veel jonge onderzoekers het echter doen met een tijdelijk contract omdat onderzoeksgeld steeds vaker wordt verdeeld via de tweede en derde geldstroom. Die middelen zijn vaak eindig, waardoor instellingen terughoudend moeten zijn met hun vaste aanstellingen. Toch proberen de universiteiten jonge wetenschappers uitzicht te geven op een vaste baan. Dat gaat vaak via een duidelijk carrièrepad of tenure track : wetenschappers weten dankzij vaste evaluatiemomenten hoe hun carrièreperspectieven aan een instelling zijn. Vorige week nog stuurde de VSNU minister Plasterk van OCW een brandbrief, omdat deze volgens de vereniging van plan is nog eens honderd miljoen euro uit het vrije onderzoeksbudget van universiteiten over te hevelen naar het budget van wetenschapsfinancier NWO. Dat zou 1100 jonge onderzoekers met tijdelijke aanstellingen hun baan kunnen kosten, omdat NWO een financiële tegenvaller zou moeten compenseren. Plasterk ontkent dat: hij is er van overtuigd dat de wetenschap er onder zijn bewind op vooruit zal gaan. HOP, Thijs den Otter Foto: Arjan Reef ADVERTENTIE wonenvoor80euro.nl delftse zonnewagen nuna lift mee met bekendheid hoofdsponsor Twente One heeft nog een slag te maken ut-fmt indd :28:47 DWERGAUTO. Klein van stuk, maar o zo dapper draaiden zo n honderd dwergauto s afgelopen zondag de campus op. De eigenaren hadden hun Messerschmitt, Henkel of Goggomobil speciaal uit de garage gehaald om het vijfentwintigjarige bestaan van de Nederlandse Dwergautoclub te vieren. Voor twee van hen voelde de terugkeer op de campus als thuiskomen. De UT-alumni Henk Tappel en Johan Schoenmaker richtten in 1982 de club op. Tweeluik op pagina 10. Het blijft een moeizame operatie, de financiering van de Twentse zonneauto. Al met al kost het Australische avontuur een kleine miljoen euro. Dat geldt ook voor de concurrentie in Delft, maar die profiteert van de ruime media-faciliteiten van hoofdsponsor Nuon en een overheidssubsidie van twee ton. En dat scheelt een slok op een borrel. Wij kregen dat geld omdat Delft al drie keer de World Solar Challenge had gewonnen en daarmee Nederland als innovatieland op de kaart heeft gezet, zegt Stefan Foto: Arjan Reef Roest, teamleider van het Nuon Solar Team. We hebben zelf contact gezocht met het ministerie van Verkeer en Waterstaat. Ook wij zitten namelijk krap in de financiering, al weet ik dat daar in Twente heel anders over wordt gedacht. De World Solar Challenge is ook voor ons een kostbare operatie. Veel dingen zijn in verhouding tot voorgaande jaren duurder geworden. De TU Delft stak, vertelt hij, euro in de Nuna. De Twente One ontving van de UT ongeveer een ton, bevestigt het CvB. In tegenstelling tot de Twentse zonnewagen is de Nuna veelvuldig in het landelijke nieuws. Zelfs het Jeugdjournaal maakte er een uitgebreid item van. Geen woord daarbij over een team van studenten in Enschede dat met dezelfde operatie bezig is. Dat Delft veel meer in beeld is dan Twente, weet ook Roest. Het heeft simpelweg te maken met de eerdere overwinningen van de Nuna, denkt hij. Daardoor zijn we bekend. Maar ook onze hoofdsponsor Nuon steekt veel geld in de mediacampagne. Zij pakken dat heel professioneel aan. ZONNEWAGEN, vervolg op pagina 4 aanslag van 9,3 mln dreigt UT niet blij met fors minder geld Op de plannen van minister Plasterk om 100 miljoen euro uit de basisfinanciering van de universiteiten over te hevelen naar het budget van NWO, reageert ook de UT afwijzend. Kees van Ast, de financiële man in het college van bestuur, denkt dat het effect van de voorgenomen bezuinigingen niet zo bedoeld kan zijn. Het nieuws over de bezuiniging op wetenschappelijk onderzoek lekte vorige week uit toen het kabinet de financiële onderbouwing van de plannen ter informatie aanbood aan de VSNU. De futuristisch ogende zonnewagen van het Twentse Solar Team presenteerde zich vorige week op de Oude Markt aan het grote publiek. NWO moet met die extra 100 miljoen (die dus rechtstreeks aan de eerste geldstroom wordt onttrokken) het financiële gat vullen dat is ontstaan nu ook 100 miljoen euro minder uit de aardgasbaten naar NWO gaan. Plasterk verdedigde zijn plan door te zeggen dat het om een pure verplaatsing gaat die de wetenschap ten goede komt. Klopt niet, reageert Van Ast. Want op elke euro die wij van de NWO krijgen, moeten we er ook zelf één bijleggen. De matchingsproblematiek dus. vervolg op pagina 3 English Edition Page 6

2 2 donderdag 30 augustus 2007 steriliseren of castreren is noodzaak, adviseert de dierenbescherming Zwerfkatten rijzen de pan uit utnieuws Onafhankelijk weekblad voor personeel en studenten van de Universiteit Twente jaargang 45. Verschijnt donderdag op de campus; vrijdag/zaterdag buiten de UT. Oplage: exemplaren. Nu zijn het er driehonderd, maar voor je het weet zijn het er twee keer zo veel. Het kan hard gaan. De Dierenbescher ming Enschede waarschuwt voor een snelle groei van het aantal zwerfkatten op de campus. Castreren dan wel steriliseren is volgens zwerfkattencoördinator Karin Bijsterbosch bittere noodzaak. Hulp krijgen ze van universitair docent Nicole Torka, die de beestjes elke avond van verse brokken voorziet. Sandra pool Nog nooit een loslopende kat op de campus gezien? Het verbaast Nicole Torka niets. Ze zijn schuw voor mensen en kruipen pas s avonds als het rustig is uit hun schuilplek. De docent, werkzaam bij de faculteit MB, kan het weten. Ze woont op de campus en elke avond als ze een rondje met haar honden wandelt gaat ze ook even langs haar vaste voederplek. Daar, achter de Faculty Club, vult ze drie schoteltjes met verse kattenbrokken en blikvoer. Stinken hè, dat spul, klaagt ze terwijl ze een blik opentrekt. De dieren verwelkomen haar elke avond, vertelt ze. Ze weten dat ik kom en wachten me geduldig op. Een moederpoes met haar zes kittens eet hier altijd, weet Torka. Na vijf maanden kunnen deze jonge katten al zwanger raken, gemiddeld lukt dat zo n drie keer per jaar. Reken maar uit hoe snel een populatie groeit. Daarom blijft Torka tot november de beesten voeren zodat de dierenbescherming Miauw, een zwerfkatje geniet van een lekker hapje ze makkelijk op die plek kan vangen voor de gewenste ingreep. Rond die maand zijn deze kittens oud genoeg en kom ik samen met collega Joep Trapp in actie, zegt Karin Bijsterbosch van de dierenbescherming. Meestal plaatsen we de katten na de behandeling terug, behalve katjes tot tien weken oud. Die kunnen we nog tam krijgen en in huis plaatsen. Daarom is het belangrijk dat mensen ons zo snel mogelijk bellen als ze een nest ontdekken. Maar niet iedereen denkt er zo over, ondervond de kattenvangster toen ze een keer haar uitgezette vangkooien kapot aantrof. Gewoon vernield, drie kooien à 275 euro. Ik krijg ook vaak de opmerking naar mijn hoofd geslingerd dat ik de natuur haar gang moet laten gaan. Toen ik laatst een kat uit een studentenflat wilde meenemen voor castratie, stonden ineens tien studenten om me heen te dreigen dat ik dát wel kon vergeten. Nee, een echte relaxte werkdag heb ik op de campus in de drie jaar dat ik er werk, nog nooit gehad. Er gebeurt altijd wel wat. Toch zet Bijsterbosch door, want ze geeft zielsveel om de dieren. Thuis houdt ze er tien. Wij zien zoveel leed, terwijl dat met een simpele ingreep te voorkomen is. Niet gecastreerde katers vechten namelijk hevig met elkaar. Lelijke, ontstoken wonden zijn het gevolg. Onlangs verwijderde de dierenarts nog een oog bij een kater, dat hing er half uit. Poezen die vaak zwanger zijn, krijgen op den duur een ontsteking aan de baarmoeder. De kosten nemen zo wel onnodig toe. En wat als er een besmettelijke ziekte uitbreekt? De dieren verdienen dat leed niet! Met een simpele ingreep is dat te voorkomen en daar ben ik heel fanatiek in. Ook Nicole Torka is gedreven. Ik ben niet een echte kattenliefhebster, maar ik trek mij het lot van de dieren wel aan. Daarom zamel ik tweedehands boeken in die ik graag met een stand op de campus wil verkopen. De opbrengst stel ik dan beschikbaar aan het kattenproject op de UT. André de Brouwer, contractmanager bij het Facilitair Bedrijf van de UT, kent de kattenproblematiek, al tilt hij er zelf niet zó zwaar aan. We krijgen wel eens meldingen Foto: Gijs van Ouwerkerk binnen van overlast: stinkende kattenpoep of aangevreten vuilniszakken, meestal in de buurt van de keuken of catering. Onze onderhoudsmedewerkers maken dan een extra rondje en zien er op toe dat die plek schoon blijft. De Brouwer vindt ook dat het aantal katten in de gaten moet worden gehouden. Driehonderd katten is niet superveel. Tuurlijk moeten we er voor waken dat het er niet veel meer worden, maar studenten hebben nu eenmaal poezen bij zich en mensen voeren die beesten nu eenmaal graag, daar doe je niets aan. De Brouwer adviseert katteneigenaren wel altijd om even langs de dierenarts te gaan. Voorkomen is beter dan genezen. Maar, misschien moeten we toch eens met de dierenbescherming om tafel. Nicole Torka zorgt iedere avond voor de aanvoer van vers voedsel. Redactie-adres: Vrijhof kamers 215, 216, 217, 228, 219. Postadres: Postbus 217, 7500 AE Enschede. Telefoon: ( ) 2029 zie verder onder redactie. Fax: ( ) redactie: info@utnws.utwente.nl. Internet: of via de homepage van de UT. Redactie: Bert Groenman (hoofdredacteur, 2030) b.s.groenman@utwente.nl Jannie Benedictus (2028) j.t.benedictus@utwente.nl Paul de Kuyper (4084) p.m.dekuyper@utwente.nl Maaike Platvoet (3815) m.c.platvoet@utwente.nl Sandra Pool (tel. 2936) s.pool@utwente.nl Office-management: Brigitte Boogaard (2029) b.j.boogaard@utwente.nl Vaste medewerkers: Harold de Boer, Dirk-Jan van den Broek, Henriëtte van Dorp, Miriam de Graaff, Egbert van Hattem, Bas Klaver, Hans van de Kolk, Bianca Hagen, Mike Maier, Frans van der Veeken, Bauke Vermaas, Joanne Wolters, Kristin Zimmerman. Automatisering/internet: Martijn Baars Ivar Engel Foto s: Arjan Reef / Gijs van Ouwerkerk Redactieraad: prof.dr. E.R. Seydel (vz). Advertenties: Bureau Van Vliet BV, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, Tel Site: zandvoort@bureauvanvliet.com. Advertentietarieven op aanvraag. HOP: UT Nieuws is aangesloten bij het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP). Adreswijzigingen: Abonnees (ook studenten) dienen deze schriftelijk door te geven aan de redactie UT-Nieuws Postbus AE Enschede of per info@utnws.utwente.nl. Stage of buitenlands studieverblijf: studenten die op stage gaan of in het buitenland gaan studeren kunnen UT-Nieuws op schriftelijk verzoek opgestuurd krijgen. Wie prijs stelt op deze (gratis) service zendt een adreswijziging naar de redactie o.v.v. faculteit, stagelocatie en periode (zo nauwkeurig mogelijk). Kopij: Bestemd voor de Infomededelingenrubriek dient per maandag voor uur in het bezit te zijn van de redactie UT Nieuws. Abonnementen: Jaarabonnement: 35 euro. Abonnementen schriftelijk aan te vragen met vermelding van naam, adres, postcode, plaats, telefoonnummer en bank-/girorekening. Abonnementen kunnen wekelijks ingaan. Betaling via factuur. Het jaarabonnement wordt automatisch verlengd, tenzij men minimaal 1 maand voor afloop van de abonnementsperiode schriftelijk opzegt. Technische vervaardiging: Wegener Huis aan Huiskranten B.V. Bezorging Campus: Motorsportgroep UT, coördinator Ivo Peters, tel info@utnws.utwente.nl Copyright UT Nieuws: Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen schema s foto s of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar te maken in enigerlei vorm of wijze. Foto: Arjan Reef Wie: Jos Schepens (19) Studie: Toegepaste communicatiewetenschap Op weg naar: Rondleiding over de campus Waar gaat dat heen...? Jos Schepens heeft, op de boulevard van de campus, de pas er stevig in. Achter hem sjouwt een clubje van tien eerstejaars. Ik ben bezig met een rondleiding, vertelt hij. En mijn schema is strak. Over een paar minuten moet ik alweer op het volgende punt zijn. Jos is doegroep-ouder en ook actief bij de introductie van de opleiding. We gaan straks op kamp. Waarheen, dat weten zij lekker nog niet. Maar aan UT-Nieuws kan ik al wel verklappen dat we op de fiets naar Buurse gaan. Onderweg is er een kleine puzzeltocht. Dit gedeelte van de intro is eigenlijk leuker dan het algemene gedeelte. Want hier leer je de TCW ers pas echt kennen, en dat is natuurlijk wel belangrijk. Of we in Buurse veel gaan drinken? Nou, we krijgen niet veel drank mee van de opleiding. Maar een paar kratjes. Tja, de opleidingsdirecteur bepaalt dat nou eenmaal voor ons. We krijgen een budget dat vrij te besteden is, maar wat betreft de hoeveelheid alcohol wil het management van de opleiding een vinger in de pap houden. Ze willen dat we nuchter plezier maken. Vorig jaar was mijn eigen ervaring dat het juist mét drank op erg gezellig werd. Mijn eigen intro was trouwens super. Ik heb nog steeds een goed contact met iemand uit mijn doegroep. Het thema van deze TCW-intro is backstage, alles is in het kader van televisie. Dus ja, de hele boel wordt ook gefilmd.

3 donderdag 30 augustus 2007 na veel wikken en wegen Hoogleraar Jules Pieters terug op het oude nest Jules Pieters komt op 1 oktober terug naar de UT. De voormalig opleidingsdirecteur van psychologie vertrok begin dit jaar naar de Radboud Universiteit, als hoogleraar-directeur van het Nijmeegse instituut voor lerarenopleidingen. Koud negen maanden later pakt Pieters zijn oude functie weer op. Jannie Benedictus Ik sta voor een nieuwe uitdaging zei Jules Pieters in december 2006 in een afscheidsinterview met dit blad. Pieters (59) was sinds 1980 aan de UT verbonden, in de rol van hoogleraar, decaan en opleidingsdirecteur. Aanbiedingen van andere universiteiten hield hij altijd af, tegen het mooie aanbod van Nijmegen, waar hij zelf studeerde en promoveerde, zei hij ja. Maar niet voor lang. Iedereen vraagt zich af: waarom komt u terug? Ik kan mij levendig voorstellen dat die vraag leeft. Ik kom terug op uitdrukkelijk verzoek van de faculteit Gedragswetenschappen. Mij is gevraagd om het opleidingsdirectoraat van de opleiding psychologie weer op te pakken én hoogleraar te worden van de afdeling curriculumontwerp & onderwijsinnovatie. Het was voor de faculteit lastig om die vacatures opgevuld te krijgen en daar hebben we gesprekken over gevoerd. De decaan heeft u opgebeld? Ja, inderdaad. Maar u was net begonnen in Nijmegen. Ik heb een afweging moeten maken. Ik heb een bijzondere binding met de UT en vooral met psychologie en onderwijskunde. Ik heb er 26 jaar gewerkt en dat laat Ombuiging van honderd miljoen (vervolg van voorpagina) Van Ast vertelt dat er allerwege verontwaardigd gereageerd is op de plannen van het ministerie. Dit kan niet waar zijn, was onze eerste reactie. We gaan er voorlopig maar van uit dat het effect van deze voorgenomen maatregel -onze onderzoekscapaciteit wordt hierdoor fors kleinerniet bedoeld is. De UT zou, volgens een berekening van de VSNU, 9,3 miljoen euro minder te besteden hebben aan onderzoek. We weten niet precies waar dat cijfer vandaan komt. Het heeft waarschijnlijk te maken met onze strategische onderzoek component en het geld dat we binnenhaalden via de SmartMix subsidie. Eigenlijk worden we nu ADVERTENTIES I&O Research is een bureau voor beleids- en marktonderzoek met een eigen interviewunit voor het telefonisch afnemen van enquêtes bij burgers en bedrijven. Voor onze vestiging in het centrum van Enschede zoeken wij interviewers (m/v). Bel om je aan te melden: (053) of stuur een naar info@ioresearch.nl gestraft voor de uitvoering van een beleid dat in 2006 gewenst was. Universiteiten met veel technische onderzoekscomponenten zouden dan ook het meeste moeten gaan inleveren, aldus de berekening van VSNU. Van Ast: Als deze plannen doorgaan zit er niets anders op dan onze capaciteit aan te passen. Dat betekent grofweg een inkrimping van zo n 100 arbeidsplaatsen. En dat zou heel vervelend zijn, we hebben de zaken binnen de UT net weer op orde. De precieze plannen over de onderwijsbegroting worden op Prinsjesdag bekend gemaakt. De definitieve vaststelling vindt dan plaats in het najaar. Maaike Platvoet Interviewers gevraagd! Vragen en luisteren. je niet een, twee drie los. Zeker niet als er dan zaken aan de orde zijn waarin jij een oplossing kunt bieden. Dat heb ik gelegd naast de werkzaamheden in Nijmegen. Na een hoop vijven en zessen en wikken en wegen heb ik besloten om terug te keren naar de UT. De werkzaamheden in Nijmegen vielen dus tegen. Ik had wat andere ideeën over de invulling van de functie en de manier waarop een en ander is georganiseerd. Ook had ik gehoopt op meer mogelijkheden om onderzoek te doen. Maar er is geen sprake van grote meningsverschillen en ruzie. Ik heb er plezierig gewerkt, maar mijn verwachtingen zijn anders uitgepakt. Daar komt bij dat het reizen tussen Delden en Nijmegen voor mij geen groot plezier is gebleken. Heeft u geen spijt? Was u nou maar in Twente gebleven. Nee, grote moeite heb ik daar niet mee. Ik kan niet zeggen dat ik veel spijt heb. De faculteit CTW gaat nauwer samenwerken met Siemens Industrial Turbomachinery in zowel onderzoek als onderwijs. In de zomer ondertekenden beide partijen een contract waarin de banden worden aangehaald. Zelfs op mijn leeftijd is het toch een goede ervaring om eens iets anders te doen. Ik heb de gelegenheid gehad om me inhoudelijk op de lerarenopleidingen in te werken en die ervaring neem ik mee naar Twente. Had u niet kunnen voorzien dat u met hart en ziel aan Twente vastzit? Dat er zo n bijzondere band is gecreëerd, realiseer je je pas als je er niet meer werkt. Wat zeggen ze in Nijmegen? Sommigen zeggen: het is een ramp. Maar dat probeer ik wat te relativeren. Men had grote verwachtingen van mij. Ik vind het natuurlijk vervelend dat die niet uitkomen. Het is een lastige afweging geweest. Veel mensen zullen zeggen: het was gewoon niet wat, daar in Nijmegen. Dat wordt wel gezegd, maar aan die stemming heb ik zelf nooit bijgedragen. Iedereen heeft recht op z n eigen interpretatie, maar als mensen zeggen het was daar niks, dan moet ik dat toch echt bestrijden. Jules Pieters: Er is geen sprake van grote meningsverschillen en ruzie. Foto: Arjan Reef Volgens hoogleraar technische stromingsleer Harry Hoeijmakers, die het contract mede ondertekende, zijn dergelijke contacten met lokale bedrijven erg belangrijk voor de universiteit. De onafhankelijkheid van onderzoek en onderwijs is niet in het geding, verzekert hij. Onderzoekers en promovendi van de faculteit zullen voor Siemens onderzoek uitvoeren op het gebied van turbines en compressoren voor de olieen gasindustrie. Bovendien zullen studenten stage- en afstudeerprojecten doen bij het bedrijf in Hengelo. Daartegenover staat onder andere dat medewerkers van Siemens bijdragen leveren aan het projectonderwijs in de vorm van gastcolleges. Het gebeurt volgens Hoeijmakers steeds vaker dat universiteiten op deze manier gaan samenwerken met de lokale industrie. Dat is ook erg belangrijk. Aan studenten werktuigbouwkunde wil je voorbeelden uit de praktijk kunnen laten zien. Op dit moment is de faculteit CTW ook in gesprek met andere grote bedrijven in Twente, zoals Thales en TenCate. Hoeijmakers benadrukt dat het aangaan van deze overeenkomsten niet ten koste zal gaan van de autonomie van de faculteit. Siemens mag niet kritisch-afhankelijk zijn van onze resultaten. Het gaat om het opdoen van kennis die zij op langere termijn kunnen inzetten bij het ontwerpen van bijvoorbeeld compressoren. Het zal niet zo zijn dat Siemens bij ons aanklopt en zegt wij hebben een probleem met een compressor, morgen willen we ADVERTENTIE Jarenlang een onvoldoende Sommige docenten zetten cijfers van studenten op internet. De resultaten staan soms jarenlang online, inclusief naam en studentnummer. Niet de bedoeling, zeggen universiteiten en hogescholen. Leraren van middelbare scholen doen het vaker, laat dagblad Trouw deze week zien. Maar ook in het hoger onderwijs staan hier en daar cijferlijsten online die de pricacy van studenten schenden. Zo zakte Monique in 2003 voor een tentamen van Arend-Jan Boekestijn, docent aan de Universiteit Utrecht en parlementariër voor de VVD. Ze staat met achternaam en al in een excel-bestand, net als haar jaargenoten. Boekestijn: Ik heb veel met internet gewerkt. Daardoor wisten studenten al binnen acht uur of ze hun tentamen hadden gehaald. Je moet geen koudwatervrees hebben voor zulke toepassingen, alleen horen de cijfers direct na de blokperiode verwijderd te worden. Ik dacht dat ik alles eraf had gehaald, maar er is kennelijk iets misgegaan. De cijferlijst valt niet via Boekestijns website vinden, maar wie toevallig de naam van zijn studenten intikt op Google, stuit er vanzelf op. Voor de site van zijn collega Rudolf Rasch geldt hetzelfde. Ook de uitslag van een Leids tentamen fysica uit 2006 staat nog altijd online. De lijst is niet volledig, schrijft professor Joost Frenken erbij, omdat studenten bezwaar konden maken tegen publicatie op internet. Maar mochten ze niet aannemen dat de lijst na verloop van tijd weer zou worden verwijderd? Ad Verschuren, mediaondernemer, heeft een hele waslijst van internetadressen waarop je cijferlijsten kunt vinden. Daar zitten veel middelbare scholen tussen, maar ook universiteiten en hogescholen. De meeste gebruiken studentnummers om te anonimiseren, maar naam en achternaam zijn niet ongebruikelijk. Dit is niet de bedoeling, zegt een woordvoerder van de HBO-raad. Ook universiteitenvereniging VSNU vindt dat tentamenuitslagen altijd geanonimiseerd moeten worden en gaat de kwestie intern bespreken. Op biedt Verschuren een gratis dienst aan waarmee docenten makkelijk en anoniem cijfers online kunnen zetten. Handig als ze geen Blackboard hebben. HOP, Bas Belleman CTW: samenwerking met Siemens een oplossing. Daarvoor zijn kennisinstellingen als TNO of ingenieursbureaus. Hoeijmakers bevestigt dat de kennis die vrijkomt exclusief is en niet mag worden ingezet ten behoeve van de concurrentie. Ook in het projectonderwijs is volgens de hoog leraar Paul de Kuyper de onafhankelijkheid gewaarborgd. Die colleges moeten wel technisch-inhoudelijk zijn. Natuurlijk is het voor Siemens ook een manier van exposure. Het is heel normaal dat tijdens gastcolleges het logo van Siemens op de powerpointsheets staat. Maar het moet geen reclamecampagne worden.

4 4 donderdag 30 augustus 2007 tnw-decaan alfred bliek naar utrecht Andere disciplines, groter in memoriam David Hesseling Alfred Bliek, decaan van de faculteit TNW, vertrekt per 1 november naar de Universiteit Utrecht. Daar is hij benoemd tot decaan van de faculteit Bètawetenschappen. Alfred Bliek Bliek studeerde chemische technologie aan de UT en promoveerde er ook. Hij werkte zeven jaar bij Philips Electronics, was hoogleraar chemische procestechnologie aan de UvA, directeur van het Instituut voor Technische Scheikunde en wetenschappelijk directeur van het Van der Waals Instituut voor Experimentele Natuurkunde. Sinds 2003 is hij decaan van TNW. Vanwaar deze overstap? Ik voelde me op de UT altijd als een vis in het water, maar begin dit jaar werd ik gevraagd om in Utrecht te solliciteren. Daar heb ik toen goed over moeten nadenken. TNW zit immers nog maar net in wat rustiger vaarwater. Een jaar geleden had ik deze overstap niet willen maken, maar nu alle processen lopen qua reorganisatie en de nieuwbouw kan ik het wel. Hoe anders wordt de functie van decaan in Utrecht? De faculteit Bètawetenschappen is groter en breder dan TNW. Er werken daar 1700 mensen en ik krijg te maken met heel andere disciplines, zoals biologie en wiskunde. Daar ligt dus voor mij de uitdaging. Bovendien gaat het hier om een faculteit die met vergelijkbare problemen, financieel en op het gebied van huisvesting, kampt als TNW. De instroom van studenten is daar ook nog eens zeer ongelijk verdeeld. De expertise die ik bij TNW heb opgedaan kan ik daar zeker gebruiken. Met het vertrek van Pim Fij, de directeur bedrijfsvoering, ligt het management van TNW nu wel op zijn kop. Klopt. Dat is een heel vervelende samenloop van omstandigheden. Over mijn opvolging kan ik niets zeggen, daar ga ik niet over. Wel is het zeer waarschijnlijk dat er voor november een nieuwe directeur bedrijfsvoering zal zijn. Verder is het aan het college om snel voor een tijdelijke oplossing te zorgen. Maaike Platvoet Na een lange ziekteperiode is op 2 augustus 2007 student civiele techniek David Hesseling overleden. Hij was vrolijk, optimistisch en onbevangen: eigenschappen die David goed van pas kwamen tijdens zijn ziekteperiode maar ook bij het opzetten en runnen van zijn eigen bedrijf. Samen met zijn moeder had hij een zaak in biologische groenten en fruit waarmee hij onder andere op de zaterdagmarkt in Arnhem stond. Studeren was jarenlang bijzaak in het leven van David. Pas toen hij een vriendin kreeg ging hij iets meer doen aan de studie en begonnen de punten langzaam binnen te stromen. Afkomstig uit Lobith koos hij natuurlijk voor de waterrichting van de opleiding. Na zijn eerste operatie en bestralingen nam hij zich echt voor de studie af te maken. Ondanks de concentratieproblemen die het gevolg waren van de behandelingen, leek in elk geval een bachelordiploma haalbaar. Helaas moest hij vorig jaar zomer zijn stage afbreken omdat er opnieuw een tumor in zijn hoofd zat. Na een nieuwe operatie leek het de goede kant op te gaan, maar in juni werden uitzaaiingen geconstateerd. David is bijna 30 jaar geworden. Namens civiele techniek, Annet de Kiewit, studieadviseur Financiering, moeizaam karwei (vervolg van voorpagina) Martijn Albers, van het Enschedese adviesbureau Albers & De Vries communicatie, staat het Twentse team met raad en daad bij. We zorgen voor een stukje coaching, maar de studenten doen het uiteindelijk zelf, vertelt hij. Wat dat betreft kun je Delft niet met Twente vergelijken. Delft heeft simpelweg een bak geld en trekt daar wat studenten bij aan. Twente is een echt studententeam dat zelf alles regelt. Nuon pakt het ontzettend slim aan met zo n mediacampagne. Zij kopen gewoon zendtijd in bij SBS6. Dat is heel gemakkelijk te regelen. Albers noemt de Twente One een echt collectief. Er zijn heel veel sponsoren bij betrokken, dat maakt het communiceren en organiseren niet zo gemakkelijk als wanneer je één grote hoofdsponsor hebt. Het is de UT-studenten absoluut niet aan te rekenen dat ze minder in het nieuws verschijnen dan de concurrent, vindt hij. Twente koos ervoor om al het geld in de wagen te stoppen. Zij gaan voor inhoud en techniek. Een mediacampagne wordt van minder belang geacht. Daar is ook geen geld meer voor. Albers vindt wel dat de UT de achterstand op Delft aardig aan het inlopen is, qua media-aandacht. Het is een kwestie van lange adem. Twente doet het al beter dan twee jaar geleden en het gaat steeds beter. Op den duur haalt Twente Delft wel in, let maar op. Maar nu is het nog appels met peren vergelijken: het Nuon Solar Team heeft dankzij haar hoofdsponsor gewoon veel meer faciliteiten. De Delftse teamleider Stefan Roest noemt het UT-team best wel een leuke concurrent. Ze hebben een gedurfde auto, dat kunnen we wel waarderen. Heel benieuwd wat de Twente One straks laat zien in Australië. Kijk, wij zouden gek zijn om ons concept aan te passen. We hebben er immers al drie keer mee gewonnen. UT-teamlid Elkin Coppoolse zucht eens flink als hij hoort dat Delft ook krap in financiering zit. Ik weet niet of we dat moeten geloven. Ook Twente heeft een poging ondernomen om geld los te peuteren bij een van de ministeries, maar kreeg nul op rekest. We werden van het kastje naar de muur gestuurd. Maaike Platvoet henny bouwmeester, vakgebied katalyse Diploma voor meest geciteerde onderzoeker Onderzoeker Henny Bouwmeester van de vakgroep membraantechnologie is door Elsevier onderscheiden met de titel most-cited author Een artikel dat hij in 2003 publiceerde, werd ruim zeventig keer geciteerd in de Elsevier-tijdschriften over katalyse. Was u verrast door deze award? Het overkomt je natuurlijk niet dagelijks dat je een onderscheiding krijgt. Aan de andere kant wist ik dat dit artikel veel geciteerd wordt, dus erg verbaasd was ik nou ook weer niet. En nu loopt u zo trots als een pauw rond? Dat valt wel mee hoor. Maar ik ben er natuurlijk wel heel trots op. We zijn al langer bezig met het onderzoek op het gebied van membranen en dan is het leuk dat anderen het belang daarvan erkennen. We hebben met de collega s wel een klein feestje gevierd. Waar gaat het artikel eigenlijk over? Het beschrijft hoe bepaalde niet-poreuze membranen zuurstof uit de lucht kunnen scheiden. Hierdoor wordt het een stuk eenvoudiger om bijvoorbeeld aardgas om te zetten in vloeibare producten. En waar bestaat de onderscheiding uit? Het is gewoon een diploma waarop staat dat ik het meest geciteerd ben op het gebied van katalyse. Het ligt nu nog ergens op mijn bureau, maar als ik er een lijst voor heb, krijgt het een mooie plaats op mijn werkkamer. Paul de Kuyper Erwin Hans (33, rechts op de foto) en Marco Schutten (38) werken beiden als universitair docent bij de vakgroep operationele methoden voor productie en logistiek van de faculteit Management en Bestuur. Sinds 2004 delen ze kamer E107 in het Capitool. Foto: Arjan Reef Kamergenoten Erwin: Wij zijn naast collega s ook goede vrienden. Marco: Mijn vriendin en mijn dochter waren dit weekend jarig. Dan zijn Erwin en z n vrouw ook van de partij. Erwin: Ik hobbel vijf jaar achter Marco aan. Toen ik in 1992 mijn studie toegepaste wiskunde startte, was hij net klaar met dezelfde studie. Als aio kwam ik terecht in de vakgroep van Henk Zijm bij de toenmalige faculteit werktuigbouwkunde. Marco was toen net gepromoveerd en werkte er als medewerker onderzoek. Marco: We waren toen nog vrijgezel dus hadden veel tijd om samen een hapje te eten, een potje te flipperen, te karten of te tennissen. Erwin: Competitie is nog steeds belangrijk. Marco: Erwin wint altijd. Erwin: Behalve bij flipperen. Voor karten heb ik denk ik een beter postuur. Marco: Ik ben te zwaar, ja. Erwin: Al jaren organiseren wij ook een rally voor de vakgroep. Een soort puzzeltocht. Elke docent neemt drie studenten mee in de auto en elk team moet dan via allerlei C-weggetjes en cryptische aanwijzingen een route afleggen. Marco: Toen Henk Zijm nog onze hoogleraar was deed hij ook mee. In z n enthousiasme heeft hij toen de bumper van z n auto er af gereden. Beide: Haha! Erwin: Een aantal jaren geleden zijn we van werktuigbouwkunde naar de faculteit MB overgegaan. We delen nu drie jaar een kamer en dat gaat heel goed. We krijgen allebei veel bezoek en telefoon, maar toch werkt het. Ik vind het extra leuk om hier te werken omdat Marco er is. Hij is een heel prettig persoon. Marco: Erwin is een ontzettend druk baasje en een zeer plezierig mens, altijd in voor een grap. Hij heeft binnen deze vakgroep het onderzoek naar logistieke processen in de zorg echt op de kaart gezet. Erwin: Wij vinden het geen probleem om zowel in het werk als privé met elkaar om te gaan. We reizen trouwens ook nog samen, met de trein. Marco: Als we in het weekend afspreken, praten we niet over het werk. Erwin: Negatieve dingen over Marco. Euh? Marco: Ik heb tijdens ons stukje op het promotiefeest van Erwin wel een boekje opengedaan. Maar dat is echt inside information haha Erwin: Nee sorry, dat kan écht niet in UT-Nieuws. Ook in Kamergenoten? Bel of mail met de redactie!

5 donderdag 30 augustus 2007 honderden inschrijvingen voor zeskamp We vragen wel wat durf en denkvermogen De Gezonde Week op de UT heeft dit jaar, van 10 tot en met 14 september, een bijzonder karakter. Naast activiteiten als een hardloopclinic en een workshop tapas, belooft het hoogtepunt de zeskamp voor medewerkers op donderdag 13 september te worden. Het Vrijhof Cultuurcentrum opent bovendien in deze week haar culturele seizoen en viert het veertigjarige bestaan van de lunchvoorstelling Broodje Cultuur. De week wordt afgesloten met een pentarace voor studenten en een voetbalwedstrijdje tegen de medewerkers. De teller staat inmiddels op 300 aanmeldingen voor de zeskamp. De organisatie van de Gezonde Week - UT-Kring, Sportcentrum, Sportraad, Vrijhof Cultuurcentrum, het Reserveringsbureau en PA&O is tevreden, maar hoopt op meer. Tot maandag 3 september, klokslag vijf uur, kunnen mensen zich nog aanmelden via www. utwente.nl/zeskamp. Zowel individueel als per team. Je bepaalt zelf waar je aan mee wilt doen, vertelt Sanne Kleinenberg-Schoon, medewerker bedrijfssport en één van de organisatoren. Maar we vragen natuurlijk wel om een beetje durf en denkvermogen. Sommige onderdelen van de zeskamp zijn behoorlijk spannend, zoals het tokkelen van de Horsttoren. Na afloop van de zeskamp is de prijsuitreiking. Het winnende team mag dan direct een tochtje maken in een luchtballon. Om uur is er een barbecue bij Boerderij Bosch. Hiervoor kunnen medewerkers zich ook apart inschrijven. Het Vrijhof Cultuurcentrum grijpt de Gezonde Week tevens aan als opening van het culturele seizoen. En viert dan ook het veertigjarige bestaan van Broodje Cultuur. Op maandag 10 september treden de cabaretiers Alkemade en Bloemen op met hun programma Wij willen ook naar huis. s Avonds volgt de uitreiking van de Broodje Cultuur publieksprijs aan Leon Giesen, die om uur optreedt in het Amphitheater De Zeskamp vervangt het breedtesporttoernooi dat in september vorig jaar gehouden werd op de campus. maar faculteit ctw blijft het proberen van de Vrijhof. Donderdag 13, vrijdag 14 en zaterdag 15 september kunnen alle medewerkers en studenten gratis de voorstelling Alice in Wonderland van Theater Gajes bijwonen, om uur op het grasveld achter het Carillon. De laatste dag van de Gezonde Week is vooral bestemd voor studenten. De Sportraad organiseert dan een zogenaamde pentarace, een estafette. In teams van vier moeten studenten per skippybal, kano, tokkelend en in een kruiwagen zo snel mogelijk van de Horsttoren naar het Sportcentrum zien te komen. Prijs voor de winnaars: een dagje ijsklimmen in Den Haag. Zowel voor de zeskamp, de pentarace en de theatervoorstellingen is de organisatie nog op zoek naar vrijwilligers. Kort in het nieuws WERELDRECORD. Niet alleen UT-studenten proberen vandaag (donderdag) als afsluiting van de introductie een nieuw wereldrecord neer te zetten. Ook de eerstejaars van Saxion Hogeschool staan voor deze uitdaging. Wurmen de UT-ers zich in een zak voor een stukje zaklopen, de Saxionstudenten bevechten elkaar met waterpistolen. Dit jaar is niet gekozen voor een gezamenlijke poging. Jaap Heerze van Saxion: Onze introductie begint deze week en die van de UT loopt op z n eind. Daardoor loopt de planning niet helemaal gelijk. Andere jaren deden we op donderdag altijd gezamenlijk een sport- en speldag op de campus met als afsluiting de wereldrecordpoging. Dit jaar had de IK-commissie van de UT volgens ons geen uitnodigend programma op donderdag. Daarop besloten we niet naar de campus te komen, maar in het Volkspark een dag te organiseren inclusief een eigen recordpoging. OPENING. In het Muziekcentrum van Enschede vindt maandag 10 september de opening plaats van het academisch jaar van de UT, een week later dan normaal het geval is. De plechtigheid begint s morgens om uur. Sprekers zijn Hans-Gert Pöttering, voorzitter van het Europees Parlement en Frans Timmermans, staatssecretaris voor Europese Zaken. Tijdens de opening zullen de scriptieprijzen, de onderwijsprijs en de Enschedeprijs worden uitgereikt. Na afloop is er een lunch. IAPC. De computerwinkel IAPC is dit collegejaar weer open in de pauzes. Na de bestuurscrisis van vorig jaar - waarbij de winkel slechts één dag in de week open was staan dit jaar vijf studenten klaar om de winkel te runnen. In de Waaier 232 kunnen studenten van maandag tot en met vrijdag van tot uur terecht voor computers, onderdelen en toebehoren. SALSA. In de Vrijhof kan vanaf zaterdag 8 september een salsaworkshop worden gevolgd. De danslessen zijn onderdeel van de landelijke actie Kom in beweging en bedoeld om meer mensen aan het sporten te krijgen. Wie die zaterdag swingend wil beginnen, is s morgens om half tien welkom in de Audiozaal. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met het Vrijhof Cultuurcentrum ( ENGELS. Wie zijn Engels wil verbeteren kan vanaf volgende week donderdag tijdens de lunch in het Theatercafé aanschuiven bij Froukje van Veggel en Julie Bytheway. De twee medewerkers van het Taalcoördinatiepunt willen zo hun steentje bijdragen aan het niveau Engels onder studenten en medewerkers. Iedereen is welkom. HERRIE. Een student van de Universiteit van Amsterdam ergert zich groen en geel aan jongeren die muziek afspelen door de luidsprekers van hun mobieltjes. Hij heeft een website gelanceerd: Op het moment dat zo n knaap de tram instapt, zegt niemand wat, aldus de twintigjarige student media & cultuur Alexander Klöpping, maar als ik dan naar de bron van het geluid toe stap, met het verzoek of de muziek af kan, krijg ik vaak bijval van de halve tram. Hij hoopt het succes te evenaren van een soortgelijke actie in Londen. Daar verzamelden actievoerders vierduizend handtekeningen tegen noisecriminals, waarna parlementariërs vragen stelden. Nu hangen er grote waarschuwingsborden in bussen en metro s. Bijna iedere mobiele telefoon heeft tegenwoordig oordopjes, zegt Klöpping, dus het is een kwestie van fatsoen om deze te gebruiken. (HOP, Bas Belleman) KLACHT. De introductie in Tilburg kwam er niet geheel geruisloos. Buurtbewoners waren voor aanvang van de intro bang voor lawaaioverlast en planden een protestactie: een blokkade van auto s op het feestterrein. Gelukkig voor de nieuwe studenten kon de loco-burgemeester Els Aarts de protestactie verijdelen. Meidenklas vlot nog niet Met slechts twee deelnemers is de nieuwe CTW-opleiding techniek ontwerp en maatschappij van start gegaan. Eerder al werd de moeizaam op gang gekomen wervingscampagne als reden genoemd voor de geringe animo; nu spelen de verschillen in leerachtergronden van de deelnemers de opleiding parten. Aan die opleiding, door CTWdecaan Rikus Eising meidenklas genoemd, doen nu slechts twee jongens mee. Het klonk allemaal zo mooi. Een speciale opleiding voor VWO-ers die in de derde klas het verkeerde profiel kiezen en na hun eindexamen geen technische opleiding kunnen volgen. Daar zit potentieel, dachten ze bij de faculteit Construerende Technische Wetenschappen en ontwierpen de opleiding TOM. Dé kans voor de zogenoemde spijtoptanten om toch nog een technische studie te doen. Met extra wiskunde en natuurkunde zouden de talentvolle studenten hun bachelordiploma kunnen halen voor werktuigbouwkunde of civiele techniek. De verwachting was dat met name meiden deze nieuwe opleiding zouden volgen, omdat zo n tachtig procent van deze groep een niet-technisch pakket kiest in 3-VWO. Maar die meiden bleven weg, zegt opleidingsdirecteur Kees Ruijter. In totaal hebben vier VWO-ers in juli de zomercursus gevolgd, twee jongens en twee meiden. De cursus was bedoeld om een selectie te maken. De belangstellenden moesten namelijk wél enig gevoel voor techniek hebben. De Ruijter kwam gaandeweg steeds meer kinderziektes tegen. Zo hadden we een havist die naar het VWO was overgestapt en daardoor essentiële wiskundekennis miste. Daar hadden we geen rekening meegehouden. Ook merkten we dat de deelnemers de voorkeur gaven aan alleen het bijspijkeren van wiskunde. De andere vakken zouden alleen maar afleiden. Verder concludeerden twee deelnemers zelf al dat ze niet snel genoeg waren met de opdrachten. De twee jongens bleven over en volgen nu een deelprogramma bij het ROC waarmee ze hun eindexamen wiskunde kunnen halen. Daarna stromen ze in voor respectievelijk de opleiding WB en CiT. Ondanks de moeilijke start, krijgt TOM toch nog een vervolg. Wij zijn heel wat wijzer geworden. De opleiding kunnen we nu verfijnen. Over drie jaar wacht ons een nog grotere vijver waaruit we kunnen vissen. Dan doen de VWO-ers met het vakkenpakket natuur en gezondheid, óók zonder wis- en natuurkunde, hun eindexamen. Met een betere wervingscampagne moet het lukken deze opleiding onder hun aandacht te brengen, aldus Ruijter. Sandra Pool

6 ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente Thursday 30 August 2007 Welcome to the English page! For new readers, this page is designed to serve the international community at the University of Twente. It features translations of news articles from the Dutch pages, relevant cultural or professional announcements, and original feature articles dealing with issues pertinent to international students and employees. The team of contributors is open to comments and suggestions (k.e.zimmer utwente.nl). Look for the English page each week in the UT Nieuws! Try it out! Throughout the month of September, many UT extra-curricular cultural organizations will be featuring complimentary lessons and try-outs to entice new participants. Stop by to find a group that suits your interests. Musilon, the UT s close harmony choir which specializes in jazz and pop music, will hold open rehearsals. No experience necessary, but the desire to have fun is a must! Mon 3 Sept, 10 Sept, 17 Sept, 7:30 10 pm, Kleine Zal,Vrijhof 4HappyFeet, the ballroom and Latin-American dancing association at the UT, which offers dancing courses for four different levels of ability, will feature three open lessons for anyone interested in joining the club. The group does more than just dance, holding snooker tournaments and barbecues, too. Feel free to cut in! Tues 4 Sept, 11 Sept, 18 Sept, 6-7 pm, Audiozaal,Vrijhof CatchUp is the UT s juggling association. Members from novices to experts toss balls, torches, clubs Already a proficient juggler? Or just curious? Stop by and catch the excitement! Wed 5 Sept, 7:30-9:30 pm, Sportzaal, Park de Kotten MSO, Musical Silvestra Orkest, is the student symphony at the UT, comprising 50 enthusiastic members. On this special evening, MSO will hold open an open rehearsal to encourage interested UTers to see what it is like to play with a symphony. In particular, MSO is seeking musicians of the following instruments: flute, oboe, bassoon, trumpet, trombone, percussion, violin, viola, cello and bass. Mon 10 Sept, 8-10:30 pm, Atrium, Bastille Arabesque is modern dance production group of roughly 40 members. Aside from technical lessons given by a professional instructor, the amateur participants choreograph their own performanc- Indoor ice skating rink near campus This week, construction began on the new indoor 400-meter ice skating rink near the UT by Go Planet. The second-largest indoor skating rink in the Netherlands (next to Thialf) will be completed in October To celebrate its completion, the first marathon of the 2008/2009 season will be held in Enschede. That s big news, says operator Jan Heida who will lead the project together with Systabo-manager Chris de Groot and architect Henk Gersen of IAAA Architects in Enschede. Heida used to operate Thialf and is known in the sporting world for winning the world title in the 1973 youth world championship ice skating. De Groot graduated from the UT in the early nineties with a degree in Industrial Engineering and Management Science and, since early 2006, is general manager of Systabo. This turn-key business is a subsidiary of the construction venture Volker Wessels from Rijssen, which is the main contractor of the project. The architect Ger sen designed the skating rink. Construction and operation are brought together via the BV IJsbaan Twente, which has its own website ( A sum of at least 12 million euros is involved in the construction. Nearly every sort of ice sport can be practiced at the rink, even ice-dancing TV shows. The rink will be open 25 weeks a year, from October to late March. The 400-meter rink will be equipped with a ring for inline speed skaters. The members of UT skating association Skeuvel will be able to skate laps even in the summer. Operator Heida sees the UT with over 7000 students and nearly 3000 employees as an important target group. It would be even better if we could make a deal with the UT on a collective subscription for its employees and students. Heida wants a visitor count of 200,000 a year (leisure, heavy users, schools and clinics). This is impossible without sponsors, we think we need about a hundred. We re busy trying at the moment. The rink in Enschede should deliver fantastic ice, he says, comparable to that of Thialf, or better. That s our ambition: that top skaters have their training camp here instead of going to Erfurt. Bert Groenman Trans. Henriëtte van Dorp Coordinator: Kristin Zimmerman/UT-Nieuws Contributors: Wendie Klieverink, Mike Maier, Kamran Sheikh and Anindita Ganguly For comments and suggestions, k.e.zimmerman@ctw.utwente.nl For previous editions, see: An objet d art on your wall The art loan service in the Vrijhof has reopened. We have more room and a large window. Now you can see what the art looks like in daylight, says Tessa Lieffering, employee of the Vrijhof Culture Center. Students and employees can choose from a total collection of over 800 works of art, a quarter of which is in stock at the art loan. The collection varies from drawings and paintings to screen prints and photographs in various styles. It is mostly modern and abstract, but more representative work can also be found. We have a good mix of known Foto: Arjan Reef Click on it! Link of the week: en/practical_information/ The UT International Office maintains a website with practical information for international students and staff members. This regularly updated website offers information about everything a non-dutch UTer might need: from health and liability insurance to finding a physiotherapist to places of worship. If your question remains unanswered, contact the International Office via at international@disc. utwente.nl. es. No experience is necessary for this ideal opportunity to dance away the stress of a long day in the lab. Tues 11 Sept, 18 Sept, 7:309:30 pm, Ballet Studio, Conservatorium SHOT, the UT s symphonic wind orchestra of 55 members, will hold an open rehearsal. Do you play woodwind, brass or percussion? Give the Studenten Harmonie Orkest Twente a shot! Thurs 13 Sept, 8-10 pm, Audiozaal,Vrijhof Stubiba is the big band association of the UT, consisting of two big bands: The Far East Jazz Orchestra and The Utmost Big Band. Stubiba will hold an open rehearsal; it is always on the lookout for sax players, trumpeters, trombonists, pianists, guitar players, bass players and drummers as regular members or substitutes. Big band experience is not required, only the will to invest some time. Wed 26 Sept, 6:30-8:30 pm, Agora,Vrijhof and unknown work from young, new artists, claims Lieffering. She reports that there is a lot of interest for the borrowing of art. Employees hear via word of mouth about the art loan. Even during the reconstruction, when we were housed in a small room in the top of the Vrijhof, there were astonishing amounts of customers. Among students we re less known, but there is an upward trend. Students change their art more often, while employees like looking at the same work of art all day. Lieffering - herself an artist - highly recommends borrowing a painting or other form of art. It s nice to look at something other than your computer screen. Art is more than wall decoration. I discover new things every time I look at a work of art; you keep looking at it and you can dream away with it. To me it is a form of being engrossed, the ways others read books. The art loan is open every Tuesday and Thursday from :30 pm and on appointment, in room 136 in the Vrijhof. Students and employees can borrow art for free, under the condition that the work doesn t leave the UT campus. The maximum borrowing period is one year for students and two years for employees. For more information: Tessa Lieffering: or t.lieffering@utwente.nl Joanne Wolters Trans. Henriëtte van Dorp Scores of international students get help from UT services regarding legal paperwork, visas and housing among other essential matters. Efficient start for international students Throughout the weekend of August 25 and 26, busses ferried arriving international students with the destination: University of Twente, Enschede. On Monday, August 27, those newcomers were treated to an introduction day. The faculty internationalization coordinators, ESN Twente, the Introduction Committee (IK) and the International Office collaborated to arrange the most comprehensive introduction market ever at the UT for the international community. In the Bastille Atrium, at the beginning of the day, each student received a personal checklist on which they could see what matters they had to take care of. To enable the newcomers to deal with the requisite formalities at one time and place, all of the necessary departments were represented at the market. At the International Office stand, for example, the students could get information on public transportation or meet & greet sessions. The visa department took care of the residence permit procedures and accepted passports to be brought to the Gemeentelijke Basis Administratie (GBA), in order to register with the municipality. Appointments were made to go get bank accounts at ABN AMRO activated on Saturday, September 1. Housing and Acasa answered questions about accommodation; rental contracts could be signed on the spot. Students who had questions about scholarships were able to get their information from the scholarship office. The Central Student Administration was represented for registering and photographing the students in order to obtain a student card. Questions about insurance were fielded by an insurance company. For specific educational questions, all of the faculty internationalization coordinators were present. Medical services enabled students to register for medical care such as a doctor, dentist or physiotherapist. The Student Network Twente was on hand to provide information on internet facilities. ESN Twente distributed the International Student Handbook together with a welcome envelope. An estimated 125 students visited the introduction market. The goal of this revolutionary introduction market was to eliminate the sight of bewildered incoming international students scurrying around to obscure corners of the UT campus to ascertain how to survive at the UT. Kudos to the organizations involved for initiating this effort. Wendie Klieverik

7 donderdag 30 augustus 2007 pim fij vertrekt naar slo, na twintig jaar ut en acht banen Stukje genot in een wespennest Pim Fij neemt vandaag, donderdag, afscheid van de UT na een markante loopbaan van ruim twintig jaar, op maar liefst acht verschillende plekken. Een record. Het laatst was hij directeur bedrijfsvoering van de faculteit TNW. Het werken met topwetenschappers noemt hij een genot, al moest ik nogal eens ingrijpen als hoogleraren het al te bont maakten. bert groenman Legt uit: Noem een faculteit gerust een wespennest. De decaan is inhoudelijk de baas, ik deed de bedrijfsvoering. Ik kon veel hebben, maar ik heb altijd direct ingegrepen als collega s van -bijvoorbeeld- personeelszaken onheus door hoogleraren werden bejegend wanneer de aanstelling van buitenlanders te lang duurde. Tja, de bureaucratie belemmert snelle aanstellingen, soms duurt het wel drie maanden. Dat roept irritatie op. Weet je, je hebt te maken met hoogleraren die stuk voor stuk heel slim zijn, erg gefocusseerd zijn op hun eigen leerstoel en daardoor soms de belangen van de faculteit uit het oog verliezen. Daarnaast zijn sommige ijdel en sociaal niet al te bedreven. Hun invloed is verstrekkend en dat weten ze. Als ze bij mij geen gehoor vinden, gaan ze klagen bij de decaan of het CvB. Vind daar maar es je weg in. Het heeft iets sadomasochistisch, ja. Maar het is echt waanzinnig leuk. Weet je plaats en besef dat je ook maar een gewone dienstverlener in de secundaire sector bent die het toponderzoek in de primaire sector faciliteert. Het onderzoek, daar draait het om. Dat is de realiteit. Maar ik teken daar wel bij aan dat het onderwijs in dat plaatje schromelijk wordt ondergewaardeerd. De UT heeft zonder onderwijs geen bestaansrecht. Om hem ook even sportief neer te zetten: Fij (45) staat te boek als een fietsfanaat die van zijn zolder een trainingshonk heeft gemaakt. Geen wonder dat Frankrijk zijn favoriete vakantieland is. In de Provence en Alpen rijgen de bergketens zich aaneen. Daar trapt hij, vanaf de camping, vlotjes de routes weg die hij thuis al heeft geoefend op zijn Tacx. Zo werkt dat bij Pim. Kwestie van efficiency. De kenners weten dat die Tacx een ingenieus trainingsapparaat is waarin het achterwiel van de racefiets in een handomdraai wordt vastgezet. Met een hendeltje aan het stuur is de trapweerstand in te stellen waarmee de zwaarte van de trainingsarbeid wordt bepaald. Pim beschikt over een luxeuitvoering: de trainer is aangesloten op zijn pc. Zo kan hij aan de hand van video s allerlei bekende cols en klassiekers rijden. Het is allemaal net echt. De trapweerstand neemt automatisch toe naarmate er meer geklommen moet worden. Ik vermaak me er prima mee. De Alpe d Huez, de Galibier, de Mont Ventoux, de Ronde van Vlaanderen, de Amstel Gold Race, ik heb er een stuk of tien. De benadering van zijn sport zegt veel, zo niet alles van de wijze waarop Fij op zijn werkplek opereert, erkent hij. Ik ben gedreven, kordaat, een harde werker en nogal druk van mezelf. Megadruk zelfs. En sociaal vaardig: ik kan goed met mensen opschieten. Dat laatste is wel zo handig in een organisatie die soepele communicatie niet tot haar handelsmerk heeft verheven. Ja, met de collega-bedrijfsdirecteuren van de andere faculteiten heeft hij regelmatig contact, maar daarnaast is de focus toch vooral gericht op de eigen faculteit. Het college van bestuur bijvoorbeeld ziet hij niet meer dan een paar keer per jaar. Dat zou anders kunnen, erkent hij, maar dat verander je niet zo snel. Vandaar dat hij in de loop der jaren het netwerken tot kunst verhief en zijn contacten binnen de UT altijd adequaat wist te smeren. Het legde hem geen windeieren: in de twee decennia dat Fij aan de UT was verbonden had hij maar liefst acht banen, zijn stage van januari tot juli 1987 bij het toenmalige stafbureau van het CvB meegerekend. Inderdaad, een sterk staaltje van job rotation en een absoluut record, voor zover na te gaan. Een erkend meubelstuk als Tom Koppen was destijds, in 87, hoofd van die staf, andere routiniers als Kas de Vries en Rob van Dijk waren zijn begeleiders. Na zijn afstuderen aan de HEAO keerde Fij terug op de UT en zo was hij vanaf mei 1988 vier jaar lang stafmedewerker bij Financiële en Economische Zaken (met eerst Harry Fekkers als hoofd, later Hilco Klomp) en daarna van 1992 tot 1995 medewerker bureau beleidsplanning. Die eenheid ging later samen met het stafbureau op in Bureau Beleidsondersteuning (dat werd geleid door Michiel van Buchem). En passant fungeerde hij drie maanden als interim-directeur van de (toen nog) faculteit Toegepaste Wiskunde (als vervanger van Frits Lagendijk). In september 1995 zwaaide hij af naar de facultaire sector, ter opfrissing. Dat Pim Fij: een sterk staaltje van job rotation zouden alle dienstdirecteuren moeten doen, want hoe weet je anders wat daar leeft? Eerst was hij twee jaar directeur van de (toen nog) faculteit WMW, daarna -van januari 1998 tot februari directeur bedrijfsvoering van de (toen nog) faculteit Informatica (met Peter Apers als decaan), gevolgd door het directeurschap van het onder het CvB opererende Bureau dienstverlening universitair bestuur (al weer een nieuwe naam voor de bestaande Ik vind dat de UT de laatste jaren veel van haar branie heeft verloren groep stafadviseurs). Die baan had hij tot september Daarna werd hij directeur bedrijfsvoering van de faculteit TNW, met decaan Alfred Bliek als zijn baas. Fij heeft de UT-organisatie in die twee decennia op zijn duimpje leren kennen. Hij herinnert zich raadselachtige termen als performance indicatoren, het onderzoek naar samenwerkingsmogelijkheden met het HBO (1987), de intrede van de (financiële) verdeelmodellen en meerjarenramingen (1988), de instellings- en strategische plannen (vanaf 1992), de reorganisatie van WMW (het opheffen van de vakgroepen ergonomie en geschiedenis), het ontstaan van TCW (allemaal in de periode ), de wet MUB die de bevoegdheden van de U-raad aan banden legde, de uitbouw van de studierichting BIT ( ) en - in de jaren die volgden - het veelbesproken rectoraat van Frans van Vught, de grote brand van gebouw TW/RC (nu Cubicus), de heftige bestuurlijke crisis en de reductie van het aantal CvB-leden van vijf naar drie. Het heeft hem gepokt en gemazeld en gemaakt tot een allround manager die klaar is om over te stappen naar het instituut SLO in Enschede, dat zich bezighoudt met leerplanontwikkeling. Met onderwijs dus. Wederom als directeur bedrijfsvoering, met professor Jan van den Akker, de opvolger van Albertjan Peters, als zijn baas. De uitdaging daar? De SLO wil minder afhankelijk worden van de gelden van het ministerie. Ze focust te veel op inhoud, het moet bedrijfsmatiger. De bedrijfsprocessen moeten efficiënter. Het zal een pittige klus worden, maar ik denk in alle bescheidenheid dat ik daar wel de geschikte persoon voor ben. Bij zijn afscheid van de UT, vandaag (donderdag) in de Faculty Club, zal Pim Fij nog wel wat dingetjes zeggen. En misschien maakt hij ook wel zijn zorgen kenbaar over het reilen en zeilen van de UT, misschien ook niet. Zorgen die hij met veel andere mensen deelt, zegt hij. Ik zal het proberen netjes te zeggen. Ik hou ervan mensen te prikkelen, niet om ze pijn te doen of te beschadigen. Maar ik vind dat de UT de laatste jaren veel van haar branie heeft verloren. De onderlinge binding en het wijgevoel zijn er niet groter op geworden. Het is vaker ieder voor zich dan samen. Dat is jammer, want de UT is een fantastische instelling waar nog steeds van alles mogelijk is, althans als je de kansen weet te benutten. In eerdere bestuursperiodes, aldus Fij, werden we nog wel eens het Ajax van het oosten genoemd. Het huidige college van bestuur mag dan de interne bedrijfsprocessen langzaamaan op orde hebben, de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat het hoog tijd wordt dat de UT weer gaat werken aan haar uitstraling. We moeten terug op de kaart! Dat is absoluut noodzakelijk. Ik verwacht dat het CvB zijn ivoren toren verlaat en daar zijn energie in gaat steken. Een fenomeen als het Kennispark is een goed voorbeeld hoe je punten kunt maken. Dat is een prachtige ontwikkeling. Er moet meer gescoord worden. Als ik kijk naar het 3- TU federatieproces: in het begin was Twente leading, nu niet meer. Als Frans van Vught het strijdveld betrad ging er een huivering door de gelederen, dat was geweldig om te zien. Het is heel goed mogelijk dat dat federatieproces op termijn leidt tot een soort taakverdelingsoperatie en dan moet de UT wel keihard vooraanstaan en haar belangen veiligstellen. Strategisch opereren. Ga maar na, het voorspelde bloed vloeit nog steeds niet. We zien nog geen zware ingrepen. Dat was wel de stellige verwachting. Ja, de drie TU s kunnen wel tientallen extra tophoogleraren aantrekken, wat op zich een moeizame operatie is. Maar dat zijn nog steeds kadootjes en dat zal niet zo kunnen doorgaan. De toekomst van zijn eigen faculteit TNW ziet hij met vertrouwen tegemoet. We hebben net een bezuinigingsslag van bijna vier miljoen euro achter de rug. Er zijn zeven leerstoelen, en niet de minste, opgeheven. Dat was noodzakelijk om de zaak weer op de rit te krijgen. Het klinkt gek maar als proces was dat inhoudelijk heel interessant, maar in termen van sociaal niet bepaald leuk. De kunst is steeds om de mensen duidelijk te maken waarom ingrepen nodig zijn. De problematiek van de matching heeft ons zwaar parten gespeeld. We scoorden met z n allen in de tweede en derdegeldstroom steeds beter, maar de te verdelen koek werd al maar kleiner. Daardoor liep het vast. Ik ga ervan uit dat de universiteiten dit vraagstuk in combinatie met het ministerie oplossen. Als faculteit gaan we een goede tijd tegemoet. We hebben wereldtoppers in huis, de instroom van eerstejaars is met 350 tot 400 weer op peil, de bedrijfsvoering op orde. Maar er moet nog wel heel veel gebeuren. We zitten als faculteit in drie verschillende onderzoeksinstituten op diverse locaties, dat maakt het beheersmatig heel ingewikkeld. Daarbij: ik ga er vanuit dat het Hogedruklab, ondanks eerdere prognoses, blijft voortbestaan. En er staat een forse verhuizing naar het o&o- centrum voor de deur. Ik hoop dat de faculteit de ontstane vacatures van Bliek (vertrekt naar Utrecht, red.) en mij snel kan invullen.

8 utnieuws weekb 8/9 donderdag 30 augu Bier, thee en ni Aan alles komt een einde. Zo ook aan de introductie van de nieuwe eerstejaars. Vandaag (donderdag) wacht traditiegetrouw het neerzetten van een nieuw wereldrecord. Dit jaar is dat zaklopen, waarbij zo n 1500 UT-studenten met zak en al over de Drienerlolaan hupsen. Daarna wordt er gezamenlijk gegeten en aansluitend gefeest. SANDRA POOL Nieuwe vrienden zijn gemaakt en het Enschedese studentenleven is ontdekt. De nieuwe studenten weten inmiddels ook waar Hengelo ligt (en dat daar ook de nodige kroegen zijn) en wat je wel en absoluut niet moet doen tijdens het liederlijke geweld van een cantus. En ze herkennen rector magnificus Henk Zijm nu uit duizenden. En dat zegt genoeg. Met hem dronken de groene s t u d e n t e n afgelopen vrijdag een kopje thee. T i j d e n s deze high t e a i n een grote tent op het camp u s g r a s waren ook de burgemeesters van Hengelo en Enschede nadrukkelijk van de partij, net als de grote baas van Saxion. Na die thee, koekjes en cake toog het gezelschap massaal naar Hengelo voor de onderdelen abseilen van de B r i n k t o r e n, een motors t u n t s h o w, en, aldus s u p e r a c - tivist Olaf van Zandwijk, speciaal voor de dames een modeshow. Zaterdag was er vooral veel cultuur. s Avonds werden de verse eerstejaars ondergedompeld in het bieren zangfestijn Cantus of namen ze hun toevlucht tot het rijkelijke schuim waarmee de Vestingbar was gevuld. Zondag was een rustdag en maandag en dinsdag stonden in het teken van de opleidingsintro s. Gistermiddag kwam iedereen weer bij elkaar op het Rutbeek om een beetje te chillen en naar muziek te luisteren. Zandwijk kijkt als superactivist terug op een vlijmscherpe intro (het thema was scherp), die een rustig verloop kende, althans tot het sluiten van deze editie. Iedereen heeft kennis gemaakt met alle aspecten van het Enschedese studentenleven: sport, cultuur, Hengelo, Enschede, relaxen en de Pakkerij. Op onze website (www. utnieuws.utwente.nl) berichten we over de wereldrecordpoging zaklopen die vanmiddag op de

9 lad van de Universiteit Twente stus 2007 euwe vrienden Studenten dansen 1500 euro bijeen tegen aids Met het concer t Enschede suppor ts Dance4Life, zaterdag op de Oude Markt in Enschede, haalde studentenvereniging Taste 1500 euro op voor Stop Aids Now. Organisator Anrike Visser spreekt van een succes. Om negen uur was het nog erg rustig, maar later op de avond kwam de gang er goed in. De opbrengst kwam uit de winst op de drankverkoop en vrije giften. Het evenement was georganiseerd omdat nog steeds veel jongeren volgens Visser niet stilstaan bij de risico s van onveilig vrijen. Bij de intro krijg je een heleboel nieuwe studenten en daarom is dat hét moment om die bewust te maken van de gevaren van hiv en aids. Taste is van plan volgend jaar weer zo n evenement te organiseren. Dan willen we ook een bekendere artiest aantrekken. Nu werd de muziek verzorgd door dj Jesse Voorn. Foto s: Gijs van Ouwerkerk, Arjan Reef en Maurits Diephuis

10 10 donderdag 30 augustus 2007 Foto's: Arjan Reef Johan Schoenmaker in zijn Velorex Henk Tappel in zijn Messerschmitt dwergautoclub, opgericht op de campus, viert vijfde lustrum Je krijgt er wel zwarte klauwen van Ze waren in 1982 de oprichters van de Nederlandse Dwergautoclub. Nu, vijfentwintig jaar later, is de passie voor het kleine voertuig nog steeds volop aanwezig. Een dwergauto is geen pronkstuk, maar wel een heel mooie auto, vinden UT-alumni Henk Tappel en Johan Schoenmaker. Afgelopen zondag waren ze weer even thuis op hun campus waar het allemaal begon. sandra pool Een jubileumrit van ruim tweeduizend kilometer heeft de Tsjechische Velorex van Johan Schoenmaker (48) al achter de rug. En dat zonder te haperen. Het is altijd weer spannend of je wel of niet de eindstreep haalt. Hij klopt op het dashboard. Altijd betrouwbaar dat Oost- Europese spul, al krijg je er wel zwarte klauwen van. Het vet en smeer zit overal. Schoenmaker rijdt er graag in. Dat vind ik het allermooiste. Gewoon lekker toeren. Nou ja, lekker? Comfortabel is een betrekkelijk begrip in zijn Velorex. Lacht: Wel knus zo naast elkaar, of niet? Het idee voor de jubileumrit ontsproot aan het brein van deze rijgrage alumnus die van technische bedrijfskunde aan de UT studeerde. Via wijlen flatgenoot Arnold van der Groot, die al liefhebber was van dwergauto s, ontdekte ik deze hobby. Zo verging het ook Henk Tappel (46) die in dezelfde flat woonde en van 1978 tot 1985 werktuigbouwkunde aan de UT deed. Tappel: Met z n drieën stichtten we in 1982 de Nederlandse Dwergautoclub. Op vijf jaar na ben ik altijd voorzitter geweest. Tappel duikt even in het verleden en schetst de geschiedenis van de dwergauto s. Toen na de Tweede Wereldoorlog de mobiliteitsbehoefte toenam, begonnen met name vliegtuigbouwkundig ingenieurs met de spaarzame middelen die beschikbaar waren auto s te ontwerpen. Die dingen moesten wel eenvoudig zijn, zodat elke fietsenmaker ze in principe kon repareren. Een BMW Isetta was mijn eerste aanwinst. Nu heb ik een Messerschmitt die bijzonder is vanwege zijn vier wielen. De meeste exemplaren hebben er maar drie. Het plezier dat het minivoertuig bij voorbijgangers opwekt, doet hem goed. Kinderen vallen soms van de fiets van het lachen. Dat maakt de hobby leuk. Tappel begon na zijn studie bij Philips in Eindhoven. Hij werkte zich op als hoofdconstructeur op de afdeling elektronenmicroscopen en is sinds anderhalf jaar managing director bij Frencken Group. Wij ontwikkelen mechatronica, hoogwaardige apparaten en machines of delen daarvan en leveren die aan bedrijven als Philips. Studievriend Schoenmaker waaide uit naar Zwolle waar hij bij DSM begon. Eerst als assistent marketing manager en later als business proces manager. In 1999 stapte hij over naar de consultancy en startte drie jaar later zijn eigen consultantbedrijf op automatiseringsgebied. De ambachtelijke karretjes trokken vorige week zondag de campus op......en trokken daar veel bekijks.

11 11 donderdag 30 augustus 2007 Het team van de University of Wisconsin wordt volgende week ingevlogen voor de BetonKanoRace. 7, 8 en 9 september op de campus Beton laten drijven is eigenlijk heel simpel Varen op beton? Het kan. Volgend weekend staat de campus in het teken van een groot civieltechnisch evenement: de BetonKanoRace. UT-studievereniging ConcepT hoopt op deze dertigste editie van het betonspektakel hoge ogen te gooien met vier nieuw ontworpen vaartuigen. Bas Klaver Vijf studenten zijn het afgelopen half jaar bezig geweest met de ontwikkeling van vier nieuwe kano s die ConcepT, de studievereniging van civiele techniek, naar de eerste plaats moeten helpen op de verschillende onderdelen. Dat badkuipen kunnen drijven begrijpt iedereen wel, maar als je het over betonnen kano s hebt, beginnen de meeste mensen toch wat vreemd te kijken, vertelt Joost van Blokland, voorzitter van de organiserende commissie. Maar het laten drijven van beton is eigenlijk heel simpel: de wet van Archimedes. Wat wel veel tijd en moeite kost is een snelle, wendbare kano ontwerpen. Daarbij komen zaken kijken als optimale rompvorm, lengte/ breedte-verhouding van de kano, sterkte van het gebruikte materiaal en natuurlijk gewicht. Met 50 voorgespannen vezelkabels van 2 mm doorsnee in het beton hopen we die sterkte te realiseren, terwijl de kano door de dunne betonwanden zeer licht blijft. Van Blokland rekent dit jaar op moordende concurrentie van een team dat speciaal vanuit de VS wordt overgevlogen. Aangezien de Amerikaanse Concrete Canoe Challenge dit jaar precies twintig jaar bestaat, vonden ze het wel een leuk initiatief om de winnaar van de Amerikaanse races, de University of Wisconsin, met kano en al op een vliegtuig te zetten. Die gasten kregen ook nog eens een beurs van vijfduizend euro voor het winnen van de Amerikaanse race. Hun snelste tijd op de tweehonderd meter is twintig seconden sneller dan de Nederlandse snelste tijd. Van de overige teams, uit Nederland, België en Duitsland, weet je eigenlijk nooit wat je kan verwachten. Het betonevenement wordt al sinds 1972 georganiseerd door de civieltechnische verenigingen in Nederland. Dit jaar tekende ConcepT voor de organisatie. Het feest zal het hele weekend in beslag nemen: We gaan, in tegenstelling tot voorgaande jaren, voor een driedaags evenement. Eén dag extra feest dus. Op vrijdag 7 september wordt het weekend ingeluid met een vlootschouw en een gezellige avond in de Vestingbar onder leiding van studentenband Duck 4 Cover. De tweede dag barst de wedstrijd pas echt los met de races en s avonds een groot open feest met DJ Jean. Presentator Johan Vlemmix (oranjefan en bekend van het programma Te land, ter zee en in de lucht) zal de races, die s ochtends vanaf negen uur in het kanaal langs de Drienerlolaan en daarna in de vijver van de Vrijhof plaatsvinden, aan elkaar praten. Op zondag 9 september kunnen de deelnemers samen ontbijten, bijkletsen en hun kano s weer inpakken. tweedaagse conferentie Kwaliteit bachelor moet veel beter Twintig procent van de universitaire bacheloropleidingen haalt de accreditatie slechts met de hakken over de sloot. Minder vrijblijvendheid en wellicht een harde knip met de masterfase moeten tot verbetering leiden. Beter bacheloronderwijs staat sinds het aantreden van VSNU-voorzitter Sijbolt Noorda hoog op de agenda van de universiteiten. Tijdens een tweedaagse conferentie in Middelburg pleitte hij vorige week onder meer voor de komst van een Academie voor Hoger Onderwijs, bedoeld als tegenhanger van wetenschapsorganisatie KNAW: een denktank waarin van coryfeeën op onderwijsgebied werken aan nieuw elan. Nu ligt de nadruk in het wetenschappelijk onderwijs te sterk op onderzoek. Het onderwijs aan jongerejaars is te lang bijzaak is geweest in het wetenschappelijk onderwijs. En ook sinds de invoering van het bama-stelsel ging het de universiteiten vooral om de masteropleidingen, die een sterkere link hebben met het prestigieuze onderzoek. Het verhaal dat minder succesvolle onderzoekers voor straf moeten lesgeven in de bachelorfase, werd algemeen herkend door de congresgangers. Een van de sprekers was Karl Dittrich, oud-collegevoorzitter van de Universiteit Maastricht en tegenwoordig voorzitter van accreditatieorganisatie NVAO. Wat hem betreft is het hoog tijd dat de universiteiten hun bacheloronderwijs gaan verbeteren. Van de 223 onderzochte opleidingen is er weliswaar nog geen enkele afgekeurd, maar één op de vijf haalde de basisnorm maar net. Ook studenten gaf hij een veeg uit de pan: Kennelijk zijn ze niet gemotiveerd genoeg om meer dan dertig uur per week aan hun studie te besteden, aldus Dittrich. Te veel studenten zijn vooral in het eerste studiejaar bezig met zoveel andere ook belangrijke zaken dat onderwijs corvee wordt. VSNU-voorzitter Noorda hield de moed erin. Het is volgens hem niet alleen kommer en kwel. Eerder dit jaar belegde de VSNU al vier bijeenkomsten waar universiteiten goede voorbeelden uitwisselden om de bachelorsfase te versterken. En de keuze voor de Middelburgse Roosevelt Academy als congreslocatie was ook niet toevallig: 85 procent van de studenten van dit university college heeft zijn diploma binnen drie jaar op zak. Dean Hans Adriaansens de man die het liberal arts onderwijs in Utrecht introduceerde deed voor de gelegenheid een aantal suggesties waarmee de bacheloropleidingen zich kunnen onderscheiden. Hij pleit onder meer voor een aparte standaard voor undergraduate onderwijs en onderzoek. Ook moeten de bacheloropleidingen een eigen rector krijgen. Tijdens de workshops werden er ook pittiger stellingen besproken. Zo bleken er veel voorstanders van de zogenaamde harde knip : alleen studenten met een afgeronde bacheloropleiding mogen door naar de masterfase. Ook de doorstroommaster moest het ontgelden: die kan beter worden geschrapt om strategisch gedrag van instellingen te voorkomen. Dat het snel tot zulke radicale maatregelen komt, ligt niet voor de hand. Opmerkelijk was wel dat er tijdens de VSNU-conferentie weinig partijen waren die de hakken in het zand zetten. Een houding die Sijbolt Noorda kon waarderen: We moeten van gezamenlijke vrijblijvendheid naar gezamenlijke betrokkenheid, en dat kan alleen als studenten, docenten en bestuurders er met elkaar aan werken. Als studenten in een vakbondsreflex schieten en zeggen kom maar met je plan, we zien wel wat we er van vinden, als de docenten blijven wijzen op de vrijblijvendheid van studenten zonder acht te slaan op de vrijblijvendheid waarmee soms college wordt gegeven, en als de bestuurders achter het plexiglas blijven hangen, gebeurt er niets. HOP, Thijs den Otter Leidse universiteitskrant aan de ketting Het bestuur van de Universiteit Leiden wil zijn instellingsblad Mare aan banden leggen. De krant zou niet meer wekelijks mogen verschijnen en minder nieuws moeten bevatten. Nieuws is nieuws, redeneert het college van bestuur. Dus kan dat maar beter door een pr-afdeling worden verzorgd dan een onafhankelijke redactie. Die pr-afdeling stuurt nu al wekelijks een digitale nieuwsbrief rond. Je moet geen dingen dubbel doen, aldus rector Van der Heijden deze week in de universiteitsraad. Mare zou meer een discussieforum en studentenblad moeten worden. Dan hoeft het ook niet meer wekelijks te verschijnen, want dan doet de actualiteit er minder toe. De universiteitsraad kon zijn oren niet geloven. De fracties stelden de ene na de andere vraag, maar die vielen in dorre aarde. De bestuurders zwaaiden met een lezersonderzoek via de mail, waar een respons van acht procent op was gekomen en waaruit bovendien geen serieuze bezwaren tegen Mare rezen. Wat is precies het probleem?, wilde Studentengroepering Leiden daarom weten. Als het om de kosten draaide, kon misschien de oplage of omvang van Mare worden bekeken. Of past het blad soms niet in de communicatiestrategie van de universiteit? Het probleem! Dat is de kernvraag, beaamde Van der Heijden om deze vervolgens te omzeilen. Het gerucht dat er bezuinigd moest worden, noemde hij ketelmuziek, maar hij wilde wel efficiënt met de middelen omgaan. Geen woord over een communicatiestrategie. Wel bleek hij een fanatiek gelovige in het digitale tijdperk. Informatie haalt iedereen tegenwoordig van internet, meende hij. Op de vraag of het Leidse nieuws niet beter door onafhankelijke journalisten kon worden geschreven, ging hij niet in. Zo bleef de discussie vruchteloos. Voor de vorm beloofde de rector te kijken of het terugschroeven van de oplage een alternatief kon zijn voor een lagere verschijningsfrequentie. Hij wacht ook het advies van de raad af. Maar het besluit lijkt al vast te staan. Intussen houdt hoofdredacteur Frank Provoost hoop: Zulke plannen zijn er bijna elk jaar. Tot nu toe zijn ze niet doorgegaan. Maar meestal werden de boze plannen in de onderhandelingen minder boos; nu zijn ze in een eindfase beland. Het is treurig dat een wetenschappelijke instelling haar beleid wil baseren op zo n broddelwerkje als dat lezersonderzoek. Bovendien stond daarin dat er niets mis is met de verschijningsfrequentie van Mare. Het weekblad brengt overigens heel ander nieuws dan de nieuwsbrief, zegt Provoost. Verhalen over reorganisaties bij faculteiten staan alleen in Mare. In de nieuwsbrief kun je bijvoorbeeld lezen dat de financiële afdeling een nieuw hoofd heeft. En dan volgt het cv. HOP, Bas Belleman

12 12 donderdag 30 augustus UT pers.adv :20 Pagina 1 Skillslabmedewerker Universitair Technische Natuurwetenschappen Docent Catalytic Processes (TNW) and Materials Technische Natuurwetenschappen Technische medewerker (38 uur per week) Construerende Technische Wetenschappen (CTW) PhD Product Development of PV Modules Engineering Technology UD Human Resource Management Bedrijf, Bestuur en Technologie (BBT) 6266UT pers.adv PhD + 211:20 Post-Doc Pagina on security 1 of mobile systems I n fo De ruimte voor mededelingen op deze INFO-pagina s is beperkt. De redactie wijst indieners van kopij erop dat hun mededelingen alleen worden geplaatst indien deze kort en bondig zijn. Aanleveren in Word, (info@utnws.utwente.nl) bij de redactie op kamer 217 (Vrijhof). Lengte: maximaal 100 woorden, platte tekst (geen tekens, niet vet, niet onderstreept, woorden en/of zinnen niet in hoofdletters. Tekst zoveel mogelijk achter elkaar (geen returns gebruiken). Lever uw mededelingen zoveel mogelijk in één bestand aan en mail dit in één keer door naar de redactie. Info kopijsluiting voor de krant van donderdag: maandag uur. Kopij die later arriveert wordt in de wacht gezet voor de week daarna. Kleine wijzigingen zijn mogelijk tot dinsdagmiddag uur. A lgemeen Opening Academisch Jaar UT-medewerkers en studenten zijn van harte uitgenodigd tot het bijwonen van de Opening van het Academisch Jaar op maandag 10 september aanstaande om uur in het Muziekcentrum te Enschede. Vanaf uur is de ontvangst met koffie in de foyer. Het woord wordt gevoerd door de voorzitter van het Europees Parlement, Prof. dr. Hans-Gert Pöttering en de staatssecretaris voor Europese Zaken, drs. Frans C.G.M. Timmermans. Aansluitend zullen de scriptieprijzen, de onderwijsprijs en de Enschedeprijs worden uitgereikt. Na afloop is er een lunch in de foyer van het Muziekcentrum. Via augustus/oaj.doc/ kan men zich aanmelden voor het Opening Academisch Jaar. A taste of English for lunch? Do you want to practise or just enjoy your English? Join us for English conversation during lunch. You don t have to sign-up, just drop by. Everyone is welcome! Theater Café, hrs, every Thursday (begin 6 September). Organized by Taalcoördinatiepunt staff. op zoek naar een andere baan? Vacatures interne werving Centre for Telematics and Information Technology (CTIT) Promovendus project Vermoeidheid bij reumapatiënten Meer informatie en vacatures: Gedragswetenschappen op zoek Promovendus Evaluatie meetinstrumenten voor reumatoïde artritist Gedragswetenschappen naar een andere baan? Werkplek/systeembeheerder Carré ICT-Servicecentrum Vacatures interne werving Postdoc MESA+ Plenty of room at the top Electrical Engineering, Mathematics and Computer Science Skillslabmedewerker Technische Natuurwetenschappen (TNW) Student als evenementencoördinator Solar Team Twente Technische medewerker (38 uur per week) Construerende Technische Wetenschappen Construerende Technische Wetenschappen (CTW) Medewerker Informatiemanagement UD Concerndirectie Human Strategie Resource & Coördinatie Management Bedrijf, Bestuur en Technologie (BBT) Projectleider Informatieanalist ICT-Servicecentrum Meer informatie en vacatures: IAPC Stichting IAPC is weer iedere collegedag geopend van t/m # In week 35&36 hebben we weer een actieweek. Deze keer onder andere een laptop, harde schijven en MP4-spelers. Voor meer informatie kijk op onze site. # Stichting IAPC zoekt mensen die met enige regelmaat in onze winkel, en daarmee ook je medestudenten, willen helpen. Je verkoopt dan producten en neemt bestellingen op. Technische kennis is hiervoor niet noodzakelijk. Aanleg voor gezelligheid wel. Kom eens langs of stuur een mail naar iapc@utwente. nl. # Stichting IAPC verkoopt computeronderdelen op non-profit basis en geeft advies over de aanschaf en onderhoud van computers. Wij verlenen onze service aan de gehele UT en zijn te vinden op de 1e verdieping van Hal B (ingang Waaier). Bezoek onze website op ORATIES Prof.dr.ir. A. Stein, benoemd tot hoogleraar Stochastische Beeldanalyse aan de faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica, over Geef me de ruimte, donderdag 20 september 2007, uur, Amphitheater, De Vrijhof. Prof. L.W.M.M. Terstappen, having been appointed to the Chair of Medical Cell Biophysics in the Faculty of Science and Technology, about Kijken denken doen/ Look think do, Thursday 27 September 2007, hrs, Amphitheater, De Vrijhof. SPE mededelingenrubriek O raties S pe Di. 4 sept. Zenmeditatie, vooral georganiseerd voor studenten die nog geen kennis hebben gemaakt met Zenmeditatie. Er worden fragmenten uit de film Into Great Silence van Philip Gronig vertoond. Inloop vrijblijvend. Geen kosten.vrijhof, 2e verd., Stiltecentrum 233, uur. # Bewogen Beelden Geloof, hoop en liefde spelen een belangrijke rol in de videopresentatie. Vrij te bezichtigen in de Vrijhof, 2e verd., Stiltecentrum 233, gedurende de openingstijden van de Vrijhof. # In september wordt gestart met lunchmeditatie, filmavonden en Taizévieringen. # Informatie: U kunt ook binnenlopen (Vrijhof, 2e verd., kamer 243), tel di.,wo.,do.middag (secretariaat) spe@disc.utwente.nl. Op di- en do middag is studentenpastor Arent Weevers aanwezig in de Vrijhof, 2e verd., kamer 245, tel , a.j.weevers@home.nl. Hier kunt u terecht voor een persoonlijk gesprek. BIBLIOTHEEK Library lunch and learning De UB organiseert het hele seizoen Library lunch and learning meetings, waar een dienst of product onder de aandacht wordt gebracht. LLL vindt plaats elke dinsdag van uur. Geen kosten, vrije inloop. Voertaal: Engels en/of Nederlands, afhankelijk van wie komt. September 4: It s not in the Library! Then what? Hanneke Becht introduces external lending services. Nieuw: Van Dale woordenboeken De UB heeft een licentie afgesloten met Van Dale: Van Dale woordenboeken zijn nu digitaal raadpleegbaar. Er is keuze uit: Nederlands (NE-NE en NE-NE 1864), Engels (NE-EN, EN-NE), Duits (NE-DU, DU-NE), Frans (NE-FA, FA-NE) en Spaans (NE-SN-SN-NE). Toegang tot Van Dale is mogelijk via de site van de UB, maar er is ook een offline versie. Download daarvoor de speciale van Dale-toolbar voor het Word menu. De Van Dale woordenboeken en de downloadversie zijn te vinden onder frequently used databases op de website van de UB. MEDISH CENTRUM Campus huisartsenpraktijk, open voor nieuwe patiënten. tel # Tandarts H. Huizinga. Behandeling volgens afspraak. Inschrijving dagelijks. Openingstijden: ma-do van uur, tel Tijdelijke vestiging aan de Boulevard. # Fysiotherapeut R. Polman. Behandeling volgens afspraak. Openingstijden: ma-vrij van uur, tel of Tijdelijke vestiging aan de Boulevard. polman@fysionet.nl, Promoties Bibliotheek Medisch centrum ALLE AFACULTEITEN lle faculteiten Yasser A. A. Al Tayeb (MB) over The effects of national culture on service quality. Towards a new model in the hotel sector, 30 augustus 2007, uur, SP2. drs. N.E. Ligterink (EWI) over Functional system dynamics, 31 augustus, uur, SP2. ir. B.C. Min (EWI/MESA+) over Interface engineering of spin-tunnel contacts to silicon. Towards silicon-based spintronic devices, 31 augustus 2007, uur, SP2. P.E. Nicollian (EWI/MESA+) over Physics of trap generation and electrical breakdown in ultra-thin SiO2 and SiON gate dielectric materials, 31 augustus 2007, uur, SP2. ir. P. Willems (TNW/IMPACT), titel volgt, 6 september 2007, uur, SP2. ir. E.J. Mulder (CTW), titel volgt, 6 september 2007, uur, SP2. dipl. ing. M. Groll (CTW), titel volgt, 6 september 2007, uur, SP2. mw. I. Nedelcu (TNW), titel volgt, 7 september 2007, uur, SP2. ir. F. Schotanus (MB), titel volgt, 7 september 2007, uur, SP2. mw. O. Korobko (GW/IBR), titel volgt, 7 september 2007, uur, SP2. P.A. Tassi (EWI), titel volgt, 13 september 2007, uur, SP2. ir. S.M. van der Meer (TNW/BMTI), titel volgt, 13 september 2007, uur, SP2. drs. T.R. Zijlstra (GW), titel volgt, 13 september 2007, uur, SP2. mw.drs. M.A.L. Verbruggen (CTW), titel volgt, 14 september 2007, uur, SP2. mw. W.H.M. Hafkamp (EWI), titel volgt, 14 september 2007, uur, SP2. ir. V.J. Areksteijn (EWI/CTIT), titel volgt, 14 september 2007, uur, SP2. mw. D.M. Sterescu (TNW), titel volgt, 20 september 2007, uur, SP2. B. Orlic (EWI), titel volgt, 20 september 2007, uur, SP2. mw.drs. M.J.W. Ludden (TNW/MESA+), titel volgt, 21 september 2007, uur, SP2. ir. P.H. Kelleners (CTW), titel volgt, 21 september 2007, uur, SP2. ir. R. ten Thije (CTW), titel volgt, 21 september 2007, uur, SP2. ir. D. Nguyen (EWI), titel volgt, 27 september 2007, uur, SP2. ir. J. Rouwkema (TNW/BMTI), titel volgt, 27 september 2007, uur, SP2. A. Danda (MB), titel volgt, 27 september 2007, uur, SP2. T. Hoang (EWI/MESA+), titel volgt, 28 september 2007, uur, SP2. L. Pesch (EWI/IMPACT), titel volgt, 28 september 2007, uur, SP2. mw. A.M. Scholten (GW), titel volgt, 28 september 2007, uur, SP2. Minor wereldbeschouwing (160800) Di. 4 september a.s. vindt het eerste college plaats in het kader van de Minor Wereldbeschouwing in een technologische cultuur, van het 5e t/m 8e uur in LA Inschrijving is nog mogelijk. Meer informatie: zie de minorwebsite of de website van de faculteit GW (onder: Minors Gedragswetenschappen), TeleTOP of via de minorcoördinator: j.hoogland@gw.utwente.nl. EWI Afstudeercolloquia INF H.A. Buurman over Virtual storytelling: Emotions for the narrator, 31 augustus 2007, uur, WA 204 (Demozaal). M. Schoemaker over Development of a wireless train integrity system, 31 augustus 2007, uur, HO B1224. Vervallen vakken in opleiding Telematica/ Telematics De volgende vakken van de Telematicaopleiding(en) vervallen per direct. Bachelorvakken: Ontwerp en beheer (265000) en Implementatie van netwerk applicaties (265200). Mastervakken: Protocol engineering (265110) (verplicht), Networked Applications (264000). Laatste gelegenheid om betreffende vak af te ronden: Voor het vak Ontwerp en beheer is er een bezemklas, net als voor Networked Applications. Voor Protocol Engineering kunnen deelnemers van en daarvoor zich melden bij BOZ voor 15 oktober Docent maakt afspraken hoe tot afronding van het vak te komen. Vakken niet eerder zijn gevolgd en geen deelname aan de laatste mogelijkheid? Dan geldt: Ontwerp en Beheer kan worden ingevuld met COIP (214502) of Inleiding MMI (214509). Implementatie van netwerk applicaties kan worden ingevuld met Software Engineering Modellen (213510) of Middleware for distributed objects (265201). Protocol Engineering (veplicht) kan worden ingevuld met Internet management and measurement (265310). Verandering Network Security (265400) in TEL curriculum/verroostering TEL BSc. Het vak Network Security is verplaatst van het 4e kwartiel B2 naar het 1e kwartiel B3. Tweedejaars studenten TEL doen dit vak dus volgend jaar. Anderen kunnen het vak nu volgen. Gevraagd: studentassistent voor SQL-practicum INF/BIT/TEL. Bij het vak Gegevensbanken (211074) wordt in weken in 4 woensdagmiddagen een SQL-practicum gegeven. Voor dit practicum zijn studentassistenten nodig; tijdens het practicum heeft de studentassistent een actieve inbreng in het leerproces. Opgave en inlichtingen bij M. Fokkinga, tel 3711, m.m.fokkinga@utwente.nl. Afstudeerstage/Bachelor eindopdracht/ Zomerstage/Werkopdracht INF/BIT. Wij zoeken een programmeur voor ons DocSys.Web product. Van de ontwikkeling van volledig nieuwe functionaliteit tot het uitwerken van nieuwe softwareconcepten. Je belangstelling gaat uit naar het meedenken over applicatiearchitecturen, het schrijven van functionele/technische ontwerpen en de realisatie hiervan. Je leert graag en wil op de hoogte blijven van de ontwikkelingen op het gebied van Internettechnologie. Je maakt gebruik van de nieuwste technologieën om oplossingen te realiseren. Gevoel voor teamspirit en verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van je werkzaamheden vind je belangrijk. Op technisch niveau overleggen met klanten schrikt je niet af. Ontwikkelen van Proof-of-Concepts vind je een uitdaging. Informatie: opdracht College Secure Data Management (211094) verplaatst INF. Het hoorcollege Secure Data Management van 7 september a.s. is verschoven naar wo. 5 september s ochtends van uur in zaal ZI Kwartielverandering Secure Data Management (211094) CS. Secure Data Management is verplaatst van het 4e kwartiel naar het 1e kwartiel. GW E WI G W Afstudeercolloquia PSY T.A. Kronberg (Bachelor) over Knelpunten van de kwaliteit van dienstverlening bij het consultatiebureau vanuit het cliënten- en hulpverleningsperspectief, 31 augustus 2007, 9.00 uur, CU C138 (ELAN-zaal). C. Rombouts (Bachelor) over EEG correlaten van leren door observatie, 31 augustus 2007, 9.00 uur, CU C238. M. G. Strate (Bachelor) over Communicatie van stra-

13 utnieuws weekblad van de Universiteit Twente 13 donderdag 30 augustus 2007 tegisch Human Resource Management in MKB, 31 augustus 2007, 9.00 uur, HO B1228. J. Rulle (Bachelor) over De relatie tussen het gebruik van hulpmiddelen en het psychisch welbevinden van patiënten met reumatische aandoeningen, 31 augustus 2007, 9.40 uur, CU C138 (ELAN-zaal). J.W. Karelse (Bachelor) over Het verband tussen aandacht en dyslexie, een studie met EEG, 31 augustus 2007, 9.40 uur, CU C238. T. Arik-Erdnic (Bachelor) over De meerwaarde van HRM binnen MKB bedrijven in de reclame en communicatie sector, regio Enschede en Hengelo, 31 augus- tus 2007, 9.40 uur, HO B1228. H.C. Baarspul (Bachelor) over Sensation seeking en de prospect theory, 31 augustus 2007, 9.40 uur, CU B200A. B.G. Koers (Bachelor) over BRAINtrain: een systematische beschrijving van inhoud en effect, 31 augustus 2007, uur, CU C138 (ELAN-zaal). J. Franke (Bachelor) over Welke kenmerken hebben invloed op de mate van gebruik van lotgenotencontact bij reumatoïde artritis, 31 augustus 2007, uur, CU C238. M. Rekenji (Bachelor) over HRM binnen twee sectoren van het midden & klein bedrijf, 31 augustus 2007, uur, HO B1228. A.D. Krause (Bachelor) over Onderzoek over de toepassing van een model over het beleven van risico s en informatiezoekgedrag op een ander land (Duitsland), 31 augustus 2007, uur, CU B200A. P.F. Kemper (Bachelor) over De rol van zes persoonlijkheidseigenschappen bij informatieve rechtvaardigheid, 31 augustus 2007, uur, CU C238. Y. Bilgin (Bachelor) over Strategisch HRM beleid in de commerciële sector, 31 augustus 2007, uur, HO B1228. W. Zumdick (Bachelor) over Persoonlijkheid, sensatie zoeken en vakantiepreferenties, 31 augustus 2007, uur, CU B200A. A. Bos (Bachelor) over Multicultureel lijnen, 31 augustus 2007, uur, CU C238. S. van Trijp (Bachelor) over Cognitieve taakanalyse laproscopische verwijdering van de galblaas, 31 augustus 2007, uur, CU B200A. K.A. van der Broek (Bachelor) over Healing Environments, 31 augustus 2007, uur, CU C238. I. Bevers (Master) over De invloed van camerahoeken op productbeoordeling, 31 augustus 2007, uur, HO B1220. M.C. de Graaff (Bachelor) over Vechten voor veiligheid. De invloed van het beoefenen van een vechtsport op veiligheidsgevoelens, 31 augustus 2007, uur, CU C238. M. Karreman (Master) over Kennisdelen binnen onderwijsteams, 31 augustus 2007, uur, SP5. K.D. Wittwer (Bachelor) over Een verklaring voor de relatie tussen sensation seeking en alcohol- en cannabisgebruik op Duitse scholen, 31 augustus 2007, uur, CU C238. M. Moorkamp (Master) over De effectiviteit van bedrijfstrainingen, 31 augustus 2007, uur, HO B1228. R. Pietersen (Master) over Intentie tot preventie, 31 augustus 2007, uur, HO B1220. M.L. Maurer (Bachelor) over De invloed van keten en hokken op alcoholgebruik onder jongeren, 31 augustus 2007, uur, CU C238. Afstudeercolloquium TCW M. de Laat over Onderzoek naar de rol van de verloskundige in alcoholvoorlichting aan zwangere vrouwen., 31 augustus 2007, uur, SP6. MB Afstudeerstage MB Deloitte heeft haar kennis gebundeld in industrygroups. De industrygroup Education wil een onderzoek laten uitvoeren naar waarom de ene universiteit op het gebied van kennisvalorisatie succesvoller is dan de andere. Hoewel het onderzoek primair is gericht op de Nederlandse universiteiten, hoeven de buitenlandse topuniversiteiten niet buiten beschouwing te blijven. De specifieke invulling ADVERTENTIE Interviewers gevraagd! I&O Research is een bureau voor beleids- en marktonderzoek met een eigen interviewunit voor het telefonisch afnemen van enquêtes bij burgers en bedrijven. Voor onze vestiging in het centrum van Enschede zoeken wij interviewers (m/v). Bel om je aan te melden: (053) of stuur een naar info@ioresearch.nl van het onderzoek overleggen we graag met jou. Meer informatie: opdracht STUDENT UNION De Student Union Introductie Kommissie 2008 zoekt nieuwe leden. Wil jij de introductie van 2008 organiseren? Neem contact op met de Introductie Kommissie 2007, info@ik.utwente.nl. # Student Union rijkt wederom de P-activismeprijs uit. Nominaties kunnen gedaan worden via # Wil jij een jaar lang tegen een aantrekkelijke prijs sporten, met cultuur bezig zijn en gratis boeken lenen bij de bibliotheek? Schaf dan een Xtra-card aan. Tot oktober voor maar 50 euro. # Kom naar de Unionbar voor een broodje knakworst, een saucijzenbroodje, een cola/biertje. Dit kost maar 1 euro! Zin in koffie, maar geen tijd: bestel de Illy to go. PAKKERIJ P akkerij AEGEE-Enschede De intro is al bijna afgelopen, maar bij AEGEE stopt het nog lang niet. Bij ons is het tijd voor HAIP (Het After Intro Programma) vol gave activiteiten. Donderdag beginnen we goed met het Pre-HAIP feest. # Dinsdagavond is de SB-wissel. Kom langs en word vies! # Sociëteit Asterion is zoals gewoonlijk iedere dinsdag- en donderdagavond geopend vanaf 21:30u # Lid worden of meer weten? Bel , naar board@aegee-enschede.nl of kijk op Audentis Dinsdag 4 september is er weer kroegeten met aansluitend een open kroegavond. Een mooie avond om even bij te komen van, en na te praten over de geweldige introductie. # Donderdag 6 september vindt de laatste open kroegavond voor de KennisMakingsTijd plaats. Inschrijven voor de KMT van Audentis kan dan ook nog tot en met deze avond. # Voor meer informatie: of bel of mail de Senaat. ( of senaat@audentis.nl). A.S.V. Taste Het einde van de intro is helaas al weer akelig dichtbij. Vele spetterende activiteiten zoals laserquesten, de Taste Cantus en watertrampoline springen op het Rutbeek zijn al de revue gepasseerd, maar in samenwerking met de Nationale Reservedienst hebben we nog een uitdagende stormbaanactiviteit in petto, waarna alle doegroepen kunnen gamen bij de Wzzrd! # Ook hebben we al vele mooie feesten meegemaakt met als hoogtepunt het Dance4live concert op de oude markt met DJ Jesse Voorn. # Kan jij Taste aan? Schrijf je dan nu in voor de 1e introductie periode bij de IK 2007! # Voor vragen of informatie over A.S.V. Taste of de intro, bel of mail het bestuur: ( of bestuur@asvtaste.nl) of kijk op onze website: (www. asvtaste.nl). INTERNATIONAAL AEGEE-Enschede I nternationaal The introduction has almost come to an end, but at AEGEE we keep going! It is time for our After Introduction Program (HAIP) full of great activities. Thursday we make a good start with the pre-haip party. # Tuesday evening is the Asterion Board Change Event: drop by and get dirty! # Our pub Asterion is opened every Tuesday night and Thursday night from 21:30h. # More info about AEGEE? You can call us on , us at board@aegee-enschede.nl or take a look at our website, Vragen en luisteren. DIVERSEN CD-Uitleen Selectie uit de zomeraankopen. Pop: 1.Justin Nozuka Holly; 2.The Editors - An End Has A Start (nu-new wave) 3.Gogol Bordello - Super Taranta!; 4.Interpol - Our Love To Admire; 5.Spoon - Ga Ga Ga Ga Ga; 6.Chemical Brothers - We Are The Night; 7.Meg Baird - Dear Companion; 8.Beardfish - Sleeping In Traffic Part One; 9.Crowded House - Time On Earth; 10.Diversen - Cafe Del Mar Vol. 14; Blues: Joe Bonamassa - Sloe Gin; Jazz: Michael Brecker - Pilgrimage; Klassiek: Gidon Kremer - Back To Bach; Wereld: Huun-Huur-Tu- DVD Live In Munich; DVD: C ultuur Queensryche - Mindcrime At The Moore. Deze en nog andere CD s, DVD s, SACD s en LP s, op de 1e etage van de Openbare Bibliotheek, Enschede. Nieuw! Leden kunnen online cd s kopen. Zie: Tel Kivi Niria De afdeling BMT van Kivi Niria brengt op di. 18 september a.s. een bezoek aan BMTI, het instituut waar onderzoekactiviteiten op het gebied van BMT zijn ondergebracht uur: begin bijeenkomst met koffie/thee uur: managing director Wilbert Pontenagel zal e.e.a. vertellen waarna een rondleiding volgt uur: Afsluiting met een drankje. Deelname is gratis. Aanmelden bij Elfride Dijkstra, kiviniria@ utwente.nl of via Informatie over Kivi Niria: Van plan om lid te worden? Meld je dan aan en maak gebruik van de studentenactie. Je betaalt tot 1 januari euro en maakt kans op een Grolsch Perfect Draft. Christelijke studentenvereniging RSK Wo.avond 5 september houdt RSK haar intro-bbq. Kom langs om sfeer te proeven en kennis te maken met de leden van een actieve en gezellige vereniging. Je bent om uur welkom op de Noordhoek Hegtstraat 36. Meer info: (Corine). SPORT T.C. Ludica Tennis Club Ludica organiseert voor alle eerstejaars vier gratis, geheel vrijblijvende introductietrainingen. Op deze avonden in september en oktober kun je kennismaken met de sport en met alle faciliteiten die Ludica te bieden heeft. Deze trainingen zijn voor beginners en gevorderden. Opgeven kan via mail naar voorzitter@ludica.nl. Vermeld hierin hoe lang je al tennist zodat we een goede indeling kunnen maken voor ieder niveau. D.B.V. Arriba De basketbaltrainingen zijn weer begonnen. Kijk op de website voor het trainingsschema. # Om kennis te maken met de basketbalvereniging is er di. 11 september en di. 18 september een introtraining. Deze training is van uur in het sportcentrum. Van tevoren aanmelden is niet nodig. # De Dienerlose Basketball Vereniging Arriba heeft zes teams, waarvan vier herenteams, een damesteam en een recreantenteam. Meer informatie: mail arriba@student.utwente. nl of kijk op D.Z.C. Vleugellam We hebben een fantastisch zomerkamp in Tsjechië, Jicin gehad en ook de start van het naseizoen in Borghorst was geslaagd. Volgende week gaan we weer naar Borghorst, dus mocht je afgelopen zondag geen tijd hebben gehad, ga dan gewoon zaterdag en/ of zondag mee. Je kunt je hiervoor aanmelden via onze website. # Wil jij ook piloot worden? Meldt je dan aan! Vanwege onze beperkte capaciteit is het zaak om dit snel te doen. Kijk op onze website: of mail: bestuur@vleugellam.nl. Euros Kano Maak kennis met Euros Kano. In ons speciale introductieprogramma leren we je de beginselen en meer. Ma. 3 en 10 september uur algemene kano-introductie en training op het Twentekanaal; eet daarna gezellig mee in de Sevende Camer, ons clubhuis. Wo. 5 en 12 september uur intro kanopolo (buitenbad UT). Extra bij de intro: video presentaties van kano experts. # Ook eens wildwater/kanopolo proberen of proeven aan echte wedstrijdkano s? Kom dan langs bij Euros Kano: een actieve en gezellige vereniging. # nl. Info en (deel-)opgave: Onno/Jorik: voorzitter@ euroskano.nl. Kronos D iversen Sport Train je los bij Kronos. Ben je al een doorgewinterde atleet, doe je zo nu en dan een duurloop of heb je nog nooit iets aan atletiek gedaan en lijkt het je leuk om dit te gaan doen? Kom dan langs bij de introtrainingen. Elke dinsdag in september, uur sintelbaan UT. # 8 september SSK teams in Tilburg met barbecue en feest. # Trainingen: dinsdag sintelbaan UT, donderdag FBK-stadion Hengelo # Meer info: UT-Catering Postbus 217, 7500 AE Enschede Studentenrestaurant DAGMENU S Maandag 3 september Varkensoester, Gebakken vis of Groenteburger Pepersaus of Remouladesaus Pommes duchesse of Frites Pikante kool of Mexico mix Rauwkostsalade - Dessert naar keuze Dinsdag 4 september Schouderkarbonade, Goulash of Omelet Crèmesaus of Tomaat basilicum-saus Rijst Bonne femme garnituur of Doperwten Rauwkostsalade - Dessert naar keuze Woensdag 5 september Gevulde taco, Hamburger of Vegetarische taco Taco saus of Uiensaus Frites of Gebakken aardappelen Roerbakgroenten of Bloemkoolroosjes Rauwkostsalade - Dessert naar keuze Donderdag 6 september Blinde vink, Kotelet suisse of Gevulde komkommer Vleesjus, Tomatensaus of Champignonsaus Gekookte aardappelen of Aardappelkroketjes Gemengde groenten of Parijse wortelen Rauwkostsalade - Dessert naar keuze Vrijdag 7 september Kiphaasjes, Gyrossteak of Gevulde tomaat Paprikasaus, Knoflooksaus of Kaassaus Gebakken aardappelen of Frites Gestoofde prei of Zomergroente Rauwkostsalade - Dessert naar keuze 'De Stek' Maandag 3 t/m vrijdag 7 september Hap aan de Tap Babi katjang met witte rijst Kroepoek en atjar Superhap Kiptortilla s Gepofte aardappel en rauwkostsalade For the English menu: studentenrestaurant Openingstijden Studentenrestaurant: Ma. t/m vrij. 11:30-19:00 uur. Warme maaltijden zijn verkrijgbaar tussen 12:00-13:30 uur en 17:00-19:00 uur. Openingstijden De Stek: Ma. t/m vrij uur Voor meer informatie: UT-Catering: Reserveringen Faculty Club en De Stek online via

14 14 donderdag 30 augustus 2007 Foto: Arjan Reef Naam: Leeftijd: Studie: Sport: Club: Maurice Bosman 23 jaar Toegepaste wiskunde Handbal / beachhandbal Cabezota Met het beachhandbalteam van Cabezota worden jullie tweede op het NK beachhandbal. Hoe goed zijn jullie? Heel behoorlijk toch. Vorig jaar waren we ook al tweede op het NK in Scheveningen en nu boeken we hetzelfde resultaat. We komen steeds net iets tekort voor de titel en dat is jammer, maar tweede van Nederland is voor een studentenclub toch heel behoorlijk. Wat zegt zo n zege op het NK, hoeveel ploegen doen er bijvoorbeeld mee? Op de finaledag tien, maar overal in verschillende regio s worden voorrondes gehouden. Ook die voorrondes hebben we allemaal gewonnen. Als je alle ploegen bij elkaar optelt dan haal je de honderd wel. Nationaal kampioen word je niet zomaar. Wat is er nog nodig om volgend jaar wel kampioen te worden? Dan praat je over details. We moeten misschien nog iets sneller aanvallen of nog iets scherper verdedigen. Dat is een kwestie van afstemmen. Ik verwacht dat deze ploeg ook volgend jaar nog bijeen is en dan zou het in theorie mogelijk moeten zijn. Wat is jullie kracht? We zijn goed op elkaar ingespeeld. De verdediging Maurice Bosman: pirouette Goud, kwestie van details en de aanval lopen vloeiend in elkaar over. Daarin schuilt onze kracht. Wat ging er mis in de finale? Het ging niet mis. De finale was een klassiek voorbeeld van een sterkere tegenstander. Hurry Up Zwartemeer was ons in de poule ook al te sterk af. De eerste helft van de finale ging gelijk op, daarna waren zij gewoon net iets sterker. Die ploeg is verdiend kampioen. Waar ligt de kracht van Maurice Bosman? Ik ben aanvaller en mijn handelsmerk is de pirouette. Juist. Met de pirouette bedoel ik snel draaien en schieten, dat is in de loop van de jaren een beetje mijn handelsmerk geworden. Ik speel samen met een maatje in de aanval die de vliegertjes tot kunst heeft verheven en dus vullen we elkaar prima aan. Vliegertjes? Bij een vliegertje spring je op, vang je de bal in de ADVERTENTIES lucht en schiet direct. Daar ben ik een stuk minder bedreven in dan mijn collega. Maar samen gaat het wel lekker. Handbal of beachhandbal? Met het mes op de keel kies ik voor handbal. Ik speel al handbal van jongsaf aan en met beachhandbal ben ik zes jaar geleden begonnen toen ik op de UT kwam studeren. Beachhandbal speel je alleen in de zomer en handbal het hele jaar door. Het is natuurlijk wel lekker om zomers in het zand Nil Volentibus Arduum Niets is onmogelijk voor hen die willen Specialisten in het vervaardigen van proefschriften, syllabi, boeken etc. Pinksterprint B.V. Hengelosestraat AJ Enschede T info@pinksterprint.nl te spelen, maar het is ook loodzwaar. Gelukkig kun je bij beachhandbal onbeperkt wisselen, dat is in de praktijk ook wel nodig. Bovendien kent handbal competitiewedstrijden en beachhandbal niet. Hoeveel doelpunten maak jij in een seizoen? Dat verschilt. Het ligt vooral aan de klasse waarin je uitkomt. Poeh hoeveel in één seizoen. Ik denk dat ik er het afgelopen seizoen honderd heb gemaakt, maar daarmee ben ik nog geen topscorer van de vereniging. Honderd doelpunten is ook niet overdreven veel in het handbal. Je bent aanvaller, ben je qua karakter ook zo opvliegend? Welnee, volgens mij ben ik een rustige jongen. Zolang ik binnen de lijnen maar aanwezig ben en dat gaat me aardig af. Volgend jaar dan maar een NK titel? Het team blijft grotendeels in tact dus dan moet het volgend jaar zomer maar eens gebeuren, want dan zijn we nog beter op elkaar ingespeeld. We grossieren in NSK (studentenkampioen) titels, nu nog een hoofdprijs op het NK en dan hoor je ons niet meer klagen. Jammer dat we deze zomer net naast goud grepen. Goud is trouwens een verkeerd begrip, want je ontvangt een bescheiden bokaaltje. Je speelt louter voor de eer, maar daar doen we het voor. Foks wint toernooi in Terneuzen Ludica tennisser Martijn Foks heeft een toernooi in het Zeeuwse Terneuzen op zijn naam geschreven. Deze winst leverde hem vijfhonderd euro op. Foks won zijn finale (klasse zes) in drie sets, 4-6, 6-3 en 7-5. Succes was er ook voor Stefanie Maathuis, want zij veroverde liefst twee finaleplaatsen. Samen met haar partner won ze het gemengd dubbel in de categorie vijf, maar verloor ze het enkelspel. In de herendubbel vijf kwamen Gijs van de Wetering en Erik Gelderblom te kort om in de finale van de broertjes De Rooij te winnen. Ook Jeroen Woltmeijer en Frank van Dijk strandden in hun eindstrijd. In het gemengd dubbel (zes) won Jeroen Woltmeijer met zijn partner de titel. Ook Anke de Ruiter deed voor Ludica een duit in het zakje door de finale in het damesenkelspel (zeven) op haar naam te schrijven. In het gemengd dubbel zeven verloor het koppel Rob Kerver en Kiki Kriekaart hun finale en ook de oud bestuursleden Chris Jansen en Mark van den Berg gingen in de finale van de herendubbel (acht) ten onder.

15 15 donderdag 30 augustus 2007 Blues Het Enschedese bluescollectief Nobo s Blues Band krijgt steeds meer vaste voet aan de grond in de Nederlandse bluesscene. Ze is al jaren een graag geziene gast in Europese bluesclubs en op festivals. De Nobo s speelden onder andere in de voorprogramma s van Cuby and the Blizzards, Jan Akkerman en Chuck Berry. Met Robert Pilage op zang en gitaar, Cor Timmer op bas, René Merbis op gitaar en Herry Timmer op drums vormt dit viertal een ijzersterk blueskwartet van Enschedese bodem. Donderdag 30 augustus 2007, uur, Muziekcafé de Cactus Hengelo, toegang gratis. Evelyn Jansen De olieverfschilderijen van Evelyn Jansen zijn fantasierijk, en creëren een droomwereld, waarin hersenschimmen en dromen zich vermengen met de realiteit. In Jansens werken staat de mens in al zijn facetten centraal. Jansen bouwt haar doeken in verschillende lagen en met zeer zachte tinten op, waardoor ze een vervreemdend effect creëert. De expositie wordt geopend op zaterdag 1 september om uur. Zaterdag 1 t/m zaterdag 29 september 2007, openingstijden: di. t/m vr uur, za uur,galerie 16, Molenstraat 16 Hengelo, toegang gratis, info: Summer Square Het openluchtfestival Summer Square voor jongeren staat bekend om zijn variatie aan acts, van hiphop en rap tot house en latin, reggae en pop. Traditiegetrouw ligt de nadruk op jonge, veelbelovende regionale bands en grote nationale namen. Dit jaar treden onder andere Postman en DJ Chuckie op. Ook regionale bands als Thozes (pop) en The Tommycats (rock n roll) geven acte de présence. Het festival geeft de bezoeker ook de mogelijkheid om eigen talent op het gebied van graffiti, dans en sport aan het grote publiek te tonen. Zaterdag 1 september 2007, uur, Bataafse Kamp, terrein Enschedesestraat -Wolter ten Catestraat, Hengelo, toegang gratis, programma: nl. Foto: Arjan Reef Marco Leoné repeteert met muzikanten voor de openbare uitvoering. marco leoné studeert af op digitale bladmuziek Nooit meer bladeren Als het aan amateur-fluitist en telematicastudent orkest en je wilt een wijziging aanbrengen in de partij van de Marco Leoné ligt, werkt straks geen enkel orkest vioolsectie. De dirigent kan dan met een pennetje een aantekening maken op zijn eigen scherm en die aantekening wordt nog met papieren bladmuziek. Dankzij de door dan meteen ook zichtbaar op de tablet pc s van de violisten. hem ontwikkelde software MusicReader kunnen Zo hoeft niet iedereen in z n eigen papieren te krassen. musici hun partijen digitaal lezen. Morgenavond Tijdens zijn bachelor ontwikkelde Leoné een prototype, nu voor zijn master bouwde hij de software opnieuw op. Hij sluit hij zijn afstudeeronderzoek af met een openbare uitvoering in Borne. Twee ensembles zullen waar ze behoefte aan hebben. Het systeem zit nu veel beter in hield enquêtes onder muzikanten om er achter te komen elkaar en de interface is stukken gebruiksvriendelijker geworden. De dirigent kan bijvoorbeeld wijzigingen in partijen van zijn vinding dan demonstreren. individuele muzikanten aanbrengen en die ook weer wissen. Wat als Leoné in november is afgestudeerd? Gaat hij de markt Jannie Benedictus op? Ik zou hier graag mee verder gaan, maar dan heb ik wel investeerders nodig. Orkesten hebben relatief weinig geld. De software is niet duur, maar de apparatuur wel. Per muzikant zal het zo n 1500 a 2000 euro kosten. Dus dat wordt lastig. Ik denk dat ik een parttime baan zoek en dan nog een dag per week in de MusicReader steek. Voor de concurrentie is hij niet bang. Er zijn twee concurrerende systemen in Amerika op de markt, maar dat van mij is toch completer, heb ik het idee. Morgenavond kan iedereen komen kijken naar de demonstratie. Twee ensembles, die Leoné voor de gelegenheid samenstelde, zullen afwisselend populaire en klassieke stukken brengen. Het zijn deels professionele musici en deels vrienden van me, die ik ken via de muziek. Heeft hij nog bekende namen uit de muziekwereld uitgenodigd om zijn systeem te promoten? Euh nee, maar dat zou ik misschien nog wel kunnen doen, twijfelt Leoné. Het project MusicReader hielp Leoné al flink door z n studie. Tijdens zijn bachelor telematica ontwikkelde hij een prototype, hij wijdde twee minors aan het onderwerp (ondernemerschap en muziek) en studeert er nu nog op af ook. Na de uitvoering van morgen moet ik nog wel mijn verslag schrijven, maar ik hoop ergens in november klaar te zijn, aldus de masterstudent. Leoné raakte geïnteresseerd in digitale bladmuziek toen hij er een Amerikaans onderzoek over las. Als fluitist bij de Bornse harmonie en als lid van het Musica Silvestra Orkest van de UT wist hij hoe lastig het voor een muzikant is om al spelende bladzijden om te moeten slaan. Hij besloot software te ontwikkelen die geïnstalleerd wordt op een tablet pc, een speciale laptop met een gevoelig scherm waar met een speciaal pennetje op geschreven kan worden. De tablet pc wordt op een muziekstandaard vastgeschroefd en met behulp van een voetpedaal kunnen musici de pagina s met notenbalken omslaan. Een draadloos netwerk maakt communicatie tussen muzikanten en dirigent mogelijk. Stel, je hebt een groot Bladmuziek op beeldschermen. Kulturhus De Bijenkorf in Borne. Vrijdag 31 augustus, uur. Zie Five of a kind Marieke Opmeer (Autonome Fotografie), Marleen Kappe (Beeldhouwen), Hannah Horsch (Fotografie), Karin Mol (Monumentale Kunst) en Esther Kruk (Gemengde media) exposeerden hun werk al tijdens hun studie aan de AKI. Het werk van deze vijf beginnende kunstenaars is moeilijk te karakteriseren. In hun materiaalgebruik, vormen en de sfeer die zij met hun werk oproepen verschillen ze hemelsbreed van elkaar. In de Vrijhof tonen zij een gevarieerde tentoonstelling van installaties, beelden, foto s, films en tekeningen. Maandag 10 september t/m woensdag 31 oktober 2007; opening: 10 september om uur, expositieruimte Vrijhof, open: ma. t/m vr uur; za./ zo uur, toegang gratis. Droomwereld Theater Gajes neemt het publiek mee in de fantastische droomwereld van Alice in Wonderland, een interactief openluchttheater geïnspireerd op het beroemde verhaal van Lewis Carroll. Realiteit en droomwereld beginnen steeds meer te vervagen. Het publiek krijgt echter niet de kans om even weg te dromen, de spelers houden de toeschouwers klaarwakker met hun actieve en rauwe spel. De mysterieuze oude verteller is het rustpunt in de voorstelling, en blijkt steeds meer de touwtjes in handen te krijgen van Alice wereld. Donderdag 13 t/m zaterdag 15 september 2007, uur, grasveld achter het Carrillon op het UT-terrein, toegang gratis. Studium Generale Waar haalde Lewis Carroll de inspiratie vandaan voor het wonderlijke verhaal over de droomwereld van Alice? Voor wie schreef hij het boek, voor kinderen of voor volwassen filosofisch aangelegde lezers? Welke verborgen boodschappen heeft het boek? Schrijver Nicolaas Matsier geeft antwoord op deze vragen in zijn fascinerende inleiding. Matsier is een absolute kenner die zijn kennis graag deelt met een geïnteresseerd publiek. Donderdag 13 september 2007, uur, Amphitheater Vrijhof, toegang gratis. Donderdag 30 augustus De Cactus: Nobo s Blues Band. Unieke sound van Enschedees blueskwartet uur. Toegang gratis. Zie deze pagina. Atak: Pete Philly & Perquisite (Hiphop/ soul/funk).try-out van succesvolle Nederlandse rapper en producer die eerder samenwerkten met the New Cool Collective. Zaal open: 20:30, aanvang: 21:00 uur. EUR 12/11. Vrijdag 31 augustus Rabotheater Hengelo: Concert op de Markt Programma: uur voorprogramma Henk Westbroek met band (liedjes Goede Doel); uur hoofdact Guus Meeuwis met band; uur Black Light Drive-In Show ( locatie: Markt Hengelo. Toegang: gratis. Zaterdag 1 september Bataafse Kamp, terrein Enschedesestraat-Wolter ten Catestraat, Hengelo: Summersquare Festival. Openluchtfestival met muziek, sport en lifestyle. Aanvang: uur. Toegang gratis. Zie deze pagina. Zaterdag 1 t/m woensdag 5 september Concordia Cinema: The Fountain (film). Adembenemend vormgegeven verhaal over wetenschapper Tommy Creo die wanhopig op zoek is naar een geneesmiddel tegen de ongeneeslijke ziekte waaraan zijn vrouw Isabel (Rachel Weisz) lijdt. Data en tijden op EUR 7/6/4,50/3,50. Zaterdag 1 t/m zaterdag 29 september Galerie 16 Hengelo: Evelyn Jansen. Olieverfschilderijen in de sfeer van hersenschimmen en vluchtige dromen. Di. t/m Vrij: uur. Za: uur. Opening: za. 1 september om uur. Toegang gratis. Zie deze pagina. Zondag 2 september NixBBBluesClub: SoulVol 2 The Beatles & the Rolling Stones. I wanna be your man, eerbetoon aan bekende popklassiekers met o.a. The Fab Mystery Four, HUN, Eduard Milacic s t a d (DarkRoastedChickenSkin), Nobo s en ZUV-X-8. Deur open: uur Aanvang uur, EUR 8/5. Dinsdag 4 september De Roef, Pastoor Geertmanstraat 17, Enschede: Salsa open dag gegeven door Latinheat (Mustapha & Diana), uur, info: Woensdag 5 september Sportzaal Park de Kotten: Open les jongleervereniging Catch Up, uur. Toegang gratis. Donderdag 6 september Metropool, Hengelo: Groove Diggers & Sun Dive uur. Toegang gratis. Rabotheater Hengelo: La Dia (theater/musical). Een unieke totaaltheatervoorstelling, een combinatie tussen musical, Cirque du Soleil achtige acts, fysiek theater en muziektheater uur. EUR 17,50/12,50. Tot en met zaterdag 8 september Galerie SBK Hengelo: Treinen. Foto s uit de collectie Spaarnestad foto s. Kijk voor de actuele openingstijden op Toegang gratis. Zaterdag 8 september NixBBBluesClub: John Norrie Band. Bluesband combineert boogie, rythm, blues en swing. Zaal open: uur. Aanvang: uur. EUR 10/7. Zaterdag 8 september t/m zaterdag 3 november CBK Concordia: Expositie Super Sweet Thirty-Somethings. Verleidelijke schilderkunst en beeldhouwkunst van leden van kunstenaarscollectief B93. Dinsdag tot en met zaterdag geopend. Kijk voor de openingstijden per dag op Toegang gratis. Dinsdag 11 en 18 september Balletstudio Conservatorium: Arabesque Open lessen. Ben je benieuwd of moderne dans wat voor je is? Kom langs op één van de open repetities uur. Toegang gratis. Tot en met zondag 2 september Nieuwe expositieruimte Vrijhof: Leden van Foton: Kwetsbaar: Op de gevoelige plaat. Jaarlijkse expositie van de leden van de fotografievereniging van de UT. Toegang gratis. Maandag 3, 10 en 17 september Kleine Zaal Vrijhof: wil je graag pop, jazz en musical liedjes zingen in een koor? Bij closeharmonykoor Musilon ben je welkom om een keer mee te komen zingen op één van de open repetities, uur. Toegang gratis. Dinsdag 4, 11 en 18 september Audiozaal Vrijhof: Geïnteresseerd in stijldans? Kom een kijkje nemen op één van de open lessen van 4 Happy Feet, uur. Tijden per niveau: zie Toegang gratis. Woensdag 5, 12, 19 en 26 september Audiozaal Vrijhof: DVE open repetities. Altijd al eens klassiek willen zingen, maar nooit de stap gezet? Kom vrijblijvend kijken, uur. Toegang gratis. Maandag 10 september Amphitheater Vrijhof: Alkemade en Bloemen: Wij willen ook naar huis (cabaret). Opening cultureel seizoen. Tragikomische humor en pijnlijke scènes, uur, EUR 5/3/1. Amphitheater Vrijhof: Leon Giesen: Mondo Leone (theater).winnaar Broodje Cultuur Publieksprijs Giesen sleept je mee in zijn wereld met verhalen, film en muziek, uur, EUR 5/4/2. Audiozaal Vrijhof: Symfonie-orkest MSO bestaande uit studenten en medewerkers van de UT geeft kijkje in de keuken. Meedoen? Kom vrijblijvend kijken, uur. Toegang gratis. Maandag 10 september t/m woensdag 31 oktober Nieuwe expositieruimte Vrijhof: Expositie Five of a kind, kunst van vijf nieuwe talenten, Vrijhof open: ma. t/m c a m p u s vr uur; za./zo uur. Toegang gratis. Opening: ma. 10 september, uur. Zie deze pagina. Dinsdag 11 september VCD-Studio Vrijhof: Workshop Radio & Televisie. Vereniging Campusomroep Drienerlo biedt een kijkje achter de schermen uur. Toegang gratis. Woensdag 12 en woensdag 19 september Amphitheater Vrijhof: Contramime Introductielessen. Lijkt het je leuk om aan cabaret te doen? Kom vrijblijvend een kijkje nemen bij één van deze lessen uur. Toegang gratis. Donderdag 13 september Audiozaal Vrijhof: Open repetitie SHOT. Harmonieorkest biedt de mogelijkheid een keer mee te spelen, uur. Toegang gratis. Amphitheater Vrijhof: Nicolaas Matsier: Alice in Wonderland bij Studium Generale. Inleiding op de voorstelling van Theater Gajes, uur. Toegang gratis. Zie deze pagina. Donderdag 13 t/m zaterdag 15 september Carrilonveld UT: Theater Gajes: Alice in Wonderland (toneel). I.h.k.v. Broodje cultuur - 40 jaar. Voorstelling geïnspireerd op het beroemde gelijknamige verhaal van Lewis Carroll, uur. Toegang gratis. Zie deze pagina. Vrijdag 14 en 21 september Amphitheater Vrijhof: Open les theatersport Pro Deo. Improviserend theater maken, dat kan bij Pro Deo uur. Toegang gratis. Kunstuitleen Bestemd voor UT-medewerkers en studenten. Open: elke dinsdag en donderdag van uur en verder eventueel op afspraak, Vrijhof kamer 136 (1e verdieping). Informatie: Tessa Lieffering, tel , t.lieffering@utwente.nl.

16 16 donderdag 30 augustus 2007 Harold de Boer Exota 3 Uit Het Lood Wij dachten dat de vrije markt een prijsspel was. Wie het goedkoopst produceert verkoopt het meest. Dus werkten wij ons op tot wereldkampioen goedkoop produceren. Maar deze weken maken we kennis met de ware aard van de Europese vrije markt. Je moet tot elke prijs voorkomen dat er een mediahype over een al dan niet verzonnen gevaar van je product ontstaat. De historische voorbeelden hadden een les voor ons moeten zijn. Zodra ze op de televisie je frisdrankfles laten ontploffen door er met een geweer op te schieten, kun je je limonadefabriek sluiten. Als je Baby-Benz in Zweden omtuimelt voor een spookeland, mag je je stadautootje volledig herontwerpen alvorens je hem waar dan ook in Europa zult verkopen. Kwade publiciteit werkt als een tumor. Als één krant of zender met een spectaculair verhaal komt, kunnen andere kranten en zenders hun publiek alleen behouden door de zaak verder op te blazen. Politici, wier populariteit afhankelijk is van hetzelfde publiek, zullen de beschuldigde producent niet beschermen. Zeker niet wanneer die buitenlands is. Frankensteinverhalen hebben Europa zo jarenlang gesloten gehouden voor genetisch gemodificeerd maïs. En Duitsland bleef zo jarenlang gesloten voor onreine bieren, waar elders niemand ziek van werd. En nu ligt onze waar dus onder vuur. Bijkans elke dag worden er weer nieuwe giftige Chineze producten uit de hoge mediahoed getoverd. Een probleem is dat gezondheid vele zijden heeft. Sinds ik zelf op zo n met insecticiden bewerkt bed slaap, word ik nooit meer wakker gehouden door muggen. Die goede nachtrust doet mij goed. Evenzo kan giftige verf op speelgoed een kind beschermen. Als een kind speelgoed in z n mond stopt, is dat een schreeuw om aandacht. Reageren de ouders hier niet meteen op, dan zullen ze dat wel doen wanneer het kind er ziek dus huilerig van wordt. En blijven de ouders apathisch, dan blijft het kind met een snelle dood een ongelukkige jeugd bespaard. Toch zijn wij vastbesloten de huidige mediahype de kop in te drukken. De buitenlandse pers kunnen wij niet arresteren. Daarom executeren wij publiekelijk fabrieksdirecteuren en verantwoordelijke ambtenaren. Als de Europese journalisten merken hoeveel doden zij zo met hun horrorverhalen veroorzaken, zullen ze hun toon snel matigen. hoog Irritent Studentenleven Studievereniging Dimensie (psychologie en onderwijskunde) wilde dit jaar, net als veel andere verenigingen, met de eerstejaars op introductiekamp. Maar waar de andere clubs ruim op tijd een kampeerboerderij boekten, was Dimensie te laat. Alles in Enschede en omstreken zat al vol. Dan maar kamperen op de campus, dachten de organisatoren, en kwiek bouwden ze zeven legertenten op. Een aantal eerstejaars haalde hun neus op voor dit eenvoudige logies en vertrok al op dag één. Waarom zou je op de campus kamperen als je er ook een kamer hebt, was hun pientere commentaar. De fotosoap 3hoog volgt drie bewoners van een studentenhuis: Olivier, een verwaand balletje, Karlijn, een berekenende vamp en Pien, een sociaal bewuste feministe. Zoals iedereen die samenwoont worstelen zij met alledaagse problemen over de afwas en de afstandsbediening, maar ook met grotere vragen over seks, cultuur, politiek en religie. Olivier Pien Karlijn Door Ype Driessen Over en... Uitdaging Tring, tring! Met Bliek spreekt u. Jules: Ha die Alfred, hier met Jules. Alfred: He Jules, jongen! Alles oké in Nijmegen? Jules: Daarover bel ik je juist. Ik kom terug naar de UT! Alfred: Nee, het is niet waar! Echt? Jules: Jahaa. Ik had gewoon andere ideeën over de invulling van mijn functie. Alfred: Je kwam er dus niet aan je trekken? Jules: En de manier waarop het een en ander was georganiseerd, lag me ook niet helemaal. Alfred: Conflict met je baas, ik begrijp het. Jules: Ook had ik gehoopt meer onderzoek te kunnen doen. Alfred: Je bent daar gewoon genaaid. Heftig man. Jules: Dus ik dacht: ik bel je even. Kunnen we alvast een afspraak maken om als vanouds te lunchwandelen of een biertje te pakken in de Faculty Club. Alfred: Ik ga weg. Word decaan in Utrecht. Jules: Nééée..! Alfred: Het is daar heel groot. Ik krijg 1700 man onder me. Jules: Dat wordt zwoegen voor je. Alfred: Veel andere disciplines, wel interessant. Jules: Wordt het alleen maar ingewikkelder van. Alfred: En ze kampen met financiële problemen, daar weet ik nu alles van. Jules: Maar is niet bevorderlijk voor je salaris. Kerel, ik waarschuw je! Alfred: Ik hoop er een stukje uitdaging te vinden. Jules: Dat zei ik negen maanden geleden ook. Afijn, het allerbeste daar. Alfred: Da s aardig van je. Jules: Ik hou je kruk aan onze stamtafel in de Faculty Club vrij. Tot gauw! Poesjes Ongelooflijk in wat voor moordend tempo zwerfkatten zich kunnen voortplanten. Op de campus lopen er nu een stuk of driehonderd rond, en voor je het weet is dat aantal verdubbeld. Een poes kan met gemak drie keer per jaar zwanger worden en werpt zo een zesling. Reken maar uit. Nog even en de UT heeft tienduizend studenten en evenzoveel katten. Stel je voor, een ware poezenplaag op de campus. Overal doordringend gemiauw van verwilderde beestjes met ontstoken oogjes en een onfrisse lucht uit het besnorde bekje. Opengereten vuilniszakken en onhygiënische toestanden in campuskeukens en studentenkamers. Voor je het weet ligt er in plaats van dat leuke psychologiemeisje een roedel zwerfkatten in je bed, op zoek naar een stukje warmte. En wat zal het college van bestuur vinden van een poezenplaag. We horen het voorzitter Anne Flierman al zeggen: Fazanten, konijnen en ander klein wild, dat zijn beesten op stand. Maar dames en heren, katten hebben toch geen dynamiek en ambitie! We willen een campus, geen campoes. Daar gaan we ons als college op focusseren. Gelukkig, zover is het nog niet. Enkele sympathieke dierenvrienden hebben zich over de spinnende beestjes ontfermd. De katten worden op vaste tijden gevoerd, zodat ze gemakkelijk gevangen kunnen worden. Daarna is het tijd voor een onvermijdelijke ingreep. Castreren, steriliseren, dat werk. Zwaar geschut, maar ja, voorbehoedsmiddelen werken ook niet. Condooms? Die kattenklauwtjes trekken zelfs het stevigste plastic meteen aan gort. Poezen aan de pil? Waar moeten ze in hemelsnaam de strip bewaren? En voor het miauwen de kerk uit? Tja, leg dat een bronstige kater maar eens uit....sluiten

RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM

RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM Read Online and Download Ebook RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM DOWNLOAD EBOOK : RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN STAFLEU

Nadere informatie

ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM

ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM Read Online and Download Ebook ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM DOWNLOAD EBOOK : ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK STAFLEU

Nadere informatie

Understanding and being understood begins with speaking Dutch

Understanding and being understood begins with speaking Dutch Understanding and being understood begins with speaking Dutch Begrijpen en begrepen worden begint met het spreken van de Nederlandse taal The Dutch language links us all Wat leest u in deze folder? 1.

Nadere informatie

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Tijd 09.15 09.45 Je bent op de Open dag, wat nu? Personal welcome international visitors 10.00 10.45 Je bent op de

Nadere informatie

Houdt u er alstublieft rekening mee dat het 5 werkdagen kan duren voordat uw taalniveau beoordeeld is.

Houdt u er alstublieft rekening mee dat het 5 werkdagen kan duren voordat uw taalniveau beoordeeld is. - Instructie Deze toets heeft als doel uw taalniveau te bepalen. Om een realistisch beeld te krijgen van uw niveau,vragen we u niet langer dan één uur te besteden aan de toets. De toets bestaat uit twee

Nadere informatie

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Tijd 09.15 09.45 Je bent op de Open dag, wat nu? Personal welcome international visitors 10.00 10.45 Je bent op de

Nadere informatie

MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate

MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate Van Non-Corporate naar Corporate In MyDHL+ is het mogelijk om meerdere gebruikers aan uw set-up toe te voegen. Wanneer er bijvoorbeeld meerdere collega s van dezelfde

Nadere informatie

Programmaoverzicht Bachelor Open dag

Programmaoverzicht Bachelor Open dag Programmaoverzicht Bachelor Open dag 11 2017 Ronde en tijd Openingsronde 09.00-09.30 uur Sessies en activiteiten Waarom Tilburg University? Informatiesessie met de rector magnificus en een student van

Nadere informatie

General info on using shopping carts with Ingenico epayments

General info on using shopping carts with Ingenico epayments Inhoudsopgave 1. Disclaimer 2. What is a PSPID? 3. What is an API user? How is it different from other users? 4. What is an operation code? And should I choose "Authorisation" or "Sale"? 5. What is an

Nadere informatie

Ius Commune Training Programme 2015-2016 Amsterdam Masterclass 16 June 2016

Ius Commune Training Programme 2015-2016 Amsterdam Masterclass 16 June 2016 www.iuscommune.eu Dear Ius Commune PhD researchers, You are kindly invited to attend the Ius Commune Amsterdam Masterclass for PhD researchers, which will take place on Thursday 16 June 2016. During this

Nadere informatie

Informatiefolder. Kinderopvang 2Samen

Informatiefolder. Kinderopvang 2Samen Informatiefolder Kinderopvang 2Samen Ruim 70 jaar thuis in kinderopvang 2Samen verzorgt al meer dan 70 jaar professionele kinderopvang. Naast het bieden van opvang die veilig en verantwoord is, streven

Nadere informatie

Puzzle. Fais ft. Afrojack Niveau 3a Song 6 Lesson A Worksheet. a Lees de omschrijvingen. Zet de Engelse woorden in de puzzel.

Puzzle. Fais ft. Afrojack Niveau 3a Song 6 Lesson A Worksheet. a Lees de omschrijvingen. Zet de Engelse woorden in de puzzel. Puzzle a Lees de omschrijvingen. Zet de Engelse woorden in de puzzel. een beloning voor de winnaar iemand die piano speelt een uitvoering 4 wat je wil gaan doen; voornemens 5 niet dezelfde 6 deze heb je

Nadere informatie

2019 SUNEXCHANGE USER GUIDE LAST UPDATED

2019 SUNEXCHANGE USER GUIDE LAST UPDATED 2019 SUNEXCHANGE USER GUIDE LAST UPDATED 0 - -19 1 WELCOME TO SUNEX DISTRIBUTOR PORTAL This user manual will cover all the screens and functions of our site. MAIN SCREEN: Welcome message. 2 LOGIN SCREEN:

Nadere informatie

Dutch survival kit. Vragen hoe het gaat en reactie Asking how it s going and reaction. Met elkaar kennismaken Getting to know each other

Dutch survival kit. Vragen hoe het gaat en reactie Asking how it s going and reaction. Met elkaar kennismaken Getting to know each other Dutch survival kit This Dutch survival kit contains phrases that can be helpful when living and working in the Netherlands. There is an overview of useful sentences and phrases in Dutch with an English

Nadere informatie

Online Resource 1. Title: Implementing the flipped classroom: An exploration of study behaviour and student performance

Online Resource 1. Title: Implementing the flipped classroom: An exploration of study behaviour and student performance Online Resource 1 Title: Implementing the flipped classroom: An exploration of study behaviour and student performance Journal: Higher Education Authors: Anja J. Boevé, Rob R. Meijer, Roel J. Bosker, Jorien

Nadere informatie

DAY 06 APRIL Q-FACTORY

DAY 06 APRIL Q-FACTORY Conservatorium van Amsterdam PROGRAMMA www.consam.nl/aema OPEN DAY 06 APRIL 13.00-16.00 Q-FACTORY AMSTERDAM ELECTRONIC MUSIC ACADEMY WELKOM Van harte welkom op de Open Dag van het Conservatorium van Amsterdam

Nadere informatie

Disclosure belofte. Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn opvattingen. Doel van de patient staat centraal

Disclosure belofte. Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn opvattingen. Doel van de patient staat centraal Disclosure: belofte Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn opvattingen Ik zal aan de patiënt geen schade doen Ik luister en zal hem goed inlichten Disclosure: belofte Ik stel het belang

Nadere informatie

Travel Survey Questionnaires

Travel Survey Questionnaires Travel Survey Questionnaires Prot of Rotterdam and TU Delft, 16 June, 2009 Introduction To improve the accessibility to the Rotterdam Port and the efficiency of the public transport systems at the Rotterdam

Nadere informatie

B1 Woordkennis: Spelling

B1 Woordkennis: Spelling B1 Woordkennis: Spelling Bestuderen Inleiding Op B1 niveau gaan we wat meer aandacht schenken aan spelling. Je mag niet meer zoveel fouten maken als op A1 en A2 niveau. We bespreken een aantal belangrijke

Nadere informatie

LONDEN MET 21 GEVARIEERDE STADSWANDELINGEN 480 PAGINAS WAARDEVOLE INFORMATIE RUIM 300 FOTOS KAARTEN EN PLATTEGRONDEN

LONDEN MET 21 GEVARIEERDE STADSWANDELINGEN 480 PAGINAS WAARDEVOLE INFORMATIE RUIM 300 FOTOS KAARTEN EN PLATTEGRONDEN LONDEN MET 21 GEVARIEERDE STADSWANDELINGEN 480 PAGINAS WAARDEVOLE INFORMATIE RUIM 300 FOTOS KAARTEN EN PLATTEGRONDEN LM2GS4PWIR3FKEP-58-WWET11-PDF File Size 6,444 KB 117 Pages 27 Aug, 2016 TABLE OF CONTENT

Nadere informatie

voltooid tegenwoordige tijd

voltooid tegenwoordige tijd SirPalsrok @meestergijs It has taken me a while to make this grammar explanation. My life has been quite busy and for that reason I had little time. My week was full of highs and lows. This past weekend

Nadere informatie

(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs. (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren

(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs. (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren (1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren (3) Ons gezelschap helpt gemeenschappen te vormen en te binden (4) De producties

Nadere informatie

Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas

Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas University of Groningen Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version

Nadere informatie

De grondbeginselen der Nederlandsche spelling / Regeling der spelling voor het woordenboek der Nederlandsche taal (Dutch Edition)

De grondbeginselen der Nederlandsche spelling / Regeling der spelling voor het woordenboek der Nederlandsche taal (Dutch Edition) De grondbeginselen der Nederlandsche spelling / Regeling der spelling voor het woordenboek der Nederlandsche taal (Dutch Edition) L. A. te Winkel Click here if your download doesn"t start automatically

Nadere informatie

Preschool Kindergarten

Preschool Kindergarten Preschool Kindergarten Objectives Students will recognize the values of numerals 1 to 10. Students will use objects to solve addition problems with sums from 1 to 10. Materials Needed Large number cards

Nadere informatie

Teksten van de liederen die gospelkoor Inspiration tijdens deze Openluchtdienst zingt.

Teksten van de liederen die gospelkoor Inspiration tijdens deze Openluchtdienst zingt. Don t you worry There s an eternity behind us And many days are yet to come, This world will turn around without us Yes all the work will still be done. Look at ever thing God has made See the birds above

Nadere informatie

1. In welk deel van de wereld ligt Nederland? 2. Wat betekent Nederland?

1. In welk deel van de wereld ligt Nederland? 2. Wat betekent Nederland? First part of the Inburgering examination - the KNS-test Of course, the questions in this exam you will hear in Dutch and you have to answer in Dutch. Solutions and English version on last page 1. In welk

Nadere informatie

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 15 June 2018

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 15 June 2018 www.iuscommune.eu Dear Ius Commune PhD researchers, You are kindly invited to participate in the Ius Commune Amsterdam Masterclass for PhD researchers, which will take place on Friday, 15 June 2018. This

Nadere informatie

Buy Me FILE 5 BUY ME BK 2

Buy Me FILE 5 BUY ME BK 2 Buy Me FILE BUY ME BK Can you resist all those incredible products that all seem to be screaming: Buy Me! Every day we see them on TV during the commercial break: the best products in the world. How would

Nadere informatie

University of Groningen. Stormy clouds in seventh heaven Meijer, Judith Linda

University of Groningen. Stormy clouds in seventh heaven Meijer, Judith Linda University of Groningen Stormy clouds in seventh heaven Meijer, Judith Linda IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check

Nadere informatie

Free Electives (15 ects)

Free Electives (15 ects) Free Electives (15 ects) Information about the Master RE&H (and the free electives) can be found at the following page: http://www.bk.tudelft.nl/en/about-faculty/departments/real-estate-and-housing/education/masterreh/free-electives/

Nadere informatie

een kopie van je paspoort, een kopie van je diploma voortgezet onderwijs (hoogst genoten opleiding), twee pasfoto s, naam op de achterkant

een kopie van je paspoort, een kopie van je diploma voortgezet onderwijs (hoogst genoten opleiding), twee pasfoto s, naam op de achterkant Vragenlijst in te vullen en op te sturen voor de meeloopochtend, KABK afdeling fotografie Questionnaire to be filled in and send in before the introduction morning, KABK department of Photography Stuur

Nadere informatie

Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition)

Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition) Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition) Stichting tegen Kanker Click here if your download doesn"t start automatically Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition) Stichting tegen Kanker

Nadere informatie

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 22 June 2017

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 22 June 2017 www.iuscommune.eu INVITATION Ius Commune Masterclass 22 June 2017 Amsterdam Dear Ius Commune PhD researchers, You are kindly invited to participate in the Ius Commune Amsterdam Masterclass for PhD researchers,

Nadere informatie

Vertaling Engels Gedicht / songteksten

Vertaling Engels Gedicht / songteksten Vertaling Engels Gedicht / songteksten Vertaling door een scholier 1460 woorden 23 januari 2002 5,4 399 keer beoordeeld Vak Engels Songtekst 1 Another day in paradise Artiest: Brandy & Ray J She calls

Nadere informatie

S e v e n P h o t o s f o r O A S E. K r i j n d e K o n i n g

S e v e n P h o t o s f o r O A S E. K r i j n d e K o n i n g S e v e n P h o t o s f o r O A S E K r i j n d e K o n i n g Even with the most fundamental of truths, we can have big questions. And especially truths that at first sight are concrete, tangible and proven

Nadere informatie

Wij beloven je te motiveren en verbinden met andere studenten op de fiets, om zo leuk en veilig te fietsen. Benoit Dubois

Wij beloven je te motiveren en verbinden met andere studenten op de fiets, om zo leuk en veilig te fietsen. Benoit Dubois Wij beloven je te motiveren en verbinden met andere studenten op de fiets, om zo leuk en veilig te fietsen. Benoit Dubois Wat mij gelijk opviel is dat iedereen hier fietst. Ik vind het jammer dat iedereen

Nadere informatie

3 I always love to do the shopping. A Yes I do! B No! I hate supermarkets. C Sometimes. When my mother lets me buy chocolate.

3 I always love to do the shopping. A Yes I do! B No! I hate supermarkets. C Sometimes. When my mother lets me buy chocolate. 1 Test yourself read a Lees de vragen van de test. Waar gaat deze test over? Flash info 1 In the morning I always make my bed. A Yes. B No. C Sometimes, when I feel like it. 2 When I see an old lady with

Nadere informatie

Vergaderen in het Engels

Vergaderen in het Engels Vergaderen in het Engels In dit artikel beschrijven we verschillende situaties die zich kunnen voordoen tijdens een business meeting. Na het doorlopen van deze zinnen zal je genoeg kennis hebben om je

Nadere informatie

1. will + hele werkwoord (Future Simple) 2. shall + hele werkwoord 3. to be (am/is/are) going to + hele werkwoord

1. will + hele werkwoord (Future Simple) 2. shall + hele werkwoord 3. to be (am/is/are) going to + hele werkwoord FUTURE TENSE ( TOEKOMENDE TIJD ) Hoe? 1. will + hele werkwoord (Future Simple) 2. shall + hele werkwoord 3. to be (am/is/are) going to + hele werkwoord Wanneer? Ad 1. Als iets in de toekomst zal gebeuren

Nadere informatie

SAMPLE 11 = + 11 = + + Exploring Combinations of Ten + + = = + + = + = = + = = 11. Step Up. Step Ahead

SAMPLE 11 = + 11 = + + Exploring Combinations of Ten + + = = + + = + = = + = = 11. Step Up. Step Ahead 7.1 Exploring Combinations of Ten Look at these cubes. 2. Color some of the cubes to make three parts. Then write a matching sentence. 10 What addition sentence matches the picture? How else could you

Nadere informatie

Welkom in het nieuwe academische jaar! We hopen dat iedereen een goede zomerperiode heeft gehad.

Welkom in het nieuwe academische jaar! We hopen dat iedereen een goede zomerperiode heeft gehad. DATUM: 22-09-2009 (You will find the English version below) Beste allen, Welkom in het nieuwe academische jaar! We hopen dat iedereen een goede zomerperiode heeft gehad. NIEUWSBRIEF No. 1 Dit is de eerste

Nadere informatie

Comics FILE 4 COMICS BK 2

Comics FILE 4 COMICS BK 2 Comics FILE 4 COMICS BK 2 The funny characters in comic books or animation films can put smiles on people s faces all over the world. Wouldn t it be great to create your own funny character that will give

Nadere informatie

Win a meet and greet with Adam Young from the band Owl City!

Win a meet and greet with Adam Young from the band Owl City! 1 Meet and greet read Lees de tekst. Wat is de prijs die je kunt winnen? early too late on time vroeg te laat op tijd Win a meet and greet with Adam Young from the band Owl City! Do you have a special

Nadere informatie

Group work to study a new subject.

Group work to study a new subject. CONTEXT SUBJECT AGE LEVEL AND COUNTRY FEATURE OF GROUP STUDENTS NUMBER MATERIALS AND TOOLS KIND OF GAME DURATION Order of operations 12 13 years 1 ste year of secundary school (technical class) Belgium

Nadere informatie

News: Tours this season!

News: Tours this season! 1 Do you remember? Lees de zinnen en vul de juiste woorden in. Kies uit: like listen presenter too loud great show number next crowd singer. Let op: je houdt twee woorden over. Welcome back to the best

Nadere informatie

International Leiden Leadership Programme

International Leiden Leadership Programme International Leiden Leadership Programme Information Evening 1 November 2016 Universiteit Leiden.. LLP Programme team Menno Mennes Lucille Brakefield Janna van Helden Ratna Lachmansingh Programme Bij

Nadere informatie

Immigratie Studeren. Studeren - Universiteit. Aangeven dat u zich wilt inschrijven. Verklaren dat u graag wilt inschrijven voor een cursus.

Immigratie Studeren. Studeren - Universiteit. Aangeven dat u zich wilt inschrijven. Verklaren dat u graag wilt inschrijven voor een cursus. - Universiteit I would like to enroll at a university. Aangeven dat u zich wilt inschrijven I would like to enroll at a university. I want to apply for course. Verklaren dat u graag wilt inschrijven voor

Nadere informatie

Next Generation Poultry Health Redt Innovatie de Vleeskuikenhouder?

Next Generation Poultry Health Redt Innovatie de Vleeskuikenhouder? Next Generation Poultry Health Redt Innovatie de Vleeskuikenhouder? Paul Louis Iske Professor Open Innovation & Business Venturing, Maastricht University De wereld wordt steeds complexer Dit vraagt om

Nadere informatie

Het Huis Van De Moskee Kader Abdolah

Het Huis Van De Moskee Kader Abdolah We have made it easy for you to find a PDF Ebooks without any digging. And by having access to our ebooks online or by storing it on your computer, you have convenient answers with het huis van de moskee

Nadere informatie

Evaluatieverslag / Evaluation Report Human Library Bergen

Evaluatieverslag / Evaluation Report Human Library Bergen Evaluatieverslag / Evaluation Report Human Library Bergen 16-06-2018 Enorm leuk om op deze manier ervaring met een bijzonder mens op te doen en de begeleiding is ook enorm goed. Ik heb een heel nieuw inzicht

Nadere informatie

9 daagse Mindful-leSs 3 stappen plan training

9 daagse Mindful-leSs 3 stappen plan training 9 daagse Mindful-leSs 3 stappen plan training In 9 dagen jezelf volledig op de kaart zetten Je energie aangevuld en in staat om die batterij op peil te houden. Aan het eind heb jij Een goed gevoel in je

Nadere informatie

The training courses are only offered in Dutch.

The training courses are only offered in Dutch. Training courses NWO Academy Do you want to focus on the competencies we want to develop throughout the organisation, on what is important for your job and working in projects, or on strengthening your

Nadere informatie

Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition)

Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) D.J. Peek Click here if your download doesn"t start automatically Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) D.J. Peek Een vrouw, een kind en azijn (Dutch

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

HANDBOEK HARTFALEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM

HANDBOEK HARTFALEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM HANDBOEK HARTFALEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM READ ONLINE AND DOWNLOAD EBOOK : HANDBOEK HARTFALEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN Click button to download this ebook READ ONLINE AND DOWNLOAD

Nadere informatie

Engels op Niveau A2 Workshops Woordkennis 1

Engels op Niveau A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Woordkennis 1 Bestuderen Hoe leer je 2000 woorden? Als je een nieuwe taal wilt spreken en schrijven, heb je vooral veel nieuwe woorden nodig. Je

Nadere informatie

Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education

Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education *3745107457* Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education DUTCH 0515/03 Paper 3 Speaking Role Play Card One 1 March 30 April 2015 Approx. 15 minutes

Nadere informatie

Ontpopping. ORGACOM Thuis in het Museum

Ontpopping. ORGACOM Thuis in het Museum Ontpopping Veel deelnemende bezoekers zijn dit jaar nog maar één keer in het Van Abbemuseum geweest. De vragenlijst van deze mensen hangt Orgacom in een honingraatpatroon. Bezoekers die vaker komen worden

Nadere informatie

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN?

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt met het spelen van games. Je beseft dat je hierdoor in de problemen kunt raken: je huiswerk lijdt

Nadere informatie

Interview Rob van Brakel

Interview Rob van Brakel Interview Rob van Brakel Atributes Consequences Values Hallo Rob van Brakel, mag ik jou een aantal vragen mogen stellen? Prima. Hoe oud ben je? 21 jaar Wat is je woonsituatie op het moment? Op het moment

Nadere informatie

It s all about the money Group work

It s all about the money Group work It s all about the money Group work Tijdsduur: 45 minuten Kernwoorden: money (geld) coin (munt), banknote (bankbiljet), currency (munteenheid) Herhalings-/uitbreidingswoorden: debate (debat), proposal

Nadere informatie

Stars FILE 7 STARS BK 2

Stars FILE 7 STARS BK 2 Stars FILE 7 STARS BK 2 Of course you have seen X-Factor, The Voice or Got Talent on TV or via the Internet. What is your favourite act? Do you like the dancing performances or would you rather listen

Nadere informatie

Wat gaan we doen? Kies uit: bijzondere dagelijks gratis aanstaande praktisch. 1 Dick en Anna gaan vrijdag trouwen. Dat is over twee dagen.

Wat gaan we doen? Kies uit: bijzondere dagelijks gratis aanstaande praktisch. 1 Dick en Anna gaan vrijdag trouwen. Dat is over twee dagen. 103 103 HOOFDSTUK 7 Wat gaan we doen? WOORDEN 1 Kies uit: bijzondere dagelijks gratis aanstaande praktisch 1 Dick en Anna gaan vrijdag trouwen. Dat is over twee dagen. 2 Op 22 november zijn we 25 jaar

Nadere informatie

Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition)

Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) D.J. Peek Click here if your download doesn"t start automatically Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) D.J. Peek Een vrouw, een kind en azijn (Dutch

Nadere informatie

Read this story in English. My personal story

Read this story in English. My personal story My personal story Netherlands 32 Female Primary Topic: SOCIETAL CONTEXT Topics: CHILDHOOD / FAMILY LIFE / RELATIONSHIPS IDENTITY Year: 1990 2010 marriage/co-habitation name/naming court/justice/legal rights

Nadere informatie

Cambridge Assessment International Education Cambridge International General Certificate of Secondary Education. Published

Cambridge Assessment International Education Cambridge International General Certificate of Secondary Education. Published Cambridge Assessment International Education Cambridge International General Certificate of Secondary Education DUTCH 055/02 Paper 2 Reading MARK SCHEME Maximum Mark: 45 Published This mark scheme is published

Nadere informatie

Creating a marketplace where expertise is made available through videoconferencing. Roland Staring Community Support Manager roland.staring@surfnet.

Creating a marketplace where expertise is made available through videoconferencing. Roland Staring Community Support Manager roland.staring@surfnet. Expert at a distance Creating a marketplace where expertise is made available through videoconferencing Roland Staring Community Support Manager roland.staring@surfnet.nl Working together for education

Nadere informatie

Welkom op de Bolognalaan 101

Welkom op de Bolognalaan 101 Welkom op de Bolognalaan 0 Docenten en studenten van de faculteiten Bètawetenschappen, Geowetenschappen en Sociale Wetenschappen: welkom op de nieuwe onderwijslocatie van de Universiteit Utrecht (UU).

Nadere informatie

Immigration Studying. Studying - University. Stating that you want to enroll. Stating that you want to apply for a course.

Immigration Studying. Studying - University. Stating that you want to enroll. Stating that you want to apply for a course. - University I would like to enroll at a university. Stating that you want to enroll I want to apply for course. Stating that you want to apply for a course an undergraduate a postgraduate a PhD a full-time

Nadere informatie

Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education

Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education DUTCH 0515/03 Paper 3 Speaking Role Play Card One For Examination from 2015 SPECIMEN ROLE PLAY Approx.

Nadere informatie

Programma Open dag Tilburg University Zaterdag 8 oktober 2016 Toelichting en overzicht

Programma Open dag Tilburg University Zaterdag 8 oktober 2016 Toelichting en overzicht Programma Open dag Tilburg University Zaterdag 8 oktober 2016 Toelichting en overzicht Toelichting programmaonderdelen Informatiesessie Kennismakingscollege Minicollege Campus Tour Sports Center Tour Q&A

Nadere informatie

Duiding Strafuitvoering (Larcier Duiding) (Dutch Edition) Click here if your download doesn"t start automatically

Duiding Strafuitvoering (Larcier Duiding) (Dutch Edition) Click here if your download doesnt start automatically Duiding Strafuitvoering (Larcier Duiding) (Dutch Edition) Click here if your download doesn"t start automatically Duiding Strafuitvoering (Larcier Duiding) (Dutch Edition) Duiding Strafuitvoering (Larcier

Nadere informatie

20 twenty. test. This is a list of things that you can find in a house. Circle the things that you can find in the tree house in the text.

20 twenty. test. This is a list of things that you can find in a house. Circle the things that you can find in the tree house in the text. 9006625806_boek.indd 1 31/08/16 15:26 1 6 test This is a list of things that you can find in a house. Circle the things that you can find in the tree house in the text. living room kitchen bedroom toilet

Nadere informatie

irregular verbs onregelmatige werkwoorden

irregular verbs onregelmatige werkwoorden SirPalsrok @meestergijs Wanneer je een zin maakt, zul je iets moeten doen met een werkwoord. Je kan tenslotte niet het hele werkwoord gebruiken bij elk onderwerp. Bijvoorbeeld: spelen Wij spelen volleybal.

Nadere informatie

Zo werkt het in de apotheek (Basiswerk AG) (Dutch Edition)

Zo werkt het in de apotheek (Basiswerk AG) (Dutch Edition) Zo werkt het in de apotheek (Basiswerk AG) (Dutch Edition) C.R.C. Huizinga-Arp Click here if your download doesn"t start automatically Zo werkt het in de apotheek (Basiswerk AG) (Dutch Edition) C.R.C.

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen Hoofdstuk 2 Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen 48 Gangbare uitdrukkingen bij contact maken en onderhandelen De meeste zinnen die in dit overzicht staan, zijn formeel. U kunt deze

Nadere informatie

Uitnodiging Security Intelligence 2014 Dertiende editie: Corporate IAM

Uitnodiging Security Intelligence 2014 Dertiende editie: Corporate IAM Uitnodiging Security Intelligence 2014 Dertiende editie: Corporate IAM 5 maart 2014 De Beukenhof Terweeweg 2-4 2341 CR Oegstgeest 071-517 31 88 Security Intelligence Bijeenkomst Corporate IAM On the Internet,

Nadere informatie

UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education

UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education *0535502859* DUTCH 0515/03 Paper 3 Speaking Role Play Card One 1 March 30 April 2010 No Additional

Nadere informatie

Angststoornissen en hypochondrie: Diagnostiek en behandeling (Dutch Edition) Click here if your download doesn"t start automatically

Angststoornissen en hypochondrie: Diagnostiek en behandeling (Dutch Edition) Click here if your download doesnt start automatically Angststoornissen en hypochondrie: Diagnostiek en behandeling (Dutch Edition) Click here if your download doesn"t start automatically Angststoornissen en hypochondrie: Diagnostiek en behandeling (Dutch

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Bijlage 2: Informatie met betrekking tot goede praktijkvoorbeelden in Londen, het Verenigd Koninkrijk en Queensland

Bijlage 2: Informatie met betrekking tot goede praktijkvoorbeelden in Londen, het Verenigd Koninkrijk en Queensland Bijlage 2: Informatie met betrekking tot goede praktijkvoorbeelden in Londen, het Verenigd Koninkrijk en Queensland 1. Londen In Londen kunnen gebruikers van een scootmobiel contact opnemen met een dienst

Nadere informatie

Danica Jiernes Madrid, 17 years

Danica Jiernes Madrid, 17 years Danica Jiernes Madrid, 17 years City of Malabon University (CMU) Bachelor of Secondary Education Major in Mathematics Mother s Occupation: Housewife (huisvrouw) Welder (lasser) I choose mathematics as

Nadere informatie

Welkom! Michael Sourbron.

Welkom! Michael Sourbron. Make IT personal Welkom! Michael Sourbron Michael.Sourbron@callexcell.be François Gysbertsen François.Gysbertsen@callexcell.be GertJan Coolen GertJan.Coolen@frontline.nl Agenda Introductie Engage uw klant

Nadere informatie

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst.

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst. Interview op zaterdag 16 mei, om 12.00 uur. Betreft een alleenstaande mevrouw met vier kinderen. Een zoontje van 5 jaar, een dochter van 7 jaar, een dochter van 9 jaar en een dochter van 12 jaar. Allen

Nadere informatie

BEAR. Do you need protection? A bear can help you, because it is big and stands for power. BEAVER

BEAR. Do you need protection? A bear can help you, because it is big and stands for power. BEAVER 1 Power animals Lees de tekst hieronder en beantwoord de vraag. Animal symbol guide Which power animal do you need for help? Discover it in this animal symbol guide. LION BEAR ROOSTER When you are weak,

Nadere informatie

Musical De Eendenclub verdwaalt

Musical De Eendenclub verdwaalt Pagina 1 van 9 Musical De Eendenclub verdwaalt Normale versie voor 3 typetjes (Otto/Elle/Izzi) Een eigen productie van Recrateam Zang: Leonie van Gent en Martijn Boer Stemmen op de cd-versie: Martijn Boer

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Luister alsjeblieft naar een opname als je de vragen beantwoordt of speel de stukken zelf!

Luister alsjeblieft naar een opname als je de vragen beantwoordt of speel de stukken zelf! Martijn Hooning COLLEGE ANALYSE OPDRACHT 1 9 september 2009 Hierbij een paar vragen over twee stukken die we deze week en vorige week hebben besproken: Mondnacht van Schumann, en het eerste deel van het

Nadere informatie

BISL EEN FRAMEWORK VOOR BUSINESS INFORMATIEMANAGEMENT (DUTCH LANGUAGE) (GERMAN EDITION) (DUTCH EDITION) BY REMKO VAN DER POLS, RALPH DONA

BISL EEN FRAMEWORK VOOR BUSINESS INFORMATIEMANAGEMENT (DUTCH LANGUAGE) (GERMAN EDITION) (DUTCH EDITION) BY REMKO VAN DER POLS, RALPH DONA Read Online and Download Ebook BISL EEN FRAMEWORK VOOR BUSINESS INFORMATIEMANAGEMENT (DUTCH LANGUAGE) (GERMAN EDITION) (DUTCH EDITION) BY REMKO VAN DER POLS, RALPH DONA DOWNLOAD EBOOK : BISL EEN FRAMEWORK

Nadere informatie

Settings for the C100BRS4 MAC Address Spoofing with cable Internet.

Settings for the C100BRS4 MAC Address Spoofing with cable Internet. Settings for the C100BRS4 MAC Address Spoofing with cable Internet. General: Please use the latest firmware for the router. The firmware is available on http://www.conceptronic.net! Use Firmware version

Nadere informatie

Security Les 1 Leerling: Marno Brink Klas: 41B Docent: Meneer Vagevuur

Security Les 1 Leerling: Marno Brink Klas: 41B Docent: Meneer Vagevuur Security Les 1 Leerling: Klas: Docent: Marno Brink 41B Meneer Vagevuur Voorwoord: In dit document gaan we beginnen met de eerste security les we moeten via http://www.politiebronnen.nl moeten we de IP

Nadere informatie

Duurzaam projectmanagement - De nieuwe realiteit van de projectmanager (Dutch Edition)

Duurzaam projectmanagement - De nieuwe realiteit van de projectmanager (Dutch Edition) Duurzaam projectmanagement - De nieuwe realiteit van de projectmanager (Dutch Edition) Ron Schipper Click here if your download doesn"t start automatically Duurzaam projectmanagement - De nieuwe realiteit

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

Media en creativiteit. Winter jaar vier Werkcollege 7

Media en creativiteit. Winter jaar vier Werkcollege 7 Media en creativiteit Winter jaar vier Werkcollege 7 Kwartaaloverzicht winter Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 Les 7 Les 8 Opbouw scriptie Keuze onderwerp Onderzoeksvraag en deelvragen Bespreken onderzoeksvragen

Nadere informatie

Business Opening. Very formal, recipient has a special title that must be used in place of their name

Business Opening. Very formal, recipient has a special title that must be used in place of their name - Opening Geachte heer President Geachte heer President Very formal, recipient has a special title that must be used in place of their name Geachte heer Formal, male recipient, name unknown Geachte mevrouw

Nadere informatie

Profile visitors NRC Q

Profile visitors NRC Q NRC Media presents About NRC Q A unique concept Business news platform for ambitious people on the go Short, sharp articles with professional infographics Daily newsletter at 5.30am News updates via WhatsApp

Nadere informatie

Free time! Better skills. Free time with Brenda and Brian. Worksheet

Free time! Better skills. Free time with Brenda and Brian. Worksheet 1 Free time! read a Stel je hebt een dag vrij van school. Schrijf op wat je dan gaat doen. b Lees de tekst en schrijf op welke dingen Brian en Brenda voorstellen om te doen op een vrije dag. Free time

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie