Colofon. Titel. Uitgever. Postadres. Redactie. Op zoek naar een baan en solliciteren in Duitsland. EUREGIO Enscheder Straße 362 D Gronau

Transcriptie

1 Colofon Titel Op zoek naar een baan en solliciteren in Duitsland Uitgever EUREGIO Enscheder Straße 362 D Gronau Postadres Postbus GA Enschede Telefoon: Telefax: eures@euregio.nl Internet: Redactie Hannie Mattern Nel Voortman Oplage: (augustus 2004) EUREGIO 1

2 Op zoek naar een baan en solliciteren in Duitsland 2

3 Inhoud Inleiding... 4 Culturele verschillen... 4 Een baan in het buurland CWI / Agentur für Arbeit Zeitarbeitsunternehmen - Uitzendbureaus Banen via kranten en vakbladen Banen via Internet... 7 Verdere belangrijke informatie... 8 Hoe heet mijn beroep in Duitsland?... 9 Wat kan ik met mijn Nederlandse diploma s beginnen in Duitsland?... 9 Tips voor sollicitatie telefonische sollicitatie schriftelijke sollicitatie het sollicitatiegesprek de kern van het sollicitatiegesprek Tot slot Bijlagen Sollicitatiebrief CV / Lebenslauf Advertentietaal Woordenlijst

4 I Inleiding De Duitse Agentur für Arbeit, het Nederlandse CWI en het Nederlands-Duitse samenwerkingsverband EUREGIO willen u in het kader van het Europese programma EURES (EURopean Employment Services) behulpzaam zijn bij het zoeken van en solliciteren naar een passende baan in het buurland. Deze brochure dient als praktische leidraad bij uw zoektocht naar een baan in het buurland. Het is belangrijk te weten dat er verschillen in de Nederlandse en Duitse sollicitatieprocedures bestaan. In deze brochure wordt ingegaan op dit thema. Ook wijzen wij u op verschillende internetsites waar u informatie kunt vinden. Bij het zoeken naar een baan in Duitsland wordt eigen initiatief gevraagd. Deze brochure helpt u bij de eerste stappen op de Duitse arbeidsmarkt. Het eigenlijke werk moet u vanzelfsprekend zelf verrichten. Het grote aantal Nederlandse werknemers in Duitsland laat zien dat het de moeite waard is! C Culturele verschillen Voor u besluit in Duitsland een baan te zoeken, gaan wij kort in op de culturele verschillen ten opzichte van onze buren. In tegenstelling tot Nederlanders, die in de regel zeer open en communicatief zijn en zowel privé als ook op de werkplek waarde hechten aan small talk bij een kop koffie, heerst er in Duitse ondernemingen een strikte hiërarchie. De omgang met collega s en leidinggevenden is formeler. Men spreekt elkaar in de regel met de achternaam en u ( Sie ) aan. Ook wordt er in Duitsland veel waarde gehecht aan het gebruik van academische titels. Anders dan in Nederland, waar men op de werkplek een grote mate aan eigen initiatief en zelfstandigheid verwacht, vallen in Duitse ondernemingen beslissingen onder de verantwoordelijkheid van de leidinggevenden. 4

5 Algemene informatie over Duitsland vindt u op internet onder: Indien u de Duitse taal niet of onvoldoende beheerst, is het aan te bevelen een taalcursus te volgen voordat u gaat werken in Duitsland. Cursussen Duits worden in Nederland o.a. door plaatselijke volksuniversiteiten en particuliere taalinstituten aangeboden. Een overzicht van cursussen en trainingen vindt u op de volgende websites:

6 Een baan in het buurland CWI / Agentur für Arbeit Bent u geïnteresseerd in een baan in Duitsland, dan kunt u voor informatie contact opnemen met: de EURES-adviseur van het CWI bij u in de buurt ( Hier kunt u informatie inwinnen over vacatures in Duitsland. Neem altijd uw identiteitsbewijs en sofi-nummer mee. de Duitse Agenturen für Arbeit ( Deze beschikken over een elektronisch vacaturesysteem, dat door werkzoekenden kan worden geraadpleegd. De Duitse Agenturen geven om de twee weken het krantje Markt + Chance uit met nationale en internationale vacatures. Het krantje is bij alle Agenturen für Arbeit, bibliotheken en openbare gebouwen gratis verkrijgbaar en kan op de website onder Service von A bis Z > Veröffentlichungen via het zoekprogramma gedownload worden. Zeitarbeitsunternehmen - Uitzendbureaus Werkzaamheden voor een uitzendbureau - officiële Duitse benaming is Zeitarbeit of Arbeitnehmerüberlassung - zijn in Duitsland wettelijk geregeld. U hebt bij een Zeitarbeitsunternehmen dezelfde wettelijke rechten als iedere werknemer op het gebied van loondoorbetalingsplicht bij ziekte, vakantieaanspraken etc. Echter: u werkt niet bij uw bedrijf, maar de werkgever verhuurt u - voor een periode van enige dagen tot maximaal 24 maanden - aan andere firma s. Vergelijkt u de financiële vergoedingen van de verschillende uitzendbureaus. De betaling is vaak zeer verschillend! Wanneer u van plan bent een baan bij een uitzendbureau te aanvaarden is het verder belangrijk vooraf informatie in te winnen over: soort arbeidsovereenkomst duur van de overeenkomst de firma waar u komt te werken functiebeschrijving werktijden proeftijd 6

7 loon of salaris vakantieregeling regeling bij Leerlaufzeiten (indien er tijdelijk geen passende baan voor u ter beschikking staat) beëindiging van de arbeidsovereenkomst (wederzijds) Banen via kranten en vakbladen In vele regionale en landelijke kranten verschijnen zowel in de woensdag- als ook in de zaterdageditie de meeste vacatures. In regionale kranten die in het Duitse deel van het EUREGIO-gebied verschijnen zoals de Westfälische Nachrichten en de Grafschafter Nachrichten worden voornamelijk regionale vacatures aangeboden. Landelijke kranten zoals de Frankfurter Allgemeine Zeitung ( de Süddeutsche Zeitung ( en Die Welt ( het Handelsblatt ( en het weekblad Die Zeit ( publiceren met name vacatures voor gekwalificeerd personeel, academische beroepen en leidinggevende functies. Banen via internet Niet alleen het CWI, de Duitse Agenturen für Arbeit en Zeitarbeitsunternehmen beschikken over vacatures. Ook via internet worden vacatures aangeboden in Duitsland resp. in Europa: europa.eu.int/jobs/eures 7

8 Verdere belangrijke informatie Nadere informatie met betrekking tot werken, sociale verzekeringen en belastingen in Duitsland vindt u in diverse EURES-brochures die u bij de EUREGIO kunt aanvragen. Ook kunt u voor informatie contact opnemen met de EURES-adviseur van de EUREGIO (geen bemiddeling). EURES-Crossborder-EUREGIO Enscheder Straße Gronau Postbus GA Enschede Tel Fax eures@euregio.nl Internet: Openingstijden: maandag, dinsdag, donderdag van uur 8

9 H Hoe heet mijn beroep in Duitsland? Wanneer u de Duitse vertaling van uw beroep niet kent, is het moeilijk een passende baan te zoeken. In de bijlage bij deze brochure vindt u een woordenlijst met Nederlandse beroepen met het vergelijkbare Duitse beroepsbeeld. Verder bevat de databank BERUFEnet uitgebreide informatie over meer dan beroepen in Duitsland. Deze databank is een onderdeel van de website van de Duitse Agentur für Arbeit en is via de link BERUFEnet op te roepen. Kies daarna Suche von A bis Z. Na aanklikken van de beginletter van een voor u interessant beroep, verschijnt niet alleen een korte beschrijving, maar kunt u bovendien doorklikken naar de actuele vacatures. W Wat kan ik met mijn Nederlandse diploma s beginnen in Duitsland? U bent van plan in Duitsland te gaan werken en wilt weten wat uw opleiding en/of diploma in Duitsland waard is. U kunt dan contact opnemen met de Informatie Beheer Groep Afdeling Diplomawaardering Steenhouwerskade 8-10 Postbus LJ Groningen Tel Fax Bezoektijden: uur. Door uw diploma te legaliseren verkrijgt u het wettelijk bewijs dat uw Nederlandse diploma is erkend door het ministerie van OCW. Een stempel op het originele diploma bewijst dat het diploma echt is en wettelijk erkend. Buitenlandse werkgevers krijgen zo duidelijkheid over de wettelijke status van uw diploma in Nederland. Voor nadere informatie - ook wat betreft de kosten - verwijzen wij u naar de website van de IB-Groep >>> Examen en diploma >>> Naar het buitenland >>> Legaliseren diploma. 9

10 Wilt u iemand buiten Nederland inzicht geven in het niveau van de opleiding die u hebt gevolgd? Dan dient u een statusverklaring aan te vragen. Een statusverklaring wordt afgegeven voor opleidingen die zijn erkend door het ministerie van OCW. De IB-Groep werkt samen met de Nuffic en het Colo. Bij de IB-Groep ( >>> Examen en diploma >>> Naar het buitenland >>> Statusverklaring ) kunt u terecht voor verklaringen voor mavo, havo, vwo, vbo. Bij de Nuffic ( kunt u terecht voor verklaringen voor hbo en universiteit. Bij het Colo ( kunt u terecht voor verklaringen voor mbo en leerlingwezen. Tip: Informeer vooraf bij uw toekomstige werkgever of een waardering van uw opleiding en/of diploma noodzakelijk is. T Tips voor sollicitatie Tip: Vraag via een pr-afdeling of internet vooraf informatie over het bedrijf waar u solliciteert. Deze kennis kunt u benutten in het sollicitatiegesprek of in de sollicitatiebrief. Telefonische sollicitatie Wanneer na een grondige analyse van de personeelsadvertentie niet duidelijk is aan welke eisen u moet voldoen of wat de functie precies inhoudt, is het raadzaam om gewoon eens op te bellen. Ook bij de open sollicitatie ( Initiativbewerbung ) is telefoneren van groot belang. Besluit u telefonisch contact op te nemen, let dan op het volgende. Om naar Duitsland te telefoneren, moet u eerst het landnummer 0049 kiezen. Daarna volgt het eigenlijke telefoonnummer, waarbij de 0 van het kengetal wegvalt. 10

11 Voorbereiding op het gesprek: zet uw vragen van tevoren in het Duits op papier zoek een plek waar u rustig en ongestoord kunt bellen houdt pen en papier bij de hand informeer bij het bedrijf wie uw gesprekspartner is (via de personeelsafdeling) noteer de naam van uw gesprekspartner Tijdens het gesprek: let op de wijze waarop u het gesprek begint en afsluit spreek duidelijk, goed gearticuleerd en langzaam geef duidelijk de reden aan waarom u belt begin met u zelf te introduceren stel concrete vragen luister goed naar wat wordt gezegd onderbreek uw gesprekspartner niet informeer of u uw gesprekspartner hebt begrepen en of men u begrepen heeft Schriftelijke sollicitatie De sollicitatieprocedure in Duitsland is veel formeler dan in Nederland. De Duitse sollicitatie bestaat uit een - zakelijke - sollicitatiebrief en een CV (= Curriculum Vitae) die in de regel per computer geschreven worden en kopieën van diploma s, cijferlijsten, getuigschriften etc. Voorts is het in Duitsland in tegenstelling tot in Nederland gebruikelijk een pasfoto mee te zenden. De Duitse sollicitatiebrief gaat vergezeld van onderstaande gegevens, die alle zorgvuldig in een map gerangschikt dienen te worden: dekblad met inhoudsopgave CV recente pasfoto (bevestigd aan CV of dekblad) fotokopieën van alle diploma s, aanvullende opleidingen, cursussen, stages fotokopieën van cijferlijsten fotokopieën van getuigschriften vorige werkgever(s) 11

12 Tip: Het is aan te bevelen de sollicitatiebrief en de CV in het Duits te schrijven (zie voorbeelden van sollicitatiebrieven en CV s in de bijlage). Ook getuigschriften van de vorige werkgever(s) kunnen het best worden vertaald. In uw sollicitatiebrief (hooguit anderhalve pagina A4) dient de volgende informatie te staan: uw adres (postcode) - land de datum de naam en het adres van de onderneming de naam van de persoon, aan wie de brief gericht is (indien bekend) de vacature waarnaar u solliciteert waar u de vacature (krant, internet etc.) gezien heeft de motivatie, waarom juist deze baan/functie wat u voor het bedrijf kunt betekenen uw kennis en vaardigheden en persoonlijke eigenschappen uw huidige functie en werkervaring de datum waarop u kunt beginnen een vriendelijke slotzin, waarin u aangeeft dat u gaarne bereid bent om langs te komen voor een persoonlijk gesprek onderaan de brief uw naam en handtekening Tip: Voor u de Duitse sollicitatiebrief en CV verstuurt, is het aan te bevelen de inhoud te (laten) controleren op grammatica en spelfouten. In uw Curriculum Vitae (hooguit twee pagina s A4): persoonlijke gegevens: naam, adres, postcode en woonplaats, telefoon, geboortedatum en -plaats, burgerlijke staat, kinderen de scholen die u bezocht hebt de genoten beroepsopleiding en behaalde diploma s de gevolgde cursussen en aanvullende opleidingen, met eventuele certificaten uw werkervaring 12

13 uw rijbewijs uw hobby s (indien relevant) onderaan de CV een datum en handtekening Doe uw brief met bijlagen in een A4 envelop en zorg voor voldoende frankering. Verdere tips voor sollicitatie, sollicitatiebrieven en CV s zowel in het Nederlands als ook in het Duits vindt u op internet onder: E Plattegrond E Informatie over werk / Werken in het buitenland E Werken in Europa E selecteer Duitsland of klik op Duitsland E Hoe moet ik solliciteren? E Arbeitnehmer E Vordrucke / Info-Material E Links E zu den Veröffentlichungen E Suchbegriffe E Jobprofi eingeben E downloaden. E Duitse sollicitatiebrieven / Duitse CV Het sollicitatiegesprek Het sollicitatiegesprek verschilt niet veel met dat in Nederland. De Duitse omgangsvormen zijn echter formeler dan in Nederland. Gebruik altijd u ( Sie ) als aanspreekvorm. In tegenstelling tot Nederland krijgt u in de regel geen koffie aangeboden. Wees op tijd. Zorg dat u goed bent voorbereid op vragen over het bedrijf, uw vroegere en huidige werkkring en uw huidige salaris. Vaardigheden waar Duitse werkgevers met name op letten zijn vakkennis, professionalisme, resultaatgerichtheid, teamgeest, creativiteit, initiatief, talenkennis, flexibiliteit. De kern van het sollicitatiegesprek Vragen die u zelf kunt stellen welk arbeidscontract wordt u aangeboden (tijdelijk of vast) welke interne opleidingsmogelijkheden kent het bedrijf wat zijn de promotiemogelijkheden binnen het bedrijf welk salaris u kunt verwachten; Vraag ten aanzien van uw salaris om een bruto/netto-berekening en naar uw toekomstige belastinggroep ( Steuerklasse ). 13

14 Tip: Houdt er rekening mee dat de sociale verzekeringspremies in Duitsland beduidend hoger zijn, de aftrek van hypotheekrente in Duitsland niet mogelijk en de heffingskorting van uw niet-werkende partner niet meer van toepassing is. Vragen die u gesteld kunnen worden waarom wilt u in Duitsland werken waarom wilt u van baan veranderen waarom juist deze baan waar heeft u de vacature gelezen wat weet u van de organisatie/het bedrijf waarom wilt u bij deze organisatie werken waarom u in plaats van een ander wat is uw persoonlijke motivatie komen uw kennis, ervaring, eigenschappen en vaardigheden overeen met de behoeften van de organisatie wat zijn uw toekomstplannen en passen deze binnen de organisatie kunt u zich even introduceren, iets meer over u zelf vertellen wat zijn uw sterke/zwakke kanten/eigenschappen wat bepaalde uw keuze voor uw studie wat heeft u in uw vorige werkkring gedaan wat zijn uw hobby s welke kranten/tijdschriften leest u T Tot slot wensen wij u veel succes bij het zoeken naar een baan en solliciteren in Duitsland! 14

15 S Sollicitatiebrief (inhoud) Naam sollicitant Straat en nummer Postcode en woonplaats Naam geadresseerde t.a.v. de heer X (mevrouw Y) Straat en nummer (of postbus) Postcode en woonplaats Plaats, datum... Betreft: vacature...(of open sollicitatie...) Geachte heer, mevrouw (plus achternaam) Aanleiding van de (open) sollicitatie In welke krant stond de vacature (plus datum) Verwijs naar het telefoongesprek Motivatie: - waarom deze baan of functie - waarom bij dit bedrijf of deze organisatie - eventueel motivatie t.a.v. het product of de doelgroep Bedenk eerst wat u voor het bedrijf kunt betekenen en niet omgekeerd. - kennis/opleiding (kort houden, verwijzen naar curriculum vitae) - werkervaring (zelfde manier als opleiding) - capaciteit en vaardigheden (onderbouwen met voorbeelden) - relevante persoonlijke eigenschappen Afsluiting: vraag een gesprek om de sollicitatie toe te lichten. Hoogachtend, Handtekening Naam Bijlage: curriculum vitae 15

16 S Sollicitatiebrief (voorbeeld 1) Martina Sollicitant Stadhuisplein HD Enschede Taschenbuchverlag Personalabteilung z.h. Herrn Muster (Frau Beispiel) Parkallee Münster Bewerbung um eine Stelle als Lektorin. Ihre Anzeige in den Westfälischen Nachrichten vom... Sehr geehrter Herr Muster (Sehr geehrte Frau Beispiel), im Juli d.j. habe ich mein Studium der Germanistik, Schwerpunkt neue deutsche Literatur, mit dem Magisterabschluss beendet. Ich suche eine feste Anstellung zum frühestmöglichen Zeitpunkt. Da mich die ausgeschriebene Stelle einer Lektorin aufgrund der beschriebenen Anforderungen und meines fachlichen Studienschwerpunktes sowie praktischer Vorerfahrungen besonders interessiert, bewerbe ich mich bei Ihnen. Neben dem Studium habe ich bereits für verschiedene Tageszeitungen und Kulturzeitschriften Korrekturarbeiten ausgeführt und Texte redigiert. Außerdem verfüge ich über gute Englisch- und Französischkenntnisse. Ich würde mich freuen, wenn Sie mir Gelegenheit zu einem Vorstellungsgespräch geben würden. Mit freundlichen Grüßen Martina Sollicitant Anlage: Lebenslauf Lichtbild Kopien der Zeugnisse 16

17 S Sollicitatiebrief (voorbeeld 2) Frits Voorbeeld Stadspark HM Enschede Kennziffer ZX112 LKW-Fahrer im Raum Osnabrück gesucht Ihre Anzeige in den Grafschafter Nachrichten vom... Sehr geehrte Damen und Herren, Enschede, den... in Ihrem Stellenangebot suchen Sie einen LKW-Fahrer für den Nahverkehr, der mit allen Belangen des LKW-Fahrens vertraut, zuverlässig ist und eine unfallfreie Fahrpraxis hat. Diese Anforderungen erfülle ich. Ich habe eine umfassende Fahr- und Wartungsausbildung bei den Verkehrsbetrieben in Enschede erhalten und fahre seit 5 Jahren unfallfrei. Aus persönlichen Gründen möchte ich mich gern beruflich verändern. Tarifgemäß habe ich eine Kündigungsfrist von einem Monat einzuhalten, sodass ich frühestens am...bei Ihnen anfangen könnte. Ich würde mich freuen, wenn Sie mir Gelegenheit zu einem Vorstellungsgespräch geben könnten. Mit freundlichen Grüßen Frits Voorbeeld Anlage: Bewerbungsmappe - Lebenslauf - Passfoto - Zeugnisse 17

18 C CV / Lebenslauf (inhoud) Lebenslauf Persönliche Angaben Name: voornaam, achternaam (eventueel meisjesnaam) Anschrift: straat, postcode, plaats, telefoon Geburtsdatum XX. maand Geburtsort: plaats Familienstand: burgerlijke staat Foto Schulbildung school in school in... Monat 19.. diploma... Studium studierichting naam en plaats van de hogeschool/universiteit (eventueel hoofdrichting en stages) Monat 19.. diploma (eventueel met cijferlijst) Berufsausbildung beroepsopleiding Monat 19.. diploma (eventueel met cijferlijst) Berufserfahrung naam werkgever en plaats van het bedrijf möglichst mit aard van het werk en taken Monatsangabe Weiterbildung Dauer möglichst mit Monatsangabe Sprachkenntnisse cursussen, organisatie, plaats (gevolgde computercursussen) talenkennis met vermelding van niveau Hobbies Plaats, datum (Handtekening) 18

19 C CV / Lebenslauf (voorbeeld) Lebenslauf Persönliche Daten: Name Anja Mustermann geboren: 12. November 1966 in: München Staatsangehörigkeit: deutsch Familienstand: ledig Adresse: Musterstraße 5; D Muster, Telefon: 0123/ Anja@Mustermann.de Schule: 1973 bis 1977 Grundschule in Muster 1978 bis 1986 math.-nat. Gymnasium in Nürnberg Abschluss Berufliche Ausbildung: 09/87-02/90 Ausbildung zur Computerfachfrau bei der Firma Muster GmbH in Muster Abschluss: sehr gut mit Auszeichnung Studium: 10/92-03/96 Informatik Berufstätigkeit: 03/90-07/91 Computerfachfrau bei der Firma Muster GmbH in Muster Ferientätigkeiten: 06/92-08/92 Personalbüro bei der Firma Supermuster, Bad Muster 09/92-10/92 Verkauf bei der Firma DerComputer, Bad Muster Besondere Tätigkeit: seit 1996 Mitglied des eingetragenen Vereins Zum Schutz computergeplagter Mitarbeiter Hobbies: Schach Lesen Volleyball Theater Muster, den (Handtekening) 19

20 Advertentietaal Onderstaand vindt u enige begrippen waarmee u te maken krijgt bij een sollicitatie in Duitsland. Bij het bestuderen van een advertentie wordt men vaak met advertentietaal geconfronteerd; woorden die men meent te kennen, maar toch een andere betekenis hebben dan men denkt. Wanneer men de juiste advertentieterminologie kent, kan men deze in een sollicitatiebrief ook gebruiken. Hierdoor wordt het eenvoudiger bepaalde functie-eisen te omschrijven en te concretiseren. De onderstaande begrippenlijst kan u hierbij behulpzaam zijn. Akkurat = accuratesse Stipt en nauwkeurig werken, zonder een Pietje Precies te zijn. Analytische Fähigkeiten = analytisch denkvermogen Snel tot de kern van de zaak komen. Hoofdzaken van bijzaken kunnen scheiden. Anforderungsprofil = profielschets, functie-eisen, functie-omschrijving Een beschrijving van alle verantwoordelijkheden en bevoegdheden die relevant zijn voor de uitvoering van een functie. Ausdruckfähigkeit = uitdrukkingsvaardigheid Duidelijk onder woorden kunnen brengen wat je bedoelt. Aussagekräftige Unterlagen = relevante diploma s, getuigschriften en referenties Begeisterungsfähig = inspirerend In staat zijn je enthousiasme over te dragen; aanstekelijk op anderen werken. Belastbar Belastbaar, evenwichtig, stressbestendig zijn. = stabiele persoonlijkheid Durchsetzungsfähigkeit = doorzettingsvermogen Kracht hebben om door te zetten. Onvermoeibaar doorwerken om jouw specifieke doel(en) te bereiken. 20

21 Dynamisch = dynamisch Niet rechtlijnig en innerlijk bewogen zijn. Effektivität = effectiviteit Resultaatgericht zijn. Effizient, zielstrebig = efficiënt Doeltreffend en doortastend kunnen werken. Eigeninitiative = eigen initiatief, initiatiefrijk Zaak zelf ter hand nemen, doen van de eerste stap t.b.v. iets. Engagiert = geëngageerd Een enthousiaste en gedreven persoonlijkheid zijn. Entscheidungsfreudig = besluitvaardigheid Knopen doorhakken, snel kunnen denken; er is geen tijd voor wikken en wegen. Erfinderisch = inventief Snel praktische oplossingen voor problemen kunnen bedenken. Fachwissen = vakkennis Goede kennis over jouw vakgebied. Flexibilität = flexibiliteit Met verschillende mensen en situaties om kunnen gaan, over aanpassingsvermogen beschikken. Fundierte Sprachkenntnisse = goede taalkennis Hohes Maß an Einsatzbereitschaft = grote inzet Bereid zijn zich in te zetten. Improvisationsvermögen = improvisatievermogen Oplossingen kunnen bedenken wanneer de zaken anders lopen dan gepland. 21

22 Kommunikative Fähigkeiten = communicatieve vaardigheden Goede mondelinge en schriftelijke uitdrukkingsvaardigheid. Kompetenz = competentie Bevoegdheid tot handelen of oordelen. Kreativ = creativiteit In staat zijn om oplossingen en nieuwe ideeën aan te dragen. Mobil = mobiliteit Bereid te verhuizen of te reizen. Organisationstalent = organisatietalent, organisatorisch goed onderlegd Vermogen hebben om te plannen en organiseren. Praktisch eingestellt = praktisch ingesteld Meer een doener dan een denker zijn. Sozialverhalten = sociale vaardigheden Tactvol met mensen om kunnen gaan, goede sociale contacten. Strukturierte Arbeitsweise = gestructureerde manier van werken Praktische en doelgerichte aanpak van het werk. Teamfähig Goed kunnen werken in teamverband. = teamworker/teamplayer Überdurchschnittlich motiviert = zeer gemotiveerd zijn Umgangsformen = omgangsvormen Vormen die in de omgang met mensen in acht genomen worden. Vielseitig = veelzijdig Tot meerdere, verschillende dingen in staat zijn. 22

23 Woordenlijst Nederlandse beroepen met het vergelijkbare Duitse beroepsbeeld BEROEPEN BERUFSBEZEICHNUNGEN Academicus Akademiker Accountant Angestellter im Rechnungswesen Accountant Wirtschaftsprüfer / Revisor Accountant Wirtschaftsprüfer Acteur Schauspieler Activiteitenbegeleider Betreuer (Gruppen) Administratief medewerker Verwaltungsangestellter Afdelingschef Abteilungsleiter Analist Biologie-/Chemieassistent, Chemielaborant, Chemietechniker Antropoloog Anthropologe Apotheker Apotheker Apothekersassistent Pharm.techn. Assistent Arbeidskundige Arbeitswissenschaftler Architect Architekt Arts Arzt Assistent installatiemonteur Installateurgehilfe Assistent microcomputer EDV-Fachmann Assurantiemedewerker Versicherungskaufmann Auto-electricien Kraftfahrzeugelektriker Autoschade-hersteller Karosserieschlosser Autospuiter Kraftfahrzeuglackierer Bakker Bäcker Bankwerker montage/onderhoud Maschinenschlosser Montage/Instandhaltung Bankwerker ramen en deuren Schlosser Fenster und Türen - in staal - Ausfertigung in Stahl - in aluminium - Ausfertigung in Aluminium Barkeeper Barmixer Bediende algemene dienst horeca Hotel-/Restaurantgehilfe Bediener borduurmachines Bediener Stickmaschinen Sticken/Verzieren Bediener kunstvezelmachine Bediener von Kunstfasermaschinen Bedieningsvakman garenverwerking Bedienungsfachkraft Garnverarbeitung (vakrichting tuften) (Fachrichtung Tuften) (vakrichting weven) (Fachrichtung Weben) (vakrichting vezelverwerking) (Fachrichtung Faserverarbeitung) Bedrijfsleider Betriebsleiter, Geschäftsführer 23

24 Bedrijfsleider horeca Beeldend kunstenaar Beheerder automatisering Bejaardenverzorger/ster Beleidsmedewerker Benzinepompbediende Besteller Bestuurder van boswerktuigen en bosbouwmachines Tuinbouw: Groenteteler Teler van bloemen/heesters Boomkweker Tuinman/hovenier Tuinman Groenverzorger Betonmodelmaker Betonstaalvlechter Betontimmerman Betonwerker Bewaker/beveiligingsbeambte Bibliotheekmedewerker Bioloog Bitumineuze dakbedekker Bloemenbinder Bloemkweker Bode Bodemkundige Boekhouder Booglasser Boomkwekerijmedewerker Borduurwerker Bosarbeider (houthakker) Bestuurder van boswerktuigen Bosbouwmedewerker Bouwkundige Brander Buffetbediende Calculator Chauffeur Hotel-/Restaurantbetriebsleiter oder Restaurantgeschäftsführer Bildender Künstler, insbes. Bildhauer EDV-Fachberuf i.d. Automatisierung Altenpfleger/in Mitarbeiter im öffentlichen Dienst Tankwart Briefträger Forstmaschinenführer Agrarwirtschaft: Gemüseanbauer Blumen- und Sträucherzüchter Baumgärtner (Obst- und Zierbäume) Landschaftsgärtner Gärtner Landschaftsgärtner Betonverschaler Betonstahlverflechter Einschaler Betonbauer Wachmann Bibliothekar Biologe Dachdecker Bitumen Florist Blumenzüchter Bote Bodenprüfer Buchhalter Lichtbogenschweißer Gärtner, Baumschulengärtner Sticker Forstwirt (Holzfäller) Forstmaschinenführer Forstwirt, Waldarbeiter, Landschaftsgärtner Baufachmann, Bauwissenschaftler Brenner Büffetgehilfe Kalkulator Fahrer 24

25 Chemicus Classificeerder Commercieel administratief medewerker Commercieel medewerker binnendienst groothandel Conciërge Constructiebankwerker/lasser Constructiewerker Creatief therapeut Cultureel werker Dakdekker Dakplatenlegger Detailhandelaar Dierenarts Dierenartsassistent Dierenverzorger Diëtist Directeur Doktersassistent Econoom Edelsmid Electromonteur (licht en kracht) Electromonteur meet- en regeltechniek Electromonteur-wikkelaar Electronicus Electrotechnicus Electrotechnisch bankwerker (paneelmonteur) Ergotherapeut Etaleur/decorateur Etaleur/standbouwer Expeditiemedewerker Filiaalhouder Fin./boekhoudkundig medewerker Fotograaf Fysiotherapeut Garagehouder/monteur Geitenverzorger Chemiker Industriereiniger und Anstreicher Kaufmännischer Angestellter in der Verwaltung Kaufmännischer Angestellter Innendienst Großhandel Pförtner Konstruktionsschlosser/Schweißer Bau-, Stahlbauarbeiter Beschäftigungstherapeut Kulturschaffender Dachdecker (Ziegel/Schiefer) Dachklempner/Dachdecker (Bleche) Einzelhändler Tierarzt Tierarzt-Assistent Kleintierwirt Diätassistent Direktor Arzthelfer Wirtschaftswissenschaftler Gold-/Silberschmied Elektroinstallateur (Schwach- und Starkstrom) Mess- und Regelmechaniker Elektromaschinenwickler Elektroniker Elektrotechniker Elektroschlosser (Elektromechaniker) Krankengymnast, Masseur, Belastungstherapeut Schaufenstergestalter/Dekorateur Schaufenstergestalter/Standeinrichter Speditionskaufmann Filialleiter Angestellter im Rechnungswesen Fotograf Physiotherapeut Reparaturwerkstattbesitzer/ Kraftfahrzeugmechaniker Ziegenwirt 25

26 Geluidstechnicus Tontechniker Geograaf Geograph Gereedschapmaker Werkzeugmacher - speciale gereedschappen - Spezialwerkzeuge - stempels - Stempel - matrijzen Werkzeugmacher - Formen Gezel goudsmid Goldschmiedegeselle Gibosteller Trockenausbauer Glaszetter Bauglaser Glazenwasser Fensterputzer Grafisch medewerker Graphiker, graphischer Helfer Groepsleider welzijnswerk Gruppenleiter in der Wohlfahrtpflege Grondwerker Tiefbauarbeiter Havenwerker Hafenarbeiter Heftruckchauffeur Kranfahrer Historicus Historiker Hoedenmaker Hutmacher Hoofd huishoud en civiele dienst Leitende Wirtschafter Hovenier Gärtner Huishoudelijke hulp Haushaltshilfe Huishouder (agrarisch) Hauswirt (Landwirtschaft) IJzervlechter Eisenflechter IJzerwerker Stahlarbeiter Imker Imker Incassomedewerker Kassierer Industrieel plaatbewerker Industrieblecharbeiter Inkoper Einkäufer Installateur centrale verwarming Zentralheizungsinstallateur Instructeur Ausbilder Instrumentenmaker Instrumentenbauer Isolatiewerker Isolierer Journalist Journalist Jurist Jurist Juwelier/edelsmid Juwelier/Edelmetallschmied Kamermeisje Zimmermädchen Kantinebediende Kantinenhelfer Kantinebeheerder Kantinenverwalter Kantonnier Strassenwärter Kapitein Kapitän Kapper Friseur Kassier Kassenführer Kelner/gastheer Kellner/Gastwirt 26

27 Ketelbouwer Keukenassistent Kledingmaker (confectie) Kledingmaker (maat) Klusjesman Kok Kraanmachinist Kunstschilder Kwaliteitscontroleur Laborant Landbouwmedewerker Lasser Leerkracht/docent Letterkundige Logistiek medewerker Logopedist Loonwerker Los arbeider Maatschappelijk werker Machinaal houtbewerker Machinebankwerker Machinesteller/-bediener Machinist grondverzet Magazijnmedewerker Magazijnmedewerker expeditie Magazijnmedewerker groothandel Magazijnmedewerker handel Magazijnmeester Makelaar Maritiem officier Marketing medewerker Marktkoopman Masseur Matroos Medewerker banken en andere financiële instellingen Medewerker bontbedrijf Medewerker expeditie Medewerker in het maatkledingbedrijf Medewerker naaizaal Kesselmacher Küchengehilfe Bekleidungsschneider Schneider Allgemeine Hilfskraft Koch Kranführer Kunstmaler Qualitätsprüfer Laborant Landwirtschaftsgehilfe Schweißer Lehrbeauftragter Schriftenwissenschaftler Transportmitarbeiter Logopäde Landmaschinenführer Gelegenheitsarbeiter Sozialarbeiter Tischler/Schreiner Schlosser-Feinmechaniker Maschineneinrichter/-bediener Baumaschinenführer Lagerist Kaufmännischer Angestellter Lagerhaltung und Versand Lagerist im Großhandel Lagerist im Handel Lagerverwalter Makler Offizier zur See Werbe- und Vertriebsfachmann Marktkaufmann Masseur Matrose Angestellter bei Banken und sonstigen Kreditanstalten Kürschner Speditionsangestellter Mitarbeiter Schneidereibetrieb Näher 27

28 Medewerker personeelszaken Angestellter im Personalwesen - secretarieel-administratie - Sekretariat-Verwaltung - loon- en salarisadministratie - Löhne und Gehälter Medewerker perszaal Bügler Medewerker reclame- en presentatietechnieken Mitarbeiter Werbe- und Auslagentechnik Medewerker snijzaal Zuschneider Medewerker tuincentrum Gärtner im Gartencenter Melker Melker Metselaar Maurer Meubelmaker Möbeltischler Meubelstoffeerder Möbelposterer Modelmaker hout Modellbauer - Holz Modelmaker metaal Modellbauer - Metall Modist Modist Monstermaker Musterhersteller Monteur aluminiumkozijnen Monteur für Aluminium-Fensterrahmen Monteur bedrijfsautomobielen Kraftfahrzeugmechaniker/ Nutzfahrzeugmechaniker Monteur c.v. Heizungsmonteur Monteur electronica Elektroniker allgemein Monteur electrotechniek Elektroanlagenmonteur Monteur GAWALO Gas-Wasser-Installateur Monteur grond-water-spoor- Baumaschinenmechaniker en wegenbouwmachines Monteur huishoudelijke apparaten Kundendienstmechaniker Monteur industr. automatisering Industriemechaniker Monteur installatietechniek Sänitär-Installateur Monteur kantoorsystemen Büromaschinenelektroniker Monteur keukens Küchenmonteur Monteur koeltechniek Monteur Kältetechnik Monteur luchtbehandeling/airco Lüftungs- u. Klimaanlagenbauer/Monteur Monteur metaal Monteur Metall, Stahlbauer Monteur midden- en hoogspanning Nieder- und Hochspannungselektriker Monteur montage/onderhoud Monteur/Instandhalter von Maschinen Monteur motor Motorenschlosser Monteur motorrijwielen Zweiradmechaniker/Motorradmechaniker Monteur onderhoud Betriebsschlosser Monteur personenautomobielen Kraftfahrzeugmechaniker Monteur railvoertuigen Monteur Schienenfahrzeuge Monteur systeembouw Anlagenmonteur Musicus Musiker Natuurkundige Physiker 28

29 Natuursteenbewerker en steenhouwer Steinmetz und Steinbildhauer Onderhoudsmonteur landbouw- Landmaschinenmechaniker werktuigen en trekkers Onderhoudsmonteur luchtbehandeling Lüftungsbauer Onderhoudstechnicien productie installaties Industrieelektriker/Wartungselektriker Ontwerper Planer, Konstrukteur Operationeel medewerker Angestellter im Bereich Warenumschlag Operator automatisering Operator (EDV-Beruf) Opperman Handlanger, Bauhilfsarbeiter Opticien Optiker Opzichter Aufseher, Vorarbeiter Organisatie-adviseur Organisationsberater Paardenverzorger Pferdewirt Pedagoog Pädagoge, Lehrer Pedicure Fußpflegerin Personeelsfunctionaris Personalsachbearbeiter Peuterleidster Erzieherin Pijpenbewerker Rohrschlosser Pijpfitter Rohrinstallateur Plaat- en constructiebewerker Blech- und Anlagenschlosser Plaatwerker Konstruktionsschlosser Plaatwerker met 3 differentitaties: Blecher mit 3 Fachrichtungen: - rond - rund - recht en vlak - gerade und flach - fijn roestvrij staal - fein rostfreier Stahl Planoloog Planer Plantsoenarbeider Landschaftsarbeiter, Baumgärtner Portier Portier Procesoperator Maschinenanlagenbediener allgemein Prod.medewerker algemene dienst Prod.Fachmann allgemein Prod.medewerker bouw/hout Prod.Fachmann Bau/Holz Prod.medewerker drukkerij/papier Prod.Fachmann Druckerei/Papier Prod.medewerker glas/aardewerk Prod.Fachmann Glas/Keramik Prod.medewerker landbouw/mijnbouw Prod.Fachmann Landwirtschaft/Bergwerk Prod.medewerker leder/rubber Prod.Fachmann Leder/Gummi Prod.medewerker metaal Prod.Fachmann Metall Prod.medewerker textiel Prod.Fachmann Textil Prod.medewerker voeding/chemie Prod.Fachmann Nahrung/Chemie Prod.medewerker wegenbouw Prod.Fachmann Straßenbau Productiechef Produktionschef, Betriebsleiter Productietechnische vakkracht Produktionstechniker Programmeur Programmierer 29

30 Psycholoog Public relations medewerker Radio- en t.v. reparateur Receptionist Reclame-assistent Redacteur Regisseur Restaurantgastheer/gastvrouw Restaurantkok Rijwiel-/bromfietshersteller Rundveehouder Schapenhouder/-fokker Scheepsmetaalbewerker Schilder Schoonheidsspecialiste Schoonmaker Secretaresse Sjouwer Slager Sloper Socioloog Spuiter Steigermaker Steward Straler Stratenmaker Stukadoor Systeemontwerper Taalkundige Tandartsassistente Tandtechnicus Technoloog Tegelzetter Tekenaar Tekstschrijver Telecommunicatiemonteur Telefoniste Textielspecialist machine stellen en monteren (garenverwerken, breien) (tuften - veredeling) (vezelverwerking) Psychologe PR-Mitarbeiter Radio- und Fernsehtechniker Empfangsdame/-herr Werbemitarbeiter Redakteur Regisseur Restaurantkellner Koch Zweirad-Mechaniker Rinderwirt Schäfer Schiffsmetallbauer Maler/Anstreicher Kosmetikerin Raumpfleger Sekretärin Hafenarbeiter Fleischer/Metzger Abbrucharbeiter Soziologe Farbspritzer Gerüstbauer Steward Sandstrahler Pflasterer Stukkateur Systemanalytiker (EDV-Beruf) Sprachforscher Zahnarzthelferin Zahntechniker Technologe Fliesen-, Platten- und Mozaikleger Zeichner Texter Telekommunikationselektroniker Telefonistin Textilfachmann Maschinen einstellen und montieren (Garnverarbeitung, Stricken) (Tuften - Veredlung) (Faserverarbeitung) 30

31 Textielvakman Textilfachkraft - kwaliteitszorg, laborant - Qualitätskontrolle, Laborant Textielvakman Textilfachkraft - producthersteller - Produktinstandsetzer Timmerman Bautischler/Zimmerer Toeristisch medewerker Reisebürokaufmann/frau Trekkerbestuurder Treckerfahrer Tuinbouwmedewerker Gartenlandschaftsbauer Uitbener Schlachter Uitvoerder Polier Vakbekwaam: Fähigkeiten: - bloementeler - Blumenzüchter - groenteteler - Gemüsezüchter - fruitteler - Obstzüchter - pluimveehouder - Geflügelwirt - rundveehouder - Rinderwirt - varkenshouder - Schweinewirt - varkensverzorger - Schweinehirt Vakkracht champignonteelt Gärtner im Pilzanbau Vakkracht tuinbouw: Gärtner: - boomkweker - in Baumschulen - groenteteelt - im Gemüseanbau Vakkracht visteelt Fischwirt Vakkracht wegenbouw Straßenbaufachmann Vakkracht wijnbereiding Weinküfer Vakkracht wijnbouw Winzer Verkeersleider Fluglotse Verkoopmedewerker Angestellter Verkauf Verkoopmedewerker grootbedrijf Angestellter Verkauf im Großbetrieb Verkoopmedewerker midden- Angestellter Verkauf im Kleinen kleinbedrijf und Mittelbetrieb Verkoper Verkäufer Verloskundige Geburtshelfer Verpleegkundige Krankenschwester Verspaningsvakman Zerspanungsfachmann Vertaler/Tolk Übersetzer/Dolmetscher Vertegenwoordiger Vertreter/Außendienstmitarbeiter Verzekeringsmedewerker Versicherungsangestellter Verzorgende/helpende Pfleger/Helfer Verzorgingsassistent Betreuer Vliegtuigmonteur Flugzeugmonteur Voedingsassistent Ernährungs-Assistent 31

32 Voeger Weg- en waterbouwkundige Werknemer in de landbouw Werktuigbouwkundige Werkvoorbereider Wever Wijnkelner Woninginrichter Ziekenverzorger/ster Fuger Straßen- und Wasserbau-Wissenschaftler Landwirt Diplom-Maschinenbauer Arbeitsvorbereiter Weber Weinkellner Dekorateur Krankenpfleger/in 32