WAAR GAAN WE HEEN? Overpeinzingen van een oude Nederlander. Auteur: Jan Smit
|
|
- Andrea Desmet
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 WAAR GAAN WE HEEN? Overpeinzingen van een oude Nederlander Auteur: Jan Smit
2 2017 J. Smit / U2pi BV Titel: Waar gaan we heen? Auteur: Jan Smit Uitgeverij U2pi BV Den Haag - Nederland ISBN NUR: 740 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vereenvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.
3 INHOUD Voorwoord 5 Getint 7 Cultuur 10 Profiel 12 Excuses 14 Piet 16 Geloof 18 Integratie 20 Paspoorten 22 Politieoptreden 24 Haatzaaien 26 Vluchtelingen 28 Populisme 30 Plicht 32 Pensioenen 34 Denk 36 Discriminatie 38 Racisme 40 Trump 42 Rechtspraak 44 Wetten 47 Voorlichting 49 Milieu 52 Feestdagen 54 Nederlander 56 Fileleed 58 Missies 60 3
4 Verkiezingen 62 Globalisering 64 Mantelzorg 66 Koningshuis 68 Tevreden? 70 4
5 VOORWOORD Ik kwam in 1931 op deze wereld en viel direct met mijn blote gat in de crisis van de jaren dertig. Mijn vader moest zijn binnenschip waarmee hij met hard werken de kost voor zijn gezin verdiende inleveren. Er viel voor hem niets meer te vervoeren Met heel veel andere ongelukkigen werd mijn vader door de overheid opgeroepen en in de zogenaamde werkverschaffing aan het werk gezet. De mannen moesten met een schep en een lange rij lorries een kanaal graven. Het hield ze van de straat en voor hun arbeid ontvingen ze een uitkering die net genoeg was om hun gezin in leven te houden. Mijn ouders hadden toen vier kinderen. Een meisje en drie jongens, waarvan ik de oudste was. Wij waren mager, maar werden wel langer. Daarom moesten we ondanks al het stoppen, herstellen en vermaken van mijn moeder nieuwe kleding hebben. Die kleding werd door de steun verstrekt en was voor alle arme jongens hetzelfde. Een paar klompen, een paar zwarte kniekousen, een korte zwarte broek en een grijs overhemd. Zo kon iedereen goed zien bij welke stand je hoorde. 5
6 Omdat ik zo graag een fiets wilde, knutselde mijn vader uit een stel oude rijwielen een fietsje voor me in elkaar. Met grote houten blokken op de trappers anders kon ik er niet bij. In die tijd moest er ook voor een fiets wegenbelasting worden betaald. Als je betaald had werd er een dun koperen plaatje rond het stuur bevestigd. Ik had geen geld voor het plaatje, maar kreeg er ten slotte één na lang zeuren van de steun. Wel met een rond gat erin, zodat ieder kon zien hoe arm je was. Met kerstmis kregen we een langwerpig netje, met onderin een sinaasappel. Daar bovenop lagen vijf of zes walnoten en een kerstman van chocolade. Geloof het of niet, maar wij waren heel blij met deze kleine presentjes 6
7 Nu ben ik oud en is alles veranderd. Ik hoor niet bij een groep of een partij, want ik geloof de dames en heren niet meer. Ik luister slechts en verwonder mij over alles wat er om mij heen gebeurt. Onze voorouders hebben de delta waar wij wonen tot een prachtig land omgetoverd. Vooral na de Tweede Wereldoorlog hebben wij veel nieuwkomers mede van dit alles laten genieten. Het doet me verdriet dat een aantal van mijn nieuwe landgenoten bezig is dit land naar de bliksem te helpen. 7
8 I. GETINT Steeds vaker hoor ik de nieuwe Nederlanders van wie de ouders of grootouders uit Suriname of de Antillen afkomstig zijn, beweren dat ik hen discrimineer. Is dat omdat ze (net als ik vroeger) arm zijn? Nee hoor, het zou met hun getinte huidskleur te maken hebben. Ik vind zo n kleurtje juist leuk. Daarom loop ik, als het weer het toelaat, zoveel mogelijk met mijn blote bast in de zon. Helaas helpt dat niet, want na een week of drie ben ik weer gewoon blank. Zou ik daarom zijn gaan discrimineren? Ik heb in de jaren zeventig van de vorige eeuw zeker een kwart miljoen Surinamers vrijwillig Nederlander zien worden. Ik heb met veel van die mensen gewerkt en gesport en ik kan me niet herinneren dat er toen protestbijeenkomsten tegen discriminatie en zelfs racisme werden georganiseerd. Het overgrote deel van mijn getinte landgenoten is, net als de andere Nederlanders, met hun studie of hun werk bezig. Waar komt dit onzinnige gedoe over discriminatie dan vandaan? Zijn wij onze kinderen (en zij hun kinderen) anders gaan opvoeden? Zijn de leraren van de basisschool en de middel- 8
9 bare school misschien andere dingen over de kleur gaan vertellen? Het lijkt er veel op dat een getinte Nederlander die zijn of haar zin niet krijgt, de huidskleur als wapen tegen mijn discriminatie gebruikt. Hoe zou het toch komen dat de één, een keurige man als de atleet/commentator Gregory Sedoc niet door zoveel mensen wordt gediscrimineerd, terwijl een andere getinte landgenoot op een onbehoorlijke manier wordt aangevallen? 9
10 II. CULTUUR Ik heb er nog een tweede groep licht getinte nieuwe landgenoten bij gekregen. Zij verwijten mij niet dat mijn voorouders hun voorouders als slaaf misbruikt hebben. Dat kan ook moeilijk, want hun voorouders hadden zelf een slavenmarkt. De tweede groep, afkomstig uit Turkije en Marokko, bracht echter een ander probleem mee. Zij hebben een cultuur waar ik totaal niets van begrijp. Wat te denken van een oude Arabier die met een meisje van twaalf jaar mag trouwen en er dan nog een paar vrouwen bij neemt. En wat moet ik denken van een Nederlandse Turk die een gesprekje met mij heeft en zijn gehoorzame vrouw op zo n twee meter afstand laat wachten. Gelukkig is Nederland nog een democratisch land met allerlei goed bedoelde vrijheden. De moslims, zoals zij genoemd worden, passen zich na een poosje wel bij ons aan dachten onze leiders. Dat blijkt een vergissing. De moslims passen zich op dit gebied niet aan. Of ik het nu leuk vind of niet, ik zal mij in de toekomst bij hun geloof en hun wetten moeten aanpassen. 10
11 Het begin is er trouwens al. Omdat steeds minder van mijn landgenoten nog in de sprookjes van hun grootouders geloven, verdwijnen de kerken en komt er razend snel een moskee voor in de plaats. Kan geen kwaad toch? Dat zullen we hopen. Ik ben al oud en zal de overgang naar de nieuwe orde niet meemaken. Mocht ik het wel meemaken, dan pas ik me wel aan 11
12 III. PROFIEL Het aantal inbraken, overvallen, bedreigingen en andere lichte vergrijpen blijft maar onrustbarend stijgen. Om wat meer grip op het voorkomen van al die narigheid te krijgen, besloot (het ministerie voor veiligheid en justitie?) een profiel van de mogelijke daders te maken. Geen eenvoudige taak, dacht ik zo. Wanneer men een jongen met rood haar en sproeten als voorbeeld nam, werden alle mensen met rood haar gediscrimineerd. Gebruikte men een getinte man in een dure auto als voorbeeld, dan werden alle mensen in een dure auto met een getinte huidskleur gediscrimineerd. Toch blijkt het laatste niet zo n gek idee. Mijn vrouw en ik volgen het TV programma opsporing verzocht zo af en toe. Het valt ons dan op dat veel van de schelmen die opgespoord moeten worden een getinte of donkere huid hebben. Zou dat gegeven misschien Discrimineer ik nu ook, of denk ik goed na? Ik ga een eenvoudige rekensom maken. Stel er zijn, kleuters, ouden van dagen en gehandicapten niet meegerekend, tien miljoen Nederlanders. Daarvan zijn er ongeveer negen miljoen 12
13 blank en één miljoen getint. Ik zou dan met mijn eenvoudige geest mogen verwachten dat er van elke tien boeven die door de politie gearresteerd worden, negen blank zijn en één min of meer getint. Maar dat klopt niet. Andere cijfers tonen aan dat er zich bij elke tien gepakte boeven zes getinte en niet meer dan vier blanke daders bevinden. Van die vier komen er nog twee uit Oost Europa. Opzet van de politie? Pakken die zoveel mogelijk getinte boeven op? Ik verneem dat er voor het profiel inderdaad voor een getinte man in een dure auto is gekozen. Helaas kan het dan gebeuren dat er een getinte man met een goed inkomen die van een dure auto houdt wordt aangehouden. Excuses zijn niet genoeg en de politiek correcte programma makers zijn er als de kippen bij de man naar de studio te halen om mijn discriminatie te bewijzen. Mee eens of niet, ik zal me opnieuw als blanke aan moeten passen 13
14 IV. EXCUSES Wat hoor ik nu weer. Ik moet mijn excuus aanbieden voor het leed dat mijn voorouders de voorouders van mijn getinte landgenoten hebben aangedaan. Mijn voorouders woonden toen in Drenthe. In een plaggenhut als mijn beschuldigers nog weten wat dat betekende. Hoe dan ook, één van mijn voorouders wist zich door ijverig en eerlijk bezig te zijn tot turfschippertje op te werken. Die man zou zich dus met zijn scheepje naar de westkust van Afrika hebben geworsteld om slaven naar Amerika te gaan vervoeren! Echt niet. Het waren de rijke kooplui uit Holland en Zeeland die een aantal schepen uitrustten om dat werk te gaan doen. Hun kapiteins kochten de slaven en brachten ze met honderden naar Amerika. Daar werd een aardige winst mee gemaakt. Hoe waren de inwoners van Afrika eigenlijk slaven geworden. Ik neem aan dat ze niet al zingend en dansend naar de kust kwamen. En ik geloof ook niet dat de zeelui uit Holland ze zelf gingen vangen. Zij waren wel wijzer en bleven rustig in hun veilige forten aan de kust wachten. 14
Rekenen Groep 4-1e helft schooljaar.
Sweelinck & De Boer B.V., Den Haag 2016 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm
Nadere informatieRekenen Groep 6-1e helft schooljaar.
Sweelinck & De Boer B.V., Den Haag Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of
Nadere informatieAntwoorden Rekenen Groep 5-1e helft schooljaar
Sweelinck & De Boer B.V., Den Haag Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of
Nadere informatieRekenen Groep 4-2e helft schooljaar.
Sweelinck & De Boer B.V., Den Haag 2016 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm
Nadere informatieRekenen Groep 4-2e helft schooljaar.
Sweelinck & De Boer B.V., Den Haag 2013 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm
Nadere informatieRekenen Groep 7-2e helft schooljaar.
Sweelinck & De Boer B.V., Den Haag 2016 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm
Nadere informatieRekenen Groep 6-2e helft schooljaar.
Sweelinck & De Boer B.V. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze,
Nadere informatieRechten van alle kinderen
Rechten van alle kinderen Uitgeverij Eenvoudig Communiceren Lezen voor Iedereen www.eenvoudigcommuniceren.nl www.lezenvooriedereen.be LEZEN VOOR IEDEREEN UITGEVERIJ EENVOUDIG COMMUNICEREN Rechten van alle
Nadere informatie6.3. Werkstuk door een scholier 1395 woorden 20 mei keer beoordeeld. Maatschappijleer. Hoofdstuk 1 Discriminatie in het verleden
Werkstuk door een scholier 1395 woorden 20 mei 2006 6.3 164 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Hoofdstuk 1 Discriminatie in het verleden Vanaf de veertiende eeuw ontdekte, vooral veel blanken volkeren,
Nadere informatiePlak jij een etiket op mensen?
Plak jij een etiket op mensen? Een vooroordeel is erger dan je denkt 1 Iedereen ziet er verschillend uit. Er zijn geen twee mensen precies hetzelfde. Iedereen is anders Iedereen is anders. Bekijk de kinderen
Nadere informatieBrunelleschi. De Dom van Florence
Copyright 2011 Uitgeverij Lambo bv, Arnhem Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een automatisch gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of
Nadere informatieGeen fabriekswerk. Roeien met de wind mee en de stroom tegen. Jac Willekens
Copyright 2011 Uitgeverij Lambo bv Arnhem Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een automatisch gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of
Nadere informatieWat denken de jongens? Trek een lijn naar het denk-wolkje. Het is niet eerlijk, ik ben arm en hij is rijk. Ik wil graag vrienden blijven
Lees het verhaal Een onmogelijke vriendschap. Zie jij de blanke jongen? Hij heet Olivier. Olivier komt uit Nederland. Olivier woont op Sumatra. Zijn vader is de baas van een plantage. Olivier en zijn familie
Nadere informatieModule 7 Staatsinrichting en rechtsstaat
Module 7 Staatsinrichting en rechtsstaat 7.1 Onze democratie Tekst 1: Wie is de baas in Nederland? Nederland is een democratie. Dat betekent: de bevolking is de baas. Maar je kunt niet 16,7 miljoen bazen
Nadere informatieInhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197
Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,
Nadere informatieMoeder worden, moeder zijn
Moeder worden, moeder zijn Uitgeverij Eenvoudig Communiceren Postbus 10208 1001 EE Amsterdam Telefoon: (020) 520 60 70 Fax: (020) 520 60 61 E-mail: info@eenvoudigcommuniceren.nl Website: www.eenvoudigcommuniceren.nl
Nadere informatieJouw reis door de Bijbel. Uitgeverij Jes! Zoetermeer
Nieske Selles-ten Brinke Jouw reis door de Bijbel Dagboek voor kinderen Uitgeverij Jes! Zoetermeer Onder de naam Jes! Junior verschijnen boeken voor kinderen tot twaalf jaar. Jes! Junior is een imprint
Nadere informatieNIEMAND LUISTERT. Lia Lucas
niemand luistert 1 2 NIEMAND LUISTERT Lia Lucas 3 Uitgeverij U2pi BV (www.jouwboek.nl), Voorburg 2e druk november 2014 Titel: Niemand luistert Auteur: Lia Lucas Illustraties: Lia Lucas ISBN: 978-90-8759-465-7
Nadere informatieinhoud blz. 1. Een wereld vol cijfers 2. Een bot met streepjes 3. Tellen 4. Turven 5. Oude getallen 6. Onze cijfers 7. Tellen in drie talen
Cijfers inhoud blz. 1. Een wereld vol cijfers 3 2. Een bot met streepjes 4 3. Tellen 5 4. Turven 6 5. Oude getallen 6 6. Onze cijfers 9 7. Tellen in drie talen 10 Pluskaarten 11 Bronnen en foto s 13 Colofon
Nadere informatieLees het verhaal over master Roelof en slaaf Tomboy (deel 1).
Lees het verhaal over master Roelof en slaaf Tomboy (deel 1). Kijk, een schip uit Amerika, Amerika is een nu een vrij land. Zie jij de blanke jongen? Hij heet Roelof. Roelof is de zoon van de gouverneur.
Nadere informatieAnne Frank, haar leven
Anne Frank, haar leven Uitgeverij Eenvoudig Communiceren Postbus 10208 1001 EE Amsterdam Telefoon: (020) 520 60 70 Fax: (020) 520 60 61 E-mail: info@eenvoudigcommuniceren.nl Website: www.eenvoudigcommuniceren.nl
Nadere informatieVERANTWOORD AFVALLEN MET BEWEGING EN GEZONDE VOEDING
MIN 80 Ditmar Zwart Min 80 VERANTWOORD AFVALLEN MET BEWEGING EN GEZONDE VOEDING Tips, recepten en interviews met o.a. Bas van de Goor Dit boek bevat de persoonlijke ervaringen van de auteur. Als het verhaal
Nadere informatie6,4. Antwoorden door een scholier 1268 woorden 14 januari keer beoordeeld. Maatschappijleer
Antwoorden door een scholier 1268 woorden 14 januari 2004 6,4 39 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Delphi Maatschappijleer hoofdstuk 4 een multiculturele samenleving Opdracht 1 a) Aardappelen
Nadere informatieOmslag ontwerp en uitvoering: Ward Janssen
Colofon BLINDE PAD en LEIDSE KAAS Eerste druk, september 2013 2013, Marianne Janssen www.mariannejanssen.nl Omslag ontwerp en uitvoering: Ward Janssen ISBN: 978-94-6203-353-5 Eboek: ISBN 978-94-6203-415-0
Nadere informatieMUZIEKEDITIE B O E K E N C E N T R U M
OP TOON HOOGTE LIEDEREN BUNDEL HGJB MUZIEKEDITIE B O E K E N C E N T R U M Op Toonhoogte is ontwikkeld door de HGJB. Deze landelijke jongerenorganisatie in de Protestantse Kerk in Nederland wil jongeren
Nadere informatieONDER DE PARAMARIBOOM
ONDER DE PARAMARIBOOM Johan Fretz in makkelijke taal Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen Voorwoord De grote mensen vroegen me altijd waar ik vandaan kwam. Dordrecht, zei ik dan. Maar dat was niet
Nadere informatieVerkiezingsprogramma
Verkiezingsprogramma Op 15 maart zijn er weer verkiezingen. Iedereen mag kiezen op welke politieke partij hij of zij stemt. We kiezen dan de partijen die vier jaar lang samen bepalen wat er gebeurt. En
Nadere informatieInhoud. Inleiding...4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van mensenrechten...6 Hoofdstuk 2 Dertig mensenrechten...14
Inhoud Inleiding...4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van mensenrechten...6 Hoofdstuk 2 Dertig mensenrechten...14 Inleiding Je hoort of leest vaak over mensenrechten. Maar kun je ook een paar mensenrechten opnoemen?
Nadere informatieJouw avontuur met de Bijbel
Nieske Selles-ten Brinke Jouw avontuur met de Bijbel Dagboek voor kinderen Uitgeverij Jes! Zoetermeer Uitgeverij Jes! is een samenwerking tussen Uitgeverij Boekencentrum en de HGJB. Kijk voor meer informatie
Nadere informatieEvelien Bos-de Greef en Ruben Vlot
Evelien Bos-de Greef en Ruben Vlot Uitgeverij Jes! Zoetermeer Bij de productie van dit boek is gebruikgemaakt van papier dat het keurmerk Forest Stewardship Council (FSC ) draagt. Bij dit papier is het
Nadere informatieFrankenstein. Mary Shelley
Frankenstein Frankenstein maakt deel uit van de reeks Wereldverhalen van Uitgeverij Eenvoudig Communiceren. Wereldverhalen is een serie beroemde verhalen. Uitgeverij Eenvoudig Communiceren Postbus 10208
Nadere informatieKarel Eykman & Margreet de Heer Zodat het je goed gaat Tien geboden voor nu
Karel Eykman & Margreet de Heer Zodat het je goed gaat Tien geboden voor nu Meinema Bij de productie van dit boek is gebruikgemaakt van papier dat het keurmerk Forest Stewardship Council (FSC ) draagt.
Nadere informatiePublished by arrangement with Workman Publishing Company, New York
Oorspronkelijke titel The Crossroads of Should and Must Copyright 2015 Elle Luna Published by arrangement with Workman Publishing Company, New York Vertaling Switch Translations, Marijke van der Horst
Nadere informatieHet verhaal van Europa
Het verhaal van Europa 2010 Uitgeverij Manteau / Standaard Uitgeverij en Rob Heirbaut & Hendrik Vos Standaard Uitgeverij nv, Mechelsesteenweg 203, B-2018 Antwerpen www.manteau.be info@manteau.be Deze reeks
Nadere informatieSpreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info
Suriname Voorwoord Ik houd mijn werkstuk over het land Suriname. Ik heb het onderwerp gekozen omdat mijn oom uit Suriname komt en ik het daarom ook een heel interessant land vind waar ik graag meer over
Nadere informatiePESTAANPAK. Leerlingenboekje bij de lessenserie van Prima. Groep 8
PESTAANPAK Leerlingenboekje bij de lessenserie van Prima Groep WAAROM ZIJN LESSEN OVER PESTEN BELANGRIJK? Samen sta je sterk tegen pesten! Als er in de groep en op school een gezellige en positieve sfeer
Nadere informatiePleidooi voor Postmoderne devotie
Pleidooi voor Postmoderne devotie Mink de Vries Pleidooi voor Postmoderne devotie Navolging vanuit vrijheid en gemeenschap Uitgeverij Boekencentrum, Zoetermeer Bij de productie van dit boek is gebruikgemaakt
Nadere informatieVakantiewoning in Zweden
Vakantiewoning in Zweden Tips uit de praktijk Suzanne Palmen & Robby Palmen Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden
Nadere informatieDe boerderij naast de onze is van meneer en mevrouw Kreitjes. Ze hebben twee kinderen, twee jongens. Flip en Willem heten ze. Zo nu en dan ga ik bij
De boerderij naast de onze is van meneer en mevrouw Kreitjes. Ze hebben twee kinderen, twee jongens. Flip en Willem heten ze. Zo nu en dan ga ik bij ze spelen op hun boerderij. Ik ben een meisje en ik
Nadere informatieSint, mag ik u iets vragen?
Sint, mag ik u iets vragen? inhoud Inleiding 3 1. Waar komt Sinterklaas vandaan? 4 2. Waarom vieren we pakjesavond op 5 5 december? 3. Waarom stopt Sint iets in je schoen? 6 4. Kwam Sinterklaas vroeger
Nadere informatieinh oud 1. Inleiding 3 2. Kijken en zien 4 3. Proefjes 4. Hoogte, breedte en diepte 5. Gefopt door licht en donker 6. Gefopt door schuine lijnen
Je ogen bedrogen inhoud 1. Inleiding 3 2. Kijken en zien 4 3. Proefjes 5 4. Hoogte, breedte en diepte 6 5. Gefopt door licht en donker 7 6. Gefopt door schuine lijnen 7 6. Gefopt door kleur 8 7. Gefopt
Nadere informatieinhoud 1. Torens 3 2. De kerktoren 4 3. Het kasteel 5 4. Nog meer torens 6 5. Beroemde torens 9 Pluskaarten 12 Bronnen 13 Colofon en voorwaarden 14
Torens inhoud 1. Torens 3 2. De kerktoren 4 3. Het kasteel 5 4. Nog meer torens 6 5. Beroemde torens 9 Pluskaarten 12 Bronnen 13 Colofon en voorwaarden 14 1. Torens Is er een toren bij jou in de buurt?
Nadere informatieAlle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden. verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand
stap in de stilte www.uitgeverijmeinema.nl Ontwerp omslag: Mulder van Meurs Illustraties: Maartje van den Noort isbn 978 90 211 4326 2 nur 728 2013 Uitgeverij Meinema, Zoetermeer Alle rechten voorbehouden.
Nadere informatiedoor Jeff Kinney De Fontein
door Jeff Kinney De Fontein Boeken over Bram: Het leven van een Loser (deel 1) Vette pech! (deel 2) Bekijk het maar! (deel 3) Een hondenleven (deel 4) Jouw leven als Loser Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Nadere informatieUitgeverij Jes! Is een samenwerking tussen Uitgeverij Boekencentrum en de HGJB. Kijk voor meer informatie op
Vluggertjes Bij de productie van dit boek is gebruikgemaakt van papier dat het keurmerk Forest Stewardship Council (FSC) draagt. Bij dit papier is het zeker dat de productie niet tot bosvernietiging heeft
Nadere informatiePOLITIE ALMANAK
POLITIE ALMANAK 2014-2015 PAL2014-2015_BOEK.indb 1 15-09-14 15:32 PAL2014-2015_BOEK.indb 2 15-09-14 15:32 POLITIE ALMANAK 2014-2015 Handboek voor de Politie in haar gehele omvang, de Rechterlijke Macht,
Nadere informatieSilvester en de bizarre verhuizing Silvester en de brand in IJsselbroek
en de vreemde voorouder en de vreemde voorouder Dit boek is speciaal geschreven voor de Christelijke Kinderboekenmaand 2016. De hele maand oktober is een leuke maand vol leesplezier in de boekhandel. Met
Nadere informatieDit is het verkiezingsprogramma van de ChristenUnie. Dit vindt de ChristenUnie belangrijk voor Nederland. Lees maar!
Over een paar weken kiest Nederland een nieuwe regering. Op 12 september Jij kunt ook kiezen. Stemmen noemen we dat. Als je stemt, kies je voor de politieke partij die jij het beste vindt. Jij kunt straks
Nadere informatieSidi Mohamed Ghaneme
Sidi Mohamed Ghaneme Islam voor Globale Pubers Uitgeverij U2pi Uitgeverij U2pi BV (www.jouwboek.nl), Voorburg 1e druk maart 2012 (isbn 978-90-8759-262-2) 1e ebookversie maart 2012 Titel: Islam voor globale
Nadere informatie13 37 38 39 43 100 EXMENVRGEN IJ HET FOTOOEK EN DE FILM NR NEDERLND Nummer Vraagtekst Correcte antwoord vb01 U ziet de Nederlandse vlag. Wat zijn de kleuren van de Nederlandse vlag? vb02 U ziet een foto.
Nadere informatieDe tijd die ik nooit meer
De tijd die ik nooit meer vergeet Jan Smit uit eigen pen deel 3 De Stiep Educatief De tijd die ik nooit meer vergeet De schrijver die blij is dat hij iets kan lezen en schrijven, vertelt over zijn jeugd.
Nadere informatieHoe is de multiculturele samenleving ontstaan?
Hoe is de multiculturele samenleving ontstaan? Multicultureel Nederland: vanaf 100 jaar geleden tot nu Soms lijkt het of Nederland in korte tijd veranderd is van een monoculturele tot een multiculturele
Nadere informatieDansen met nieuwe knieën
Dansen met nieuwe knieën Dansen met nieuwe knieën Herman de Ruijter 2017 Herman de Ruijter/ Uitgeverij U2pi Titel: Dansen met nieuwe knieën Auteur: Herman de Ruijter Email auteur: danselvira@kpnmail.nl
Nadere informatieEen spel ter voorbereiding BACK. op de voorstelling. TOBACK. over de acteurs? Hoe denk jij
over de acteurs? Hoe denk jij op de voorstelling. Een spel ter voorbereiding BACK TOBACK Ik ben Niola, ik kom uit Limburg en hou van elektronische muziek. Ik ben Sander, ik eet het liefst Nasi moksi meti.
Nadere informatiePOLITIE ALMANAK
POLITIE ALMANAK 2015-2016 POLITIE ALMANAK 2015-2016 Handboek voor de Politie in haar gehele omvang, de Rechterlijke Macht, de Gemeentebesturen en verdere Overheidsorganen Reed Business Information, Amsterdam
Nadere informatieWelke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen.
Tussen welke twee landen is de Eerste Wereldoorlog begonnen? 1. Engeland en Frankrijk 2. Duitsland en Frankrijk 3. Duitsland en Engeland Nederland blijft neutraal. Wat betekent dat? 1. Nederland kiest
Nadere informatieLOGBOEK VAN BRAM BOTERMANS. door Jeff Kinney. De Fontein Jeugd
LOGBOEK VAN BRAM BOTERMANS door Jeff Kinney De Fontein Jeugd VOOR MAM, pap, RE, SCOTT EN PATRICK SEPTEMBER Dinsdag Om te beginnen: dit is een LOGBOEK, geen dagboek. Ik weet dat het er wel op lijkt, maar
Nadere informatieWerkboek voor kinderen en jongeren van ouders met psychiatrische en/of verslavingsproblemen
Werkboek voor kinderen en jongeren van ouders met psychiatrische en/of verslavingsproblemen Kind en Adolescent Praktijkreeks Dit Werkboek voor kinderen en jongeren van ouders met psychiatrische en/of verslavingsproblemen
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 1
Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 1 Samenvatting door E. 1169 woorden 16 maart 2017 6,5 2 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer 1.1 Opvoeding= kinderen leren hoe ze zich moeten gedragen. - Veilige
Nadere informatieVoeding bij diabetes mellitus. Dieetbegeleiding van Turkse, Marokkaanse en Hindostaanse bevolkingsgroepen
Voeding bij diabetes mellitus Dieetbegeleiding van Turkse, Marokkaanse en Hindostaanse bevolkingsgroepen Voeding bij diabetes mellitus Dieetbegeleiding van Turkse, Marokkaanse en Hindostaanse bevolkingsgroepen
Nadere informatieGeschiedenis achtergrond.
Geschiedenis achtergrond. De Subkarpaten, de regio in de Oekraïne waar Livia en Attila wonen, was vroeger onderdeel van Hongarije. Voor 1920 Hongarije was erg groot, maar omdat het land één van de verliezers
Nadere informatieInhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197
Inhoud Aan jou de keuze 7 1 Je ouders zijn ook maar mensen 11 2 Eerst ruzies, nu ook nog de scheiding 21 3 Dit is niet eerlijk! 31 4 Wat cijfers ons leren 41 5 En toen veranderde mijn wereld 51 6 Bij wie
Nadere informatieInleiding. Wie doet wat?
Boekverslag door B. 2517 woorden 15 oktober 2014 6 64 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Nieuw Nederlands Inleiding. Brian en Nirvan hebben gekozen om ons werkstuk te doen over het maatschappelijk
Nadere informatieInleiding regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst
Inleiding regeerakkoord 2017-2021 Vertrouwen in de toekomst Inleiding Mensen in Nederland hebben veel vrijheid. Nederlanders vormen een sterke groep. Iedereen kan proberen om verder te komen in zijn leven.
Nadere informatieWerkboek voor ouders met psychiatrische en/of verslavingsproblemen
Werkboek voor ouders met psychiatrische en/of verslavingsproblemen Kind en Adolescent Praktijkreeks Dit Werkboek voor ouders met psychiatrische en/of verslavingsproblemen hoort bij de handleiding Integrale
Nadere informatieNaam: IK WOON IN NEDERLAND
Naam: IK WOON IN NEDERLAND Nederland is een land in Europa. Het land ligt aan de Noordzee, naast Duitsland en België. Nederland is niet erg groot. Toch wonen er ruim 16 miljoen mensen, waardoor Nederland
Nadere informatieOnder redactie van. Hanneke Schaap-Jonker. Zondagboek. Meer beleven aan de kerkdienst. Boekencentrum
Onder redactie van Hanneke Schaap-Jonker Zondagboek Meer beleven aan de kerkdienst Boekencentrum Aan dit Zondagboek werkten de volgende moeders mee: Harmke Dijs-Stevens, Carla ten Ham-Mourik, Thea Metske-Vlak,
Nadere informatieIn tegenstelling tot jouw mijn blanke vriend
Kleurlingen en blanken Hoe komt het toch dat er altijd een verschil is ( volgens ons mensen ) tussen kleurlingen en blanken Op internet kwam ik een prachtig filmpje tegen waarvan ik u de tekst zal voorlezen
Nadere informatieSleutel bij hoofdstuk 1
Sleutel bij hoofdstuk 1 van Taaltalent NT2-leergang voor midden- en hoogopgeleide anderstaligen Katja Verbruggen Henny Taks Eefke Jacobs u i t g e v e r ij coutinho c bussum 2012 Deze sleutel hoort bij
Nadere informatieSpreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info. Racisme
Racisme Ik heb een onderwerp gekozen dat jullie misschien een beetje vreemd zullen vinden, namelijk het thema 'racisme'. Als je dat woord opzoekt dan staat er: Racisme: racisme is het discrimineren van
Nadere informatieOmgaan met ziekelijke jaloezie
Omgaan met ziekelijke jaloezie Van A tot ggz De boeken in de reeks Van A tot ggz beschrijven niet alleen oorzaak, verloop en behandeling van de onderhavige problemen, maar geven ook antwoord op de vraag
Nadere informatieWelke woorden komen bij je op als je deze beelden ziet?
Welke woorden komen bij je op als je deze beelden ziet? Slavernij in de geschiedenis van Nederland 1 Een niet zo fraai verleden In de loop van de geschiedenis werden mensen vaak misbruikt. Enkele trieste
Nadere informatieVOOR HET vfas CONGRES
ALIMENTATIE VAN DE TOEKOMST SCHEIDEN IN NEDERLAND 2012 onderzoek uitgevoerd door TNS NIPO in opdracht van de vfas DE SCHEIDINGSADVOCATEN vfas CONGRES 2012 VAN ALIMENTATIE DE vfas NODIGEN VAN DE TOEKOMST
Nadere informatieHerstelbemiddeling voor jeugdigen in Nederland
Herstelbemiddeling voor jeugdigen in Nederland Majone Steketee Sandra ter Woerds Marit Moll Hans Boutellier Een evaluatieonderzoek naar zes pilotprojecten Assen 2006 2006 WODC, Ministerie van Justitie.
Nadere informatieVOORBEREIDING OP DE DOOP
DOOR HET WATER HEEN Door het water heen is een waardevol geschenk aan doopouders en biedt een goede voorbereiding op de doopdienst. Bernard & Eline van Vreeswijk De doop van je kind is altijd een bijzondere
Nadere informatieWat vindt de ChristenUnie belangrijk. Verkiezingsprogramma in eenvoudige taal
Wat vindt de ChristenUnie belangrijk Verkiezingsprogramma in eenvoudige taal Hallo Ik ben Lukas Scheijgrond Ik zit in de gemeenteraad voor de politieke partij ChristenUnie. In deze folder leg ik op een
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde H1 paragraaf 2 t/m 8
Samenvatting Aardrijkskunde H1 paragraaf 2 t/m 8 Samenvatting door Anne 1154 woorden 12 april 2017 6,3 46 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Paragraaf 2 Bevolkingsspreiding: de manier
Nadere informatieWat vindt de ChristenUnie belangrijk
Wat vindt de ChristenUnie belangrijk Verkiezingsprogramma in eenvoudige taal Tweede Kamer 2017-2021 Verkiezingsprogramma 2017-2021 Eenvoudige taal Over een paar weken kiest Nederland een nieuwe regering.
Nadere informatieSinterklaas onderzoek 2008: Hoe is Sinterklaas 2008 verlopen? Fedor Goossens Elvira Hamann. 10 December 2008
Sinterklaas onderzoek 2008: Hoe is Sinterklaas 2008 verlopen? Fedor Goossens Elvira Hamann 10 December 2008 Agenda Inleiding Hoe is het feest gevierd? Sinterklaas en bestedingen Cadeaus en tevredenheid
Nadere informatieTekst 1 Mijn donkere kleinzoons
Actuele opdracht leesvaardigheid Zwart-wit november - 2013 2thv Opdracht 1 Zwarte Piet en jij. a De afgelopen weken is er veel discussie over Zwarte Piet geweest. Waar ging die discussie over? b Bekijk
Nadere informatieDe droom die werkelijkheid werd
Frederika Meerman De droom die werkelijkheid werd Uitgeverij De Rode Tulp Dit is een roman. De personages en situaties in deze roman zijn verzonnen en enige gelijkenis met bestaande personen of situaties
Nadere informatieinhoud 1. Groeien 2. In de buik 3. De baby 4. De peuter 5, De kleuter 6. Het schoolkind 7. De puber 8. Volwassen 9. Bejaard 10. Filmpje Pluskaarten
Groeien inhoud 1. Groeien 3 2. In de buik 4 3. De baby 5 4. De peuter 7 5, De kleuter 9 6. Het schoolkind 10 7. De puber 11 8. Volwassen 12 9. Bejaard 13 10. Filmpje 14 Pluskaarten 15 Bronnen en foto s
Nadere informatiezondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar
Gemeente van de Heer Jezus Christus, Jongeren, ouderen, kinderen van God, Zoals ik voor de lezing al gezegd heb; het gaat vanmorgen niet over trouwen of getrouwd zijn, dat is alleen een voorbeeld verhaal.
Nadere informatie30 mei 2016. Onderzoek: Racisme in Nederland?
30 mei 2016 Onderzoek: Racisme in Nederland? Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek.
Nadere informatieVan de andere kant. meditaties HENK JONGERIUS HENK JONGERIUS
Van de andere kant In Van de andere kant treft u een selectie aan uit de vele essays en meditaties die Henk Jongerius schreef voor het periodiek Geloven Onderweg, die nog altijd actueel zijn en die een
Nadere informatieHet verhaal van. Tim Zoemers. Andy Stanton. Met tekeningen van Ross Colins
Het verhaal van Tim Zoemers Andy Stanton Met tekeningen van Ross Colins Spannend Het verhaal van Tim Zoemers Een boek uit de serie Piraatjes Oorspronkelijke titel: The Story of Matthew Buzzington Oorspronkelijke
Nadere informatie5.2. Praktische-opdracht door een scholier 1531 woorden 18 september keer beoordeeld. Geschiedenis. Inleiding
Praktische-opdracht door een scholier 1531 woorden 18 september 2003 5.2 49 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding Ik wil wat vertellen over sommige bevolkingsgroepen die uit andere landen in ons lang
Nadere informatieOrigine: personen van Noord-Afrikaanse of Turkse origine die zich als gelovig omschrijven en zich het meest verwant voelen met de Islam
Toelichting Dit rapport geeft een overzicht van de onderzoeksresultaten van de Islamenquête editie 2016, in opdracht van HUMO en VTM Nieuws uitgevoerd door ivox Voor dit onderzoek werden 500 respondenten
Nadere informatieTAALCOMPLEET. Nederlands voor anderstaligen KNM. 5 e druk 2016 ISBN KNM: Copyright: KleurRijker B.V.,
TAALCOMPLEET Nederlands voor anderstaligen KNM 5 e druk 2016 ISBN KNM: 978-94-90807-19-1 Copyright: KleurRijker B.V., info@kleurrijker.nl Hoofdredactie: Janneke Blom Redactie: Nynke Oosterhuis Auteurs:
Nadere informatieProfiel van de Nederlandse overheid
Profiel van de Nederlandse overheid Organisatie, beleid en besluitvorming Links Remko Iedema en Patricia Wiebinga bussum 2012 Deze links vormen extra materiaal bij de zesde, herziene druk van het boek
Nadere informatiedoor Jeff Kinney De Fontein
door Jeff Kinney De Fontein Boeken over Bram: Het leven van een Loser (deel 1) Vette pech! (deel 2) Bekijk het maar! (deel 3) Een hondenleven (deel 4) Niet te doen! (deel 5) Jouw leven als Loser Schrijf
Nadere informatieSeksuele vorming. Anticonceptie en zwangerschap
Seksuele vorming Anticonceptie en zwangerschap Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Rianne Gritter Inhoudelijke redactie: Tessel Mulder, Philein
Nadere informatieGeachte burgemeester, dames en heren, beste jongens en meisjes,
Toespraak Gerdi Verbeet Onthulling vernieuwd monument Voorhout, 3 mei 2017 Geachte burgemeester, dames en heren, beste jongens en meisjes, Hartelijk dank dat u mij vandaag de gelegenheid geeft iets te
Nadere informatieLees je mee? Blaffende agent en andere bijzondere verhalen. werkbladen om methodisch en thematisch te werken aan leesbeleving
Lees je mee? Blaffende agent en andere bijzondere verhalen werkbladen om methodisch en thematisch te werken aan leesbeleving 2013 De Stiep Educatief Werkbladen bij de boeken voor het project Taal voor
Nadere informatieZorg om mensen met dementie
Zorg om mensen met dementie Voor Ries en Myrthe Zorg om mensen met dementie Een handleiding voor verzorgenden Bère Miesen Bohn Stafleu van Loghum Houten 2008 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer
Nadere informatie