Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Transcriptie

1 STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Nr februari 2013 Aanwijzing executie Categorie: Executie, informatieverstrekking Rechtskarakter: Aanwijzing in de zin van art. 130, lid 4 Wet RO Afzender:College van procureurs-generaal Adressaat: Hoofden van de OM-onderdelen Registratienummer: 2013A003 Datum vaststelling: Datum inwerkingtreding: Geldigheidsduur: Publicatie in Stcrt.: PM Vervallen: Aanwijzing executie (2010A031) Relevante beleidsregels: Aanwijzing voorwaardelijke invrijheidstelling (2012A007); Aanwijzing voorwaardelijke vrijheidsstraffen en schorsing van voorlopige hechtenis onder voorwaarden (2013A004); Aanwijzing taakstraffen (2011A027); Aanwijzing executie-indicator en formulier risicoprofiel (2010A028) Aanwijzing OM-afdoening (2012A010); Aanwijzing ontneming (2009A003g); Richtlijn voor strafvordering bij meerderjarige veelplegers (2009R004) Wetsbepalingen: Art. 553 Sv, 74 Sr, 511c en 257a Sv Jurisprudentie: Evaluatie: Bijlage(n): 1. Beleidsregels OM met betrekking tot het zelfmeldbeleid 2. Regels voor het uitstelbeleid van lopende vonnissen in het kader van de zelfmeldprocedure 3. Betalingsregelingen Inleiding Het sluitstuk van de strafrechtsketen wordt gevormd door de executie van de door de rechter opgelegde straffen en maatregelen of door de officier van justitie getroffen ontnemingsschikkingen en uitgevaardigde strafbeschikkingen. 1 Het Centraal Justitieel Incasso Bureau (CJIB) is de landelijke dienst die een belangrijk deel van het administratieve traject van de executiefase verzorgt en bewaakt, en daarnaast is belast met de tenuitvoerlegging van het overgrote deel van de strafrechtelijke sancties, te weten de financiële sancties. Om het executietraject zo snel, zo volledig en zo efficiënt mogelijk te laten verlopen, gelden de in deze aanwijzing opgenomen (keten)afspraken. Deze aanwijzing is onderverdeeld in drie hoofdstukken: 1) De formeel-wettelijke verantwoordelijkheid van het Openbaar Ministerie 2) De taken en werkprocessen van het CJIB 3) Informatieverstrekking HOOFDSTUK I DE FORMEEL-WETTELIJKE VERANTWOORDELIJKHEID VAN HET OPENBAAR MINISTERIE Opbouw hoofdstuk Dit hoofdstuk is onderverdeeld in de volgende paragrafen: paragraaf 1 Wettelijk kader paragraaf 2 Betrokken landelijke diensten en andere uitvoeringsinstanties paragraaf 3 Taken en bevoegdheden Openbaar Ministerie 1 De Wet OM-afdoening, op grond waarvan een strafbeschikking kan worden uitgevaardigd, wordt gefaseerd ingevoerd. In die gevallen waarvoor (nog) geen strafbeschikking kan worden uitgevaardigd, kan het OM transactievoorwaarden stellen (zie nader de Aanwijzing OM-afdoening). Het CJIB voert ook deze voorwaarden in bepaalde gevallen uit; in dit geval is echter geen sprake van executie in de zin van art. 553 Sv. 1 Staatscourant 2013 nr februari 2013

2 Paragraaf 1 Wettelijk kader Art. 553 Sv bepaalt dat de tenuitvoerlegging van rechterlijke beslissingen geschiedt door het Openbaar Ministerie (OM), dan wel op voordracht van het OM door Onze Minister. Ingevolge art. 78b Sr geldt dit eveneens voor de tenuitvoerlegging van strafbeschikkingen. Art. 553 Sv geeft daarmee aan dat naast het OM ook landelijke diensten die vallen onder de verantwoordelijkheid van de Minister van Veiligheid en Justitie, belast zijn met de tenuitvoerlegging van rechterlijke beslissingen en strafbeschikkingen. Het OM is verplicht door de rechter opgelegde straffen en maatregelen te executeren. Dit betekent dat het OM in geen geval de bevoegdheid heeft straffen te compenseren anders dan van rechtswege of krachtens een rechterlijke uitspraak ex art. 90 lid 4 Sv. Op grond van art. 257a Sv kan de officier van justitie een strafbeschikking uitvaardigen en op grond van art. 74 Sr kan hij transactievoorwaarden stellen. Verder kan de officier van justitie op grond van art. 511c Sv een ontnemingsschikking treffen. Paragraaf 2 Betrokken landelijke diensten en andere uitvoeringsinstanties Het CJIB is de landelijke dienst die de tenuitvoerlegging verzorgt van het overgrote deel van de strafrechtelijke sancties, te weten de financiële sancties. De executie van alle vrijheidsbenemende straffen en maatregelen vindt plaats door de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI). Tevens heeft de DJI de verantwoordelijkheid voor de toeleiding naar forensische zorg als bedoeld in het Interimbesluit forensische zorg. De tenuitvoerlegging van taakstraffen bij meerderjarigen en het feitelijke toezicht op de naleving van bijzondere voorwaarden bij meerderjarigen in het kader van de TBS met voorwaarden, de voorwaardelijke invrijheidstelling, de voorwaardelijke veroordeling, de schorsing van de voorlopige hechtenis en het voorwaardelijk sepot vinden plaatst door de Reclassering. Het CJIB bewaakt de voortgang en termijnen van tenuitvoerlegging van deze voorwaardelijke sancties. Als de aard van de bijzondere voorwaarde dit noodzakelijk maakt, wordt ook de politie bij de handhaving betrokken. De tenuitvoerlegging van jeugdtaakstraffen en de voorwaardelijke jeugdsancties vindt plaats door de Raad voor de Kinderbescherming en de Bureaus voor Jeugdzorg. De tenuitvoerlegging van de rechterlijke vrijheidsbeperkende maatregel en de gedragsaanwijzing in verband met overlast worden gehandhaafd door de politie. Het OM levert met uitzondering van rechterlijke geldboetes (vonnissen zowel als arresten) en strafbeschikkingen in beginsel alleen onherroepelijke beslissingen aan bij het CJIB. Bij de aanlevering levert het OM de executieverjaringstermijn mee. OM en CJIB kunnen nadere werkafspraken maken over de aanlevering van nog niet onherroepelijke rechterlijke beslissingen, met het oog op de centrale coördinatie en bewaking daarvan door het CJIB. Paragraaf 3 Taken en bevoegdheden OM Aanlevering van te executeren beslissingen Het OM is in goede samenspraak met de rechtspraak verantwoordelijk voor een tijdige, volledige en correcte overdracht van in aanmerking komende rechterlijke beslissingen aan het CJIB. Ook is het OM verantwoordelijk voor een tijdige, volledige en correcte overdracht van in aanmerking komende strafbeschikkingen en transactievoorwaarden aan het CJIB. OM, rechtspraak en CJIB maken over het aanleverproces onderling werkafspraken. OPS-signalering ten behoeve van de betekening van gerechtelijke stukken Indien het parket wil overgaan tot signalering van een persoon in verband met het in persoon betekenen van een gerechtelijk schrijven, biedt het parket het CJIB de signaleringstekst elektronisch aan. Het OM ontvangt na geslaagde betekening de stukken van de politie en stelt hiervan het CJIB op de hoogte. Verzet tegen strafbeschikking Wanneer door de bestrafte verzet is gedaan tegen de strafbeschikking, dient het OM zodra het in het bezit is van alle benodigde stukken een beslissing te nemen over intrekking, wijziging of instandhouding van de strafbeschikking. Wanneer het OM van mening is dat de strafbeschikking terecht is uitgevaardigd, brengt het de zaak aan bij de rechtbank. Het verzet schort de executie van de strafbeschikking op, tenzij naar het oordeel van het OM vaststaat dat het verzet na het verstrijken van de termijn is gedaan. In dat geval mag de executie van de strafbeschikking worden hervat. Betalingsregelingen In beginsel worden geen betalingsregelingen getroffen. Alleen op grond van bijzondere omstandigheden wordt een verzoek om een betalingsregeling gehonoreerd. Alle verzoeken om betalingsregelingen, voor zover deze betrekking hebben op bij het CJIB geregistreerde en in behandeling zijnde zaken, worden door de parketten en de Centrale Verwerking Openbaar Ministerie (CVOM) doorgezonden naar het CJIB. Om te zorgen voor uniformiteit in de afdoening, worden verzoeken 2 Staatscourant 2013 nr februari 2013

3 tot betalingsregelingen niet door het executerend parket of de CVOM in behandeling genomen, maar ter afhandeling doorgestuurd aan het CJIB. Het betalingsregelingenbeleid is op hoofdlijnen vervat in bijlage 3 bij deze aanwijzing. Taakstraffen meerderjarigen Het OM beslist binnen 14 dagen na binnenkomst op een verzoek van het CJIB om termijnverlenging. De beslissing van het OM wordt per omgaande bekendgemaakt aan het CJIB. Verzoeken om termijnverlenging dienen in beginsel vergezeld te gaan van een onderbouwing door de Reclassering. Ongemotiveerde verlengingsverzoeken zijn alleen mogelijk als daarover op landelijk niveau afspraken zijn gemaakt door OM en Reclassering, bijvoorbeeld omdat de reclasseringscapaciteit (tijdelijk) onder druk staat. Indien de tenuitvoerlegging van de taakstraf opgelegd bij vonnis/arrest is mislukt, beoordeelt het OM op basis van het afloopbericht van de Reclassering of de vervangende hechtenis wordt geëxecuteerd. Het OM stelt tevens het aantal dagen vervangende hechtenis vast dat wordt geëxecuteerd. Het OM geeft het CJIB vervolgens opdracht de vervangende hechtenis te executeren. Biedt de rechter na het indienen van een bezwaarschrift tegen het bevel vervangende hechtenis een herkansing aan de veroordeelde, dan bewaakt het CJIB de termijnen handmatig. De rechter bepaalt een nieuwe termijn. Over de tenuitvoerlegging van de herkansing ontvangt het OM opnieuw een afloopbericht. Voorwaardelijke sancties meerderjarigen Voor de regeling van het voorwaardelijk sepot de schorsing van de voorlopige hechtenis en de voorwaardelijke veroordeling bij meerderjarigen geldt de Aanwijzing Advies, toezicht en naleving van voorwaardelijke sancties. Het OM is verantwoordelijk voor het toezicht op de naleving van de (algemene en bijzondere) voorwaarden en bepaalt welke gevolgen aan niet-naleving worden verbonden. De Reclassering is belast met het feitelijke toezicht en het begeleiden van de verdachte of veroordeelde. De politie is bij de handhaving betrokken als vrijheidsbeperkende bijzondere voorwaarden zijn opgelegd. Het CJIB biedt het OM administratieve ondersteuning. Voorwaardelijke invrijheidstelling Voor de regeling van de voorwaardelijke invrijheidstelling geldt de Aanwijzing voorwaardelijke invrijheidstelling. Het OM neemt de beslissing over het stellen van bijzondere voorwaarden, is verantwoordelijk voor het toezicht op de naleving van de (algemene en bijzondere) voorwaarden en bepaalt welke gevolgen aan niet-naleving worden verbonden. De Reclassering is belast met het feitelijke toezicht en het begeleiden van de veroordeelde. De politie is bij de handhaving betrokken als vrijheidsbeperkende bijzondere voorwaarden zijn opgelegd. Het CJIB biedt het OM administratieve ondersteuning. Schadevergoedingsmaatregelen De parketten spannen zich in om een vonnis of arrest waarin een schadevergoedingsmaatregel is opgelegd zo snel mogelijk vrij te geven voor executie en in persoon te betekenen als dit nodig is om de rechterlijke uitspraak onherroepelijk te maken. OM en CJIB kunnen hierover nadere werkafspraken maken. Verzoeken van slachtoffers om informatie die aan een parket zijn gezonden Verzoeken die betrekking hebben op bij het CJIB in behandeling zijnde zaken worden, zo nodig vergezeld van commentaar, aan het CJIB gezonden. Indien voor beantwoording tevens het strafdossier moet worden geraadpleegd, meldt het parket aan het CJIB dat het dat onderdeel van het verzoek reeds in behandeling heeft genomen. Indien een dergelijk aan het parket gezonden verzoek betrekking heeft op meer zaken van verschillende parketten, verzorgt het CJIB de doorzending naar die parketten. Inzet bijzondere opsporingsmethoden Voor de inzet van bijzondere opsporingsmiddelen die ten behoeve van de executie worden ingezet geldt geen ondergrens voor wat betreft het strafrestant, behoudens de toepassing van de beginselen van subsidiariteit en proportionaliteit dan wel grenzen gesteld door regelgeving en jurisprudentie. De inzet van bijzondere opsporingsmethoden hebben met name ten doel de vindplaats van de veroordeelde te achterhalen met het oog op aanhouding van de veroordeelde dan wel de overdracht van executie. Team Executie Strafvonnissen (TES) Het TES heeft een landelijke taak ten aanzien van de opsporing van tot onvoorwaardelijke vrijheidsstraf (of vervangende hechtenis taakstraf) veroordeelden van wie het vonnis of arrest onherroepelijk is, het vonnis of arrest een openstaand strafrestant van 120 dagen of meer heeft, die staan gesignaleerd in OPS en van wie geen woon- of verblijfplaats in Nederland bekend is. In deze zaken is het TES verantwoordelijk voor de internationale signalering, het uitbrengen van een Europees Arrestatie Bevel (EAB), alsmede andere vormen van internationale rechtshulp in de executiefase. Het is aan het executerend parket en de politie om in deze zaken gerichte opsporingsactiviteiten te plegen. Het executerend parket dient in dat geval contact te zoeken met de TESofficier van justitie. In onherroepelijke zaken van tot vrijheidsstraf veroordeelden met een netto-strafrestant van 300 dagen of meer is het TES belast met de gerichte executie. De TESofficier neemt in de zaken waarin gerichte opsporing wordt ingezet de eventuele informatievoorziening aan het slachtoffer voor zijn rekening, gehoord het executerend parket. Het TES is een 3 Staatscourant 2013 nr februari 2013

4 samenwerkingsverband van OM en de landelijke eenheid Politiediensten. Strafrechtelijk executieonderzoek ontnemingsmaatregelen Indien de veroordeelde niet binnen de door het CJIB gestelde betalingstermijn de ontnemingsmaatregel heeft betaald en er aanwijzingen bestaan dat de veroordeelde wel over vermogen beschikt, kan de officier van justitie, in afstemming met het CJIB en de Landelijk Executie Officier van Justitie belast met ontnemingsmaatregelen, een vordering indienen bij de rechtercommissaris om te worden gemachtigd een onderzoek in te stellen naar het vermogen van de veroordeelde ex art. 577ba Sv, het strafrechtelijk executie onderzoek (hierna SEO). Het SEO is gericht op de vaststelling van het vermogen van de veroordeelde, waarop zo mogelijk verhaal kan worden genomen ten behoeve van de tenuitvoerlegging van de ontnemingsmaatregel. Indien uit het onderzoek vermogen naar voren komt waarop verhaal kan worden genomen, zal het CJIB door toedoen van de deurwaarder overgaan tot inbeslagneming. De deurwaarder kan hierbij tevens worden verzocht executoriaal anderbeslag te leggen. Europese geldelijke sancties (EGS) en Europese confiscatie beslissingen (ECB) Op basis van de Wet wederzijdse erkenning en tenuitvoerlegging geldelijke sancties en beslissingen tot confiscatie is het mogelijk onherroepelijke Europees geldelijke sancties en Europese confiscatie beslissingen voor tenuitvoerlegging over te dragen aan een lidstaat van de Europese Unie waar de veroordeelde inkomsten of vermogen of zijn vaste woon- of verblijfplaats heeft. Voorwaarde is wel dat de andere lidstaat het betreffende Europees Kaderbesluit heeft geratificeerd en geïmplementeerd. Andersom is het voor EU-lidstaten mogelijk (onherroepelijke) geldelijke sancties en confiscatie beslissingen voor tenuitvoerlegging over te dragen aan Nederland, indien de veroordeelde inkomsten of vermogen of zijn vaste woon-of verblijfplaats heeft in Nederland. Strafrechtelijke sancties worden in deze aanwijzing aangeduid met de termen inkomende en uitgaande Europese geldelijke sancties en inkomende en uitgaande Europese confiscatiebeslissingen. De artt. 4 en 5 van de Wet wederzijdse erkenning en tenuitvoerlegging geldelijke sancties en beslissingen tot confiscatie bepalen dat de officier van justitie te Leeuwarden verantwoordelijk is voor inkomende en uitgaande Europese geldelijke sancties en Europese confiscatie beslissingen. In geval van Europese geldelijke sancties dient het instellen van verzet op basis van art. 575 Sv door indiening van een bezwaarschrift bij de arrondissementsrechtbank te Leeuwarden te geschieden (art. 15 Wet wederzijdse erkenning en tenuitvoerlegging geldelijke sancties en beslissingen tot confiscatie). Een vordering ter verkrijging van verlof tot tenuitvoerlegging van vervangende hechtenis bij een Europese geldelijke sanctie dient door de officier van justitie te Leeuwarden te worden aangebracht bij de raadkamer van de arrondissementsrechtbank te Leeuwarden (art. 16 Wet wederzijdse erkenning en tenuitvoerlegging geldelijke sancties en beslissingen tot confiscatie). Een vordering ter verkrijging van verlof tot tenuitvoerlegging van lijfsdwang bij een Europese confiscatiebeslissing dient door de officier van justitie te Leeuwarden te worden aangebracht bij de raadkamer van de arrondissementsrechtbank te Leeuwarden (art. 22 Wet wederzijdse erkenning en tenuitvoerlegging geldelijke sancties en beslissingen tot confiscatie). Voor de toepassing van vervangende hechtenis bij een Europese confiscatiebeslissing is geen voorafgaand verlof tot tenuitvoerlegging vereist. Vervangende hechtenis bij Europese geldelijke sancties en Europese confiscatiebeslissingen kan niet worden toegepast zonder toestemming van de beslissingsstaat Op de tenuitvoerlegging van inkomende Europese geldelijke sancties en Europese confiscatie beslissingen zijn de voor tenuitvoerlegging toepasselijke regels van het Wetboek van Strafvordering van toepassing, tenzij in de Wet wederzijdse erkenning en tenuitvoerlegging geldelijke sancties en beslissingen tot confiscatie anders is bepaald. Opschorten of stoppen executie Indien er uitzonderlijke omstandigheden zijn die ertoe leiden dat het OM de tenuitvoerlegging van een straf of maatregel wil opschorten, deelt het dit schriftelijk en met redenen omkleed aan het CJIB mee. Het CJIB schort vervolgens de executie op, op aangeven van het OM. Aan het eind van de termijn die het OM heeft aangegeven, vraagt het CJIB het OM of de executie weer kan worden hervat. Wanneer het OM niet binnen drie weken heeft gereageerd op dit verzoek, wordt de executie automatisch door het CJIB hervat. Het OM kan gelet op de bijzondere omstandigheden van het geval en bij wijze van hoge uitzondering bijvoorbeeld omdat een zaak niet-gratieerbaar is of tenuitvoerlegging geen redelijk doel meer dient besluiten om te stoppen met de executie.). Voordat een beslissing hiertoe wordt genomen wordt afstemming met het CJIB gezocht over de betreffende zaak. Indien daadwerkelijk wordt besloten te stoppen met de executie, wordt het CJIB hierover schriftelijk en met opgaaf van redenen geïnformeerd. Gratie Het OM geeft een gratie-advies in alle zaken die door een meervoudige kamer zijn afgedaan, in zaken waaraan de executie-indicator is toegekend, alsmede in de zaken waarin de rechter een advies vraagt. 4 Staatscourant 2013 nr februari 2013

5 HOOFDSTUK II DE TAKEN EN WERKPROCESSEN VAN HET CJIB Opbouw hoofdstuk Dit hoofdstuk is onderverdeeld in de volgende paragrafen: paragraaf 1 Definities en uitgangspunten paragraaf 2 Taken CJIB paragraaf 3 Afbakening van bevoegdheden paragraaf 4 paragraaf Tenuitvoerlegging van geldboetes, schadevergoedings- en ontnemingsmaatregelen, Europese geldelijke sancties en Europese confiscatiebeslissingen. paragraaf 5 Tenuitvoerlegging van taakstraffen van meerderjarigen paragraaf 6 Tenuitvoerlegging van voorwaardelijke sancties meerderjarigen en voorwaardelijke invrijheidstelling paragraaf 7 Tenuitvoerlegging van onvoorwaardelijke vrijheidsstraffen paragraaf 8 Tenuitvoerlegging van vervangende hechtenis, lijfsdwang en gijzeling paragraaf 9 Aanmaken, uitzenden en terugmelden van arrestatiebevelen en opdrachten gijzeling paragraaf 10 Signalering in het OPS (opsporingsregister) paragraaf 11 Betalingsregelingen paragraaf 12 Logistieke verantwoordelijkheden tussen het CJIB, de politie en het Bureau Capaciteitsbenutting en Logistiek (BCL) van de Dienst Justitiële Inrichtingen (Ministerie van Veiligheid en Justitie) paragraaf 13 Executie van lopende vonnissen en arresten en (deels) onvoorwaardelijke vrijheidsstraffen paragraaf 14 Internationaal signaleren Paragraaf 1 Definities en uitgangspunten Alle rechterlijke beslissingen, ontnemingsschikkingen ex art. 511c Sv en strafbeschikkingen die door het CJIB ten uitvoer moeten worden gelegd, moeten door het parket en de CVOM zo snel mogelijk aan het CJIB worden aangeboden. Het besluit waarbij bijzondere voorwaarden aan de voorwaardelijke invrijheidstelling zijn verbonden wordt zo snel mogelijk door de Centrale Voorziening voorwaardelijke invrijheidstelling van het OM (hierna: CVvi) aan het CJIB aangeboden. De aanwijzing is tevens van toepassing op minderjarigen, tenzij anders is bepaald of tenzij dit uit de context van de aanwijzing voortvloeit. Waar gesproken wordt over vrijheidsstraf dient mede te worden verstaan jeugddetentie en waar gesproken wordt over vervangende hechtenis dient mede te worden verstaan vervangende jeugddetentie, eveneens tenzij anders is bepaald of tenzij dit uit de context van de Aanwijzing voortvloeit. De regeling omtrent de voorwaardelijke invrijheidstelling en het zelfmeldbeleid zoals opgenomen in bijlage 1 is niet van toepassing op jeugddetentie. De inning van de kosten van openbaarmaking van de uitspraak vindt ingevolge art. 36 lid 3 Sr plaats overeenkomstig de inning en incasso van een geldboete opgelegd in een vonnis of arrest. Wanneer in het navolgende wordt gesproken over executie van de geldboete wordt daaronder tevens de inning van de kosten van openbaarmaking uitspraak verstaan. Vonnissen/arresten waarin als bijkomende straf is opgelegd dat de uitspraak wordt gepubliceerd, worden door het CJIB geëxecuteerd indien deze uitspraken onherroepelijk zijn. Naast de inning draagt het CJIB in die gevallen zorg voor de publicatie van de door het OM aangeleverde tekst van de uitspraak. Onder verwijzing naar de Richtlijn voor strafvordering bij meerderjarige veelplegers bepaalt het OM welke reeds opgelegde straffen en maatregelen worden uitgezeten voordat met de tenuitvoerlegging van de ISD-maatregel wordt aangevangen. Van overige openstaande straffen en maatregelen wordt de executie persoonsgericht voortgezet dan wel wordt de executie gestopt. 1.1 Definities Bestrafte: degene jegens wie een strafbeschikking is uitgevaardigd. Bruto strafduur: het onvoorwaardelijk deel van de vrijheidsstraf zonder aftrek van het eventueel ondergane voorarrest en vervroegde invrijheidstelling dan wel voorwaardelijke invrijheidstelling. CVOM: Centrale Verwerking Openbaar Ministerie OLA: optisch leesbare acceptgirokaart OPS: opsporingsregister ter signalering van aan te houden personen of personen aan wie gerechtelijke stukken moeten worden betekend. 5 Staatscourant 2013 nr februari 2013

6 Inningsfase: de fase van executie waarin aan een veroordeelde/bestrafte een aanschrijving of strafbeschikking en aanmaningen met aangehechte optisch leesbare acceptgirokaarten (OLA) wordt (worden) gezonden, tot op het moment waarop de betaling is verricht dan wel de daartoe verleende termijn(en) is/zijn verstreken. Incassofase: de fase die intreedt als in de inningsfase geen (volledige) betaling is verricht. In deze fase kan met of zonder dwangbevel beslag worden gelegd op de goederen van de veroordeelde/bestrafte. Tevens kan ten aanzien van een veroordeelde door middel van een arrestatiebevel vervangende hechtenis of na een op vordering van de officier van justitie verkregen machtiging lijfsdwang worden ten uitvoer gelegd. Ten aanzien van een bestrafte kan een machtiging gijzeling worden gevorderd en kan gijzeling na verkregen machtiging ten uitvoer worden gelegd. Voor zowel veroordeelde als bestrafte geldt dat hij kan worden gesignaleerd in het opsporingsregister (OPS). OH: onherroepelijk. Dit betekent dat tegen het vonnis/arrest geen gewoon rechtsmiddel meer openstaat. OME: de unit OM Executie van het CJIB NOH-EX: niet onherroepelijk, wel executeerbaar. Het vonnis/arrest of de strafbeschikking kan wel ten uitvoer gelegd, maar er staat nog wel een rechtsmiddel tegen open. Een NOH-EX geldboetevonnis is executeerbaar als geen mededeling omtrent de beslissing (de verstekmededeling) behoeft te worden gedaan (bij de meeste kantonzaken), of als die mededeling wel moet worden gedaan en ook is gedaan. NOH-NE: niet onherroepelijk, niet executeerbaar. Het vonnis/arrest of de strafbeschikking is niet onherroepelijk en kan evenmin ten uitvoer worden gelegd. Een NOH-geldboetevonnis is niet-executeerbaar indien de uitspraak in persoon moet worden betekend en er niet minimaal een NIP (griffie)betekening is uitgevoerd én verwerkt in het primaire OM-systeem. Zachte onttrekkers: gedetineerden die zich hebben onttrokken vanuit een beperkt beveiligde inrichting of een zeer beperkt beveiligde inrichting, of die zich hebben onttrokken tijdens verlof zonder begeleiding of tijdens verblijf in een instelling of deelname aan een programma buiten de inrichting. Het gaat om de categorie onttrekkers van groep B zoals bedoeld in art. 2.4, b 1º die zich hebben onttrokken aan de tenuitvoerlegging als bedoeld in art. 2.2, e, f en g van de Regeling melding ongeoorloofde afwezigheid (Regeling OA). 1.2 Uitgangspunten bij de inning van geldboetes, schadevergoedings- en ontnemingsmaatregelen, Europese geldelijke sancties en Europese confiscatiebeslissingen Alle opgelegde geldboetes, toegewezen schadevergoedings- en ontnemingsmaatregelen, Europese geldelijke sancties en Europese confiscatiebeslissingen dienen zo snel mogelijk te worden geëxecuteerd, bij voorkeur door inning. De executie van de geldboetes en schadevergoedingsmaatregelen wordt gestaakt en de vordering wordt afgeboekt indien de veroordeelde/bestrafte overlijdt. De executie van ontnemingsmaatregelen behoeft niet te worden gestaakt indien de veroordeelde overlijdt. De executie van inkomende Europese geldelijke sancties wordt gesloten en geretourneerd aan de beslissingsstaat indien de veroordeelde/bestrafte overlijdt. De executie van inkomende Europese confiscatiebeslissingen kan, afhankelijk van de kwalificatie van de zaak door het CJIB en de executie mogelijkheden die door de beslissingsstaat zijn meegegeven met de betreffende zaak, worden gesloten en geretourneerd indien de veroordeelde/bestrafte overlijdt. Wanneer de geldboete, schadevergoedingsmaatregel of ontnemingsmaatregel bij rechterlijke beslissing is opgelegd, wordt een arrestatiebevel uitgevaardigd indien de inning en/of het verhaal met/zonder dwangbevel niet succesvol kan worden afgesloten. Bij ontnemingsmaatregelen gewezen bij vonnis/arrest na 1 september 2003 dient dan wel eerst machtiging tot tenuitvoerlegging van lijfsdwang te zijn verkregen Indien de beslissingsstaat heeft aangegeven de vervangende hechtenis te willen toepassen dan zal in geval van een inkomende Europese geldelijke sanctie eerst door de officier van justitie te Leeuwarden verlof tot tenuitvoerlegging van vervangende hechtenis moeten zijn verkregen. Bij een inkomende Europese confiscatiebeslissing zal wanneer de zaak voor tenuitvoerlegging is gekwalificeerd als een ontneming verlof tot tenuitvoerlegging van lijfsdwang door de officier van justitie te Leeuwarden moeten zijn verkregen. Voor toepassing van lijfsdwang is niet nodig dat de beslissingsstaat bij overdracht heeft aangegeven vervangende hechtenis toe te willen passen. Bij een inkomende Europese confiscatiebeslissing die voor de tenuitvoerlegging wordt gekwalificeerd als een verbeurdverklaring kan indien de beslissingsstaat heeft aangegeven de vervangende hechtenis te willen toepassen deze direct, zonder verlof tot tenuitvoerlegging, worden toegepast. Als datum van betaling zal in beginsel gelden de datum waarop de rekening van het CJIB is gecrediteerd. 6 Staatscourant 2013 nr februari 2013

7 De kosten van het verhaal komen binnen wettelijke grenzen ten laste van veroordeelde. De door de parketten ontvangen betalingen worden, onder vermelding van het parketnummer, overgemaakt naar het CJIB. Indien bij betaling aan het CJIB geen betalingskenmerk is vermeld en er sprake is van een samenloop van financiële vorderingen wordt bij de bestemming van gelden op de openstaande vorderingen de volgende volgorde in acht genomen: schadevergoedingsmaatregelen geldboetes opgelegd bij strafbeschikking inkomende Europese geldelijke sancties inning kosten van bijkomende straf publicatie uitspraak geldboetes opgelegd bij vonnis Europese confiscatie beslissingen ontnemingsmaatregelen Wahv-sancties. 1.3 Uitgangspunten bij de tenuitvoerlegging van (vervangende) vrijheidsstraffen In het algemeen geldt ter zake de executie van vrijheidsstraffen/vervangende hechtenis en overige vrijheidsbenemende sancties de volgorde van tenuitvoerlegging: inkomende vrijheidsstraf op basis van wederzijdse erkenning of overdracht tenuitvoerlegging schorsing voorwaardelijke invrijheidstelling herroeping voorwaardelijke invrijheidstelling principale vrijheidsstraf/hechtenis (voorlopige) tenuitvoerlegging voorwaardelijke vrijheidsstraf/hechtenis militaire detentie tenuitvoerlegging voorwaardelijke militaire detentie vervangende hechtenis schadevergoedingsmaatregel vervangende hechtenis rechterlijke vrijheidsbeperkende maatregel vervangende hechtenis taakstraf vervangende hechtenis inkomende Europese geldelijke sanctie vervangende hechtenis geldboete vervangende hechtenis bijkomende straf publicatie vonnis/arrest vervangende hechtenis Europese inkomende confiscatie beslissing vervangende hechtenis (24d Sr oud) of (met betrekking tot vonnissen arresten gewezen na 1 september 2003) lijfsdwang (art 577c Sv) ontnemingsmaatregel gijzeling als dwangmiddel in het kader van een geldboete opgelegd bij strafbeschikking gijzeling Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeerssancties (dit dwangmiddel komt verder niet ter sprake in deze aanwijzing) maatregelen. Een inkomende vrijheidsstraf op basis van wederzijdse erkenning wordt, met in achtneming van hetgeen is bepaald in de Wet wederzijdse erkenning en tenuitvoerlegging vrijheidsbenemende en voorwaardelijke sancties naar Nederlands recht ten uitvoer gelegd. Het CJIB zal alle hem bekende straffen ter aansluitende executie aan DJI aanleveren. DJI beoordeelt per geval of aansluitende executie, gelet op het specialiteitsbeginsel, geoorloofd is. Een schorsing of gehele/gedeeltelijke herroeping van de voorwaardelijke invrijheidstelling als ook principale vrijheidsstraffen/hechtenissen worden zo snel mogelijk ten uitvoer gelegd. Tegen de toewijzing van de vordering tot gehele/gedeeltelijke herroeping van de voorwaardelijke invrijheidstelling staat geen beroep open (tenzij zij deel uitmaakt van een uitspraak ter zake van andere strafbare feiten). Wanneer een persoon zowel tot een principale vrijheidsstraf als tot een geldboete is veroordeeld, probeert het CJIB al tijdens de executie van de principale vrijheidsstraf vast te stellen of de geldboete eventueel via een incassotraject geïnd kan worden tijdens de detentie. Ook de tenuitvoerlegging van een eventuele schadevergoedingsmaatregel, inkomende Europese geldelijke sanctie en inkomende Europese confiscatiebeslissing start zoveel mogelijk reeds tijdens detentie. De regiokorpsen geven uitvoering aan de door het CJIB aangeboden executieopdrachten. Het CJIB maakt in een convenant afspraken met DJI over de beschikbare celruimte voor arrestanten. Plaatsing in een PI dient in beginsel zo snel mogelijk, doch uiterlijk op de tiende dag te hebben plaatsgevonden. Het CJIB beoordeelt in opdracht van het OM of een veroordeelde in aanmerking komt voor de 7 Staatscourant 2013 nr februari 2013

8 zelfmeldprocedure. De beleidsregels met betrekking tot het zelfmeldbeleid zijn opgenomen in de bijlagen 1 en 2. Voor jeugdigen worden deze regels door het CJIB analoog toegepast met dien verstande dat uitgangspunt is dat ook voor de executie van de vervangende jeugddetentie in beginsel in alle gevallen wordt beoordeeld of de zelfmeldstatus kan worden toegekend. In geval van samenloop van een vrijheidsstraf/vervangende hechtenis en een taakstraf heeft de tenuitvoerlegging van de vrijheidsstraf/vervangende hechtenis voorrang. De tenuitvoerlegging van de vrijheidsstraf/vervangende hechtenis schort de tenuitvoerleggingstermijn van de taakstraf op. Paragraaf 2 Taken CJIB Het CJIB is belast met het verzenden of het doen uitreiken van strafbeschikkingen wanneer uitreiking nog niet heeft plaatsgevonden. Verder is het CJIB belast met de executie van geldboetes, schadevergoedings- en ontnemingsmaatregelen en de publicatie en inning van de kosten voor publicatie van de uitspraak opgelegd bij rechterlijke beslissing of strafbeschikking. Tevens is het CJIB belast met de tenuitvoerlegging van Europese geldelijke sancties, Europese confiscatiebeslissingen en de inning van ontnemingsschikkingen ex art. 511c Sv. Het CJIB is in opdracht van het OM belast met de administratieve ondersteuning van het OM waaronder registratie en proces/termijnbewaking van de tenuitvoerlegging van de vrijheidsstraffen en taakstraffen van meerderjarigen en met het toezicht op de voorwaarden verbonden aan de voorwaardelijke invrijheidstelling. Het CJIB legt in een geautomatiseerd systeem de gegevens vast omtrent verzending of uitreiking van de strafbeschikkingen en de inning en incasso van geldboetes, schadevergoedings- en ontnemingsmaatregelen en de tenuitvoerlegging van vrijheidsstraffen, taakstraffen van meerderjarigen, de bijzondere voorwaarden verbonden aan het voorwaardelijk sepot, de schorsing van de voorlopige hechtenis of de voorwaardelijke veroordeling voor meerderjarigen zover daarop toezicht door de Reclassering of de politie van toepassing is en de bijzondere voorwaarden verbonden aan de voorwaardelijke invrijheidstelling. Het CJIB draagt zorg voor de routering van te betekenen gerechtelijke stukken aan personen die in het opsporingsregister zijn opgenomen en aan personen die gedetineerd zijn in een PI. Het CJIB is verantwoordelijk voor de routering en coördinatie van de arrestaties ter zake van de schorsing/gehele of gedeeltelijke herroeping van de voorwaardelijke invrijheidstelling, lopende vrijheidsstraffen, de vervangende hechtenis, de gijzeling en de lijfsdwang in ontnemingszaken. Het CJIB is daarnaast verantwoordelijk voor het vervaardigen, toedelen en verzenden van arrestatiebevelen en opdrachten gijzeling aan de politiekorpsen. Het CJIB legt de gegevens omtrent de arrestatiebevelen en opdrachten gijzeling vast in een geautomatiseerd systeem. Het CJIB zorgt ervoor dat vrijheidsbeperkende voorwaarden in het kader van een voorwaardelijke veroordeling aan de politie worden gerouteerd en na de afloop van de proeftijd weer worden beëindigd. Paragraaf 3 Afbakening bevoegdheden CJIB Het CJIB is belast met het verzenden of het doen uitreiken van strafbeschikkingen wanneer uitreiking nog niet heeft plaatsgevonden. Verder is het CJIB belast met de executie van geldboetes, schadevergoedings- en ontnemingsmaatregelen, de inning van ontnemingsschikkingen ex art. 511c Sv en de publicatie en inning van de kosten voor publicatie van de uitspraak opgelegd bij rechterlijke beslissing of strafbeschikking. Tevens is het CJIB als Centrale Autoriteit belast met de tenuitvoerlegging van Europese geldelijke sancties, Europese confiscatiebeslissingen en is het CJIB als Centrale Autoriteit verantwoordelijk voor rechtshulp binnen de EU voor Europese geldelijke sanctie en Europese confiscatiebeslissingen Het CJIB is bevoegd tot het verschaffen van informatie aan het OM, de Reclassering en in voorkomende gevallen DJI ten behoeve van een goede uitvoering van de taakstraf van meerderjarigen en het toezicht op de voorwaarden verbonden aan de voorwaardelijke invrijheidstelling. De coördinatie van de tenuitvoerlegging van voorlopige hechtenis, uitleveringsdetentie en aanhoudingen op internationale buitenlandse signaleringen blijft de verantwoordelijkheid van het parket. Indien het CJIB vermoedelijke onjuistheden constateert in de aangeleverde gegevens, dan kan het de gegevens bij het parket verifiëren. Wanneer sprake is van onjuistheden in de aangeleverde gegevens wordt met het parket overlegd over de te ondernemen stappen. 8 Staatscourant 2013 nr februari 2013

9 Paragraaf 4 Tenuitvoerlegging van geldboetes, schadevergoedings- en ontnemingsmaatregelen, Europese geldelijke sancties en Europese confiscatiebeslissingen. 4.1 Algemene uitgangspunten Inningsfase algemeen Vonnissen en arresten Alle door de rechter opgelegde geldboetes, schadevergoedings- en ontnemingsmaatregelen moeten, nadat ze onherroepelijk zijn geworden (bij boetevonnissen ook de NOH/EX en NOH/NE-zaken), zo spoedig mogelijk door de parketten worden overgedragen aan het CJIB. Het CJIB maakt aanschrijvingen met aangehechte OLA s aan, gebaseerd op door de parketten aangeleverde gegevens. Het parket is verantwoordelijk voor een volledige, correcte en tijdige overdracht. In eerste instantie wordt getracht de geldboete, schadevergoedings- en/of ontnemingsmaatregel, inkomende Europese geldelijke sancties en Europese confiscatie beslissingen te executeren door middel van toezending van een aanschrijving en eventuele aanmaningen. Alvorens een zaak doorgaat naar de incassofase, verricht het CJIB standaard een adresverificatie. Indien er sprake is van een nieuw adres waardoor de veroordeelde de aanschrijving en/of aanmaningen mogelijk niet heeft ontvangen, komt de zaak afhankelijk van de ingangsdatum van de adreswijziging opnieuw in de inningsfase. Voor niet-onherroepelijke geldboetevonnissen wordt na de vervaldatum van de aanschrijving onmiddellijk een bevel ter betekening van het vonnis/arrest uitgevaardigd. Strafbeschikkingen Wanneer de strafbeschikking waarbij een geldboete is opgelegd, reeds in persoon aan de bestrafte is uitgereikt, verstuurt het CJIB conform de procedure bij vonnissen en arresten een eerste aanschrijving, eventueel gevolgd door aanmaningen. Wanneer de strafbeschikking nog niet is uitgereikt verstuurt het CJIB de strafbeschikking, dan wel draagt het CJIB zorg voor uitreiking van de strafbeschikking, op basis van door het parket, de CVOM, de politie of de buitengewoon opsporingsambtenaren/aanleverende instantie aangeleverde gegevens, gevolgd door eventuele aanmaningen. Wanneer de strafbeschikking aan bestrafte wordt betekend, volgt na de betekening toezending van een aanschrijving met aangehechte OLA, waarna tevens aanmaningen kunnen volgen. In geval van detentie van de bestrafte wordt de strafbeschikking niet per gewone post verstuurd, maar aan hem betekend op het detentieadres. De vervolgaanschrijving met aangehechte OLA en eventuele aanmaningen worden per gewone post naar het detentieadres verzonden. Wanneer de officier van justitie aanleiding ziet de strafbeschikking te wijzigen naar aanleiding van een door bestrafte ingesteld verzet, wordt een gewijzigde strafbeschikking aan bestrafte uitgereikt dan wel verzonden. Als bestrafte niet aan de strafbeschikking voldoet wordt het reeds ingestelde verzet geacht tevens tegen de gewijzigde strafbeschikking te zijn gericht. Het OM dient het verzet dan alsnog ter kennis van de rechter te brengen. Er worden voor deze gewijzigde strafbeschikking geen aanmaningen verzonden. Ontnemingsschikkingen Door het OM afgesloten ontnemingsschikkingen worden zo spoedig mogelijk na het afsluiten en ondertekenen aangeboden aan het CJIB. Alleen volledige ingevulde en door beide partijen ondertekende schikkingsovereenkomsten worden door het CJIB in behandeling genomen. Op basis van de gegevens uit de schikkingsovereenkomst stuurt het CJIB een aanschrijving met aangehechte OLA uit. Het OM wordt geïnformeerd over het al dan niet voldoen aan de schikkingsvoorwaarden door de verdachte Incassofase algemeen Als op grond van de eerste aanschrijving en eventuele aanmaningen met aangehechte OLA s geen volledige betaling plaatsvindt, wordt getracht te executeren door middel van toepassing van verhaal met of zonder dwangbevel. De dwangbevelen worden door het CJIB ter executie in handen gesteld van een deurwaarder. Het CJIB bewaakt de voortgang van de afhandeling. Van toepassing van verhaal kan worden afgezien indien er voldoende aanwijzingen zijn die aannemelijk maken dat dit niet zal leiden tot afdoening van de zaak. 9 Staatscourant 2013 nr februari 2013

10 Onherroepelijke geldboetevonnissen, boetes opgelegd bij strafbeschikking, schadevergoedingsmaatregelen, ontnemingsmaatregelen en verbeurdverklaringen kunnen ter executie worden overgedragen aan de centrale/bevoegde autoriteit van de EU-lidstaat waar de veroordeelde/bestrafte inkomsten of vermogen of zijn vaste woon- of verblijfplaats heeft. In de incassofase wordt zo veel mogelijk slechts één lokale instantie, bijvoorbeeld een gerechtsdeurwaarder, belast met de executie van de vonnissen/arresten/strafbeschikkingen tegen een veroordeelde/bestrafte. Indien verhaal niet tot (voldoende) resultaat leidt, wordt in het geval van een vonnis of arrest een arrestatiebevel uitgevaardigd om vervangende hechtenis ten uitvoer te leggen. Tevens kan signalering in het OPS plaatsvinden. In het geval van een strafbeschikking kan, indien er sprake is van een geldboete, een vordering gijzeling ex art. 578b Sv worden ingediend. Als van gijzeling wordt afgezien, de vordering wordt afgewezen of als gijzeling geen betaling oplevert wordt beoordeeld of overdracht van de zaak aan het OM zal plaatsvinden. In het geval de uitvaardigende lidstaat heeft aangegeven vervangende hechtenis te willen toepassen ter zake van een inkomende Europese geldelijke sanctie dan zal hiertoe eerst door de officier van justitie te Leeuwarden verlof verkregen dienen te zijn. Bij een inkomende Europese confiscatiebeslissing zal wanneer de zaak voor tenuitvoerlegging is gekwalificeerd als een ontneming verlof tot tenuitvoerlegging van lijfsdwang door de officier van justitie te Leeuwarden moeten zijn verkregen. Voor toepassing van lijfsdwang is niet nodig dat de beslissingsstaat bij overdracht heeft aangegeven vervangende hechtenis toe te willen passen. Bij een inkomende Europese confiscatiebeslissing die voor de tenuitvoerlegging wordt gekwalificeerd als een verbeurdverklaring kan indien de beslissingsstaat heeft aangegeven de vervangende hechtenis te willen toepassen deze direct, zonder verlof tot tenuitvoerlegging, worden toegepast. Indien blijkt dat een veroordeelde/bestrafte uit anderen hoofde is gedetineerd, wordt in beginsel de gewone procedure gevolgd, dat wil zeggen toezending van aanschrijvingen aan het detentieadres, en vervolgens overdracht aan een gerechtsdeurwaarder. Wordt van verhaal afgezien of blijkt verhaal onmogelijk, dan zal ten aanzien van een veroordeelde de vervangende hechtenis, lijfsdwang of gijzeling zoveel mogelijk aansluitend aan de detentie worden ten uitvoer gelegd. In de zaken waarin een geldboete of een schadevergoedingsmaatregel is opgelegd in combinatie met een (deels) onvoorwaardelijke gevangenisstraf, probeert het CJIB het incassotraject zo mogelijk af te werken tijdens de executie van het onvoorwaardelijk deel van de gevangenisstraf, zodat de vervangende hechtenis zo veel mogelijk aansluitend kan worden geëxecuteerd. 4.2 Tenuitvoerlegging van schadevergoedingsmaatregelen Algemeen Een schadevergoedingsmaatregel is een door de strafrechter opgelegde maatregel tot betaling aan de staat ten behoeve van een slachtoffer als bedoeld in art. 36f Sr. Aan het CJIB worden uitsluitend vonnissen en arresten met betrekking tot schadevergoedingsmaatregelen overgedragen die onherroepelijk zijn Inningsfase De door het CJIB ontvangen gelden worden onverwijld afgedragen aan het slachtoffer. Als sprake is van meer slachtoffers worden de ontvangen gelden naar rato van het toegewezen schadevergoedingsbedrag verdeeld. Indien de veroordeelde het verschuldigde bedrag op de eerste aanschrijving niet (tijdig of volledig) heeft betaald, wordt na het verstrijken van de betalingstermijn een eerste wettelijke verhoging opgelegd (art. 24 b Sr). Voor betaling van het op dat moment verschuldigde bedrag wordt een eerste aanmaning met OLA gezonden. Indien de veroordeelde op de eerste aanmaning niet tijdig of volledig betaalt, wordt hem een tweede wettelijke verhoging opgelegd (art. 24 b Sr). De veroordeelde kan hiervan door middel van een tweede aanmaning in kennis worden gesteld. Reageert de veroordeelde in de inningsfase niet door betaling of anderszins, dan gaat de zaak door naar de incassofase. Het CJIB stopt de inning en incasso van de schadevergoedingsmaatregel definitief wanneer het slachtoffer zelf afspraken maakt met de veroordeelde omtrent de betaling van de vordering Incassofase In de incassofase wordt zo veel mogelijk slechts één lokale instantie, bijvoorbeeld een gerechtsdeur- 10 Staatscourant 2013 nr februari 2013

11 waarder, belast met de executie van de vonnissen en arresten tegen een veroordeelde. Wanneer de innings- en incassofase niet voldoende financieel resultaat hebben opgeleverd, wordt een arrestatiebevel uitgevaardigd voor tenuitvoerlegging van de vervangende hechtenis. De tenuitvoerlegging van de vervangende hechtenis heft de verplichting ingevolge de maatregel tot schadevergoeding ten behoeve van het slachtoffer niet op. In de zaken waarin tevens een (deels) onvoorwaardelijke vrijheidsstraf is opgelegd, probeert het CJIB het incassotraject zo mogelijk af te werken tijdens de executie van het onvoorwaardelijk deel van deze vrijheidsstraf, zodat de vervangende hechtenis zo veel mogelijk aansluitend kan worden geëxecuteerd. 4.3 Tenuitvoerlegging van geldboetes Inningsfase Vonnissen en arresten OH- en NOH/EX-boetevonnissen worden ter executie overgedragen aan het CJIB. Het CJIB maakt aanschrijvingen met aangehechte OLA aan gebaseerd op door de parketten aangeleverde vonnis- of arrestgegevens. NOH/NE-boetevonnissen worden uitsluitend ter registratie overgedragen aan het CJIB. Het executerende parket is verantwoordelijk voor de betekening dan wel mededeling van het vonnis aan de veroordeelde. Het vervolg van het executieproces hangt af of de status van de zaak OH wordt of NOH/EX. OH-zaken: Indien de veroordeelde het verschuldigde bedrag op de eerste aanschrijving niet (tijdig of volledig) heeft betaald, wordt hem na het verstrijken van de betalingstermijn een eerste wettelijke verhoging opgelegd (art. 24 b Sr). Voor betaling van het op dat moment verschuldigde bedrag wordt hem een eerste aanmaning met OLA gezonden. Indien de veroordeelde op de eerste aanmaning niet tijdig of volledig betaalt, wordt hem een tweede wettelijke verhoging opgelegd (art. 24 b Sr). De veroordeelde kan hiervan door middel van een tweede aanmaning in kennis worden gesteld. Reageert de veroordeelde in de inningsfase niet door betaling of anderszins, dan gaat de zaak door naar de incassofase. NOH/EX-zaken: Indien de veroordeelde het verschuldigde bedrag op de eerste aanschrijving niet (tijdig of volledig) heeft betaald, wordt in beginsel direct een bevel ter betekening aan de politie gezonden. Er worden dan geen verhogingen toegepast. Het betreft hier veroordelingen die kunnen worden geëxecuteerd, tenzij de veroordeelde aangeeft enig gewoon rechtsmiddel (verzet, hoger beroep of beroep in cassatie) te willen instellen. De opsporingsambtenaar deelt in die gevallen de veroordeelde mede dat deze bij het nader aan te duiden vonnis of arrest is veroordeeld. Zoveel mogelijk wordt meegedeeld tot welke straffen de betrokkene is veroordeeld en dat binnen veertien dagen een rechtsmiddel kan worden ingesteld. De opsporingsambtenaar geeft bij proces-verbaal kennis aan het executerende parket. Aan de veroordeelde wordt een afschrift van het proces-verbaal uitgereikt. De duur van de ophouding ten behoeve van de bekendmaking mag niet langer zijn dan noodzakelijk om de veroordeelde in kennis te stellen. Het CJIB ontvangt het afloopbericht van de politie en informeert het executerende parket. Het executerende parket is verantwoordelijk voor het afwerken van het vonnis/arrest. In geval van detentie van de veroordeelde worden het NOH-vonnis of -arrest aan de PI/JJI gezonden en wordt de uitspraak door een ambtenaar van de PI/JJI aan de betrokkene bekendgemaakt. De PI/JJI stelt het CJIB hiervan in kennis. De tenuitvoerlegging van een inkomende Europese geldelijke sanctie in de inningsfase is gelijk aan de tenuitvoerlegging van een geldboetevonnis. Strafbeschikkingen Wanneer op de vervaldatum die geldt voor de voldoening van de geldboete opgelegd bij strafbeschikking geen betaling is ontvangen en niet vaststaat dat de strafbeschikking onherroepelijk is geworden, volgt een eerste en eventueel een tweede aanmaning zonder wettelijke verhoging. Wanneer de strafbeschikking op de vervaldatum wel onherroepelijk is, maar de geldboete niet is voldaan, wordt de geldboete van rechtswege verhoogd en volgt toezending van een eerste aanma- 11 Staatscourant 2013 nr februari 2013

12 ning mét wettelijke verhoging, eventueel gevolgd door een tweede wettelijke verhoging en tweede aanmaning. Wanneer na toezending van een of twee aanmaningen zonder wettelijke verhoging vast komt te staan dat de strafbeschikking onherroepelijk is, wordt wanneer op de vervaldatum van de laatste aanmaning geen (volledige) betaling is ontvangen, een eerste wettelijke verhoging opgelegd en wordt een aanmaning verzonden voor het openstaande bedrag inclusief wettelijke verhoging. Wanneer op de vervaldatum van deze aanmaning geen (volledige) betaling is ontvangen, wordt een tweede verhoging opgelegd en kan een tweede aanmaning verzonden worden Incassofase In de incassofase biedt het CJIB zaken tegen dezelfde persoon zoveel mogelijk gebundeld aan, aan een gerechtsdeurwaarder. Als de deurwaarder geen succes boekt, wordt een arrestatiebevel uitgevaardigd of een vordering gijzeling ingediend. Het CJIB bereidt de vordering gijzeling strafbeschikking voor die ter beoordeling aan de landelijke strafbeschikkingsofficier van justitie bij het arrondissementsparket Leeuwarden wordt aangeboden. Na ondertekening van de vordering wordt deze ingediend bij de kantonrechter van de rechtbank van het arrondissement waar het (GBA)adres is van bestrafte met het oog op het verkrijgen van een machtiging tot toepassing van het dwangmiddel gijzeling. Een vordering wordt niet ingediend als bekend is dat de bestrafte de geldboete niet kan betalen. Een vordering gijzeling wordt niet ingediend wanneer bestrafte voor langere tijd gedetineerd is. Wanneer bestrafte binnen zes maanden in vrijheid zal worden gesteld, wordt de vordering gijzeling in beginsel aangehouden tot zijn invrijheidstelling. Wanneer de bestrafte nog zes maanden of langer gedetineerd zal zijn blijft een vordering gijzeling achterwege en wordt de zaak in beginsel overgedragen aan het OM ter beoordeling (met het oog op verdere vervolging). Nadat de machtiging tot gijzeling is verkregen wordt een opdracht gijzeling verstrekt aan de politie. In de zaken waarin tevens een (deels) onvoorwaardelijke gevangenisstraf is opgelegd, probeert het CJIB het incassotraject zo mogelijk af te werken tijdens de executie van het onvoorwaardelijk deel van deze gevangenisstraf, zodat de vervangende hechtenis zo veel mogelijk aansluitend kan worden geëxecuteerd. Indien de gerechtsdeurwaarder er niet in slaagt de inkomende Europese geldelijke sanctie te innen en de uitvaardigende lidstaat heeft aangegeven vervangende hechtenis te willen toepassen, dient eerst door de officier van justitie verlof tot tenuitvoerlegging van vervangende hechtenis te worden verkregen. Na verkregen verlof wordt een arrestatiebevel uitgevaardigd. 4.4 Tenuitvoerlegging Europese geldelijke sancties en Europese confiscatie beslissingen Het CJIB heeft als Centrale Autoriteit een centrale rol bij de uitvoering van de Wet wederzijdse erkenning en tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties Inkomende Europese geldelijke sancties Vatbaar voor erkenning en tenuitvoerlegging in Nederland zijn beslissingen, houdende een geldelijke sanctie genomen in een andere lidstaat van de Europese Unie bij rechterlijke uitspraak, bij beschikking of bij onherroepelijke rechterlijke beslissing genomen in beroep tegen een beschikking. Europese geldelijke sancties worden door centrale autoriteiten of bevoegde autoriteiten uit Europese lidstaten rechtstreeks aan het CJIB gestuurd. Het CJIB controleert de ontvangen documenten bij de sanctie op volledigheid en kan aanvullende documenten c.q. informatie opvragen om zodoende de weigeringsgronden voor erkenning en executie in Nederland te kunnen beoordelen. Ten aanzien van de Europese geldelijke sancties geldt dat verlof tot toepassing vervangende hechtenis verkregen dient te worden. Vervangende hechtenis kan alleen worden toegepast als de beslissingsstaat heeft aangegeven dit te willen toepassen Inkomende Europese confiscatie beslissingen Confiscatiebeslissingen genomen in een andere lidstaat van de Europese Unie zijn vatbaar voor erkenning en tenuitvoerlegging in Nederland indien ze strekken tot betaling van een geldbedrag aan de staat ter ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel dan wel verbeurdverklaring, waarbij de rechter heeft bepaald op welke voorwerpen deze sanctie ten uitvoer moet worden gelegd. Europese confiscatiebeslissingen worden door centrale autoriteiten of bevoegde autoriteiten uit 12 Staatscourant 2013 nr februari 2013