PWG-excursie naar de Rhoonse Grienden 20 september 2017

Transcriptie

1 Het Kooigat Blauwe glazenmaker PWG-excursie naar de Rhoonse Grienden 20 september 2017 Op 20 september 2017 trokken we 3 man sterk naar de Rhoonse grienden. Het was een heerlijke zonnige dag. Speciale missie was het Oranje springzaad te vinden, maar dat was kennelijk al uitgebloeid, of we hebben hem gemist. De Reuzenbalsemien bloeide nog wel. In Heukels is de bloeitijd van beiden juli-okt. We besloten uitsluitend de bloeiende planten te noteren, want we hebben al vaak een complete lijst gemaakt. We hadden zo meer tijd voor allerlei insekten, slakken, vogels en paddenstoelen. Wel een geluk, dat Aart erbij was, die veel van libellen weet. Op het pad bovenlangs vallen allereerst de rode vruchten van de Eenstijlige meidoorn op. De Veldiepen hebben brede kurklijsten, wat een bescherming tegen vraat schijnt te zijn. Maar ook de Hollandse iepen kunnen kurklijsten hebben. Een volgende maal eens nader bekijken. We zien verscheidene soorten slakken, de Heesterslak, de Zwartgerande tuinslak en een Barnsteenslak (mogelijk de Slanke barnsteenslak; forum) Een enkele keer wagen ze zich naar buiten, wat ik altijd een parmantig gezicht vind door die voelsprieten, waarop de ogen zich bevinden. De Houtpantserjuffer heeft metallieke kleuren, het mannetje donkergroen, het vrouwtje koperkleurig. Bij het ons bekende bankje (hier slaan we rechtsaf) vliegt van alles rond. Een kanjer van een Hoornaar, je kan zijn gele kleur van verre al zien. De Bruinrode heidelibel gaat steeds op het bankje zitten. De Langpootmug kan niet steken omdat zijn monddelen gereduceerd zijn. Hij kan alleen water en vrij plantensap opnemen. De lange poten zijn voorzien van een breukveiligheid: die dient om stukken poot af te stoten om predatoren te misleiden. Zoals bij alle tweevleugeligen zijn de achtervleugels gereduceerd tot goed zichtbare

2 haltertjes. Hun larven zijn de emelten, die zowel nuttig ( i.v.m. de humusvorming) als schadelijk kunnen zijn. Het is altijd weer een belevenis de knotwilgen te zien, hun vormen en wat er zoal op groeit. Sommigen zijn volkomen hol. In een ervan is een flinke Gewone esdoorn gegroeid met al een stam van misschien 15 cm doorsnede. De wilgentakken van die boom leven ook nog. In sommige holtes groeien paddenstoelen, Zwerminktzwammen en Gewone glimmerinktzwammen. Het zijn aardige tafereeltjes en die alleen al maken deze herfstwandeling de moeite waard. Wat er zoal op groeit, staat in de lijst, maar er waren er veel meer. Je kan beter vragen, wat groeit er niet op. Bij het Kooigat is ook van alles te beleven. We kijken aan de overkant op Klein profijt. Aart ontdekt op de flinke hopen hooi een vogeltje, waarvan we eerst denken dat het een tapuit is. Maar de fotografie doet wonderen. Het blijkt een vrouwtje Gekraagde roodstaart te zijn. Zij gaat telkens weer bovenop de hoop zitten. Hier vliegen ook Aalscholver, Fuut, Grote zilverreiger en Bruine kiekendief. Langs het water groeit Zwart tandzaad. De nootjes daarvan zijn nu goed te zien, ze zijn knobbelig en hebben twee naalden. Daarachter staat Zeegroene rus, die een blauwgroene tint heeft en kamertjes in de stengel. Kluwenzuring, totaal verdroogd en diep rood, is te herkennen aan de vruchtjes: een uitgerekte tong en 3 knobbels. Hier ook vruchten van de Dauwbraam, die af en toe nog bloeit. Aan de overzijde een sluier van hopbellen. Nu langs het pad verscheidene Brede wespenorchissen, wel uitgebloeid. Bij de bloemen van de Gewone hennepnetel is het moes verdwenen, zodat je een soort skelet van de bloemen overhoudt. Soms is er een gordijn van de bessen van Bitterzoet te zien, als rode kralen. Vlakbij de Katwilg, die zo langzamerhand een oude bekende is, bloeit de Reuzenbalsemien. We slaan nog even rechtsaf in de hoop het Oranje springzaad te vinden, maar helaas. Op de terugweg zien we nog Moerasspirea met vruchtjes, Gewone engelwortel en Rivierkruiskruid, dat nog bloeit. De leggers van de bruggetjes zijn goede zitplaatsen voor de libellen en Aart heeft het er druk mee. Toch ziet hij ook nog een padje in een boom. Die blijft wonderlijk lang stil zitten, zodat ik me afvraag of hij nog leeft. Maar jawel, na zekere tijd keer hij ons de rug toe. Het laatste stuk lopen we terug over het fietspad, de Zegenpoldersedijk. We zien nog de oranje bessen van de Italiaans aronskelk. In de weilanden is een boer bezig op de tractor. Priscelline Deelnemers Gerda, Aart en Priscelline

3 Gekraagde roodstaart Gewone esdoorn in knotwilg Zwerminktzwammen Zwartgerande tuinslak Bruinrode heidelibel Knobbelige Zaden van Zwart tandzaad

4 Kurklijsten bij Veld- of Hollandse iep Aart fotografeert de heidelibel Gewone glimmerinktzwam Knotwilg met eikvaren Reuzenbalsemien

5 Planten bloeiend 20 september 2017 bl. = bloeiend; kw = in knotwilg Akkerkool bl. kw Lapsana communis Hop Humulus lupulus Amandelwilg Salix triandra IJle zegge Carex remota Brede wespenorchis Epipactis helleborine Kluwenzuring Rumex conglomeratus subsp. helleborine Madeliefje bl. Bellis perennis Dauwbraam bl. kw Rubus caesius Mannetjesvaren kw Dryopteris filix-mas Echte valeriaan kw Valeriana officinalis Moerasspirea kw Filipendula ulmaria Gewone berenklauw bl. Heracleum Moeraswalstro kw Galium palustris Sphondylium Paardenbloem bl. kw Taraxacum officinale Gewone eikvaren kw Polypodium vulgare Paarse dovenetel bl. Lamium purpureum Gewone esdoorn kw Acer pseudoplatanus Reuzenbalsemien bl Impatiens glandulifera Gewone hennepnetel bl.kwgaleopsis tetrahit Reuzenberenklauw Heracleum Gewone melkdistel bl. Sonchus oleraceus mantegazzianum Gewone smeerwortel bl.kw Symphytum Rivierkruiskruid bl. Senecio sarracenicus officinalis Robertskruid bl. Geranium robertianum Gewone vogelkers kw Prunus padus Vogelmuur bl. Stellaria media Gladde iep (of Honllandse) Ulmus minor Wilde lijsterbes kw Sorbus aucuparia Groot heksenkruid bl. Circaea lutetiana Witte dovenetel bl. Lamium album Grote kattenstaart bl. Lythrum salicaria Wolfspoot bl. kw Lycopus europaeus Haagwinde bl. kw Convolvulus sepium Zeegroene rus Juncus inflexus Harig wilgenroosje bl. Epilobium hirsutum Zwart tandzaad bl. Bidens frondosa Vlinders: Bont zandoogje; Witje (Klein geaderd of Klein koolwitje) Libellen: Blauwe glazenmaker (Aeshna cyanea); Bruine glazenmaker (onzeker); Bruinrode heidelibel (Sympetrum striolatum); Houtpantserjuffer; Paardenbijter; Overige insekten: Hooiwagen m (Leiobunum blackwalli); Hoornaar (Vespa cabro); Koollangpootmug Tipula oleracea (of Weidelangpootmug Tipula paludosa vr.; forum) Slakken:; Slanke barnsteenslak (onzeker: forum); Heesterslak; Zwartgerande tuinslak

6 Paddenstoelen: Gewone glimmerinktzwam; Gewoon elfenbankje; Zwerminktzwam Vogels: Aalscholver; Blauwe reiger; Bruine kiekendief; Buizerd; Buizerd; Fuut; Gaai; Gekraagde roodstaart ; Grote bonte specht; Grote zilverreiger; Houtduif; Kleine mantelmeeuw; Koolmees; Meerkoet; Merel; Pimpelmees; Roodborst; Torenvalk; Wilde eend; Zilverreiger Padje in knotwilg keert ons eindelijk de rug toe Koollangpootmug (of Weidelangpootmug) Vingerhoedskruid in knotwilg re: resten van de bloem van Gewone hennepnetel