Inregelen van volumestromen;
|
|
- Godelieve Mulder
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 42917_thematech_ :04 Pagina 1 WATERZIJDIG INREGELEN september 2004 nummer 3 Is dit uw laatste ISSO ThemaTech? Met genoegen presenteren wij u de derde uitgave van de ISSO-Thematech. Deze derde uitgave staat in het teken van inregelen. De ISSO-Thematech verschijnt drie keer per jaar en staat elke keer in het teken van een actueel thema. Deze uitgave van ThemaTech is de laatste die u in 2004 gratis ontvangt. Wilt u verzekerd zijn van toezending van toekomstige edities, abonneer u dan op de ISSO ThemaTech. De kosten bedragen slechts 18,00 (inclusief btw + verzendkosten) per jaar. Houdt uw kennis actueel en schrijf nu in met het aanmeldingsformulier op pagina 8. I N H O U D Inregelen, pure noodzaak 1 Wat is inregelen van de volumestromen? 3 Inregelen essentieel bij LTV-systemen 3 Beleid van de overheid 5 Thermisch comfort en energiegebruik 5 Toepassing van verschillende inregelmethoden 7 Regionale instructiebijeenkomsten over Inregelen 9 ISSO-Digitaal 10 Inregelen in ISSO-publicaties 13 Snel (in)geregeld! 14 Kleintje Inregelen wordt onmisbaar stuk gereedschap 15 Inregelen van volumestromen; pure noodzaak Het ontwerpen van verwarmingsinstallaties gebeurt in de regel zorgvuldig, zodat de verdeling van de warmte over de verschillende ruimten van een gebouw in overeenstemming is met de warmteverliezen van die ruimten. Zonder een zorgvuldig installatieontwerp grenst de kans op temperatuurklachten aan zekerheid. Echter, ook een veel te hoog percentage van de verwarmingsinstallaties die naar de juiste thermische en hydraulische regels zijn ontworpen, blijft niet verschoond van temperatuurklachten. Afgezien van verschillen tussen het ontwerp en de uitvoering van een installatie, zijn er andere logische oorzaken voor het bestaan van verschillen tussen de instellingen van installaties en het ontwerp. Die verschillen kunnen het gevolg zijn van een verkeerde instelling van de besturing en de regeling, de ingestelde belasting van de warmteopwekker en de volumestromen van het verwarmingsmedium door de warmteopwekker en de verwarmingselementen. Een niet bij het ontwerp passende instelling van een installatie leidt niet alleen tot comfortklachten, maar heeft ook vrijwel altijd een negatief effect op het energiegebruik. In de literatuur worden mogelijke besparingspercentages van 35 tot zelfs 50 % genoemd. Die hoge besparingen kan men realiseren door het verhelpen van installatiefouten, kalibratie van de besturing en de regeling én het inregelen van de ontwerpvolumestromen. Dat laatste, het waterzijdig inregelen, kan naast verbetering van het thermische comfort, een besparing met zich meebrengen van 5 tot 15 %. 1 ISSO ThemaTech - WATERZIJDIG INREGELEN
2 42917_thematech_ :04 Pagina 2 Dé oplossing voor regelen en balanceren DE NIEUWE DANFOSS AB-QM AB-QM regelafsluiter en automatische debietbegrenzer ineen. De nieuwe Danfoss AB-QM is dé garantie voor optimale klimaatbeheersing. Hij is eenvoudig in te stellen en onderhoudsvrij, waardoor u tijd en geld bespaart. Door het compacte ontwerp is deze unieke combinatieafsluiter uitermate geschikt voor installatie in kleine ruimtes. De AB-QM; een echte Danfoss oplossing, ontwikkeld op basis van uw behoefte en onze kennis. Bel voor meer informatie Danfoss B.V., Klimaatregeltechniek: of kijk op ZO REGEL JE INREGELEN De nieuwe AB-QM I Twee in één I Eenvoudige instelling I Perfecte balans I Kostenbesparend I Compact ontwerp I
3 42917_thematech_ :04 Pagina 3 Wat is inregelen van de volumestromen? Het inregelen van de volumestromen van een verwarming- of koelinstallatie is het op de juiste wijze instellen van volumestromen op basis van de ontwerpwaarden die de ontwerpers van de installatie hebben berekend. Het inregelen gebeurt met in de installatie aangebrachte inregelafsluiters. Door middel van inregelprocedures die in ISSO-publicaties zijn omschreven, kan de installateur de inregelafsluiters in de juiste standen zetten. Het niet inregelen heeft de volgende, nadelige consequenties: Het gewenste thermisch comfort wordt niet gehaald; Het energiegebruik neemt toe; De installatie functioneert niet volgens het ontwerp. Het inregelen blijft in de praktijk vaak achterwege of de installateurs voeren het onvoldoende nauwkeurig uit om projecten goedkoper te maken. Dit heeft echter tot gevolg dat de faalkosten aantoonbaar stijgen waardoor bovendien de irritatie tussen de partijen in een bouwproces toeneemt. 3 Zowel opdrachtgevers als installatieontwerpers zouden zich meer bewust moeten zijn van het belang van inregelen van de volumestromen. Ook de Nederlandse overheid moet zich realiseren dat wettelijk verplichte energiebepalingsmethoden, zoals de energieprestatienorm (EPN) en de in 2006 verplichte energiecertificaten, alleen een realiteitswaarde hebben als een installatie onder andere goed is ingeregeld Inregelen essentieel bij LTV-systemen Inregelen geniet de laatste jaren extra aandacht vanwege de promotie van Lage Temperatuur Verwarmingssystemen (LTV). De goede werking van die systemen staat of valt bij een goede inregeling. De norm NEN 5128 Energieprestatie van woonfuncties en woongebouwen van maart 2004 maakt in dit verband bij tabel 19 een opmerking over het waarborgen van een juist comfort in alle gebruiksruimten. Ook het Nationaal Pakket Duurzaam Bouwen van de SBR bevat specificatiebladen met inregelen als vaste maatregel. Tegelijk met het ontwikkelen van ISSO-publicatie 50 over de ontwerptechnische kwaliteitseisen voor warmwaterverwarmingsinstallaties, waaronder LTV, is de realisatie van ISSO-publicatie 56 gestart. Deze gaat over het inregelen van ontwerpvolumestromen in individuele verwarmingsinstallaties in woningen. Publicatie 56 is verschenen in augustus INREGELVOORZIENINGEN Omdat goed inregelen alleen mogelijk is als men bij het ontwerp van een installatie al rekening houdt met de benodigde inregelvoorzieningen, verwijst ISSO-publicatie 56 naar twee andere publicaties. verder op pagina 4 ISSO ThemaTech - WATERZIJDIG INREGELEN
4 42917_thematech_ :04 Pagina 4 vervolg van pagina 3 Dit zijn de ISSO-publicatie 44 Ontwerp van hydraulische schakelingen voor verwarmen, gepubliceerd in november 1998 en de daaraan ontleende ISSO-publicatie 46 Ontwerp van individuele hydraulische schakelingen voor verwarmen van eengezinswoningen uit maart Deze publicaties bevatten een serie standaardmodulen voor opwekking, distributie en afgifte van warmte. Hiermee kunnen ontwerpers, indien zij een paar systeemregels eerbiedigen, hydraulische schakelingen, inclusief de inregelvoorzieningen, samenstellen. In februari 2004 is de reeks uitgebreid met ISSO-publicatie 65 Inregelen van de ontwerpvolumestromen in warmwaterverwarmingsinstallaties in woongebouwen en utiliteitsgebouwen. In de NEN-EN worden verschillende inregelmethoden in hoofdlijnen aangegeven. De nieuwe ISSOpublicatie 65 geeft van A tot Z een uiteenzetting van de inregelmethoden om deze direct in de praktijk te kunnen toepassen. Zowel ISSO-publicatie 56 als 65 zijn zelfstandig, dat wil zeggen zonder raadpleging van andere ISSO publicaties, te gebruiken. WARMTEVERLIESBEREKENING ISSO-publicatie 50 verwijst voor de warmteverliesberekening naar ISSO-publicatie 51. Die publicatie is sinds eind 2000 beschikbaar en de berekening wordt al geruime tijd algemeen voorgeschreven. De discussies over de lage uitkomsten van de bepalingsmethode volgens ISSO-publicatie 51 zijn inmiddels gevoerd. ISSO streefde naar een berekeningswijze waarvan de uitkomsten zeer dicht bij de werkelijkheid liggen en die overdimensionering kan voorkomen. De achtergrond daarvan is dat dit essentieel is voor onder meer een optimale toepassing van warmtepompen. Een radiator die op basis van ISSO-publicatie 50 is gedimensioneerd, valt bij een gebrek in de volumestroom van cv-water eerder door de mand dan een radiator die zijn bestaan te danken heeft aan de op NEN 5066 gebaseerde ISSO-publicatie 4 uit Kortom, goede inregeling is een kwaliteitseis van de eerste orde, zowel uit oogpunt van comfort als energiegebruik. MEETPUNTEN EN MEETMETHODEN Deze toelichting is niet compleet zonder een verwijzing naar ISSO-publicatie 31 Meetpunten en meetmethoden voor klimaatinstallaties. De in deze publicatie gehanteerde systematiek is verder uitgewerkt in de hiervoor genoemde ISSO-publicaties 44 en 46 over hydraulische schakelingen. Naast de verschillende modulen voor het samenstellen van hydraulische schakelingen geeft ISSOpublicatie 31 enkele meetmethoden voor onder meer de beoordeling van de geleverde prestatie van installatiecomponenten. Verder behandelt deze publicatie inregelmethoden, waaronder de proportionele inregelmethode voor luchtbehandelingssystemen. Waar dat van toepassing is, speciferen de ISSO-publicaties deze methode nader, zoals in ISSO-publicatie 68 Luchtverwarming in woningen. Deze doet aanbevelingen voor het ontwerpen van een goed in te regelen kanalensysteem. SSO ThemaTech - WATERZIJDIG INREGELEN 4
5 42917_thematech_ :04 Pagina 5 Thermisch comfort en energiegebruik De primaire taak van een klimaatinstallatie is het realiseren van een door de gebruiker gewenste binnentemperatuur. De installatieontwerper realiseert deze doelstelling door voor (extreme) ontwerpsituaties buiten (winter 10 C en zomer 28 C ) voldoende verwarmingsvermogen en koelvermogen op te stellen. Het door de warmtewisselaars (radiatoren, koelplafonds etc.) geleverde koelvermogen is afhankelijk van: Type en grootte; Aanvoertemperatuur van het verwarmings- en koelwater; De volumestroom door de warmtewisselaar. Of het nu warme of koude dagen zijn; de regeling in een woning of gebouw houdt de binnentemperatuur op de gewenste waarde. Als men de ontwerpvolumestroom niet inregelt, heeft dit als consequentie dat bewoners of gebruikers van een gebouw, op de koudere en warmere dagen, de verwarmings- en koelvermogens niet kunnen realiseren. De gebruikers van de installatie zullen op die momenten terecht klagen over het comfort. In de praktijk lossen de gebruikers deze problemen op door temperatuurniveau s te verhogen bij verwarmen en te verlagen bij koelen. Het resultaat is dat de installatie over alle dagen van het jaar meer energie gebruikt dan nodig is. De toename op het energiegebruik, omdat de installatie niet is ingeregeld, bedraagt in woningen 5 tot 15 % en bij collectieve woongebouwen en utiliteitsgebouwen 10 tot 35%. Daarbij moet men zich realiseren dat het niet inregelen allerlei onvoorziene situaties met zich meebrengt. Een warmtepomp gaat bijvoorbeeld in storing omdat de retourtemperatuur te laag is. Het verwarmen van het gebouw geschiedt dan door een elektrische weerstand of een gasgestookte ketel. Een temperatuurmeter in een vertrek bepaalt of een installatie aangaat. De radiatoren in dit vertrek geven onvoldoende vermogen omdat ze niet zijn ingeregeld. Dit betekent weer dat de installatie vaker en langer aanstaat dan nodig is en dat vaak jaar in jaar uit. Beleid van de overheid Waterzijdig inregelen van verwarmingsinstallaties mocht zich in de jaren 2001 en 2002 verheugen in ruime belangstelling van de overheid en dus ook van Novem. In de Tweede Kamer stelden parlementariërs vragen, deden ministers beloften en was Novem druk bezig met het inrichten van een activiteitenprogramma dat het inregelen van installaties moest bevorderen. Maar begin 2003 kwam de mededeling dat het inregelen in het beleid van de overheid naar de achtergrond was gedrongen. Dat was niet omdat het inregelen van verwarmingsinstallaties onvoldoende zoden aan de dijk zou zetten. De oorzaak lag bij het feit dat, toen men alle prioriteiten en daarbij het beperkt budget in ogenschouw nam, het onderwerp inregelen gewoon over de rand van de tafel viel. Desondanks heeft ISSO, met financiële steun van Novem en Uneto-VNI en de inzet van deskundigen uit de installatiewereld, enkele goede en direct in de praktijk toepasbare publicaties voorgebracht. 5 ISSO ThemaTech - WATERZIJDIG INREGELEN
6 42917_thematech_ :04 Pagina 6 Universeel onderblok: Eén- en tweepijp Wand- en vloeraansluiting Aanvoer en retour afsluitbaar Bypass Thermostatiseren: Handwiel verwijderen Met demobloc handbediend binnenwerk omwisselen voor thermostatisch Senso thermostaatkop plaatsen RADIATORAPPENDAGES Wie doet het beter? Wanneer de vele miljoenen reeds geplaatste handventielen in één handomdraai en zonder aftap van de installatie tot thermostatische ventielen kunnen omgebouwd worden! Wanneer je met één universeel onderblok zowel één- als tweepijps en alle types leidingen uit zowel vloer als wand kan aansluiten. Er daarnaast ook een afsluit- en bypassfunctie in het universeel onderblok geïntegreerd zijn! Wanneer één fabrikant met meer dan 50 jaar marktervaring een perfecte samenwerking tussen de radiatorappendages en het leidingsysteem garandeert. Wanneer zekerheid, efficiëntie, beschikbaarheid en innovatie de niet te kloppen troeven zijn! méér dan alleen radiatorappendages COMAP Benelux N.V. Bergensesteenweg Beersel tel.: +32 (0)2 / fax: +32 (0)2 / info@comap.be
7 42917_thematech_ :04 Pagina 7 Toepassing van verschillende inregelmethoden Om de inregelafsluiters in de juiste stand te zetten, kan men verschillende methoden gebruiken die allemaal in de ISSO-publicaties 56 en 65 (zie pagina 13) zijn uitgewerkt. Voor de (kleine) individuele installaties in woningen, geeft de ISSO-publicatie 56 twee methoden: de voorinstelmethode en de temperatuurmethode. 1. Met de voorinstelmethode is een leidingnetberekening het middel om de juiste standen van de inregelafsluiters te bepalen. Met name in nieuwbouwprojecten, als de leidinglengten en diameters bekend zijn, is toepassing van de voorinstelmethode zeer gebruikelijk. 2. De temperatuurmethode past men meestal toe als een drukverliesberekening niet mogelijk is. Dit is het geval bij renovatieprojecten en bij het afhandelen van klachten, als bijvoorbeeld de leidinglengten niet bekend zijn. Bij de temperatuurmethode gebruikt men de inregelafsluiters om de retourtemperatuur op de gewenste waarde in te stellen. Hierbij doen zich de situaties voor dat de ontwerpsituatie in de praktijk moeilijk te realiseren is en dat bij vervanging van de radiatoren bij renovatie de retourtemperaturen niet gelijk zijn. ISSO-publicatie 56 geeft door middel van procedures aan hoe men in deze situaties moet inregelen. Voor grotere installaties in woongebouwen en utiliteitsgebouwen behandelt ISSO-publicatie 65 drie methoden; de voorinstelmethode, de proportionele methode en de compensatiemethode. 1. Evenals bij de voorinstelmethode die in ISSO-publicatie 56 aan bod komt, beschrijft ook publicatie 65 hoe men via een berekening de juiste standen van de inregelafsluiters vaststelt. Bij grotere installaties heeft het de voorkeur om de inregelafsluiters in de takken en strangen uit te voeren met een meetvoorziening. Dit is beter voor het opleveren, de storingsanalyse en het beheer van de installatie Met de proportionele methode en de compensatiemethode regelt men de installatie in door middel van meten en instellen van de inregelafsluiters. Dit betekent dat alle inregelafsluiters over een inregelvoorziening moeten beschikken om de volumestroom te meten. De inregelprocedures zijn zodanig opgezet dat men een inregelafsluiter slechts eenmaal hoeft in te stellen en zodoende geen rekening hoeft te houden met de onderlinge hydraulische beïnvloeding tijdens het inregelen. De compensatiemethode heeft twee belangrijke voordelen: Er is een gefaseerde inbedrijfstelling mogelijk en de inregelmethode is sneller. Daarentegen is de proportionele methode eenvoudiger en door minder mensen uit te voeren. Het zou wenselijk zijn wanneer softwareontwikkelaars het verwerken en opslaan van de meetresultaten van zowel de proportionele- als de compensatiemethode automatiseren. 7 ISSO ThemaTech - WATERZIJDIG INREGELEN
8 42917_thematech_ :04 Pagina 8 Ja, graag ontvang ik de ISSO ThemaTech voor 18,00 per kalenderjaar (inclusief BTW en verzendkosten). Het abonnement wordt afgesloten tot het moment van wederopzegging. Opzegging kan alleen schriftelijk en dient tenminste zes weken voor afloop van het kalenderjaar ontvangen te zijn. UW ORGANISATIE SEGMENT: Woningen Woongebouwen en utiliteitsgebouwen Installatiebedrijf op het gebied van Technisch adviesbureau op het gebied van Toeleverancier op het gebied van Onderwijs / Onderzoek Klimaatinstallaties Sanitair Elektro & ICT Ventilatie Luchtbehandeling WO + HBO MBO Onderhoud en Beheer Energie & Milieu Koeltechniek VMBO Opdrachtgevers / Eigenaren Publieke sector / Overheid Overig Organisatie* Contactpersoon* Functie Adres* Postcode* Plaats* Postbus Postcode Plaats Telefoonnummer Faxnummer adres Graag compleet invullen; velden met een * zijn verplicht Datum Handtekening U kunt dit formulier retourneren aan: Stichting ISSO, antwoordnummer 1819, 3000 VB Rotterdam (postzegel is niet nodig!) Fax: isso@isso.nl ISSO ThemaTech - WATERZIJDIG INREGELEN 8
9 42917_thematech_ :04 Pagina 9 Regionale ISSO Instructiebijeenkomsten: Waterzijdig inregelen van verwarmingsinstallaties in woningen In oktober en november organiseert ISSO, in samenwerking met brancheorganisatie Uneto-VNI en de Vereniging Huis en Klimaat (vereniging van fabrikanten en leveranciers) diverse instructiebijeenkomsten. Op die bijeenkomsten leren de aanwezigen om op een snelle en deskundige wijze verwarmingsinstallaties in te regelen in woningen. Het uitgangspunt voor deze bijeenkomsten is ISSO-publicatie 56. Bij waterzijdig inregelen staat de vraag centraal of elke radiator de juiste hoeveelheid water krijgt toegevoerd en of de radiator daarmee de juiste hoeveelheid warmte kan leveren. Na het maken van een warmteverliesberekening en het selecteren van de radiatoren is het belangrijk om de verwarmingsinstallatie goed in te regelen. Dit kan inregelen kan men doen met de zogeheten voorinstelmethode of de temperatuurmethode IN ONBRUIK Tot ongeveer 1960 werd bijna elke installatie waterzijdig ingeregeld. Om allerlei redenen is het waterzijdig inregelen na 1960 in onbruik geraakt. De expertise over het waterzijdig inregelen is bij veel installatiebedrijven dan ook verdwenen. De laatste jaren neemt de belangstelling voor het waterzijdig inregelen weer toe. Men realiseert zich dat met het waterzijdig inregelen in veel woningen energie te besparen is. Deze energiebesparing komt tot stand door een geringere overshoot van de ruimtetemperatuur en lagere retourtemperaturen. Dit laatste leidt tot meer condensatie van rookgassen in een HR-ketel wat weer een hoger ketelrendement tot gevolg heeft. COMFORTKLACHTEN Ook veel comfortklachten zijn met het waterzijdig inregelen van installaties op te lossen. ISSO levert voor deze techniek enkele normstellende publicaties die in samenwerking met deskundigen uit het verder op pagina 10 9 ISSO ThemaTech - WATERZIJDIG INREGELEN
10 42917_thematech_ :23 Pagina 10 vervolg van pagina 9 vakgebied tot stand komen. ISSO-publicatie 56 Inregelen van ontwerpvolumestromen in individuele verwarmingsinstallaties in woningen geeft aan hoe individuele warmwaterinstallaties in woningen moeten worden ingeregeld, zowel voor nieuwbouw als bestaande bouw. En juist het werken met deze publicatie staat centraal op de instructiebijeenkomsten. Meer informatie vindt u op de website Is dit uw laatste ISSO ThemaTech? Met deze technische brochure willen wij u op snelle, eenvoudige en toegankelijke wijze van technische informatie voorzien. Steeds vaker zorgen nieuwe technische ontwikkelingen ervoor dat er plotseling behoefte ontstaat aan actuele kennis. Met de ISSO ThemaTech hebben wij nu een nieuw communicatiemiddel waarmee we de technische kennis van onze relaties snel up-todate kunnen brengen. Deze uitgave van ThemaTech is de laatste die u in 2004 en gratis ontvangt. Wilt u verzekerd zijn van toezending van toekomstige edities, abonneer u dan op de ISSO ThemaTech. De kosten bedragen slechts 18,00 (inclusief btw + verzendkosten) per jaar. Houdt uw kennis actueel en schrijf nu in met het aanmeldingsformulier op pagina 8. ISSO-publicaties Om tegemoet te komen aan hedendaagse wensen heeft ISSO besloten om ISSO-publicaties óók digitaal beschikbaar te gaan stellen. Dit betekent dat de klanten vanaf heden zelf kunnen kiezen of zij het liefst met een papieren naslagwerk aan de slag gaan of dat zij de kennis uit de ISSO-publicaties online op het scherm van hun computer opvragen; beide kan natuurlijk ook. ISSO Digitaal is de nieuwe digitale bibliotheek waarin alle publicaties die ISSO uitgeeft meteen online beschikbaar zijn. Tevens zal ISSO de veel gebruikte en nog altijd actuele, reeds bestaande publicaties op deze digitale wijze toegankelijk maken. De motivatie om publicaties ook digitaal beschikbaar te gaan stellen, is tamelijk uiteenlopend. PERMANENT ACTUEEL Een belangrijke reden is de vraag naar permanent actuele publicaties. Bij het digitaal aanbieden van ISSO-publicaties kan ISSO garanderen dat de gebruikers van deze hulpmiddelen altijd de meest recente versie tot hun beschikking hebben, waarin eventuele aanvullingen of aanpassingen continu worden verwerkt. Bij een papieren versie moeten de gebruikers toch altijd rekening houden met bepaalde versies, wijzigingsbladen en mogelijk een lijst met errata. INTERACTIEF DOORVERWIJZEN Een andere belangrijke reden om de publicaties ook digitaal aan te bieden is de mogelijkheid om de ISSO-publicaties interactief te maken. Dit houdt in dat het makkelijker wordt om in meerdere publicaties tegelijk naar informatie te zoeken. In het geval dat de ene publicatie verwijst naar een andere ISSO-publicatie is het mogelijk om, indien men ook toegang heeft tot de desbetreffende publicatie, ISSO ThemaTech - WATERZIJDIG INREGELEN 10
11 42917_thematech_ :04 Pagina 11 nu ook digitaal beschikbaar van de ene naar de andere ISSO-publicatie te klikken. Bovendien is het ook mogelijk om op interactieve manier naar andere documenten dan ISSO-publicaties te klikken. Als een ISSO-publicatie verwijst naar passages in het Bouwbesluit of naar NEN-normen dan kunnen de mensen die dat willen doorklikken naar een website met uitgebreide informatie over die desbetreffende passages. TECHNISCHE VOORDELEN Naast deze primaire voordelen zijn er ook nog een aantal bijkomende voordelen van de digitale publicaties. Zo loopt de inhoudsopgave van de publicatie, ongeacht waar men aan het lezen is, altijd aan de linkerkant van het scherm met de lezer mee. Verder kan men, door te klikken in de inhoudsopgave, heel snel van het ene hoofdstuk naar het andere, en van de ene paragraaf naar de andere switchen. Ook het zoeken in de publicatie krijgt nieuwe dimensies, doordat de gebruikers op keywords, maar bijvoorbeeld ook op synoniemen kunnen zoeken. En het zoeken gebeurt niet alleen in de publicatie waarin iemand bezig is, maar kan in principe in alle publicaties die ISSO digitaal aanbiedt. maken met ISSO-Digitaal kan men voor een korte periode een proeflicentie aanvragen. Met een wachtwoord krijgt u dan gratis toegang tot ISSO-Digitaal. Op ISSO-Digitaal is het mogelijk om in dat geval twee publicaties te bekijken en de Toolshop te raadplegen. Dit zal een beeld geven van de diverse voordelen van digitale publicaties. Als u in aanmerking wilt komen voor deze proeflicentie, kunt u een formulier invullen dat u op de website van ISSO ( kunt vinden onder het kopje ISSO-Digitaal. U kunt tevens een sturen naar info@isso.nl of bellen met VRIJBLIJVEND KENNISMAKEN Er zijn meerdere abonnementsvormen die personen en bedrijven, afhankelijk van de intensiteit waarmee ze gebruikmaken van de publicaties, kunnen afsluiten. Om alle geïnteresseerden kennis te laten 11 ISSO ThemaTech - WATERZIJDIG INREGELEN
12 42917_thematech_ :04 Pagina 12
13 42917_thematech_ :04 Pagina 13 Inregelen in ISSO-publicaties ISSO-publicatie 31 Meetpunten en meetmethoden voor klimaatinstallaties. Deze ISSO-publicatie geeft niet alleen aan waar u meetpunten in een installatie moet opnemen, maar ook welke meetmethoden u hierbij moet hanteren. Voorts is de publicatie een referentiedocument tijdens het overleg tussen partijen over het benodigd aantal meetpunten en de te hanteren meetmethoden. ISSO-publicatie 44 Ontwerp van hydraulische schakelingen voor verwarmen. Deze ISSO-publicatie geeft een methode voor het ontwerp van hydraulische schakelingen voor verwarmen. De ontwerpmethode omvat zowel de vollastsituatie als de deellastsituatie van een hydraulische schakeling. De ontwerpmethode gaat uit van gestandaardiseerde hydraulische subschakelingen (modulen). ISSO-publicatie 46 Ontwerp van individuele hydraulische schakelingen voor verwarmen van eengezinswoningen. In deze ISSO-publicatie vindt u een vereenvoudigde methode voor het ontwerp van hydraulische schakelingen in eengezinswoningen. In deze publicatie staan een aantal veel voorkomende hydraulische schakelingen die verschillen in toegepaste warmtegebruikers, warmteopwekkers en regeling. ISSO-publicatie 50 De ontwerptechnische kwaliteitseisen voor warmwaterverwarmingsinstallaties in woningen en woongebouwen. Deze ISSO-publicatie geeft een eenduidig pakket van ontwerptechnische kwaliteitseisen voor goed functionerende warmwaterverwarmingsinstallaties in woningen en woongebouwen. Het pakket is van toepassing op zowel verwarmingsinstallaties op hoge als op lage ontwerptemperatuur. ISSO-publicatie 51 Warmteverliesberekening voor woningen en woongebouwen. Deze ISSO-publicatie bevat de berekeningsmethode voor het bepalen van het per vertrek te installeren vermogen en gaat nader in op het aansluitvermogen c.q. de bijdrage aan een collectieve bron. De berekeningsmethode maakt onderscheid tussen woningen/woongebouwen die voldoen aan de eisen van het Bouwbesluit en woningen/woongebouwen die er niet aan voldoen. ISSO-publicatie 56 Het inregelen van ontwerpvolumestromen in individuele verwarmingsinstallaties in woningen. In deze ISSO-publicatie vindt u een logische opeenvolging van handelingen hoe u individuele warmwaterverwarmingssystemen in woningen moet inregelen. De gangbare voorinstelmethode wordt aangevuld met de temperatuurmethode. ISSO-publicatie 65 Inregelen van de ontwerpvolumestromen in warmwaterverwarmingsinstallaties in woongebouwen en utiliteitsgebouwen. Deze ISSO-publicatie geeft methoden voor het inregelen van de ontwerpvolumestromen van warmwaterverwarmingsinstallaties in woongebouwen en utiliteitsgebouwen. U kunt de inregelmethoden toepassen bij nieuwbouwinstallaties en renovatieprojecten. ISSO-publicatie 68 Energetisch optimale stook- en koellijnen. Met deze ISSO-publicatie heeft u een instrument om zonder de gebruikelijke, belemmerende factoren toch een omvangrijke energiebesparing te realiseren. Het instrument bestaat uit een methode waarmee u stapsgewijs tot een optimale instelling van de verwarmings- en koellijnen kunt komen. 13 ISSO ThemaTech - WATERZIJDIG INREGELEN
14 42917_thematech_ :04 Pagina 14 Snel (in)geregeld! Software voor makkelijk inregelen Hoe regel je in recordtijd het inregelen van een leidingnet? Een belangrijke vraag, zeker als het om een enorm groot project gaat. Die vraag was aan de orde in het gebouw de Delftse Poort te Rotterdam, de hoogste kantoortoren van ons land, waarin verzekeraar Nationale Nederlanden is gevestigd. Hoewel dit project al weer ruim tien jaar geleden is uitgevoerd, geldt het inregelen van deze installatie nog altijd als een waar huzarenstukje, juist omdat de inregeling zo snel kon worden uitgevoerd. Voor het dimensioneren van het leidingnet, waarop duizenden inductie-units zijn aangesloten, gebruikte de technisch dienstverlener Imtech destijds het op ISSO-publicatie 18 gebaseerde Vabi Leidingnet programma. Met dit softwareprogramma is het namelijk mogelijk om, naast gegevens als leidingdiameters en inregeldrukken, ook de instelstanden van inregelventielen te bepalen. Juist door het gebruik van dit hulpmiddel kon Imtech deze omvangrijke inregelklus in een relatief zeer korte tijd realiseren. INNOVATIEVE COMFORTTECHNIEK Aan de basis van comfortoplossingen staat vaak één naam: Honeywell. De ideeën en producten van Honeywell worden overal toegepast waar gebruikers vragen om kwaliteit, bedieningsgemak en 100% betrouwbaarheid. Honeywell innoveert bestaande technieken voor comfort, veiligheid en het bewuster omgaan met energie. En elke oplossing is voor Honeywell de basis voor een nieuwe innovatie. Hoe het comfort ook geregeld moet worden, bij Honeywell bent u altijd aan het juiste adres. In onze uitgebreide serie kamer-/klokthermostaten en UltraLine naregelapparatuur hebben wij voor iedere comfortwens een passend product. Of het nu aan/uit- of modulerend geregeld moet worden. VOOR MEER INFORMATIE OVER HONEYWELL PRODUCTEN? OF INFOLIJN: Honeywell BV, Postbus AR Amsterdam Z.O. Tel , Fax AD ISSO ThemaTech - WATERZIJDIG INREGELEN 14
15 42917_thematech_ :04 Pagina 15 Kleintje Inregelen gereedschap wordt onmisbaar stuk In september 2004 lanceert ISSO het Kleintje Inregelen. Dit handzame zakboekje is een puur praktische handleiding voor de installatieontwerper en monteur van individuele verwarmingsinstallaties in woningen. Het zakboekje geeft op bondige en praktische wijze aan op welke wijze men de ontwerpvolumestromen in een verwarmingsinstallatie instelt met inregelafsluiters. Het Kleintje Inregelen is te gebruiken bij een nieuw te ontwerpen installatie, in een renovatieproject en in situaties waarbij men klachten moeten verhelpen met betrekking tot onvoldoende warmteafgifte in bijvoorbeeld een slaap- en studeerkamer. De technische kennis in het zakboekje is gebaseerd op de theorie en kennis uit ISSO-publicatie 56. OPZET ZAKBOEKJE Na een inleiding en introductie over inregelen worden de belangrijke wettelijke en maatschappelijke ontwikkelingen met betrekking tot het inregelen van de ontwerpvolumestromen behandeld, zoals: Normen Garantiebepalingen Garantie Instituut Woningbouw (GIW) Verplicht energiecertificaat vanaf 2006 EnergiePrestatieAdvisering (EPA) Verplichte ketel- en installatiekeuring vanaf 2006 Procescertificering. Al deze ontwikkelingen hebben een duidelijk verband met het inregelen en komen dus ook in de ISSO-publicatie 56 en het Kleintje Inregelen naar voren. NOODZAAK VAN INREGELEN Kleintje Inregelen gaat in op de noodzaak van inregelen met betrekking tot comfort en energiegebruik. Tevens wordt de wijze behandeld waarop men de ontwerpvolumestroom door een radiator of vloerverwarmingsbuis moet bepalen. Om te kunnen inregelen zijn inregelafsluiters, soms ook voetventielen genoemd, nodig. Ook komt aan bod waar in een verwarmingsinstallatie inregelafsluiters horen te zitten. De laatste jaren zijn ook voor de woningbouw inregelafsluiters beschikbaar gekomen waarop men direct of indirect de volumestroom kan aflezen. Tevens wordt aangegeven waar en voor welke situaties het wenselijk is deze inregelafsluiters toe te passen. JUISTE STANDEN Om de ontwerpvolumestromen bij bijvoorbeeld de radiatoren te realiseren, moet men de inregelafsluiters in de juiste standen zetten. Kleintje Inregelen behandelt hiervoor twee methoden, de voorinstelmethode en de temperatuurmethode. Om de inregelmethoden te begrijpen is enige basiskennis nodig van het stromen van cv-water in leidingen op basis van drukverschillen. Tevens verstrekken fabrikanten/leveranciers van inregelafsluiters hun productgegevens op een gestandaardiseerde manier die naar de betreffende ontwerpsituatie moet worden vertaald. verder op pagina ISSO ThemaTech - WATERZIJDIG INREGELEN
16 42917_thematech_ :04 Pagina 16 vervolg van pagina 15 KLACHTEN OPLOSSEN Uiteindelijk vindt u ook informatie hoe u comfortklachten met behulp van inregelen kan oplossen. Dan moet u denken aan klachten als het niet warm worden van een slaapkamer of studeerkamer of het hebben van te weinig vermogen op het moment dat bijvoorbeeld op zolder een radiator wordt bijgeplaatst. Alle hoofdstukken bevatten voorbeelden om het gebruiksgemak van het zakboekje te vergroten. Om Kleintje Inregelen compleet te maken kent het boekje een door de fabrikanten en leveranciers, in overleg met ISSO, gemaakt overzicht van de specifieke technische eigenschappen van de meest gebruikte inregelafsluiters. COLOFON ISSO ThemaTech is een uitgave van Bezoekadres Kruisplein 25 (Weenapointgebouw B) 3014 DB Rotterdam Postadres Postbus BV Rotterdam Tel Fax info@isso.nl Internet Wat is ISSO ISSO, het kennisinstituut van de installatiesector, houdt zich bezig met het identificeren van kennisvragen binnen de installatiesector, het ontsluiten en toegankelijk maken van deze kennis in de vorm van praktische ISSO-publicaties en het bevorderen van het gebruik van ISSO publicaties als normstellende richtlijnen. De teksten in deze ISSO ThemaTech zijn samengesteld door: Ing. J.C. Aerts, ISSO Ir. E.J. Wagenaar, adviseur Eindredactie & Vormgeving P.P.H. t Lam, ISSO A.B. Pijpers, ISSO Stijlmeesters, Rotterdam Voor een overzicht van alle ISSO-Publicaties; kijk op ISSO ThemaTech - WATERZIJDIG INREGELEN 16
Hydraulisch inregelen Verdraaid goed geregeld
Hydraulisch inregelen Verdraaid goed geregeld Paul De Schepper Medewerker kenniscentrum energie 9 april 2007 Waarom waterzijdig inregelen? In een ongebalanceerd systeem: Is een slechte waterverdeling Waarom
Nadere informatieTechnische omschrijving Methode DV
Technische omschrijving Methode DV Vervanging van radiatorappendages in collectieve 2-pijps verwarmingsinstallaties Lokatie: Opdrachtgever: Versie 3 7-4-2014 Regelelementen Specificatieblad 1 Eisen Iedere
Nadere informatieTechnische omschrijving
Technische omschrijving Vervanging van radiatorappendages en inregelvoorzieningen in collectieve 2-pijps verwarmingsinstallaties Lokatie: Opdrachtgever: Versie 2 8-2-2012 Regelelementen Specificatieblad
Nadere informatieChecklist voor toepassing van Lage Temperatuur Verwarming (LTV) voor
INSTITUUT VOOR STUDIE EN STIMULE RING VAN ONDERZOEK OP HET GEBIED VAN GEBOUWINSTALLATIES Checklist voor toepassing van Lage Temperatuur Verwarming (LTV) voor CV-installaties in de bestaande bouw Bij realisatie
Nadere informatieToepassing van de eisen voor verwarmen. H.Marcus IAC J.C. Aerts, ISSO
Toepassing van de eisen voor verwarmen H.Marcus IAC J.C. Aerts, ISSO Specificatieblad 1.1-1: Ontwerp ruimtetemperaturen Bouw Besluit Verblijfsgebied of verblijfsruimte Verkeersruimten Onbenoemde ruimte
Nadere informatie(lage-temperatuurverwarmingsinstallaties) temperatuurverschil van 20 ºC, (90/70). Ltvinstallaties
Katern voor scholing, her- en bijscholing 10 inhoud Een uitgave van Intech Klimaat & Sanitair en OTIB november 2008 1 Waterzijdig inregelen 4 Otib nieuws Basiskennis Waterzijdig inregelen Een verwarmingsinstallatie
Nadere informatieISSO-kennispartner. Kennis delen en vermenigvuldigen
ISSO-kennispartner Kennis delen en vermenigvuldigen Bedrijven kunnen Kennispartner van ons worden Als kennispartner van ISSO kan uw bedrijf zich Als bedrijven zich als Kennispartner verbinden, versterken
Nadere informatieNieuwe energieprestatienorm
Nieuwe energieprestatienorm >> Als het gaat om energie en klimaat De tools Uw weg vinden in de nieuwe energieprestatienorm, wie helpt u daarbij? Heeft u hem al in huis, de nieuwe energieprestatienorm NEN
Nadere informatieMAKING MODERN LIVING POSSIBLE. AB-QM: Perfectie in regeltechniek. Regelen én balanceren met één afsluiter
MAKING MODERN LIVING POSSIBLE : Perfectie in regeltechniek Regelen én balanceren met één afsluiter » De toekomst begint nu Het doel van een klimaatinstallatie is duidelijk: een aangenaam binnenklimaat
Nadere informatieBijeenkomst VVE-010 Datum: Spreker: Cornelis Swets Functie: adviseur Eagle Energy BV
Bijeenkomst VVE-010 Datum: 26-01-2017 Spreker: Cornelis Swets Functie: adviseur Eagle Energy BV Wie zijn wij? - Onafhankelijk adviesbedrijf - Ontstaan vanuit een installatiebedrijf - Wetenschappelijke
Nadere informatieOptimaliseren van uw cv installatie
Optimaliseren van uw cv installatie 10 januari 2019 Gerard Rosinga Frans den Braber Agenda Wat is Beng. De cv installatie Problemen met de cv installatie Mogelijke verbeteringen Inregelen van de cv installatie
Nadere informatieMAKING MODERN LIVING POSSIBLE. AB-QM: Perfectie in regeltechniek. Regelen én balanceren met één afsluiter
MAKING MODERN LIVING POSSIBLE : Perfectie in regeltechniek Regelen én balanceren met één afsluiter » De toekomst begint nu Het doel van een HVAC-installatie is duidelijk: een aangenaam binnenklimaat creëren
Nadere informatieComfort door besparing. Eenvoudiger dan u denkt
Comfort door besparing Eenvoudiger dan u denkt 30% Meer dan 55% van de energierekening van een gemiddeld huishouden bestaat uit de kosten voor verwarming. Met het intelligente regelsysteem evohome kan
Nadere informatie<1 jaar terugverdientijd
MAKING MODERN LIVING POSSIBLE De natuurlijke combinatie van energiebesparing en een ingeregeld tweepijpssysteem Onze Renovation + Solution is bewezen techniek voor een perfecte hydraulische balans in collectieve
Nadere informatiePraktijkseminar implementatie nieuwe wetgeving
www.praktijkseminar-installatiesector.nl Praktijkseminar implementatie nieuwe wetgeving Duurzame energie en energiebesparing Wat zijn de consequenties voor installateurs en gebouwbeheerders? Beatrix Theater
Nadere informatieWaterzijdig inregelen, hoe doet u dat? Haal meer comfort en lagere energiekosten in huis
Waterzijdig inregelen, hoe doet u dat? Haal meer comfort en lagere energiekosten in huis STAP 6 Plaats de radiatorregelaar Voor de regeling van de ruimtetemperatuur biedt Honeywell een compleet portfolio
Nadere informatieVertrouwde vorm voor modern comfort
Honeywell Round Het gevoel van thuis Vertrouwde vorm voor modern comfort Duurzaamheid van 1960 is klaar voor de toekomst In 2015 wordt hij 55, maar hij weet van geen ophouden als een trouwe werknemer van
Nadere informatieWaterzijdig inregelen, hoe doet u dat? Haal meer comfort en lagere energiekosten in huis
Waterzijdig inregelen, hoe doet u dat? Haal meer comfort en lagere energiekosten in huis Slecht ingeregelde CV-installatie: x Hoog gasverbruik Mogelijk koude ruimtes Radiator te koud Radiator te warm CV-ketel
Nadere informatieStrangregelventielen. control solutions. control solutions
Strangregelventielen Hydraulisch evenwicht compenseert ongelijke debieten en drukverschillen die gecreëerd worden door de opbouw van een installatie ( hoogte van het gebouw, afstand tot de hoofdleiding,
Nadere informatieEconomische beschouwing waterzijdig inregelen in de bebouwde omgeving
Economische beschouwing waterzijdig inregelen in de bebouwde omgeving eneef BV West Kinderdijk 122G 2953 XW Alblasserdam I www.eneef.nl E info@eneef.nl T 085 27 36 324 KVK 58501258 BTW NL853066334B02 IBAN
Nadere informatieNEN Connect Bouwbesluit. Uw Bouwbesluitnormen altijd actueel & online. Normalisatie: de wereld op één lijn
Uw Bouwbesluitnormen altijd actueel & online Normalisatie: de wereld op één lijn Uw Bouwbesluitnormen altijd actueel & online Het Bouwbesluit en de Regeling Bouwbesluit zijn aan verandering onderhevig.
Nadere informatieWB 9501 Wijzigingsblad d.d. 4 december 2014 bij BRL 9501
WB 9501 Wijzigingsblad d.d. 4 december 2014 bij BRL 9501 Vastgesteld door het CCvD van de Stichting Kwaliteit voor Installaties Nederland op 4 december 2014 Aanvaard door de Harmonisatie Commissie Bouw
Nadere informatieWaar zijn we met het verduurzamen van onze woningen in Nederland?
Waar zijn we met het verduurzamen van onze woningen in Nederland? We hebben veelal nog verouderde woningen waarbij ongeveer een kwart van de huiseigenaren een hypotheekschuld heeft boven de huidige marktwaarde.
Nadere informatieVereiste voorkennis Naar inhoud en niveau gelijk aan MBO (niveau 4 volgens de Wet Educatie en Beroepsonderwijs).
LEERDOELEN EN EINDTERMEN VAN DE CURSUS INDIVIDUELE WARMTEPOMPEN IN WONINGEN EN KLEINE UTILITEIT Datum: 8--009 Vereiste voorkennis Naar inhoud en niveau gelijk aan MBO (niveau 4 volgens de Wet Educatie
Nadere informatieHydraulische aansluiting
Inleiding Bijgaand informatieblad geeft uitleg over hoe in de meest voorkomende gevallen de, samen met de, hydraulisch aangesloten dient te worden met daarbij de minste kans op storingen. In dit informatieblad
Nadere informatieVaillant & rendement. Technisch Project Advies
Vaillant & rendement Technisch Project Advies meer rendement van uw project? Begin bij Vaillant Technisch Project Advies tijdige inschakeling TPA Uw winst Hoe blijven we samen aan de voortdurend aangescherpte
Nadere informatieVereiste voorkennis Naar inhoud en niveau gelijk aan MBO (niveau 4 volgens de Wet Educatie en Beroepsonderwijs) of HBO.
LEERDOELEN EN EINDTERMEN VAN DE CURSUS GRONDGEBONDEN WARMTEPOMPEN IN DE UTILITEITSBOUW Datum: 8--009 Vereiste voorkennis Naar inhoud en niveau gelijk aan MBO (niveau 4 volgens de Wet Educatie en Beroepsonderwijs)
Nadere informatieKOMBI-TRV THERMOSTATISCH RADIATOR VENTIEL Onze eenvoudige formule om verwarmingssystemen in te regelen. Kombi-TRV = meer voordelen minder problemen
KOMBI-TRV THERMOSTATISCH RADIATOR VENTIEL Onze eenvoudige formule om verwarmingssystemen in te regelen Kombi-TRV = meer voordelen minder problemen Kombi-TRV een eenvoudige en degelijke oplossing om automatisch
Nadere informatieWaterzijdig inregelen van CV-installaties in de nieuwbouw
Waterzijdig inregelen van CV-installaties in de nieuwbouw Syllabus Overal waar in dit boek de mannelijke vorm wordt aangetroffen, wordt ook de vrouwelijke vorm bedoeld. Samengesteld door Kenteq BV in opdracht
Nadere informatieCV-regelapparatuur. de standaard in kamer- en klokthermostaten. Honeywell perfect geregeld
CV-regelapparatuur de standaard in kamer- en klokthermostaten Honeywell perfect geregeld Het hele huis behaaglijk warm Chronotherm Vision Chronotherm Vision Geavanceerde touchscreen bediende klokthermostaat
Nadere informatieThermische prestatie contracten
10 november 2005 Thermische prestatie contracten Conform ISSO-publicatie 74 Bert Elkhuizen Chrit Cox TNO Bouw en Ondergrond te Delft Contactgegevens: 015 276 33 10 Bert.Elkhuizen@tno.nl Inhoudsopgave 1.
Nadere informatieBRL6000 Installatietechniek
CERTIFICERING VOOR INSTALLATIETECHNIEK Sinds 2005 kent Nederland een nieuwe certificatieregeling voor bedrijven die zich willen certificeren voor het ontwerpen, installeren en beheren van installaties,
Nadere informatieVereiste voorkennis Naar inhoud en niveau gelijk aan MBO (niveau 4 volgens de Wet Educatie en Beroepsonderwijs).
LEERDOELEN EN EINDTERMEN VAN DE CURSUS COLLECTIEVE WARMTEPOMPEN IN WONINGEN Datum: 8--009 Vereiste voorkennis Naar inhoud en niveau gelijk aan MBO (niveau 4 volgens de Wet Educatie en Beroepsonderwijs).
Nadere informatieISSO-publicatie 75.2 EPA-maatwerkadvies
ISSO-publicatie 75.2 EPA-maatwerkadvies Programma EP-certificaat vs maatwerkadvies Inhoud ISSO-publicatie 75.2 Kansen/bedreigingen voor de installatiesector Kees Arkesteijn ISSO EP-certificaat vs maatwerk
Nadere informatie10/04/2014. Voorlichting. Laagdrempelige oplossingen. Voorlichting. Collectieve verwarmingsinstallaties Welke eisen stelt u?
Collectieve verwarmingsinstallaties Welke eisen stelt u? Voorlichting Verbeteren van het rendement van de warmteopwekker en het afgiftesysteem. Energieverbruik Voorkomen van geluidsklachten, comfortklachten,
Nadere informatieDag van het Licht 3 oktober 2011
Dag van het Licht 3 oktober 2011 ISSO-publicatie 90 Energie-efficiënte verlichting André Derksen Projectcoördinator ISSO Rienk Visser Rapporteur ISSO-publicatie 90 3 oktober 2011 ISSO-publicatie 90 Energie-efficiënte
Nadere informatiePresentatie Adviesrapport Blaak/Nieuwstraat, Rotterdam
Presentatie Adviesrapport Blaak/Nieuwstraat, Rotterdam Eagle Energy BV Cornelis Swets West Kinderdijk 218A 2953 XT Alblasserdam info@eagle-energy.eu 085 016 06 17 Adviseur cornelisswets@eagle-energy.eu
Nadere informatieLuchtzijdig meetrapport
Technical Building Advice B.V. Schoppenstede 31 7491 HK Delden T: 074-3767255 E: info@tbanl.nl Luchtzijdig meetrapport Project: Opdrachtgever: ZKH Project adres: straat 10 7800 PP Mars Projectnummer: 1500018
Nadere informatieHoe werken ze? Europartners bvba Tel 02 / 270 21 21 Fax 02 / 270 21 25. Evenwichtscollectoren
Hoe werken ze? Inleiding Om het verbruik zoveel mogelijk te beperken worden er in een moderne verwarmingsinstallatie meestal twee tot drie ketels in kaskade geschakeld. Een bijkomend voordeel is dat tijdens
Nadere informatieuw portaal voor technisch facilitair management unica online
uw portaal voor technisch facilitair management unica online , Altijd en overal inzicht in uw technische installaties Snel en eenvoudig een storing melden? Inzicht in het energiegebruik van uw installaties?
Nadere informatieAfstellen van verwarmingsinstallaties. Paul De Schepper
Afstellen van verwarmingsinstallaties Paul De Schepper Doel Aandacht besteden aan REG Werkwijze : Checklist afstellen van verwarmingsinstallaties www.ond.vlaanderen.be/energie/maatregelen.htm Afstellen
Nadere informatieXTREME XTREME. Jaartaprendement EPN (Hs) 1,15 127,6% XTREME. (Hi) VOOROP IN RENDEMENT
Jaartaprendement EPN (Hs) 1,15 127,6% (Hi) 819.994-00 WWW.INTERGASVERWARMING.NL VOOROP IN RENDEMENT Extreem hoog rendement op warmwater In de Xtreme van Intergas gaan prestaties, intuïtieve bediening,
Nadere informatieInregelen van cv-installaties met radiatoren of convectoren
Selectiegids Inregelen van cv-installaties met radiatoren of convectoren In de utiliteit is het heel gebruikelijk om een klimaatinstallatie hydraulisch in te regelen. Logisch, want een niet ingeregelde
Nadere informatieRichtlijn. Klantinstallaties Voor aansluitingen op Warmte en/of Koude. 2014-01 Eerste uitgave N.V. Nuon Warmte
Richtlijn Klantinstallaties Voor aansluitingen op Warmte en/of Koude 2014-01 Eerste uitgave N.V. Nuon Warmte 1. Beschrijving Klantinstallaties die worden aangesloten op het distributienet van Nuon Warmte,
Nadere informatieP2050 Hybride verdeler
P2050 Hybride verdeler Afbeelding 1: Kunststof verdeler P2050 7 groeps met UMR Vario Algemeen Met het toenemende aantal bivalent/hybride opgestelde combinaties van cv-ketels en duurzame warmteopwekkers
Nadere informatieLucht ARIANEXT NIEUW GAMMA WARMTEPOMPEN
Lucht ARIANEXT NIEUW GAMMA WARMTEPOMPEN Persmap Januari 2014 ARIANEXT, EEN COMPLEET GAMMA WARMTEPOMPEN VOOR ENERGIEZUINIGE WONINGEN Chaffoteaux vergroot zijn gamma multi-energiesystemen voor de verwarming
Nadere informatieStookinstructie voor het gebruik van de verwarmingsinstallatie voor 322 woningen aan de Berliozhof, Edvard Grieghof en Diepenbrockstraat
Stookinstructie voor het gebruik van de verwarmingsinstallatie voor 322 woningen aan de Berliozhof, Edvard Grieghof en Diepenbrockstraat Comfort en behaaglijkheid Comfort en behaaglijkheid zijn niet alleen
Nadere informatieDe Energiebesparingsverkenner woningbouw voor professionals
De Energiebesparingsverkenner woningbouw voor professionals Voor van uw klanten of huurders Breng de mogelijkheden voor energiebesparing snel en gemakkelijk in beeld energiebesparingsverkenner.rvo.nl Wilt
Nadere informatieDuurzaam Beheer en Onderhoud. Docentendag 2010. André Derksen Projectcoördinator. Duurzaam Beheer & Onderhoud. Algemene Technieken
Docentendag 2010 Algemene Technieken André Derksen Projectcoördinator Inhoud Duurzaam Beheer en Onderhoud Zonne-energie Noodverlichtingsinstallaties Sprinklerinstallaties Duurzaam Beheer & Onderhoud Duurzaam
Nadere informatieAlbrand verdelers Het hart van comfortabele vloerverwarmingssystemen. verdelers
Albrand verdelers Het hart van comfortabele vloerverwarmingssystemen verdelers Comfortabel, efficiënt en energiezuinig De verdeelsystemen van Albrand De verdelers uit het Albrand programma zijn uitgebalanceerde
Nadere informatieTrainingen najaar Gas en Water. Bovenop de praktijk van de installatietechniek.
Trainingen najaar 2016 Gas en Water Bovenop de praktijk van de installatietechniek www.nen.nl/installatie Meer maatwerk met een bedrijfstraining Wist u dat we in 2015 ruim 2000 deelnemers met een bedrijfstraining
Nadere informatieGeen comfort- en geluidsklachten dankzij slimme aanpak blokverwarming
Het Danfoss Renovation + concept voor tweepijpsverwarmingssystemen. Geen comfort- en geluidsklachten dankzij slimme aanpak blokverwarming Lagere energie- en exploitatiekosten en meer comfort in appartementen-
Nadere informatieHoneywell veldapparatuur. Duurzaam en betrouwbaar
Honeywell veldapparatuur Utiliteit en tuinbouw Duurzaam en betrouwbaar Regelaars Bedieningsgemak De klimaatregeling in een gebouw valt of staat met de regelaar zelf. Niet alleen moet de installateur hiermee
Nadere informatie30% is de gemiddelde potentie aan energiebesparing bij het optimaliseren van technische gebouwsystemen
NovoCon IoT servomotor voor HVAC Maak uw gebouw slimmer, efficiënter en waardevoller en verminder daarbij uw investering en jaarlijkse kosten Maak kennis met NovoCon, de innovatieve, digitale servomotor
Nadere informatieWat betekent het Wijzigingsbesluit bodemenergiesystemen voor uw bedrijf? Stappenplan voor uw certificering en erkenning voor bodemenergiesystemen
Wat betekent het Wijzigingsbesluit bodemenergiesystemen voor uw bedrijf? Stappenplan voor uw certificering en erkenning voor bodemenergiesystemen Het WijzigingsBesluit bodemenergiesystemen is van toepassing
Nadere informatieRichtlijn klantinstallaties
Voor aansluitingen op Warmte en/of Koude Revisie B Voor aansluitingen op Warmte en/of Koude 1 Inleiding / voorwoord 3 2 Specifiek toepassingsgebied 3 3 Gebruikte symbolen 3 4 Leeswijzer 5 5 Eisen aan verwarmingsinstallaties
Nadere informatieFunctioneren van WKO installaties
Functioneren van WKO installaties Het belang van goed beheer Klaasjan van der Maas Unica Ecopower Arjan van Bon Royal HaskoningDHV Vragen 1. Hoe ziet de nieuwe wetgeving en certificering eruit? 2. Hoe
Nadere informatieVermogensbepaling verwarmingsinstallatie met warmtepomp in woningen en woongebouwen
Vermogensbepaling verwarmingsinstallatie met warmtepomp in woningen en woongebouwen Jan Aerts projectcoördinator ISSO Inhoud Comfort, energiegebruik en kosten Bepalen vermogen verwarmen Bepalen vermogen
Nadere informatieEen warm onthaal begint bij Albrand
Een warm onthaal begint bij Albrand Een warm onthaal begint bij Albrand De zekerheid van 30 jaar vakmanschap 02 De 10 zekerheden die we installateurs en eindgebruikers bieden, zorgen ervoor dat we al meer
Nadere informatiemeer voordelen minder problemen
= meer voordelen minder problemen Thermostatisch Radiator Ventiel Onze eenvoudige formule om verwarmingssystemen in te regelen een eenvoudige en degelijke oplossing om automatisch verwarmingssystemen in
Nadere informatieDanfoss Radiatorthermostaten
MAKING MODERN LIVING POSSIBLE Ieder z n klimaat Danfoss Radiatorthermostaten 2 Klimaat is vooral een persoonlijk gevoel. Een graad warmer of kouder kan het verschil uitmaken tussen welbevinden en onbehagen.
Nadere informatieEnergiebesparing en comfort met Comap radiatorappendages
Energiebesparing en comfort met Comap radiatorappendages Beste installateur, Natuurlijk kent u VSH. Vooral ons brede assortiment fi ttingen van metaal tot kunststof is bij u bekend. En dat is logisch,
Nadere informatieAangenaam duurzaam. Informatieboekje
Aangenaam duurzaam Informatieboekje Handige informatie Uw woning is aangesloten op Warmtenet Hengelo. Warmtenet Hengelo zorgt ervoor dat u het in huis aangenaam warm hebt en dat u warm water uit de kraan
Nadere informatieSTEK. airconditioning. airconditioning. warmtepompen. vullen met koudemiddel
Als specialist werken wij samen met u als Installateur. Een logische combinatie. warmtepompen computerruimtekoeling Koeltechnisch handelen Vacumeren Luchtbehandeling DRUKPBEPROEVING vullen met koudemiddel
Nadere informatieWie zijn wij? Waarom Installatiebedrijf Koller?
Wie zijn wij? Installatiebedrijf Koller Hattem BV is in 1969 als familiebedrijf begonnen en bestaat uit ruim 15 medewerkers. De kwaliteit van het werk is gewaarborgd door aansluiting bij brancheorganisaties
Nadere informatieverwijzingen zijn afgestemd op ISSO 82.1 versie oktober 2009
Eindtermen en toetsmatrijs: toets energieprestatiecertificaat bestaande woningen Vastgesteld door de EPA-examencommissie en goedgekeurd door het CCvD van de Stichting Kwaliteitsborging Installatiesector
Nadere informatieCHECKLIST VOOR OPDRACHTGEVERS INSTALLATIE PERFORMANCE SCAN
CHECKLIST VOOR OPDRACHTGEVERS INSTALLATIE PERFORMANCE SCAN Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 1.1 Achtergrond 2 1.2 Leeswijzer 2 2 Vóór uitvoering 3 3 Gedurende de uitvoering 7 4 Na uitvoering 8 Tekstboxen Box
Nadere informatieAansluitvoorwaarden Warmte of. Warmte en Warm tapwater
Aansluitvoorwaarden Warmte of Warmte en Warm tapwater Aansluitvoorwaarden Warmte of Warmte en Warm tapwater 1 januari 2002 nv Nuon Deze aansluitvoorwaarden zijn van toepassing op alle overeenkomsten van
Nadere informatiede Intergas Kombi Kompakt HR-ketels Zó rendabel kan comfort zijn BETROUWBAAR IN WARMTE
de Intergas Kombi Kompakt HR-ketels Zó rendabel kan comfort zijn BETROUWBAAR IN WARMTE een huis vol rendabele warmte De ideale combiketel bestaat De ideale combiketel biedt behaaglijke warmte en weldadig
Nadere informatieAmvest Energie BV. Aansluitvoorwaarden levering van warmte, koude en warmtapwater
Aansluitvoorwaarden levering van warmte, koude en warmtapwater Amvest Energie BV Amvest Energie BV Postbus 12446 1100 AK Amsterdam Zuidoost telefoon: 020-4301212 KvK nr 34288968 BTW nr NL 81.87.94.744.B.01
Nadere informatieBRL 6000 Deel 013 2005-11-18
BRL 6000 Deel 013 2005-11-18 NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN voor het KOMO INSTAL procescertificaat voor ONTWERPEN, INSTALLEREN EN BEHEREN VAN INSTALLATIES INSTALLEREN VAN INDIVIDUELE (COMBI-)WARMTEPOMPEN
Nadere informatieEnergiebesparing. Betonkernactivering. Programma. Energiebesparing EPBD. Energy Performance Building Directive. Europese richtlijn.
Programma Energiebesparing & Betonkernactivering Energiebesparing Europa Nederland Besparingspotentieel Specialisten gevraagd? Betonkernactivering Publicatie Leergang Kees Arkesteijn 1 2 Energiebesparing
Nadere informatiea a n s l u i t v o o r w a a r d e n w a r m t e
a a n s l u i t v o o r w a a r d e n w a r m t e Deze aansluitvoorwaarden zijn van toepassing op alle overeenkomsten van HVC Energie B.V. met klanten voor de levering en het transport van warmte of warmte
Nadere informatieDe stooklijn onder het mes
De stooklijn onder het mes Optimalisering van installaties in de gezondheidszorg >> Als het gaat om energie en klimaat Inleiding en inhoud Deze brochure geeft u inzicht in actuele kennis en ervaringen
Nadere informatieH e t W A d u s E P C p a k k e t
Uw partner in duurzame energie H e t W A d u s E P C p a k k e t De ultieme oplossing voor uw woning v1.0 april 2009 Voorwoord WAdus BV is een jong en dynamisch bedrijf. Het bedrijf is opgericht in 2008
Nadere informatieEen eenvoudige oplossing voor waterzijdig inregelen
Danfoss Dynamic Valve Een eenvoudige oplossing voor waterzijdig inregelen Optimale balans en nauwkeurige temperatuurregeling in 2-pijps verwarmingssystemen en dat alles met één afsluiter. 2-in-1 De Dynamic
Nadere informatie+ + WERKINGSPRINCIPE. Met een volledig gamma van 2 oplossingen past Arianext zich aan elke installatieconfiguratie aan:
WERKINGSPRINCIPE De Arianext oplossingen verzekeren de productie van verwarming en sanitair warm water. Ze bestaan uit twee modules: > De buitenmodule : deze haalt, zelfs hartje winter, de energie uit
Nadere informatieVeelgestelde vragen BRL9500
Veelgestelde vragen BRL9500 1. Waarom de BRL9500? Bedrijven die energieprestatiecertificaten ofwel energielabels voor gebouwen willen gaan afgeven zullen zich verplicht moeten certificeren voor BRL9500.
Nadere informatieDuurzame systemen. Comfortabel genieten, maximale energiebesparing. Het goede gevoel, het juiste te doen. 01-10 - 2015
Duurzame systemen Comfortabel genieten, maximale energiebesparing 01-10 - 2015 Het goede gevoel, het juiste te doen. Onbezorgde luxe, duurzaam leven! Energiezuinig dankzij bodem-, lucht- en zonnewarmte
Nadere informatieWarmtepompen besparen op energie, niet op comfort
WARMTEPOMPTECHNIEK Warmtepompen besparen op energie, niet op comfort Voor verwarming en productie van sanitair warm water in nieuwbouw en renovatie Warmtepomptechniek in nieuwbouwprojecten Nieuw bouwen?
Nadere informatieCreëer uw perfecte comfortzone met evohome
Creëer uw perfecte comfortzone met evohome P2 Comfort en controle Comfort en controle: dat is precies wat evohome u geeft P3 evohome Het systeem voor slimme zoneregeling Met evohome heeft u de controle.
Nadere informatieAansluitvoorwaarden Stadsverwarming. Purmerend
Aansluitvoorwaarden Stadsverwarming Stadsverwarming Purmerend AV 042006 1 januari 2006 Gemeente Purmerend Deze Aansluitvoorwaarden zijn van toepassing op alle overeenkomsten van de gemeente Purmerend met
Nadere informatieVragen en antwoorden inzake de GIW/ISSO publicatie 2007
1 Vragen en en inzake de GIW/ISSO publicatie 2007 VERWARMEN zijde specificatie 8 1.1-1 10 1.2-1 vraag Voor welke ruimten geldt een temperatuur eis? Geldt de ontwerptemperatuur in een verwarmde hal ook
Nadere informatieVeelgestelde vragen inleiding.
Veelgestelde vragen inleiding. In dit document zullen wij trachten om veelgestelde vragen te beantwoorden. Dit document wordt periodiek bijgewerkt en heeft u een vraag die niet op deze lijst voorkomt of
Nadere informatieWat is waterzijdig inregelen en hoe doe je dat?
Wat is waterzijdig inregelen en hoe doe je dat? John van Echtelt john@debuurtenergiecoach.nl 4 februari 2019 Agenda 19.30 Opening en welkom door Anne-Marie Spierings 19.40 Wat is waterzijdig inregelen
Nadere informatieCALEFFI ACADEMY // Hydraulisch inregelen, een installatie in balans APRIL 2017 Marc Heusinkveld
CALEFFI ACADEMY // Hydraulisch inregelen, een installatie in balans 18 19 20 APRIL 2017 Marc Heusinkveld PROGRAMMA vwat IS INREGELEN? vgastspreker: ROBERT DOORNEBOS, REMEHA vlunch vpraktijkvoorbeelden
Nadere informatieConform neutraal besteksystematiek release 6 van het CBS/NAV-bestek - uitgave 2012
Bestekteksten Conform neutraal besteksystematiek release 6 van het CBS/NAV-bestek - uitgave 2012 DEEL 4 SPECIALE TECHNIEKEN - VERWARMING & SWW, VENTILATIE, HVAC, 2 LOT 40 CENTRALE VERWARMING - INDIVIDUELE
Nadere informatieCreëer de perfecte comfortzone met evohome Wi-Fi
Creëer de perfecte comfortzone met evohome Wi-Fi Meer controle evohome biedt de overtreffende trap op het gebied van controle. Door middel van het overzichtelijke bedieningspaneel of de HR92 radiatorregelaar(s)
Nadere informatieComfort door besparing. Eenvoudiger dan u denkt
Comfort door besparing Eenvoudiger dan u denkt 30% Meer dan 75% van de energierekening van een gemiddeld huishouden zijn voor de kosten van verwarming en warm water. Met het intelligente regelsysteem evohome
Nadere informatieGeïntegreerde klimaatsystemen voor gebouwen
Geïntegreerde klimaatsystemen voor gebouwen Uw huis is uw thuis. U komt er tot rust, besteedt er tijd met vrienden en familie. De ruimte waar u verblijft, moet daarom comfortabel en behaaglijk zijn als
Nadere informatieUponor Minitec de ideale vloerverwarming voor renovatie zonder breekwerk MINIMALE MONTAGEHOOGTE, MAXIMAAL COMFORT
Uponor Minitec de ideale vloerverwarming voor renovatie zonder breekwerk MINIMALE MONTAGEHOOGTE, MAXIMAAL COMFORT Groots in kleine afmetingen LAGE ELEMENTHOOGTE, SNELLE REGELING Snelle installatie, korte
Nadere informatieVerwarming en ventilatie
Verwarming en ventilatie Gebouwen met hoge energieprestaties Mei 2013 Christophe Delmotte, Ir Laboratorium Luchtkwaliteit en ventilatie WTCB Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf Bladzijde
Nadere informatieTrainingen Leren is investeren
en Leren is investeren Voordeel voor u en uw klanten Op drie locaties in Nederland verzorgt Resideo trainingen over Honeywell Home-producten. In een dag- of dagdeel doet u actuele kennis op en gaat u actief
Nadere informatiePost-MBO MIT-Werktuigkundige Installaties
Post-MBO MIT-Werktuigkundige Installaties De post-mbo opleiding Middelbaar Installatie Technicus Werktuigkundige installaties afgekort MIT-W voorziet in de behoefte om mensen met een MBO diploma op niveau
Nadere informatieProgramma van Eisen Frisse Scholen april 2012
Programma van Eisen Frisse Scholen april 2012 Voor u ligt het Programma van Eisen Frisse Scholen. Dit Programma van Eisen dient als leidraad voor opdrachtgevers van nieuw- en verbouw van scholen (schoolbesturen
Nadere informatieHome. Lyric T6 slimme, programmeerbare thermostaat ONTWORPEN VOOR INSTALLATEURS. GEMAAKT VOOR GEBRUIKERS.
Home Lyric T6 slimme, programmeerbare thermostaat ONTWORPEN VOOR INSTALLATEURS. GEMAAKT VOOR GEBRUIKERS. Beleef het comfort van een bekend en betrouwbaar merk De Lyric T6 is het nieuwste op het gebied
Nadere informatieSystem integrator. ing. Ad van der Aa Cauberg-Huygen Raadgevende Ingenieurs BV
System integrator ing. Ad van der Aa Cauberg-Huygen Raadgevende Ingenieurs BV Huidige praktijk Gezond EPC DuBo A a n n e m e r Afgifte (St. LTV) Installateur Warmteverlies en koellast Regeltechniek Warmtepompen
Nadere informatieInregelen van warmtapwatercirculatiesystemen. Oscar Nuijten, Edu4Install
Inregelen van warmtapwatercirculatiesystemen Oscar Nuijten, Edu4Install Inhoud Wat is het probleem? Systeem met statische inregelafsluiters Systeem met thermostatische inregelafsluiters Systeem met thermostatische
Nadere informatieIts time for Greenovation C2F. Crystal Climate Floor CRYSTAL CLIMATE FLOOR EEN KLIMAATVLOER MET EEN SLIMME THERMISCHE ACCU. www.oc-autarkis.
Its time for Greenovation C2F Crystal Climate Floor CRYSTAL CLIMATE FLOOR EEN KLIMAATVLOER MET EEN SLIMME THERMISCHE ACCU www.oc-autarkis.nl Inhoudsopgave Een unieke vloer met een thermische accu De werking
Nadere informatie