landbouw en natuurlijke omgeving 2013 dierhouderij en -verzorging productiedieren CSPE KB

Transcriptie

1 landbouw en natuurlijke omgeving 2013 dierhouderij en -verzorging productiedieren CSPE KB instructie voor de examinator In deze instructie vindt u richtlijnen en aandachtspunten bij de geheimhouding, de voorbereiding, de afname en de herkansing van het cspe. De paragrafen 1 tot en met 5 bevatten algemene informatie, die ook van toepassing is op cspe s van andere vakken. Vakspecifieke informatie treft u aan in de overige paragrafen. De mededelingen over de cspe s van 2013 (Septembermededeling op bevatten nadere informatie over dit cspe. 1 Geheimhouding cspe 1 Veel scholen hebben een protocol voor de afname van het cspe. In dit protocol staat dat de examinatoren tekenen voor de ontvangst van de examendocumenten van het cspe en verklaren alle zorgvuldigheid in acht te zullen nemen om te voorkomen dat de geheimhouding van de examendocumenten wordt geschonden. De examinator en de tweede examinator stellen in onderling overleg de score voor het centraal examen vast. In het protocol staat dat de eerste en tweede examinator verklaren dat zij de beoordeling in overeenstemming met het correctievoorschrift hebben verricht. Op en staat een goed voorbeeld van een protocol. 2 Alle examendocumenten (papier en digitaal) zijn geheim. Bewaar ze in een kluis op school. Neem ze niet mee naar huis. Voer de voorbereidingen van het examen uit in een ruimte waar geen leerlingen aanwezig zijn. 3 Reik examendocumenten aan het begin van iedere zitting uit aan de kandidaten en neem ze na iedere zitting in. Tenzij anders vermeld in de instructie voor de examinator hebben kandidaten buiten de zittingen om geen inzage in de examendocumenten. 4 Houd het correctievoorschrift en de instructie voor de examinator voor de kandidaten geheim. 5 Examendocumenten zijn na afloop van de examenperiode pas openbaar. Hetzelfde geldt voor de producten die door de kandidaten in het kader van het cspe gemaakt worden. Deze kunnen pas na afloop van de examenperiode tentoongesteld of meegegeven worden. Pas eind juni is de examenperiode afgelopen (zie het examenrooster voor het tweede tijdvak op Tot die tijd kunnen er nog kandidaten geëxamineerd worden en is geheimhouding noodzakelijk. 6 Eventuele foto- of filmopnamen van de afname mogen alleen gemaakt worden door bij de afname betrokken examenfunctionarissen die door de directeur zijn aangewezen. Tenzij een opname een onderdeel is van een praktische opdracht mogen ook kandidaten dus geen opnamen maken. Eventuele gemaakte opnamen mogen niet toegankelijk gemaakt worden zolang er (op andere scholen) nog kandidaten geëxamineerd kunnen worden. Tot eind juni is publicatie van cspemateriaal via bijvoorbeeld de website van de school of YouTube dus niet toegestaan. PK-0941-b-13-1-i 1 lees verder

2 7 Van de minitoetsen zijn varianten aanwezig. Alle kandidaten die gelijktijdig aan onderdeel X werken, kunt u dezelfde variant laten maken, mits de kandidaten niet bij elkaar kunnen kijken. Kandidaten die later zijn ingeroosterd, geeft u een andere variant van de minitoets. Zo waarborgt u de geheimhouding. 8 Op de laatste bladzijde van deze instructie voor de examinator staat vermeld welke informatie over de inhoud van het examen vooraf verstrekt mag worden aan de kandidaten. Meer inhoudelijke informatie geven is niet toegestaan. Deze bladzijde behandelt u als een examendocument (zie punt 2). U reikt een kopie van deze bladzijde uit in de laatste lesweek die aan de afname van het cspe voorafgaat. Dit examendocument is dus alleen ter inzage voor de kandidaten. Na inzage neemt u deze bladzijde weer in. 9 Het is niet geoorloofd om de opdrachten van tevoren met de kandidaten te oefenen. 2 Voorbereiding cspe 1 Om het cspe voor te kunnen bereiden, ontvangt de school in de tweede helft van februari zending A van de cspe s. Zending A bevat in tweevoud alle papieren examendocumenten inclusief de instructie voor de examinator. Het correctievoorschrift behoort niet tot deze zending. In deze examendocumenten is de informatie die niet nodig is voor de voorbereiding van het cspe met grijze vlekken bedekt. 2 Zending B van maart bevat de papieren examendocumenten in kandidaataantallen. Met inachtneming van de geheimhouding mag u vijf werkdagen voorafgaand aan de start van de afname op uw school, de examendocumenten van zending B gebruiken om voorbereid te zijn op de afname van het cspe (bijvoorbeeld door zelf voorafgaand aan de afname, het cspe te maken). 3 Het cspe kent de onderdelen A, B, C,. Uw school bepaalt per onderdeel, hoeveel kandidaten gelijktijdig geëxamineerd worden. Paragraaf 6 bevat aanbevelingen hiervoor. 4 Laat de opdrachten uitvoeren zoals ze in de examenopdrachten zijn gesteld. Het is niet toegestaan opdrachten aan te passen, te vervangen of over te slaan. 5 Zorg ervoor dat de school voldoet aan de eisen met betrekking tot veiligheid, hygiëne en milieu. 6 Controleer voor aanvang van het examen of per kandidaat alle benodigde materialen, grondstoffen, gereedschappen en/of hulpmiddelen aanwezig zijn. 7 Van elk onderdeel van het cspe is de richttijd aangegeven. Zie paragraaf 6 overzicht opdrachten. In de Septembermededeling staat in de richtlijnen examentijd cspe nadere informatie hierover (zie de Septembermededeling op In een cspe kunnen opdrachten voorkomen waarbij het werktempo beoordeeld wordt. Let erop dat u tijdens deze opdrachten per kandidaat de tijd exact bijhoudt. 8 Cito heeft een helpdesk ingericht voor technische vragen over computergebruik in het cspe. Informatie over de bereikbaarheid van deze helpdesk kunt u vinden op 9 Met vakinhoudelijke vragen of opmerkingen over het cspe kunt u terecht bij de examenlijn van het College voor Examens (zie de Septembermededeling op PK-0941-b-13-1-i 2 lees verder

3 3 Afname cspe 1 Iedere kandidaat werkt individueel aan de opdrachten van het examen. Tenzij anders vermeld in de examendocumenten is overleg en samenwerking met anderen niet toegestaan. 2 De opdrachten moeten in de aangegeven volgorde gemaakt worden. Om organisatorische redenen kan eventueel van de aangegeven volgorde worden afgeweken. 3 Per onderdeel van het cspe zijn richttijden aangegeven. De richttijden gaan uit van een werktempo dat de kandidaat aan moet kunnen. Overschrijding van de richttijd en de reden hiervoor kunnen in het protocol vermeld worden (zie de Septembermededeling op 4 Hulp aan kandidaten door de examinator of anderen tijdens het cspe is niet toegestaan, tenzij anders vermeld in het vakspecifieke deel van deze instructie of in het correctievoorschrift. Deel de kandidaten vooraf mee dat u hen tijdens het examen niet kunt helpen. 5 Het is niet toegestaan om bij de beoordeling af te wijken van het correctievoorschrift. 6 Stuur de WOLF-scores in van de eerste afname van de kandidaten, dus vóór een eventuele herkansing. 4 Herkansing cspe 1 Herkansing kan pas plaatsvinden nadat het gehele cspe is afgelegd. 2 Herkansen van het cspe betekent dat de kandidaat het cspe geheel, of onderdelen daarvan, opnieuw aflegt. Tijdens een eventuele herkansing demonstreert een kandidaat zijn kennis en vaardigheden door dezelfde praktische opdrachten van het cspe nogmaals uit te voeren. 3 BB- en KB-kandidaten kunnen het cspe herkansen en daarnaast mogen zij het centraal examen van één algemeen vak herkansen. GL-kandidaten mogen slechts één centraal examen herkansen, dat wil zeggen óf het cspe GL óf het centraal examen van één algemeen vak. Met de herkansing van het cspe GL kan derhalve pas gestart worden als de uitslag van het eerste tijdvak is vastgesteld. 4 De kandidaat maakt in de herkansing een andere variant van dezelfde minitoets dan tijdens de eerste afname. Van de onderdelen van het cspe, waarvan meer varianten voorhanden zijn, maakt de kandidaat eveneens een andere variant dan tijdens de eerste afname. 5 Van de onderdelen, die in de herkansing worden afgelegd, komen alle scores in de plaats van de scores die de kandidaat tijdens de eerste afname heeft behaald. Wat niet mag, is dat per onderdeel de hoogste score wordt genomen. Van de onderdelen die niet worden herkanst, blijft de score staan. 6 Het kan voorkomen dat een kandidaat, na een weinig succesvolle herkansing, achteraf meedeelt dat hij liever andere onderdelen had willen herkansen. Het verdient daarom aanbeveling dat de school voorafgaand aan de herkansing de keuze van de te herkansen onderdelen in overleg met de kandidaat en diens ouders/wettelijke vertegenwoordigers vastlegt in een overeenkomst. Voor aanvullende informatie zie de Septembermededeling op Examenblad.nl. PK-0941-b-13-1-i 3 lees verder

4 5 ICT-gebruik en dvd met bestanden 1 De digitale bestanden die nodig zijn voor het cspe, worden in maart op dvd aan de secretaris van het eindexamen van uw school gezonden. Een handleiding voor het ICT-gebruik bij het cspe wordt tegelijkertijd met de digitale bestanden aan uw examensecretaris gestuurd. In de handleiding staan onderstaande aandachtspunten voor ICT-gebruik. 2 Overleg vooraf met de ICT-coördinator / systeembeheerder van uw school over de afname van de cspe-onderdelen waarbij de computer wordt gebruikt. 3 Houd per groep één reservecomputer beschikbaar, en bij grotere groepen één reservecomputer per tien kandidaten. In de examenzaal dienen één of meer printers aanwezig te zijn. 4 Het is in het belang van de kandidaat dat de systeembeheerder de back-upfunctionaliteiten zo instelt dat bij uitval van de computer zo weinig mogelijk examenwerk verloren gaat. Daarnaast wordt aanbevolen dat de examinator / surveillant tijdens de afname op de hoogte is van de locatie van de back-upbestanden. 5 De digitale bestanden voor de praktische opdrachten dienen voor de kandidaten beschikbaar gemaakt te worden op, dvd s, USB-sticks of op een veilige plaats op de centrale server. De kandidaten moeten een duidelijke instructie krijgen waar de bestanden te vinden zijn en waar de eigen bestanden opgeslagen moeten worden. Op de USB-stick wordt de naam van de kandidaat en het kandidaatnummer vermeld. De opdracht is veelal zo geformuleerd dat de kandidaat het door hem bewerkte bestand opslaat onder een andere, eigen bestandsnaam. Dit maakt het mogelijk dat de kandidaat terugkeert naar het originele bestand, als er iets verkeerd mocht gaan. 6 Wanneer er meer zittingen zijn waarbij de computer gebruikt wordt, gebruikt de kandidaat bij elke zitting in principe dezelfde USB-stick. Wanneer een volgende zitting op een andere dag of dagdeel plaatsvindt, wordt de USB-stick ingenomen. Laat de school de bestanden in een netwerkomgeving opslaan, dan zorgt men ervoor dat de toegang tot die bestanden buiten de examentijd geblokkeerd is. 7 In een volgende zitting mag de kandidaat geen veranderingen aanbrengen in examenbestanden die in een eerdere zitting zijn gemaakt. Na elke opdracht of examenonderdeel maakt de kandidaat tijdens het examen een afdruk op papier die wordt ingeleverd, tenzij anders wordt aangegeven. Deze afdruk is een beveiliging tegen het later aanpassen van bestanden. Na afsluiting van het examenonderdeel worden afdrukken op papier niet meer in ontvangst genomen. 8 Het toetsprogramma voor de digitale minitoetsen moet vooraf in overleg met de ICT-coördinator / systeembeheerder zijn geïnstalleerd en gecontroleerd. PK-0941-b-13-1-i 4 lees verder

5 6 Overzicht opdrachten ONDERDEEL A richttijd: 60 minuten akg* 1 minitoets variant a, b, c, d 2 praktijkopdracht 3-6 praktijkopdrachten 10 7 praktijkopdracht 8 praktijkopdracht ICT gebruik: Excel met bestand ONDERDEEL B richttijd: 40 minuten 9 praktijkopdracht 10 ONDERDEEL C richttijd: 60 minuten 10 praktijkopdracht praktijkopdracht 12 praktijkopdracht 10 ONDERDEEL D richttijd: 40 minuten 13 praktijkopdracht 14 praktijkopdracht praktijkopdracht 16 minitoets variant a, b, c, d * akg = aantal kandidaten gelijktijdig. Toetstechnisch advies over het aantal kandidaten dat bij deze praktijkopdracht gelijktijdig beoordeeld kan worden. 7 Vakspecifieke aanbevelingen met betrekking tot de organisatie Algemene aanbevelingen ICT Bij dit examen hoort het volgende bestand: bestand opdracht CRV.xls 8 Macrobeveiliging Veel Word- en Excel-bestanden voor de praktische opdrachten bevatten macro s. De macrobeveiliging in zowel Word als Excel moet daarom aangepast worden: in Office 2003 moet het beveiligingsniveau op laag gezet worden; in Office 2007 en Office 2010 moeten alle macro s worden ingeschakeld. In de Handleiding Applicaties die op de dvd met digitale bestanden te vinden is, staat beschreven hoe u dit kunt (laten) doen. PK-0941-b-13-1-i 5 lees verder

6 Aanbevelingen per onderdeel Zorg ervoor dat alle onderdelen uitgevoerd worden op een voor dit examen goed uitgerust melkveebedrijf met ligboxen en dat de stallijst voor de kandidaten beschikbaar is. Let u erop dat er gedurende het gehele examen geen instructies worden gegeven! Bij bepaalde onderdelen moeten de kandidaten een beoordeling uitvoeren. Zorgt u ervoor dat u voorafgaande aan deze onderdelen noteert wat u voor een beoordeling zou geven. Op deze manier kunt u de resultaten van de kandidaten goed vergelijken en beoordelen. Dit gaat om de opdrachten 4, 9 en 10. Onderdeel A Voor aanvang van het praktijkgedeelte op het bedrijf zult u als examinator ervoor moeten zorgen dat er bedrijfskleding en laarzen aanwezig zijn en dat de kandidaten hun handen kunnen wassen. Zorg ook voor gelegenheid om de laarzen af te spuiten en voor een ontsmettingsmat- of bak. Voor opdracht 3 moeten er op het bedrijf verschillende leeftijdsgroepen dieren aanwezig zijn. Belangrijk is dat er groepen dieren (tussen de 6 en 10 dieren) door de kandidaten gecontroleerd kunnen worden op de aanwezigheid van beide oormerken. Elke kandidaat moet minstens twee dieren controleren waarbij één of twee oormerken ontbreken. Stel er ontbreken geen oormerken, zorg er dan voor dat u de kandidaten twee fictieve oormerken geeft bij opdracht 8. Deze zijn: NL en NL De kandidaten kunnen deze dan later fictief bestellen. Voor opdracht 6 zorgt u voor flacons Eprinex pour-on voor de anti-parasieten behandeling. In overleg met het bedrijf waar het examen afgenomen gaat worden kunt u de behandeling in het echt uitvoeren. Als dit niet mogelijk is kunt u het middel tijdelijk overgieten en de lege flacons vullen met bijvoorbeeld water. Na afloop van het examen kan het 'echte' anti-parasietenmiddel weer worden teruggegoten. Bij de beoordeling van de cijfers die de kandidaat zichzelf geeft bij opdracht 7, kunt u gebruikmaken van uw beoordelingen bij de aspecten 4b, 4d en 6b. De kandidaat voert de eigen beoordeling uit met een vierpuntsschaal. De beoordelingsaspecten waarnaar verwezen is, worden niet met een vierpuntsschaal beoordeeld. Als u uw eigen beoordeling gebruikt om die te vergelijken met de beoordeling van de kandidaat, moet u die vertalen naar de vierpuntsschaal van de kandidaat. PK-0941-b-13-1-i 6 lees verder

7 Onderdeel B Om bij de controle van het exterieur zo veel mogelijk de praktijk van exterieurbeoordeling te benaderen is het van belang dat de te beoordelen dieren 1e of 2e kalfs zijn en in de eerste helft van de lactatie. Op die manier worden sterk afwijkende waarden door ouderdom vermeden. Door de dieren met tussenruimtes aan het voerhek vast te zetten kunnen de kandidaten goed en veilig bij de dieren staan. De exterieurbeoordeling is in principe geschikt voor alle melkkoetypes. Voor sterk afwijkende rassen (bijvoorbeeld Yersey) is het exterieur moeilijker te interpreteren. Deze rassen zijn dus niet geschikt. Onderdeel C Zorgt u er bij opdracht 10 voor dat de kandidaten gelijkwaardige (even grote) boxen kunnen opmeten. De gebruiksaanwijzing voor het ontsmetten van een voederbak is die van Halamid. Deze staat na paragraaf 8. Deze gebruiksaanwijzing kan op A3-formaat gekopieerd worden en tijdens de uitvoer van dit onderdeel goed zichtbaar voor de kandidaten op worden gehangen. Van te voren moet u kleine plasticzakjes met ongeveer 20 gram nep Halamid-poeder (zout) klaarmaken. Er moeten evenveel zakjes klaargemaakt worden als er kandidaten zijn. Deze zakjes kunt u gezamenlijk in een lege emmer doen met daarop een kopie van de gebruiksaanwijzing van halamid. Hieruit kunnen de kandidaten hun zakjes Halamidpoeder halen als ze bij opdracht 12 zijn. Als voorwerpen om te ontsmetten kunt u bijvoorbeeld afkalfhulpmiddelen, melkgereedschap en dergelijke gebruiken. Bij opdracht 11 moeten de kandidaten een materialenlijst maken. Deze hoeft u niet te corrigeren! U zet alleen een paraaf als u de lijst heeft gezien. De kandidaten worden pas na opdracht 12 beoordeeld op het in orde zijn van de materialenlijst. Dit kan namelijk per school verschillen. PK-0941-b-13-1-i 7 lees verder

8 8 Materialen, gereedschappen en hulpmiddelen Algemeen Voor eventuele ICT-benodigdheden zie paragraaf 7. Overzicht per onderdeel Onderdeel A groepen runderen (zie paragraaf 7) kalveren met oormerk meetlint stallijst van het bedrijf plastic zak (voldoende groot) flacons Eprinex pour-on (zie paragraaf 7) Onderdeel B melkkoe Onderdeel C ligboxenstal meetlint bezem stoffer en blik krabber strooisel kruiwagen zakjes gevuld met 20 gram zout emmer te ontsmetten voorwerpen (zie paragraaf 7) beschermingsmiddelen (pbm s) Onderdeel D rekenmachine PK-0941-b-13-1-i 8 lees verder

9 Halamid-d droog, gesloten en koel bewaren Wettelijk toegelaten desinfecteermiddel in poedervorm ter bestrijding van micro-organismen Toelatingsnummer: 8241 N Werkzame stof: natrium-para-tolueensulfonchlooramide. Gehalte: 81%. Het actief chloorgehalte ligt rond de 25%. Aard van het preparaat: met water mengbaar concentraat. Inhoud: 100 gram. Halamid-d kan onder andere gebruikt worden ter bestrijding van bacteriën en virussen in/op: dierverblijfplaatsen, bijbehorende ruimten en bijbehorende voorwerpen transportmiddelen voor dieren Gebruiksaanwijzing algemeen De beste methode is eerst aangekoekt vuil los te steken en los materiaal weg te vegen en te verwijderen. Maak de te reinigen oppervlakken of voorwerpen nat met water, zodat het vuil kan weken. Na het reinigen eventuele reinigingsmiddelen en nog loszittend vuil goed wegspoelen. Vuistregel: zolang het spoelwater verkleurt, is het oppervlak of het voorwerp niet goed genoeg gereinigd. Haal na het spoelen overtollig water weg. U kunt direct na het reinigen gaan desinfecteren. Gebruik bij het desinfecteren zoveel vloeistof, dat de oppervlakken of de voorwerpen gedurende de inwerkingstijd nat blijven. Het oppervlak of het voorwerp moet na de inwerkingstijd heel goed met water worden nagespoeld. Toepassingsgebieden en doseringen Dierverblijfplaatsen, bijbehorende ruimten en bijbehorende voorwerpen. De minimale inwerkingstijd is 15 minuten. De gebruiksconcentratie bedraagt 1% (10 g per liter water). Transportmiddelen voor dieren. De minimale inwerkingstijd is 15 minuten. De gebruiksconcentratie bedraagt 2% (20 g per liter water). eerst de emmer met water vullen Veiligheidsinformatie Schadelijk bij opname door de mond. Vormt giftige gassen in contact met zuren. Veroorzaakt brandwonden. Kan overgevoeligheid veroorzaken bij inademing of bij contact met de huid. Veiligheidsaanbevelingen Buiten bereik van kinderen houden. Stof niet inademen. Draag geschikte beschermende kleding, handschoenen en een bril. Verwijderd houden van eet- en drinkwaren en van diervoeder. Niet eten, drinken of roken tijdens gebruik. Werk alleen in een goed geventileerde ruimte. Bij aanraking met de ogen of de huid onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en deskundig medisch advies vragen. Indien men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen: indien mogelijk hem dit etiket tonen. Deze stof en de verpakking op veilige wijze afvoeren. dan het zakje onder water openen PK-0941-b-13-1-i 9 lees verder

10 landbouw en natuurlijke omgeving 2013 dierhouderij en -verzorging productiedieren CSPE KB algemene informatie voor de kandidaat Wat ga je doen? Je gaat naar een melkveehouderijbedrijf waar je een aantal onderdelen gaat bekijken, beoordelen of controleren. Als je naar een veehouderijbedrijf gaat moet je je als bezoeker houden aan een aantal hygiëne maatregelen. Deze ga je naleven. Je bekijkt of alle dieren in een groep een oormerk hebben en maakt een schets van een kalf. Je neemt een mestmonster en dient een anti-parasietenmiddel toe. Je bestelt eventueel ontbrekende oormerken en meld een kalf aan bij de I&R-databank. Bij een koe bekijk je een aantal exterieurkenmerken en je bepaalt de conditiescore. Je beoordeelt een deel van een ligboxenstal en maakt deze schoon. Als laatste ga je van een pink bepalen of deze voldoende voer krijgt. Vooraf en achteraf maak je een minitoets. Overzicht van de opdrachten Onderdeel A voorbereidende minitoets met vragen over de praktijkonderdelen oormerken controleren kalf schetsen gewicht kalf bepalen mestmonster nemen anti-parasietenmiddel toedienen vragen beantwoorden eigen werk beoordelen kalf aanmelden en oormerken bestellen Onderdeel B exterieur beoordelen conditie bepalen Onderdeel C ligboxenstal bekijken/meten en beoordelen voorbereiden ligboxenstal schoonmaken ligboxenstal schoonmaken en voorwerp ontsmetten Onderdeel D voerbehoefte pink opzoeken voerbehoefte pink bepalen terugblikken op de hygiëne maatregelen algemene minitoets met vragen over verschillende onderwerpen Je wordt bij bepaalde opdrachten ook beoordeeld op beroepsvaardigheden zoals veilig werken en opruimen. Wanneer je deze informatie hebt gelezen, lever je het blad weer in bij je docent. PK-0941-b-13-1-i 10 lees verder einde