Chronologisch overzicht nieuwsberichten CBG over paroxetine
|
|
- Marcella de Smedt
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Chronologisch overzicht nieuwsberichten CBG over paroxetine Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) heeft diverse berichten gepubliceerd over paroxetine. Paroxetine is de werkzame stof van antidepressivamiddelen (zoals Seroxat) en valt in de groep van serotonineheropnameremmers, de SSRI s (Serotonin-Selective Reuptake Inhibitors). Hieronder een archiefoverzicht van deze berichten vanaf december CBG maant tot voorzichtigheid bij gebruik SSRI s bij kinderen met depressieve stoornissen Reactie op waarschuwing Engelse registratie autoriteiten Momenteel is er in Europa een discussie gaande over de veiligheid en werkzaamheid van SSRI s (Selectieve Serotonine Receptor Inhibitoren) bij kinderen met depressieve stoornissen. Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen wil benadrukken dat in de product informatie van SSRI s reeds melding wordt gemaakt van het feit dat veiligheid en werkzaamheid voor deze middelen nog onvoldoende zijn onderzocht bij kinderen met depressieve stoornissen. Dit geldt voor kortdurend gebruik. Van de effecten van langdurig gebruik bij kinderen is niets bekend. Daarom wordt gewaarschuwd voor het gebruik bij kinderen met depressieve stoornissen. In de praktijk zullen SSRI s bij hoge uitzondering door kinderpsychiaters wel worden voorgeschreven, waarbij rekening gehouden zal worden met het bovenstaande. De Engelse registratie autoriteiten hebben vandaag bekendgemaakt voorzichtigheid te betrachten met het gebruik van de meeste SSRI s bij kinderen met depressieve stoornissen. De risico's van deze SSRI s zijn groter dan de voordelen. Patiënten die de middelen gebruiken wordt aangeraden behandeling niet te stoppen. Wijziging van medicatie dient in overleg met de behandelend arts plaats te vinden. Het CBG wacht de uitkomst van de Europese discussie af voordat eventuele aanvullende maatregelen worden genomen.
2 23 april Paroxetine moet niet gebruikt worden bij kinderen en adolescenten onder de 18 Het centrale Europese geneesmiddelenagentschap, de EMEA/CPMP, heeft op donderdag 22 april besloten om een waarschuwing te publiceren tegen het voorschrijven van paroxetine bij de behandeling van kinderen en adolescenten onder de 18 jaar. Dit advies is gebaseerd op de resultaten van klinische studies waarin paroxetine vergeleken werd met placebo. Een hogere frequentie van suïcidaal gedrag en agressiviteit werd geconstateerd bij kinderen en adolescenten in deze studies. Bovendien werd de werkzaamheid niet voldoende aangetoond. Dit zijn de belangrijkste conclusies uit de discussie over de werkzaamheid en veiligheid van paroxetine op Europees niveau (zie ook het nieuwsbericht van 10 december 2003). Er waren ook aanwijzingen voor een toename van suïcidaal gedrag bij jongvolwassenen (18-29 jaar). Daarom worden artsen gewaarschuwd deze groep zorgvuldig te volgen gedurende de behandeling. Verder wordt de productinformatie voorzien van een strengere waarschuwing met betrekking tot ontwenningsverschijnselen. Er wordt geadviseerd om de behandeling met paroxetine niet abrupt af te breken. Bij beëindiging van de behandeling moet de dosering geleidelijk afgebouwd worden over een periode van enkele weken, of zelfs maanden. De ontwenningsverschijnselen zijn meestal mild en van beperkte duur en moeten binnen twee weken na het stoppen zijn verdwenen. Toch kunnen de symptomen bij sommige patiënten ernstiger zijn en van langere duur. Het initiatief om paroxetine te evalueren werd ingegeven door groeiende bezorgdheid door de resultaten van studies met paroxetine in kinderen en adolescenten die recent beschikbaar zijn gekomen. Het besluit om een waarschuwing omtrent het gebruik bij kinderen en adolescenten in de productinformatie op te nemen kwam mede tot stand op advies van deskundigen op het gebied van de kinderpsychiatrie, die uiteenzetten dat er behoefte bestaat aan medicijnen voor de behandeling van psychische klachten in kinderen en adolescenten en er op wezen dat het in individuele gevallen toch nodig kan zijn paroxetine voor te schrijven. In slechts enkele van de studies naar de werkzaamheid en veiligheid van andere SSRI's in kinderen en adolescenten was een effect te zien. Deze studies betroffen een geselecteerde groep patiënten. Bovendien werd suïcidaal gedrag vaker waargenomen in een aantal van deze studies. De conclusies van de CPMP met betrekking tot paroxetine zullen dus ook consequenties hebben voor de andere SSRI's. In Nederland is op dit moment geen product geïndiceerd voor de behandeling van depressies bij kinderen en adolescenten. Voor de behandeling van obsessief gedrag en dwanghandelingen wordt er in de productinformatie van fluvoxamine beperkte informatie gegeven over de dosering bij kinderen ouder dan 8 jaar en adolescenten.
3 27 april Kinderen en SSRI's: Verslag bijeenkomst CBG met kinderpsychiaters In het bericht van 23 april 2004 heeft u reeds kunnen lezen dat deskundigen op het gebied van de kinderpsychiatrie aan hebben gegeven dat er behoefte bestaat aan medicijnen voor de behandeling van psychische klachten in kinderen en adolescenten en er op wezen dat het in individuele gevallen toch nodig kan zijn paroxetine voor te schrijven. Bijgaand vindt u een verslag van een bijeenkomst van het CBG met een aantal kinderpsychiaters. The use of SSRIs in children and adolescents Summary of a meeting with Child Psychiatrists Utrecht, Thursday February 5, 2004 This meeting, organised by the MEB, was motivated by the current upheaval about the use of SSRIs in children and adolescents. The purpose was to hear from child and adolescent psychiatrists who are working in the field about their experiences with the target population and with the use of SSRIs. An additional purpose was to inform this group of professionals about the developments/problems that the MEB is encountering in this area in order to create an understanding in the field for the regulatory measures that may be taken with respect to the use of SSRI in children/adolescents. Both from the side of the MEB and the side of child psychiatrists, 7 persons were present. There was an agreement among the experts that depression is rare among children who are younger than 12 years. At this young age, depression is not yet a crystallised disorder and depressive symptoms tend to co-appear with considerable anxiety and other symptoms making the diagnosis of depression especially difficult in this age group. It is only in adolescents that depression begins to resemble adult depression. Along the same lines, the overrepresentation of females among depressed patients, which is well known from adult depression, only emerges in adolescence depression while in childhood both genders are equally represented. It was also noted that depression symptoms appearing in childhood/adolescents could turn out to be the onset of a bipolar disorder. This would complicate things with respect to both the choice of treatment options and to studies. Consensus in the field (which is also reflected in treatment guidelines) indicates that the first option in the treatment of depression among children and adolescents should be psychotherapy and that pharmacological treatment is indicated only in severe cases, where other interventions have failed, in cases of suicidal risk, familiar depression and where good reaction to such intervention has been observed in the family. Even in these cases pharmacotherapy should be applied with caution. The experts reported positive experiences with SSRI treatment in children and adolescents. They recognise, however, that the majority of prescriptions come from the GPs and that the indications in these cases may be questioned. There were positive reactions among the experts to the possibility of restricting the prescription of SSRIs to child psychiatrists. However, it was noted that this might not be practical due to the shortage of child psychiatrists. With respect to depression trials in children and adolescents, it was noted that the exclusion criteria of such trials are so strict that almost none of the patients seen by the experts were eligible for inclusion (the situation is different where OCD is concerned). Another problem that was pointed out in this respect was that while suicidal patients are excluded from trials, they constitute an important part of the target population. One of the experts indicated that patients seen by specialists are probably a select group that may not represent the total depressed young population, which for the most part might never be referred to specialist help or to any help at all. The experts were not struck by the findings concerning suicidal ideation. They indicated that the number are low and could easily have occurred by chance. Therefore a warning concerning suicidal risk was seen as a sufficient measure in addressing this problem.
4 None of the experts have noticed a difference between the different SSRIs in terms of either efficacy or safety. Conclusions - It is necessary to make a distinction between children and adolescents in depression trials. - SSRIs are being used in the treatment of depressed children and adolescents as a second line treatment option. - A warning concerning suicidal ideation is sufficient and a contraindication does not seem necessary. - It does not seem to make sense to make a distinction between the different SSRIs with respect to regulatory measures. - The representativeness of the samples that are included in trials in relation to the target population is a problem, specifically with respect to suicidal patients who are excluded from trials but constitute an important part of the indication for pharmacological treatment.
5 9 december Antidepressiva bij kinderen Naar aanleiding van recente onderzoeken naar het gebruik van antidepressiva bij kinderen, is er gisteren 8 december een buitengewone vergadering ingelast van de CHMP*. De conclusies van de CHMP wat betreft de antidepressiva (SSRI's en SNRI's) zijn dat er signalen zijn van een toename van suïcidaal gedrag bij kinderen en adolescenten die behandeld worden met SSRI's en SNRI's. Er waren echter geen gevallen van zelfdoding door kinderen en adolescenten in de klinische studies. Hierbij wordt opgemerkt dat: - SSRI's en SNRI's niet geregistreerd zijn voor de behandeling van depressie en angststoornissen bij kinderen en adolescenten - SSRI's en SNRI 's in het algemeen niet gebruikt moeten worden in deze leeftijdsgroep vanwege het verhoogde risico op suïcidaal gedrag of hieraan gerelateerd gedrag (vijandigheid, labiliteit). - er echter in uitzonderingsgevallen een medische noodzaak zou kunnen bestaan de middelen toch te gebruiken. In dat geval moet de patiënt nauwkeurig gevolgd te worden door ouders en voorschrijvers - de behandeling uitsluitend gestopt mag worden op advies van de voorschrijver in verband met ontwenningsverschijnselen De CHMP heeft daarnaast gesproken over paroxetine. Eerder in april van dit jaar publiceerde de EMEA/CHMP een waarschuwing tegen het voorschrijven van paroxetine bij kinderen en adolescenten onder de achttien jaar. Inmiddels heeft de CHMP nieuwe onderzoeken bekeken en de eerdere conclusies herbevestigd. Als gevolg hiervan zullen er wijzigingen opgenomen worden in de productinformatie op basis waarvan de bijsluitertekst wordt vastgesteld. De balans werkzaamheid/schadelijkheid van paroxetine voor gebruik bij volwassenen blijft positief. Voor achtergrondinformatie zie het persbericht van de CHMP. *De CHMP is het adviescomité van het Europese registratie autoriteit EMEA waarin afgevaardigden van de nationale registratie autoriteiten zoals het CBG vertegenwoordigd zijn.
6 10 maart Analyse effecten antidepressiva bij kinderen Het artikel Gebruik van antidepressiva bij kinderen en adolescenten en het risico van suïcide. (Wohlfarth T, Zwieten BJ van, Lekkerkerker F, Gispen-de Wied CC, Ruis J, Elferink AJA, et al. Maandblad Geestelijke volksgezondheid 2005;60:289-98) analyseert studies met betrekking tot de werkzaamheid en veiligheid van antidepressiva bij kinderen en adolescenten. Er is geen consistent bewijs voor werkzaamheid van anti-depressie bij jongeren. Dit hoeft echter niet te betekenen dat deze middelen bij depressie onwerkzaam zijn. De studies geven wel reden tot bezorgdheid met betrekking tot suïcide gerelateerde gebeurtenissen. Registratie autoriteiten (waaronder het CBG) hebben daarom voorzorgsmaatregelen aanbevolen (zie nieuwsbericht 9 december 2004). In dit artikel willen de auteurs duidelijk maken op welke gegevens deze maatregelen gebaseerd zijn. Het CBG heeft besloten dat SSRI s niet kunnen worden aanbevolen voor de behandeling van depressie bij kinderen en adolescenten. Als antidepressiva echter wel bij deze leeftijdsgroep worden voorgeschreven, is het aan te bevelen dat ze worden voorgeschreven door specialisten (kinder- en jeugdpsychiaters). Het CBG heeft niet de indicatie willen beperken tot het voorschrijven door specialisten, gebaseerd op een overleg met de kinder- en jeugdpsychiaters. Zij wezen erop dat dit niet praktisch zou zijn vanwege het tekort aan kinderpsychiaters en het feit dat de meeste depressieve kinderen naar een huisarts gaan en nooit verwezen worden naar een specialist (zie verslag 27 april 2004).
7 26 april Opinie CHMP: Waarschuwing bij gebruik antidepressiva (SSRI's/ SNRI's) door kinderen De CHMP (het wetenschappelijke comité van de EMEA) heeft de beschikbare gegevens voor alle SSRI's en SNRI's besproken en is tot de opinie gekomen dat een waarschuwing voor het gebruik bij kinderen voor de hele klasse op zijn plaats is. Alleen voor atomoxetine werd een enigszins aangepaste tekst vastgesteld. De waarschuwing houdt in dat gebruik bij kinderen wordt afgeraden, tenzij er een medische noodzaak bestaat de middelen toch te gebruiken. In dat geval moet de patiënt nauwkeurig gevolgd worden door ouders en voorschrijvers. Dit besluit is in lijn met eerdere berichtgeving vanuit de CHMP en het CBG (zie de nieuwsberichten van 9 december 2004, 27 april 2004 en 23 april 2004). Na goedkeuring door de Europese Commissie zal deze wijziging geïmplementeerd worden. Voor meer gedetailleerde informatie over de voorgestelde wijzigingen verwijzen wij naar het bericht op de website van de EMEA. Omdat er in het buitenland aanwijzingen zijn dat patiënten overgezet worden van SSRI's op zogenaamde tricyclische antidepressiva (TCA's), zal deze groep geneesmiddelen binnen enkele maanden besproken worden in de Pharmacovigilance werkgroep (een Europese werkgroep die de veiligheid van geneesmiddelen bespreekt). Er zijn vooralsnog geen redenen om aan te nemen dat tricyclische antidepressiva een voordeel bieden t.o.v. SSRI's op het punt van het risico op suïcidaal gedrag of hieraan gerelateerd gedrag.
8 24 mei Bijsluiter en SPC anti-depressivum paroxetine aangepast Op 29 maart 2005 heeft de Europese Commissie een Commissie Beschikking vastgesteld voor de Artikel 31 referral voor paroxetine bevattende producten. De door de Commissie vastgestelde productinformatie is conform het advies van de CHMP* van april 2004 en december Zie de berichten op de CBG website van 9 december 2004: Antidepressiva bij kinderen en 23 april 2004: Paroxetine moet niet gebruikt worden bij kinderen en adolescenten onder de 18. In april 2004 publiceerde de EMEA/CHMP* een waarschuwing tegen het voorschrijven van paroxetine bij kinderen en adolescenten onder de achttien jaar. Tijdens een vergadering in december 2004 heeft de CHMP nieuwe onderzoeken besproken en de eerdere conclusies herbevestigd. De balans werkzaamheid/schadelijkheid van paroxetine voor gebruik bij volwassenen blijft positief. De belangrijkste wijzigingen betreffen: - Een waarschuwing tegen het voorschrijven van paroxetine bij kinderen en adolescenten - Aanscherping van waarschuwing voor patiënten met een verhoogd risico op suïcidaal gedrag (patiënten met een voorgeschiedenis van suïcidaal gedrag of suïcidale gedachten voor aanvang van de behandeling en jong volwassenen) - Aanscherping van waarschuwingen met betrekking tot ontwenningsverschijnselen bij het stoppen van de behandeling - Aanscherping van waarschuwingen betreffende acathisie. Ten slotte is eind november 2004 Seroxat, 10 mg tablet geaccepteerd. Deze formulering kan gebruikt worden om het afbouwen van de medicatie te vereenvoudigen. Het CBG heeft alle registratiehouders van paroxetine bevattende producten verzocht hun SPC en bijsluiter aan te passen aan deze nieuwe tekst. Inmiddels zijn de SPC en bijsluiter van Seroxat en enkele generieken aangepast conform de Commissie Beschikking. Het College streeft ernaar dat per 1 juli 2005 alle verpakkingen voor paroxetine bevattende producten voorzien zijn van de nieuwe bijsluiter. *De CHMP is het adviescomité van het Europese registratie autoriteit EMEA waarin afgevaardigden van de nationale registratie autoriteiten zoals het CBG vertegenwoordigd zijn.
9 22 augustus Paroxetine en het risico op suïcide bij volwassenen Een aantal media in binnen- en buitenland heeft melding gedaan van een onderzoek van de universiteit van Oslo, dat wijst op een verhoogd risico op suïcidale neigingen in volwassenen die paroxetine (merknaam: Seroxat) gebruiken. De resultaten van dit onderzoek lijken aan te sluiten bij het risico dat momenteel al beschreven staat in de productteksten voor voorschrijvers en in de patiëntenbijsluiter. Het onderzoek van de universiteit van Oslo is een meta-analyse van eerder uitgevoerde onderzoeken, die afwijkt qua methode van de bij het CBG bekende analyse methode. Het is daarom op dit moment niet mogelijk de resultaten te vergelijken met de resultaten van analyses die eerder zijn uitgevoerd door de CBG. Wel sluit het verhoogde risico waarover nu wordt gesproken aan bij het risico dat staat beschreven als waarschuwing in de productinformatie voor voorschrijvers en de patiëntenbijsluiter (zie onderaan dit nieuwsbericht). Deze waarschuwing is naar aanleiding van een grootschalige herbeoordeling van paroxetine aangescherpt (zie voor meer informatie hierover het nieuwsbericht van 24 mei 2005). Er is geen aanleiding om het gebruik van het middel te stoppen. Voorschrijvers willen wij graag wijzen op de informatie in de producttekst van paroxetine bevattende producten. Patiënten worden geadviseerd bij twijfel over het gebruik van paroxetine niet te stoppen met het gebruik van dit middel, maar hun twijfels te bespreken met de behandelend arts.
10 7 maart Standpunt CBG over gebruik antidepressiva bij kinderen Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen ontraadt het gebruik van SSRI s (Serotonin- Selective Reuptake Inhibitors) bij de behandeling van kinderen en adolescenten jonger dan 18 jaar. Het College waarschuwt tevens jonge gebruikers van SSRI s (en hun ouders/verzorgers) niet plotseling te stoppen met het gebruik van deze middelen. Bij onzekerheid of zorgen over mogelijke bijwerkingen dient altijd eerst de behandelend arts geraadpleegd te worden. Het onthouden van behandeling aan kinderen met depressie kan ook ten nadele van het kind zijn. Als, op grond van een klinische noodzaak, het besluit wordt genomen om te behandelen, dan dient de patiënt zorgvuldig gecontroleerd te worden op het optreden van suïcidale symptomen. Daarom heeft de CHMP/CBG tevens in de samenvatting van de productkenmerken van de SSRI s laten opnemen dat als een behandelend arts besluit dat gebruik van antidepressiva noodzakelijk is (nadat alle andere behandelingsmogelijkheden zijn afgewogen), een dergelijke behandeling met zorg moet plaatsvinden. Tijdens deze behandeling dient de patiënt regelmatig gecontroleerd te worden op eventuele suïcidale gedachten en gedrag. Dit standpunt van het CBG is ongewijzigd sinds april Op dat moment heeft de CHMP (het wetenschappelijk comité voor geneesmiddelen voor de mens waarin het CBG vertegenwoordigd is) een waarschuwing uitgegeven voor het gebruik van SSRI s bij kinderen. Deze waarschuwing is opgenomen in de bijsluiters en de samenvattingen van de productkenmerken (SPC s). De wetenschappelijke basis van dit standpunt is gebaseerd op klinische onderzoeken waarin suïcidaal gedrag (zelfmoordpogingen en zelfmoordgedachten) en vijandigheid (voornamelijk agressie, oppositioneel gedrag en woede) vaker werden waargenomen bij kinderen en adolescenten die behandeld werden met antidepressiva dan bij degenen die behandeld werden met placebo. Dit volgt uit een zorgvuldige analyse van de resultaten van alle beschikbare onderzoeken uitgevoerd met SSRI s bij kinderen en adolescenten. De analyse gaf aan dat het gebruik van antidepressiva geassocieerd is met een risico op suïcide gerelateerd gedrag (i.e. zelfmoordgedachten, zelfmoordpogingen, maar geen geslaagde zelfmoord) in deze leeftijdsgroep. Hoewel een associatie niet betekent dat antidepressiva dit aan suïcide gerelateerde gedrag veroorzaken, hebben deze resultaten wel geleid tot voornoemde waarschuwing wat betreft het gebruik van deze middelen bij depressie bij kinderen en adolescenten. Daarnaast ontbreken lange termijn veiligheidsgegevens bij kinderen en adolescenten over groei, maturatie en cognitieve en gedragsontwikkeling. De voordelen en risico s van antidepressiva en het gebruik bij kinderen zijn vanaf 2003 door de CHMP en het CBG uitgebreid tegen het licht gehouden. Zie de eerdere publicaties op onze website: 10 december 2003: CBG maant tot voorzichtigheid bij gebruik SSRI s bij kinderen met depressieve stoornissen; Reactie op waarschuwing Engelse registratie autoriteiten; 9 december 2004: Antidepressiva bij kinderen; 23 april 2004: Paroxetine moet niet gebruikt worden bij kinderen en adolescenten onder de 18; 10 maart 2005: Analyse effecten antidepressiva bij kinderen; 26 april 2005: Opinie CHMP: Waarschuwing bij gebruik antidepressiva (SSRI's / SNRI's) door kinderen; 24 mei 2005: Bijsluiter en SPC antidepressivum paroxetine aangepast.
11 12 maart Standpunt CBG antidepressiva algemeen Antidepressiva zijn geregistreerd voor de behandeling van patiënten met een ernstige depressie (major depressive episodes). Het standpunt van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen met betrekking tot de werkzaamheid van antidepressiva is ongewijzigd sinds de registratie van deze geneesmiddelen. Het is algemeen bekend dat in klinisch onderzoek met antidepressiva de werkzaamheid van antidepressiva in verhouding niet erg groot is, maar beter dan placebo. Het CBG let bij het beoordelen van de werking van antidepressiva zorgvuldig op het zogenaamde placeboeffect. De reden is dat patiënten die een placebo krijgen ook sterk kunnen verbeteren. Uit een eigen meta-analyse van gepubliceerde en ongepubliceerde studies met zogenaamde tricyclische antidepressiva s1 bleek dat 31% van de patiënten die een placebo kregen en 46% van de patiënten die met een antidepressivum werden behandeld, een verbetering van meer dan 50% lieten zien. Ook is bekend dat de werkzaamheid van antidepressiva in een ernstige depressie beter is. De reden is dat in deze patiënten het placebo-effect niet zo hoog is, met andere woorden, mensen met een ernstige depressie herstellen van zelf minder snel. Recent gehouden onderzoek (een meta-analyse van 47 klinische onderzoeken met verschillende nieuwe antidepressiva), gepubliceerd in PLoS Medicine (Kirsch et al)2 concludeert dat de nieuwe generatie antidepressiva (de zogenaamde SSRI s) over het algemeen een matig effect hebben. Dit effect wordt niet klinisch relevant geacht door de onderzoekers. Deze conclusie wordt door het CBG niet ondersteund. Inderdaad is het gemiddeld aantal punten verschil in de depressiescore tussen de placebo en antidepressiva gering, wat in overeenstemming is met de bevindingen in de literatuur. Het CBG vindt echter het aantal patiënten met een verbetering van meer dan 50% procent een betere maat om de klinische relevantie van een behandelingseffect in depressie te beoordelen. De conclusie van Kirsch et al dat de werkzaamheid sterker is bij patiënten met ernstige depressie ondersteunt het CBG wel. Het CBG waarschuwt patiënten niet plotseling te stoppen met het gebruik van deze antidepressiva. Bij onzekerheid of zorgen over mogelijke bijwerkingen dient altijd eerst de behandelend arts geraadpleegd te worden. Voor uitgebreide informatie over het gebruik van antidepressiva bij kinderen zie ons standpunt van 8 maart 2008 op waarin verwezen wordt naar de diverse website berichten van het CBG. 1 Storosum JG, Short-term efficacy of tricyclic antidepressants revisited: a meta-analytic study, Eur Neuropsychopharmacol Apr;11(2): Kirsch I, et all, Initial severity and antidepressant benefits: a meta-analysis of data submitted to the Food and Drug Administration., PLoS Med Feb;5(2):e45.
12 1 februari Reactie naar aanleiding van media aandacht over antidepressiva Meldingen van een mogelijke relatie tussen agressie bij het gebruik van antidepressiva zijn bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) bekend. Op basis van een signaal van Lareb in 2009 heeft het CBG besloten dat wij de mogelijke relatie tussen agressie en antidepressiva nauwlettend zullen volgen met het doel artsen en patiënten zo goed mogelijk te informeren. In de berichtgeving is sprake van moeilijk te begrijpen bijsluiters. Het CBG vindt dat de leesbaarheid van bijsluiters verbeterd kan worden. Wij zijn daar al enige tijd actief aan bezig onder andere in samenwerking met de Universiteit van Utrecht. Voor meer informatie zie
The relationship between social support and loneliness and depressive symptoms in Turkish elderly: the mediating role of the ability to cope
The relationship between social support and loneliness and depressive symptoms in Turkish elderly: the mediating role of the ability to cope Een onderzoek naar de relatie tussen sociale steun en depressieve-
Nadere informatieKaren J. Rosier - Brattinga. Eerste begeleider: dr. Arjan Bos Tweede begeleider: dr. Ellin Simon
Zelfwaardering en Angst bij Kinderen: Zijn Globale en Contingente Zelfwaardering Aanvullende Voorspellers van Angst bovenop Extraversie, Neuroticisme en Gedragsinhibitie? Self-Esteem and Fear or Anxiety
Nadere informatiePsychometrische Eigenschappen van de Youth Anxiety Measure for DSM-5 (YAM-5) Psychometric Properties of the Youth Anxiety Measure for DSM-5 (YAM-5)
Psychometrische Eigenschappen van de Youth Anxiety Measure for DSM-5 (YAM-5) Psychometric Properties of the Youth Anxiety Measure for DSM-5 (YAM-5) Hester A. Lijphart Eerste begeleider: Dr. E. Simon Tweede
Nadere informatieDe Relatie tussen Angst en Psychologische Inflexibiliteit. The Relationship between Anxiety and Psychological Inflexibility.
RELATIE ANGST EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1 De Relatie tussen Angst en Psychologische Inflexibiliteit The Relationship between Anxiety and Psychological Inflexibility Jos Kooy Eerste begeleider Tweede
Nadere informatieEffectiviteit van antidepressiva; implicaties van twee meta-analysen voor de klinische praktijk
k o r t e b i j d r a g e Effectiviteit van antidepressiva; implicaties van twee meta-analysen voor de klinische praktijk s. t h i o, a. j. l. m. v a n b a l k o m achtergrond Regelmatig ontstaat er in
Nadere informatieHierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Kuzu (PvdA) over de bijwerkingen van antidepressiva (SSRI s) (2014Z07811).
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2008 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Rijnstraat 50 255 XP DEN HAAG T 070 340 79 F 070 340 78 34
Nadere informatieINVLOED VAN CHRONISCHE PIJN OP ERVAREN SOCIALE STEUN. De Invloed van Chronische Pijn en de Modererende Invloed van Geslacht op de Ervaren
De Invloed van Chronische Pijn en de Modererende Invloed van Geslacht op de Ervaren Sociale Steun The Effect of Chronic Pain and the Moderating Effect of Gender on Perceived Social Support Studentnummer:
Nadere informatieCOGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS
COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS Gezondheidsgedrag als compensatie voor de schadelijke gevolgen van roken COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS Health behaviour as compensation for the harmful effects of smoking
Nadere informatieKeuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze. in Relatie tot Depressie
1 Keuzetwijfels in de Keuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze in Relatie tot Depressie Open Universiteit Nederland Masterscriptie (S58337) Naam: Ilse Meijer Datum: juli 2011
Nadere informatieVerschil in Perceptie over Opvoeding tussen Ouders en Adolescenten en Alcoholgebruik van Adolescenten
Verschil in Perceptie over Opvoeding tussen Ouders en Adolescenten en Alcoholgebruik van Adolescenten Difference in Perception about Parenting between Parents and Adolescents and Alcohol Use of Adolescents
Nadere informatieRelatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën
Relatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën The Relation between Personality, Education, Age, Sex and Short- and Long- Term Sexual
Nadere informatieDe Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim
De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim The Relationship between Work Pressure, Mobbing at Work, Health Complaints and Absenteeism Agnes van der Schuur Eerste begeleider:
Nadere informatieOuderlijke Controle en Angst bij Kinderen, de Invloed van Psychologische Flexibiliteit
1 Ouderlijke Controle en Angst bij Kinderen, de Invloed van Psychologische Flexibiliteit Nicola G. de Vries Open Universiteit Nicola G. de Vries Studentnummer 838995001 S71332 Onderzoekspracticum scriptieplan
Nadere informatieFunctioneren van een Kind met Autisme. M.I. Willems. Open Universiteit
Onderzoek naar het Effect van de Aanwezigheid van een Hond op het Alledaags Functioneren van een Kind met Autisme M.I. Willems Open Universiteit Naam student: Marijke Willems Postcode en Woonplaats: 6691
Nadere informatieHet verband tussen alledaagse stress en negatief affect bij mensen met een depressie en de rol van zelfwaardering daarbij
Het verband tussen alledaagse stress en negatief affect bij mensen met een depressie en de rol van zelfwaardering daarbij Een vergelijking van een depressieve en een niet-depressieve groep met Experience-Sampling-Method
Nadere informatieHet Effect van Verschil in Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het Alcoholgebruik van Adolescenten.
Het Effect van Verschil in Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het Alcoholgebruik van Adolescenten. The Effect of Difference in Peer and Parent Social Influences on Adolescent Alcohol Use. Nadine
Nadere informatieSTIGMATISERING VAN PATIENTEN MET LONGKANKER 1. Stigmatisering van Patiënten met Longkanker: De Rol van Persoonlijke Relevantie voor de Waarnemer
STIGMATISERING VAN PATIENTEN MET LONGKANKER 1 Stigmatisering van Patiënten met Longkanker: De Rol van Persoonlijke Relevantie voor de Waarnemer Stigmatization of Patients with Lung Cancer: The Role of
Nadere informatieInvloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur
Invloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur M. Zander MSc. Eerste begeleider: Tweede begeleider: dr. W. Waterink drs. J. Eshuis Oktober 2014 Faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen
Nadere informatieLichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and
Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa Physical factors as predictors of psychological and physical recovery of anorexia nervosa Liesbeth Libbers
Nadere informatie(SOCIALE) ANGST, GEPEST WORDEN EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1
(SOCIALE) ANGST, GEPEST WORDEN EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1 Psychologische Inflexibiliteit bij Kinderen: Invloed op de Relatie tussen en de Samenhang met Gepest worden en (Sociale) Angst Psychological
Nadere informatieDatum 1 juli 2014 Onderwerp Beantwoording Kamervragen over het onderzoek naar het verband tussen medicijngebruik en agressie
1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj
Nadere informatiePositieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen
Positieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen Positive, Negative and Depressive Subclinical Psychotic
Nadere informatiePsychological Determinants of Absenteeism at Work by Pregnant Women. Psychologische determinanten van uitval uit het arbeidsproces door zwangere
Psychological Determinants of Absenteeism at Work by Pregnant Women Psychologische determinanten van uitval uit het arbeidsproces door zwangere vrouwen: Onderzoek naar de relatie tussen angst, depressieve
Nadere informatieSekseverschillen in Huilfrequentie en Psychosociale Problemen. bij Schoolgaande Kinderen van 6 tot 10 jaar
Sekseverschillen in Huilfrequentie en Psychosociale Problemen bij Schoolgaande Kinderen van 6 tot 10 jaar Gender Differences in Crying Frequency and Psychosocial Problems in Schoolgoing Children aged 6
Nadere informatieHet executief en het sociaal cognitief functioneren bij licht verstandelijk. gehandicapte jeugdigen. Samenhang met emotionele- en gedragsproblemen
Het executief en het sociaal cognitief functioneren bij licht verstandelijk gehandicapte jeugdigen. Samenhang met emotionele- en gedragsproblemen Executive and social cognitive functioning of mentally
Nadere informatieWat is de Modererende Rol van Consciëntieusheid, Extraversie en Neuroticisme op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten?
De Modererende rol van Persoonlijkheid op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten 1 Wat is de Modererende Rol van Consciëntieusheid, Extraversie en Neuroticisme op de Relatie tussen Depressieve
Nadere informatiePesten onder Leerlingen met Autisme Spectrum Stoornissen op de Middelbare School: de Participantrollen en het Verband met de Theory of Mind.
Pesten onder Leerlingen met Autisme Spectrum Stoornissen op de Middelbare School: de Participantrollen en het Verband met de Theory of Mind. Bullying among Students with Autism Spectrum Disorders in Secondary
Nadere informatieValidatie van de Depressie lijst (DL) en de Geriatric Depression Scale (GDS-30) bij Verpleeghuisbewoners
Validatie van de Depressie lijst (DL) en de Geriatric Depression Scale (GDS-30) bij Verpleeghuisbewoners van Somatische en Psychogeriatrische Afdelingen Validation of the Depression List (DL) and the Geriatric
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 16 september 2014 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2008 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Rijnstraat 50 255 XP DEN HAAG T 070 340 79 F 070 340 78 34
Nadere informatieBijlage I. Wetenschappelijke conclusies en redenen voor de wijziging van de voorwaarden van de vergunning(en) voor het in de handel brengen
Bijlage I Wetenschappelijke conclusies en redenen voor de wijziging van de voorwaarden van de vergunning(en) voor het in de handel brengen 1 Wetenschappelijke conclusies Rekening houdend met het beoordelingsrapport
Nadere informatieTerugvalpreventie bij anorexia nervosa
Terugvalpreventie bij anorexia nervosa Tamara Berends, Verpleegkundig Specialist GGZ Altrecht Eetstoornissen Rintveld Lectoraat Zorg & Innovatie in de Psychiatrie Utrecht Research Group Eating disorders
Nadere informatieDe Invloed van Perceived Severity op Condoomgebruik en HIV-Testgedrag. The Influence of Perceived Severity on Condom Use and HIV-Testing Behavior
De Invloed van Perceived Severity op Condoomgebruik en HIV-Testgedrag The Influence of Perceived Severity on Condom Use and HIV-Testing Behavior Martin. W. van Duijn Student: 838797266 Eerste begeleider:
Nadere informatieAntwoorden op kamervragen van het Kamerlid Van Gerven over prozac voor kinderen. (2009Z03061 / 2080914240)
Antwoorden op kamervragen van het Kamerlid Van Gerven over prozac voor kinderen. (2009Z03061 / 2080914240) Vraag 1 Wat is uw mening over de nieuwe behandelrichtlijn Addendum Depressie bij kinderen, volgens
Nadere informatiePostdatum. Geachte Dokter,
De Belgische gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel Quetiapine Krka 50 mg / 200 mg / 300 mg/400 mg tabletten met verlengde afgifte.
Nadere informatieBeïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten?
Beïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten? Does Gentle Teaching have Effect on Skills of Caregivers and Companionship and Anxiety
Nadere informatieDe Relatie tussen Lichamelijke Gezondheid, Veerkracht en Subjectief. Welbevinden bij Inwoners van Serviceflats
De Relatie tussen Lichamelijke Gezondheid, Veerkracht en Subjectief Welbevinden bij Inwoners van Serviceflats The Relationship between Physical Health, Resilience and Subjective Wellbeing of Inhabitants
Nadere informatieDe causale Relatie tussen Intimiteit en Seksueel verlangen en de. modererende invloed van Sekse en Relatietevredenheid op deze relatie
Causale Relatie tussen intimiteit en seksueel verlangen 1 De causale Relatie tussen Intimiteit en Seksueel verlangen en de modererende invloed van Sekse en Relatietevredenheid op deze relatie The causal
Nadere informatieDisclosure belangen spreker
Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder
Nadere informatieHet Asterix project: methodologie van onderzoek bij zeldzame ziekten. Charlotte Gaasterland, Hanneke van der Lee PGO support meeting, 20 maart 2017
Het Asterix project: methodologie van onderzoek bij zeldzame ziekten Charlotte Gaasterland, Hanneke van der Lee PGO support meeting, 20 maart 2017 Er is veel vraag naar nieuwe medicijnen voor zeldzame
Nadere informatieDe relatie tussen depressie- en angstsymptomen, diabetesdistress, diabetesregulatie en. proactieve copingvaardigheden bij type 2 diabetespatiënten
De relatie tussen depressie- en angstsymptomen, diabetesdistress, diabetesregulatie en proactieve copingvaardigheden bij type 2 diabetespatiënten The relationship between depression symptoms, anxiety symptoms,
Nadere informatiebij Kinderen met een Ernstige Vorm van Dyslexie of Children with a Severe Form of Dyslexia Ans van Velthoven
Neuropsychologische Behandeling en Sociaal Emotioneel Welzijn bij Kinderen met een Ernstige Vorm van Dyslexie Neuropsychological Treatment and Social Emotional Well-being of Children with a Severe Form
Nadere informatieRisicominimalisatiemateriaal betreffende Valdoxan (agomelatine) voor zorgverleners:
Risicominimalisatiemateriaal betreffende Valdoxan (agomelatine) voor zorgverleners: hernieuwde aandacht t.b.v. aanbevelingen voor monitoring van de leverfunctie Valdoxan en het risico op levertoxiciteit
Nadere informatieHet Effect van Voortgangsfeedback aan Behandelaars op de Uitkomsten van Psychologische Behandelingen; een Pilot Onderzoek
Het Effect van Voortgangsfeedback aan Behandelaars op de Uitkomsten van Psychologische Behandelingen; een Pilot Onderzoek The Effect of Progress Feedback to Therapists on Psychological Treatment Outcome;
Nadere informatieDe bijsluiter in beeld
De bijsluiter in beeld Een onderzoek naar de inhoud van een visuele bijsluiter voor zelfzorggeneesmiddelen Oktober 2011 Mariëtte van der Velde De bijsluiter in beeld Een onderzoek naar de inhoud van een
Nadere informatieDifferences in stress and stress reactivity between highly educated stay-at-home and working. mothers with spouse and young children
1 Differences in stress and stress reactivity between highly educated stay-at-home and working mothers with spouse and young children Verschil in stress en stressreactiviteit tussen hoogopgeleide thuisblijf-
Nadere informatieDe Relatie tussen Voorschoolse Vorming en de Ontwikkeling van. Kinderen
Voorschoolse vorming en de ontwikkeling van kinderen 1 De Relatie tussen Voorschoolse Vorming en de Ontwikkeling van Kinderen The Relationship between Early Child Care, Preschool Education and Child Development
Nadere informatieFarmacovigilantie. een voorbeeld voor arbovigilantie? Prof. dr. A.C. van Grootheest. Rijksuniversiteit Groningen.
Farmacovigilantie een voorbeeld voor arbovigilantie? Prof. dr. A.C. van Grootheest Rijksuniversiteit Groningen www.lareb.nl Casus Vrouw, 52 jaar Voorgeschiedenis: Carcinoïd van de long Hypothyreoidie Symptomen
Nadere informatieMentaal Weerbaar Blauw
Mentaal Weerbaar Blauw de invloed van stereotypen over etnische minderheden cynisme en negatieve emoties op de mentale weerbaarheid van politieagenten begeleiders: dr. Anita Eerland & dr. Arjan Bos dr.
Nadere informatieDepressieve Klachten bij Adolescenten: Risicofactoren op School en de Invloed. van Geslacht, Coping, Opleiding en Sport
Depressieve Klachten bij Adolescenten: Risicofactoren op School en de Invloed van Geslacht, Coping, Opleiding en Sport Depressive Complaints in Adolescents: Risk Factors at School and the Influence of
Nadere informatieStress en Psychose 59 Noord. Stress and Psychosis 59 North. A.N.M. Busch
Stress en Psychose 59 Noord Stress and Psychosis 59 North A.N.M. Busch Prevalentie van Subklinische Psychotische Symptomen en de Associatie Met Stress en Sekse bij Noorse Psychologie Studenten Prevalence
Nadere informatieGeslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive. Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive
1 Geslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive Femke Boom Open Universiteit Naam student: Femke Boom Studentnummer: 850762029 Cursusnaam: Empirisch afstudeeronderzoek:
Nadere informatieSummary 124
Summary Summary 124 Summary Summary Corporate social responsibility and current legislation encourage the employment of people with disabilities in inclusive organizations. However, people with disabilities
Nadere informatieborstvoeding Uit enkele case-reports is bekend dat trazodon in kleine hoeveelheden overgaat in de moedermelk.
Kinderwens, en : trazodon 2519 t/m 2522 NNH = Number Needed to Harm; non-sri = geen serotonineheropnameremmer; RR = Relatieve Risico; RV = Risico Verschil; SNRI =serotonine-noradrenalineheropnameremmer;
Nadere informatieVormen Premorbide Persoonlijkheidskenmerken die Samenhangen met Neuroticisme een Kwetsbaarheid voor Depressie en Apathie bij Verpleeghuisbewoners?
Vormen Premorbide Persoonlijkheidskenmerken die Samenhangen met Neuroticisme een Kwetsbaarheid voor Depressie en Apathie bij Verpleeghuisbewoners? Are Premorbid Neuroticism-related Personality Traits a
Nadere informatieStigmatisering van Mensen met Keelkanker: de Rol van Mindfulness van de Waarnemer
Met opmaak: Links: 3 cm, Rechts: 2 cm, Boven: 3 cm, Onder: 3 cm, Breedte: 21 cm, Hoogte: 29,7 cm Stigmatisering van Mensen met Keelkanker: de Rol van Mindfulness van de Waarnemer Stigmatisation of Persons
Nadere informatieNonrespons en ernstige klachten bij OCD: richtlijnen herzien? Else de Haan PhD Lidewij Wolters PhD Amsterdam, the Netherlands
Nonrespons en ernstige klachten bij OCD: richtlijnen herzien? Else de Haan PhD Lidewij Wolters PhD Amsterdam, the Netherlands Behandeling OCS bij kinderen Cognitieve gedragstherapie (CGT) Combinatie CGT
Nadere informatieTopic 10-5 Meeting Children s Intellectual Needs
Topic 10-5 Meeting Children s Intellectual Needs In this topic, you will learn how to help children develop the ability to reason and use complex thought, as well as The role of play in intellectual development
Nadere informatieDe relatie tussen Zelfwaardering, Externe Attributie en Psychotische symptomen.
De relatie tussen Zelfwaardering, Externe Attributie en Psychotische symptomen. The association between Self-esteem, External Attribution and Psychotic symptoms. Mike van Kempen 851084784 Begeleider 1:
Nadere informatieHartpatiënten Stoppen met Roken De invloed van eigen effectiviteit, actieplannen en coping plannen op het stoppen met roken
1 Hartpatiënten Stoppen met Roken De invloed van eigen effectiviteit, actieplannen en coping plannen op het stoppen met roken Smoking Cessation in Cardiac Patients Esther Kers-Cappon Begeleiding door:
Nadere informatieDoc.Ref.: CMDh/PhVWP/042/2012 January 2012 SUMMARY OF PRODUCT CHARACTERISTICS. New Class Warnings
HMG-CoA Reductase Inhibitors and safety the risk of new onset diabetes/impaired glucose metabolism Final SmPC and PL wording agreed by PhVWP December 2011 Doc.Ref.: CMDh/PhVWP/042/2012 January 2012 SUMMARY
Nadere informatieRunning head: BREAKFAST, CONSCIENTIOUSNESS AND MENTAL HEALTH 1. The Role of Breakfast Diversity and Conscientiousness in Depression and Anxiety
Running head: BREAKFAST, CONSCIENTIOUSNESS AND MENTAL HEALTH 1 The Role of Breakfast Diversity and Conscientiousness in Depression and Anxiety De Rol van Gevarieerd Ontbijten en Consciëntieusheid in Angst
Nadere informatieRunning head: MINDFULNESS, CONTINGENTE ZELFWAARDERING EN DEPRESSIE 1. De Invloed van een Gecombineerde Mindfulnessbehandeling op
Running head: MINDFULNESS, CONTINGENTE ZELFWAARDERING EN DEPRESSIE 1 De Invloed van een Gecombineerde Mindfulnessbehandeling op Contingente Zelfwaardering en Depressieve Klachten. Tammasine Netteb Open
Nadere informatieANNEX III WIJZIGINGEN IN DE SAMENVATTINGEN VAN DE PRODUCTKENMERKEN EN DE BIJSLUITER
ANNEX III WIJZIGINGEN IN DE SAMENVATTINGEN VAN DE PRODUCTKENMERKEN EN DE BIJSLUITER Deze aanpassingen aan de SPC en bijsluiter zijn valide op het moment van de beschikking van de commissie. Na de beschikking
Nadere informatieRunning head: OPVOEDSTIJL, EXTERNALISEREND PROLEEMGEDRAG EN ZELFBEELD
1 Opvoedstijl en Externaliserend Probleemgedrag en de Mediërende Rol van het Zelfbeeld bij Dak- en Thuisloze Jongeren in Utrecht Parenting Style and Externalizing Problem Behaviour and the Mediational
Nadere informatieDe Relatie tussen Betrokkenheid bij Pesten en Welbevinden en de Invloed van Sociale Steun en. Discrepantie
De Relatie tussen Betrokkenheid bij Pesten en Welbevinden en de Invloed van Sociale Steun en Discrepantie The Relationship between Involvement in Bullying and Well-Being and the Influence of Social Support
Nadere informatieGOAL-STRIVING REASONS, PERSOONLIJKHEID EN BURN-OUT 1. Het effect van Goal-striving Reasons en Persoonlijkheid op facetten van Burn-out
GOAL-STRIVING REASONS, PERSOONLIJKHEID EN BURN-OUT 1 Het effect van Goal-striving Reasons en Persoonlijkheid op facetten van Burn-out The effect of Goal-striving Reasons and Personality on facets of Burn-out
Nadere informatieValproate referral Nationale implementatie. KenBis 21 september 2018
Valproate referral Nationale implementatie KenBis 21 september 2018 Disclaimer I am employed by a regulatory agency, and have nothing to disclose. The information on these slides is for general information
Nadere informatieBouwen aan vertrouwen: perspectief van de industrie
Symposium ter gelegenheid afscheid Ad van Dooren Zelfredzaamheid van patiënten bij gebruik van veilige medicatie. Bouwen aan vertrouwen: perspectief van de industrie Rudolf van Olden, arts Medisch Directeur
Nadere informatieMyDHL+ Uw accountnummer(s) delen
MyDHL+ Uw accountnummer(s) delen met anderen Uw accountnummer(s) delen met anderen in MyDHL+ In MyDHL+ is het mogelijk om uw accountnummer(s) te delen met anderen om op uw accountnummer een zending te
Nadere informatie04/11/2013. Sluitersnelheid: 1/50 sec = 0.02 sec. Frameduur= 2 x sluitersnelheid= 2/50 = 1/25 = 0.04 sec. Framerate= 1/0.
Onderwerpen: Scherpstelling - Focusering Sluitersnelheid en framerate Sluitersnelheid en belichting Driedimensionale Arthrokinematische Mobilisatie Cursus Klinische Video/Foto-Analyse Avond 3: Scherpte
Nadere informatieWij beloven je te motiveren en verbinden met andere studenten op de fiets, om zo leuk en veilig te fietsen. Benoit Dubois
Wij beloven je te motiveren en verbinden met andere studenten op de fiets, om zo leuk en veilig te fietsen. Benoit Dubois Wat mij gelijk opviel is dat iedereen hier fietst. Ik vind het jammer dat iedereen
Nadere informatieVerklaring van het beweeggedrag van ouderen door determinanten van. The explanation of the physical activity of elderly by determinants of
Verklaring van het beweeggedrag van ouderen door determinanten van het I-change Model The explanation of the physical activity of elderly by determinants of the I-change Model Hilbrand Kuit Eerste begeleider:
Nadere informatieSAMPLE 11 = + 11 = + + Exploring Combinations of Ten + + = = + + = + = = + = = 11. Step Up. Step Ahead
7.1 Exploring Combinations of Ten Look at these cubes. 2. Color some of the cubes to make three parts. Then write a matching sentence. 10 What addition sentence matches the picture? How else could you
Nadere informatieDe Relatie Tussen de Gehanteerde Copingstijl en Pesten op het Werk. The Relation Between the Used Coping Style and Bullying at Work.
De Relatie Tussen de Gehanteerde Copingstijl en Pesten op het Werk The Relation Between the Used Coping Style and Bullying at Work Merijn Daerden Studentnummer: 850225144 Werkstuk: Empirisch afstudeeronderzoek:
Nadere informatieRisico minimalisatie materiaal betreffende Aripiprazol Sandoz (aripiprazol)
Risico minimalisatie materiaal betreffende Aripiprazol Sandoz (aripiprazol) Dit risico materiaal is beoordeeld door het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) en beschrijft aanbevelingen voor
Nadere informatieDe Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen
De Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen The Association between Daily Hassles, Negative Affect and the Influence of Physical Activity Petra van Straaten Eerste begeleider
Nadere informatieFOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE. Toets Inleiding Kansrekening 1 8 februari 2010
FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE Toets Inleiding Kansrekening 1 8 februari 2010 Voeg aan het antwoord van een opgave altijd het bewijs, de berekening of de argumentatie toe. Als je een onderdeel
Nadere informatieSLACHTOFFER CYBERPESTEN, COPING, GEZONDHEIDSKLACHTEN, DEPRESSIE. Cyberpesten: de implicaties voor gezondheid en welbevinden van slachtoffers en het
SLACHTOFFER CYBERPESTEN, COPING, GEZONDHEIDSKLACHTEN, DEPRESSIE Cyberpesten: de implicaties voor gezondheid en welbevinden van slachtoffers en het modererend effect van coping Cyberbullying: the implications
Nadere informatieAPPROACHING THE FAMILY
1 Journalists Workshop Organ Donation and Transplantation APPROACHING THE FAMILY COLENBIE LUC TRANSPLANTATION COORDINATION 9 October 2012 2 Everybody arriving hospital Start the fight for saving life Family
Nadere informatieVoorbereiding pilot studie Power for Teens voor tieners met overgewicht en angstige en depressieve klachten.
Voorbereiding pilot studie Power for Teens voor tieners met overgewicht en angstige en depressieve klachten. Bouwman, Miranda; Tuinstra, Jolanda; Visser, Marieke; Cox, R.F.A IMPORTANT NOTE: You are advised
Nadere informatieen een Licht Verstandelijke Beperking Linda M. van Mourik
De Invloed van een Autoritatieve Opvoedstijl op Risicogedrag en de Mediërende Rol van de Hechtingsrelatie bij Adolescenten met een Autismespectrumstoornis en een Licht Verstandelijke Beperking The Influence
Nadere informatieDe Relatie tussen de Fysieke Omgeving en het Beweeggedrag van Kinderen gebruik. makend van GPS- en Versnellingsmeterdata
De Relatie tussen de Fysieke Omgeving en het Beweeggedrag van Kinderen gebruik makend van GPS- en Versnellingsmeterdata The relationship Between the Physical Environment and Physical Activity in Children
Nadere informatieZwangerschap bij de psychiatrische patient. Cijfers telefoondienst TIS. TIS kenniscentrum. vragen/exposities SSRI s 20-11-2015
Zwangerschap bij de psychiatrische patient Bernke te Winkel Wetenschappelijk medewerker Teratologie Informatie Service TIS kenniscentrum Cijfers telefoondienst TIS Informatie geven Website (en boek) -
Nadere informatieBehandeleffecten. in Forensisch Psychiatrisch Center de Rooyse Wissel. Treatment effects in. Forensic Psychiatric Centre de Rooyse Wissel
Behandeleffecten in Forensisch Psychiatrisch Center de Rooyse Wissel Treatment effects in Forensic Psychiatric Centre de Rooyse Wissel S. Daamen-Raes Eerste begeleider: Dr. W. Waterink Tweede begeleider:
Nadere informatieFysieke Activiteit bij 50-plussers. The Relationship between Self-efficacy, Intrinsic Motivation and. Physical Activity among Adults Aged over 50
De relatie tussen eigen-effectiviteit 1 De Relatie tussen Eigen-effectiviteit, Intrinsieke Motivatie en Fysieke Activiteit bij 50-plussers The Relationship between Self-efficacy, Intrinsic Motivation and
Nadere informatieDe Relatie Tussen Persoonskenmerken en Ervaren Lijden bij. Verslaafde Patiënten met PTSS
Persoonskenmerken en ervaren lijden bij verslaving en PTSS 1 De Relatie Tussen Persoonskenmerken en Ervaren Lijden bij Verslaafde Patiënten met PTSS The Relationship between Personality Traits and Suffering
Nadere informatieANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM
Read Online and Download Ebook ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM DOWNLOAD EBOOK : ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK STAFLEU
Nadere informatieDe Invloed van Religieuze Coping op. Internaliserend Probleemgedrag bij Genderdysforie. Religious Coping, Internal Problems and Gender dysphoria
De Invloed van Religieuze Coping op Internaliserend Probleemgedrag bij Genderdysforie Religious Coping, Internal Problems and Gender dysphoria Ria de Bruin van der Knaap Open Universiteit Naam student:
Nadere informatieKwaliteit van Leven en Depressieve Symptomen van Mensen met Multiple Sclerose: De Modererende Invloed van Coping en Doelaanpassing
Kwaliteit van Leven en Depressieve Symptomen van Mensen met Multiple Sclerose: De Modererende Invloed van Coping en Doelaanpassing Quality of Life and Depressive Symptoms of People with Multiple Sclerosis:
Nadere informatieDe relatie tussen Stress Negatief Affect en Opvoedstijl. The relationship between Stress Negative Affect and Parenting Style
De relatie tussen Stress Negatief Affect en Opvoedstijl The relationship between Stress Negative Affect and Parenting Style Jenny Thielman 1 e begeleider: mw. dr. Esther Bakker 2 e begeleider: mw. dr.
Nadere informatieRouw bij mensen met het chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS)
Rouw bij mensen met het chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS) Mourning in people with chronic fatigue syndrome (CFS) Masterthese Klinische Psychologie Onderzoeksverslag Lisanne Fischer S1816071 Mei 2012
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Addendum A 173 Nederlandse samenvatting Het doel van het onderzoek beschreven in dit proefschrift was om de rol van twee belangrijke risicofactoren voor psychotische stoornissen te onderzoeken in de Ultra
Nadere informatieRunning Head: INVLOED VAN ASE-DETERMINANTEN OP INTENTIE CONTACT 1
Running Head: INVLOED VAN ASE-DETERMINANTEN OP INTENTIE CONTACT 1 Relatie tussen Attitude, Sociale Invloed en Self-efficacy en Intentie tot Contact tussen Ouders en Leerkrachten bij Signalen van Pesten
Nadere informatieIntroductie in flowcharts
Introductie in flowcharts Flow Charts Een flow chart kan gebruikt worden om: Processen definieren en analyseren. Een beeld vormen van een proces voor analyse, discussie of communicatie. Het definieren,
Nadere informatieDatum 8 juni 2016 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over nader onderzoek naar het verband tussen het gebruik van bepaalde medicijnen en agressie
1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Directoraat-Generaal Rechtspleging en Rechtshandhaving Directie Juridische
Nadere informatieDe Rol van Zelfregulatie, Motivatie en Eigen Effectiviteitsverwachting op het Volhouden
De Rol van Zelfregulatie, Motivatie en Eigen Effectiviteitsverwachting op het Volhouden van Sporten en de Invloed van Egodepletie, Gewoonte en Geslacht The Role of Selfregulation, Motivation and Self-efficacy
Nadere informatieOntwikkeling, Strategieën en Veerkracht van Jongeren van Ouders met Psychische Problemen. Een Kwalitatief Onderzoek op Basis van Chats.
Ontwikkeling, Strategieën en Veerkracht van Jongeren van Ouders met Psychische Problemen. Een Kwalitatief Onderzoek op Basis van Chats. Development, Strategies and Resilience of Young People with a Mentally
Nadere informatieDe Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een. Vaste Relatie
De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een Vaste Relatie The Association between Daily Stress, Emotional Intimacy and Affect with Partners in a Commited
Nadere informatie