Mensch, durf te kijken de vrouwen bij het graf

Transcriptie

1 Zondag 16 april Pasen Voorganger: ds. Carolien Cornelissen Lector: zr. F. den Herder Organist: Mieke Breij M.m.v. Doopsgezind koor o.l.v. Aike Roodenburg Dienstdoende koster: zr. Angelique Hajenius Vanaf 9:45 uur is er gelegenheid tot stilte en inkeer ter voorbereiding op de dienst. Orgelspel gevolgd door een moment van stilte Mensch, durf te kijken de vrouwen bij het graf SAMENROEPEN Het koor zingt: lied 616a Christus is opgestanden Christus is opgestanden, halleluja! Welkom Aansteken van de kaarsen Zingen allen: lied 642: 1, 2 en 3 Ik zeg het allen dat hij leeft (staande) Bemoediging Zingen allen: lied 642: 4 en 8 Ik zeg het allen dat hij leeft Hierna gaat de gemeente zitten Inleiding op de dienst Het koor zingt: lied 223 Opstaan De kinderen en jongeren gaan naar hun eigen activiteit Stilte en gebed Zingen allen: lied O Licht dat door het donker schijnt Stem die in stilte wordt gehoord, lied 38; tekst: Edwin van Kol; melodie: Liedboek, lied 670

2 HOREN Eerste bijbellezing: Jesaja 61: Zingen koor en gemeente: lied 117d Laudate omnes gentes (eerste keer alleen koor, daarna samen) Tweede bijbellezing: Marcus 16: 1-8 in de woorden van de Markus Passie van Renata Barnard Zingen allen: lied 617: 1, 4, 5, 6 en 7 De Heer is waarlijk opgestaan Vervolg van de lezing Zingen allen: lied 617: 17 De Heer is waarlijk opgestaan Vervolg van de lezing Stilte Overweging Stilte Zeg Petrus: Hij is opgestaan! Halleluja, halleluja, Zeg het al zijn discipelen aan. Halleluja, halleluja! Het koor zingt: Jubilate, een lied uit Taizé DELEN Gebeden (voorbeden / stil gebed / Onze Vader- te vinden voorin het Liedboek ) Open ruimte (o.m. reacties op wat u gehoord heeft, een KR lid komt met de microfoon naar u toe) Zingen koor en gemeente: lied 634 U zij de glorie (staande) Het koor zingt het eerste couplet in het Frans, daarna zingen we allemaal samen de Nederlandse coupletten Uitzending en zegenbede Gezongen Amen Orgelspel, collecte

3 Mededelingen Collecten: de eerste collecte is voor stichting Voedselbank Utrecht. VoedselbankPLUS Utrecht biedt noodhulp in de vorm van gratis voedsel. Ook wordt sociaal juridische ondersteuning geboden. Wekelijks worden vanuit 9 uitgiftepunten in Utrecht gratis voedselpakketten uitgedeeld. De inhoud van de pakketten verschilt per week, dit is afhankelijk van het aanbod van de leveranciers. De uitgiftepunten dienen tevens als ontmoetingsplek en worden gedraaid door vrijwilligers uit de buurt. Tijd en aandacht voor de deelnemers zijn centrale punten in de benaderingswijze van de vrijwilligers. Zij schenken koffie en thee, er is tijd en ruimte voor een praatje. De tweede collecte is voor het werk in de Doopsgezinde Gemeente Utrecht. Na de dienst is er koffie en thee in de Gemeentezaal. Iedereen is van harte welkom. Op zondag 23 april is deze kerk gesloten en zijn we voor de jaarlijkse Ringdag uitgenodigd in de Doopsgezinde Gemeente Huizen-Hilversum. Wilt u zich vóór maandag 17 april opgeven als u bij deze ontmoetingsdag wilt zijn? Zie pag. 19 van de Mennosticht. Agenda: Volgende dienst: zondag 30 april uur: voorganger: ds. Christine Schlette. Dinsdag 18 april uur: contactledenvergadering in de Tuinkamer. Dinsdag 18 april uur: Kerkenraadsvergadering. Maandag 24 april uur: Pitstopclub komt bij elkaar in de Tuinkamer.

4 Utrecht Pasen, Mensch, durf te leven: de vrouwen Zusters en broeders, De vrouwen vluchten bevend weg van het graf, verbijsterd, bang, ontzet, en zeggen niemand iets. Zo eindigt het evangelie dat Marcus heeft opgeschreven. De vrouwen zeggen niemand iets. Laat dat tot u doordringen. De vrouwen zeggen niets, hier houdt het verhaal op. Maar u, u weet iets. U hebt iets gehoord. Wij allemaal hebben het gehoord: Jezus, de man uit Nazaret die gekruisigd is, is opgewekt uit de dood. Het verhaal is niet opgehouden bij een graf, het is doorgegaan. Maar hoe kunnen wij dat weten, als de vrouwen niemand iets hebben gezegd? Wie de bijbel opslaat, Wie heeft een bijbel bij de hand? In de banken. Sla op bij Marcus 16. Wij lazen vers 1 tot 8. Wat staat er bij u? Een vervolg, vers 9 tot 20. Dat gedeelte is het tweede slot. Daarin wordt verteld dat Jezus verscheen. Eerst aan Maria Magdalena, daarna aan twee leerlingen die aan het wandelen waren. Zij vertelden het nieuws aan de anderen, maar werden niet geloofd. Daarna verscheen Jezus aan de elf leerlingen, sloeg hen met hun ongeloof om de oren, en gaf hun de opdracht om het goede nieuws overal in de wereld bekend te maken. Zo geschiedde. Dit tweede slot staat niet in alle handschriften die gevonden zijn, daarom denken geleerden dat dit slot later is geschreven. Marcus heeft met dit tweede slot de geschiedenis herschreven. Zó, dat het verhaal wél doorgang vindt; het goede nieuws wél bekend wordt gemaakt en over de hele wereld reist. Dat is geen geschiedvervalsing, maar geheel in lijn met de geest van Pasen. Op Pasen vieren we dat God de geschiedenis herschrijft.

5 Wij zijn mensen uit de eenentwintigste eeuw, gewend aan logisch denken. De geschiedenis herschrijven? Dat kan niet, dat levert allerlei ingewikkelde paradoxen op. Stel, je zou terugreizen in de tijd, bijvoorbeeld naar de tijd van je grootouders. En stel dat jij iets doet, waardoor je grootmoeder de trein mist en daardoor de ontmoeting met je grootvader misloopt. Je grootouders ontmoeten elkaar niet, worden niet verliefd, trouwen niet. Je moeder wordt niet geboren en daarmee jij niet. Door jouw tijdreis heb je ervoor gezorgd dat jijzelf niet bestaat! In veel boeken en films wordt met dit gegeven gespeeld. Het levert allerlei ingewikkelde situaties op. Leuk om te zien of te lezen, maar we beseffen: dit kan natuurlijk niet. Dit is godsonmogelijk. Maar nee. Dit mag dan mens-onmogelijk zijn, het is niet Godsonmogelijk. God herschrijft de geschiedenis keer op keer. Ons menselijk verstand kan daar niet bij. Het is onlogisch, absurd. Maar wel waar. De grootste herschrijving van de geschiedenis vieren we vandaag met Pasen. De geschiedenis loopt dood. Een man, van wie sommigen beweren dat hij de door God gezonden Messias is, sterft en wordt begraven. Mét hem wordt zijn droom, zijn missie, zijn visioen begraven. Een grote steen wordt voor het graf gerold. Hier eindigt zijn geschiedenis. Hier eindigt zijn weg. Het wordt sabbat. Sabbat betekent ophouden. Op deze dag ligt het leven stil. De tijd houdt zijn adem in. Wat komt er na de sabbat? De sabbat is de zevende, de laatste, dag van de week. Daarna begin je weer opnieuw te tellen bij één. Maar niet deze keer. Dit keer tellen we door, naar acht. Zeven is het getal van de volheid, van de voltooiing. Acht is het getal dat deze volheid overstijgt. Acht staat buiten de telling, buiten de tijd. Op de achtste dag gebeuren dingen die niet in de gewone tijd passen. Dingen als opstaan uit de dood. Ook weer zoiets dat mens-onmogelijk is, maar niet Godsonmogelijk.

6 Een man en zijn missie zijn begraven, maar keren terug uit het land der doden. De geschiedenis wordt herschreven. De weg van deze man loopt niet dood achter een grote steen. De weg van deze man gaat dóór! Vrouwen hebben Jezus gevolgd op zijn weg door het leven. Zij zagen in hem Gods gezicht. Ze zagen in hem Gods wens voor mensen werkelijkheid worden. Zo gingen ze met hem mee, deelden zijn droom, zijn missie. Nu is Jezus dood en begraven. Drie vrouwen, Maria Magdalena, Maria de moeder van Joses, en Salome, volgen hem op die weg. Zij gaan naar het graf. Om zijn lichaam te verzorgen, daarmee te bevestigen dat hij dood is. Maar als ze bij het graf komen, is de steen weggerold. In het graf zien ze geen dood lichaam, zoals ze verwachtten, maar een levende jongeman in wit gewaad. Een engel, een boodschapper van de Allerhoogste? Angst grijpt hen aan. Waarom zijn mensen toch steeds zo bang voor engelen? De engel spreekt woorden die engelen altijd als eerste spreken: Wees niet bang. Hij weet wie ze zoeken, wat ze zoeken. Maar, zegt hij, Jezus de gekruisigde is hier niet. Hij is opgestaan. Jullie volgden hem op zijn weg. Nu staan jullie hier in een graf. Denkende dat zijn weg is doodgelopen. Maar zijn weg eindigt hier niet. Zijn weg gaat door. Jullie kunnen hem nog steeds volgen. Hoe? Ga terug naar Galilea, waar het allemaal begonnen is. Ga opnieuw de weg, en opnieuw. Maak de cirkels steeds groter, tot ze heel de wereld omvatten. Ga en vertel het goede nieuws. Jezus, de man met een missie, een missie van God, is niet dood, hij leeft. Zijn weg gaat voort. God heeft de geschiedenis herschreven. Hij herschreef de dood naar leven. Hij herschreef een einde tot een nieuw begin.

7 Waarom toch doet God deze mens-onmogelijk dingen? Waarom moet de geschiedenis herschreven worden? Omdat God wil dat wij mensen in vrede leven. Hij wil voor ons mensen vrede, gerechtigheid en heelheid van zijn schepping. Dat is de geschiedenis die hij voor ons wenst. Maar steeds weer schrijven wij mensen geschiedenis met geweld, met onvrede en onrecht. Wij schrijven zwarte bladzijden in onze geschiedenis. Bladzijden vol donkere schaduwen. Wat zonde toch van al onze mogelijkheden! Daarom pakt God zijn stift van licht en herschrijft onze geschiedenis. Hij gumt onze donkere bladzijden uit. Hij wist de zonden van de wereld uit, de zonden van geweld, haat en afgunst, van machtswellust, eerzucht en hebzucht. Dan herschrijft hij onze geschiedenis met licht en liefde, met vrede en recht. In plaats van dood schrijft hij leven. Een einde wordt een nieuw begin. Van verdriet maakt hij vreugde. Twijfel keert hij om in hoop. Zo schrijft God een jongeman van licht in een donker graf. Een boodschapper van hoop. Een engel die de weg wijst naar licht en leven. De vrouwen bij het graf zien en horen de herschreven geschiedenis en zijn verbijsterd, ontzet. Zij kunnen er met hun verstand niet bij. Zij vluchten weg en zwijgen. Maar dat is niet de bedoeling. De weg moet voortgaan, het verhaal doorverteld worden. Daarom herschrijft Marcus de geschiedenis. Jezus verschijnt aan zijn volgelingen. Het kost enig aandringen, maar dan beseffen de leerlingen dat de dood niet de laatste waarheid is. Zij staan op en maken het goede nieuws overal bekend. Zo is het goede nieuws bij ons aangekomen. Doorverteld en voortgeleefd eeuw na eeuw. Hier zitten wij, met het goede nieuws in onze handen.

8 Dat is mooi, maar sommigen vrezen dat de weg van het goede nieuws spoedig zal eindigen. Wij zijn maar een kleine gemeente. Wij zijn vergrijsd (is dat zo? ik heb daarnet weer heel veel kinderen en jongeren gezien). Onze gemeente krimpt, de broederschap krimpt. Religie is sowieso op haar retour. Wie gelooft er nog? Wat moeten we doen? Het zal wel allemaal minder worden. Wij zijn als de leerlingen van Jezus, die somber bij elkaar zitten. Jezus is dood. Jammer, t was een leuke tijd, maar t is nu afgelopen. Of zijn wij de vrouwen die naar het graf gaan? Om tenminste nog íets te kunnen doen. Waarom gaan er vrouwen naar het graf? Waarom stonden die mannen niet op om te helpen met die steen? Drie vrouwen staan op en gaan. Ze komen bij het graf. Daar zijn ze getuige van een leeg graf, van een engel en een boodschap. Drie vrouwen, drie getuigen. Op het woord van twee of drie staat een getuigenis vast. Ja, maar alleen het getuigenis van vrije mannen. Vrouwen, kinderen en slaven tellen niet mee. De drie vrouwen die hier bij het graf komen, maken deel uit van de achtergestelden, gewone mensen, mensen zonder stem, mensen naar wie niet geluisterd wordt. Toch wordt juist aan hun opgedragen om te vertellen over het lege graf. Over de dood die teniet is gedaan. Ja natuurlijk doen later de mannelijke leerlingen ook mee, maar in eerste instantie is de rol van getuige toebedeeld aan de vrouwen. Zo is het ook met ons. Wij zijn gewone mensen. Geen geleerden, geen gezagsdragers. Maar juist wij worden opgeroepen om getuige te zijn, in woord en in daad. De verkondiging van het goede nieuws ligt in onze handen. De verkondiging is niet voorbehouden aan geleerde dominees die in Paaspreken iets aardigs vertellen. Nee, de verkondiging ligt in handen van ons allemaal.

9 Laten wij terug gaan naar het begin. Naar waar het allemaal begon: de weg van Jezus Christus. Laten wij in zijn voetsporen gaan. En als onze weg dood lijkt te lopen, dan gaan wij weer terug naar het begin en opnieuw en opnieuw. Op die manier zullen wij onze toekomst herschrijven. Geen toekomst van een krimpende gemeente, van religie die verdwijnt. Maar een toekomst waarin de weg van Christus wordt bewandeld in woord en daad. Een toekomst geschreven met stiften van vrede, van licht en liefde. Dat is de toekomst die God voor ons wenst. De toekomst die God voor ons schrijft. Wij mogen daar deel van uit maken in navolging van Jezus Christus. Laten wij dan opstaan en deze toekomst van vrede leven. Amen