Zondag 5 juni Toekomst. Voorganger: ds. Carolien Cornelissen Lector: zr. Anke Margreet Blankensteijn Organist: dhr.

Transcriptie

1 Zondag 5 juni 2016 Voorganger: ds. Carolien Cornelissen Lector: zr. Anke Margreet Blankensteijn Organist: dhr. Martijn Smit Dienstdoende koster: zr. Anke Margreet Blankensteijn Vanaf 9:45 uur is er gelegenheid tot stilte en inkeer ter voorbereiding op de dienst. Orgelspel gevolgd door een moment van stilte Toekomst SAMENROEPEN Welkom Aansteken van de kaarsen Zingen: lied 1005: 1, 2 Zoekend naar licht (staande) Bemoediging Zingen: lied 1005: 5 (hierna gaat de gemeente zitten) Inleiding op het thema voor jonger en ouder (hierna gaan de kinderen naar de kinderdienst) Stilte en gebed Zingen: lied 816 Dat wij onszelf gewonnen geven

2 HOREN Eerste bijbellezing: 1 Koningen 17: Zingen: lied 458 a en b Zuivere vlam Tweede bijbellezing: Lucas 7:11-17 Zingen: Neem de plaats, de ruimte en de tijd Iona, tekst: J.L. Bell en G. Maule; Ned. tekst: R. Bosch; muziek: J.L. Bell Overweging Stilte Orgelspel DELEN Gebeden (voorbeden / stil gebed / Onze Vader - tekst voorin het Liedboek) Open ruimte Zingen: Ga weer op weg (staande) Stem die in stilte wordt gehoord, lied 14; tekst: Edwin van Kol; melodie T. Tallis Uitzending en zegenbede Gezongen Amen Mededelingen Collecte: de collecte is voor Villa Vrede. Op de tafel in de hal liggen twee Amnesty brieven. Wilt u uw handtekening zetten? Na de dienst is er koffie en thee in de Gemeentezaal. Iedereen is van harte welkom. Met uw kop koffie kunt u evt. door naar de Steenen Camer voor de nabespreking van de dienst. Vanaf een uur of twaalf is er een Potluck Lunch in de Tuinkamer. Agenda: Volgende dienst: zondag 12 juni 2016, voorganger: ds. Sybout van der Meer. Op woensdag 8 juni om uur is er Taizé aan de Gracht. Op vrijdag 10 juni om 9.30 uur komt de Archiefcommissie bij elkaar. Op zondag 12 juni om uur repeteert het Gemeentekoor. Ook op zondag 12 juni om vergadert de Commissie Maatschappelijke Zorg.

3 Op zondag 26 juni om uur staat een kostersvergadering gepland. U ontvangt daarvoor nog een uitnodiging.

4 Utrecht Koningen 17:17-24, Lucas 7:11-17 Zusters en broeders, Twee kinderen staan op uit de dood en leven weer. Dat is goed nieuws! De moeders en de omstanders zijn verheugd en prijzen God. Nu weet ik dat u door God gezonden bent. God heeft zich om zijn volk bekommerd! Een groot profeet is onder ons opgestaan. Eigenlijk zouden deze lezingen me heel blij moeten maken, maar ik merkte, toen ik zo met de teksten bezig was, dat ik bleef haken bij het verdriet van de moeders dat aan dat wonderbaarlijk goede nieuws vooraf moet zijn gegaan. Het verdriet van de moeders uit de verhalen, maar ook van moeders en vaders van nu die een kind verloren hebben. Door een ongeluk, door ziekte, door geweld Wat gaat er door je heen als je moet meemaken dat je kind je uit de handen glipt? Dat je het niet meer kunt vasthouden, niet meer beschermen. Ik ken dat gevoel alleen uit boze dromen; dromen die misschien wel elke ouder een keer droomt. In mijn droom sta ik met mijn kind in de armen en ik kan niets meer. Het is alsof een grote machteloosheid in mijn borst opzwelt, zich zou willen uiten in een rauwe schreeuw, maar ik kan niet schreeuwen. En dan word ik wakker. Ik gelukkig wel. Maar voor ouders die dit werkelijk meegemaakt hebben, eindigt de boze droom nooit. Hoeveel zou je er niet voor over hebben om je kind weer levend terug te krijgen? Of een andere dierbare overledene: een zus, een broer, een ouder, een partner. Misschien droom je nog eens van diegene, alsof hij of zij er echt weer is. Misschien voel je soms nog zijn of haar liefdevolle aanwezigheid. Maar het wordt nooit meer zoals het was.

5 Zo n wonderverhaal als we vandaag gelezen hebben, kan dan pijn doen. Waarom overkomt het die moeders wel dat er een wonderdoener langskomt, die hun hun kind teruggeeft, en jou niet? En ook al ben ik theoloog en weet ik dat je de bijbelse verhalen niet zomaar als geschiedenisboek kunt lezen, toch raakt het me. Dan zou ik naar God willen roepen: Waar blijf je nou met je wonderen? Wonderen. Zijn die alleen van bijbelse tijden, overkomen ze alleen bijbelse figuren? Wat maakt deze moeders anders dan andere moeders, dat zij een wonder mogen meemaken? Ja, deze moeders zijn anders dan andere moeders. Ze zijn niet zomaar moeders, niet zomaar vrouwen. Ze zijn de verbeelding van Vrouwe Israël. Ze symboliseren het volk Israël. Weduwe zijn ze. Dat maakt het verhaal extra schrijnend. Een weduwe in oude tijden behoorde tot de zwaksten in de samenleving. Geen man meer die de kost verdient. Vaak waren ze veroordeeld tot de bedelstaf. Een zoon die voor zijn moeder zou zorgen op haar oude dag was dan hun enige hoop. Als die zoon sterft, wat is er dan nog aan hoop, aan toekomst? Wij zeggen: de jeugd heeft de toekomst. Maar toen gold: de jeugd ís de toekomst. Zonder jeugd geen toekomst. Zonder kind loopt de weg dood. Daarom symboliseert het kind in bijbelse verhalen heel vaak de toekomst. De toekomst van een persoon, een familie, een stam, van Gods volk, van de mensheid. Als we horen dat het kind van Elia s gastvrouw sterft, dan horen we hoe de toekomst van het volk Israël sterft. Hun weg wordt een doodlopende weg. In ieder geval de weg van de zwaksten van het volk, de weduwen, de wezen, de armen. Ooit sloot God een verbond met Israël, zijn volk. Zij zouden een licht voor de wereld zijn. Een voorbeeld van recht en gerechtigheid.

6 Maar de leiders lappen het verbond aan hun laarzen. Ze treden het recht met voeten. De armen, de weduwen en wezen, ze vinden geen recht, zij dreigen de dupe te worden van het wanbeleid van de koning. Hier zien we het voor onze ogen gebeuren: een arme weduwe, geen middelen van bestaan, en nu sterft ook nog haar zoon. Maar waarom zij? Is juist zij niet gastvrij geweest voor een profeet van God? Het kan toch niet zo zijn dat de rechtvaardigen het onderspit delven? Nee, dat mag niet, dat kan niet. En het zal ook niet gebeuren. Daarom zet de profeet Elia zich in voor de toekomst van deze vrouw, voor het leven van dit kind, omwille van de gerechtigheid Gods. Driemaal strekt hij zich over het kind uit. Een wonderlijk gebaar in onze ogen misschien, maar daarin zien we zijn totale inzet. Een profeet die zijn hele leven geeft voor de goede zaak, de zaak van God. God is barmhartig, hij verhoort Elia s gebed. Want God zal niet toelaten dat de machtigen en rijken de minsten in de maatschappij laten verkommeren. Daarom laat hij het leven terugkeren in de jongen. Zo schept hij nieuwe toekomst voor wie hem toegewijd zijn. Zo geeft hij hoop aan de hopelozen. Opvallend is dat er een vergelijkbaar verhaal verteld wordt over de profeet Elisa, die de opvolger is van Elia. Ook hij doet een jongen opstaan uit de dood met hulp van God. De boodschap van beide verhalen is gelijk: ze vertellen over hoop en toekomst, juist in de donkerste dagen van het leven. Eeuwenlang vertelden de Israëlieten elkaar deze verhalen en putten er hoop voor de toekomst uit. God bekommert zich om de minsten, God bekommert zich om het volk. Hij blijft hun trouw en er zal altijd toekomst zijn, hoe moeilijk het leven ook is. Ook Lucas kent deze verhalen. Hij ziet hoezeer de mensen in zijn tijd snakken naar gerechtigheid, zoeken naar hoop. Door Jezus hadden ze hoop gekregen dat de gerechtigheid en vrede van God spoedig zouden heersen op aarde.

7 Maar nu, jaren na Jezus dood, is het leven nog steeds moeilijk. Toch houdt hij hoop, die hij put uit zijn vertrouwen op Christus. Hij gelooft in de geest van Christus, die de gelovigen kracht zal geven om stand te houden in een onrechtvaardige maatschappij. Kracht om de lotgevallen van het leven te doorstaan, om niet te verzinken in twijfel en wanhoop. Daarom gebruikt Lucas de verhalen van Elia en Elisa om zijn eigen verhaal over Jezus vorm te geven. Tweemaal vertelt hij in zijn evangelie hoe Jezus een kind het leven teruggeeft. Dat doet Lucas wel vaker, een verhaal twee keer vertellen, maar dan net iets anders; vaak speelt de ene keer een man de hoofdrol, de andere keer een vrouw. In deze opstandingsverhalen zijn dat het dochtertje van Jaïrus en de jongen uit Naïn. In het boek Handelingen vertelt Lucas nóg twee opstandingsverhalen. De apostelen Petrus en Paulus brengen elk, in navolging van Jezus, een kind terug uit de dood. En natuurlijk schrijft Lucas over het belangrijkste opstandingsverhaal, dat van Jezus zelf. Zo brengt Lucas het aantal opstandingsverhalen op zeven, het getal van de volheid. Waarmee hij uitdrukt dat het verhaal van opstanding, van hoop en toekomst een verhaal is voor alle tijden, voor alle mensen. Zó groot is de kracht van Gods liefde. Wat een gegoochel met getallen, zegt u misschien. Hoe zit het nou precies? Heeft Jezus daadwerkelijk kinderen uit de dood opgewekt? Waren het er één of twee of nog veel meer? We weten het niet. Voor Lucas gaat het niet zozeer om het vertellen van feiten. Dan zouden we oh en ah roepen over deze ene gebeurtenis en ons leven vervolgen. Nee, Lucas wil vertellen wat Christus voor ons hier en nu betekent. In zijn tijd, in onze tijd.

8 Christus was niet slechts een of andere wonderdoener die ooit enkele moeders blij maakte. Nee, hij maakt ook nu mensen blij. Hij verlost uit wanhoop, breekt de toekomst open. Dat deed hij toen, dat doet hij nu. Zó groot is de kracht van zijn liefde. Geloof en vertrouwen in Christus geeft mensen hoop, zelfs al zijn je dagen donker, al ben je gedompeld in verdriet en weet je niet meer hoe het verder moet. Mensen vertellen daarover: hoe ze zich in moeilijke tijden gedragen voelen door een goddelijke kracht. Hoe ze na een uitzichtloze situatie weer het gevoel krijgen dat hun leven terugkeert. Hoe de toekomst zich weer voor hun opent. Geen terugkeer naar de situatie zoals het ooit was, maar wel kracht om het verdere leven aan te kunnen, mét de wonden die je opgelopen hebt. De wond van een dierbare die je verloren hebt aan de dood. De wond van een mislukte relatie. Wonden van teleurstelling, over een opleiding die niet lukte, een baan die je kwijt raakte. Wonden die we oplopen door ziekte of ongeluk. Je krijgt je geliefde dode niet letterlijk terug. Een relatiecrisis is niet plotsklaps opgelost. Ziekte of handicap geneest niet altijd. Toch kun je ook dan een ervaring van opstanding hebben, als je kracht vindt om mét je wonden verder te gaan. De kracht die je daarvoor geschonken wordt, is wonderbaarlijke kracht, goddelijke kracht. Het is de kracht van Christus die harten troost, moedelozen doet opstaan, wanhopigen uitzicht biedt. Het is zijn kracht die toekomst geeft, altijd weer. Amen