Inspiratielijst. NokNok. Lokale besturen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Inspiratielijst. NokNok. Lokale besturen"

Transcriptie

1 Inspiratielijst NokNok Lokale besturen 2012

2 Colofon De Inspiratielijst NokNok is een project van het Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie met de financiële steun van de Vlaamse overheid. Deze Inspiratielijst kon worden waargemaakt door de ondersteuning van het projectteam en de Logo s. Deze activiteitenlijst is eigendom van het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid. Het copyright van de activiteitenlijst berust bij VIGeZ. Voor niet-commercieel gebruik mogen de teksten zonder voorafgaande toestemming gratis worden gereproduceerd met de volgende vermelding: Bron: Inspiratielijst NokNok, VIGeZ (2012) Vertalingen, wijzigingen of bewerkingen zijn niet toegestaan, tenzij vooraf toestemming werd verkregen van het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid. Elk gebruik voor commerciële doeleinden is verboden, tenzij vooraf toestemming werd verkregen van het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid. Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie vzw Kim Schutters Stafmedewerker Geestelijke Gezondheid G. Schildknechtstraat 9, 1020 Brussel 02/

3 Inhoudsopgave Inleiding... 6 Mix van acties... 7 NokNok... 9 Wat is NokNok?...9 Geestelijk gezond...9 A. Activiteiten, informeren en sensibiliseren...11 I. Groepsactiviteiten...11 Knaltip 1: Ik (k)en mezelf...12 Waarover gaat deze eerste knaltip?...12 Maar hoe doe je dat?...14 Activiteiten Superman / superwoman Spiegeltje, spiegeltje Waarheid of leugen De fake-it or make-it kwis Talentenjacht Handige Harry en snuggere Siske Complimenten wensen Iedereen uniek Wie ben ik? Ik ben oké Karikatuur Ook gekke fietsen zijn oké Stijl- en kleuradvies Jongeren@themovies De holebiquiz Ik ben de enige die...29 Knaltip 2: Mijn grenzen...31 Waarover gaat deze eerste knaltip?...31 Maar hoe doe je dat?...32 Activiteiten Spel zonder grenzen The Challenge Barmhartige Samaritaan Renovatiepremie Pimp yourself Neen zeggen Assertiviteitsspel Grenzen verkennen Tentoonstelling De boom in Nieuwe sporten: flairvoetbal; pijn(t)bal, Sapjes en soepjes Onze blog Blotevoetenpad Lachyoga

4 16. Persoonlijke ruimte Rock zero Alcohol free party Vlakkenvoetbal Vlinderslag...52 Knaltip 3: Reken op anderen...53 Waarover gaat deze eerste knaltip?...53 Maar hoe doe je dat?...54 Activiteiten Vertrouwensspelen Surprise Buddysysteem Helping hands Hulpverleningscarrousel Poster maken Samenwerkingsspelen Vriendschapsbandje...61 Knaltip 4: Mezelf goed doen...63 Waarover gaat deze eerste knaltip?...63 Maar hoe doe je dat?...64 Activiteiten Anti-fit-o-meter Time s up Snap je hapje Oase van rust Beweeg je fit Stand-up comedy Jammen Rolling round Hou je hoofd boven water Commandoteam Dauwtrip Relax! Flashmob...74 Voor- of nabespreking Mindmapping Foto-feedback Post-its Spring in t dartsbord Kringgesprek Vertelronde Mastermind Interview per twee Stellingen Associëren Levensloop Stretch - comfort Mijn tekening Profiel Walk the line Inspringtoneel

5 17. Brainstorm-estafette Rollenspel Woordenketting...80 Waar kan ik terecht? Waar kan jij terecht? Waar kan de jongere terecht? II. Infostandjes...84 II. Artikels in ledenblaadjes...84 B. Aanbod en structurele maatregelen Mindmapping Vorming voor jongerenwerkers...84 C. Afspraken Oprichten werkgroep...84 NokNok promoten in jongerenorganisaties A. Activiteiten, informeren en sensibiliseren Jeugdinformatiepunt Links en informatie via gemeentelijke kanalen NokNok op de agenda van de lokale jeugdraad Informatie tijdens activiteiten van lokale jeugdorganisaties Mail/brief naar jeugdorganisaties Workshop NokNok voor lokale jeugdorganisaties...86 B. Aanbod en structurele maatregelen Vorming voor jongerenwerkers Toegankelijk aanbod hulpverlening Veilige en aantrekkelijke omgeving met groene zones Sociale cohesie stimuleren in de gemeenschap Ongelijkheid bestrijden Stigma en discriminatie rond geestelijke gezondheid verminderen Integratie Mind-Body Overleg en samenwerking/intersectoraal werken...89 C. Afspraken Ondersteunende materialen Inspiratiebronnen

6 Inleiding Vele jongeren kampen wel eens met een dipje of voelen zich even down. Adolescenten blijken last te hebben van milde depressieve klachten en 1 op 10 jongeren heeft een negatief zelfbeeld. Een kleine groep kampt ook met een laag gevoel van zelfwaarde, voelt zich soms eenzaam en heeft niet zo'n goed zicht op de eigen identiteit. Het is belangrijk om deze jongeren zichzelf te leren wapenen tegen tegenslagen en hen de nodige tools in handen te geven om hun hoofd boven water te houden. Niet enkel jongeren die kampen met psychische problemen moeten zichzelf versterken. ALLE jongeren moeten de kans krijgen hun sociale en mentale vaardigheden voldoende uit te bouwen. De geestelijke gezondheid van alle jongeren bevorderen is bovendien het best om er qua gezondheid op vooruit te gaan. Door de geestelijke gezondheid van jongeren te versterken, kunnen heel wat psychische problemen voorkomen worden. NokNok is een campagne die jongeren van 12 tot 16 jaar de nodige tools geeft om zelf hun geestelijke gezondheid te versterken. Centraal in deze campagne staat De vier knaltips op deze website bieden jongeren een leidraad om zelf aan de slag te gaan met hun geestelijke gezondheid. Om nog meer tegemoet te komen aan de noden van de jongeren, zijn er naast de website ook groepsactiviteiten om jongeren te helpen hun sociale en mentale vaardigheden verder uit te bouwen. Deze inspiratiegids biedt ondersteuning en ideeën om jeugdorganisaties en gemeenten op weg te helpen. Vele jeugdorganisaties werken al met deze groepsactiviteiten, maar deze gids zit boordevol extra inspiratie en tips om de veerkracht van jongeren te versterken en ze zoveel mogelijk vaardigheden mee te geven voor het dagelijkse leven. En verder worden er ook ideeën meegegeven voor gemeenten, zodat ook zij aan de slag kunnen met dit thema. Het is ook steeds interessant om contact te nemen met het Lokaal Gezondheidsoverleg in jouw buurt ( Zij geven immers nog meer handige tips om aan de slag te gaan en bovendien kan je hier vaak gratis materiaal voor de groepsactiviteiten uitlenen. Deze gids inspireert ongetwijfeld jongerenorganisaties en gemeenten om groepsactiviteiten op te starten en structureel te (blijven) werken rond het thema geestelijke gezondheidsbevordering. Op deze manier willen we volgende doelstellingen nastreven bij de jongeren zelf: Jongeren aanzetten tot het versterken van hun eigen geestelijke gezondheid door deel te nemen aan de groepsactiviteiten. Jongeren naar de website leiden om aan de hand van zelfeducatie zelf (verder) aan de slag te gaan met hun geestelijke gezondheid. Interesse? Blader dan zeker verder in deze inspiratiegids en kijk hoe je aan de slag kan. 6

7 Mix van acties Wie werkt rond geestelijke gezondheidsbevordering kiest best een goede mix van acties. Zo is de kans groter dat je de jongeren zich beter in hun vel kan laten voelen. Bij het uitwerken van deze mix is het belangrijk dat je een onderscheid maakt tussen acties voor jongerenorganisaties of acties voor gemeenten. Ook is het belangrijk dat er verschillende strategieën aan bod komen, namelijk: Activiteiten, informeren en sensibiliseren Het aanbieden van informatie en sensibilisatie om zo de juiste kennis, attitude en vaardigheden bij de jongeren te beïnvloeden. Aanbod en structurele maatregelen Voorzieningen creëren of aanpassen zodat gezonde keuzes voor de hand liggend zijn of ongezonde keuzes ontmoedigd worden. Dit kan gaan over structurele maatregelen en over het aanbod. Afspraken en lobbyen Een wetgeving, beleidskader of organisatorisch klimaat tot stand brengen dat gezond gedrag in de hand werkt. Om een kwaliteitsvol actieplan op te stellen is een afgewogen mix van strategieën belangrijk. Om het welbevinden van jongeren van 12 tot 16 jaar te bevorderen aan de hand van deze mix van acties is er een matrix. Deze matrix kan je gebruiken als ondersteunend werkmodel. Uitgebreidere informatie over de acties in de matrix vind je verder in deze bundel terug. Even benadrukken: de focus in deze inspiratiegids ligt op activiteiten. Er worden ook suggesties gedaan om structurele maatregelen te nemen en afspraken te maken, maar deze voorstellen werden slechts beperkt uitgewerkt in deze gids. 7

8 Afbeelding 1: NokNok-Implementatiematrix NokNok promoten in jongerenorganisaties NokNok promoten in de gemeente Activiteiten, informeren en Groepsactiviteiten opzetten Jeugdinformatiepunt sensibiliseren Infostandjes Links en info via gemeentelijke kanalen Artikels in ledenblaadjes NokNok op agenda lokale jeugdraad Informatie tijdens activiteiten van jongerenorganisaties Mail/brief naar jongerenorganisaties Workshop NokNok voor lokale Aanbod en structurele maatregelen (Mogelijke beleidsacties) Vorming voor jongerenwerkers en vrijwilligers jeugdwerk integreren in het vormingsaanbod van jongerenorganisaties jongerenorganisaties Verspreiding materialen / brieven Vorming voor jongerenwerkers en vrijwilligers in het jeugdwerk Toegankelijk aanbod hulpverlening Veilige en aantrekkelijke omgeving met groene zones Sociale cohesie stimuleren in de gemeenschap Ongelijkheid bestrijden Stigma en discriminatie rond geestelijke gezondheid verminderen Integratie Body-Mind Overleg en samenwerking Afspraken en lobbyen Oprichten werkgroep Geestelijke gezondheidsbevordering maakt deel uit van het lokaal gezondheidsbeleid en het jeugdbeleid 8

9 NokNok Wat is NokNok? NokNok is een campagne gefinancierd door de Vlaamse overheid en uitgewerkt door VIGeZ in samenwerking met diverse partners uit het jeugdwerk en de (jongeren)hulpverlening. NokNok bestaat uit een website ( waar vier knaltips centraal staan: Bij elk van deze knaltips vinden jongeren een heleboel info, concrete tips om zelf aan de slag te gaan, opdrachtjes om hun eigen vaardigheden te versterken, verhalen van andere jongeren die hen kunnen inspireren en leuke filmpjes. Daarnaast is er op ook een woordwolk (dit zijn groepen van woorden die samen een wolk vormen, op elk van deze woorden kan worden geklikt voor meer info) terug te vinden, jongeren kunnen op de website hun mening geven door deel te nemen aan een poll, hun eigen verhaal inzenden door een eigen NokNok aan te maken, een heleboel info vinden over veel voorkomende psychische problemen en ze krijgen ook een overzicht van toegankelijke hulpverlening. Ten slotte is er de rubriek jongere in de kijker. Deze rubriek is zowel interessant voor de jongeren zelf, als voor de organisaties die samen met jongeren acties willen doen in het kader van NokNok. Als een organisatie of groepje jongeren een van de knaltips in de verf zet door hier rond een activiteit te organiseren, kunnen zij ons hiervan op de hoogte brengen en een plaatsje verdienen op de website. Hun foto s, filmpjes, verhalen van de activiteit worden vervolgens in de kijker gezet in deze rubriek. Naast de website omvat NokNok ook groepsactiviteiten, in deze inspiratiegids vind je heel wat ideeën. Bij deze activiteiten worden de knaltips in de verf gezet. Door deel te nemen aan deze groepsactiviteiten kunnen jongeren zichzelf ook versterken. Geestelijk gezond Met NokNok willen we de geestelijke gezondheid van jongeren van 12 tot 16 jaar bevorderen. Maar wat is geestelijke gezondheidsbevordering precies? Het is een proces waarbij individuen leren om de controle te nemen over hun eigen leven en hun geestelijke gezondheid te verbeteren. Bij geestelijke gezondheidsbevordering werk je aan het verhogen van je eigen zelfwaardering, leer je vaardigheden om problemen aan te pakken (versterken van copingvaardigheden en veerkracht), is er oog voor meer ondersteuning vanuit de familie en de gemeenschap en wordt geprobeerd om ook de omgeving (vb. de buurt waar je in woont, je sociale netwerk) die je geestelijke gezondheid beïnvloedt te veranderen. Bij geestelijke gezondheidsbevordering staat het versterken van de beschermende factoren voor geestelijke gezondheid centraal. Onderzoek heeft immers al aangetoond dat het werkt! Deze beschermende factoren zijn verschillend naargelang de levensfase waarin je verkeert. Adolescenten van 12 tot 16 jaar gaan door een fase van grote levensveranderingen in de fysieke, emotionele, cognitieve en seksuele ontwikkeling, sociale relaties, en identiteit. De adolescentie omvat ook een verschuiving van afhankelijkheid naar onafhankelijkheid en er worden beduidende eisen 9

10 gesteld. Deze veranderingen maken het tot een bijzonder kwetsbare periode waarbij de belangrijkste taken de identiteitsontwikkeling, toenemende autonomie en uitbouwen van contacten met de peergroep zijn. Er zijn ook enkele beschermende factoren op individueel niveau: optimisme, het schools succes, meisje zijn, hun identiteitsgevoel, gevoel van mastery, kunnen omgaan met problemen, sociale vaardigheden, een gezonde levensstijl, een betekenisvol leven, een positief zelfbeeld en de weerbaarheid (hoe goed kun je problemen te boven komen). Vanuit de familie zijn volgende elementen beschermend: steun uit de onmiddellijke omgeving, goede relaties met de ouders, respect, verbondenheid met het gezin, minstens één goede relatie met volwassenen binnen of buiten het gezin. Ten slotte zijn er belangrijke beschermende factoren voor jongeren uit de omgeving: goede relaties met leeftijdsgenoten, verbonden voelen met de groep, een hoge levensstandaard, het vroegtijdig opsporen en behandelen van leerproblemen, een ondersteunende schoolcultuur en toegankelijke sport- en vrijetijdsmogelijkheden. Deze beschermende factoren werden voor de NokNok-campagne vertaald in vier toegankelijke knaltips. Als jongeren dus op de website of via een groepsactiviteit werken rond een knaltip, gaan ze eigenlijk aan de slag met de beschermende factoren en verbeteren ze zo hun eigen welbevinden! 10

11 NokNok promoten in jongerenorganisaties A. Activiteiten, informeren en sensibiliseren I. Groepsactiviteiten Allereerst willen we met deze bundel jeugdorganisaties en gemeenten graag warm maken om groepsactiviteiten op te zetten in het kader van NokNok. Door acties te doen rond de verschillende knaltips kunnen jeugdorganisaties meewerken aan het bevorderen van geestelijke gezondheid van jongeren van 12 tot 16 jaar. In deze bundel vinden jullie veel inspiratie waardoor iedere organisatie snel en eenvoudig aan de slag kan met NokNok. We geven jullie per knaltip een korte toelichting over de inhoud van de tip en vervolgens een hele hoop groepsactiviteiten om mee aan de slag te gaan. Belangrijk hierbij is om deze groepsactiviteiten steeds goed te kaderen. Dat duurt helemaal niet lang (5-10 min.), maar heeft een enorme meerwaarde voor de jongere die veel meer zullen oppikken uit de activiteit. Om gemakkelijk aan de slag te kunnen gaan, wordt er bij elke activiteit steeds een concrete tip gegeven voor de nabespreking. Daarnaast vind je verderop in deze bundel nog meer ideeën rond voor-of nabesprekingen, die je uiteraard ook steeds kan gebruiken. Zelf ook leuke ideeën voor groepsactiviteiten die mooi aansluiten bij een van de knaltips? Stuur ze in via inspireer ook andere jeugdbewegingen en jeugdorganisaties met jouw creatieve invallen! Je kan je ook steeds laten inspireren door de spelen en activiteiten op jeugdwerknet.be of de spelendatabank.be. Nog enkele tips Werk op maat! Pas je activiteiten aan aan de cultuur van jongeren, de leeftijd en het geslacht en bouw verder op de aanwezige vaardigheden. Kijk verder! Eenmalige acties vormen een start, maar probeer ook op regelmatige basis een activiteit rond geestelijke gezondheid in te bouwen in je organisatie. Laat jongeren meedenken! Betrek jongeren bij het kiezen en uitdenken van activiteiten. Gebruik een brede aanpak! Denk zowel aan het versterken van het individu, als aan aanpassingen in de omgeving om het welbevinden van jongeren te versterken. Promotie van zelfwaardering, zelfvertrouwen en levensvaardigheden moeten hierbij steeds centraal staan. Vermijd een focus op probleemgedrag, dit werkt minder goed dan het versterken van hun vaardigheden en competenties. NokNok! Vermeld ook steeds zodat jongeren ook steeds zelf verder aan de slag kunnen. 11

12 KNALTIP 1: IK (K)EN MEZELF Niet te streng zijn voor anderen Ik ben uniek Zelfvertrouwen Verschillen tussen mensen Pesten Ik respecteer jou Wie ben ik? Jezelf aanvaarden Mooi vanbinnen Complimentjes geven Niet te streng zijn voor jezelf Echt of fake Ik respecteer Mijn talenten Jouw talenten Complimentjes aanvaarden Zelfbeeld - jezelf oké vinden Waarover gaat deze eerste knaltip? Iedereen is verschillend. De ene is blond, de andere ros. Jij houdt van zwemmen, je vriend of vriendin leest liever een boek. Gelukkig ziet iedereen er anders uit en houdt iedereen van andere dingen. De wereld zou redelijk saai zijn zonder al die verschillen! Ook jij bent uniek! Er is er maar één zoals jij. Maar wie ben jij? Hoe zie je eruit, wat doe je graag en hoe denk jij over jezelf? Je zelfbeeld hangt af van allerlei dingen. Hoe voel je je? Je maakt elke dag van alles mee. Daardoor voel je je niet elke dag hetzelfde. Heb je net ruzie gemaakt? Dan voel je je misschien boos of verdrietig. Of heb je vandaag hard gelachen met je beste vriend of vriendin? Dan ben je in een topbui. Wat heb je vroeger meegemaakt? Herinneringen zorgen er soms voor dat je in bepaalde situaties anders reageert. Misschien hebben klasgenoten je ooit uitgelachen? Het kan zijn dat je daardoor meer tijd nodig hebt voor je iemand vertrouwt. Hoe denken anderen over jou? Je familie, vrienden, kennissen, buren, klasgenoten Het zijn allemaal mensen die je kunnen aanmoedigen, of net niet. Kijken je ouders bijvoorbeeld alleen naar de slechte punten op je rapport, en zeggen ze niet wat je goed doet? Misschien vind jij jezelf daarom niet zo'n held op school. Wat gebeurt er rondom je? Mensen gedragen zich anders op verschillende plaatsen. Je voelt je dan ook anders op verschillende plekken. Thuis maak je bijvoorbeeld veel lawaai, terwijl je op school eerder stil bent. Of omgekeerd! In welke periode zit je? Hoe je jezelf ziet, verandert met de tijd. Zit je bijvoorbeeld net op de middelbare school? Dan voel je je misschien wat onzeker. Na twee jaar kan dat al heel anders zijn! 12

13 Zelfvertrouwen Hoe je denkt over jezelf, heeft gevolgen voor wat je doet. Stel, je loopt over de speelplaats. Je ziet een paar klasgenoten lachen en kijken naar jou. Je zou kunnen denken dat ze je uitlachen. Dus kijk je boos naar het groepje en loop je voorbij. Maar misschien lachen ze je helemaal niet uit. Ze kunnen lachen met je grappige opmerking in de klas. Je zou naar het groepje kunnen stappen en gewoon meelachen. Hoe je naar jezelf kijkt, zegt iets over je zelfvertrouwen. Zelfvertrouwen is eerder een gevoel. Vind je bijvoorbeeld van jezelf dat je mooi bent? Dan ga je dat ook uitstralen. Je voelt je zeker over je uiterlijk. Ook met voldoende zelfvertrouwen kan je af en toe toch onzeker zijn. Mensen verwachten veel van jou. Je moet een goed rapport hebben en er hip uitzien. Je moet leuke hobby s hebben en het liefst veel vrienden. Je moet ook durven praten in groep. En ga zo maar verder. Het is normaal dat je niet overal even goed in bent! Tips voor meer zelfvertrouwen Aanvaarden wat je goed kan en minder goed kan, dat is een sterk begin! Misschien ben je niet zo goed in wiskunde, maar haal je wel een tien op de looptest. Denk aan wat je goed kan. Dat doet meer deugd dan piekeren over waar je minder goed in bent. Je mag fouten maken. Je dacht dat de test niet moeilijk zou zijn, maar het viel tegen. Je kan leren uit je fouten. Dat maakt je sterker! Volgende keer zal je je beter voorbereiden op de test! Ben je best goed in tennis? Misschien kan je je inschrijven in een tennisclub. Of weet je veel over muziek? Draai eens op een feestje. Werken aan wat je goed kan, geeft je energie! Positief aan iets beginnen, zorgt voor een beter resultaat. Stel dat je een spreekbeurt moet geven. Ben je er nog niet aan begonnen, omdat je denkt dat je het toch niet goed zal doen? Probeer eens om je extra voor te bereiden. Denk niet: 'Ik kan het niet.' Denk wel: 'Ik zal het kunnen, want ik heb me goed voorbereid.' Het vraagt wat moeite, maar je zal merken dat het helpt! Vergelijk je jezelf met vrienden en vriendinnen? Dat is normaal. Maar je hoeft niet te streng te zijn voor jezelf. Niemand is perfect. Ook al doen sommigen zich zo voor! Zij zijn net zo uniek als jij. Tevreden zijn met jezelf, dat helpt. Vind je dat je een scheve neus hebt of te korte benen? Dan is tevreden zijn met jezelf niet zo makkelijk. Probeer niet te hard te zijn voor jezelf. Sommige dingen zijn nu eenmaal zoals ze zijn. Bedenk dat iedereen wel iets heeft wat hij of zij liever anders zou hebben! Misschien wil het knapste meisje van de klas wel jouw blonde krullen of jouw mooie stem? Tv, tijdschriften en reclame stellen mensen vaak als ideale personen voor: een prachtige glimlach, een knap figuur, stralende ogen... Vergelijk je niet met die droomwereld. Een perfecte jongen of een perfect meisje bestaat niet! Een unieke persoon wel. Ja, jij! Laat zien wat je kan. Stel dat je goed bent in websites maken. Je zelfvertrouwen krijgt een boost als je daar iemand mee kan helpen. En je maakt er iemand blij mee. Of misschien ben je goed in complimentjes geven? Doe het dan vaak, wedden dat het je een goed gevoel geeft? Een jongen uit je klas kleedt zich bijvoorbeeld heel stoer. Andere klasgenoten zien er eerder gewoon uit. En jij? Soms heb je de neiging om je aan te passen aan anderen. Dat is niet nodig. Jij mag rustig jezelf blijven! 13

14 Maar hoe doe je dat? Opdrachten voor jongeren om zelf in hun eentje aan de slag te gaan vind je op Maar ook in groep kan je werken rond ik (k)en mezelf. Hieronder vind je groepsactiviteiten die je kunnen inspireren om met jouw groep jongeren aan de slag te gaan. Activiteiten 1. SUPERMAN/SUPERWOMAN Jongeren de kans geven hun talenten of interesses te delen met de rest van de groep op een creatieve manier. Steekwoorden: Ik ben uniek - Mijn talenten - Jouw talenten - Wie ben ik - Jezelf oké vinden - Complimenten geven - Complimenten aanvaarden - Verschillen tussen mensen - Jezelf aanvaarden - Zelfvertrouwen - Jezelf zijn Benodigdheden: Fototoestel(len) of gsm, computer, eventueel printer, groot papier, stiften/kleurtjes, tijdschriften of prenten ter inspiratie jaar 3-50 jongeren Halve dag 1. Verdeel de jongeren in groepjes van 2, 3 of 4 personen. 2. Laat ze even brainstormen over hun interesses en talenten. Geef elke groep een groot blad met stiften om hun ideeën neer te schrijven of te tekenen. Een hoop tijdschriften, prenten of foto s kunnen ook altijd helpen ter inspiratie. Als je merkt dat het niet vlot gaat, help ze dan zeker mee op weg. Het kan gaan over talenten (goed kunnen zingen, goed in rekenen, talen kunnen spreken, verhalen vertellen, skaten, ), interesses (houden van de natuur, vliegtuigen, reizen, muziek, facebook, ), verzamelingen (alles van coca cola, kleine autootjes, ), dingen die je graag doet (bij vrienden zijn, naar de film, computerspelletjes, ), Kortom dingen waaraan je iemand herkent. 3. Geef vervolgens elk groepje een fototoestel of laat ze met hun gsm aan de slag gaan. De jongeren maken gekke foto s van elkaar die telkens één eigenschap van de persoon uitbeelden of in de verf zetten. Hiervoor kunnen ze grappige poses aannemen, dingen uitbeelden die ze graag doen, op een plaats gaan staan waar ze graag zijn, iets knutselen of tekenen waar ze een foto van maken met zichzelf, Ook hier kan je als begeleider helpen met inspiratie te geven, bijvoorbeeld: Luister je graag naar muziek? Doe alsof je wild danst en zet hierbij je favoriete nummer op of zing het zelf Hou je van de natuur? Ga in het gras liggen met een bloem in je mond. Vind je auto s leuk? Doe alsof je een auto optilt. Hou je van mensen om je heen? Maak een foto waarop mensen je in de lucht houden. Kan je niet zonder je gsm? Vraag de gsm s van de anderen in de groep en doe er een leuke pose bij. 4. Alle foto s worden op een computer gezet. De jongeren kiezen de leukste foto s eruit. Elke jongere kiest één foto. Deze foto s worden afgedrukt om een collage te maken. De collage kan een leuk plaatsje krijgen in jullie lokaal of er kan zelfs een heuse tentoonstelling worden georganiseerd waarbij de fotokunstwerken worden voorgesteld. Altijd leuk om dan ook een officiële opening te houden en mensen buiten jullie groep of jeugdorganisatie uit te nodigen. Met een hippe receptie! 14

15 Geef iedereen een blokje met post-its of geef elke jongere een leeg blad dat hij onder zijn/haar eigen foto ophangt. Geef vervolgens de opdracht om bij iedereen een compliment te schrijven of op te schrijven op welke manier deze persoon je vandaag positief heeft verrast. De begeleider legt uit waaruit complimenten bestaan, en hoe ze bij iemand die je minder goed kent waarschijnlijk oppervlakkiger zullen zijn dan bij iemand waar je een sterke band mee hebt. Het belangrijkste is bij iedereen iets positiefs te schrijven. De begeleider let er op dat er enkel complimenten en positieve briefjes geschreven worden. Geef ook de opdracht om bij iedereen een compliment te schrijven, zo voorkom je lege bladen bij mensen die minder goed in de groep liggen. De begeleider licht ook kort knaltip ik (k)en mezelf toe en legt de link met Tips Werk je vaker met dezelfde groep? Je kan ook vragen of ze van thuis al een aantal foto s meebrengen, als extraatje. Ken je de groep nog niet goed of kennen ze elkaar maar weinig, breng dan zelf een trukendoos mee waarin je een aantal leuke spulletjes verzameld hebt. Sommige jongeren hebben een zeer laag zelfbeeld. Zij vinden het soms moeilijk om voor hun interesses uit te komen. Ook over talenten praten is niet voor iedereen weggelegd. Probeer hier rekening mee te houden. Geef hen extra steun door zelf voorbeelden te geven, echte interesse te tonen en hen even de tijd te geven, zonder de aandacht te veel te trekken op die persoon. Forceer niemand om iets in de groep te brengen. 2. SPIEGELTJE, SPIEGELTJE Steekwoorden: Jongeren samen met een andere jongere positieve eigenschappen van zichzelf laten ontdekken aan de hand van een spiegel. Jezelf aanvaarden - Zelfbeeld - Complimenten geven - Complimenten aanvaarden - Niet te streng zijn voor jezelf - Niet te streng zijn voor anderen Benodigdheden: Spiegels (de spiegels bij de toiletten kunnen zeker dienst doen voor deze activiteit) jaar 4-25 jongeren 30 min. Maak groepjes van twee of drie jongeren. Geef hen de opdracht samen voor despiegel te gaan staan en vervolgens eerst zichzelf te beschrijven aan de ander: Welke positieve kenmerken zie je? Hierna laat je ze elkaar beschrijven: Welke positieve kenmerken ziet de ander? Bewaak goed dat er enkel positieve kenmerken worden beschreven en dat deze activiteit niet overgaat in elkaar beledigen of kwetsen. Kies twee punten op een veld (bijvoorbeeld twee bomen of leg twee jassen) die op een tiental meter van elkaar liggen en laat de jongeren zich tussen deze twee punten positioneren bij volgende stellingen: Hoe vond je het om jezelf te omschrijven voor de spiegel? Hoe vond je het om de ander te omschrijven voor de spiegel? 15

16 De ene kant van het veld staat voor heel leuk, terwijl de andere kant van het veld staat voor helemaal niet leuk. Bij elk van de stellingen vraag je ook enkele jongeren om hun antwoord toe te lichten (vb. Wat maakt dat je jezelf hier plaatst? Wat maakt het moeilijk om jezelf te omschrijven? Sta je op dezelfde plaats als bij de vorige stelling? Kan je daar iets meer over vertellen?) De begeleider licht ook kort knaltip 'ik (k)en mezelf' toe en legt de link met Tips Deze activiteit is maar heel kort van duur, dus het is interessant om een aantal van deze kleinere acties aan elkaar te koppelen en op die manier toch een hele namiddag te werken rond één of meerdere van de knaltips. Wissel denkactiviteiten ook steeds af met doe-activiteiten om de aandacht van de jongeren erbij te houden. 3. WAARHEID OF LEUGEN Steekwoorden: Aan de hand van juiste en foute stellingen over zichzelf leren jongeren elkaar op een andere manier kennen. Wie ben ik Ik ben uniek Benodigdheden: Pen en papier jaar 4-25 jongeren 30 min. Geef elke jongere een blad en een pen en vraag hem/haar na de toelichting van de activiteit zich even af te zonderen. De jongeren moeten op hun blad in het midden hun naam schrijven en vervolgens in elke hoek van het blad een stelling. Drie van deze stellingen moeten juist zijn. De vierde stelling moet niet waar zijn. Laat de jongeren goed nadenken over de stellingen, want het is best dat ze kwaliteiten of kenmerken van zichzelf opschrijven die nog niet gekend zijn voor de anderen. Dat maakt het immers moeilijker om te raden welke juist of fout zijn. Bijvoorbeeld: Ik kan goed koken, ik ben zorgzaam,. Iedereen loopt nu door elkaar en spreekt de ander aan en bedenkt welke stelling bij de ander fout is. Vervolgens komt de groep terug bij elkaar en worden de stellingen voorgelezen en toegelicht. Je kan de jongeren ook steeds - door streepjes te trekken - laten bijhouden hoeveel jongeren hun foute stellingen meteen vonden. Laat elke jongere in 1 zin even zeggen wat hem/haar is opgevallen bij deze activiteit? De eerste die het woord neemt krijgt een balletje in handen. Bedoeling is dat iedereen in de groep de bal 1 keer toegeworpen krijgt en vervolgens zijn bevindingen meegeeft. Degene die de bal in handen heeft, is ook de enige die mag praten. De begeleider licht ook kort knaltip 'ik (k)en mezelf' toe en legt de link met Tips Deze activiteit is maar heel kort van duur, dus het is interessant om een aantal van deze kleinere acties aan elkaar te koppelen en op die manier toch een hele namiddag te werken rond één of meerdere van de knaltips. Wissel denkactiviteiten ook steeds af met doe-activiteiten om de aandacht van de jongeren erbij te houden. 16

17 4. DE FAKE-IT OR MAKE-IT QUIZ! Steekwoorden: Benodigdheden: Quiz waarbij jongeren het onderscheid leren maken tussen echt en fake. Ze leren dat de reclamewereld geen echte wereld is en dat het dus niet interessant is je te vergelijken met die droomwereld. Zelfbeeld - jezelf aanvaarden - mooi vanbinnen - echt of fake - niet te streng zijn voor mezelf Afhankelijk van de manier waarop je de quiz gaat invullen: computer, fotomateriaal, reclameboekjes, etenswaren van diverse merken, Voor de nabespreking: papier en pennen/stiften jaar 4-20 jongeren Afhankelijk van de invulling van de quiz 60 minuten tot halve dag. Maak een quiz rond fake/niet fake, waarbij verschillende zaken gecombineerd worden zoals reclame testen, waarheden aftoetsen, en producten uitproberen. Test zelf de reclame. Wat is gelogen en wat niet? (vgl. het tv-programma Volt) Wat is er met Photoshop gebeurd, wat is er echt? Zorg voor een aantal tijdschriften. Breng een discussie op gang over welke foto s echt zijn en welke niet. (Bijna alle foto s zijn aangepast!). Tik op google Celebs met en zonder make-up in. Druk een aantal foto s af. Wie staat er op de foto? Wat is er allemaal veranderd? Enkel make-up of ook andere dingen? Je hoeft niet enkel bij het thema uiterlijk te blijven. Je kan ook breder gaan en grappige vragen zoeken/bedenken die waar of niet waar zijn. Inspiratie kan je vinden op: Zelf dingen uittesten. Koop bijvoorbeeld chips van verschillende merken en laat de jongeren (eventueel geblinddoekt) er de beste uitkiezen. Is de duurste ook de lekkerste? Welke is prijs-kwaliteit het beste? Andere dingen om zelf te vergelijken: wc-papier, fruit, zeep, handcrème, chocolade, koekjes, yoghurt,. Maak met je groep een mindmap rond 'ik (k) en mezelf'. Geef elke jongere of groepjes jongeren een groot vel papier en pennen. Ze noteren in het midden het thema. Geef verschillende jongeren of groepjes verschillende thema s. Bijvoorbeeld: echt of fake, reclame, zelfbeeld of jezelf aanvaarden. Vanuit dit thema maken de jongeren aan de hand van een boomstructuur associaties en van daaruit vertakkingen naar meer verdiepende onderdelen van dit onderwerp. Bespreek de mindmaps nadien in groep aan de hand van een grote mindmap, die nog verder mag worden aangevuld door de jongeren of de leider/leidster. De begeleider licht ook kort knaltip 'ik (k)en mezelf' toe en legt de link met Tips Je kan bij deze opdracht ter illustratie gebruik maken van het Filmpje van Dove over Photoshop bij modellen. 17

18 5. TALENTENJACHT Steekwoorden: Benodigdheden: Talentenjacht waarin jongeren hun eigen kwaliteiten kunnen ontdekken. Mijn talenten - Zelfvertrouwen - Jouw talenten - Jezelf zijn Afhankelijk van de invulling van de talentenjacht kan het nodig zijn om voorwerpen te laten meebrengen, verkleedkleren te voorzien, foto s te laten nemen, Prenten, foto s, boomerangkaarten of voorwerpen (vb. diverse keien en stenen) voor de nabespreking jaar 4-40 jongeren Halve dag Onder het motto Iedereen kan iets en iedereen is ergens goed in wordt er een talentenjacht georganiseerd. Laat jongeren de kans om hun eigen ding te doen. Beschouw talenten als een zeer breed begrip. Geef hen een aantal tips mee: dansen, iets maken, koken, favoriete plek laten zien, zingen, verzameling, verhalen vertellen, fotografie, Geef hen de nodige tijd om uit te werken hoe ze hun talent kunnen voorstellen en neem op het einde van de namiddag de tijd om elk om beurt een voorstelling te doen. Het is niet eenvoudig voor iedereen om iets voor de groep voor te stellen, dus geef de kans om het samen te doen met een andere jongere. Voor sommige jongeren zal het handig zijn om op voorhand iets te kunnen meebrengen. Als dit niet haalbaar is, kan je ook altijd werken met uitbeelden, een kort toneeltje, een tekening,. Leg een hoop prenten, foto s, tijdschriften, boomerangkaarten of voorwerpen kriskras in het midden van de groep. Vraag de jongeren een foto, kaartje, prent of voorwerp te kiezen. Stel hierbij volgende vraag: Wat geeft het beste weer hoe jij je hebt gevoeld tijdens deze activiteit? De begeleider licht ook kort knaltip 'ik (k)en mezelf' toe en legt de link met 6. HANDIGE HARRY EN SNUGGERE SISKE Steekwoorden: Jongeren bedenken positieve bijnamen over zichzelf en delen die met de groep op een speelse manier. Wie ben ik - Positief denken - Mijn talenten - Zelfbeeld jaar 5-20 jongeren 25 min. Benodigdheden: Balletje. Touwen of krijt om een dartsbord te maken voor de nabespreking In deze activiteit bedenkt iedereen voor zichzelf een alliteratie bij zijn naam, een bijnaam die weergeeft wat voor iemand jij bent. De activiteit gaat als volgt: Iedereen staat in een kring. De leider/leidster geeft volgende instructie: Bedenk voor jezelf een bijnaam, zoals bijvoorbeeld Handige Harry of Snuggere Siske. Gebruik hiervoor een alliteratie, dat wil zeggen dat het woord dat je toevoegt met dezelfde letter begint als jouw voornaam. De naam die je jezelf geeft moet een positieve eigenschap van jezelf weergeven. We gaan ons dadelijk allemaal omdraaien, zodat onze ruggen naar elkaar wijzen in de kring. 18

19 Zodra je een bijnaam voor jezelf bedacht hebt, mag je je terug omdraaien. Iedereen doet deze opdracht op zichzelf." Als iedereen terug met zijn gezicht naar de binnenkant van de cirkel staat zegt iemand zijn nieuwe naam. Vervolgens wordt de kring afgegaan. De tweede persoon die aan bod komt, start echter met de naam van de persoon die eerst aan bod kwam, en noemt dan pas zijn/haar eigen naam. De derde persoon noemt ook eerst de namen van de twee voorgaande personen. Als iemand zich een naam niet meer kan herinneren, moet de persoon wiens naam werd vergeten even toelichten waarom hij/zij deze bijnaam heeft gekozen. Vervolgens wordt er opnieuw gestart en doorgegaan tot de laatste persoon alle bijnamen foutloos achter elkaar kan opnoemen. Om de namen nog verder te laten inoefenen kan je vervolgens ook een bal laten rondgooien in de cirkel. Je start met een rustig rondje waarbij de bal iedereen in de cirkel moet passeren en je bij het gooien van de bal de bijnaam van de persoon moet roepen naar wie je gooit. Na dit eerste rondje kan je vragen om de bal dezelfde weg opnieuw te laten afleggen, maar dan zo snel mogelijk. Je kan dit een aantal keer herhalen, totdat een toptijd wordt behaald. Maak een levensgroot dartsbord en een lijn waar jongeren achter moeten staan, die ongeveer 1 meter verwijderd ligt van het dartsbord. Iedereen moet dan zijn mening geven over een aantal stellingen door naar een bepaalde plaats op het dartsbord te springen. Als ze springen naar het centrum van het dartsbord, dan zijn ze helemaal akkoord met de stelling. Staan ze eerder aan de buitenkant op het dartsbord, dan zijn ze niet akkoord of kunnen ze zich er niet in vinden. Laat enkele jongeren ook kort toelichten waarom ze naar die bepaalde plaats in het dartsbord zijn gesprongen. Stellingen kunnen zijn: Ik vond deze activiteit leuk. Ik heb iets bijgeleerd over iemand in de groep. Ik kon gemakkelijk een positieve bijnaam voor mezelf bedenken. De begeleider licht ook kort knaltip ik (k)en mezelf toe en legt de link met Tips Deze activiteit is maar heel kort van duur, dus het is interessant om een aantal van deze kleinere acties aan elkaar te koppelen en op die manier toch een hele namiddag te werken rond één of meerdere van de knaltips. En de bijnamen kunnen natuurlijk ook verder gebruikt worden in de volgende activiteiten. Wissel denkactiviteiten ook steeds af met doe-activiteiten om de aandacht van de jongeren erbij te houden. 7. COMPLIMENTEN WENSEN Steekwoorden: Wenskaarten met complimenten maken voor elkaar. Complimenten geven - Complimenten ontvangen - Zelfbeeld - Ik respecteer jou - Zelfvertrouwen - Jezelf oké vinden - Niet te streng zijn voor anderen jaar 4-10 jongeren Afhankelijk van de groepsgrootte 1u - 3u Benodigdheden: Papier, stiften, knutselmateriaal 19

20 Laat de jongeren wenskaarten knutselen voor elkaar. Geef de instructie wenskaarten op maat te maken, zodat iedereen wenskaarten krijgt die echt voor hem/haar zijn bedoeld. Bewaak als begeleider goed dat wat op papier gezet wordt, positief is, en dat iedereen aan iedereen complimenten geeft. Spoor de groep aan een welgemeend compliment te geven. Herinner hen eraan dat een compliment iets heel kleins kan zijn (je haar ligt mooi vandaag, je kan mooi schrijven, ), maar ook iets heel groots (ik vind het super hoe jij voor je mening durft uitkomen). Sommige jongeren zullen een extra steuntje nodig hebben om iets positiefs te formuleren. Verlaag de drempel door de groep alvast enkele voorbeelden te laten opnoemen. Leg ook het verschil uit tussen een compliment geven aan iemand die je goed kent en aan iemand die je niet goed kent. Het is makkelijker om iets positiefs te zeggen over iemand die je goed kent. Als je iemand die je niet goed kent een compliment geeft, blijft het meestal oppervlakkig. Voor nieuwe groepen of sterk verdeelde groepen kan het veiliger zijn om met algemeen motiverende uitspraken te werken, zoals: jij bent uniek, je kan het, vertrouw op je gevoel, durf voor jezelf opkomen, voel je vrij,. Inspiratie kan je vinden op Laat de jongeren er per twee of drie even op uit trekken om elkaar te interviewen. Hierbij moeten ze volgende vragen stellen aan elkaar: Welk compliment vond je het leukste om te ontvangen? Welk compliment heeft jou verrast? Hoe is het voor jou om complimenten te geven? Hoe is het voor jou om complimenten te ontvangen? Na het interview keert iedereen terug in de groep en de interviewer vertelt telkens wat hij/zij te weten is gekomen door het interview. De begeleider licht ook kort knaltip ik (k)en mezelf toe en legt de link met Tips Deze activiteit is maar heel kort van duur, dus het is interessant om een aantal van deze kleinere acties aan elkaar te koppelen en op die manier toch een hele namiddag te werken rond één of meerdere van de knaltips. Wissel denkactiviteiten ook steeds af met doe-activiteiten om de aandacht van de jongeren erbij te houden. 8. IEDEREEN UNIEK Steekwoorden: Spel waarbij je ontdekt wat je gemeenschappelijk hebt met de anderen van de groep, maar ook ziet waarin jij uniek bent. Uniek zijn - Verschillen tussen mensen - Wij zijn uniek - Diversiteit jaar 4-20 jongeren 20 min. Benodigdheden: Niets Ga in een kring staan met de groep. De leider/leidster vraagt allereerst om na te denken over een kenmerk of eigenschap die jij met drie mensen van deze groep gemeenschappelijk hebt (vb. zwart haar, ik doe aan atletiek, ). Degene die een eigenschap gevonden denkt te hebben, mag een stap naar voor zetten in de kring en zijn idee even toelichten. 20

21 De groep kijkt dan eens of het inderdaad klopt. Vervolgens mogen er nog anderen naar voor stappen als zij een kenmerk gevonden hebben dat ze delen met drie anderen in de groep. Dan kan je vragen om naar voor te stappen als je een kenmerk weet dat iedereen in de groep deelt, dat 5 mensen delen en 2 mensen delen. Je sluit deze oefening af met de jongeren te vragen een kenmerk te zoeken dat zij alleen hebben, een eigenschap te zoeken die uniek is voor hen en die ze dus delen met niemand anders in de groep. Doe kort een kringgesprek waarbij een bolletje garen in het rond wordt gegooid en het gesprek stopt zodra iedereen een stukje van het garen vastheeft, en dus aan bod is gekomen. Vraag de jongeren te vertellen wat ze hebben geleerd in deze activiteit. Bewaak dat jongeren niet gaan papegaaien. Laat iedereen in zijn eigen woorden een antwoord geven op deze vraag. De begeleider licht ook kort knaltip ik (k)en mezelf toe en legt de link met Tips Deze activiteit is maar heel kort van duur, dus het is interessant om een aantal van deze kleinere acties aan elkaar te koppelen en op die manier toch een hele namiddag te werken rond één of meerdere knaltips. Wissel denkactiviteiten ook steeds af met doe-activiteiten om de aandacht van de jongeren erbij te houden. 9. WIE BEN IK? Steekwoorden: Jongeren leren elkaar beter kennen door interviews te doen en kranten te maken met verhalen over elkaar. Ze leren ook op een ludieke manier meer over hun binnen- en buitenkant. Wie ben ik - Mooi vanbinnen Complimenten geven - Complimenten aanvaarden - Jezelf zijn jaar 4-20 jongeren 60 min. Benodigdheden: Pennen, papier (A3 en A4), plakband, scharen, touwtjes, paspoorten 21

22 Start met een opwarmertje rond het thema. Schrijf zoveel namen van bekende personen op kleine papiertjes als dat er jongeren zijn. Plak ze op het voorhoofd van de jongeren zonder dat ze weten welke naam er op hun voorhoofd staat (je kunt ook namen van de jongeren zelf gebruiken). De jongeren proberen erachter te komen wie ze zijn door vragen aan de anderen te stellen. De vragen mogen alleen met ja of nee beantwoord worden, dus: ben ik een man/vrouw, ben ik ouder dan 40 jaar etc. Het is leuk om met z n allen te gaan staan en door het lokaal te lopen, zodat je gemakkelijk vragen aan elkaar kunt stellen. Interview Deel de jongeren in duo s in. Doe dit door touwtjes (1m lang) in de lengte naast elkaar te leggen en ze in het midden vast te houden (kies voor het aantal touwtjes de helft van het aantal jongeren). Ga op een stoel staan en houd de touwtjes vast. Laat de jongeren een uiteinde van een touwtje zoeken. Twee jongeren zullen nu door hetzelfde touwtje met elkaar verbonden zijn en vormen samen een tweetal. Vertel dat we elkaar gaan interviewen. Geef iedereen een A3-vel waarop het voorbeeld van de krant al getekend is (hieronder zie je een voorbeeld). Op dit vel gaan de jongeren van degene die ze interviewen een krant of tijdschrift maken. Je stelt elkaar vragen over je ID-kaart, wat je graag doet of wat je blij maakt. Je kunt ook van elkaar een kleine cartoon maken of elkaars gezicht tekenen. De jongeren zijn vrij om er eigen vragen aan toe te voegen. Geef tot slot de krant een naam waarbij het leuk is om een allittererende zin te gebruiken, bv. Marleens Magazine, Marieke s Margriet Binnen- en buitenkant Laat als leider je paspoort zien en vertel dat het voor een politieagent voldoende is om je paspoort te bekijken als hij wil weten wie je bent. Hij leest je naa m, ziet je foto en dat is voor hem genoeg. Maar weet die politieagent dan werkelijk wie je bent? W eet hij bijvoorbeeld of je aardig bent of eerlijk? Of je bang bent in het donker of al een jaar ve r ich liefd bent op die ene jongen of op dat ene meisje? Nee, want dat is aan de buitenkant niet z te tbaar en staat al helemaal niet in een paspoort. Gelukkig ook maar, want niet iedereen hoeft de weten wie wij echt zijn. Leg nu op de grond de gezichten neer en vertel dat o ze gezichten tonen wat er binnen in ons leeft. In ons hart en in onze gedachten. Of we blij zijn an f boos, wat we denken, onze dromen. Dit kun je allemaal aan anderen laten zien, bijvoorbeeld a in je ouders of je vrienden, maar dat hoeft niet. Misschien vind je het juist wel fijn om sommige d gen aan niemand te vertellen of wil je het wel vertellen, maar durf je niet. V raag nu het volgende aan de jongeren: Welk gezicht(en) vind je makkelijk o voorbeeld bij geven? Welke gezicht (en) houd je liever voor jezelf? m aan anderen te laten zien? Kun je daar een 23

23 Plak op de rug van iedereen een A4 tje. Loop naar iemand toe en schrijf op zijn A4 tje wat je aan die persoon leuk vindt. Als je klaar bent loop je naar iemand anders en zo ga je iedereen af. Als iedereen bij iedereen iets opgeschreven heeft, mag het A4 tje van de rug gehaald worden en mogen ze het lezen. Praat nog heel even met elkaar na. Maak wel de afspraak dat er enkel positieve dingen worden gezegd. Hoe is het om zoveel leuke dingen over jezelf te lezen? 10. IK BEN OKÉ Steekwoorden: Het zelfgevoel van jongeren opkrikken aan de hand van leuke spiegels. Vind jezelf oké - Zelfbeeld - Jezelf aanvaarden jaar 4-25 jongeren 1-2 uur Benodigdheden: Spiegeltjes en alcoholstiften, knutselmateriaal, rood en groen papier Hang op een centrale plaats (bv. op speelplaats - in de gangen) meerdere spiegeltjes met de tekst ik ben oké. Laat ze de spiegels ook pimpen door de jongeren: laat ze er mooie, vrolijke, coole spiegels van maken met opschriften die hen een goed gevoel geven. Op die manier voelen ze zich er zelf door aangesproken. (idee: basisschool De kleine prins Lennik) Geef iedereen een rood en groen papier. Laat ze op het rode papier iets negatiefs schrijven waar ze soms aan denken als ze in de spiegel kijken. Op het groene papier komt een positieve gedachte die ze soms krijgen als ze in de spiegel kijken. Laat vervolgens iemand een rood of groen papier in het midden van de kring leggen. Hij/zij vertelt kort wat op het blaadje staat. Iedereen die iets gelijkaardigs op zijn papiertje had geschreven legt het er vervolgens bij in het midden van de kring. Wie wil mag er nog kort een toelichting bij geven. Vervolgens legt de volgende een groen of rood blaadje in het midden en licht dit toe. Jongeren die op hun blaadjes een gelijkaardig antwoord schreven, leggen ze er opnieuw bij. Zo gaat de nabespreking verder tot iedereen zijn/haar blaadje in het midden heeft gelegd. De begeleider licht ook kort knaltip ik (k)en mezelf toe en legt de link met Tips Deze activiteit is maar heel kort van duur, dus het is interessant om een aantal van deze kleinere acties aan elkaar te koppelen en op die manier toch een hele namiddag te werken rond één of meerdere van de knaltips. Wissel denkactiviteiten ook steeds af met doe-activiteiten om de aandacht van de jongeren erbij te houden. 24

24 11. KARIKATUUR Steekwoorden: Aan de slag met positieve karikaturen. Positief denken - Zelfbeeld - Zelfvertrouwen - Jezelf oké vinden - Mooi vanbinnen Benodigdheden: Verf of stiften of potloden, doeken of papier of karton jaar 4-20 jongeren 60 min. (indien tentoonstelling: halve dag) Laat karikatuurtekeningen maken waarin vooral positieve gelaatskenmerken worden uitvergroot. Ook positieve karaktereigenschappen mogen in de tekeningen worden verwerkt. Zet iedereen per twee voor het opmaken van de karikatuur. Deze karikaturen kunnen achteraf meegenomen worden naar huis of een mooi plaatsje krijgen in jullie lokalen. Een mogelijkheid is natuurlijk ook om hier een tentoonstelling aan te koppelen en met deze kunstwerken naar buiten te komen. Zo kan je je positieve kenmerken aan iedereen laten zien. Zet de jongeren in een kring en laat ze hun mening geven over volgende twee stellingen door hun duim omhoog, omlaag of tussenin uit te steken: Vond je het een leuke activiteit? Vond je het leuk dat iemand jouw positieve karikatuur tekende? Vond je het leuk om iemand anders positieve karikatuur te mogen tekenen? Je kan ook steeds enkele jongeren laten vertellen waarom ze hun duim op een bepaalde manier opsteken. De begeleider licht ook kort knaltip ik (k)en mezelf toe en legt de link met Tips Deze activiteit is maar heel kort van duur, dus het is interessant om een aantal van deze kleinere acties aan elkaar te koppelen en op die manier toch een hele namiddag te werken rond één of meerdere van de knaltips. Wissel denkactiviteiten ook steeds af met doe-activiteiten om de aandacht van de jongeren erbij te houden. 12. OOK GEKKE FIETSEN ZIJN OKÉ Steekwoorden: Met gekke fietsen een positieve boodschap de wereld insturen. Jezelf aanvaarden - Leren dat je tevreden mag zijn over jezelf. Jezelf aanvaarden en jezelf oké vinden geeft een boost aan je zelfvertrouwen. Benodigdheden: Gekke fietsen huren, karton, stiften, post-its (vb jaar 4-20 jongeren Halve dag 25

Inspiratielijst. NokNok

Inspiratielijst. NokNok Inspiratielijst NokNok 2012 1 Colofon De Inspiratielijst NokNok is een project van het Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie met de financiële steun van de Vlaamse overheid. Deze

Nadere informatie

en zelfbeeld Lichamelijke ontwikkeling Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 1: Wie ben ik Lesoverzicht

en zelfbeeld Lichamelijke ontwikkeling Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 1: Wie ben ik Lesoverzicht I Lichamelijke ontwikkeling en zelfbeeld Les 1: Wie ben ik Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen worden zich meer bewust van eigen talenten en eigenschappen en ontwikkelen een positief zelfbeeld. Kinderen kunnen

Nadere informatie

Het klopt in mijn hoofd!

Het klopt in mijn hoofd! PERSBERICHT Brussel, 21 september 2011 Het klopt in mijn hoofd! Sinds 2009 vulden ruim 140.000 mensen de zelftest in over mentaal welbevinden op de website van de Vlaamse overheid, www.fitinjehoofd.be.

Nadere informatie

Mijn lichaam is goed! Doe-opdrachten rond lichaamsbeeld voor 5-6 BaO

Mijn lichaam is goed! Doe-opdrachten rond lichaamsbeeld voor 5-6 BaO Mijn lichaam is goed! Doe-opdrachten rond lichaamsbeeld voor 5-6 BaO Hieronder vind je een lesvoorbereiding voor twee lesuren rond lichaamsbeeld bij kinderen van 10 tot 12 jaar. Het bevat verschillende

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou.

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou. JUST BE YOU.NL Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen Marian Palsgraaf - www.justbeyou.nl Het mooiste wat je kunt worden is jezelf. Mijn passie is mensen te helpen

Nadere informatie

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou! DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.

Nadere informatie

Eenzaam. De les. Inhoud. Doel. Materiaal. Belangrijk. les

Eenzaam. De les. Inhoud. Doel. Materiaal. Belangrijk. les 8 Inhoud 1 Eenzaam De Soms ben je alleen en vind je dat fijn. Als alleen zijn niet prettig aanvoelt, als je niet in je eentje wilt zijn, dan voel je je eenzaam. In deze leren de leerlingen het verschil

Nadere informatie

Spreekbeurt, en werkstuk

Spreekbeurt, en werkstuk Spreekbeurt, krantenkring en werkstuk Dit boekje is van: Datum spreekbeurt Datum krantenkring Inleverdatum werkstukken Werkstuk 1: 11 november 2015 Werkstuk 2: 6 april 2016 Bewaar dit goed! Hoe bereid

Nadere informatie

Lesbrief bij de voorstelling Aardblij

Lesbrief bij de voorstelling Aardblij Lesbrief bij de voorstelling Aardblij Voor de groepen 1 en 2 van het basisonderwijs (4-6 jaar) Deze lesbrief is te gebruiken bij de voorstelling Aardblij. Aardblij is een voorstelling met zang, acrobatiek

Nadere informatie

Reflectiegesprekken met kinderen

Reflectiegesprekken met kinderen Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen

Nadere informatie

Lesvoorbereiding Leef! Sociaal-emotionele vaardigheden klas 3-4

Lesvoorbereiding Leef! Sociaal-emotionele vaardigheden klas 3-4 Lesvoorbereiding Leef! Sociaal-emotionele vaardigheden klas 3-4 Hoofdstuk Vaardigheid: Leerdoel: 1 Geluk Weten wat geluk is en dit kunnen omschrijven De leerling kan: zijn definitie van geluk geven; feiten

Nadere informatie

Vragenlijst: Wat vind jij van je

Vragenlijst: Wat vind jij van je Deze vragenlijst is bedacht door leerlingen. Met deze vragenlijst kunnen leerlingen er zelf achter kunnen komen wat andere leerlingen van hun school vinden. De volgende onderwerpen komen langs: Sfeer op

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

DE BIBLIOTHEEK VAN JE DROMEN? groep A

DE BIBLIOTHEEK VAN JE DROMEN? groep A DE BIBLIOTHEEK VAN JE DROMEN? groep A 4 opdrachten! 60 minuten! Bij iedere opdracht zet iemand zijn wekker/ chronometer (op gsm of uurwerk), zodat je zeker niet veel langer dan een kwartier bezig bent.

Nadere informatie

Lesbrief: Beroepenmagazine Thema: Mens & Dienstverlenen aan het werk

Lesbrief: Beroepenmagazine Thema: Mens & Dienstverlenen aan het werk Lesbrief: Beroepenmagazine Thema: Mens & Dienstverlenen aan het werk Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding In de lesbrieven van het thema Aan het werk hebben jullie

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Workshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent?

Workshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent? Workshop Handleiding Verhalen schrijven wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Even voorstellen stelt zich kort voor en vertelt

Nadere informatie

NokNok Het klopt in mijn hoofd Campagne rond mentaal welbevinden bij jongeren (12-16)

NokNok Het klopt in mijn hoofd Campagne rond mentaal welbevinden bij jongeren (12-16) NokNok Het klopt in mijn hoofd Campagne rond mentaal welbevinden bij jongeren (12-16) (VIGeZ) Inhoud Wat Achtergrond Relevantie De website Inspiratiegids Lokale ondersteuning Wat Campagne van de Vlaamse

Nadere informatie

Doel. Wat heb je nodig? Spelregels.

Doel. Wat heb je nodig? Spelregels. Doel. Dit spel is een concrete tool dat de dialoog rond eerlijkheid mogelijk maakt. Aan de hand van herkenbare situaties worden 10 tot 12 jarigen uitgenodigd voor zichzelf na te denken over wat eerlijk

Nadere informatie

3. Wat betekent dat voor de manier waarop lesgegeven zou moeten worden in de - voor jou - moeilijke vakken?

3. Wat betekent dat voor de manier waarop lesgegeven zou moeten worden in de - voor jou - moeilijke vakken? Werkblad: 1. Wat is je leerstijl? Om uit te vinden welke van de vier leerstijlen het meest lijkt op jouw leerstijl, kun je dit simpele testje doen. Stel je eens voor dat je zojuist een nieuwe apparaat

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

De nieuwe zorgmedewerker

De nieuwe zorgmedewerker Werkblad De nieuwe zorgmedewerker De zorg verandert in snel tempo. Ook jouw rol als verzorgende of helpende verandert: meer aandacht voor individuele cliënten en hun netwerk. Werken met een zorg-leefplan

Nadere informatie

WERKVORMEN MAGAZIJN. Wat is netwerken? Landelijk Stimuleringsproject LOB in het mbo

WERKVORMEN MAGAZIJN. Wat is netwerken? Landelijk Stimuleringsproject LOB in het mbo WERKVORMEN MAGAZIJN Wat is netwerken? Landelijk Stimuleringsproject LOB in het mbo Voorwoord Voor u heeft u Thema boekje 1 Wat is netwerken? Dit themaboekje is een onderdeel van de lessenserie Netwerken.

Nadere informatie

Fit in je Hoofd, Goed in je Vel.

Fit in je Hoofd, Goed in je Vel. Fit in je Hoofd, Goed in je Vel. Goed in je vel zitten Vandaag: 1) Wat is geestelijk gezond? 2) Fit in je Hoofd en 10 positieve stappen 3) Slot en doel 1) Wat is geestelijk gezond? Wie zich mentaal goed

Nadere informatie

Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub

Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub Leeftijd: 12-16 jaar Tijdsduur: 1 uur Doelen - De jongeren denken na over de betekenis van de muur tussen Israël en de Palestijnse gebieden in het dagelijks

Nadere informatie

Uitleg boekverslag en boekbespreking

Uitleg boekverslag en boekbespreking Uitleg boekverslag en boekbespreking groep 7 schooljaar 2014-2015 Inhoudsopgave: Blz. 3 Blz. 3 Blz. 3 Blz. 4 Blz. 6 Blz. 7 Blz. 7 Stap 1: Het lezen van je boek Stap 2: Titelpagina Stap 3: Inhoudsopgave

Nadere informatie

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken - 2 - Weer huiswerk? Nee, deze keer geen huiswerk, maar een boekje óver huiswerk! Wij (de meesters en juffrouws) horen jullie wel eens mopperen als je huiswerk opkrijgt.

Nadere informatie

! LERAREN HANDBOEK!!! 1e Editie, 2014

! LERAREN HANDBOEK!!! 1e Editie, 2014 LERAREN HANDBOEK 1e Editie, 2014 1. Je eerste Workshop Om te beginnen In dit Leraren Handboek vind je een paar tips en tricks die je kunnen helpen bij het voorbereiden van je workshop. Als je nog nooit

Nadere informatie

Hele fijne feestdagen en een gezond en vrolijk 2017! Raymond Gruijs. BM Groep ARBO West Baanzinnig

Hele fijne feestdagen en een gezond en vrolijk 2017! Raymond Gruijs. BM Groep ARBO West Baanzinnig De tijd vliegt voorbij en voor je weet zijn we al weer een jaar verder. Ik zeg wel eens: mensen overschatten wat je in een jaar kunt doen, maar onderschatten wat je in 3 jaar kan realiseren. Laten we naar

Nadere informatie

Deze gevoelens en emoties blijven bestaan totdat jij er aan toe bent om ze te uiten.

Deze gevoelens en emoties blijven bestaan totdat jij er aan toe bent om ze te uiten. Ik wil EmoKnallen. Sjoelen en uiten van emoties en gevoelens met jongeren en volwassenen. Benodigdheden: een sjoelbak en sjoelschijven. Te spelen op school, in jongeren en opvangcentra, in het gezin, bij

Nadere informatie

Dit boekje is van:..

Dit boekje is van:.. Ik en mijn plan Dit boekje is van:.. Hallo, Jij bent cliënt bij SOVAK. Je hebt bij SOVAK een persoonlijk begeleider. Samen maak je afspraken over wat jij zelf doet en wat SOVAK doet. Die afspraken staan

Nadere informatie

Hoe kunnen we WAT ACTIE zodat IETS VERANDERT

Hoe kunnen we WAT ACTIE zodat IETS VERANDERT Anouk Nooteboom Hand-out Cultuurhelden Delft Werkvormen creatief proces & passende vragen In dit document zijn een aantal werkvormen te vinden die toe te passen zijn binnen het creatief proces. Bij de

Nadere informatie

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN Dit thema is opgesplitst in drie delen; gevoelens, ruilen en familie. De kinderen gaan eerst aan de slag met gevoelens. Ze leren omgaan met de gevoelens van anderen. Daarna

Nadere informatie

Januari. Ik accepteer en waardeer mijn ( hoog) gevoeligheid.

Januari. Ik accepteer en waardeer mijn ( hoog) gevoeligheid. Januari Ik accepteer en waardeer mijn ( hoog) gevoeligheid. (Hoog) gevoelig zijn krijgt in deze tijd steeds meer ruimte en bekendheid, dat is fijn. Een generatie geleden was het niet wenselijk om gevoelig

Nadere informatie

Als één blok samen. Laat 's morgens bij het binnenkomen de clip van de Phillibustas zien: http://www.youtube.com/watch?

Als één blok samen. Laat 's morgens bij het binnenkomen de clip van de Phillibustas zien: http://www.youtube.com/watch? Lesvoorbereiding Als één blok samen Diversiteit 3 e graad Beluister het lied Iedereen is anders van de Phillibustas: http://www.youtube.com/watch?v=13md0gd6sec Voorzie een speelgoedauto, huis, of ander

Nadere informatie

WIJ BESLISSEN MEE: KINDEREN EN INSPRAAK

WIJ BESLISSEN MEE: KINDEREN EN INSPRAAK WIJ BESLISSEN MEE: KINDEREN EN INSPRAAK VOORBESPREKING Een kinderreglement Kinderen laten nadenken over de rechten van het kind. Verzamel samen met de kinderen materiaal uit de media waarin kinderen betrokken

Nadere informatie

Les 17 Zo zeg je dat (niet)

Les 17 Zo zeg je dat (niet) Blok 3 We hebben oor voor elkaar les 17 Les 17 Zo zeg je dat (niet) Doel blok 3: Leskern: Woordenschat: Materialen: Leerlingen leren belangrijke communicatieve vaardigheden, zoals verplaatsen in het gezichtspunt

Nadere informatie

C. 3 Wat wil ik Wat is je ambitie/drive; jouw motivatie en interesse

C. 3 Wat wil ik Wat is je ambitie/drive; jouw motivatie en interesse C. 3 Wat wil ik Wat is je ambitie/drive; jouw motivatie en interesse en ook: wil ik werken, of door naar een (passende) hbo-opleiding? Optie 1: Een vraag die ieder mens zich vroeg of laat stelt: wat wil

Nadere informatie

Eerste zelfhulp bij problemen

Eerste zelfhulp bij problemen Eerste zelfhulp bij problemen Kerndoelstelling De leerlingen kennen verschillende methoden om zorgen of problemen het hoofd te bieden en kennen de websites van de Vlaamse overheid hierover Tijdsduur Groeperingsvorm

Nadere informatie

Voor jezelf? Les 1 Welkom!

Voor jezelf? Les 1 Welkom! Voor jezelf? Les 1 Welkom! Welkom! Dit is de cursus Voor jezelf? Wil je voor jezelf beginnen? Droom je ervan een eigen bedrijfje te starten? Zou je dit ook kunnen? In deze cursus ga je dit onderzoeken.

Nadere informatie

ONDERNEMEN IS VOOR HELDEN

ONDERNEMEN IS VOOR HELDEN ONDERNEMEN IS VOOR HELDEN EXCLUSIEF PROGRAMMA OVERZICHT 2016 LEF IN ACTIE Ontdek waarom het zo moeilijk is je hart te volgen en heb het lef dit toch te doen! De achtergrond van het programma Jij weet dat

Nadere informatie

gedragsregel in verhaal: pesten

gedragsregel in verhaal: pesten gedragsregel in verhaal: pesten Hallo zwemmers! Zoals jullie weten, is Miep Muis van zwemclub de Spatters nog niet zolang geleden gestopt met zwemmen. Haar trainer heeft mij verteld dat ze niet meer wilde

Nadere informatie

Overijse Overlegt. Samen dromen & denken over de toekomst van onze gemeente. Leidraad voor grotere toekomsttafel

Overijse Overlegt. Samen dromen & denken over de toekomst van onze gemeente. Leidraad voor grotere toekomsttafel Overijse Overlegt Samen dromen & denken over de toekomst van onze gemeente Leidraad voor grotere toekomsttafel Leidraad voor een toekomsttafel 6 tot 14 personen 30 tot 60 min (afhankelijk van aantal deelnemers)

Nadere informatie

Over taaie taboes en lastige liefdes

Over taaie taboes en lastige liefdes Seksuele diversiteit graad 3 Lesvoorbereiding Over taaie taboes en lastige liefdes Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les: Print het artikel Huwelijken

Nadere informatie

Taak Wie ben ik? Groep Zwaarte Vakgebied Voorbereiding Rol leerkracht Kerndoelen Code ariq,

Taak Wie ben ik? Groep Zwaarte Vakgebied Voorbereiding Rol leerkracht Kerndoelen Code ariq, Taak Wie ben ik? Groep 7 Zwaarte Vakgebied - Sociaal emotionele ontwikkeling - Creatieve ontwikkeling - Taalvaardigheid Voorbereiding - Computer met internet - Papier, verf en kwasten Rol leerkracht -

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,

Nadere informatie

Kindervergadering Zo gaat het bij ons!

Kindervergadering Zo gaat het bij ons! Pedagogisch kader kindercentra 4 13 jaar Kindervergadering Zo gaat het bij ons! Introductie voor de groepsleiding Is kinderinspraak belangrijk? Denken vanuit de groep is logisch en praktisch, maar toch

Nadere informatie

10-12 jaar. +/- 60 min. Cyberpesten. 1 of meerdere computer(s) Koptelefoon(s) Tablet of smartphone Papier en pen

10-12 jaar. +/- 60 min. Cyberpesten. 1 of meerdere computer(s) Koptelefoon(s) Tablet of smartphone Papier en pen Januari 2016 Zoek de cyberpester! 1 4 Leeftijd Duur Onderwerp Benodigd materiaal 10-12 jaar +/- 60 min Cyberpesten 1 of meerdere computer(s) Koptelefoon(s) Tablet of smartphone Papier en pen Doel en verloop

Nadere informatie

De nieuwe zorgmedewerker

De nieuwe zorgmedewerker Werkblad De nieuwe zorgmedewerker De zorg verandert in snel tempo. Ook jouw rol als verzorgende of helpende verandert: meer aandacht voor individuele cliënten en hun netwerk. Werken met een zorg-leefplan

Nadere informatie

Seksualiteit: Grenzen en Wensen

Seksualiteit: Grenzen en Wensen IJBURGCOLLEGE.NL Seksualiteit: Grenzen en Wensen Leerlingen handleiding Michiel Kroon Lieve leerling, Het is belangrijk om op een open en goede manier over seks te kunnen praten. De lessenserie die in

Nadere informatie

Je eigen nieuwjaarsbrief

Je eigen nieuwjaarsbrief Je eigen nieuwjaarsbrief Doelgroep Eerste, tweede, derde graad Aard van de activiteit De leerlingen schrijven zelf een nieuwjaarsbrief voor hun ouders. Vooraf Verzamel allerhande nieuwjaarsbrieven: tekstjes

Nadere informatie

Waarom dit boek? 7. 1 De ik-fabriek, wat is dat? Lichaamsseintjes Je lichaam is net een fabriek 17

Waarom dit boek? 7. 1 De ik-fabriek, wat is dat? Lichaamsseintjes Je lichaam is net een fabriek 17 Inhoud Waarom dit boek? 7 1 De ik-fabriek, wat is dat? 10 2 Lichaamsseintjes 14 3 Je lichaam is net een fabriek 17 4 De ik-fabriek, hoe ziet die eruit? 18 4.1 De eerste verdieping: voelen 20 4.2 De tweede

Nadere informatie

Liefde, voor iedereen gelijk?

Liefde, voor iedereen gelijk? Seksuele diversiteit graad 2 Lesvoorbereiding Liefde, voor iedereen gelijk? Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les: Print de verhalen 'Het geheim van Mirjam'

Nadere informatie

leer-actief werkboek Naam: www.leer-actief.nl 1

leer-actief werkboek Naam: www.leer-actief.nl 1 leer-actief werkboek Naam: www.leer-actief.nl 1 actief leren WWW.leer-actief.nl Dit is Wybo. Wybo was vroeger een heel gewoon jongetje, maar hij was wel erg lui. En dat...werd zijn redding. Hij had nooit

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,

Nadere informatie

TEST 1: Eerst denken of eerst doen? Kruis steeds het antwoord aan dat het best bij jou past. Probeer zo eerlijk mogelijk te antwoorden.

TEST 1: Eerst denken of eerst doen? Kruis steeds het antwoord aan dat het best bij jou past. Probeer zo eerlijk mogelijk te antwoorden. TEST 1: Eerst denken of eerst doen? Kruis steeds het antwoord aan dat het best bij jou past. Probeer zo eerlijk mogelijk te antwoorden. 5. Onderweg naar een feestje doe je nog even snel een boodschap.

Nadere informatie

Korte cursus sinterklaasgedichten schrijven

Korte cursus sinterklaasgedichten schrijven Taal actief 3 Handleiding groep 6 en 7 Korte cursus sinterklaasgedichten schrijven Dit is een extra activiteit die past binnen het thema sinterklaas. Tijdsduur 45 minuten Tip: De kinderen die moeite hebben

Nadere informatie

Meten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid

Meten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid Meten van mediawijsheid Bijlage 6 Interview terug naar meten van mediawijsheid Bijlage 6: Het interview Individueel interview Uitleg interview Ik zal je uitleggen wat de bedoeling is vandaag. Ik ben heel

Nadere informatie

Familiekwesties (respect voor diversiteit en privacy)

Familiekwesties (respect voor diversiteit en privacy) Familiekwesties (respect voor diversiteit en privacy) (Uit: Recht in de roos) Doel Elkaar beter leren kennen en begrijpen. Kennis maken met de vele verschillende of net dezelfde gewoontes en gebruiken

Nadere informatie

Jouw superrelatie start nu!

Jouw superrelatie start nu! Jouw superrelatie start nu! Inleiding Herinner jij je je eerste liefde nog? Was je ook zo ontzettend verliefd? Je kon aan niets anders meer denken. Je hoofd en hart stroomden helemaal over. Je had de meest

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

- Elkaar leren kennen: warming-ups en spelletjes om het ijs te breken - 5 minuten zelfbewustzijn begrijpen anderen respecteren om de beurt iets doen

- Elkaar leren kennen: warming-ups en spelletjes om het ijs te breken - 5 minuten zelfbewustzijn begrijpen anderen respecteren om de beurt iets doen - Elkaar leren kennen: warming-ups en spelletjes om het ijs te breken - Belangrijke namen 7 luisteren karaktereigenschappen 5 minuten zelfbewustzijn begrijpen anderen respecteren om de beurt iets doen

Nadere informatie

Lesmap Wij ook HETGEVOLG WIJ OOK

Lesmap Wij ook HETGEVOLG WIJ OOK WIJ OOK Spel: Jason Van Laere en Marjan De Schutter Tekst & Regie: Stijn Van de Wiel Scenografie: Jan Strobbe Camera, Montage: Dries Segers Dramaturgie: Bram Verschueren 1 7+ Ik ben ik. Jason. Dat is mijn

Nadere informatie

Bijlage 1 Thema 1. De helppagina van een tijdschrift

Bijlage 1 Thema 1. De helppagina van een tijdschrift 98 De helppagina van een tijdschrift Bijlage 1 Thema 1 Ik ben een meisje van 10 jaar en zit in groep 6. Wij zijn in nieuwe groepjes gezet en nu zit ik tegenover een meisje waar ik me heel erg aan erger.

Nadere informatie

Hoe maak ik... Naam: Groep:

Hoe maak ik... Naam: Groep: Hoe maak ik... Naam: Groep: Inleiding Een spreekbeurt houden is niet niets! Je moet daar heel wat voor kunnen. Wat dacht je van: Goed kunnen lezen Goed kunnen begrijpen wat je leest Goed dingen kunnen

Nadere informatie

Cadeautjes van de natuur

Cadeautjes van de natuur Cadeautjes van de natuur Een gedicht dat zegt dat ieder mens bijzondere talenten heeft. Ieder mens is uniek en bijzonder. En mag er zijn! Praat met de kinderen over hun talenten. Wat vinden ze leuk om

Nadere informatie

LEERKRACHTGEDEELTE ACTIVITEIT HOE-FILE: HOE MAAK IK HET UIT? VAN LIEF NAAR EX.

LEERKRACHTGEDEELTE ACTIVITEIT HOE-FILE: HOE MAAK IK HET UIT? VAN LIEF NAAR EX. LEERKRACHTGEDEELTE ACTIVITEIT HOE-FILE: HOE MAAK IK HET UIT? VAN LIEF NAAR EX. Omschrijving van de activiteit De leerlingen lezen tips over correct handelen als je het uitmaakt met je lief. Ze bespreken

Nadere informatie

Lucas 10:25-37 - Mag Jezus jouw naaste zijn?

Lucas 10:25-37 - Mag Jezus jouw naaste zijn? Lucas 10:25-37 - Mag Jezus jouw naaste zijn? Voor preeklezers: ik hoor graag als mijn preek ergens gelezen wordt. Neem dan even contact met mij op: hmveurink@gmail.com. Bij deze preek is geen powerpoint

Nadere informatie

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Info Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Inhoud INHOUD 1. Waar gaat het over 3 2. Aanraken 4 3. Hoe noem jij dat? 5 4. Baas over

Nadere informatie

Over de streep. Uit de knoop. 3. Als je me echt kent, zou je weten dat.. 3. Cadeautje.. 3. Stap over de streep als 3.

Over de streep. Uit de knoop. 3. Als je me echt kent, zou je weten dat.. 3. Cadeautje.. 3. Stap over de streep als 3. Over de streep Inhoud Over de streep. 1. Zaalindeling... 2. Hoe ziet de dag eruit?.. 2. Hoe ziet de workshop eruit?.. 2. De groep(en). 2. Wat te doen als.. 3. Hoe. 3. Uit de knoop. 3. Als je me echt kent,

Nadere informatie

Het circus komt 3+ Clair de Lune Théâtre (België)

Het circus komt 3+ Clair de Lune Théâtre (België) lesbrief Het circus komt 3+ Clair de Lune Théâtre (België) onderbouw (groep 1 t/m 4) bezoekadres Markendaalseweg 75a Het doek gaat op. Er komt een schaduwcircus aan en alles is ineens mogelijk! Schaduwen

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Moeilijke kindervragen

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Moeilijke kindervragen DOELSTELLINGEN De ouders hebben ervaren dat hun kind niet het enige is dat moeilijke vragen stelt en dat zij elkaar kunnen ondersteunen in de omgang hiermee. De ouders kunnen met hun kind in gesprek gaan

Nadere informatie

Informatie voor ouders

Informatie voor ouders Weerbaarheid Informatie voor ouders Het Centrum voor Jeugd en Gezin ondersteunt met deskundig advies, tips en begeleiding. Een centraal punt voor al je vragen over opvoeden en opgroeien, dat is handig!

Nadere informatie

OOST WEST THUIS BEST

OOST WEST THUIS BEST Lesmateriaal horend bij de theatrale dansvoorstelling OOST WEST THUIS BEST van Rauher Engel Foto: Kees van Putten Rauher Engel Concept & idee: Dagmar Chittka Auteur: Marleen Weijman 5 nov 09 Inleiding

Nadere informatie

OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID

OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID Beleid is alleen nodig als je iets gaat veranderen. INLEIDING Het beleid van een organisatie bepaalt hoe je moet werken en wat de bestuurders belangrijk vinden. Dat beleid

Nadere informatie

DEEL 1. WERKBOEK 4 Eigenwaarde Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!

DEEL 1. WERKBOEK 4 Eigenwaarde Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou! DEEL 1 1 WERKBOEK 4 Eigenwaarde Inhoud 2 1. Hoe zit het met je gevoel van eigenwaarde? 3 2. Welke talenten van jezelf ken je al? 4 3. Verborgen talenten & bewondering 6 4. Verborgen talenten & feedback

Nadere informatie

over de toekomst over de toekomst

over de toekomst over de toekomst over de toekomst over de toekomst over de toekomst over de toekomst over de toekomst over de toekomst over de toekomst Wat wil in je leven nooit meer anders dan nu? Wat wil je graag veranderen aan je leven

Nadere informatie

Vanjezelfhouden.nl 1

Vanjezelfhouden.nl 1 1 Kan jij van jezelf houden? Dit ontwerp komt eigenlijk altijd weer ter sprake. Ik verbaas mij erover hoeveel mensen er zijn die dit lastig vinden om te implementeren in hun leven. Veel mensen willen graag

Nadere informatie

VOORBEELDMATERIAAL HOEKENBOX LEERJAAR 4 TAAL

VOORBEELDMATERIAAL HOEKENBOX LEERJAAR 4 TAAL VOORBEELDMATERIAAL HOEKENBOX LEERJAAR 4 TAAL P. 02-03 Luisteroefeningen ZOEK DE VERSCHILLEN De leerlingen zoeken op twee prenten de verschillen, zonder elkaars prent te zien P. 04-05 Leesoefeningen JIJ

Nadere informatie

Lesbrief: Motivatieplan Thema: Mens & Dienstverlenen aan het werk

Lesbrief: Motivatieplan Thema: Mens & Dienstverlenen aan het werk Lesbrief: Motivatieplan Thema: Mens & Dienstverlenen aan het werk Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Dienstverlenen is niet zomaar helpen, je hebt een doel.

Nadere informatie

Afgesproken verdeling van de boeken over de groepen

Afgesproken verdeling van de boeken over de groepen DE KANJERTRAINING. Op de Jozefschool wordt er in alle groepen kanjertraining gegeven. Alle leerkrachten zijn gecertificeerd. Doel van de Kanjertraining? Deze werkwijze biedt lln. kapstokken aan om beter

Nadere informatie

Het houden van een spreekbeurt

Het houden van een spreekbeurt Het houden van een spreekbeurt In deze handleiding staan tips over hoe je een spreekbeurt kunt houden. Waar moet je op letten? Wat moet je wel doen? En wat moet je juist niet doen? We hopen dat je wat

Nadere informatie

http://www.kidzlab.nl/index2.php?option=com_content&task=vi...

http://www.kidzlab.nl/index2.php?option=com_content&task=vi... Veelvlakken De perfecte vorm Plato was een grote denker in de tijd van de Oude Grieken. Hij was een van de eerste die de regelmatige veelvlakken heel bijzonder vond. Hij hield ervan omdat ze zulke mooie,

Nadere informatie

- ontdekken dat stilte en rust helpen om een gepaste uitdrukking te vinden voor gevoelens.

- ontdekken dat stilte en rust helpen om een gepaste uitdrukking te vinden voor gevoelens. Tuin van Heden 2 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen

Nadere informatie

Knabbel en Babbeltijd.

Knabbel en Babbeltijd. Knabbel en Babbeltijd. (zorg ervoor dat je deze papieren goed leest, uitprint en meeneemt naar de VBW) Het thema van deze VBW-week is Zeesterren. Het thema is de titel van de week (dus geen kreet of korte

Nadere informatie

Instructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt

Instructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt Instructie 1 De relatie met je cliënt Heb jij je voelsprieten uitstaan? Met behulp van dit werkblad onderzoek je of je je voelsprieten hebt uitstaan naar de cliënt. Kies een cliënt en vul met die cliënt

Nadere informatie

Verantwoordelijkheid ontwikkelen. Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress

Verantwoordelijkheid ontwikkelen. Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress Verantwoordelijkheid ontwikkelen Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress 1 Inhoud Inleiding 3 A Verantwoordelijkheid nemen voor jezelf 4 - Goede afspraken maken - Stel

Nadere informatie

Werkvormen: Lesdoelen: Filmpjes: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 8: Verliefd. Lesoverzicht

Werkvormen: Lesdoelen: Filmpjes: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 8: Verliefd. Lesoverzicht Les 8: Verliefd Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten dat gevoelens van verliefdheid leuk maar ook lastig kunnen zijn; Kinderen zijn zich ervan bewust dat je op verschillende types mensen verliefd kunt

Nadere informatie

Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering.

Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering. Bij SNAP leren we ouders en kinderen vaardigheden om problemen op te lossen en meer zelfcontrole te ontwikkelen. Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering. SNAP (STOP

Nadere informatie

BIJEENKOMST 1- KENNISMAKING

BIJEENKOMST 1- KENNISMAKING BIJEENKOMST 1- KENNISMAKING kennismaken met groepswerker en groepsleden afspraken maken in groep een eerste gevoel van rust, vertrouwen en veiligheid creëren kennismaken met het thema budgetteren aanzetten

Nadere informatie

Promobox. Doel. Hoe gebruik je de box? Wat is NokNok? Wat is Korte metten met sigaretten? Korte metten met sigaretten

Promobox. Doel. Hoe gebruik je de box? Wat is NokNok? Wat is Korte metten met sigaretten? Korte metten met sigaretten Promobox Jongeren spelen een leuk spel. Jongeren van 12 16 jaar maken op een ludieke manier kennis met NokNok en Korte metten. Jeugdwerkers krijgen zin om in hun jeugdorganisatie met jongeren aan de slag

Nadere informatie

B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1

B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1 B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1 JE ONBEWUSTE PROGRAMMEREN VOOR EEN GEWELDIGE TOEKOMST De meeste mensen weten heel goed wat ze niet willen in hun leven, maar hebben vrijwel geen

Nadere informatie

MODULE #6 DREAMBOARD PROCES

MODULE #6 DREAMBOARD PROCES MODULE #6 DREAMBOARD PROCES Welkom bij het 90 dagen mindset coachings programma. Dit programma heeft de potentie om jouw leven compleet te veranderen de komende 90 dagen. Daarin is het belangrijk dat je

Nadere informatie

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg Stap 6: Deel 2 6.2.1 Dealen met afleiding onderweg In het tweede deel van jullie experiment ga je verder met het ondernemen van ACTies die je met de anderen hebt afgesproken te doen. Daarnaast krijg je

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich ervan bewust dat je altijd en overal communiceert Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe de communicatie met hun pubers verloopt Ouders verwerven meer inzicht

Nadere informatie

voorwoord VOORBEELDPAGINA S Bestelnr De ander en ik

voorwoord VOORBEELDPAGINA S Bestelnr De ander en ik voorwoord Dit werkboek gaat over de omgang met andere mensen. We bespreken hoe jij met anderen kunt omgaan. Bijvoorbeeld hoe je problemen oplost, omgaat met pesten, gevoelens en vriendschappen en hoe je

Nadere informatie