NIEUWSBRIEF MELKVEEHOUDERIJ Q1 2017

Transcriptie

1 NIEUWSBRIEF MELKVEEHOUDERIJ Q INHOUD NIEUWSBRIEF Inhoudsopgave Samenvatting... 2 Rendement in de melkveehouderij... 3 Voersaldo op basis van Cowdashboard... 3 Melkprijs voerprijs evolutie... 4 Liquiditeitspositie melkveehouderij... 5 Melk- en voermarkt... 7 Melkmarkt :Wat met de voorraad?... 7 Verwachting melkprijs...11 Voermarkt...16 Inkomen Met vriendelijke groeten Ir. Niels Achten en Ir. Johan Achten LIBA Dorpsstraat Bocholt Tel.: +32 (0) Fax: +32 (0) liba@liba.be Onze adviezen dienen uitsluitend te worden beschouwd als richtinggevend en zijn niet bindend. Enkel documenten van ons bureau met een gehandtekende vermelding goed voor uitvoering kunnen als werkdocument worden gebruikt.

2 Samenvatting Voersaldo per koe per dag ligt met 6,65 euro boven de 5 euro per dier per dag die men nodig heeft om de liquiditeitsbehoefte te dekken. De gemiddelde melkveehouder draait bij huidige melkprijs dan ook een liquiditeitsoverschot. Met dit overschot zal op de helft van de bedrijven eerst liquiditeitstekort vanuit 15 en 16 ingelopen moeten worden alvorens terug te kunnen investeren. Wel zien we bedrijven met een lage kritieke opbrengstprijs die terug zin hebben om te investeren. De melkprijs kijkt eerder naar beneden dan omhoog. Zuivelondernemingen betalen momenteel tussen de 33 en 36 euro per 100 l FPCM (4% vet en 3,3% eiwit). Een aantal zuivelondernemingen hebben hun melkprijs afgelopen maanden al 1 tot 2 euro naar beneden bijgesteld. Daarnaast is de verwachting dat deze melkprijs de komende maanden verder zal dalen met 1 tot 3 euro per 100 l FPCM. Oorzaken hiervoor zijn de grote voorraad magere melkpoeder, de goedkopere olie en het aantrekken van de melkproductie in de EU, NZ en Australië. Wel komt er een positief signaal van de Chinese consumptie. Daarnaast zorgt de speculatie rond de Amerikaanse-Mexicaanse muur dat er, na 10 jaar, terug Europese magere melkpoeder naar Mexico geëxporteerd zal worden. Voerprijs is stabiel laag. De sojaprijs is de afgelopen weken dalende door de goede oogst in het zuidelijk halfrond, de hoge areaal voorspelling in het noordelijk halfrond en de grote wereldvoorraad. De lage olieprijs en de grote voorraad aan granen zorgt voor een lage stabiele prijs van granen. Inkomen 2016 is net positief en beter dan het gevoel bij de melkveehouders. Meevallers zijn het wegvallen van melkquotumkosten, de Comeostoeslag vanuit de supermarkten, de vervroegde betaling van de bedrijfstoeslag en de verdunning van de vaste lasten door 14% stijging van de melkproductie op het gemiddeld Liba-bedrijf. De tegenvallers zijn de melkprijs (28,06 euro/100 l FPCM of 4 euro onder het meerjarig gemiddelde) en de plaatselijke slechte oogsten van ruwvoer. De kritieke opbrengstprijs daalde afgelopen boekjaar met 3 euro per 100 l FCPM tot een niveau van 29,5 euro per 100 l FPCM. Liba-erfbetrederstudiedag 2017: De gemiddelde melkprijs bestaat niet. Schrijf 15 juni 2017 alvast in uw agenda!

3 Rendement in de melkveehouderij Voersaldo op basis van Cowdashboard 8,00 7,50 7,00 6,50 6,00 5,50 5,00 4,50 4,00 3,50 3,00 Voersaldo per koe per dag Het voersaldo is het melkgeld minus de voerkosten per koe (Cijfers zijn afkomstig van Cowdashboard ) Een melkveebedrijf heeft gemiddeld een voersaldo boven de 5 euro per koe per dag nodig om rendabel te zijn. Let op: dit is inclusief de bedrijfstoeslag die ongeveer 0,70 euro per koe per dag bedraagt. Dus in hun dagelijkse liquiditeit hebben bedrijven circa 5,70 euro per koe per dag nodig. Actueel (maart 17) zit het voersaldo gemiddeld op 6,65 euro per koe per dag. De stijgende melkprijs gedurende de tweede helft van 16 en begin 17 zorgt ervoor dat het voersaldo stijgt. De melkprijs steeg vanaf juni 16 tot februari 17 met 50%. Bij de gemiddelde Cowdashboard deelnemer vertaalt zich dit in een melkopbrengststijging van +/- 3,4 euro per dier per dag. Naast de extra melkomzet zijn voeders niet systematisch duurder geworden, wel zien we dat de melkveehouders meer krachtvoer en bijproducten voeren (+/- 31kg/100kg FPCM). Hierdoor loopt de voerkost in dezelfde periode op met +/- 0,25 euro per dier per dag. Van het extra melkgeld tussen juli 16 en februari 17 blijft dus 3,15 euro over in extra voersaldo.

4 Melkprijs voerprijs evolutie 2,00 Melkprijs/voerprijsratio 1,75 1, ,25 Geeft de verhouding aan tussen melkprijs en voerprijs (van een totaal rantsoen) Actueel zit de verhouding op 1,92. De ratio die aangeeft hoeveel voer er gekocht kan worden met één liter melk. De melkprijs/voerprijsratio is een graadmeter voor sentiment in de melkveehouderij. Het sentiment in de melkveehouderij is aan het keren. Tekorten worden beetje bij beetje ingelopen, uitgestelde vervangingsinvesteringen worden uitgevoerd en financiële buffer wordt terug aangevuld. Ook zien we melkveehouders die terug zin hebben om te investeren. Meestal worden deze bedrijven getypeerd door een lage kritieke opbrengstprijs (KOP) en zijn deze bedrijven doorgeraakt zonder groot liquiditeitstekort. Voor de helft van de melkveehouders, met een bovengemiddelde KOP (>30 euro/100 l FPCM) zullen grote investeringen moeilijk haalbaar zijn. Bij deze bedrijven blijft het gevoel slecht.

5 /100 l FPCM Liquiditeitspositie melkveehouderij 40,00 Liquiditeitspositie melkveehouderij maart 2017 (prognose) 35,00 30,00 25,00 20,00 15,00 10,00 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% KOP BE2016 Prognose melkprijs maart '17 BOP BE2016 Grafiek geeft individuele KOP (blauw) en BOP (groen) weer van 103 bedrijven in het boekjaar 2015 met een prognose naar 2016 op basis van de eerste boekhoudgegevens. De rode lijn is de huidige melkprijs. KOP = kritieke opbrengstprijs. Melkprijs nodig om aan alle betalingsverplichtingen te voldoen inclusief aflossingen bij de bank, exclusief vervanginvesteringen (vb: banden van een trekker) BOP = bodem opbrengstprijs. Melkprijs nodig om aan alle betalingsverplichtingen te voldoen exclusief aflossingen bij de bank, exclusief vervanginvesteringen (vb: banden van een trekker) KOP is de minimale liquiditeitsbehoefte BOP is de minimale liquiditeitsbehoefte wanneer: o Kapitaalsaflossingen worden stopgezet

6 o Kapitaalsaflossingen geherfinancierd worden KOP is een maatmeter voor liquiditeit, BOP is een maatmeter voor kostenefficiëntie Met de verwachte melkprijs in maart kan 99% van de bedrijven voorzien in de eigen liquiditeitsbehoefte. De gemiddelde melkprijs in december wordt geschat op 35 euro/100 l FPCM. Met een variatie tussen zuivelverwerkers van 33 tot 37 euro/100 l FPCM Met deze melkprijs kan 99% van de bedrijven de dagelijkse uitgaven dekken. Dit percentage loopt snel op door de stijgende melkprijs. Over de evolutie van de boekhoudresultaten en KOP en BOP kan u meer lezen in het hoofdstuk onderaan deze nieuwsbrief.

7 Melk- en voermarkt Melkmarkt :Wat met de voorraad? EU o Melkaanbod Melkveehouders hebben de rem gezet op hun productie De productievoorspelling voor Q is 2% minder melk als dezelfde periode vorig jaar. (Figuur 1) Maar, bij een stijgende melkprijs, zal het sentiment om te melken groter worden Melkveehouders reageren +/- 6 maanden na een melkprijsstijging met een productiestijging Indien dit het geval gaat zijn, mogen we productiestijging verwachten vanaf Q Naast de extra melk door het opdrijven van de productie zal de seizoenaal gebonden melkproductiepiek gedurende Q zijn weg wel moeten vinden op de markt. Voorlopig kan de vraag deze piek niet absorberen en zal dit wat extra negatieve prijsdruk geven. o Voorraad (Figuur 2) De Europese voorraad is momenteel +/ ton magere melkpoeder Hiervan is ton in handen van de Europese Unie De overige ton zit in private opslag Momenteel daalt de magere melkpoederprijs tot net boven het interventieniveau (+/ euro/ton). (Figuur 4) Hierdoor wordt er door producenten terug magere melkpoeder aangeboden om op te slaan in interventie Echter heeft de EU nog geen uitspraak gedaan of ze extra opslag gaan toelaten Het aanbod van magere melkpoeder is hoog, dit is een rechtstreeks gevolg van de hoge vetprijzen (boter en kaas). Het verschil tussen de boter en de magere melkpoederprijs is de laatste 12 jaar nooit zo hoog geweest.

8 Zuivelondernemingen scheiden melk in een vethoudend- en eiwithoudend product. Het vethoudend product kan men goed vermarkten. Het eiwithoudend product wordt vaak verwerkt tot magere melkpoeder. Indien men de magere melkpoedervoorraad afbouwt aan hetzelfde tempo dan 2009 (+/ ton/jaar) duurt het 3 à 4 jaar alvorens de voorraad weg is. Deze afbouw zal drukken op de melkprijs. (Figuur 2) Deze voorraad zal de komende jaren de mogelijke melkprijspiek wegvegen o Nederland De zuivelmarkt kijkt naar Nederland. De fosfaatregelgeving wordt hier steeds duidelijker Wat vast staat is dat er koeien zullen verdwijnen Verwachting is 5% minder melk in 2017 t.o.v en nog eens 3% minder melk in 2018 t.o.v % minder melk in Nederland betekent +/- 1% van de Europese productie die verdwijnt Dit kan als gevolg hebben dat de afbouw van magere melkpoeder versnelt China o Importcijfers van China zijn hoger dan vorig jaar +13% in 16 t.o.v. 15 Volle melkpoeder koopt China in Nieuw-Zeeland Magere melkpoeder in Europa o In 2017 verwacht men hogere import van China Dit is een gevolg van een interne melkproductiedaling van 4% De magere melkpoedervoorraad is niet opgebouwd Dus grotere importhoeveelheid is nodig om consumptie te kunnen dekken NZ-AU o De Global-Dairy-Trade (GDT) laatste veilingen geven een lichte daling voor alle melkproducten. GDT is de enige veiling in de wereld waarin fysieke melk worden verhandeld GDT is een belangrijke maatmeter voor de teneur in de melkmarkt

9 o De melkaanvoer in Australië en Nieuw-Zeeland is respectievelijk 8,2% en 2,6% lager dan vorig seizoen. In AU is dit de laagste aanvoer sinds 21 jaar. o Het huidige melkseizoen loopt tot eind juni o Vanaf september verwacht men terug extra melk van de AU en NZ. De hogere melkprijs zorgt ervoor dat er op het einde van het seizoen (juni) minder koeien naar de slacht gaan. De hogere melkprijs zorgt ervoor dat men de productie zal proberen op te drijven door meer krachtvoer te voeren en minder te beweiden. USA o De melkproductie blijft torenhoog 2,4% meer melk over het laatste kwartaal van 2016 t.o.v o Dit is een gevolg van het hoge voersaldo dat melkveehouders kunnen draaien. Een hoog voersaldo wordt veroorzaakt door goedkoop voer bij een hoge melkprijs Voeders zijn momenteel goedkoop in de VS Sojaprijs 310 dollar/ton Maïs 170 dollar/ton Melkprijs ligt momenteel 6 euro/100 l FPCM boven de Europese melkprijs o Hoge USA melkprijs is gedreven door de hoge interne consumptie van vooral vethoudende producten USA is eveneens een grote afnemer van Europese boter en kaas (Figuur 3) o USA is weg van de goedkopere wereldmarkt o Politieke instabiliteit in de USA zorgt voor onzekerheid in de wereldhandel Nadeel: VS schermt zich af van de wereld. Vrijhandelsakkoorden afsluiten zal moeilijk worden Voordeel: handelsstromen vanuit de VS zullen vertragen. Bijvoorbeeld: 80% van de zuivelproducten die Mexico importeert, worden geproduceerd in de VS. Momenteel vertraagd deze handelsstroom vanuit de VS naar Mexico. Gevolg hiervan is dat Mexico voor het eerst in 10 jaar magere melkpoeder ( ton) koopt in Europa. o Euro/dollarkoers Voordeel

10 De sterke dollar zorgt ervoor dat Europese melkproducten concurrentiëler wordt t.o.v. de Amerikaanse melkproducten Melkproducten die geëxporteerd dienen te worden uit de VS zijn duurder dan Europese producten. Dus handelaren zullen eerder kiezen voor goedkopere Europese producten dan dure Amerikaanse. Nadeel De waarde van de munt van enkele Afrikaanse ontwikkelingslanden t.o.v. de dollar loopt sneller terug dan de euro t.o.v. de dollar. Afrikaanse ontwikkelingslanden zijn een groeimarkt voor Europese melkproducten, echter worden melkproducten verhandeld in dollars. Wat betekent dat de koopkracht van Afrikaanse ontwikkelingslanden terugloopt. Duurdere dollar, betekent duurdere voedergrondstoffen. Bv: soja en granen. Dit geeft een concurrentie nadeel voor de Europese melkveehouders t.o.v. de Amerikaanse. OPEC o Olie bepaalt of de OPEC landen veel melkproducten inkopen. Vooral magere en volle melkpoeder wordt verhandeld naar de OPEC landen. (Figuur 3) o Momenteel is de olieprijs laag en licht dalende, +/- 52 dollar per vat. o Dit betekent dat de koopkracht van de OPEC landen laag is. o Figuur 3 geeft duidelijk aan dat Algerije en Oman de belangrijkste handelspartners zijn voor magere melkpoeder (SMP) en volle melkpoeder (WMP) Bijvoorbeeld de export van magere melkpoeder naar Algerije daalde met ton over 2 jaar. Deze ton is +/- 10 % van de Europese export aan magere melkpoeder of de totale hoeveelheid die China op 1 jaar invoert vanuit de EU. Dus OPEC is momenteel bepalend voor de magere en volle melkpoederprijs

11 Verwachting melkprijs Bull-effecten = pro melkprijsherstel 1. Krimp van het aanbod in Nederland. 2. China is met mondjesmaat terug in de markt 3. Hoge vetprijzen 4. Groei export naar Mexico 5. Stijgende dollar Bear-effecten = contra melkprijsherstel 1. Grote voorraad van magere melkpoeder, zal de piek in melkprijs wegvegen 2. Productiestijging door melkveehouders vanaf april 17? 3. Lage olieprijs 4. Daling koopkracht ontwikkelingslanden 5. Productiestijging NZ-AUS vanaf sept Jaarlijkse melkproductie piek Europa 7. Politieke instabiliteit USA Conclusie Het melkprijsherstel van afgelopen maanden is aanbodsgedreven. Maar bij duurzaam herstel moet de vraag eveneens aantrekken, dit is momenteel niet het geval. Melkprijzen kijken dan ook eerder naar beneden. Melkveehouders dienen rekening te houden met een melkprijsdaling van 1 tot 3 euro/100 l FPCM over het komende halfjaar.

12 Figuur 1: Melkproductie Bron: USDEC, 2017 In de grafiek zie je de jaar-op-jaarproductie van melk in de aangegeven maand van de 5 grootste exporterende regio s. De kleuren geven de verschillende regio s aan. Donker groen is EU-28. De Europese productie heeft een groot effect op de wereldmarkt. Europa moet een steeds groter wordende hoeveelheid melk afzetten buiten de EU. Daarom is Europa sterk bepalend voor de melkprijs wereldwijd. Vooral de melkveehouders in Europa en Argentinië remden de melkproductie vanaf half Verwachting is dat de melkproductie in de EU-28 gedurende Q % lager ligt dan Q

13 Figuur 2:Europese magere melkpoedervoorraad Bron: Clal.it, 2017 Magere melkpoederprijzen kunnen pas sterk stijgen, wanneer de voorraad volledig is verkocht. De melkprijs kan niet pieken zolang er (veel) magere melkpoeder in voorraad ligt. Daartegenover blijft het aanbod van verse magere melkpoeder hoog. De prijs van magere melkpoeder ligt met 1900 euro per ton net boven het interventieniveau van 1800 euro per ton. Het hoge aanbod magere melkpoeder is een gevolg van de hoge boterprijs. Magere melk is een restsroom van het productieproces van boter. Deze magere melk wordt hoofdzakelijk verwerkt tot magere melkpoeder.

14 Figuur 3: belangrijkste Europese handelspartners voor melkproducten Bron: MMO,2017 USA is de belangrijkste afzetmarkt voor Europese vethoudende producten Magere melkpoeder en volle melkpoeder gaan hoofdzakelijk naar OPEC landen. Algerije is een zeer belangrijke handelspartner

15 Figuur4: Europese zuivelprijzen Bron: MMO, De boterprijs(zwarte lijn) is zeer hoog. Boter en kaas(groene lijn) stuwen onze melkprijs. Magere melkpoederprijs(oranje lijn) blijft op een laag niveau door de grote voorraad.

16 Voermarkt Eiwitgewassen Sojaschroot: In het zuidelijk halfrond is men aan het oogsten. De oogsten zijn beter dan verwacht. De wereldvoorraad zal waarschijnlijk hierdoor verder oplopen. Het noordelijk halfrond (USA en Canada) starten met de inzaai van sojabonen. De weersvoorspellingen zijn gunstig en het areaal sojabonen wordt hoger ingeschat dan vorig jaar. Akkerbouwers kiezen tussen sojabonen of granen. Momenteel ligt het saldo van sojabonen hoger dan granen waardoor er meer soja wordt ingezaaid t.o.v. graan. De wereldvoorraad voor soja is historisch hoog en op basis van de areaalvoorspelling in de USA en Canada zal deze nog oplopen. Deze bovenstaande effecten zien we duidelijk op de beurs van Chicago o Sojaschroot is tussen half februari en eind maart 50 dollar/short ton (910kg) gezakt o In euro s betekent dit bij huidige euro/dollar koers +/-45 euro/ton Koolzaadschroot: Koolzaadschroot volgt de markt van de sojaschroot. GGO-vrije melk o Duitsland verbruikt de grootste hoeveelheid koolzaadschroot o Melk uit Beyern (Duitsland) zal in 2017 voor 50% GGO vrij worden geproduceerd o In praktijk betekent dit sojaschroot en koolzaadschroot wisselen in het rantsoen o Het koolzaadschrootverbruik lag in Duitsland gedurende 2016 voor het eerst hoger dan het sojaschrootverbruik Energiegewassen (maïs en graan) Prijsdruk op granen is groot door de grote wereldvoorraad. De wereldvoorraad is groter dan 15% van de wereldconsumptie van granen o Boven de 15% is er weinig kans op prijsstijging

17 Verhoudingsgetal 2001= 100 Inkomen 2016 Op basis van de eerste boekhoudresultaten (42 bedrijven) maakt Liba een inkomensvoorspelling van boekjaar Onderstaande figuren geven dit in verhoudingsgetallen weer. In onderstaande figuren zijn volgende zaken weergegeven: - Cashflow: geld beschikbaar uit de bedrijfsvoering om af te lossen, privé te leven, te sparen en te herinvesteren - Beschikbare middelen: geld beschikbaar uit de bedrijfsvoering om te sparen of te herinvesteren Cashflow en beschikbare middelen per 100l FPCM Cashflow/100 l FPCM Prognose cashflow/100 l FPCM Beschikbare middelen/100 l FPCM Prognose beschikbare middelen/100 l FPCM

18 Verhoudingsgetal; 2000 = 100 Cashflow en beschikbare middelen per bedrijf Beschikbare middelen Cashflow Prognose beschikbare middelen Prognose cashflow De resultaten zijn beter dan het gevoel bij Het gemiddelde bedrijf draait positieve beschikbare middelen. In 2015 was dit negatief is naar inkomen vergelijkbaar met 2009, dus nog steeds een slecht jaar Het gevoel was slechter, dit is een gevolg van de lage melkprijs De melkprijs was gemiddeld 28,06 euro per 100 l FPCM. Wat 4 euro onder het meerjarig gemiddelde ligt Wel zijn KOP en BOP gedaald met 3 euro per 100 l FPCM o Het gemiddelde bedrijf heeft in 2016 gedraaid met een KOP en BOP van respectievelijk 29,50 en 21,00 euro per 100 l FPCM

19 o Dit is hoofdzakelijk veroorzaakt door verdunning van vaste lasten door meer melk, geen superheffing, geen melkquotum lease, extra bedrijfstoeslag en premie vanuit de supermarkten. Liba bedrijven zijn gemiddeld 14% gegroeid in totale productie, dit door betere technische resultaten en meer koeien te houden binnen de bestaande gebouwen o Productie per koe +400 l FPCM Deze productiewinst geeft verdunning van alle vaste lasten o Positief Vaste kosten per liter FPCM Financieringsdruk Privé o Negatief Bedrijfstoeslag Neveninkomen Meevallers in 2016 o Comeostoeslag vanuit de supermarkten 0,6 euro/100 l FPCM o Vervroegde uitbetaling van de bedrijfstoeslag, waardoor er gedurende 2016 anderhalf keer de waarde van de bedrijfstoeslag werd uitbetaald. +/- 0,75 euro/100 l FPCM o Verdwijnen van quotumkosten: lease, superheffing, Tegenvallers o Melkprijs o Ruwvoerteelt door nat voorjaar en droog najaar o Ruwvoerkosten vertonen een zeer grote variatie tussen bedrijven Enerzijds door de regio, anderzijds door de intensiteit Intensieve bedrijven zijn in het voordeel geweest in Met vriendelijke groeten Ir. Niels Achten en Ir. Johan Achten Onze adviezen dienen uitsluitend te worden beschouwd als richtinggevend en zijn niet bindend. Enkel documenten van ons bureau met een gehandtekende vermelding goed voor uitvoering kunnen als werkdocument worden gebruikt.