Evaluatie zelfzuiverend vermogen van gecontroleerd overstromingsgebied Bernissem (Sint-Truiden)

Transcriptie

1 Evaluatie zelfzuiverend vermogen van gecontroleerd overstromingsgebied Bernissem (Sint-Truiden)

2 2

3 DOCUMENTBESCHRIJVING Titel Evaluatie zelfzuiverend vermogen van gecontroleerd overstromingsgebied Bernissem Samenstellers Afdeling Rapportering Water, VMM Dienst Oppervlaktewater Inhoud Dit document evalueert het zelfzuiverend vermogen van het gecontroleerd overstromingsgebied in Bernissem (Sint-Truiden). Wijze van refereren VMM (2011), Evaluatie GOG Bernissem (Sint-Truiden) Verantwoordelijke uitgever Philippe D Hondt, Afdelingshoofd Lucht, Milieu en Communicatie Vlaamse Milieumaatschappij Vragen in verband met dit document VMM-Infoloket A.Van de Maelestraat Erembodegem Tel: Fax: info@vmm.be Samenvatting 3

4

5 Samenvatting Het gecontroleerd overstromingsgebied van Bernissem (Sint-Truiden) heeft een zeer duidelijk zelfzuiverend effect op het water van de Melsterbeek (Demerbekken). Met name op de nutriënten en zwevende stoffen is het effect spectaculair. Voor het chemisch zuurstofverbruik lijkt er eerder een toename te zijn. De Watering van Sint-Truiden stuurt nu het volledige debiet van de Melsterbeek door het wachtbekken. Het is uitkijken naar het effect van deze ingreep. Zal het zelfzuiverend effect nog steeds zo groot zijn, of zal de kortere verblijftijd tot een veel minder effect leiden? Samenvatting 5

6

7 INHOUDSTAFEL Samenvatting Aanleiding en en bemonstering Resultaten 2010 en voorjaar Monsters van augustus Seizoenseffecten en processen in het wetland Neveneffecten Besluit...14 Bijlage 1: Schematische voorstelling GOG Bernissem... 2 Bijlage 2: Overstroming in november Bijlage 3: en op de Melsterbeek en zijbeken... 4 Bijlage 4: Meetgegevens Bijlage 5: Meetgegevens voorjaar 2011 (januari juni)... 9 Bijlage 6: Meetgegevens augustus Bijlage 7: Meetgegevens per seizoen

8 FIGUREN Figuur 1: schematische voorstelling GOG Bernissem... 2 Figuur 2: Overstroming in november Figuur 3: en op de Melsterbeek... 4 TABELLEN Tabel 1: CZV Tabel 2: Nitraat Tabel 3: N totaal Tabel 4: P totaal Tabel 5: Othofosfaat Tabel 6: Zwevende stoffen Tabel 7: Zink totaal Tabel 8: CZV voorjaar Tabel 9: Nitraat voorjaar Tabel 10: N totaal voorjaar Tabel 11: P totaal voorjaar Tabel 12: Orthofosfaat voorjaar Tabel 13: Zwevende stoffen voorjaar Tabel 14: Zink totaal voorjaar Tabel 15: Endosulfansulfaat voorjaar Tabel 16: Geleidbaarheid augustus Tabel 17: CZV augustus Tabel 18: Nitraat augustus Tabel 19: N totaal augustus Tabel 20: P totaal augustus Tabel 21: Orthofosfaat augustus Tabel 22: Zwevende stoffen augustus Tabel 23: Zink totaal augustus Tabel 24: CZV per seizoen Tabel 25: Nitraat per seizoen Tabel 26: N totaal per seizoen Tabel 27: P totaal per seizoen Tabel 28: Orthofosfaat per seizoen Tabel 29: Zwevende stoffen per seizoen

9 1 Aanleiding De laatste decennia worden wetlands meer en meer erkend als een belangrijk deel van de hydrologische cyclus. Een belangrijke functie die wetlands hierbij kunnen spelen, door de verschillende specifieke processen die er zich afspelen, is het verminderen van de vervuiling van oppervlaktewaters. Wetlands spelen immers een kritische rol in de opslag en afbraak van nutriënten. In 2009 werden door de Watering van Sint-Truiden 3 bufferbekkens (gecontroleerde overstromingsgebieden) aangelegd langs de Melsterbeek (Demerbekken) ten Noorden van Sint- Truiden (overzichtsplan en luchtfoto bij het vullen van de bekkens in november 2010 in bijlagen 1 en 2). Overstromingszone 1 is hiervan het grootste en kan ongeveer m 3 water bergen. In 2010 werd permanent een klein deel van het debiet van de Melsterbeek door overstromingszone 1 geleid. Dit water stroomt door een meanderende loop die in de overstromingszone gegraven werd (zie detailplan in bijlage 3). Een klein gedeelte van dit gebied kwam zo permanent onder water te staan. Onder droge omstandigheden bleef het water meestal binnen de bedding van de meanderende loop. Voorbij de uitlaatconstructie van overstromingszone 1 verbreedt deze gegraven waterloop, waarbij de stroomsnelheid evenredig afneemt. Het uitzicht is uiteindelijk eerder dat van een poel, dat via een korte uitstroomgeul uitmondt in de Oude beek, kort voordat deze laatste op zijn beurt in de Melsterbeek uitmondt. Tussen de inlaatconstructie en de monding van de Oude beek, mondt de Bergbeek in de Melsterbeek uit. Vanaf januari 2011 werd een veel belangrijker aandeel van het debiet van de Melsterbeek door het bekken geleid. Dit heeft tot gevolg dat naar schatting een derde van de oppervlakte van de overstromingszone permanent onder water staat. Zo werd een nieuw wetland geschapen, in een streek die er zeer weinig telt. Het doel van deze studie is het effect van deze overstromingzone op de waterkwaliteit te evalueren. Meer bepaald stelt zich de vraag wat het zelfzuiverend vermogen van zo n gecontroleerd overstromingsgebied is. 9

10 2 en en bemonstering De ligging van de meetplaatsen wordt gesitueerd op de kaart in bijlage 3. De waterkwaliteit aan de inlaatconstructie wordt opgevolgd op meetpunt , gelegen op de Melsterbeek zo n 100 meter stroomafwaarts de constructie, en stroomopwaarts de monding van de Bergbeek. Er werd een meetpunt (437570) aangemaakt in de gegraven uitlaatgeul kort voor de monding van deze laatste in de Oude beek. Door de analyseresultaten van de meetpunten en te vergelijken kan het effect van de overstromingszone op de waterkwaliteit ingeschat worden. De waterkwaliteit van de Oude beek zelf (vóór de monding van de uitlaatgeul) wordt opgevolgd op meetpunt , en die van de Bergbeek op meetpunt Tenslotte wordt de Melsterbeek bemonsterd op meetpunt , dit is stroomafwaarts het overstromingsgebied en de monding van de Bergbeek en de Oude beek. Een zuiver effect van enkel het overstromingsgebied op de waterkwaliteit van de Melsterbeek is dus niet vast te stellen omwille van de interferentie van de Bergbeek en de Oude beek in deze. Alle bemonsteringen werden uitgevoerd onder normale hydrologische omstandigheden (geen of beperkte neerslag in de twee dagen voorafgaand aan de monstername), met uitzondering van 30 augustus 2010 (zie voetnoot 2) en 19 en 22 augustus 2011 (zie aparte bespreking) waar de staalname volgde op hevige neerslag. 10 Besluit

11 3 Resultaten 2010 en voorjaar 2011 De tabellen en de grafieken in bijlagen 4 en 5 geven voor de onderzochte meetplaatsen en 13 geanalyseerde parameters het gemiddelde en het maximum weer voor 2010 en de eerste helft van 2011 (de meetpunten en werden enkel in 2010 onderzocht). De onderzochte parameters zijn BZV, CZV, Kjeldahlstikstof, nitraat, nitriet, totale stikstof, totale fosfor, orthofosfaat, zwevende stoffen, totaal en opgelost zink, en de insecticiden endosulfan en lindaan 1. Wanneer we de gemiddelde kwaliteit van het Melsterbeekwater thv de inlaatconstructie (meetpunt ) vergelijken met die thv van de uitlaatgeul ( ), dan blijkt voor 2010: een sterke afname (factor drie) voor nitraat, nitriet en totale stikstof; een even sterke afname voor zwevend stof; een ongeveer gelijke concentratie voor totale fosfor en orthofosfaat; een bijna verdubbeling voor CZV; een vergelijkbare kwaliteit voor BZV, en een lichte daling voor Kjeldahlstikstof (incl. ammonium) en totale zink; voor deze parameters zijn echter ongeveer de helft van de meetgegevens onder de bepaalbaarheidsgrens, en de overige meetwaarden ook erg laag. De maximumconcentraties vertonen globaal hetzelfde beeld als de gemiddelde concentraties. Evenwel is het opvallend dat voor nitraat de gemiddelde concentratie veel sterker afneemt in de overstromingszone 1 dan de maximumconcentratie. Vooral in de zomer zakt het nitraatgehalte zeer sterk; soms is dat echter ook in de winter het geval. In de Melsterbeek afwaarts de monding van de Oude beek en de Bergbeek is de daling van het stikstofgehalte duidelijk meetbaar; de Bergbeek heeft echter ook een relatief lager gehalte, terwijl de Oude beek iets hoger scoort dan het opwaartse meetpunt van de Melsterbeek. Ook het zwevend stofgehalte is duidelijk lager op het afwaartse meetpunt van de Melsterbeek; Oude beek en Bergbeek hebben echter ook duidelijk lagere gehalten, en dragen hier dus ook toe bij. Fosfor en CZV tenslotte vertonen op het stroomafwaartse meetpunt op de Melsterbeek hogere concentraties dan opwaarts. Fosfor wordt zowel door de Bergbeek als door de Oude beek aangevoerd, terwijl CZV in de Oude beek ook hoog scoort. De gegevens van het voorjaar 2011 zijn gelijklopend met die van 2010, behalve, en dat is zeer opvallend, dat in 2011 ook de concentraties van totale fosfor en orthofosfaat veel lager zijn aan de uitlaat van de overstromingszone 1 dan aan de inlaat: een halvering voor totale fosfor, en een deling door drie voor orthofosfaat. Een ander verschil is dat totale zink aan de uitlaat helemaal niet aangetoond is. De insecticiden werden zeer weinig gedetecteerd, en in erg lage concentraties. Enkel endosulfansulfaat, het afbraakproduct van endosulfan, werd regelmatig aangetoond. De concentratie lag drie maal lager aan de uitlaat dan aan de inlaat. 1 Lindaan en endosulfan werden slechts enkele keren aangetoond. Endosulfansulfaan daarentegen, een afbraakproduct van endosulfan, werd wél regelmatig in de monsters aangetroffen, zij het in zeer lage concentraties. 2 Op het meetpunt werd een piek (met o.m. hoge CZV, fosfor en Kjeldahlstikstof) vastgesteld op 30/08/10. De piek was het gevolg van hevige regenval voorafgaand aan de bemonstering. Deze meetwaarden werden buiten beschouwing gelaten omdat aan de inlaatconstructie de waterkwaliteit op het moment van staalname reeds genormaliseerd was. De verblijftijd van het water in het bekken bedraagt immers meer dan 1 dag zodat er een vertragingseffect optreedt. Vermits de meetpunten op een tijdsinterval van maximaal 1 uur bemonsterd worden, wordt nooit hetzelfde water bemonsterd! 11

12 4 Monsters van augustus 2011 Op 18 augustus was er in de streek van Sint-Truiden zeer hevige neerslag zodat de overstromingszone 1 gevuld werd. Er werd beslist om op 19 augustus een bijkomende bemonstering uit te voeren, terwijl een routinematige staalname voorzien was (en uitgevoerd werd) op 22 augustus. De gegevens zijn verwerkt in bijlage 6. De vaststellingen zijn erg opvallend. Op 19 augustus was de geleidbaarheid sterk verlaagd 3 in de Melsterbeek als gevolg van de sterke verdunning door het regenwater. Dit ging gepaard met sterk verhoogde gehalten voor de zwevende stoffen en de ermee verbonden parameters (BZV, CZV, Kjeldahlstikstof, fosfor, totale zink); ook de concentratie aan orthofosfaat is sterk verhoogd, terwijl nitraat erg laag scoort. Dit is een gekend verschijnsel na hevige neerslag. Op dat moment waren de gehalten aan de uitlaat van het bekken echter volledig normaal (zwevend stof zelfs onder de bepaalbaarheidsgrens!). Dit strookt volledig met de waarneming door de monsternemer dat de overstromingszone 1 enkel voor ongeveer ¾ (zone aan inlaat) bruin gekleurd was, daar waar het water aan de uitlaat nog helder was. Drie dagen later, op 22 augustus, was de toestand in de Melsterbeek (stroomopwaarts de overstromingszone) volledig genormaliseerd. Op dat moment passeerde aan de uitlaat echter nog het (laatste?) water dat drie dagen eerder in de overstromingszone gelaten werd. Dat is duidelijk te zien aan de op dat moment lage geleidbaarheid aan de uitlaat (398 µs/cm). Het gehalte aan zwevende stoffen en totale fosfor is ook verhoogd, evenals CZV, maar haalt helemaal niet de piekwaarden die op 19 augustus in de Melsterbeek gemeten werden; voor orthofosfaat is dat wel het geval. BZV, Kjeldahlstikstof en totale zink bevinden zich onder de bepaalbaarheidsgrens. Nitraat en totale stikstof vertonen zeer lage concentraties (onder de 1 mgn/l), zoals trouwens ook op 19 augustus. Uit deze meetgegevens kan afgeleid worden dat het wachtbekken (overstromingszone) effectief zijn naam waard is: het water verblijft na vulling vermoedelijk twee à drie dag en in de overstromingszonen, waardoor er een belangrijke sedimentatie optreedt, wat de pieken in de verontreiniging afzwakt. Het is jammer dat niet gemeten is op 20 en 21 augustus, want dan was nog een preciezer beeld verkregen van de evolutie van de waterkwaliteit. 3 De Melsterbeek heeft normaal een geleidbaarheid begrepen tussen 700 en 900 µs/cm, op 19 augustus werd een geleidbaarheid opgetekend van 241 µs/cm op meetplaats en 286 µs/cm op meetplaats Besluit

13 5 Seizoenseffecten en processen in het wetland Er zou kunnen verwacht worden dat de nutriëntverwijdering in de zomer veel groter is dan in de winter omdat er enkel in de zomer plantengroei is. Ook dit hebben we onderzocht door de gemiddelde gehalten op de verschillende meetplaatsen afzonderlijk te berekenen voor de zomer (april-september) en voor de winter (oktober-maart). De metingen van augustus 2011 werden hierbij achterwege gelaten. De resultaten zijn te zien in bijlage 7. Uit de gegevens blijkt dat voor alle nutriënten en voor de zwevende stoffen de verwijdering in de overstromingszone ongeveer even belangrijk is in de zomer als in de winter. De toename voor CZV treedt echter enkel in de zomer op, en zou dus te maken kunnen hebben met de plantengroei (b.v. fytoplankton). Hieruit kan besloten worden dat de verwijdering van stikstof in het overstromingsgebied waarschijnlijk vooral te danken is aan de denitrificatie die onder anaërobe condities optreedt in de waterbodem van de ondergelopen delen van de overstromingszone. Hierbij wordt nitraat (NO 3 ) door bepaalde bacteriën omgezet in lachgas (N 2 O) of stikstofgas (N 2 ). Deze laatsten zijn allebei vluchtig en verlaten dus snel het watersysteem. Fosfor kan niet op een dergelijke wijze uit het systeem verwijderd worden. Fosfor kan echter wel in een wetland opgeslagen worden, hetzij in organische vorm (dankzij de biologische productie), hetzij in anorganische vorm door binding met calcium-, ijzer- en aluminiumionen. Dit is echter niet onbeperkt, want wanneer alle bindingsplaatsen bezet zijn, dan treedt er oververzadiging met fosfor op, en in dat geval zal het systeem geen fosfor meer kunnen opnemen. Wanneer er daarenboven ook afbraak is van organisch materiaal, dan kan het wetland zelfs in bepaalde situaties optreden als fosforbron. Uit onze metingen blijkt echter dat op dit moment het overstromingsgebied van Bernissem netto optreedt als een opslagzone voor fosfor. De gemiddelde concentratie aan zwevende stoffen blijkt aan de inlaat (meetpunt ) wat hoger te zijn in de winter dan in de zomer. Nochtans merkt de watering van Sint-Truiden dat de erosie op de akkers in de zomerperiode hoger is dan in de winter. Dit o.a. te wijten aan combinatie van onbedekte akkers en hevige regenbuien. Uit de metingen blijkt dat echter niet. We hebben nog te weinig gegevens om daar een (definitieve) uitspraak over te doen. Daarenboven hebben we de gegevens van augustus (hevige neerslag) uitgesloten van deze analyse zodat we een effect beschrijven bij eerder droog weer (met geen of weinig erosie); De gehalten aan ZS zijn aan de lage kant. De piekwaarden van augustus meenemen zou de gemiddelden vertekenen voor de analyse van het seizoenseffect. 13

14 6 Neveneffecten De gecontroleerde overstromingsgebieden in Bernissem zijn intussen van cruciaal belang gebleken voor de vogelpopulatie. De lijst van vastgestelde broedvogels loopt op tot ongeveer 40 soorten. Dodaars, waterral, blauwborst en roodborsttapuit vinden hier in Zuid-Limburg een enige plaats om hun nest te bouwen 4. Voor de trekvogels en dan speciaal voor de steltlopers is het gebied van zeer groot belang. Omdat tijdens deze trekperiode (april-mei-juni en in het najaar augustus-september) het waterpeil bewust laag wordt gehouden is het gebied ideaal voor steltlopers die rust en voedsel vinden in de slikranden die dan ontstaan. In totaal werden in Bernissem al 128 vogelsoorten waargenomen, waaronder verschillende erg zeldzame. 7 Besluit Het gecontroleerd overstromingsgebied van Bernissem heeft een zeer duidelijk zelfzuiverend effect op het Melsterbeekwater. Met name op de nutriënten en zwevende stoffen is het effect spectaculair. Voor het chemisch zuurstofverbruik lijkt er eerder een toename te zijn. De Watering van Sint-Truiden stuurt nu het volledige debiet van de Melsterbeek door het wachtbekken. Het is uitkijken naar het effect van deze ingreep. Zal het zelfzuiverend effect nog steeds zo groot zijn, of zal de kortere verblijftijd tot een veel minder effect leiden? 4 bron: Vogelwerkgroep Fruitstreek 14 Besluit

15 BIJLAGEN Titel van het rapport

16 Bijlage 1: Schematische voorstelling GOG Bernissem Figuur 1: schematische voorstelling GOG Bernissem 2 Bijlage 1: Tabellen

17 Bijlage 2: Overstroming in november 2010 Figuur 2: Overstroming in november 2010 Bijlage 1: Tabellen 3

18 Bijlage 3: en op de Melsterbeek en zijbeken Figuur 3: en op de Melsterbeek 4 Bijlage 3: Kaarten

19 Bijlage 4: Meetgegevens 2010 Tabel 1: CZV 2010 CZV mgo2/l Gemiddelde Maximum Tabel 2: Nitraat 2010 Nitraat ,00 8,00 7,00 6,00 mgn/l 5,00 4,00 3,00 2,00 1,00 0,00 Gemiddelde 6,12 2,13 3,93 Maximum 8,20 6,00 5,00 Bijlage 1: Tabellen 5

20 Tabel 3: N totaal 2010 N totaal ,00 10,00 8,00 mgn/l 6,00 4,00 2,00 0,00 Gemiddelde 6,71 2,34 4,71 Maximum 11,35 7,73 8,23 Tabel 4: P totaal 2010 P tot ,70 0,60 0,50 0,40 mgp/l 0,30 0,20 0,10 0,00 Gemiddelde 0,34 0,30 0,39 Maximum 0,44 0,47 0,62 6 Bijlage 3: Kaarten

21 Tabel 5: Othofosfaat 2010 orthofosfaat ,500 0,450 0,400 0,350 0,300 mgp/l 0,250 0,200 0,150 0,100 0,050 0,000 Gemiddelde 0,180 0,157 0,250 Maximum 0,260 0,280 0,470 Tabel 6: Zwevende stoffen 2010 Zwevende stoffen ,0 50,0 40,0 mg/l 30,0 20,0 10,0 0,0 Gemiddelde 19,1 5,2 12,1 Maximum 50,0 23,0 35,0 Bijlage 1: Tabellen 7

22 Tabel 7: Zink totaal 2010 Zink tot µg/l Gemiddelde 8,3 5,3 12,1 Maximum Bijlage 3: Kaarten

23 Bijlage 5: Meetgegevens voorjaar 2011 (januari juni) Tabel 8: CZV voorjaar 2011 CZV mgo2/l Gemiddelde Maximum Tabel 9: Nitraat voorjaar 2011 Nitraat ,00 8,00 7,00 6,00 mgn/l 5,00 4,00 3,00 2,00 1,00 0,00 Gemiddelde 6,75 2,92 3,76 Maximum 8,10 6,10 6,00 Bijlage 1: Tabellen 9

24 Tabel 10: N totaal voorjaar 2011 N totaal ,000 10,000 8,000 mgn/l 6,000 4,000 2,000 0,000 Gemiddelde 7,146 2,982 4,944 Maximum 9,860 6,230 8,960 Tabel 11: P totaal voorjaar 2011 P tot ,50 0,45 0,40 0,35 0,30 mgp/l 0,25 0,20 0,15 0,10 0,05 0,00 Gemiddelde 0,29 0,14 0,32 Maximum 0,47 0,27 0,47 10 Bijlage 3: Kaarten

25 Tabel 12: Orthofosfaat voorjaar 2011 orthofosfaat ,450 0,400 0,350 0,300 mgp/l 0,250 0,200 0,150 0,100 0,050 0,000 Gemiddelde 0,175 0,048 0,190 Maximum 0,250 0,090 0,400 Tabel 13: Zwevende stoffen voorjaar 2011 Zwevende stoffen ,0 35,0 30,0 25,0 mg/l 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 Gemiddelde 22,2 10,1 14,2 Maximum 38,0 16,0 30,0 Bijlage 1: Tabellen 11

26 Tabel 14: Zink totaal voorjaar 2011 Zink tot µg/l Gemiddelde 10,7 0 5,7 Maximum Tabel 15: Endosulfansulfaat voorjaar 2011 Endosulfansulfaat ng/l Gemiddelde 2,9 0,9 2,9 Maximum Bijlage 3: Kaarten

27 Bijlage 6: Meetgegevens augustus 2011 Tabel 16: Geleidbaarheid augustus 2011 Geleidbaarheid augustus µs/cm augustus augustus Tabel 17: CZV augustus 2011 CZV augustus mgo2/l augustus augustus Bijlage 1: Tabellen 13

28 Tabel 18: Nitraat augustus 2011 Nitraat augustus ,00 6,00 5,00 4,00 mgn/l 3,00 2,00 1,00 0,00 19 augustus 2,30 0,65 2,60 22 augustus 6,50 0,61 1,80 Tabel 19: N totaal augustus 2011 N totaal augustus ,00 8,00 7,00 6,00 mgn/l 5,00 4,00 3,00 2,00 1,00 0,00 19 augustus 8,52 0,41 4,54 22 augustus 6,72 0,84 5,74 14 Bijlage 3: Kaarten

29 Tabel 20: P totaal augustus 2011 P tot augustus ,00 1,80 1,60 1,40 1,20 mgp/l 1,00 0,80 0,60 0,40 0,20 0,00 19 augustus 1,90 0,41 1,70 22 augustus 0,27 0,84 0,96 Tabel 21: Orthofosfaat augustus 2011 orthofosfaat augustus ,000 0,900 0,800 0,700 0,600 mgp/l 0,500 0,400 0,300 0,200 0,100 0, augustus 0,920 0,230 0, augustus 0,260 0,910 0,910 Bijlage 1: Tabellen 15

30 Tabel 22: Zwevende stoffen augustus 2011 Zwevende stoffen augustus ,0 1000,0 800,0 mg/l 600,0 400,0 200,0 0,0 19 augustus 480,0 0,0 960,0 22 augustus 18,0 21,0 24,0 Tabel 23: Zink totaal augustus 2011 ="22 augustus" Zink tot augustus µg/l augustus augustus Bijlage 3: Kaarten

31 Bijlage 7: Meetgegevens per seizoen Tabel 24: CZV per seizoen CZV per seizoen 20,0 18,0 16,0 14,0 12,0 mgo2/l 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 winter 6,1 4,7 5,6 zomer 8,0 18,6 15,9 Tabel 25: Nitraat per seizoen Nitraat per seizoen 8,0 7,0 6,0 5,0 mgn/l 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 winter 6,7 3,3 4,5 zomer 5,5 1,6 2,8 Bijlage 1: Tabellen 17

32 Tabel 26: N totaal per seizoen N totaal per seizoen 8,0 7,0 6,0 5,0 mgn/l 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 winter 7,2 3,4 4,9 zomer 6,5 2,0 4,2 Tabel 27: P totaal per seizoen P tot per seizoen 0,45 0,40 0,35 0,30 mgp/l 0,25 0,20 0,15 0,10 0,05 0,00 winter 0,32 0,24 0,31 zomer 0,35 0,32 0,42 18 Bijlage 3: Kaarten

33 Tabel 28: Orthofosfaat per seizoen orthofosfaat per seizoen 0,35 0,30 0,25 0,20 mgp/l 0,15 0,10 0,05 0,00 winter 0,17 0,11 0,18 zomer 0,23 0,17 0,31 Tabel 29: Zwevende stoffen per seizoen Zwevende stoffen per seizoen 25,0 20,0 15,0 mg/l 10,0 5,0 0,0 winter 20,4 7,9 12,6 zomer 16,9 7,7 11,4 Bijlage 1: Tabellen 19