Bijlage 20: GO! KTA-GITO Groenkouter, Gent

Transcriptie

1 Bijlage 20: GO! KTA-GITO Groenkouter, Gent De school: De school telt 486 leerlingen die verdeeld zijn in 3 groepen: OKAN, de harde sector (houtbewerking, metaal, mechanica, elektriciteit) en de zachte sector (kantoor, handel, verzorging). Er is een hoog percentage leerlingen uit kansarme gezinnen en 75% van de leerlingen spreken thuis geen Nederlands. De kostprijs voor een bepaalde richting mag de studiekeuze van een leerling niet beïnvloeden. - Ine Van Renterghem, financiële coördinator, KTA-GITO Groenkouter Het begin: Vijf jaar geleden was de facturatie en het innen van de schoolrekening de verantwoordelijkheid van een aparte school vzw. De school kreeg van de vzw een begroting waarmee ze haar onderwijstaak moest vervullen. Het was een onoverzichtelijk systeem en het werd elk jaar een moeilijke puzzeloefening. De rekeningen werden sporadisch verstuurd en daardoor beseften ouders niet hoeveel ze betaalden. Ook bleek dat er veel onbetaalde facturen waren en dat ze niet werden opgevolgd. Het begrotingstekort dat hierdoor werd gecreëerd, maakte dat de schoolrekening duurder werd voor de ouders die wél betaalden. Er begon een nieuwe financiële coördinator op de school en samen met de directie, besloten ze om het systeem efficiënter en tegelijk meer betaalbaar te maken. Als eerste identificeerden ze 4 werkdomeinen: 1. Een goede en bewuste begroting 2. Bewuste keuze rond facturatie 3. Ondersteuning van ouders 4. Sensibiliseren en communiceren De school heeft de financiële coördinatie in eigen handen genomen. Ze stelden zich twee belangrijke vragen: Wat zijn de grootse happen uit ons budget? Waar kunnen we kosten uitsparen?

2 De school steekt veel tijd, enkele dagen zelfs, in het opmaken van haar begroting. Er wordt over elke kost grondig nagedacht. Ze doet deze oefening niet jaarlijks, maar twee keer op een jaar een keer bij de start van het kalenderjaar en een keer bij de start van het schooljaar. Iedere keer bekijkt de school zich in de spiegel en wordt de gemaakte kosten geëvalueerd. Nadenken over communicatie: De school geeft een duidelijk boodschap aan haar ouders dat ze alle vragen en gesprekken met de hoogste discretie behandelen. Je hoeft bij ons niets weg te steken, luidt het, maar het is oefening van lange adem. Toch beginnen de inspanningen nu haar vruchten te werpen en komen de ouders veel gemakkelijker naar school. Met het nodige respect en voorzichtigheid omgaan met armoede zit ondertussen in de schoolcultuur ingebakken. De solidariteit op school ligt heel hoog. Er is zo goed als geen pestgedrag, en zeker niet als het komt bij minderbemiddeld te zijn. Infomomenten worden niet standaard s avonds georganiseerd zoals op veel andere scholen. Eentje gaat door op een woensdagnamiddag, een andere op een zaterdagvoormiddag en eentje op een weekavond, maar nooit tijdens de schooluren. Op deze manier bewaakt de school de anonimiteit van de ouders. De infomomenten gebeuren ook nooit in groep. Ouders maken een afspraak en de school rekent er dertig minuten voor elke ouder. Zo kunnen ouders op hun gemak vragen stellen en schroom vermijden. De school doet veel inspanning om zoveel mogelijk ouders naar het oudercontact te laten komen. Ze gebruiken verschillende kanalen; sms-jes, telefoons en mondelinge uitnodigingen. Er is ook een systeem van schoolambassadeurs - ouders van verschillende afkomsten die andere ouders uit de gemeenschap aanspreken. Ze nodigen ouders niet alleen uit als het misgaat met hun kind, maar maken ook graag tijd om positieve evoluties te bespreken. De school kent een hoge aanwezigheid op haar oudermomenten.

3 De school biedt administratieve ondersteuning bij het bestellen van boeken van IDDINK, het aanvragen van studietoelage 18, het invullen van documenten voor de mutualiteiten voor extra muros activiteiten en andere formulieren. Vanaf dit jaar heeft de school besloten om haar visie op armoede concreet te formuleren. Ze startte een werkgroep armoede en die kreeg de taak om na te denken over concrete acties om armoede bespreekbaar te maken. Een schoon resultaat van hun denkwerk was de week van de financiële geletterdheid die de school dit jaar voor het eerst organiseerde. Elke leerkracht kreeg de opdracht om voor minstens één uur voor elk vak les te geven rond dit thema. Tijdens de les elektriciteit, leerden de leerlingen over het sluimergebruik van elektriciteit bijvoorbeeld. Tijdens de les LO leerden de leerlingen over de financiële gevolgen van gokken op sportwedstrijden. In de les hout, leerden ze over keuzes maken over het soort hout qua ecologisch- en duurzaamheidswaarden. In kantoor leerden ze weer hoe een Europese overschrijving te doen via online banking. Bewuste keuze rond facturatie De school maakt de oefening om met een maximumfactuur te werken, gedifferentieerd voor de verschillende richtingen en klassen. (50% van de prijs van de GWP voor de laatstejaars zit inbegrepen in hun maximumfactuur.) Alleen de echt gemaakte kosten, de noodzakelijkste zaken, worden doorgerekend aan de ouders, en dit tot op de euro. Door het werken met een maximumfactuur heeft de school een goed zicht van wat ze aan de ouders doorrekenen. Alle kosten worden kritisch bekeken en geëvalueerd. Bijvoorbeeld, de leerlingen 3de jaar Mechanica werden verwacht een duur, maar belangrijk, tabellenboek aan te kopen. Maar het 3de jaar was reeds een duur jaar voor de ouders, daarom heeft de school besloten om de leerlingen het boek te laten aankopen in het 4de jaar. Er wordt open gecommuniceerd over de mogelijkheid van verspreide betalingen. De school moedigt ouders aan om meer verspreid dan in drie keer te betalen om het bedrag realistich en haalbaar te houden. 18 Leerlingen die zogezegd illegaal in het land zijn, hebben geen recht op studietoelagen en dit betreurt de school want het zijn juist dié leerlingen die het geld het meeste nodig hebben.

4 De school beschikt over een sociale kas en gaat ook nog opzoek naar aandere mogelijke kanalen om schoolkosten te betalen. Zo werken ze samen met het Stedelijke Steunfonds 19, met Stichting Pelicano 20 voor bepaalde kinderen, met een service club die voor alle 3de en 4de jaar leerlingen een basispakket materiaal aankoopt (het materiaal wordt niet de eigendom van de leerlingen, maar op deze manier krijgen ze de tijd om zelf hun materiaal aan te schaffen) en met vzw Achilles 21. Ze koppelen projecten aan het budget voor flankerend onderwijs van de provincie en op die manier maken ze weer geld vrij om andere kosten te betalen. De school kiest bewust om niet met een incassobureau samen te werken voor het innen van uitstaande schoolfacturen. Incassobureaus zijn geen armoedevriendelijke instellingen, vindt zij. Schoolboeken: Na veel overweging heeft de school besloten om met IDDINK samen te werken. Door met een boekenfonds samen te werken, heeft de school veel tijd kunnen uitsparen die ze nu voor andere dingen kan gebruiken. Tijdens het eerste oudercontact van het jaar wordt een infomoment georganiseerd waarbij de werking met IDDINK open en duidelijk wordt uitgelegd. Leerlingen huren de boeken van IDDINK. Ouders kunnen de boekenrekening in maximum drie verspreide betalingen doen. Het boekenfonds probeert er zelf niet te veel reclame voor te maken bij ouders, maar de school doet dit wél. Ze maakt aan ouders duidelijk dat het niet betalen van de boeken helemaal geen optie is. Dit kan langetermijn gevolgen hebben voor het al dan niet mogen aankopen van schoolboeken. 19 De Stad Gent kan een subsidie toekennen als tussenkomst in schoolkosten van kinderen in precaire leefomstandigheden, die niet onder de reguliere kostenloosheid van het onderwijs vallen, maar toch nodig zijn om de schoolse participatie van die kinderen maximaal te garanderen. 20 Stichting Pelicano zamelt financiële middelen in door middel van sponsoring, schenkingen, legaten en giften. Met deze middelen voorzien we in de basisbehoeften van Belgische kinderen die in armoede leven 21 Het doel van deze VZW is op zeer discrete wijze steun te bieden aan minder begoede leerlingen van het onderwijs van Gent en omstreken.

5 Wanneer ouders aangeven dat ze de boekenrekening moeilijk kunnen betalen, biedt de school hen hierin ondersteuning aan. Ze onderhandelen namens de ouders met IDDINK en het is zelfs al gebleken dat ouders een 8-tal verspreide betalingen konden doen. Toch zijn er altijd een aantal ouders, een 20 tot 30-tal, met een geschiedenis van slechte betalingen bij het boekenfonds. In die gevallen schiet de school het geld voor aan IDDINK. Ouders kunnen het daarna in stukken terugbetalen aan de school. Leerkrachten stellen ook wel eigen cursussen op, maar soms is het aankopen van een hand- of werkboek niet te vermijden. Daarom worden leerkrachten verwacht om heel hard na te denken over hun boekenkeuze. Participatie: Kopieën worden aangerekend aan een prijs van 0,03 cent per kopie wat ook dan de laagste prijs is uit de scholengroep. De school kiest er bewust voor om alleen de reële kost aan te rekenen, zonder een kleine winstmarge in te bouwen. Collega s worden verwacht om na te denken over de kopieën die ze maken. Ze worden dan ook heel goed opgevolgd door de financiële coördinator. De school probeert haar sportdagen zo goedkoop mogelijk te organiseren. Eén jaar kost de sportdag wat meer, het volgend jaar weer minder, en door dit compensatie-effect, blijft de prijs voor de ouders ongeveer stabiel. De school steekt er veel tijd en moeite in om te kijken welke mogelijkheden er zijn (b.v. vanuit de stad of een cultuurparticipatie- fonds of project) en die te benutten. Voor GWP of bosklassen betaalt de school alleen voor logies. De leerkrachten kopen de ingrediënten op voorhand aan en bereiden zelf de maaltijden voor die ze daarna invriezen en meenemen op reis. Zo kost een vijfdaagse reis 150 met alle uitstappen inbegrepen. Dit spreekt over een bewuste keuze en een groot engagement van het personeel om de prijs zo laag mogelijk te houden.

6 De reizen hebben zowel een sterke pedagogische waarde, maar ook een positief effect op de groepssfeer. Eigenlijk zou het beter zijn om de reizen in september al te laten doorgaan omdat het aangenamer en gemakkelijker werken is met een klas waar een goede groepssfeer heerst. Toch kiest de school ervoor om de reizen op het einde van het schooljaar te laten doorgaan zodat ouders, via een systeem van spaarkaarten, de nodige tijd hebben om voor de reis te sparen. Alle leerlingen gaan mee op reis, niemand wordt achtergelaten. Voor leerlingen met financiële problemen zal de school vanuit de sociale kas een bedrag bijleggen, maar niemand gaat gratis mee, al is het maar 20 dat een ouder kan betalen. Dit is een principe van de school. Een goede en bewuste begroting: De school maakt zelf de keuze over hoe ze haar begroting opmaakt. Er zijn sommige kosten die onvermijdelijk zijn zoals elektriciteit en verwarming. Die worden als eerst betaald. Daarna worden leermiddelen aangekocht voor de leerlingen en pas daarna grondstoffen zoals hout. De school is creatief in haar zoektocht hierin. Ze ontvangt gratis tweedehands elektrische apparaten van bepaalde bedrijven, of maakt gebruik van gratis reclamemappen in plaats van nieuwe mappen aan te kopen, of ze gebruikt gratis hout van enkele houtbedrijven om mee te oefenen. De school maakt bewust de keuze om leermiddelen niet door te rekenen aan de ouders want ze vinden dat de kostprijs voor een bepaalde richting niet de studiekeuze van een leerling zou mogen beïnvloeden. De school doet geen chique recepties. Voor haar proclamatie smeren de leerkrachten zelf broodjes. Op die, en veel andere manieren, bespaart de school geld die zij voor andere belangrijker dingen kan gebruiken. Zij noemen dit de kaasschaaf-methode. Er wordt drie keer per jaar een inzamelactie van kledij gedaan bij leerkrachten en leerlingen, en die kleren worden onder de OKAN-leerlingen verdeeld, waar armoede toch vrij hoog ligt. Niet-OKAN-leerlingen waarvan de leerlingenbegeleiders weten dat met financiële beperkingen kampen, worden ook heel discreet kledij aangeboden. Het blijft een aandachtspunt voor de school dat

7 discretie van het uiterst belang is. Er zijn enkele gevallen geweest waar de school een leerling een laptop of een fiets in bruikleen gaf, na het betalen van een waarborg. Leerlingen die geen eten bij hebben, mogen op het secretariaat boterhammen met kaas gratis afhalen. Ook hier wordt aandacht aan besteed dat andere leerlingen hier niets van merken. De leerlingen kunnen dan gewoon hun boterham in de refter opeten samen met hun leeftijdsgenoten. Het resultaat van de inspanningen: De school heeft een 30-tal dossiers waar ouders gekozen hebben voor een realistisch betalingsplan. Deze verspreide betalingen lopen vlot. Het aantal afbetalingsplannen stijgt, en ieder plan is op maat van het gezin, maar tegelijk verminderen de onbetaalde schoolfacturen. IDDINK heeft het laatste schooljaar 26 leerlingen geïdentificeerd met betalingsproblemen. Dit aantal is aanzienlijk verminderd over de jaren heen doordat de school intensief inzet op het begeleiden van ouders in het aankopen en betalen van de schoolboeken. Valkuilen: Taalproblemen bij de ouders vermoeilijken de communicatie. Haar grootste frustratie is dat de school niet genoeg tijd (en personeel) heeft om alle dingen te realiseren die ze zou willen. De school zou de ouders graag nog meer willen betrekken bij zijn werking en heeft hier voortduring aandacht voor. Kostenbewustzijn is een proces. De school moet bereid zijn zichzelf kritisch te bekijken en constant te reflecteren. Pas dan kan men spreken van een kostendrukkend resultaat.