DOUANEDOSSIER. OORSPRONG VAN GOEDEREN: Niet-preferentiële oorsprongsregels. Bea Foubert

Transcriptie

1 DOUANEDOSSIER OORSPRONG VAN GOEDEREN: Niet-preferentiële oorsprongsregels Bea Foubert Tekst bijgewerkt tot 31 maart 2004

2 INHOUDSOPGAVE VOORWOORD 15 I NIET-PREFERENTIËLE VERSUS PREFERENTIËLE REGELS VAN OORSPRONG: ALGEMENE PRINCIPES 17 I.1 Niet-preferentiële oorsprongsregels : economische toepassing 17 I.2 Preferentiële oorsprongsregels : fiscale toepassing 21 I.2.1 Wederzijdse preferenties 21 I.2.2 Conventioneel eenzijdig toegestane preferenties 24 I.2.3 Autonoom eenzijdig toegekende preferenties 24 I.2.4 Meestbegunstigingsclausule 25 I.2.5 Motivatie 25 I.3 Algemene principes 28 I.3.1 Basiscriteria inzake oorsprong 30 I.3.2. Inlichtingen over de oorsprongsregels 37 II NIET-PREFERENTIËLE OORSPRONGSREGELS EN PROTECTIONISME 39 I.1 Oorsprongsregels : neutraal instrument 39 II.2 Oorsprongsregels : geen neutraal instrument 39 II.3 Protectionisme 41 II.3.1 Antidumping 43 II.3.2 Maatregelen tegen ontwijking van antidumpingsvoorschriften 46 II.3.3 Productie/assemblage in derde landen 49 II.3.4 Oorsprongsmarkering in de VSA : alleen verplicht voor ingevoerde goederen 53 II.3.5 Handelsstatistieken 61 II.3.6 Productiefactor 62 III III.1 NAAR EEN WERELDWIJDE HARMONISERING VAN DE NIET-PREFERENTIËLE OORSPRONGSREGELS 65 Historisch overzicht : eerste pogingen tot multilaterale harmonisering 65 III.2 World Trade Organisation WTO : ultieme harmoniseringspoging? 73 III.2.1 Globalisering en GATT/WTO 73 III.2.2 WTO-Overeenkomst betreffende de oorsprongsregels 84 III.2.3 Harmoniseringswerk in de praktijk 87 III.2.4 Stand van zaken 89 III.2.5 Structuur van de geharmoniseerde oorsprongsregels 93 9

3 III.2.6 Twistpunten/problemen bij de harmonisering 94 III.2.7 Principes in afwachting van harmonisatie 98 III.2.8 Bijkomende principes na harmonisatie 101 III.3 De grenzen aan het harmoniseringsproces 102 IV NIET-PREFERENTIËLE REGELS VAN OORSPRONG IN DE EUROPESE UNIE 105 IV.1 EEG-Verordening 802/68 en de verordeningsbevoegdheid van de Europese Commissie 105 IV.1.1. Procedureel 107 IV.1.2 Materieelrechtelijk : de oorsprongscriteria 110 IV.1.3 Rechtspraak : het begrip «ingrijpend» verduidelijkt in 5 arresten van het Europese Hof van Justitie 113 IV.2 Art Verordening 2913/92 (Communautair Douanewetboek CDWB) 121 IV.2.1 Procedureel 121 IV.2.2 Materieelrechtelijk : de oorsprongscriteria 124 IV.2.3 Concreet de oorsprong van een product vaststellen 135 IV.2.4 Betekenis van postverspringingsregel, bewerkingsregel en percentageregel 137 IV.3 Bindende oorsprongsinlichtingen 143 V. NIET-PREFERENTIËLE OORSPRONGSCERTIFICA- TEN IN BELGIË 149 V.1 Wettelijke voorschriften inzake het certificaat van nietpreferentiële oorsprong 149 V.1.1 Voorloper : Internationale Overeenkomst voor de vereenvoudiging van de douaneformaliteiten V.1.2 Bijlage D 2 bij de Conventie van Kyoto inzake oorsprongsbewijzen V.1.3 EG-verordeningen : CDWB en CTWB 152 V.1.4 Invoer van textielproducten in de Europese Gemeenschap 162 V.1.5 Belgische uitvoeringsmaatregelen : Minister bevoegd voor economie 166 V.1.6 Belgische uitvoeringsmaatregelen : Minister bevoegd voor Landbouw-, Tuinbouw- en Zeevisserijproducten 179 V.2 Praktische informatie over het certificaat van oorsprong 201 V.2.1 Kan een preferentieel certificaat van oorsprong een niet-preferentieel certificaat van oorsprong vervangen? 201 V.2.2 Aanvragen en invullen van een gewoon niet-preferentieel certificaat van oorsprong : handleiding 202 V.2.3 Onduidelijke bevoegdheidsafbakening Landbouw Economie 222 V.2.4 Prijs van een certificaat van oorsprong

4 V.2.5 Adressen van de administraties en de gemachtigde instanties territoriale bevoegdheid 227 VI OORSPRONGSMARKERING IN BELGIË 261 VI.1 Vermelding «Made in» 261 VI.1.1. Algemeen 261 VI.1.2 Geen algemene EG- of nationale regelgeving inzake oorsprongsmarkering 262 VI.2 Belgische Wet van 29 juli 1994 op de transparantie in het handelsverkeer 265 BIBLIOGRAFIE 269 Rechtsleer 269 Wetgeving / Verdragen 271 Rechtspraak 277 Websites 278 BIJLAGEN 283 Bijlage 1 Bijlage 2 Bijlage 3 Bijlage 4 Bijlage 5 Internationale Overeenkomst voor de vereenvoudiging van de douaneformaliteiten», Genève op 3 november 1923, Volkenbond nummer november 1924, bekrachtigd door de Wet van 6 september 1924, B.S. 31 december Bijlage D 1 inzake de oorsprongsregels bij de International Convention on the Simplification and Harmonization of Customs Procedures, Kyoto-Conventie Bijlage D 2 inzake oorsprongsbewijzen bij de International Convention on the Simplification and Harmonization of Customs Procedures, Kyoto-Conventie Bijlage 1A bij de Overeenkomst tot oprichting van de Wereldhandelsorganisatie, met name de «Overeenkomst betreffende de oorsprongsregels», goedgekeurd bij Besluit 94/800/EG. 327 Art Verordening 2913/92 van de Raad van 12/10/92 «tot vaststelling van het Communautair Douanewetboek», PB L 302 van 19/10/

5 Bijlage 6 Bijlage 7 Bijlage 8 Bijlage 9 Art Verordening 2454/93 van de Commissie van 2/7/93 tot uitvoering van Verordening 2913/92 van de Raad van 12/10/92 tot vaststelling van het Communautair Douanewetboek, PB L 253 van 11/10/ Bijlagen 9, 10 en 11 bij Verordening 2454/93 van de Commissie. 357 BOI : art. 12 Verordening 2913/92 van de Raad van 12/10/92 «tot vaststelling van het Communautair Douanewetboek», PB L 302 van 19/10/ BOI : art Verordening 2454/93 van de Commissie van 2/7/93 tot uitvoering van Verordening 2913/92 van de Raad van 12/10/92 tot vaststelling van het Communautair Douanewetboek, PB L 253 van 11/10/ Bijlage 10 Koninklijk Besluit nr. 283 van 30 maart 1936 houdende reglementering van de afgifte van oorsprongsattesten, B.S. van 7 april 1936, bekrachtigd bij de Wet van 4 mei 1936 en gewijzigd door de Wet van 23 juli Bijlage 11 Ministerieel Besluit van 26 juli 1962 houdende reglementering van de afgifte van oorsprongattesten voor landbouw-, tuinbouw- en zeevisserijprodukten, gewijzigd door K.B. van 02/03/1988, B.S. 23/03/ Bijlage 12 Ministerieel Besluit van 2 maart 1988 betreffende de kosteloze afgifte van certificaten van oorsprong voor het intracommunautair verkeer, B.S. 25 maart Bijlage 13 Protocol van 21 november 1984, aangevuld op 7 oktober 1985, houdende regeling van de samenwerking en bevoegdheidsverdeling tussen de departementen van Economische Zaken en van Landbouw op het stuk van de voedingsmiddelen en meer bepaald inzake de landbouwmarktordeningen van de Europese Economische Gemeenschap. 405 Bijlage 14 Ministerieel Besluit van 14 september 2000 tot regeling van de uitvoering van het KB nr. 283 van 30 maart 1936 houdende reglementering van de afgifte van oorsprongsattesten» B.S. van 18 oktober Bijlage 15 Ministerieel Besluit van 26 maart 2001 «waarbij de nodige machtiging wordt verleend aan de organismen belast met de afgifte van oorsprongsattesten en bindende oorsprongsinlichtingen en waarbij hun bevoegdheid bepaald wordt», B.S. van 15 mei

6 Bijlage 16 Koninklijk Besluit van 17 april 2002 tot wijziging van het KB van 15 juni 1976 houdende vaststelling van het bedrag van de vergoeding voor de afgifte van oorsprongscertificaten, B.S. van 6 juli Bijlage 17 Vereenvoudigingsprocedure gedeponeerd dossier 443 Bijlage 18 Vereenvoudigingsprocedure blanco oorsprongscertificaten (dienstnota 98) 449 Bijlage 19 Vereenvoudigingsprocedure met betrekking tot de hoeveelheidgegevens (dienstnota 99) 455 Bijlage 20 Wet van 29 juli 1994 tot bevordering van de transparantie in het handelsverkeer van goederen van oorsprong uit een land dat geen lidstaat van de Europese Unie is, B.S. 6/9/94, p Bijlage 21 Blanco aanvraagformulier certificaat van oorsprong, blanco certificaat van oorsprong, blanco kopie certificaat van oorsprong 461 Bijlage 22 Blanco bijzonder certificaat van oorsprong voor de invoer van landbouwproducten in de EG 465 Bijlage 23 Blanco BOI (aanvraagformulier en origineel) 467 Bijlage 24 Handleiding voor het invullen van niet-preferentiële certificaten van oorsprong in Nederland