Voorstel Energie- en Installatie-opzet Boddegat CPO-project Boddegat, Ede door de werkgroep Energie en Installaties
|
|
- Jacobus van der Wal
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Vastgesteld in ALV Boddegat op Voorstel Energie- en Installatie-opzet Boddegat CPO-project Boddegat, Ede door de werkgroep Energie en Installaties Inleiding Bij de energie- en installatieopzet (E&I-opzet) gaat het erom hoe wij in onze woningen in het Boddegat zullen voorzien in onze elektriciteit, ons warm water en onze ruimteverwarming. Ook gaat het in samenhang daarmee - over ons ventilatiesysteem. De E&I-opzet is al tweemaal ter sprake geweest op een themabijeenkomst. Op 29 oktober en op 10 december 2013 is door Hans Crone veel informatie gegeven en zijn de belangrijkste principes en keuzes besproken. In de ALV van 1 april 2014 zal besluitvorming plaatsvinden over de energie- en installatie-opzet van het Boddegat. Het voorliggende voorstel is gebaseerd op de inhoudelijke informatie die is aangeleverd door Hans Crone. Voor voor- en nadelen van alle systemen, lees eerst bijlage 1. Voor inzicht in energiegebruik en kosten van de diverse concepten, bekijk en gebruik bijlage 2. Het verdient aanbeveling om van deze bijlagen goed kennis te nemen vóór het lezen van dit voorstel. Uitgangspunten Uitgangspunten voor de energie- en installatie-opzet zijn (conform het programma van eisen):. geen gasaansluiting. energieneutraa l op wijkniveau Deze uitgangspunten zijn in 2012 geformuleerd en middels de enquête in 2013 bevestigd en zijn enerzijds gebaseerd op de noodzaak om het energie verbruik op aarde drastisch te verminderen, en anderzijds levert het op de lange termijn gewoon winst op. De energie- en installatiekeuze is gebaseerd op een aantal achtereenvolgende keuzes, die we hier stapsgewijs voorleggen. Voorstel van de werkgroep Energie en Installaties 1. Al onze elektriciteit wekken we op met zonnepanelen We willen energieneutraal zijn op wijkniveau. Dat betekent, dat we alle elektriciteit die we op jaarbasis nodig hebben voor de installaties (gebouwgebonden elektriciteit) en voor onze apparaten (gebruikersgebonden elektriciteit) zelf opwekken met behulp van zonnepanelen binnen het Boddegat. Alternatieven zoals windmolens zijn bestudeerd, maar vallen al snel af op deze locatie. We streven zoveel mogelijk naar energieneutraal per woning, omdat dat dit nu en in de toekomst waarschijnlijk financieel verreweg het aantrekkelijkst is. Indien nodig, is het gebruik maken van elkaars dak wel een mogelijkheid. De berekeningen zijn erop gebaseerd, dat we op jaarbasis energieneutraal zijn. In de praktijk houdt het in, dat we in de zomer meer zullen opwekken dan we gebruiken (en gemiddeld terug zullen leveren aan het net) en dat we in de winter minder zullen opwekken dan we gebruiken (en daarom gemiddeld elektriciteit aan het net onttrekken). Deze onbalans is redelijkerwijs niet op te lossen met de huidige opslagmiddelen, maar het gebruik van het energienet is hier een voor de hand liggende oplossing. Op dit moment betaal je voor deze functionaliteit niks (je ontvangt evenveel voor je terug geleverde kwh als je betaalt voor gebruik), maar in de toekomst zal je voor teveel opgewekte kwh en minder terug krijgen, waardoor je als het ware gaat betalen voor het gebruik van het net. Het wordt
2 dan ongunstiger, maar het is zeer aannemelijk dat over de levensduur van de panelen deze netto geld opleveren. Met het rekenblad kun je het effect van deze mogelijke toekomstige prijsverandering berekenen. Een redellijke aanname is om in te voeren dat 75% van de door PV opgewekte strooom eerst wordt teruggeleverd en daarna weer gekocht. Op dit moment wordt gesproken over een terugleververgoeding van 0,17 bij een inkoopprijs van 0,23. Je zult zien dat systemen met de minste m³ PV hier het minste nadeel van ondervinden. Indien mogelijk willen sommige leden ook de energie die gebruikt wordt voor productie en transport van materialen en voor de bouw- en sloopfase zelf opwekken (energieleverde woningen). 2. Individuele keuze voor het gewenste ventilatiesysteem Op advies van Hans Crone stellen we voor om per woning te laten kiezen voor het gewenste ventilatiesysteem, A, C of D. Dit kan wel hogere kosten opleveren dan de keuze voor slechts één systeem, aangezien er voor meerdere systemen moet worden ontworpen en het schaalvoordeel vervalt voor de weinig-gekozen systemen. De reden om toch voor individuele keuze te gaan is, dat het ventilatiesysteem erg van invloed is op het ervaren van het binnenklimaat van de woning en dus op het woongenot. Uit de enquête bleek, dat alle drie de ventilatiesystemen genoemd worden als voorkeur, waarbij de meeste voorkeur uitgaat naar ventilatiesysteem C (9 tov A=3, D=3). A A of C C C of D D A of D Weet niet Totaal ingevulde enquetes 3. Kiezen voor een dikke isolatie schil (schil b) Er zijn verschillende redenen waarom de werkgroep adviseert om direct te investeren in een dikke isolatieschil: 1) Past bij goed rentmeesterschap: optimaliseren van het gebruik van aardse bronnen, met name energiebronnen die de aarde opwarmen; 2) Het scheelt gedurende de hele levensduur kosten; 3) Het scheelt ook bijvoorbeeld in het benodigde aantal m2 PV (zonnepanelen). Alle energie die niet verloren gaat hoeft ook niet te worden opgewekt. 4) Bij een lagere energiebehoefte en een groot dak kunnen de investingskosten voor PV naar beneden: de kosten- en ruimtereductie verhogen de haalbaarheid betreffende energieneutraliteit; 5) Een schil is naderhand veel moeilijker aan te passen, dan bijv. de PV-panelen zelf. In het rekenmodel van Crone wordt gerekend met 3 schillen (a: relatief lage isolatiewaarde, b: hoogste isolatiewaarde en c: een tussenwaarde). Uit het rekenmodel (zie bijlage 2) blijkt, dat voor een beperkte extra investering in een dikke (passiefhuis-)schil er permanent een flink percentage van het energiegebruik bespaard kan worden. Na deze keuzes, gaan we kiezen hoe we aan onze resterende warmtevraag (verwarming van de woning en warm water) willen voldoen. 4. Uitsluiten van houtstook als onderdeel van de standaard E&I-opzet. Kleine houtkachel ('erbij'/ extra) blijft wel een optie. De belangrijkste redenen voor dit advies zijn: 1) Nederlands hout is en blijft een schaars goed, dat vaak hoogwaardiger te gebruiken is dan te gebruiken als stookhout. En als er geen hoogwaardiger toepassing meer mogelijk is dan stookhout, is het op andere plaatsen harder nodig voor verduurzaming van woningen en gebouwen (o.a. monumenten, zorgcomplexen, flats) dan voor nieuwbouw. Heel Boddegat zou dezelfde schil moeten nemen, omdat je juist dan schaalvoordelen kan behalen.
3 2) Geïmporteerd stookhout is vaak niet duurzaam (door verwerking en transport, maar vooral door grootschalige bomenkap hiervoor in het buitenland). 3) Ook de beste kachels leiden tot fijnstof en reuk in de gehele wijk. Bij grootschalige inzet kan dit verstorend werken op het welbevinden. We gaan daarom in onze E&I-opzet uit van andere warmtebronnen dan hout. Enkele leden willen graag een houtkachel in de woonkamer om incidenteel te gebruiken voor de gezelligheid/stralingswarmte. De kosten hiervoor vallen buiten de berekeningen van de E&I-opzet. 5. Uitsluiten van diepe bodem-energie Bij de keuze voor schil b blijft een erg lage warmtevraag over. Er zijn verschillende alternatieven beschikbaar die deze warmte zouden kunnen leveren. Diepe bodemenergie is voor Boddegat een onlogische keuze. 1) Bij een diepe bodemenergie-installatie gaan er leidingen tot 200 m. diep de bodem in; de kosten van het boren van deze putten zijn hoog. 2) Alleen rendabel bij grotere warmte behoefte. 3) Meeste systemen gebruiken glycol; lekkages diep in de bodem kunnen niet aangepakt worden. 4) Het is niet mogelijk om dit systeem ooit uit de grond te krijgen, hetgeen onbruikbare afval voor volgende generaties oplevert. Dat is niet goed verenigbaar met ons streven om zoveel mogelijk cradle to cradle te bouwen. Nadeel is dat de daaraan gekoppelde mogelijkheid van actieve koeling daarmee waarschijnlijk vervalt (zie ook de opmerkingen bij de gekozen E&I-opzet, aan het eind). Dit kan opgevangen worden met goede bouwkundige maatregelen. Een compromis systeem zou nog kunnen zijn het gebruik van aardwarmte korven, of horizontale bodem wisselaars. Die zijn goedkoper, minder effectief, en wel te verwijderen. 6. Kiezen voor de combinatie van zonne-energie en een warmtepomp op (ventilatie-)lucht Zie in het rekenmodel van Hans Crone de concepten bij schil b. Het energiegebruik voor de installaties verschilt aanzienlijk bij de diverse concepten. Ons voorstel is om te kiezen voor concept nr. 10, 6 en 9. Deze concepten liggen erg dicht bij elkaar, zodat in feite van één energie- en installatie-opzet gesproken kan worden. Dit brengt kostenvoordeel met zich mee in het maken van het ontwerp en door korting bij afname van grotere aantallen. Deze opzet leidt tot het laagste energiegebruik (en dus ook tot het laagste aantal m2 zonnepanelen) voor het Boddegat. Het charmante van deze oplossing is, dat zowel bij ventilatiesysteem D als bij ventilatiesysteem C de warmte uit de uitgaande ventilatielucht niet verloren gaat, maar zoveel mogelijk wordt teruggewonnen. Met deze energie- en installatieopzet kunnen we een energieneutrale wijk realiseren, zonder gebruik te maken van fossiele energiebronnen (aardgas) of schaarse duurzame bronnen (hout) en die t.z.t. weer volledig te verwijderen (en her te gebruiken) is. Onze opzet houdt in: Er gaat zo weinig mogelijk energie verloren Zoveel mogelijk wordt opgewekt met de zon Door gebruik van een warmtepomp voor de resterende vraag heeft de elektriciteit die daarvoor gebruikt wordt een zo groot mogelijk rendement. 6.a.Bij ventilatie C: Nr. 10, Zonneboiler 7,5 m2 en warmtepomp op ventilatielucht Ventilatiesysteem C is natuurlijke toevoer en mechanische afvoer (zoals in de meeste gangbare woningen). Dit systeem wordt het meest gekozen door onze leden. Met een concept dat overeenkomt met de Brabantwoning wordt dan de minste energie gebruikt. De warmte wordt voor het overgrote deel gehaald uit de zon (zonnecollectoren) en uit de warme uitgaande ventilatielucht. Daarnaast is beperkte elektrische bijverwarming nodig. 6.b. Bij ventilatie D. Nr.9, Extra zonnepanelen, een zonneboiler 5 m2 en elektrische verwarming
4 Ventilatiesysteem D is balansventilatie zoals in een passiefhuis. Door de zeer goede isolatie in combinatie met warmteterugwinning op de ventilatielucht, is er maar heel weinig warmte voor ruimteverwarming nodig. Dan is de rationeelste oplossing om te verwarmen met eenvoudige elektrische radiatoren of eventueel elektrische wandverwarming. Voor het warmtapwater wordt een zonneboiler gebruikt met een elektrische geiser als na-verwarmer 6.c. Bij ventilatie A. Nr. 6. Extra zonnepanelen en warmtepomp op buitenlucht Ventilatiesysteem A betekent natuurlijke toevoer en afvoer. In dit geval wordt warmte geproduceerd m.b.v. een warmtepomp op buitenlucht. En berekeningen van Hans Crone maakten hier duidelijk dat het goedkoper was om de zon te gebruiken m.b.v. extra zonnepanelen dan met zonnecollectoren. In schema (ter indicatie o.b.v. een standaard woning): nr. schil Energie- en installatie-concept Ventilatie kwh m2 zonnecollector 10 b Brabantwoning: grote zonneboiler, warmtepomp op ventilatielucht, douche WTW, elek.naverwarming 9 b Elektrische verwarming + zonneboiler + douche WTW 6 b Warmtepomp op buitenlucht, douche WTW Opmerkingen bij deze energie- en installatieopzet De praktijk wijkt af De berekeningen zijn gebaseerd op een standaardwoning van 118 m2. De gegevens en kosten voor elk van onze woningen zal daarom afwijken van deze berekeningen. PVT-panelen? Er zijn panelen op de markt, die een combinatie zijn van zonnecollectoren en zonnepanelen; er wordt dus zowel warm water als elektriciteit mee gemaakt. In ons geval zou dat een interessante oplossing kunnen zijn. Hans Crone onderzoekt voor ons de voor- en nadelen. Optimalisatie van de energie- en installatie-opzet De energie- en installatie-opzet die we nu kiezen geeft de richting aan. Vervolgens gaat Hans Crone in overleg met de werkgroep E&I op zoek naar zo goed mogelijke concrete invulling. Zie ook de PVTpanelen. Zo zal er ook gekeken worden naar toepassing van een hybride-warmtepomp die zowel op ventilatielucht als op buitenlucht werkt. Of misschien ook naar de mogelijkheid om de lucht voor de luchtwarmtepomp via een grondbuis naar de woning te laten lopen, waardoor de lucht warmer wordt (en ontdooien minder nodig is) en er buiten geen geluid van de warmtepomp meer is. Misschien is gebruik van de bodem ook nog wel op een andere goedkope en verwijderbare vorm aan dit concept te koppelen (met beperkte koeling in de zomer als optie). In alle gevallen blijft de opzet in wezen gelijk zon en (ventilatie-)luchtwarmtepomp maar de uitwerking kan creatief maatwerk zijn voor onze woningen. Latere keuzes Zowel concept 6,9 als 10 zijn te combineren met zowel vloer- als wandverwarming als ook met radiatoren. Dit komt later aan de orde. Ook de bouwmethode en hoeveelheid thermische massa is later aan de orde, evenals eventuele zonering (verschil in temperatuur tussen verschillende ruimtes). Bijlagen m2 PV prijs installatie + extra isolatie C ,5 21, D , A geen 27,
5 1: Informatie t.b.v. keuze Energie- en Installatie-opzet 2: Rekenmodel versie 6
Installatie overzicht bij EPC-concepten
Installatie overzicht bij EPC-concepten Dit boekje geeft een overzicht van de belangrijkste installaties zoals die nu op de markt aanwezig zijn. PelserHartman probeert u een zo volledig mogelijk overzicht
Nadere informatieNotitie Duurzame energie per kern in de gemeente Utrechtse Heuvelrug
Notitie Duurzame energie per kern in de gemeente Utrechtse Heuvelrug CONCEPT Omgevingsdienst regio Utrecht Mei 2015 opgesteld door Erwin Mikkers Duurzame energie per Kern in gemeente Utrechtse Heuvelrug
Nadere informatieDUURZAME OPLOSSINGEN VOOR DE WARMTEVRAAG
DUURZAME OPLOSSINGEN VOOR DE WARMTEVRAAG Introductie Jon van Diepen Register Energie Adviseur (rea) Afgestudeerd in Business of Energy Systems (TopTech/TU Delft) Achtergrond: ICT / Financieel Analist Interessegebied:
Nadere informatieROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP. Dirk Saelens. Afdeling Bouwfysica, Departement Burgerlijke Bouwkunde, K.U.
NAV STUDIENAMIDDAG MASSIEF PASSIEFBOUW IN DE PRAKTIJK: AANPAK VAN ONTWERP TOT REALISATIE NAAR EEN PASSIEVE WONING OP BASIS VAN TRADITIONELE BOUWMETHODES ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP
Nadere informatieDuurzame woningverbetering
Duurzame woningverbetering Op weg naar energieneutraal Houten, 20 februari 2017 Kees Stap Gemiddelde energierekening Maandrekening Gemiddeld energieverbruik jaar 15% 1500 m3 aardgas 5% 80% verwarming warmwater
Nadere informatieDe invloed van installaties op de Echte Energieprestatie
De invloed van installaties op de Echte Energieprestatie - vele wegen naar - het casco bepaalt de energiebehoefte, de installatie is volgend 2 3 4 5 6 7 maak dus eerst dat casco zo goed mogelijk dat is
Nadere informatieVoor onafhankelijke informatie en advies over:
Raoul Santibanez Voor onafhankelijke informatie en advies over: Energie besparen en energie opwekken Luchtkwaliteit in huis Comfortverbetering in huis Levensloopbestendig wonen Klimaat adaptief wonen Subsidies,
Nadere informatieEen nieuwe woning in RijswijkBuiten 66 woningen Buitenplaats Syon De energie van morgen vandaag in huis
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in RijswijkBuiten 66 woningen Buitenplaats Syon De energie van morgen vandaag in huis ENERGIE EXPLOITATIE RIJSWIJKBUITEN Een energieneutrale woning: het kan! De verkoop
Nadere informatieOpwekking duurzame energie en terugverdientijden. Niek Tramper
en terugverdientijden Niek Tramper en terugverdientijden Zonneboiler geeft warm tapwater Zonnepanelen geven elektriciteit Warmtepomp geeft verwarming Pelletkachel geeft verwarming Zonneboiler Uitgangspunt:
Nadere informatieEnergieprestatie in de toekomst Verdouw Beurs 2.0
Energieprestatie in de toekomst Verdouw Beurs 2.0 ing. A.F. (André) Kruithof Oktober 2015 Programma Op weg naar 2050: doelstellingen bestaande bouw & nieuwbouw BENG-indicatoren Energiezuinigheid in de
Nadere informatieZEN en BENG Scenario s voor bijna energieneutrale woningen
ZEN en BENG Scenario s voor bijna energieneutrale woningen Ir. Harm Valk Nieman Groep Platform ZEN 10 december 2015 Routekaart BENG 9-12-2015 2 BENG wat gaat er veranderen Bijna EnergieNeutrale Gebouwen
Nadere informatie1E SCHOOL. duurzaam gerenoveerd
1E SCHOOL duurzaam gerenoveerd DUURZAAM RENOVEREN investeren in MEERVOUDIGE OPBRENGST INHOUD PRESENTATIE 1 Niet duurzame school 2 Duurzaam bouwen & leven 3 Duurzame energie, kleinschalig opgewekt 4 Passief
Nadere informatieMenukaart Klimaatneutrale Zelfbouw
Menukaart Klimaatneutrale Zelfbouw project Patch 22, Buiksloterham Gemeente Amsterdam Gemeente Amsterdam Programma Bureau Klimaat en Energie Voor u ligt de Menukaart Klimaatneutrale Zelfbouw. Deze is door
Nadere informatieEnergieneutraal via de Passief bouwen route
Energieneutraal via de Passief bouwen route ing. J.J.P. (Jan Pieter) van Dalen Slotsymposium 14 september 2015 Verbouw monument Verbouw van een monument Monument als bedoeld in art. 1 onder d (Monumentenwet
Nadere informatieTrias energetica. Verdiepende opdracht
2015 Trias energetica Verdiepende opdracht Inleiding; In dit onderdeel kun je meer leren over de Trias energetica, een strategie voor het bereiken van een zo duurzaam mogelijke energievoorziening. Pagina
Nadere informatieConcepten voor nieuwbouw woningen EPC 0,4. 20 september 2013 Han Verheul
Concepten voor nieuwbouw woningen EPC,4 2 september 213 Han Verheul Concepten voor EPC,4 Concept 1: isolatie Rc = 5, HR-WTW en PV; Concept 2: warmtevraagbeperking, Rc = 7, zonneboiler en HR-WTW; Concept
Nadere informatiePVE start SO PVE start VO Onderzoeken in VO
PVE start SO PVE start VO Onderzoeken in VO A: Wijk Ontmoeting stimuleren door structuur wijk A1: Gemeenschappelijke tuin, die in landschappelijk opzicht goed aansluit op de privé tuinen Streven naar 40-60%
Nadere informatieEen comfortabele, gasloze en toekomstbestendige woning
Een comfortabele, gasloze en toekomstbestendige woning Bent u voorbereid op de toekomst? Een toekomst zónder gas? Heijmans ontwikkelt op Forteneiland comfortabele, gasloze en toekomstbestendige woningen.
Nadere informatieDe weg van de energietransitie d.d VEBOA - Alphen aan den Rijn Dhr. E.J. Reemst
De weg van de energietransitie d.d. 20-11-2018 - VEBOA - Alphen aan den Rijn Dhr. E.J. Reemst M3E groep (Vestigingen Rotterdam, Breda, Amsterdam ) M3E Kostenmanagement M3E Brandveiligheid consultants M3E
Nadere informatieInleiding Basisbegrippen Energie Materialen Vormgeving Bruikbaarheid Binnenklimaat Kosten
Bruikbaarheid Binnenklimaat Kosten Wat kan er gebeuren in de wereld als de productie niet kan voldoen aan de stijgende vraag? Fossiele brandstof en delfstoffen zijn eindig. Probleemstelling is dus eenvoudig
Nadere informatieTwijfels over infraroodverwarming Lente-akkoord Zeer Energiezuinige Nieuwbouw i.s.m. DWA
Twijfels over infraroodverwarming Lente-akkoord Zeer Energiezuinige Nieuwbouw i.s.m. DWA 12 september 2018 Twijfels over infraroodverwarming Verwarming met infrarood stralingspanelen wordt nogal eens aangeprezen
Nadere informatieDUURZAAM BOUWEN IN PLAN DRENKELING
DUURZAAM BOUWEN IN PLAN DRENKELING Bij de ontwikkeling van Landgoed Drenkeling heeft duurzaamheid een hoge prioriteit. Duurzaamheid betekent in dit geval dat de gebouwde omgeving voldoet aan hoge duurzaamheidseisen
Nadere informatieUw eigen woning bouwen in Gemeente Heerenveen. Comfortabel verwarmen en koken zonder aardgas
Uw eigen woning bouwen in Gemeente Heerenveen Comfortabel verwarmen en koken zonder aardgas Welkom! Uw nieuwe woning, een duurzame woning Gefeliciteerd met de aankoop van uw bouwkavel. Een plek waar u
Nadere informatieOmschrijving. EPC 0-woning Leek, Groningen, Projectsamenvatting
EPC 0-woning Leek, Groningen, 2009 Omschrijving Deze demonstratiewoning voor duurzaam, energieneutraal en levensloopbestendig bouwen met zijn EPC = 0, gebruik van zonne-energie en aardwarmte en gebruik
Nadere informatieConcepten EPC 0.4. Bouwkundige uitgangspunten
Concepten EPC 0.4 Om een EPC 0.4 te realiseren voor de referentiewoningen zijn er verschillende concepten ontwikkeld die onderling verschillen op de wijze van ventileren en verwarmen. Aan de basis van
Nadere informatieInformatie bij energieprestatieberekening (EPC) en Energieconcepten
Informatie bij energieprestatieberekening (EPC) en Energieconcepten Deze brochure geeft u informatie over de infiltratiewaarde (luchtdoorlatendheid) en een overzicht van de belangrijkste installaties zoals
Nadere informatieBuildDesk kennisdocument
BuildDesk kennisdocument Woningen energieneutraal renoveren: hoe doe je dat? Leer hoe bestaande woningen energieneutraal te renoveren zijn. Met als belangrijkste ingrediënten: terugdringen van de energiebehoefte
Nadere informatieEen nieuwe woning in Sliedrecht 43 woningen Baanhoek-West De energie van morgen vandaag in huis
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in Sliedrecht 43 woningen Baanhoek-West De energie van morgen vandaag in huis 1e fase 23 woningen Een energieneutrale woning: het kan! De verkoop van de eerste fase met
Nadere informatieEnergiezuinige woningen met een EPC van 0,4: kies het concept dat je wenst!
Energiezuinige woningen met een EPC van 0,4: kies het concept dat je wenst! December 2014 Toolkit Selectietool Per 1 januari 2015 gaan we de volgende stap maken naar een EPC van 0,4 om uiteindelijk eind
Nadere informatieEen comfortabele, gasloze en toekomstbestendige woning
Een comfortabele, gasloze en toekomstbestendige woning Bent u voorbereid op de toekomst? Een toekomst zónder gas? AM ontwikkelt in Park Centraal comfortabele, gasloze en toekomstbestendige woningen. Deze
Nadere informatieSchothorst Amersfoort
Schothorst Amersfoort Veel voorkomende Vragen/problemen Achterstallig onderhoud Verouderde installaties Klachten over tocht en kou Ventilatie problemen ( buitenluchtkwaliteit en binnenklimaat) Verouderde
Nadere informatieWAAR MOETEN WE VERSNELLEN?
WAAR MOETEN WE VERSNELLEN? Electriciteit Warmte Vervoeren Producten TOTAAL % EINDVBR Industrie 166 410 557 1133 46% 576 Huizen 80 339 419 17% 419 Gebouwen (diensten) 120 127 247 10% 247 Mobiliteit / transport
Nadere informatieSlimme keuzes voor woningconcepten met warmtepompen
Slimme keuzes voor woningconcepten met warmtepompen Interactie tussen gevelisolatie, ventilatiesystemen en capaciteit warmtepompsystemen Per 1 januari 2015 worden de EPCeisen aangescherpt. Voor woningen
Nadere informatieEteck maakt het nu al mogelijk voor projectontwikkelaars. tegen geringe kosten energieneutraal of zelfs Nul op Meter te maken.
Eteck gaat voor 0. Want de 0 is zo dicht bij, dat het verboden zou moeten zijn om er niet voor te gaan Eteck maakt het nu al mogelijk voor projectontwikkelaars en woningcorporaties om nieuwbouwwoningen
Nadere informatieEPC concepten 0,4. Trias Energetica...2 EPC 0,4 concepten - Vrijstaande woning...3 EPC 0,4 concepten - Geschakelde woning...4.
etaalbare kwaliteit! EPC en 0,4 14 1,4 1,2 1,0 0,8 0,6 0,4 1996 1998 2000 2006 2011 2015 Inhoudsopgave: Trias Energetica...2 EPC 0,4 en - Vrijstaande woning...3 EPC 0,4 en - Geschakelde woning...4 EPC
Nadere informatieAardgasloos wonen! de ENERGIEVAKMAN wil u graag helpen bij uw zoektocht. Programma: Presentatie in Trefpunt Heeten -- 4 oktober
Aardgasloos wonen! de ENERGIEVAKMAN wil u graag helpen bij uw zoektocht Presentatie in Trefpunt Heeten -- 4 oktober 2018 -- Programma: Even voorstellen Begrippen BENG (2020) Schil Ventileren Anders verwarmen
Nadere informatieEPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?,
EPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?, ir. F.W. (Freek) den Dulk Nieuwe eis per 1 januari 2006 EPC 0,8 Herziening norm: NEN 5128:2004 Energieprestatie van woonfuncties en
Nadere informatieMeer wooncomfort. en minder energieverbruik door een warmtepomp. voltalimburg.nl/warmtepomp
Meer wooncomfort en minder energieverbruik door een warmtepomp voltalimburg.nl/warmtepomp Tip! Vraag subsidie aan bij de aanschaf van een warmtepomp. Het subsidiebedrag voor een warmtepomp van 5 kw is
Nadere informatieDuurzaam Bouwloket. Voor onafhankelijke informatie en advies over:
Duurzaam Bouwloket Voor onafhankelijke informatie en advies over: Duurzaam (ver)bouwen Energie besparen Zelf duurzame energie opwekken Duurzame financiering Subsidies ~45% Energielabel D of lager Een gemiddeld
Nadere informatieEnergiebesparing Gemeente Huizen
Energiebesparing Gemeente Huizen Programma presentatie Duurzaam Bouwloket De aanpak en landelijke ontwikkelingen Stapsgewijs naar aardgasvrij Subsidies en regelingen Duurzaam Bouwloket Voor onafhankelijke
Nadere informatieEPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool
EPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool Inleiding EPB Wat Waarom Wanneer De 7 Eisen van EPB Huidige normen Normen 2016 E Peil als verkoopstool technieken 2 1 Wat EPB Energie Prestatie voor
Nadere informatieDe cijfers worden in GJ (GigaJoule) uitgedrukt. Dit is de eenheid van Warmte. Ter vergelijk, 1 GJ komt overeen met 278 kwh of +/- 32 m3 gas.
Project: woningen Maasbommel Datum: april 2014 Onderwerp: jaarrapportage nr. 4 Inleiding Eind februari 2013 zijn de drie woning in Maasbommel opgeleverd aan de huurders van Woonstichting De Kernen. Deze
Nadere informatieBuildDesk kennisdocument
BuildDesk kennisdocument Woningen energieneutraal renoveren: hoe doe je dat? Leer hoe bestaande woningen energieneutraal te renoveren zijn. Met als belangrijkste ingrediënten: terugdringen van de energiebehoefte
Nadere informatieTechnieken en financiering van de aardgasvrijoplossingen
Nieuwbouw is relatief eenvoudig aardgasvrij te realiseren. Er zijn grofweg twee alternatieven: - Verzwaard elektriciteitsnet met een lucht- of bodemwarmtepomp in de woning (all electric) - collectieve
Nadere informatieIntroductie. Ernst van Tongeren. Directeur Besseling Installatietechniek
Introductie Ernst van Tongeren Directeur Besseling Installatietechniek Programma 1. Presentatie duurzame technieken (E. vantongeren) 2. Bouwkundige randvoorwaarden (H. Nieman) 3. Presentatie praktijkvoorbeeld
Nadere informatienieuwe woning in Austerlitz
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in Austerlitz EPC0 7 woningen Thuis in het Loo De energie van morgen vandaag in huis EERB ENERGIE EXPLOITATIE AMSTELVEEN ENERGIE EXPLOITATIE RIJSWIJKBUITEN Een energieneutrale
Nadere informatieEen nieuwe woning in Spijkenisse 25 woningen Eiland van Spijk Fase 1
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in Spijkenisse 25 woningen Eiland van Spijk Fase 1 De energie van morgen vandaag in huis Een energiezuinige woning: het kan! De verkoop van Fase 1 van Eiland van Spijk in
Nadere informatieEen nieuwe woning in Praal Esse Zoom
ENERGIE EXPLOITATIE AMSTELVEEN KLIMAATGARANT EPC0 Een nieuwe woning in Praal Esse Zoom EERB van morgen vandaag in huis De energie ENERGIE EXPLOITATIE AMSTELVEEN ENERGIE EXPLOITATIE RIJSWIJKBUITEN Een energieneutrale
Nadere informatieIn 10 stappen een Active House
In 10 stappen een Active House Wat is een Active House? Een Active House is een woning waar de mens centraal staat en elementen als energie, milieu en comfort in balans zijn. Dit resulteert in een gezonde,
Nadere informatieBijna Energieneutrale Gebouwen (BENG)
Bijna Energieneutrale Gebouwen (BENG) Op weg naar bijna energieneutraal bouwen in 2020 Jean Frantzen Adviseur duurzaam bouwen Kennisevent Routekaart richting energieneutraal bouwen R c 2,5 R c 3,5 R c
Nadere informatieDuurzame elektriciteit in het EcoNexis huis
Werkblad 1, mbo Duurzame elektriciteit in het EcoNexis huis Inleiding De wereldbevolking groeit al jaren vrij stevig. En de wereldwijde behoefte aan energie groeit mee: we kúnnen simpelweg niet meer zonder
Nadere informatieSEC. Bouwen zonder gas! Door Heating Solutions International en Smart Energy Concept 2018
Bouwen zonder gas! Door Heating Solutions International en Smart Energy Concept 2018 Onze focus Creëren van comfort 100% duurzaam Samenwerken in de keten Wat is comfort? Ja / nee? Ja / nee? Ja / nee? Wat
Nadere informatieDuurzame energie. uitgestoten in vergelijking met een conventioneel verwarmingssysteem, bijvoorbeeld een CV ketel.
Duurzame energie Er wordt tegenwoordig steeds meer gebruik gemaakt van duurzame energiesystemen in gebouwen. Hiermee wordt op een natuurlijke wijze duurzame energie gewonnen om de woningen te verwarmen
Nadere informatieKees Bakker
Kees Bakker info@energiehuishelmond.nl Vrijwilliger Energiehuis op cover blad Eigen Huis! Ervaringsdeskundige! Verwarmen van een woning verwarmt met aardgas gestookte CV verwarmt elektrisch met warmtepomp
Nadere informatieKLIMAATGARANT. Een nieuwe woning in Herwijnen 24 woningen Engelenweide De energie van morgen vandaag in huis
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in Herwijnen 24 woningen Engelenweide De energie van morgen vandaag in huis Een energiezuinige woning: het kan! De verkoop van 24 woningen Engelenweide in Herwijnen is gestart.
Nadere informatieWarmtepompen. Een introductie
Warmtepompen Een introductie Inhoud presentatie Introductie 040energie Warmtepompen: Principe Varianten Financieel Is mijn huis geschikt? Vragen? Introductie 040Energie 040energie is een vereniging van
Nadere informatieEnergieverspilling is zinloos
Aan de slag in de Bestaande Bouw Energieverspilling is zinloos in het verleden en daarna samengesteld door: Martin Liebregts Haico van Nunen Donderdag 13 september 2007 Milieu - Aandacht in de tijd 2/31
Nadere informatieMenukaart Klimaatneutrale Zelfbouw
Menukaart Klimaatneutrale Zelfbouw Juni 2012 E I D I BS SU Wil je met me bouwen? Gemeente Amsterdam /zelfbouw Voor u ligt de Menukaart Klimaatneutrale Zelfbouw. Deze is door de gemeente Amsterdam speciaal
Nadere informatieecht Nul op de meter HRsolar : Robbert van Diemen Techneco : Niels van Alphen
echt Nul op de meter HRsolar : Robbert van Diemen Techneco : Niels van Alphen Agenda Wie is HRsolar Zonnewarmte V1.0 De markt Zonnewarmte V2.0 Zonnewarmte NOM Wie is HRsolar Nederlandse fabrikant van complete
Nadere informatieOveral Energie Neutraal
Voorlopig ontwerp, mei 2016 Overal Energie Neutraal Deze opdracht betreft het voorlopig ontwerp van een nieuw te bouwen woonhuis, zoveel mogelijk energie neutraal. Deze relatief grote woning (265 m2) komt
Nadere informatieSteek Energie in je huis
Steek Energie in je huis 9 oktober 2012 Breda 1 Bouwbedrijf Boot B.V. Bouwbedrijf Boot is actief in de woningbouw (particulier, ontwikkeling), zorg huisvesting en utiliteit (scholen, kantoren, bedrijfsgebouwen).
Nadere informatieNIEUWBOUW HUURWONINGEN TOLHUIZEN
NIEUWBOUW HUURWONINGEN Elkien realiseert 14 gezinswoningen in Tolhuizen, Leeuwarden. Dit zijn comfortabele en energiezuinige woningen met een zeer lage energierekening. Graag leggen wij u uit wat de kenmerken
Nadere informatieNotitie Betreft Power2Nijmegen Inleiding figuur 1: overzicht ecodorp Vraagstelling
Notitie Aan : Ad Vlems, Bert Lagerweij Van : Arjan van Bon Datum : 28 augustus 2012 Kopie : Anne Pronk Onze referentie : 9X3809.A2/N00001/110412/Nijm2 HASKONING NEDERLAND B.V. BUILDINGS Betreft : Power2Nijmegen
Nadere informatieKenniscentrum InfoMil Energiebesparing bij een sportclub
Rijkswaterstaat Ministerie van Infrastructuur en Milieu Energiebesparing bij een sportclub 23 januari 2017 Inhoudsopgave Energiebesparing bij een sportclub 3 Energiezuinige sportveldverlichting 3 Opwekken
Nadere informatieHET VRAAGSTUK WARMTAPWATER BIJ WARMTEPOMPEN
HET VRAAGSTUK WARMTAPWATER BIJ WARMTEPOMPEN Uitdagingen zijn er om te overwinnen. Zo ook als het gaat om warmtapwater in combinatie met een warmtepomp in woningbouw. In de meeste gevallen wordt daarbij
Nadere informatieALLES-IN-HUIS VOOR NUL OP DE METER ALLES-IN-HUIS. Zonnepanelen. Nieuw dak. Warmtepomp. Isolerend glas. Nieuwe gevel. WTW-installatie.
ALLES-IN-HUIS Zonnepanelen Warmtepomp WTW-installatie Niewe kozijnen Nieuw dak Isolerend glas Nieuwe gevel Nieuwe deuren ALLES-IN-HUIS VOOR NUL OP DE METER ALLES-IN-HUIS VOOR NUL OP DE METER Je woning
Nadere informatieUitgevoerd door: Caubergh Huygen, Lowexnet
Uitgevoerd door: Caubergh Huygen, Lowexnet In opdracht van Platform energietransitie Gebouwde Omgeving, Innovatiewerkgroep, 2007 Inhoudsopgave 2 1. Inleiding 2. Het concept 3 - - - - - - 3. Contouren voor
Nadere informatieRijswijk -Informatiecentrum 9 december 2013 bert nagtegaal
Rijswijk -Informatiecentrum 9 december 2013 bert nagtegaal Geworteld wonen 9 DECEMBER e.v. Wat verstaan de potentiele bewoners onder duurzaamheid vinden de bewoners belangrijk als het gaat om duurzaamheid
Nadere informatieGroen gas. Duurzame energieopwekking. Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Welke keuzes en wat levert het op?
Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Groen gas Welke keuzes en wat levert het op? Huidig beleid 100 miljoen m 3 groen gas. Opbrengst: 3 PJ. Extra inspanning 200 miljoen m 3 groen gas. Opbrengst: 6 PJ.
Nadere informatieCursus Verwarm je woning. 1. Inleiding 2. Verwarmingssysteem 3. Ventilatie 4. Subsidies en leningen 5. Uitnodiging voor bezoeken producten
Cursus Verwarm je woning 1. Inleiding 2. Verwarmingssysteem 3. Ventilatie 4. Subsidies en leningen 5. Uitnodiging voor bezoeken producten DUW Parkstad DUW is een initiatief van Stichting EnviAA in samenwerking
Nadere informatieSolarFreezer. Comfort zonder aardgas
SolarFreezer Comfort zonder aardgas Jacques Mathijsen April 2017 1 Energie per woning Gemiddeld energie verbruik in Nederland woning met 2.2 personen Elektrische energie 100% = 3.500 kwh Thermische energie
Nadere informatieBij het opstellen van deze notitie zijn de volgende relevante documenten als uitgangspunten gehanteerd:
Project: Brede School Rijswijk Projectnr.: 6.053 Datum: 20 februari 2017 Betreft: Startnotitie Duurzaamheid en Installatieconcept 1. UITGANGSPUNTEN Bij het opstellen van deze notitie zijn de volgende relevante
Nadere informatieVerwarmen en koelen met de zon
Noodzaak alternatieve energiebronnen neemt toe Energieprijzen: 1996-008 Vergelijk CPI, Gasprijs en Electra (1996 = 100) 350 300 36 Verwarmen en koelen met de zon 50 33 197! 00 Index 150 19 De meest duurzame
Nadere informatieEnergieprestaties grondgebonden woningen
Energieprestaties grondgebonden woningen Meer wooncomfort met minder energie Het slimme duurzame bouwconcept. Van VolkerWessels Stap voor stap naar minder energiegebruik De overheid stelt steeds scherpere
Nadere informatieenergiebesparing bestaande bouw Noord-West Veluwe
energiebesparing bestaande bouw Noord-West Veluwe Marc Smijers M 06-23924330 www.smijers-energieadvies.nl info@smijers-energieadvies.nl 1 Onderwerpen Hoe komt energielabel tot stand Relatie (of niet!)
Nadere informatieNIEUWBOUW ZONDER AARDGAS DUURZAAM EN COMFORTABEL
NIEUWBOUW ZONDER AARDGAS DUURZAAM EN COMFORTABEL Gefeliciteerd, u gaat straks uw eigen woning (ver) bouwen! Dit betekent heel veel mogelijkheden en complexe vraagstukken. En moet u dan ook nog iets met
Nadere informatieEEN PERFECT BINNENKLIMAAT
EEN PERFECT BINNENKLIMAAT MET DE JUISTE SYSTEEMOPLOSSING Een per fect afgestemde systeemoplossing zorgt er voor dat we ons het hele jaar prettig, gezond en ontspannen voelen in ons huis NEGENTIG PROCENT
Nadere informatieWAAROM ALLES-IN-HUIS?
WAAROM ALLES-IN-HUIS? ONTWIKKELD VOOR JOU Het Alles-in-Huis pakket is ontwikkeld met jou, de bewoner, als uitgangspunt. Een voorbeeld, wij weten dat veel mensen s nachts slapen met hun raam open. Daarom
Nadere informatieProjectgegevens. Openbaar Belang Binnengasthuisstraat 1 8022 NH, Zwolle T. (038) 45 67 222 E. info@openbaarbelang.nl. Projectteam PROJECT
Energieconcept Projectgegevens PROJECT De groene verbinding Nieuwbouw 15 duurzame woningen Pallandtmarke te Zwolle OPDRACHTGEVER Openbaar Belang Binnengasthuisstraat 1 8022 NH, Zwolle T. (038) 45 67 222
Nadere informatieWelkom WWW Themadag Verwarmen zonder gas
Welkom WWW Themadag Verwarmen zonder gas 26-08-2017 Waarom deze themadag? Rijk, provincies en gemeenten sturen aan op energieneutraal wonen. Als het aan de overheid ligt is in 2050 geen woning meer aan
Nadere informatieIS UW HUIS GESCHIKT VOOR EEN WARMTEPOMP?
IS UW HUIS GESCHIKT VOOR EEN WARMTEPOMP? 8 NOVEMBER 2018 PIETER NAP FRANS DEN BRABER Wat is BENG! Biltse Energie Neutrale Gemeenschap www.beng2030.nl BENG! is een lokale duurzame energie coöperatie. BENG!
Nadere informatieIs uw huis geschikt voor een warmtepomp?
Is uw huis geschikt voor een warmtepomp? 14 februari 2019 Pieter Nap Frans den Braber Wie is BENG! www.beng2030.nl Energiecoöperatie BENG! is in juli 2013 opgericht en groeit sindsdien gestaag. We hebben
Nadere informatiePRESENTATIE AANVRAGEN? info@academynl.nl. ir. Chris Zijdeveld
PRESENTATIE AANVRAGEN? info@academynl.nl PASSIEF EN NZEB Nearly Zero Energy Buildings vogel in de hand... vogel in de hand... of vogels in de lucht? we moeten kiezen: waan van de dag we moeten kiezen:
Nadere informatieENERGIENEUTRAAL BOUWEN
PASSIEF BOUWEN ( EN RENOVEREN ) DE ENIGE LOGISCHE WEG NAAR ENERGIENEUTRAAL BOUWEN AL DIE VOGELS IN DE HAND MAAR STEEDS WEER DIE VOGEL IN DE LUCHT WE HOEVEN GEEN ENERGIE TE BESPAREN WE HEBBEN NU IMMERS
Nadere informatieToekomstbestendig bouwen in Heerebosch fase 2 4 oktober Arthur Rijken Gemeente Gemert-Bakel Tijmen Jansen Bureau JREA
Toekomstbestendig bouwen in Heerebosch fase 2 4 oktober 2017 Arthur Rijken Gemeente Gemert-Bakel Tijmen Jansen Bureau JREA Agenda Korte terugblik 4 juli Stand van zaken programma van eisen Wensen en aanbevelingen
Nadere informatieWarmtenetten: hoe en waarom? Wim Mans 18 april 2018 Arnhem
Warmtenetten: hoe en waarom? Wim Mans 18 april 2018 Arnhem Warmte is belangrijker dan elektriciteit Het is afgelopen met aardgas! Bestaansrecht van warmtenetten collectieve warmtebronnen: Duurzamer en/of
Nadere informatieKennismaking BENG Hans van Eck en Jacqueline Hooijschuur 22 november 2016
Kennismaking BENG Hans van Eck en Jacqueline Hooijschuur 22 november 2016 Huishoudelijke mededelingen Chatfunctie Uw vragen Pollvragen Uw mening Enquête Wat heeft u nodig Introductie Waarom BENG? Wat is
Nadere informatieoppeling DE CV-KETEL ERUIT WHITEPAPER Wat zijn goede alternatieven?
oppeling WHITEPAPER DE CV-KETEL ERUIT Wat zijn goede alternatieven? Inhoudsopgave 1 Inleiding pag. 3 2 Wel of geen nieuwe cv-ketel? pag. 4 3 Alternatieve oplossingen pag. 6 4 De klant adviseren pag. 10
Nadere informatieNoordWest Klimaatneutraal. Collectieve inkoop van energiebesparende maatregelen 7 maart 2018
NoordWest Klimaatneutraal Collectieve inkoop van energiebesparende maatregelen 7 maart 2018 Programma 1. Welkom en introductie 2. Gemeente Wageningen, Sanne Meelker: Klimaatbeleid, deze actie en duurzaamheidslening
Nadere informatiePLUS LEVEN. Wetgeving 2015; epc van 0,4 / Wij reeds energieneutraal in 2015 icm windenergie Wetgeving per : BENG
Wie zijn wij? Wij bouwen met een visie op lange termijn. Fossiele brandstoffen raken op, grondstoffen schaars. Toekomst vraagt om integrale benadering: kijk naar gebieden en veel disciplines hierbij betrekken,
Nadere informatiePassiefbouwen. Waarom Passiefbouwen? Wat is Passiefbouwen? Wat zijn de voordelen van Passiefbouwen? Wat zijn de (meer)kosten van Passiefbouwen?
Passiefbouwen Waarom Passiefbouwen? Wat is Passiefbouwen? Wat zijn de voordelen van Passiefbouwen? Wat zijn de (meer)kosten van Passiefbouwen? Waarom is er niet meer Passief gebouwd? Waarom Passiefbouwen?
Nadere informatieResultaten themagroep Gestapelde bouw - BENG
Resultaten themagroep Gestapelde bouw - BENG 3 november 2016 ing. A.F. (André) Kruithof Nieman Raadgevende Ingenieurs Programma 1. Inleiding BENG indicatoren & voorlopige eisen 2. BENG-uitkomsten praktijkprojecten
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw:
Opleiding Duurzaam Gebouw: Verwarming en sanitair warm water: ontwerp en regeling Leefmilieu Brussel Overzicht van de belangrijkste warmteopwekkers Jonathan FRONHOFFS CENERGIE Doelstelling(en) van de presentatie
Nadere informatieK I N J O Y K I N R O O I. 14 februari 2013
K I N J O Y K I N R O O I 14 februari 2013 I N D E X 1. LOCATIE 1.1 ligging projectgebied 1.2 locatie 1.3 bestaande situatie 1.5 ligging waterwoningen 2. EILAND 2.1 eiland 3. WATERWONING 3.1 situatie
Nadere informatie7 STAPPEN VOOR ENERGIEBESPARING IN EEN TANGRAMHUIS:
TANGRAMHUIS 7 STAPPEN VOOR ENERGIEBESPARING IN EEN TANGRAMHUIS: 1 - ZON - Maak gebruik van de zon, de enige kostenloze energieleverancier! Onze woningen worden naar de zon georiënteerd, dat wil zeggen
Nadere informatieDe energieprestatievergoeding
De energieprestatievergoeding Radewijkbrink 9-15, Enschede Striepebrink 10-16, Enschede Inhoudsopgave Inleiding 2 Waarom energie opwekkende woningen? 3 Wat is gebouw- en gebruik gebonden gebruik? 4 Wat
Nadere informatieIk ben de allergroenste
Eteck maakt het nu al mogelijk voor projectontwikkelaars en woningcorporaties om nieuwbouwwoningen tegen geringe kosten energieneutraal of zelfs Nul op Meter te maken. Ik ben de allergroenste 1 van 5 Bouwbesluit
Nadere informatieVoorbereiden van keuze Energie- en installatie-opzet.
Technisch Adviesbureau Crone (024 3780199 - kantoor@croneadvies.nl ) Project: Het Boddegat te Ede Kenmerk: Over Energie- en installatie-opzet - Het Boddegat te Ede.wpd Datum: 19 februari 2014 Voorbereiden
Nadere informatieIs uw VvE toekomstbestendig?
Is uw VvE toekomstbestendig? Ing. G.B. (Gerard) Groenendijk RT Bouwkundig adviseur Register taxateur Klik om de titelstijl van het model te bewerken VvE Belang Is uw VvE toekomstbestendig? Uit welk bouwjaar
Nadere informatieWerkblad huismodule. Quintel Intelligence. Antwoordblad
Antwoordblad Opdracht 1 Noteer de startwaarden en scores Kijk bij het dashboard. Noteer de startwaarden en scores die je hier ziet staan in de tabel hieronder. Dashboard onderdelen CO₂ uitstoot (ton per
Nadere informatie