Indien meerderheid wil, hebben we binnen twee weken een goedgekeurde oplossing

Transcriptie

1 Persconferentie 22 januari 2014 Indien meerderheid wil, hebben we binnen twee weken een goedgekeurde oplossing Open Vld reikt hand naar meerderheidspartijen voor oplossing geblokkeerde infrastructuurwerken Vorige week verschenen in de media berichten over het geknoei van de Vlaamse Regering bij het zoeken naar een oplossing voor de juridische blokkering van geplande grote infrastructuurwerken. Aanleiding voor de berichten was het feit dat de Raad van State het voorstel van de Vlaamse meerderheidspartijen (CD&V, sp.a en N-VA) de grond in boort. Open Vld wees er toen op dat de Raad van State wel groen licht gaf aan een soortgelijk voorstel van decreet van Open Vld, mits hier en daar enkele kleine wijzigingen werden aangebracht. Vandaag hebben we deze aanpassingen klaar en kunnen we dus heel snel tot een oplossing komen. In het belang van de Vlaamse economie roepen we de Vlaamse meerderheidspartijen dan ook op om zich achter onze aangepaste teksten te scharen. Indien iedereen dit wil, kunnen we binnen twee weken een goedgekeurde oplossing hebben, zeggen Vlaamse Volksvertegenwoordigers Dirk Van Mechelen en Mercedes Van Volcem. Op 31 juli 2013 vernietigde het Grondwettelijk Hof artikel 7.4.1/2 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening. Dat artikel gaf rechtszekerheid aan ruimtelijke uitvoeringsplannen die volgens het zgn. integratiespoor tot stand kwamen. Het integratiespoor liet toe het ruimtelijk uitvoeringsplan en het milieueffectrapport samen op te maken. Dat bespaarde tijd en had als bijkomend voordeel de bevindingen uit het milieueffectrapport onmiddellijk te kunnen meenemen in het ruimtelijk uitvoeringsplan. Dit integratiespoor werd onwettig bevonden omdat het aanleiding geeft tot discriminatie op vlak van de mogelijkheid tot inspraak: een afzonderlijk opgemaakte plan-mer moet aangekondigd worden in de geschreven pers en op de gemeentelijke aanplakborden. Waar het integratiespoor werd gevolgd, volstond een vermelding op het internet. Het Grondwettelijk Hof vond dit laatste een vorm van discriminatie en ging daarom over tot de vernietiging. Rood voor voorstel meerderheid, groen voor dat van Open Vld Dit arrest heeft echter zware gevolgen voor een 70-tal RUP s die opgemaakt werden volgens het integratiespoor. Het gaat zowel om gewestelijke, gemeentelijke als provinciale RUP s. Die zijn niet vernietigd door de uitspraak, maar belanghebbenden kunnen nu wel terug de onwettigheid van deze RUP s inroepen en de op basis van deze RUP s verleende vergunningen aanvechten. Met andere woorden, een absoluut rechtsonzekere toestand die zo snel mogelijk moet worden opgelost. Om die reden nam Open Vld als eerste het initiatief om een voorstel van decreet in te dienen.

2 De Vlaamse meerderheidspartijen CD&V, N-VA en sp.a dienden nadien een eigen voorstel in. Beiden werden gezamenlijk aan de Raad van State voorgelegd, met de gekende afloop: het voorstel van de meerderheid kreeg rood licht van de Raad van State, dat van Open Vld groen licht, stelt fractievoorzitter Bart Tommelein. Het voorstel van Open Vld houdt in dat de inspraakprocedure wordt hernomen, met ook een aankondiging in de kranten. Vervolgens gaan we na of de aard en de inhoud van eventuele bezwaarschriften verschilt van de integratieprocedure waar er alleen maar een aankondiging via de website was. Is dit het geval dan moet de opmaak van de RUP hernomen worden; is dat niet het geval dan kan de vernietigde RUP opnieuw bevestigd worden of kan de lopende procedure voort worden gezet, zegt Dirk Van Mechelen. Zes amendementen klaar De Raad van State kwam bij deze uitgewerkte oplossing tot enkele kleine opmerkingen. Zo vraagt de Raad van State om de titel van het voorstel te wijzigen, het toepassingsgebied van de uitgewerkte oplossing uit te breiden en een verantwoording op te nemen in de toelichting bij het voorstel van decreet, voor de wijze waarop in het voorstel het al dan niet bijstellen van de inhoudsafbakening van het plan-mer wordt geregeld. Vandaag hebben we die opmerkingen verwerkt in zes amendementen op ons voorstel van decreet. Het gaat om kleinere, technische aanpassingen zoals die door de Raad van State zelf werden gesuggereerd. Met deze amendementen heeft Open Vld een juridisch sluitende oplossing klaar om de geblokkeerde infrastructuurwerken terug vlot te trekken, aldus Bart Tommelein. Hopelijk schaart meerderheid zich nu snel achter Open Vld-voorstel Voor Open Vld is een snelle oplossing absoluut nodig. Belangrijke grote infrastructuurwerken zijn op de helling komen te staan. Het gaat hierbij o.m. over de hoogspanningsverbinding van het windmolenpark voor Zeebrugge tot in Zomergem, het sluitstuk van de ring rond Sint-Niklaas, het open afrittencomplex op de E40 in Jabbeke, de tweede spoorontsluiting van de haven van Antwerpen en nog meer lokale projecten van Oostende over Ternat tot Tienen. Vlaanderen kan het zich economisch gezien niet permitteren dat dergelijke belangrijke dossiers geblokkeerd blijven omwille van een stilzittende overheid. Die snelle oplossing ligt nu op tafel: de beperkte opmerkingen van de Raad van State zijn verwerkt in amendementen hetgeen van het origineel voorstel van decreet een goed te keuren geheel maakt. Wij roepen de Vlaamse meerderheidspartijen dan ook op om uit te stijgen boven de grenzen tussen meerderheid en oppositie en zich te scharen achter het Open Vldvoorstel. Wij reiken hen de hand om samen met ons dit dossier zo snel mogelijk te deblokkeren in het belang van de Vlaamse economie, besluiten Dirk Van Mechelen en Mercedes Van Volcem.

3 BIJLAGEN 1. Verklarende nota - Wat zijn de verschillen tussen de twee voorstellen van decreet m.b.t. het zgn. integratiespoor? 2. Lijst met ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP s) die getroffen zijn door het arrest van het Grondwettelijk Hof 3. Voorstel van decreet van Open Vld 4. Advies van de Raad van State bij het voorstel van decreet van Open Vld 5. Amendementen op het voorstel van decreet van Open Vld

4 Verklarende nota Wat zijn de verschillen tussen de twee voorstellen van decreet m.b.t. het zgn. integratiespoor? 1. Algemene situering Een plan-mer kon vroeger tot stand komen via een gewone plan-mer-procedure en via een integratiespoor. Bij het integratiespoor waren er minder modaliteiten voorzien voor de kennisgeving van de inhoudsafbakening van het MER-onderzoek. De Raad van State heeft het Integratiespoorbesluit daarom onwettig bevonden. Via artikel 7.4.1/2 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, zoals ingevoegd bij artikel 35 van het decreet van het Vlaamse Gewest van 11 mei 2012, werd getracht het Integratiespoorbesluit legislatief te valideren. Deze validatie werd evenwel vernietigd bij arrest van het Grondwettelijk Hof nr. 114/2013 van 31 juli 2013, omdat het Grondwettelijk Hof van oordeel was dat de betrokken regeling geen louter vormgebrek betrof maar raakte aan de participatiemogelijkheden van het publiek. Talrijke grote infrastructuurwerken dreigen daardoor in het slop te raken. Twee voorstellen van decreet werden ter zake geredigeerd: een voorstel van Open Vld, gevolgd door een voorstel van de Vlaamse meerderheidsfracties. Beide voorstellen werden geadviseerd door de Afdeling Wetgeving van de Raad van State. Bij het Open Vld-voorstel werden enkel een paar technische verbetersuggesties gedaan. Het voorstel van de meerderheidsfracties botst daarentegen op fundamentele wettigheidsbezwaren. 2. Voorstel van decreet van Open Vld (stuknr ) - Ingediend op 22 oktober 2013 Het voorstel van decreet van Open Vld poogt de situatie op te lossen, door met betrekking tot (al dan niet vernietigde) RUP s die aangetast zijn door het gesitueerde regelmatigheidsgebrek: - aan de planologische overheden toe te laten om de publieke consultaties omtrent de plan-mer-procedure te hernemen (zo zij dit nodig achten) volgens de generieke regeling (niet volgens het integratiespoor) - een beoordelingsmoment in te lassen waarbij nagegaan wordt of deze ruimere kennisgeving aanleiding geeft tot bijstellingen van de scope of de methodologie van het plan-mer. Is dat niet het geval, dan kan het RUP (opnieuw) worden vastgesteld.

5 3. Voorstel van decreet van de meerderheidsfracties (stuknr ) Ingediend op 7 november 2013 Het (latere) voorstel van de meerderheid vertrekt vanuit een gelijkaardige filosofie maar wijkt op een aantal belangrijke punten af. Het is opmerkelijk dat dit voorstel ook zeer lang en technisch is (10 lange artikelen), t.o.v. het ene artikel uit het voorstel van Open Vld. Dit leidt tot tal van technische opmerkingen van de Raad van State. 4. De verschilpunten - in het Open Vld-voorstel is het zo dat wanneer na een hernomen kennisgeving besloten wordt om de scope van het plan-mer bij te stellen, de normale procedure verderloopt, waarbij het publiek zijn mening kan geven over de wijze waarop het plan-mer opgesteld wordt en doorwerkt in het RUP; in het voorstel van de meerderheid wordt deze mogelijkheid uitdrukkelijk uitgesloten. + De Raad van State stelt dat deze beperking van de participatiemogelijkheden van het publiek in het meerderheidsvoorstel niet wordt verantwoord; zowel de plan-mer-richtlijn als het gelijkheidsbeginsel wijzen nochtans uit dat in principe zo n aanvullende raadpleging mogelijk moet zijn. - in het meerderheidsvoorstel worden definitief vastgestelde RUP s die tot stand kwamen volgens het integratiespoor, een tijd lang geldig verklaard. + De Raad van State stelt dat dit niets meer is dan het hernemen van de door het Grondwettelijk Hof vernietigde legislatieve validatie van de integratiespoorregeling, maar nu voor een beperkte tijd. Het feit dat de tijdsduur van de validatie geclausuleerd wordt, betekent echter niet dat de onwettigheid van een en ander wordt opgeheven. ********

6 Lijst met ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP s) die getroffen zijn door het arrest van het Grondwettelijk Hof RUP s integratiespoor plan-mer niet goedgekeurd 1) GRUP Streefbeeldstudie N44 en N44a 2) Gemeentelijk RUP Heizijdse velden Turnhout 3) GRUP Leidingstraat Zomergem - Opwijk 4) GRUP Leidingstraat Wilsele-Loenhout 5) Gemeentelijk RUP nr. 148 "Technologiepark Ardoyen-Tramstraat te Gent 6) Gemeentelijk RUP Nieuw Zurenborg (Antwerpen) 7) GRUP Neptunus - Tramverlenging Koksijde-Veurne 8) PRUP ZO en NO omleidingsweg te Tongeren 9) PRUP voor 2 clusterzones en voor de energie-infrastructuur voor de glastuinbouw macrozone Hoogstraten 10) GRUP Tweede spoorontsluiting van de haven van Antwerpen 11) GRUP A13/E34 tussen de verkeerswisselaars Antwerpen-Oost en Ranst 12) PRUP Stedelijk project Oude-Briel Baasrode 13) PRUP Vulsteke te Staden 14) PRUP "Belgische fruitveiling Vrasene" te Beveren 15) PRUP BEK Kluizenmolen Sint-Gillis-Waas 16) PRUP "BEK Zelzate - Assenede" en ontsluiting RUP s integratiespoor plan-mer goedgekeurd RUP-procedure loopt nog 1) GRUP Gemengd regionaal bedrijventerrein "Tervant" 2) GRUP Nx tussen N11 en A12 3) PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Wetteren 4) PRUP Omleidingsweg Anzegem 5) GRUP Onderzoeksgebieden voor ruimtelijke ontwikkeling glastuinbouw, ecologische bosuitbreiding en de bescherming van open ruimte i/d regio Sint-Katelijne-Waver 6) GRUP Parallelwegenstructuur E34 7) GRUP 2de golf en stadsrandbos Knokke-Heist 8) GRUP Aanleg van de oostelijke tangent tussen de E17 en de R42 9) GRUP Afbakening Regionaalstedelijk gebied Leuven 10) GRUP Closing the Circle Houthalen-Helchteren 11) PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Tielt 12) PRUP Kempense Meren 13) PRUP Strategisch projectgebied De Sol - Blankenberge 14) GRUP Oostelijk op- en afrittencomplex Jabbeke 15) PRUP stationsomgeving Tienen 16) PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Halle 17) Gemeentelijk RUP Parklaan Zenne-Vondel (Halle) 18) PRUP Uitwerking v/h specifiek economisch knooppunt Londerzeel 19) PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Torhout

7 RUP s integratiespoor definitief goedgekeurd 1) PRUP Afbakening kleinstedelijk Gebied Deinze -deelplan "De Prijkels" 2) PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Maasmechelen 3) PRUP Berkenbossen Oost te Mol 4) PRUP Berkenbossen West te Mol 5) PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Aarschot 6) PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Diest 7) PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Tienen 8) GRUP Spoorweginfrastructuur "Oude Landen" te Ekeren 9) PRUP Regenboogstadion Waregem 10) PRUP Regionale ontsluiting Geel 11) PRUP "Menen-West" en PRUP afbakening kleinstedelijk gebied Menen 12) GRUP Afbakening Vlaams Stedelijk Gebied rond Brussel 13) PRUP Dendermonde-West (gevangenis) 14) PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Lokeren 15) PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Ninove 16) PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Veurne 17) Gemeentelijk RUP Kustfront - Oostende 18) Gemeentelijk RUP Kortrijk -Weide 19) PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Geraardsbergen 20) GRUP Optimalisatie Hoogspanningsnetwerk Vlaanderen 21) PRUP Stedelijk project Ninovestraat te Ronse 22) PRUP specifiek economisch knooppunt Ternat 23) PRUP bijzonder economisch knooppunt Kampenhout-Sas 24) PRUP 2 concentraties grootschalige kleinhandel te Tielt-Winge en Ternat 25) PRUP Molenzijdse Heide in Merksplas 26) PRUP Hof van Eeden 't Heultje in Westerlo 27) PRUP Afbakening Kleinstedelijk Gebied Waregem 28) PRUP "Secundaire wegverbinding tussen Aalst en Lebbeke (N41) 29) GRUP Kleigroeve Argex - Kruibeke en Zwijndrecht 30) GRUP Golfterrein Sint-Gillis-Waas 31) PRUP Glastuinbouw Melsele 32) GRUP Leidingstraat Tessenderlo (Schoonhees) - Diest (Webbecom)

8 Voorstel van decreet van de heren Dirk Van Mechelen en Bart Tommelein en de dames Gwenny De Vroe en Mercedes Van Volcem houdende legislatieve validatie van artikel 7.4.1/2 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening Stuk 2246 ( ) Nr. 1 Ingediend op 22 oktober 2013 TOELICHTING Een van de meest gehoorde kritieken ten aanzien van de Vlaamse overheid heeft betrekking op de lange doorlooptijd van procedures, bijvoorbeeld met het oog op het verkrijgen van stedenbouwkundige vergunningen voor grote infrastructuurwerken. Met het besluit van de Vlaamse Regering van 18 april 2008 werd voorzien in het zogenaamde integratiespoor, waardoor de procedure voor het opstellen van het plan-mer (MER: milieueffectrapport) en de procedure voor het RUP (ruimtelijk uitvoeringsplan) in elkaar werden geschoven. Met het oog op de hedendaagse digitale ontwikkelingen werd bepaald dat voor het zogenaamde integratiespoor alleen een bekendmaking zou gebeuren via de websites van de betrokken agentschappen en/of besturen. Daarmee onderscheidde de procedure van het integratiespoor zich van het klassieke spoor van het plan-mer dat inzake bekendmaking voorzag in zowel aankondiging op de betrokken websites als aankondiging in een aantal kranten. De Raad van State oordeelde bij arrest van 12 augustus 2011 dat er een ongelijkheid was tussen het klassieke spoor voor het plan-mer en het integratiespoor en bevond het Integratiespoorbesluit daarom onwettig. Met artikel 159 van de Grondwet werd het buiten toepassing gelaten. Via een parlementair initiatief werd via artikel 35 van het decreet van 11 mei 2012 houdende wijziging van diverse bepalingen van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening en wijziging van de regelgeving wat de opheffing van het Agentschap Ruimtelijke Ordening betreft een legislatieve validatie doorgevoerd door toevoeging van artikel 7.4.1/2 aan de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening. Die validatie doorstond de toets van het Grondwettelijk Hof niet, want bij arrest van het Grondwettelijk Hof nummer 114/2013 van 31 juli 2013 werd ze vernietigd om de volgende reden: B.8. Anders dan de Vlaamse Regering betoogt, betreft de bestreden bepaling geen validatie van een louter vormgebrek. De bestreden bepaling bestendigt het door de Raad van State vastgestelde verschil in behandeling, wat de mogelijkheid tot inspraak over de inhoudsafbakening van een plan-mer voor een ruimtelijk uitvoeringsplan betreft, naargelang de procedure van het integratiespoorbesluit of de algemene procedure wordt gevolgd.. Het Grondwettelijk Hof is met andere woorden van oordeel dat legislatieve validatie niet mogelijk is omdat het niet louter een vormgebrek betreft, maar raakt aan participatie-

9 mogelijkheden. Daardoor komt een groot aantal uitvoeringsplannen en maatschappelijk relevante infrastructuurwerken en andere werken in het gedrang. Vanwege het grote maatschappelijke belang van de betrokken plannen en de rechtsonzekerheid die door het arrest van het Grondwettelijk Hof is ontstaan, is een gedragen en rechtszekere oplossing dringend noodzakelijk. Het voorstel van oplossing bestaat erin dat de planologische overheden de kans krijgen om de publieke consultaties omtrent de plan-mer-procedure te laten hernemen (zo zij dat nodig achten) volgens de generieke regeling (niet volgens het integratiespoor) en te beoordelen of die ruimere kennisgeving aanleiding geeft tot bijstellingen van de scope of de methodologie van het plan-mer. Indien dat niet het geval is, kan het ruimtelijk uitvoeringsplan opnieuw worden vastgesteld. Deze nieuwe regeling is ook van toepassing voor vernietigde RUP s. Die kunnen op die manier worden hernomen, zolang de publieke kennisgeving aanleiding geeft tot een verruiming van de scope of de bijstelling van de methodologie van het plan-mer. Dirk VAN MECHELEN Bart TOMMELEIN Gwenny DE VROE Mercedes VAN VOLCEM

10 VOORSTEL VAN DECREET Artikel 1. Dit decreet regelt een gewestaangelegenheid. Art. 2. Artikel 7.4.1/2 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, vernietigd bij arrest van het Grondwettelijk Hof nummer 114/2013 van 31 juli 2013, wordt opnieuw opgenomen met de volgende tekst: Artikel 7.4.1/2. 1. De Vlaamse Regering, de deputatie of het college van burgemeester en schepenen kan maatregelen treffen opdat de publieke consultatie over de inhoudsafbakening van een plan-mer voor een gewestelijk, provinciaal of gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan dat tot stand is gekomen met toepassing van het besluit van de Vlaamse Regering van 18 april 2008 betreffende het integratiespoor voor de milieueffectrapportage over een ruimtelijk uitvoeringsplan, zou worden hernomen met inachtneming van de vormen, vermeld in artikel 4.2.8, 3, 4 en 5, van het decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid en artikel 7 van het besluit van de Vlaamse Regering van 12 oktober 2007 betreffende de milieueffectrapportage over plannen en programma s. 2. Na beëindiging van de termijnen, vermeld in artikel 4.2.8, 3, 4 en 5, van het decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid, neemt de Vlaamse Regering, de deputatie of het college van burgemeester en schepenen een beslissing over de vraag of de publieke consultatie aanleiding geeft tot een bijstelling van de reikwijdte, het detailleringsniveau en de inhoudelijke aanpak van het plan-mer. Die beslissing wordt bekendgemaakt op de wijze, vermeld in artikel 4.2.8, 7, van het decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid. Is er geen aanleiding tot bijstelling, dan kan het ruimtelijk uitvoeringsplan meteen opnieuw definitief worden vastgesteld en zo nodig worden goedgekeurd door de hogere overheid. Is er wel aanleiding tot bijstelling, dan kan de procedure voor het opstellen van het plan-mer en het ruimtelijk uitvoeringsplan worden voortgezet, rekening houdend met de beslissing tot bijstelling. 3. De regelingen, vermeld in dit artikel, gelden tevens voor ruimtelijke uitvoeringsplannen die door de rechter werden vernietigd of buiten toepassing werden gelaten op grond van een schending van het gelijkheidsbeginsel, doordat het definitief vastgestelde plan tot stand gekomen is met toepassing van het besluit van de Vlaamse Regering van 18 april 2008 betreffende het integratiespoor voor de milieueffectrapportage over een ruimtelijk uitvoeringsplan.. Dirk VAN MECHELEN Bart TOMMELEIN Gwenny DE VROE Mercedes VAN VOLCEM

11 Voorstel van decreet van de heren Dirk Van Mechelen en Bart Tommelein en de dames Gwenny De Vroe en Mercedes Van Volcem houdende legislatieve validatie van artikel 7.4.1/2 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening Advies van de Raad van State Stuk 2246 ( ) Nr. 2 RAAD VAN STATE afdeling Wetgeving advies /1 van 6 januari 2014 over een voorstel van decreet houdende legislatieve validatie van artikel 7.4.1/2 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening Op 6 december 2013 is de Raad van State, afdeling Wetgeving, door de Voorzitter van het Vlaams Parlement verzocht binnen een termijn van dertig dagen een advies te verstrekken over een voorstel van decreet houdende legislatieve validatie van artikel 7.4.1/2 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (Parl.St. Vl.Parl , nr. 2246/1). Het voorstel is door de eerste kamer onderzocht op 30 december De kamer was samengesteld uit Marnix VAN DAMME, kamervoorzitter, Jeroen VAN NIEUWENHOVE en Kaat LEUS, staatsraden, Marc RIGAUX, assessor, en Wim GEURTS, griffier. Het verslag is uitgebracht door Pierrot T KINDT, auditeur. Het advies, waarvan de tekst hierna volgt, is gegeven op 6 januari ************* 1. Overeenkomstig artikel 84, 3, eerste lid, van de gecoördineerde wetten op de Raad van State, heeft de afdeling Wetgeving zich in hoofdzaak beperkt tot het onderzoek van de bevoegdheid van de steller van de handeling, van de rechtsgrond, alsmede van de vraag of aan de voorgeschreven vormvereisten is voldaan. STREKKING VAN HET VOORSTEL VAN DECREET 2. Het om advies voorgelegde voorstel van decreet strekt ertoe artikel 7.4.1/2 opnieuw op te nemen in de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening na de vernietiging ervan door het Grondwettelijk Hof bij het arrest nr. 114/2013 van 31 juli Het vernietigde artikel 7.4.1/2 strekte ertoe de ruimtelijke uitvoeringsplannen die volgens het zogeheten integratiespoor waren tot stand gekomen, te valideren. Door de Raad van State, afdeling Bestuursrechtspraak, werd immers het verschil in behandeling dat op het vlak van de mogelijkheid tot inspraak van het publiek over de inhoudsafbakening van een planmilieueffectrapportage (hierna: plan-mer) voor een ruimtelijk uitvoeringsplan bestond tussen, enerzijds, de algemene regeling van artikel 7 van het besluit van de Vlaamse Regering van 12 oktober en, anderzijds, de

12 afwijkende regeling van artikel 4, 3, eerste lid, van het besluit van de Vlaamse Regering van 18 april 2008, in strijd bevonden met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. Het voorgestelde artikel 7.4.1/2 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening komt er in essentie op neer dat de publieke consultatie over de inhoudsafbakening van een plan- MER voor een ruimtelijk uitvoeringsplan dat tot stand is gekomen volgens het integratiespoor kan worden hernomen volgens het klassieke spoor, waarna de planologische overheid erover kan oordelen of die consultatie aanleiding geeft tot een bijstelling van de reikwijdte, het detailleringsniveau en de inhoudelijke aanpak van het plan-mer. Indien dat niet het geval is kan het ruimtelijk uitvoeringsplan meteen opnieuw definitief worden vastgesteld. Is er wel aanleiding tot een bijstelling van het plan-mer, dan kan de procedure voor het opstellen van het plan-mer en het ruimtelijk uitvoeringsplan worden voortgezet, rekening houdend met de beslissing tot bijstelling. De aldus voorgestelde regeling geldt tevens voor ruimtelijke uitvoeringsplannen die wegens een schending van het gelijkheidsbeginsel door de rechter zijn vernietigd of die om die reden met toepassing van artikel 159 van de Grondwet buiten toepassing moeten worden gelaten. ONDERZOEK VAN DE TEKST Opschrift 3. Anders dan wat in het opschrift van het om advies voorgelegde voorstel van decreet wordt vermeld, wordt met de voorgestelde regeling geen legislatieve validatie van artikel 7.4.1/2 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening beoogd, doch strekt het voorstel ertoe de onrechtmatigheid te verhelpen waardoor sommige ruimtelijke uitvoeringsplannen opnieuw worden getroffen na de vernietiging van die bepaling door het Grondwettelijk Hof, door het voornoemde artikel 7.4.1/2 van de Vlaamse Codex met een andere inhoud te herstellen. Het opschrift zou derhalve beter aansluiten op de precieze draagwijdte ervan indien het bijvoorbeeld zou luiden als volgt: Voorstel van decreet houdende herstel van artikel 7.4.1/2 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, wat de raadpleging van het publiek betreft over de inhoudsafbakening van de planmilieueffectrapportage na de toepassing van het besluit van de Vlaamse Regering van 18 april 2008 betreffende het integratiespoor voor de milieueffectrapportage over een ruimtelijk uitvoeringsplan. Artikel 2 4. In het voorgestelde artikel 7.4.1/2, 1, van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening wordt onder meer gerefereerd aan de vormen, vermeld in artikel 4.2.8, 3, 4 en 5, van het decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid. Vraag is of die verwijzing niet te ruim is en moet worden beperkt tot uitsluitend die vormen die verband houden met de rechtstreekse raadpleging van het publiek. Dat is immers niet het geval voor het bepaalde in artikel 4.2.8, 4, en 5, tweede lid, van het decreet van 5 april De tekst van het voorgestelde artikel 7.4.1/2 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening heeft enkel betrekking op een ruimtelijk uitvoeringsplan dat tot stand is gekomen met toepassing van het besluit van de Vlaamse Regering van 18 april 2008

13 (paragraaf 1) en dat eventueel ook werd vernietigd of buiten toepassing gelaten (paragraaf 3). Het voorgestelde artikel zou dus niet gelden voor ruimtelijke uitvoeringsplannen die op de datum van inwerkingtreding ervan nog niet zijn tot stand gekomen, ook al heeft de raadpleging van het publiek over de inhoudsafbakening van het plan-mer dat voor zo een plan is vereist dan eveneens reeds plaatsgevonden met toepassing van het laatstbedoelde besluit. Er kan aan worden getwijfeld of een dergelijke beperking van het toepassingsgebied van het voorstel van decreet effectief de bedoeling is. Als dat niet het geval is, volstaat het in het voorgestelde artikel 7.4.1/2, 1, van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening de woorden dat tot stand is gekomen te vervangen door de woorden die heeft plaatsgevonden. 6. De verwijzing die voorkomt in het voorgestelde artikel 7.4.1/2, 2, eerste lid, naar de termijnen, vermeld in artikel 4.2.8, 3, 4 en 5, van het decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid, dient te worden aangepast ermee rekening houdend dat in artikel 4.2.8, 3 en 4, van het voornoemde decreet geen melding wordt gemaakt van termijnen. 7. Luidens het voorgestelde artikel 7.4.1/2, 2, eerste lid, neemt de Vlaamse Regering, de deputatie of het college van burgemeester en schepenen een beslissing over de vraag of de publieke consultatie aanleiding geeft tot een bijstelling van de reikwijdte, het detailleringsniveau en de inhoudelijke aanpak van het plan-mer. Anders dan wat in de algemene regeling van het klassieke spoor het geval is, komt de beslissing omtrent het al dan niet bijstellen van de inhoudsafbakening van het plan-mer in het voorgestelde artikel 7.4.1/2 derhalve niet toe aan een instantie met bijzondere bekwaamheid op het gebied van milieueffectrapportage, zijnde de gespecialiseerde dienst binnen de Vlaamse bestuurlijke overheid, doch wel aan de overheid die bevoegd is voor het vaststellen van het ruimtelijk uitvoeringsplan waarvoor het plan-mer wordt opgemaakt. Dergelijk onderscheid moet kunnen worden verantwoord in het licht van de grondwettelijke beginselen inzake gelijkheid en niet-discriminatie. Daartoe dienen in de toelichting bij het voorstel van decreet de objectieve redenen te worden opgegeven die het in redelijkheid aannemelijk maken dat de omstandigheden die ten grondslag liggen aan het voorgestelde artikel 7.4.1/2 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, van aard zijn dat voor de in die bepaling geregelde procedure van bijstelling van de inhoudsafbakening van het plan-mer moet worden afgezien van de deskundigheid van een op het gebied van milieueffectrapportage gespecialiseerde dienst en van de waarborgen die daaruit voortvloeien op het vlak van een effectief rechtsherstel. 8. In verband met de zinsnede en zo nodig worden goedgekeurd door de hogere overheid, aan het einde van het voorgestelde artikel 7.4.1/2, 2, tweede lid, van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, valt op te merken dat de artikelen 19, 20, 24 en 25 van het voorontwerp van decreet houdende wijziging van diverse bepalingen van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, waarover de Raad van State, afdeling Wetgeving, op 17 december 2013 advies /1 heeft uitgebracht, voorzien in de vervanging van het goedkeuringstoezicht van de hogere overheid door een schorsingstoezicht. DE GRIFFIER Wim GEURTS DE VOORZITTER Marnix VAN DAMME

14 AMENDEMENTEN OP HET VOORSTEL VAN DECREET VAN OPEN VLD Voorstel van decreet van de heren Dirk Van Mechelen en Bart Tommelein en de dames Gwenny De Vroe en Mercedes Van Volcem houdende legislatieve validatie van artikel 7.4.1/2 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (stuknr ) Amendement 1 Het opschrift van het voorstel van decreet vervangen door wat volgt: Voorstel van decreet houdende herstel van artikel 7.4.1/2 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, wat de raadpleging van het publiek betreft over de inhoudsafbakening van de planmilieueffectrapportage na de toepassing van het besluit van de Vlaamse Regering van 18 april 2008 betreffende het integratiespoor voor de milieueffectrapportage over een ruimtelijk uitvoeringsplan Verantwoording Een plan-mer kon vroeger tot stand komen via een gewone plan-m.e.r.-procedure en via een integratiespoor. Bij het integratiespoor waren er minder modaliteiten voorzien voor de kennisgeving van de inhoudsafbakening van het MER-onderzoek. De Raad van State heeft het Integratiespoorbesluit daarom onwettig bevonden. Via artikel 7.4.1/2 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, zoals ingevoegd bij artikel 35 van het decreet van het Vlaamse Gewest van 11 mei 2012, werd getracht het Integratiespoorbesluit legislatief te valideren. Deze validatie werd evenwel vernietigd bij arrest van het Grondwettelijk Hof nr. 114/2013 van 31 juli 2013, omdat het Grondwettelijk Hof van oordeel was dat de betrokken regeling geen louter vormgebrek betrof maar raakte aan de participatiemogelijkheden van het publiek. Het voorstel van decreet poogt de huidige situatie op te lossen, door met betrekking tot (al dan niet vernietigde) RUP s die aangetast zijn door het gesitueerde regelmatigheidsgebrek: aan de planologische overheden toe te laten om de publieke consultaties omtrent de plan-m.e.r.-procedure te hernemen (zo zij dit nodig achten) volgens de generieke regeling (niet volgens het integratiespoor) een beoordelingsmoment in te lassen waarbij nagegaan wordt of deze ruimere kennisgeving aanleiding geeft tot bijstellingen van de scope of de methodologie van het plan-mer. Is dat niet het geval, dan kan het RUP (opnieuw) worden vastgesteld. De Afdeling Wetgeving van de Raad van State heeft omtrent de voorgestelde regeling advies uitgebracht op 6 januari 2014 (nr /1).

15 Aan de voorgestelde systematiek werden geen legaliteitsbelemmeringen tegengeworpen. Enkel werden puntsgewijs concrete verbetervoorstellen gesuggereerd. Deze worden via een aantal punctuele technische amendementen opgevolgd 1. Het feit dat de voorgestelde systematiek juridisch aanvaardbaar is, vloeit voort uit het gegeven dat een en ander geen echter legislatieve validatie van het vernietigde artikel 7.4.1/2 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening uitmaakt. Enkel wordt de onregelmatigheid verholpen waardoor sommige RUP s opnieuw worden getroffen na de vernietiging van die bepaling door het Grondwettelijk Hof. Om die reden stelt de Afdeling Wetgeving terecht voor om de titel van het voorstel van decreet waarin de term legislatieve validatie gehanteerd wordt te vervangen door huidig tekstvoorstel, dat letterlijk is overgenomen uit het advies. 1 Voor één bemerking van het advies is geen ingreep nodig. Op de laatste pagina van het advies wordt er op gewezen dat een recent ontwerpdecreet beoogt om de bestaande goedkeuringsbevoegdheid van de deputatie c.q. de Vlaamse Regering ten aanzien van gemeentelijke c.q. provinciale RUP s te vervangen door een schorsingstoezicht. De vraag stelt zich of daarbij geen rekening moet worden gehouden bij de bepaling van huidig voorstel van decreet die toelaat om RUP s na een nieuwe publieke consultatie over de kennisgeving inzake de scope van het plan-mer opnieuw vast te stellen en goed te keuren. De tekst van het voorstel van decreet (het nieuwe artikel 7.4.1/2, 2, tweede lid, Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening) stelt echter letterlijk dat een goedkeuring door de toezichthoudende overheid slechts geldt zo nodig. Bij afschaffing van deze goedkeuringsbevoegdheid is er van dergelijke noodzaak uiteraard geen sprake meer.

16 Voorstel van decreet van de heren Dirk Van Mechelen en Bart Tommelein en de dames Gwenny De Vroe en Mercedes Van Volcem houdende legislatieve validatie van artikel 7.4.1/2 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (stuknr ) Amendement 2 In het voorgestelde artikel 7.4.1/2, 1, van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening de woorden artikel 4.2.8, 3, 4 en 5 vervangen door de woorden artikel 4.2.8, 3, en 5, eerste lid. Verantwoording Met betrekking tot (al dan niet vernietigde) RUP s waarbij het plan-mer tot stand is gekomen conform het integratiespoor laat het voorstel van decreet toe dat planologische overheden de publieke consultaties omtrent de plan-m.e.r.-procedure hernemen volgens de generieke regeling en niet via het integratiespoor. Aangezien de annulatie van (de validatie van) het integratiespoor is ingegeven door gebrekkige participatiemogelijkheden van het publiek, moet volgens de Afdeling Wetgeving van de Raad van State bij het hernemen van de publieke consultaties enkel verwezen worden naar vormen die verband houden met de rechtstreekse raadpleging van het publiek. Deze vormen zijn neergelegd in artikel 4.2.8, 3, en 5, eerste lid, van het Decreet Algemene Bepalingen Milieubeleid. Het voorstel van decreet verwees ten onrechte ook naar overige vormen zoals bv. de kennisgeving aan lokale besturen (artikel 4.2.8, 4, Decreet Algemene Bepalingen Milieubeleid). Het amendement geeft volkomen uitvoering aan de suggestie van het Raad van Stateadvies.

17 Voorstel van decreet van de heren Dirk Van Mechelen en Bart Tommelein en de dames Gwenny De Vroe en Mercedes Van Volcem houdende legislatieve validatie van artikel 7.4.1/2 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (stuknr ) Amendement 3 In het voorgestelde artikel 7.4.1/2, 1, van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening de woorden dat tot stand is gekomen vervangen door de woorden die heeft plaatsgevonden. Verantwoording Dit amendement betreft de letterlijke overname van een tekstsuggestie van de Afdeling Wetgeving van de Raad van State, die vermijdt dat de regeling geen betrekking zou hebben op RUP s die op de datum van de inwerkingtreding van het (voorstel van) decreet nog niet zijn tot stand gekomen, maar waarbij de raadpleging van het publiek over de inhoudsafbakening van het plan-mer reeds heeft plaatsgevonden overeenkomstig het Integratiespoorbesluit.

18 Voorstel van decreet van de heren Dirk Van Mechelen en Bart Tommelein en de dames Gwenny De Vroe en Mercedes Van Volcem houdende legislatieve validatie van artikel 7.4.1/2 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (stuknr ) Amendement 4 In het voorgestelde artikel 7.4.1/2, 2, eerste lid, van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening de woorden artikel 4.2.8, 3, 4 en 5 vervangen door de woorden artikel 4.2.8, 5. Verantwoording Dit amendement betreft een loutere nummeringscorrectie, rekening houdend met het advies van de Afdeling Wetgeving van de Raad van State.

19 Voorstel van decreet van de heren Dirk Van Mechelen en Bart Tommelein en de dames Gwenny De Vroe en Mercedes Van Volcem houdende legislatieve validatie van artikel 7.4.1/2 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (stuknr ) Amendement 5 In het voorgestelde artikel 7.4.1/2, 2, eerste lid, van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening de woorden de Vlaamse Regering, de deputatie of het college van burgemeester en schepenen vervangen door de woorden de administratie, vermeld in artikel 4.2.8, 6, eerste lid, van voormeld decreet van 5 april Verantwoording Het voorstel van decreet maakt het mogelijk dat publieke consultaties omtrent de planm.e.r.-procedure worden hernomen volgens de generieke regeling (niet volgens het integratiespoor). Daarbij wordt een beoordelingsmoment ingelast waarbij nagegaan wordt of deze ruimere kennisgeving aanleiding geeft tot bijstellingen van de scope of de methodologie van het plan-mer. Is dat niet het geval, dan kan het betrokken RUP opnieuw worden vastgesteld. In het voorstel van decreet wordt de beoordeling gelegd bij afhankelijk van het planniveau de regering, de deputatie casu quo het college van burgemeester en schepenen. De Raad van State, Afdeling Wetgeving, stelt vast dat hiermee afgeweken wordt van de normale procedure waarbij deze beoordeling wordt gelegd bij de dienst MER. De Afdeling Wetgeving stelt daarbij dat dergelijke afwijking van de reguliere regeling enkel gemotiveerd kan worden door bijzondere noodwendigheden, nu de dienst MER een bijzondere bekwaamheid op het gebied van milieueffectrapportage heeft. Aangezien de voorgestelde bevoegdheidstoewijzing aan de regering, de deputatie casu quo het college van burgemeester en schepenen enkel was ingegeven door tijdsoverwegingen (één instantie beoordeelt of de ruimere kennisgeving aanleiding geeft tot bijstellingen van de scope of de methodologie van het plan-mer en desgevallend over de nieuwe vaststelling van het RUP), wordt er in het licht van het Raad van State-advies voor geopteerd om aan te sluiten bij de generieke regeling en de beoordelingsbevoegdheid bij de dienst MER te leggen.

20 Voorstel van decreet van de heren Dirk Van Mechelen en Bart Tommelein en de dames Gwenny De Vroe en Mercedes Van Volcem houdende legislatieve validatie van artikel 7.4.1/2 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (stuknr ) Amendement 6 In het voorgestelde artikel 7.4.1/2, 2, tweede lid, van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening het woord opnieuw vervangen door het woord (opnieuw). Verantwoording Dit verduidelijkende tekstvoorstel is een rechtstreeks gevolg van de opmerking van de Afdeling Wetgeving van de Raad van State dat de regeling logischerwijs ook RUP s moet omvatten die op de datum van de inwerkingtreding van het (voorstel van) decreet nog niet zijn vastgesteld maar waarbij wel het integratiespoor werd gevolgd. Deze RUP s worden strikt gezien na een eventuele herneming van de publieke consultatie over de inhoudsafbakening van het plan-mer niet opnieuw definitief vastgesteld (in tegenstelling tot vandaag reeds bestaande of vernietigde RUP s). Om die reden wordt het woord opnieuw tussen haakjes geplaatst.