ALARA-plan. Reparatietraject Bottom Plu9 Liner Reducers HFR. rev. nr. datum omschrijving

Transcriptie

1 ALARA-plan Reparatietraject Bottom Plu9 Liner Reducers HFR In opdracht van IS rev. nr. datum omschrijving D Resultaat expert meeting KFD verwerkt C Commentaar interne review verwerkt B CommentaarAIgemeen Stralingsdeskundige verwerkt A le concept voor interne review auteur (S): J. Minkema ~_...~ beoordeeld: J.M. Lutgerink f/ ~_ --- C, J. Best naam: referentienr: 15 blz ALARA plan BPL (revisie D laatste goedgekeurd NRG-25183/ /D 24 september 2009 R. Goetjaer ~ F.J. Wijtsma -- ~ F.S. Draaisma t~, "~ i t~4 NRG 2009 Behoudens hetgeen met de opdrachtgever is overeengekomen, mag in dit rapport vervatte informatie niet aan derden worden bekendgemaakt en is NRG niet aansprakelijk voor schade door het gebruik van deze informatie.

2 Inhoudsopgave Samenvatting 1 Inleiding 1.1 Doelstelling 1.2 Afbakening 1,3 Leeswijzer , , ,,3,3 3 3,, ,1 3, , Referenties Uitvoering ALARA principe Voorbereiding Identificatie van stralingsbronnen en besmetting Verwijdering van stralingsbronnen en besmetting Afscherming van stralingsbronnen Uitvoering Dosiscontrole Stralingscontrole Besmettingscontrole Tijdsduur van de blootstelling minimaliseren Aantal blootgestelde minimaliseren Afstand nemen van de bron Afronding Stralingscontrole Besmettingscontrole Besmette reststoffen Dosisbeperkingen en -limieten Individuele dosis Beton verwijderen Uitvoering van de reparatiewerkzaamheden Kwalificatiewerkzaamheden Ondersteunende werkzaamheden Niet direct betrokkenen Categorie A-werkers van NRG Collectieve dosis Stralingsniveau Besmettingsniveau Overige limieten Totaaloverzicht van gestelde limieten Organisatorische aspecten Algemeen Stralingsdeskundige Lokale Stralingsdeskundige Stralingscontroleur Stralingscontrolelogboek Interne Toestemming NRG-25183/O D 2

3 Distributielijst 15 N RG D 3

4 Samenvatting ALARA is een acroniem van "As Low As Reasonably Achievable" (zo laag als redelijkerwijs haalbaar). Het ALARA principe is een grondbeginsel uit de stralingsbescherming. Het beginsel houdt in dat bestraling en besmetting van mensen, dieren, planten en goederen zoveel als redelijkerwijs mogelijk is, worden beperkt. Bij dit principe wordt rekening gehouden met de be angen van bet bedrijf zodat de maatregelen beha ve gezondheidshalve tevens economisch verantwoord zijn. Het ALARA beginsel kan onderverdeeld worden in de volgende vijf aspecten: Bronsterkte beperken; Besmettingen voorkomen; Stralingsbron afschermen; Afstand houden tot de stralingsbron; Tijdsduur van de blootstelling beperken. Dit rapport beschrijft het kader waarbinnen invulling wordt gegeven aan het ALARA principe tijdens het reparatietraject van de Bottom Plug Liner Reducers (BPLR). Tevens worden dosislimieten gesteld aan de individuele- en collectieve dosis met betrekking tot de voorbereiding, uitvoering en nazorg van het project. De wijze waarop de radiologische risico s worden beheerst wordt gedetailleerd beschreven in bedrijfsvoorschritten, werkinstructies en werkplannen. NRG D 4

5 1 Inleiding Ten behoeve van de reparatie van de Bottom Plug Liner Reducers wordt de bestaande afscherming in de vorm van water en beton verwijderd. Dit heefi een verhoging van het stralingsniveau in de Subpile room en in de reactorhal tot gevolg. 1.1 Doelstelling Dit document beschrijft het kader waarbinnen invulling wordt gegeven aan het ALARA principe tijdens de voorbereidingsfase en de uitvoeringsfase van de reparatie. Op basis van de invulling van het ALARA principe zijn limieten gesteld. Deze limieten dienen als ontwerpbasis voor de afscherming en andere dosisbeperkende maatregelen. 1.2 Afbakening Het voorliggende ALARA-plan is geschreven ten behoeve van de reparatie van de Bottom Plug Liner Reducers [1 ]. De werkwijze met betrekking tot conventionele veiligheid is beschreven in bet rapport: SHE risicomanagement [2]. De plannen zijn van toepassing op alle personen die al dan niet direct betrokken zijn bij de reparatie van de Bottom Plug Liner Reducers. 1.3 Leeswijzer In hoofdstuk 2 is de invulling van het ALARA principe in hoofdlijnen beschreven. Hoofdstuk 3 beschrijft de dosisbeperkingen en -limieten welke aan de uitvoering van de werkzaamheden worden gesteld. Tot slot zijn in hoofdstuk 4 de organisatorische aspecten met betrekking tot stralingshygisne beschreven. NRG D 5

6 2 Uitvoering ALARA principe ALARA is een acroniem van "As Low As Reasonably Achievable" (zo laag als redelijkerwijs haalbaar). Het ALARA principe is een grondbeginsel uit de stralingsbescherming. Het beginsel houdt in dat bestraling en besmetting van mensen, dieren, planten en goederen zoveei als redelijkerwijs mogelijk is, worden beperkt. Bij dit principe wordt rekening gehouden met de belangen van het bedrijf zodat de maatregelen behalve gezondheidshalve tevens economisch verantwoord zijn. In dit hoofdstuk is beschreven op welke wijze invulling wordt gegeven aan het ALARA principe voor, tijdens en na de uitvoering van de reparatie. 2.1 Voorbereiding Identificatie van stralingsbronnen en besmetting Stralings- en besmettingsbronnen worden door middel van metingen ge fdentificeerd. De resultaten van de metingen worden schriftelijk vastgelegd in een project stralingscontrole-logboek (paragraaf 4.4) Verwijdering van stralingsbronnen en besmetting Verplaatsbare ge fdentificeerde stralingsbronnen worden verwijderd. In geval van besmetting zal de werkruimte worden schoongemaakt conform procedure: Afhandeling van radioactieve besmettingen [3]. Na uitvoering van deze acties worden stralings- en besmettingsmetingen verricht. De resuitaten van de metingen worden schriftelijk vastgelegd in een project stralingscontrole-logboek (paragraaf 4.4) Afscherming van stralingsbronnen Straling ten gevolge van niet-verwijderbare bronnen wordt afgeschermd. Na het aanbrengen van de afscherming worden stralingsmetingen verricht. Op grond van de meetresultaten worden de afschermingberekeningen geverifieerd. De afschermingberekeningen zijn gebaseerd op een omgevingsdosisequivalenttempo van 100 lasv.h 4 ter plaatse van de reducers, lndien de metingen en de berekeningen overeenstemmen worden de werkzaamheden voortgezet. De bovenzijde van het reactorbassin zal worden afgeschermd zodat eventuele dosistempoverhogingen in de kantoorgebouwen en aan de terreingrens van de HFR worden geminimaliseerd (paragraaf 3.1.5). N RG /D 6

7 2.2 Uitvoering Dosiscontrole Tijdens de uitvoering van de werkzaamheden wordt zowel een ambtelijke als en een elektronische dosismeter gedragen. De ambtelijke dosis wordt geregistreerd in het register van blootgestelde werkers [4]. Ambtelijke dosisgegevens van derden worden door de Algemeen stralingsdeskundige worden na afloop van het reparatietraject schriftelijk aan de directie van de ingehuurde partij gerapporteerd. De elektronische dosismeters worden gebruikt als alarmerende zakdosismeter. De dosiswaarde van deze dosismeters wordt dagelijks geregistreerd in het project stralingscontrole Iogboek en zijn sturend in bet treffen van de ALARA maatregelen Stralingscontrole Tijdens de uitvoering van de werkzaamheden zal continu het omgevingsdosisequivalanttempo op de werkplek worden verricht. De alarminstelling van de continue meting is 100 lasv.h -1 (paragraaf 3.3). lndien dit alarmniveau wordt overschreden worden de werkzaamheden gestopt voor nader overleg met de stralingshygi~nische organisatie Besmettingscontrole Tijdens de uitvoering van de werkzaamheden worden periodiek besmettingscontroles verricht. Tevens worden alle uitgaande personen, goederen, instrumenten en gereedschappen op besmetting gecontroleerd. Middelen die niet aan de norm (paragraaf 3.4) voldoen worden gereinigd [3] Tijdsduur van de blootstelling minimaliseren Werkzaamheden worden zoveel mogelijk buiten de radiologische zone voorbereid zodat de tijdsduur van de blootstelling wordt geminimaliseerd. De opgedane ervaringen van de trainingen op de mock-up worden verwerkt in de werkplannen ten behoeve van de definitieve uitvoering van de werkzaamheden Aantal blootgestelde minimaliseren Alleen personen die een aantoonbare bijdrage leveren aan het reparatie- en/of kwalificatieproces verkrijgen toegang tot de werkplek (Subpile room). De Reactor Manager beoordeelt welke personen toegang verkrijgen tot de werkplek. N RG D 7

8 2.2.6 Afstand nemen van de bron Gezien de aard van de werkzaamheden is het onmogelijk om de reparatie op afstand te verrichten. Visuele inspecties en metingen worden indien uitvoerbaar op afstand verricht. 2.3 Afronding Stralingscontrole Na uitvoering van de reparatiewerkzaamheden worden stralingsmetingen verricht zodat aangetoond wordt dat de afschermende functie van het beton is hersteld in vergelijking met de situatie zoals die was voor de uitvoering van de reparatie Besmettingscontrole Na de uitvoering van de werkzaamheden wordt een besmettingscontrole verricht. Op grond van deze controle wordt de werkplek vrijgegeven en wordt het reguliere toegangsbeleid weer van kracht. Tevens worden alle uitgaande goederen, instrumenten, gereedschappen en reststoffen op besmetting gecontroleerd (paragraaf en 3.6). Middelen die niet aan de norm voldoen worden gereinigd en vrijgegeven conform VGWM werkinstructie: Vrijgave besmette voorwerpen [5] Besmette reststoffen Besmette reststoffen worden afgevoerd conform VGWM werkinstructie: Afvoer besmette reststoffen [6]. NRG D 8

9 3 Dosisbeperkingen en -limieten 3.1 Individuele dosis Beton verwijderen Tijdens de voorbereidingen worden water en beton (afscherming) verwijderd. De individuele dosis ten gevolge van het verw0deren van beton mag niet meer dan 5 msv bedragen. Deze werkzaamheden worden door 4 personen uitgevoerd Uitvoering van de reparatiewerkzaamheden Na het verwijderen van het beton wordt de reparatie uitgevoerd. De individuele dosis ten gevoige van de uitvoering van de reparatie mag niet meet dan 5 msv bedragen. Deze werkzaamheden worden door 4 personen uitgevoerd Kwalificatiewerkzaamheden Vervolgens wordt de reparatie gekwalificeerd. De individuele dosis ten gevoige van de kwalificatiewerkzaamheden mag niet meer dan 5 msv bedragen. Deze werkzaamheden worden door 2 personen uitgevoerd Ondersteunendewerkzaamheden De reparatiewerkzaamheden worden ondersteund door begeleiders en stralingscontroleurs van de groep HFR-operations. De individuele dosis ten gevoige van de ondersteunende werkzaamheden mag gedurende het reparatietraject niet meer dan 1 msv bedragen Niet direct betrokkenen De uitvoering van de reparatie mag niet leiden tot een significante dosisverhoging bij kantoormedewerkers, medewerkers buiten het tererein en andere personen die niet direct bi.j de reparatie betrokken zi.jn. De HFR terreindosis ten gevolge van de reparatiewerkzaamheden mag maximaal 20 l~sv bedragen (inclusiefde correctiefactor voor achtergrond en verblijfti.jd) [7]. Dit wordt bewerkstelligd door de afscherming op her reactorbassin. N RG D 9

10 3.1.6 Categorie A-werkers van NRG NRG heefi op 20 februari 2009 vernieuwde Veiligheidstechnische specificaties van de HFR [8] opgesteld. Conform deze specificaties mag de individuele dosis van categoric A-werkers van NRG gedurende bet gehele kalenderjaar niet meer dan 10 msv bedragen. Hoewel deze specificaties nog niet van kracht zijn wordt deze dosisbeperking in bet kader van ALARA gedurende bet reparatietraject gehanteerd. 3.2 Collectieve dosis In deze fase van bet project is niet exact bekend met hoeveel personen de reparatie uitgevoerd gaat worden. Om deze reden is een inschatting gemaakt van de collectieve dosis door de individuele dosis van de deelactiviteiten bij elkaar op te tellen. De collectieve dosis ten gevolge van de werkzaamheden gedurende her gehele reparatietraject zal in dat geval niet meer dan 60 mens.msv bedragen. Gezien de onzekerheid in bet aantal personen is een opwaardering toegepast. Om deze reden wordt de collectieve dosislimiet 85 mens.msv. 3.3 Stralingsniveau Op basis van de in paragraaf 3.1 gestelde limieten mag bet omgevingsdosisequivalenttempo op de werkplek niet meer dan 1 O0 lasv.h -~ bedragen. 3.4 Besmettingsniveau Bij het verlaten van de radiologische zone mag de afwrijfbare besmetting op gereedschappen en middelen niet meer bedragen dan 4 Bq.cm -2 voor beta/gamma-stralers en 0,4 Bq.cm -2 voor alfa-stralers. Bij verlaten van het HFR-complex betreft dit 0,4 Bq.cm -2 voor beta/gamma-stralers en 0,04 Bq.cm -2 voor alfa-stralers. 3.5 Overige limieten Door het hanteren van stralingsbronnen of door in de onmiddellijke nabijheid ervan handelingen te verrichten bestaat de mogelijkheid dat de handen een hogere blootstelling krijgen dan de rest van het lichaam. De jaardosislimiet hiervoor bedraagt 500 msv. AIs dosisbeperking wordt 50 msv gekozen. Omdat bet werk alleen dan uitgevoerd wordt als het [3/7 dosistempo in de reducers < 100 lasv.h -~ bedraagt zouden de uitvoerders zo n 500 uur met de handen bij de reducer moeten verblijven. Dit is uitgesioten waardoor extra bewaking van deze dosisbeperking door bijvoorbeeld het dragen van NRG-25183/ D 10

11 extremiteitendosismeters niet nodig is. Door beperking van de extremiteitendosis en de effectieve dosis zijn automatisch ook de ooglens- en de huiddosis voldoende beperkt. 3.6 Totaaloverzicht van gestelde limieten In Tabel 3.1 is een totaaloverzicht van de gestelde radiologische limieten weergegeven. Tabel 3.1 Totaaloverzicht gestelde limieten Parameter lndividuele dosis Collectieve dosis Dosistempo Besmetting (intern vrijgaveniveau) Besmetting (extern vrijgaveniveau) I L imiet 5 msv 85 mens.msv 100 psv.h -~ 4 Bq.cm -2 beta/gamma en 0,4 Bq.cm -2 alfa 0,4 Bq.cm -~ beta/gamma en 0,04 Bq.cm -: alfa N RG /D 11

12 4 Organisatorische aspecten De organisatorische aspecten met betrekking tot straling zijn beschreven in Veiligheidsrapport deel 3: Stralingshygienische zorg [9]. In dit hoofdstuk is beschreven op welke wijze invulling wordt gegeven aan stralingshygienische taken binnen het reparatietraject. 4.1 Algemeen Stralingsdeskundige De Algemeen Stralingsdeskundige is verantwoordelijk voor het verrichten van toezicht op de uitvoering van voorschriften in wet en vergunning met betrekking tot stralingshygienische zorg. Op grond van deze verantwoordelijkheid zal de Algemeen Stralingdeskundige zorg dragen voor de categorie-indeling van radiologische werkers conform in Uitvoeringsregeling-02 gestelde eisen [4]. Als input voor de indeling zal de dosisgeschiedenis van de betreffende medewerker en de geschatte dosis voor de uitvoering van de werkzaamheden worden gebruikt. De Algemeen Stralingsdeskundige van NRG is gekwalificeerd op niveau 2 en is benoemd door de Directie van NRG. 4.2 Lokale Stralingsdeskundige De Lokale Stralingsdeskundige van de HFR geefl voorlichting en instructie, houdt toezicht, verzamelt en interpreteert relevante meetgegevens, draagt zorg voor de dosisregistratie en rapporteert aan de Productgroepmanager, Projectmanager en de Algemeen Stralingsdeskundige. De Lokale Stralingsdeskundige is gekwalificeerd op niveau 3 en is met instemming van de Algemeen Stralingsdeskundige benoemd door de Productgroepmanager IS. 4.3 Stralingscontroleur Stralingscontroleurs ondersteunen en begeleiden de uitvoering van de werkzaamheden, verrichten stralings- en besmettingsmetingen uit, leggen de resultaten vast in het stralingscontrolelogboek en rapporteren eventuele afwijkingen aan de Lokale Stralingsdeskundige. Stralingscontroleurs zijn minimaal gekwalificeerd op niveau 5 en worden in overleg met de Lokale Stralingsdeskundige aangewezen door de dienstdoende Hoofd van de Wacht [10]. De mandatering van de stralingscontroleur(s) wordt dagelijks vastgelegd in het reactorlogboek. NRG D 12

13 4.4 Stralingscontrolelogboek Stralings- en besmettingsgerelateerde gegevens waaronder dosistempo, besmetting en dosis worden geregistreerd in het stralingscontrolelogboek van de BPL reparatie. Dit Iogboek wordt geplaatst bij de overstapbank van de subpile room. 4.5 Interne Toestemming De reparatie wordt verricht op basis van een door de Algemeen Stralingsdeskundige verleende Interne Toestemming. Her ALARA-plan maakt deel uit van de onderbouwing van de Interne Toestemming. NRG D 13

14 Referenties [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] Goetjaer. R.R.J. Definitieve reparatie van de reducers HFR. NRG-25183/ /C Minkema. J. SHE risicomanagement. Reparatietraject Bottom Plug Liner Reducers HFR. NRG-25183/ C Lutgerink. J.M. Afhandeling radioactieve besmettingen. NRG /I Keverling Buisman. A.S. Uitvoeringsregeling: Stralingshygi#ne. NRG-K5004/ VGWM werkinstructie: Vrijgave besmette voorwerpen, dd VGWM werkinstructie: Afvoer besmette reststoffen, dd Verbruggen. J.A.N.C. Definitieve reparatie van BPL-reducers. Technische Specificatie Stralingsafscherming. NRG-25183/ /B Offerein. J.F. Veiligheidstechnische specificaties van de HFR. NRG-21449/ /C Draaisma. F.S. Veiligheidsrapport deel 3: Straling hygi#nische zorg. NRG-K5004/ Bedrijfsvoorschrift B-01: Taken en bevoegdheden van her HFR bedieningspersoneel. dd NRG D 14